Lawine van meldingen
meteorieten verwacht
DE TIJD/ 'kroniek over
VAN TÜENWWM?»
'MEISJESMISHANDELING': EEN PERSSTORM IN EEN LEIDS GLAS WATER
VNG adviseert gemeenten:
geen subsidie oud papier
IV APRIL
REGIO
PAU1N A 9
Een close-up
van de grootste
brokken meteo
riet. Het donke
re vlak is de
smeltlaag. De
onderste steen is
in Leiden te
i f
na de paasdagen een lawine aan
schriftelijke meldingen van mensen
die de meteoriet hebben zien vallen.
Aan de hand van die meldingen
wordt het traject van het gesteente
bepaald. Die trajectbepaling heeft
in Leiden plaats. Jenniskens ver
wacht over ruim een week duide
lijkheid te hebben over dat deel van
het onderzoek.
Volgens de onderzoeker was het
tijdstip waarop de meteoriet insloeg
bijzonder ongunstig. "Anderhalf
uur te vroeg. Als hij later zou zijn ge
vallen dan was de meteoriet zonder
meer fotografisch vastgelegd. In het
hele land staan daar toestellen voor.
Voor die opnamen was het nu ech
ter nog te helder. Het was nog in de
schemering en dat is te vroeg".
Zenders uitgevallen
door blikseminslag
OEGSTGEEST - Door een blik-
seminslag vannacht in de ontvangs-
mast voor kabeltelevisie in Oegst-
geest is een aantal televisie-zenders
vandaag van het scherm verdwe-,
nen. Het gaat om de tv-zenders Ne
derland 1, 2 en 3, Veronique, BBC 2,
Sportnet, TV 5 en Duitsland 1. Door
een storing in de apparatuur was
bovendien de kabelkrant van het
Leidsch Dagblad geruime tijd niet
te ontvangen. Een woordvoerder
van Stadskabei in Leiden kon van
ochtend nog niet zeggen wanneer
de problemen verholpen zouden
zijn.
Nieuw bloedhormoon
in Leiden op komst
LEIDEN - Leiden krijgt binnen en
kele maanden de beschikking over
een nieuw bloedhormoon - Inter-
leukine I, afgekort IL1 - waarvan
wordt verwacht dat het niet alleen
witte bloedlichaampjes, maar ook
de bloedplaatjes tot groei kan aan
zetten.
Sinds jaren wordt in het laborato
rium voor experimentele haemato-
logie onderzoek gedaan naar de ef
fecten van ILl-achtige stoffen. In
weefselkweken kon worden aange
toond dat de effecten van het bloed
hormoon op de bloedvorming in
beenmerg van tweeërlei aard zijn:
ten eerste stimuleert het de aan
maak van bloedhormonen en bo
vendien maakt het de moedercellen
die nodig zijn voor de bloedvor
ming meer gevoelig voor het effect
van deze nieuw gevormde bloed
hormonen.
Het nieuwe hormoon zal eerst
worden uitgetest bij kankerpatiën
ten van wie de bloedcelproduktie
door chemo- of radiotherapie is ge
stoord. Vervolgens hoopt men pa
tiënten met een gestoorde bloedcel
produktie als gevolg van een
kwaadaardige beenmergziekte met
het hormoon te kunnen behande
len.
AIO's praten mee
over eigen
functioneren
LEIDEN/ZOETERMEER - Het
Landelijk AIO Overleg (LAIOO)
wordt betrokken bij de evaluatie
van het stelsel van assistenten in op
leiding. Vertegenwoordigers van
het LAIOO nemen binnenkort
plaats in de commissie die een ex
tern onderzoek naar de opleiding en
begeleiding van de assistenten gaat
begeleiden. Minister Ritzen (onder
wijs) en het LAIOO hebben dat af
gesproken tijdens een gesprek op
het ministerie in Zoetermeer.
Tijdens de bijeenkomst is niet ge
sproken over de salariseisen van de
assistenten. Het LAIOO verloor on
langs een kort geding tegen de mi
nister waarin het om afschaffing
van de specifieke korting op de sala
rissen van aio's had gevraagd. Het
Overleg heeft een tweede kort ge
ding aangekondigd. Bovendien
gaat het in beroep tegen de uit
spraak in het eerste geding.
Kort voor de uitslag van het eer
ste kort geding nodigde minister
Ritzen de assistenten uit om te ko
men praten. De bewindsman wilde
daarmee demonstreren dat hij hoe
dan ook bereid blijft tot overleg. Het
gesprek verliep zodanig dat in de
toekomst verder gepraat zal wor
den, verklaarden beide partijen na
afloop.
Tien leden van de Dutch Meteor
Society (DMS) onderwierpen onder
leiding van wetenschapper Peter
Jenniskens uit Leiden op eerste
paasdag in Twente de weilanden en
bermen rondom de plaats van in
slag van de Glanerbrugse meteoriet
aan een nauwkeurig onderzoek. Ze
wilden mogelijke andere fragmen
ten veiligstellen, maar moesten na
vijf uur speuren met doorweekte
kleding en lege handen hun missie
staken: van de meteoriet was geen
spoor meer te vinden.
Onderzoeker Jenniskens ontving
de afgelopen week meer dan vijftig
waarnemingen uit heel Nederland
over de baan van de Glanerbrugse
meteoriet. Enige getuigen zagen
meer dan één lichtflits, voordat de
ruimtesteen vorige week zaterdag
op het huis van Wichman neerplof
te. Die waarnemingen verleidden
Peter Jenniskens en zijn metgezel
len om alsnog naar Glanerbrug af te
reizen. De Leidse onderzoeker
noemt de waarnemingen van groot
belang om het juiste traject van de
steen te bepalen. "Ik zie dergelijke
waarnemingen, zo mogelijk voor
zien van een tijdsaanduiding, met
belangstelling tegemoet".
Vier brokjes van de meteoriet wa
ren het paasweekeinde uitgestald in
het planetarium van Artis, maar een
echte publiekstrekker zijn de on
ooglijke stukjes ruimtesteen niet.
Uit de bezoekerscijfers van het die
renpark blijkt dat het zich niet kan
meten met Burgers Dierenpark dat
32.000 kijkers trok, het Noorderdie
renpark met 28.000 of Blijdorp met
21.000 bezoekers.
De Glanerbrug is genoemd naar
het postkantoor dat het dichtst bij
de vindplaats ligt. De ruimtesteen
was volgens deskundigen ongeveer
vijf centimeter in doorsnee toen hij
het dak van een huis doorboorde.
In het Nationaal Natuurkundig Mu
seum aan de Hooglandse Kcrkgracht in
Leiden zijn enkele brokstukken me
teoriet te bezichtigen. Het museum is
geopend van 10.00 tot 17.00 uur. op za
terdag gesloten en op zondag open van
14.00 tot 17.00 uur.
Omtrent een treurig voorval te
Staphorst meldt men het volgen
de: Hendrik en Harm Dunnink
kregen twist, welke echter zóó
hoog liep, dat de laatste, de zoon,
eene sabel van den wand kreeg
en daarmede zijn vader eenige
houwen toebracht op het hoofd
en de armen. Nog denzelfden
avond is de vader aan zijne
wonden overleden. De dader
was in het vorige jaar gehuwd
en een oppassend man.
De herhaalde straffen, Scheve-
ningers opgelegd, wegens het
zoeken van verschoten projectie
len op het strand, schijnen niet
voldoende om die menschen
daarvan terug te houden. Heden
vorderde de sub.-off van justitie
mr. Pleijte, die voor de eerste
maal in zijne nieuwe functie
voor de arrondissementsrecht
bank te 's-Gravenhage optrad,
voor twee Scheveningers 15 da
gen gevangenisstraf, ter zake
van het zich toeeigenen van ver
schoten granaatscherven op het
strand te Scheveningen.
Vijftig jaar geleden:
In een bijeenkomst georgani
seerd door het Nationaal Jonge
ren Verbond en de Vereeniging
Nederlandsch Fabrikaat, welke
gisteravond werd gehouden in
de kleine zaal van de Stadsge
hoorzaal te Leiden, sprak de
heer dr. W.K.H. Feuilletau de
Bruyn over 'De economische
weerbaarheid van ons vader
land'. "Zijn er", zo vroeg spreker
zich o.a. af, "logische redenen,
waarom Hitier trachten zou om
de lage landen aan te vallen?
Waarschijnlijk niet. De zooveele
voordeelen brengende Blitzkrieg
zou geen succes hebben, want on
ze verdedigingslinies, inzonder
heid de waterlinie, schakelen
een overrompeling uit. Dit heeft
het enorme voordeel, dat de
vliegvelden binnen de waterli
nie vrij blijven en dus spring
planken worden voor aanvallen
op het slechts 120 KM ver gele
gen hart van Duitschlands in
dustriecentrum, de Roer".
LEIDEN Een handjevol
Nederlanders heeft zich bij
de Sterrewacht Leiden ge
meld met mogelijke meteo
rieten. Die meldingen kwa
men binnen nadat deze
week bekend werd dat ge
steente dat in het Twentse
Glanerbrug is neergekomen
een echte meteoriet is. We
tenschappers nemen aan dat
het gevonden gesteente
slechts een deel is van de to
tale meteoriet. In Leiden
verwacht onderzoeker P.
Jenniskens echter dat de
kans dat nog extra delen van
de Glanerbrugse meteoriet
worden gevonden zeer on
waarschijnlijk is.
De meldingen van andere delen van
de meteoriet worden de komende
dagen nog nagetrokken. Jennis
kens wijst erop dat de afgelopen ja
ren al geregeld meldingen van ver
meende meteorieten zijn binnenge
komen. In alle gevallen ging het
daarbij echter om loze meldingen,
tot eerder deze week de melding
vanuit Glanerbrug kwam.
De wetenschappers verwachten
Onderzoeker Jenniskens van de
Leidse Sterrewacht meent dat de
kans dat nog meer delen van de Gla-
nerbrugse meteoriet worden gevon
den zeer klein is. Het beschikbare
materiaal vormt een dankbaar ob
ject van onderzoek.
LEIDEN/HILVERSUM - De Vere
niging van Nederlandse Gemeen
ten (VNG) adviseert de gemeenten
om geen subsidies meer te verstrek
ken voor het inzamelen van oud pa
pier. De VNG vindt dat het rijk de
verantwoordelijkheid voor de inza
meling voor haar rekening moet ne-
VNG-directeur P. Dordregter zei
dat dit weekeinde in het televisie
programma 'Kassa!' van de Vara.
Als de subsidies vervallen komt
veel oud papier dat verenigingen nu
verzamelen weer bij het vuilnis te
recht. omdat inzameling als gevolg
van de hoge kosten niet meer renda
bel is. In Nederland wordt meer oud
papier ingezameld dan waar ook ter
wereld: 55 procent. De prijs is door
de grote invoer vanuit West-Duits-
land en Amerika tot één cent per ki
lo gedaald. In beide landen wordt
het oud papier om milieu-redenen
ingezameld, maar zelf kunnen ze
het niet verwerken. Inmiddels heb
ben Tweede-Kamerleden aange
drongen om de inzameling op peil
te houden en het dumpen van
Duitsland en Amerika tegen gaan.
De gemeenten in Leiden en om
geving staan niet te dringen om het
advies van de VNG zonder meer te
volgen. Directeur Logtenberg van
de Leidse vuilverbranding heeft de
negen gemeenten die in Gevulei-
verband samenwerken voorgesteld
om een vaste kiloprijs van acht cent
te vergoeden. Volgens hem is het
dom wat de VNG wil. "Je kunt be
ter een dubbeltje aan subsidie uit
keren", zegt Logtenberg, "want het
verbranden van één ton vuil kost in
Leiden nog altijd 107 gulden. Ande
re installaties brengen daar al 130
gulden voor in rekening. Keer je
acht cent als vast subsidiebedrag
uit, dan 'verdien' er nog altijd op".
Op dit moment wordt er geïnven
tariseerd noe de negen gemeenten
over dit voorstel denken. Logten
berg gaat ervan uit dat niet één ge
meente erover denkt om de subsi
die te staken. "De prijs van oud pa
pier is nu dan wel laag, maar zal on
getwijfeld stijgen. De grondstof
voor papier is beperkt. Je kunt geen
bomen blijven hakken".
Alphen subsidieert 34 papierbak
ken die een inzamelbedrijf door de
gemeente heeft verspreid. De subsi
die stijgt of daalt met de papierprijs.
Het maximum-subsidiebedrag dat
wordt bestaalt is 350 gulden. Het
laatste jaar lag dat tussen de 250 en
300 gulden. Particulieren kunnen
(nog) geen beroep op de subsidie
doen. Er ligt een voorstel om hun
zes cent per kilo te verstrekken. Al
phen volgt het advies van de VNG
in elk geval niet.
Praktisch alle gemeenten in de
Leidse regio kennen wel een subsi
dieregeling. De tien gemeenten die
het Samenwerkingsverband Duin
en Bollenstreek vormen hebben re
gionaal een afspraak gemaakt. De
'tien' kennen een garantieprijs die
neerkomt op een maximumbedrag
van vier cent per kilo. Hillegom
praat deze maand over het functio
neren van een tijdelijke subsidiere
geling die vorig jaar werd ingesteld.
Het advies van de VNG wordt daar
in gelijk meegenomen. Als enige ge
meente in de regio verstrekt Leider
dorp geen subsidie voor het inzame
len van oud papier.
Op de foto onder is al het materiaal
te zien dat in de woning in Glaner
brug is gevonden. De grootste brok
ken hebben een doorsnee van onge
veer twee centimeter. Dr. Charles
Arps van het Nationaal Natuurhis
torisch Museum is blij met de mede
werking van de bewoners van het
betreffende huis. Zo kon ook al het
gruis worden opgespoord.
Door de eeuwen heen hebben stu
denten kattekWaad uitgehaald, in
Leiden en elders. Soms waren die
streken ergerniswekkend en grof,
soms te banaal voor woorden,
soms ook wel vrolijk en leuk om
na te vertellen. Heel lang hebben
ze hun gang kunnen gaan, werd
hun optreden vergoelijkt, ge
doogd, snel vergeten.
Maar aan het eind van de negen
tiende eeuw kwam daar verande
ring in. Burgers gingen werk van
hun ergernis maken, gaven lucht
aan hun woede, sleepten zo nu en
dan een student voor de rechter.
Soms ook ontkwamen ze niet aan
forse overdrijving van Wat niet
meer dan kwajongensstreken wa-
Persstorm
Zo'n geval deed zich in Leiden
voor in 1895: een persstorm in een
Leids glas water.
Op 10 november in Het Nieuws
van de Dag en op 11 november in
De Telegraaf verscheen het vol
gende bericht, over een voorval
op de HBS voor meisjes te Lei
den:
"t Is vier uur, donker November
weer. de school gaat uit. De meeste
lokalen zijn reeds ledig. Een hon
derdtal meisjes bevindt zich ge
reed en gekleed tusschen voordeur
en bovenverdieping. Langs gan
gen en trappen klinken hare jon
ge. vrolijke stemmen. Plotseling
doet een gegil van angst het ge
praat en gelach verstommen. De
meisjes der eerste klasse, kinderen
van 12 a 13 jaren, vertoonen zich
opnieuw, door schrik verwilderd,
ijl de benedengang. Achter haar
stormt een bende, een twintig- a
dertigtal jonge mannen, Leidsche
studenten maar lang niet al
len 'van het eerste jaar', met
roode, door dronkenschap opge
zette gezichten, de armen hoog op
geheven, met stokken zwaaiend,
jagen zij, onder vervaarlijk ge
schreeuw, de meisjes voor zich uit,
de trappen op, de gangen door, de
lokalen in.
Zij die door dronkenschap nau
welijks kunnen staan, tuimelen
de trappen weer af en gaan hun
buit beneden achterna. Waar zij
eene der doodelijk ontstelde meis
jes inhalen, volgt een walgelijk
tooneel, gekruid door ruwe taal,
vloeken, spot en gelach. De donke
re ruimte, in een walm van siga
renrook en sterken drank gehuld,
lijkt een pandemonium.
In de kamer der directrice, die
machteloos staat tegenover een
horde dronken woestelingen,
De karikatuur in het blad 'Minerva' na de 'overdreven*berichtgeving over een uit de hand gelopen studentengrap.
wordt de tafel het onderste boven
gekeerd, stoelen omgeworpen...
die er binnen zijn gevlucht, mis
handeld als de overigen. Als zij
genoeg hebben van de pret
wordt de school weer ontruimd, en
juichend over hunne heldenfeiten,
rijden de studenten in zes wagens
nog een wijl op en neer, ten aan-
schouwe van het samengestroom
de volk, dat zich verbaasd af
vraagt of zulke d ingen geschieden
mogen.
'Dronken duivels'
Een paar dagen later, op 14 no
vember, weet het weekblad As-
modée - zoiets als de huidige Pa
norama - het nog mooier. Er is in
haar artikel sprake van 'liederlij
ke sujetten' en 'dronken duivels'
die 'zich zelfs niet ontzagen tot
handtastelijkheden over te gaan,
met het gevolg dat enkele meisjes
bezwijmden'.
Het blad toornde ook tegen- de
'lamlendige menigte' die dit alles
maar aanzag en de al even laffe
politie die een dag later ter plekke
kwam. Er werd gevraagd om een
hoogst ernstig onderzoek, vaders
en broeders der beledigde meis
jes werden opgeroepen op een on
derzoek aan te dringen.
En waar kwam het op neer? Waar
schijnlijk op wat een ingezonden
briefschrijver - ongetwijfeld een
voormalig Leids student die het
zat was dat zijn nakroost zo'n aan
houdend slechte pers had - op 12
november aan het Nieuws van de
Dag schreef: 'Dat eenige jongelui
van het eerste jaar, ter gelegen
heid van hun z.g. club-inaugura
tie, rondrijdende, de Hoogere
Burgerschool voor meisjes wat op
gewonden zijn binnengekomen,
in de gang eenige meisjes hebben
gezoend en een misschien wat on
welluidend gezang hebben aange
heven'.
Hoe het zij, de burgemeester nam
poolshoogte en vond geen reden
om in te grijpen. En Mej. M. En
gelman. de directrice van de
school, wenste per ingezonden
brief op te komen tegen overdrij
ving en sprak ook van louter wat
gezoen en gezang. En de studen
ten? Zij steken het hun door As-
modée toegezonden exemplaar in
brand en sturen de as op aan het
hjjreau van het blad. En plaatsen
een karikatuur in hun eigen blad
'Minerva', daarmee keerde de
rust in het glas weer.
WILLEM OTTERSPEER
Het LPW eist het behoud van gro
te woonwagencentra en de eigen
cultuur van de woonwagenbewo
ners. Ook wil het dat woonwagens
betaalbaar zijn en dat zigeuners het
recht krijgen in woonwagens t>" wo
nen. Verder overleg heeft volgens
het LPW geen zin en het heeft daar
om besloten in actie te komen, al
dus een woordvoerder.
LPW in actie tegen
woonwagenbeleid
van regering
UTRECHT - Het Landelijk Plat
form Woonwagenbewoners (LPW)
gaat op 8 mei in Den Haag demon
streren tegen het woonwagenbeleid
van de regering. Daartoe heeft het
LPW op een vergadering besloten.
Het Landelijk Platform Woonwa
genbewoners heeft een gesprek met
staatssecretaris Heerma van volks
huisvesting gehad, maar het keerde
teleurgesteld naar huis. Volgens het
LPW neemt Heerma de bewoners
van de grote woonwagencentra niet
serieus. Hoewel de grote wooncen:
tra prima functioneren, weigert de
staatssecretaris dat serieus te ne
men of te onderzoeken.
