LEIDSCH
DAGBLAD
Kabinet bezuinigt 2.8 miljard
NODIG!
HEMCAR
Gijzelaar na drie jaar vrij
Dode en miljoenenschade bij branden
Werkonderbrekingen
in de gezondheidszorg
Vooral defensie en onderwijs moeten opdraaien voor tegenvallers
Tekorten worden nu
nijpend in Litouwen
Studiebeurs
onder druk
BOSPEEN EN
ZIGEUNERSCHNITZEL
iMAANDAG 23 APRIL 1990
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39222 Prijs fl. 1,35
KATWIJK/VALKEN
BURG De 33-jarige A.
van der Bent uit Katwijk
is zaterdag bij een brand
in haar woning om het le
ven gekomen. De flatwo
ning aan de Nassaudreef
brandde volledig uit, ten
minste tien andere appar
tementen in het flatge
bouw liepen rook- en wa
terschade op.
De brand brak zaterdag
omstreeks het middag
uur uit. De Katwijkse
brandweer zette onmid
dellijk groot materieel in,
[waaronder een hoogwer
ker en drie blusvoertui-
gen. De vrouw, die op het
[moment van de brand al
leen in huis was, werd in
de woonkamer aangetrof
fen. Over de oorzaak van
de brand kon de politie
nog geen nadere medede
lingen doen. Ook over de
totale schade is nog niets
bekend.
In Valkenburg werd
gisteravond het droog-
bloemenbedrijf De
Leeuw volledig in as ge
legd. Het vuur werd be
streden door diverse
korpsen uit de regio. Uit
het bedrijf aan de Joght-
laan, waar de bloemen te
vens worden geverfd,
werden zo'n veertig vaten
met aceton gehaald. Vol
gens de politie bestond er
geen direct gevaar voor
de omwonenden. "Ace-
ton vervliegt onmiddel
lijk, wel werd de bewo
ners verzocht de ramen
dicht te houden vanwege
de enorme rookontwik
keling", aldus een zegs
man van de politie. De
schade wordt geschat op
enkele miljoenen gul
dens.
De opslagruimte van
het kaasexportbedrijf
Westland in Huizen is
vannacht volledig uitge
brand. De brand, die voor
vele miljoenen guldens
schade heeft aangericht,
is omstreeks half drie
door nog onbekende oor
zaak ontstaan. De Huizer
brandweer - ondersteund
door korpsen van Laren,
Blaricum, Naarden, Bus-
sum en Almere - was het
vanochtend meester.
De vonkenregen die uit
het brandende dak sloeg,
bedreigde korte tijd de
rieten daken van het oude
dorp. Door de brand is
zo'n zevenhonderd ton
kaas voor consumptie be
dorven. De Huizer brand
weer vermoedt dat het
vuur is ontstaan in een
verwarmde parafine-bak,
waarin de kazen worden
ondergedompeld.
DEN HAAG (GPD/ANP) Het kabinet gaat volgend jaar 2,8 miljard gulden bezuinigen.
Bovendien wil het kabinet ruim drie miljard gulden aan extra inkomsten binnenhalen. Be
gin juli zal het kabinet moeten kijken of alle bezuinigingen ook werkelijk gerealiseerd
kunnen worden.
Vooral minister Ritzen (onderwijs) satie in 1990 en 1991. Deze wordt gingen wordt onder meer gehaald
zal het daarbij volgens premier door het ministerie van financiën al- door een extra bezuiniging op De-
Lubbers nog moeilijk krijgen. "De tijd aan het eind van het jaar aan de fensie van 265 miljoen gulden. Ver
besprekingen in juli zullen niet rim- departementen uitgekeerd. Door- der is afgesproken dat ministers die
pelloos verlopen", aldus premier dat nu al is'vastgesteld dat de depar- kampen met grote overschrijdingen
Lubbers zaterdagavond na afloop tementen twee jaar lang geen prijs- op hun begroting (vooral onderwijs
van het kabinetsberaad. compensatie krijgen, kan minister en sociale zaken) deze in principe
Kok (financiën) 1,4 miljard gulden zelf moeten oplossen. In hoeverre
ïiljard in zijn zak houden.
UTRECHT (ANP) - In zeker vijftig
instellingen voor gezondheidszorg
(ziekenhuizen, psychiatrische zie
kenhuizen, verpleeghuizen en
zwakzinnigeninrichtingen) hebben
werknemers vandaag enkele uren
het werk neergelegd uit protest te
gen de te geringe ruimte voor de
nieuwe cao. De bonden verwachten
dat dit aantal in de loop van de dag
nog zal toenemen.
Bij de werkonderbrekingen zijn
instellingen in geheel Nederland
betrokken. De actie is bedoeld als
waarschuwing aan het adres van de
werkgeversorganisatie NZR en de
verheid, om meer ruimte
geen kans de ruimte te vergroten.
De instellingen zelf hebben geen
geld om verbeteringen van de cao te
betalen. Op aandrang van de raad
heeft de minister van sociale zaken
0,4 procent extra beschikbaar ge
steld, maar dat is volgens de NZR
dan ook het maximaal haalbare. De
NZR raadpleegt deze week zijn le
den. Zeven ziekenhuizen in Noord-
Brabant vinden dat de raad nog een
keer bij de overheid moet aanklop
pen, maar het is twijfelachtig of dit
voorstel wordt overgenomen.
Overigens zijn ook in de bejaar
denoorden (70.000 werknemers) en
het kruiswerk (20.000 werknemers)
betering van de arbeidsvoorwaar- acties te verwachten. Werkgevers
den vrij te maken dan de huidige 3
tot 3,5 procent. De bonden in het
ziekenhuiswezen (200.000 werkne
mers) eisen 6 procent, waarvan 4
vóór loonsverhoging. Bij het uitblij
ven van extra ruimte beginnen vol
gende week dinsdag naast werkon
derbrekingen in de instellingen,
ook zondagsdiensten, opnamestops
en stakingen van ondersteunende
diensten.
De Nationale Ziekenhuisraad ziet
bonden hebben in beide s
ren deze week nog cao-overleg,
maar dat zal hetzelfde resultaat heb
ben als in het ziekenhuis
De bezuinigingen van 2,8 r
worden deels bereikt door het niet
laten doorgaan van de prijscompen-
De andere helft van de bezuini-
t President Landsbergis van Litouwen (rechts) lachend i
iet zaterdag gehouden partijcongres.
dat lukt. zal in juli blijken.
Een probleem vindt het kabinet
de loonstijgingen in het bedrijfsle
ven. Daardoor wordt de koppeling
tussen uitkeringen en ambtenaren
salarissen te duur. Bovendien kost
het arbeidsplaatsen. Het kabinet
wil dat de stijging van de lonen in
1991 een half procent lager wordt
dan de 3,25 procent die nu is voor
zien. Als dat lukt, hoeft het kabinet
minder geld uit te geven aan de kop
peling. Lubbers legde er zaterdag
avond de nadruk op dat het geld dat
vrijkomt, moet worden besteed aan
werkgelegenheidsmaatregelen.
Een probleem is dat er cao's voor
1991 zijn afgesloten. Lubbers acht
het niet uitgesloten dat vakbonden
en werkgevers in de bedrijfstakken
bereid zullen zijn opnieuw te gaan
onderhandelen, als op landelijk ni
veau loonmatiging wordt afgespro
ken.
Het kabinet heeft zich ook gebo
gen over de overschrijdingen van
de uitgaven voor de investerings
premie wir. Vorige week werd be
kend dat de claims die nog moeten
gesprek tijdens worclen uitbetaald aan het bedrijfs-
(fotoAFP) leven, drie tot vijf miljard gulden
hoger zijn dan was geraamd. Vanaf
1 januari 1990 moet het bedrijfsle
ven zelf opdraaien voor die over
schrijdingen. De overschrijding
over 1989 van ruim 1 miljard gulden
zal worden kwijtgescholden.
Westduitsland
hanteert koers
van één op één
BONN (AP/Rtr/DPA) - West-
Duitsland betaalt bij de economi
sche hereniging met Oost-Duits-
land één D-mark voor één Ost-
mark. De Westduitse regering is het
in grote lijnen eens geworden over
de vorming van een monetaire unie
tussen de Bondsrepubliek Duits
land en de DDR.
Regeringswoordvoerder Dieter
Vogel deelde dit na het kabinetsbe
raad van vanochtend mee. De rege
ring bereid is om een wisselkoers te
hanteren van één op één voor de
Oostduitse lonen, pensioenen en
spaartegoeden tot een bedrag van
3000 tot 4000 mark.
De monetaire unie zou op 1 juli
moeten ingaan. Voor kredieten die
het Oostduitse bedrijfsleven is aan
gegaan zou een omwisselkoers van
twee op één gaan gelden,
zie pagina 5: hereniging verdeelt
Duitsland
r Duitsland vertrokken, i
DAMASCUS/WASHINGTON
(GPD/AP) - Na 1182 dagen gevan
genschap is de Amerikaanse gijze-
hotel in West-Bayrut afgezet en
door Syrische officieren naar Da
mascus gereden, waar hij op het Sy-
laar Robert Polhill gisteren vrijgela- rische ministerie van buitenlandse
ten door pro-Iraanse shi'itische zaken aan de Amerikaanse ambas-
moslims in Libanon. Hij is de eerste sadeur Edward Djerejian werd
Amerikaanse gijzelaar in bijna drie- overgedragen. De voorwaarden
(Pagina 3: Defensie schrapt in zes jaar
20.000 banen; PvdA wil ook compensa
tie yoor wir-tegenvaller '89
ëneenhalf jaar di<
komt.
De pro-Iraanse fundamentalisti-
waaronder Polhill is vrijgelaten zijn
niet bekendgemaakt.
Polhill, vermagerd en bleek,
VILNIUS/MOSKOU (Rtr/AP-
/AFP/GPD) De Litouwse presi
dent Vytautas Landsbergis heeft de
I bevolking gisteravond opgeroepen
I de auto te laten staan om te voorko
men dat ambulances zonder brand-
stof komen te zitten. Ook op andere
gebieden begint de economische
blokkade nijpend te worden. Van
morgen kwam in Moskou een on
derhandelingsdelegatie aan. Lands
bergis verklaarde zaterdag tegen
over de New York Times dat de Bal-
tische republiek overweegt de onaf
hankelijkheidsverklaring twee jaar
|8| DRUKKERIJ
DELTA BACH
Perioden met zon
Perioden met zon en later op de dag
vooral in het zuiden kans op een bui,
mogelijk met onweer. Minimumtem
peratuur ongeveer 7 graden. Middag-
temperatuur van omstreeks 14 graden
in het Waddengebied tot 18 in het zui
den van het land. Matige noordoosten
wind.
De vooruitzichten voor woensdag tot
en met zaterdag: Overwegend zonnig,
maar vooral donderdag kans op'wat re
gen. Middagtempcratuur woensdag
ongeveer 17 graden, daarna e*- ele gra
den lager.
26 PAGINA'S
op te schorten. Volgens hem kan dit
uit Moskou afkomstige idee "een
basis vormen voor onderhandelin
gen".
De EG blijft zich terughoudend
opstellen. De ministers van buiten
landse zaken veroordeelden dit
weekeinde de blokkade, maar we
zen sancties tegen de Sovjetunie of DEN HAAG (GPD) - De Tweede
rechtstreekse hulp aan Litouwen af. Kamerfracties van CDA en PvdA
De EG deed een nieuwe oproep aan bereiden zich voor op verregaan-
beide partijen "uiterste terughou- de ingrepen in het stelsel van stu-
dendheid" te betrachten en om via diefinanciering. Het CDA-Kamerlid
gesprekken naar een oplossing te Van Leijenhorst vreest dat de Twee-
zoeken. De Litouwse premier de Kamer straks moet kiezen uit
Prunskiene toonde zich tevreden twee kwaden: ofwel een algemene
over de verklaring, die ze be- verlaging van de basisbeurs ofwel
schouwt als "een concreet teken dat de hoogte van de basisbeurs weer
de Russische boycot van Litouwen afhankelijk maken van het ouder-
ook Moskou iets kan gaan kosten", lijk inkomen.
De Amerikaanse president Bush "De uitgaven voor het stelsel van
neemt begin deze week een besluit studiefinanciering zijn in de luttele
over tegenmaatregelen. periode van 1987 tot nu verdub-
Prunskiene kreeg van de Deense beid", benadrukt het PvdA-Kamer-
premier Poul Schlüter gisteren te >'d Netelenbos Dat maakt extra
horen dat zijn regering geen be- bezuinigingen bovenop de reeds
zwaar heeft tegen olieleveranties, voorgenomen besparingen op de
Hij wees er echter,op dat niet de studiefinanciering onontkoom-
Deense staat maar' alleen de natio- baar
nale oliemaatschappij Dong olie De ministerraad heeft nog niet
kan verkopen. Denemarken stuurt vastgesteld binnen welke financiële
haar ruwe Noordzee-olie momen- grenzen Ritzen moet opereren om
teel voor verwerking naar Oost- de studiefinanciering op orde te
Duitsland en Polen, waardoor het krijgen. Dat onderwerp staat dus
technisch niet moeilijk is om olie binnenkort opnieuw op de agenda
aan Litouwen te leveren. van de ministerraad, want Ritzen
Gisteren liet de Baltische repu- wil de nota 'heroriëntatie studiefi-
bliek Moskou weten dat het alle le- nanciering' nog voor de zomer naar
veranties aan de Sovjetunie stopzet, de Kamer sturen.
Het gaat daarbij om benzine, diesel
olie, kunststoffen elektromotoren, De PvdA vindt de terugkeer van
tv-toestellen, textiel en vele andere een beurs die afhankelijk is van het
produkten. Moskou had daarop inkomen van de ouders, bespreek-
vanmorgen nog niet gereageerd, baar. "Hoewel het tegendraads is
Volgens vice-premier Romualdas aan alles wat de PvdA bevochten
Ozolas is de economische blokkade heeft", erkent Netelenbos. Bij het
van Moskou compleet. "Zonder CDA gruwt men van die gedachte
steun uit het Westen is onze strijd 'omdat de basisbeurs grotendeels
hopeloos", aldus Ozolas. uit kinderbijslag bestaat. De kin-
Moskou ontkende gisteren dat derbijslag inkomensafhankelijk
het een economische blokkade maken, is daar ronduit taboe. Maar
heeft ingesteld. Het gaat alleen om ook voor een algemene verlaging
een stop op de levering van produk- van de basisbeurs is het CDA huive
ten waarvoor in harde valuta moet rig. Kamerlid Lansink benadrukt
worden betaald, aldus een hoge dat de basisbeurs voor thuiswonen-
functionaris. Moskou wijzigt zijn de studenten een dikke driehon-
koers zodra Litouwen terugkeert derd gulden bedraagt. Is op zo'n be
naar de situatie van vóór 11 maart, drag nog een korting door te voeren
de dag waarop Litouwen zijn onaf- die soelaas biedt voor de onderwijs-
hankelijkheid uitriep, zei hij. begroting?, vraagt hij zich af.
sche groep 'Islamitische Heilige tegenover de pers "een zeer geluk-
Oorlog voor de Bevrijding van Pa- kig man" te zijn en dankte de rege-
lestina' (Jihad) zei in een verklaring ring van Syrië vöpr de hulp om "mij
dat de vrijlating tot stand is geko- vrij te krijgen en terug te brengen in
men door tussenkomst van moslim- de echte wereld". Polhill werd op 24
leiders, Syrië en de belangrijkste januari 1987 met drie collega's ont-
steunpilaar van de beweging, Iran,
Polhill kwam vanmorgen per
litair vliegtuig vanuit de Syrische Alann Steen
hoofdstad Damascus aan op de nog vast.
Amerikaanse basis bij Frankfurt
voerd op het terrein van het Beirut
University College. Twee van hen,
Jesse Turner, zitten
banon worden vastgehouden. Hij
heeft Syrië en in mindere mate Iran
bedankt voor hun inspanningen. 'Ik
weet niet wat de precieze rol van
iran is geweest'
De Syrische minister van buiten
landse zaken Farouk al-Sharaa ver
wacht dat nog meer gijzelaars vrij
komen, en wees erop dat zijn rege
ring in deze zaak nauw met Iran had
samengewerkt. In New York zei de
Iraanse minister van buitenlandse
zaken Aliu Akbar Velayati dat Iran
en de pro-Iraanse bewegingen in Li
banon "nu de vrijlating verwachten
van de Iraanse gijzelaars in Libanon
en die van alle Libanese gijzelaars
in Israël".
Duitsers 5 mei
niet welkom
in Enschede
ENSCHEDE (GPD) - Duitsers
zijn zaterdag 5 mei niet welkom
in Enschede. De overkoepelen
de middenstandsorganisatie
ECO (Enschedese Centrum On
dernemers) vindt het 'pijnlijk'
als juist op bevrijdingsdag 15 tot
20.000 oosterburen hun gebrui
kelijke zaterdagbezoek aan En
schede brengen. "Wij overwe
gen de redacties van Duitse
kranten te vragen een artikel te
plaatsen om Duits bezoek zo
veel mogelijk af te houden",
zegt ECO-bestuurslid Sassen.
De ECO heeft zijn leden het
dringende advies gegeven de
winkel op 5 mei dicht te houden.
Het ziet er echter naar uit dat
een flink aantal winkeliers het
advies aan de laars lapt omdat
de marktondernemers de zater-
dagmarkt gewoon laten door
gaan en juist nog extra feestelijk
gaan aanpakken.
President Bush van de Verenigde
de Bondsrepubliek. Daarna werd Staten is blij met de vrijlating van
hfj met zijn vrouw per helikopter Polhill, maar ziet er geen aanleiding
overgebracht naar Wiesbaden. De
"gebaar
55-jarige Newyorker werd gisteren maken omdat nog
p bij het Summerland-
andere buitenlanders in Li-
DINSDAG 24 april
Heropening van La Piccola Italia
Per 2 klanten een halve liter wijn van het huis
LA PICCOLA ITALIA Boommarkt 2, Leiden
tel.: 071-120238
Over 3 dagen beginnen
de 3 dolle dwaze dagen
bij Heme ar!
Let op onze advertentie in deze krant woensdag 25 april a.s.
Het plezier van persoonlijke service.
Amphoraweg 2-4, 2332 EE Leiden, 071-76 9226
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
inde aanbieding
Sospeen,
per bos
Zigeuner
schnitzel,
100g®®®®L95
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
óók voor de
sportpagina's
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en
trends. Dat wil ik niet missen!
Ik neem een proefabonnement voor
7 weken en betaal slechts f 27,50
Ik neem een kwartaalabonnement f 74,15
Ik neem een jaarabonnement f 285.50"
Naam
Adres
Postcode
Wodnplaats
.Tel..
Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar
Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. U kunt ook bellen: 071-161400