NODIG!
Wet hoger onderwijs: universiteit wordt supermarkt
Duinbehoud wil
andere wijze
waterwinning
'Amersfoort elke tien
minuten even aan zee'
Volgens dijkgraaf kan Floriade niet meer stuk
Autodieven
verzinnen
nieuwe truc
ZATERDAG 14 APRIL 1990
PAGINA 17
Meer geld voor
milieucontrole
DEN HAAG De politieregio
Zuid-Holland-middcn (waar
het district Den Haag onder
valt) heeft van minister Alders
(milieubeheer) een subsidie
gekregen van 360.000 gulden
voor het uitvoeren van een
project om de controle op de
naleving van de milieuwetge
ving te verscherpen. Het pro
ject begint binnenkort en
wordt op 1 april 1994 afgerond.
Een deskundige zal een plan
maken voor de manier waarop
de milieu-surveillance kan
worden verscherpt. Daardoor
zullen binnen het takenpakket
van de politie andere priori
teiten moeten worden gesteld.
Bovendien moet de politic vol
doende kennis krijgt op het
gebied van de milieuwetge
ving. Ook zal de samenwer
king tussen gemeenten en po
litie op het terrein van milieu
bescherming meer woden ge
stimuleerd.
Ritzen ziet student als klant èn koning
DEN HAAG (GPD) Oud-minister
Deetman van Onderwijs oogstte bij
vriend en vijand lof, toen hij - op de
valreep van zijn ministerscarrière -
het wetsvoorstel hoger onderwijs
en wetenschappelijk onderzoek
naar de Tweede kamer stuurde. De
bewindsman beloofde de universi
teiten en hogescholen te bevrijden
van het keurslijf aan verstikkende
regeltjes en dwingende voorschrif
ten. De bemoeizucht van Zoeter-
meer blies de aftocht - en zodoende
zette Deetman alsnog de kroon op
zijn werk.
Met de waslijst van wijzigingen
op het oude wetsvoorstel heeft Rit
zen het gedachtengoed van zijn
voorganger geen geweld aan ge
daan. Integendeel, Ritzen tracht
met ijzeren consequentie de uit
gangspunten van het wetsvoorstel
tot in het uiterste door te voeren.
Waar Deetman „een afstandelijke
overheid" predikte, plaatst Ritzen
de overheid soms vrijwel geheel
buiten beeld. Het nieuwe wetsvoor
stel roept het beeld op van het hoger
onderwijs als één grote supermarkt.
Ê>e student is de klant en dus ko
ning.
Niet langer de overheid, maar in
toenemende mate de 'markt' zal
straks bepalen wat jein Nederland
kunt studeren. De universiteiten en
hogescholen krijgen vrijwel volle
dig de vrije hand bij het opzetten
van nieuwe opleidingen of het slui
ten van weinig populaire studie
richtingen. Daardoor kan er soepei
tjes worden „gereageerd op maat
schappelijke ontwikkelingen",
schrijft Ritzen in de memorie van
toelichting. Kortom, de overheid
raakt zijn monopolie kwijt.
Aanbieding
Om de 'marktgedachte' gestalte te
geven wil Ritzen de instellingen vrij
laten om gratis onderwijs te geven
of een opleiding voor een zacht
prijsje in de aanbieding te doen. Op
die manier kan men grote aantallen
studenten werven. Andere instellin
gen zullen juist de maximale prijs
(het normbedrag van 1750 gulden)
blijven vragen. In het ene geval om
wat extra inkomsten te verwerven,
in het andere geval verwacht men
misschien dat sommige studenten
meer. letten op kwaliteit dan prijs.
Universiteiten en hogescholen krij
gen zo - meer dan nu - de kans
'naam' te maken. Een en ander is
natuurlijk een aansporing tot on
derlinge wedijver; tot concurrentie,
zoals dat in 'markttermen' heet.
Boodschappen doen doet de stu
dent van straks in wat Ritzen het
„centraal register" noemt. Deze
openbare catalogus vermeldt prijs,
lengte, plaats en kwaliteit van de
opleiding. Het systeem van vraag en
aanbod werkt hier natuurlijk opti
maal. De overheid beperkt zich tot
het registreren van de produkten en
neemt ze uit de handel als de kwali
teit onder de maat blijft. Studierich
tingen waar nauwelijks of geen
vraag naar is zullen waarschijnlijk
geruisloos verdwijnen.
Maar de verscheidenheid van het
aanbod aan hoger onderwijs zal, zo
wel wat betreft de lengte als de
moeilijkheidsgraad, enorm gaan
verschillen. Want net als Deetman
houdt Ritzen vast aan het afschaf
fen van het Academisch Statuut.
en wat een afgestudeerde historicus
allemaal moet weten. Sommige op
leidingen kunnen straks hun histo
rici in spe de saaie middeleeuwen
besparen of de sociaal-economische
geschiedenis schrappen. Zolang de
kwaliteit over het geheel maar op
peil blijft.
Niet alleen het Academisch Sta
tuut verdwijnt trouwens, ook het
begrip studierichting. Daardoor
krijgen de studenten die dat willen,
de vrijheid hun winkelmandje vol
te laden met wat hun goeddunkt.
Jubelstemming
Aanvankelijke heerste er op de uni
versiteiten bijna een jubelstem
ming. Toch pleitte de Vereniging
van Samenwerkende Universitei
ten (VSNU) later voor meer wettelij
ke voorschriften waarin de over
heid zou vastleggen wat een drs. fi
losofie precies in zijn mars moest
hebben. Ook de Tweede Kamer gaf
destijds blijk van enige koudwater
vrees. Maar de kleine puntjes van
detailkritiek vielen in het niet bij de
alom heersende tevredenheid.
Men vertrouwt op de kwaliteits
controle achteraf door de overheid.
Opleidingen die beneden de maat
blijven, komen niet langer voor fi
nanciering in aanmerking. Het
wordt dan wel zaak dat Ritzen pre
cies gaat definieren wat in Zoeter-
meer onder 'kwaliteit' wordt ver
staan. Immers, in onderwijskringen
is 'kwaliteit' tegenwoordig vaak sy
noniem aan 'rendement'. Opleidin
gen waar het percentage geslaag
den hoog ligt, krijgen al snel het
predikaat 'kwaliteit' opgeplakt. Op
leidingen waar veel studenten zon
der diploma afhaken, worden snel
getypeerd als 'slecht'.
AMSTERDAM/LEIDEN -
De manier van waterwin
ning in het Amsterdamse
waterwingebied moet wor
den gewijzigd. Er dient een
betere voorzuivering van het
infiltratiewater te komen, de
grondwaterwinning in de
Luchterduinen moet wor
den gestaakt en er moeten
plekken voor diepinfiltratie
worden uitgezocht. De ge
meente Amsterdam moet
een milieu-effectrapportage
opstellen waarin deze maat
regelen zijn uitgewerkt.
De stichting Duinbehoud heeft een
dringend verzoek gericht aan de ge
meente Amsterdam om de, naar
haar mening uiterst natuuronvrien-
delijke manier van waterwinning,
te wijzigen. Amsterdam wil tot het
jaar 2000 de hoeveelheid water dat
uit het duingebied wordt gehaald,
verder opvoeren. Duinbehoud heeft
grote bezwaren tegen deze plannen,
opgenomen in de nota 'Drinkwater
voor nu en later'.
Tot nu toe wordt het grootste deel
van het water door middel van op
pervlakte-infiltratie gezuiverd. Wa
ter wordt in de duinen gebracht' en
enige tijd later er weer uit gehaald.
Volgens Duinbehoud is de voorzui
vering van het Rijnwater onvol
doende waardoor het water te rijk
en te vies in de duinen komt. De
duinen worden sterk Semest waar
door de natuurlijke vegetatie ver
dwijnt. Zware metalen, resten van
bestrijdingsmiddelen en oliën ver
vuilen het duin.
Symposium over
duin en gemeente
LEIDEN De Stichting Duinbe
houd organiseert ter gelegenheid
van de aanwijzing van het duinge
bied Berkheide in Katwij'k als be
schermd natuurmonument, een
symposium over duinbehoud door
regionaal bestuur. Acht sprekers
zullen dit thema belichten. J.B. Pie-
ters, directeur-generaal landelijke
gebieden en kwaliteitszorg van het
ministerie van landbouw, natuurbe
heer en vissserij gaat in op de rol
van de duinen. Gedeputeerde E.P.
van Heemst houdt een lezing met
als titel 'recreatie als bedreiging en
uitdaging' en de burgemeester van
Katwijk, G.W. van Montfrans-Hart-
man, belicht de rol die gemeenten
spelen bij duinbehoud.
Het symposium wordt gehouden
op woensdag 18 april in het univer
siteitscomplex aan de Witte Singel
in Leiden en begint om 09.30 uur.
Bezoekers van het symposium kun
nen op zaterdag 21 april deelnemen
aan een excursie door Berkheide.
Vertrek vanaf de parkeerplaats na
bij de Soefi-tempel in Katwijk.
Provincie krijgt
32,8 miljoen voor
bouwactiviteiten
DEN HAAG Staatssecretaris Si
mons (Volksgezondheid) heeft 129
miljoen gulden uitgetrokken voor
83 kleine bouwprogramma's in de
zwakzinnigenzorg en psychiatrie en
de technische diensten bij zieken
huizen en verpleegtehuizen. De be
windsman maakte de verdeling van
het geld gisteren bekend na overleg
met de provinciebesturen. Het
meeste geld gaat naar de provincie
Zuid-Holland (32,8 miljoen),
Flevoland krijgt het minst: niks.
De verdere verdeling: Groningen
(5,9 miljoen), Friesland (2,1 mil
joen), Drenthe ("8,4 miljoen),
Overijssel (een ton) Gelderland (5,2
miljoen), Utrecht (7,5 miljoen)
Noord-Holland (18,1 miljoen), Zee
land (zes ton), Noord-Brabant (27,5
miljoen) en Limburg (20,8 miljoen).
Duinbehoud wil dat er meer ge
bruik wordt gemaakt van dieptefil
tratie van goed voorgezuiverd wa
ter. Het schone water wordt dan op
grote diepte in het duin gebracht en
van bacteriën en virussen gezui
verd.
In de Luchterduinen wordt
grondwater gewonnen. Omdat het
waterbedrijf volgens Duinbehoud
het oppompen niet staakt als het
enige tijd niet heeft geregend, ver
droogt het duin langzaam maar ze
ker.
Vervanging van grondwaterwin
ning en oppervlaktewinning door
andere methoden is volgens Duin
behoud mogelijk. Naast dieptefil-
tratie denkt de stichting onder meer
aan het aanleggen van een spaar
bekken in de Flevopolder. Op de
langere termijn zou moeten worden
gestreefd naar een verminderd wa
terverbruik en naar een schonere
Rijn.
BENOEMING - Dr. W. Derksen,
hoogleraar bestuurskunde in de fa
culteit der sociale wetenschappen
aan de Leidse universiteit, zal op 11
mei zijn ambt officieel aanvaarden.
LEIDEN - "De burger heeft
geen flauw idee wat er met zijn
'spullen' gebeurt nadat hij de
plee heeft doorgetrokken. Of op
welke manier de polders nu
worden drooggehouden. En
probeer dit soort dingen ook
maar eens uit te leggen. Dat valt
niet mee. We kunnen mensen
meenemen naar een gemaal of
naar een waterzuivering, maar
wat zegt hun dat? Niet veel, ben
ik bang".
"Daarom hebben we de mogelijk
heden van de Floriade met beide
handen aangegrepen. Dat is een ide
ale gelegenheid om het werk van-de
hoogheemraadschappen op een
aansprekende manier aan het 'bed'
van de burger te brengen. Het aardi
ge is bovendien dat het ons eigen
lijk nauwelijks iets kost. Voor een
bedrag van 50.000 gulden per jaar
geven we straks aan miljoenen
mensen informatie. Daarmee is het
het goedkoopste voorlichtingspro
ject dat we ooit hebben gehad.
Dijkgraaf E.H. van Tuyll van
Serooskerken is nu al zeer te spre
ken over de presentatie van de
hoogheemraadschappen van Rijn-
de Floriade. Het meest in het oog springende onderdeel van de pre-
ALPHEN AAN DEN RIJN/LEI-
DEN/BUNNIK - Autodieven heb
ben volgens de Bond van Garage
bedrijven (Bovag) weer een nieu
we truc bedacht. Volgens een
woordvoerder van de Bovag
komt het in toenemende mate
voor dat inbrekers het service-
boekje uit een auto stelen. In dat
serviceboekje staat het codenum
mer van de autosleutel, waardoor
die vrij gemakkelijk kan worden
nagemaakt of bijbesteld. De auto
dief kan op die manier zonder
grote schade de auto stelen.
Volgens R. Boon van de Bovag
wordt om de haverklap een auto
opengebroken zonder dat de eige
naar daarna spullen van waarde
uit zijn auto mist. De autokrakers
hebben echter van de gelegen
heid gebruik gemaakt om de code,
van de sleutel op te schrijven.
Rustig wachten zij hun tijd af en
na een paar weken is dezelfde au
to verdwenen.
"Het zou een oplossing zijn als
autodealers het codenummer niet
meer in het serviceboekie zouden
zetten, maar op een apart kaartje
dat de eigenaar bij het kenteken
stopt", aldus Boon. Een dergelijk
advies is ook naar alle 7.300 auto
dealers in Nederland uitgegaan.
Volgens Rob van Tol van een
Alphense sleutel- en slotenfirma
is het inderdaad vrij gemakkelijk
om als je eenmaal de code van een
autosleutel hebt zo'n sleutel te be
stellen of te laten maken. "Con
trole is niet mogelijk. Want je
kunt wel om een kenteken vra
gen, maar weet ik of die klant bij
dat kenteken hoort?" Volgens
hem zijn er ook dieven die zich in
een garage laten opsluiten en op
hun dooie gemak de codenum
mers van de auto's noteren.
"Soms staat de sleutelcode op een
sticker in het handschoenekast
je". Na een paar weken worden er
dan weer auto's gestolen. "Als er
een serviceboekje is ontvreemd,
wat ook wel voorkomt, geeft de
plaatselijke politie dat door aan
sleutelzaken.
Zo is in het verleden
al twee keer iemand in onze zaak
gesnapt. M'n baas deed net of hij
niks in de gaten had, nam gewoon
de bestelling op, maar noteerde
wel even het kenteken. En zo
konden ze later worden ingere
kend".
De Leidse politie zegt bij mon
de van woordvoerder Graveland
in de praktijk nog niets met deze
methode te maken te hebben.
"Orize technische dienst heeft er
wel van gehoord, maar in de prak
tijk is het hier nog niet voorgeko
men".
Volgens Boon van de Bovag is
het systeem voor het eerst in Den
Haag gesignaleerd, "maar nu
komt het in het hele land voor".
land, Delfland en Schieland op de
wereldtentoonstelling Floriade in
Zoetermeer. Het kan wat hem be
treft niet meer stuk, hoewel de eer
ste schop nog de grond in moet en
de plannen voor de inzending nog
niet eens zijn uitgewerkt. "Er moet
nog veel werk worden verricht,
maar ik ben er van overtuigd dat het
een succes wordt", stelt de Rijn
landse dijkgraaf.
door
Wim Wegman
Het meest in het oog springende
onderdeel van de presentatie van de
drie hoogheemraadschappen is een
groot schaalmodel van Nederland.
Dat wordt elke tien minuten onder
water gezet, en weer droogge-
pompt. Daarmee hopen de schap
pen duidelijk te maken wat er met
dit land gebeurt als er geen zeewe
ring zou bestaan en de polders niet
worden bemalen. "Elke tien minu
ten komt Amersfoort even aan zee
te liggen", zegt Van Tuyll.
Foute vissen
Een ander opvallend onderdeel
wordt het kunstwerk, dat de drie
schappen op hun terrein willen
neerzetten. "We proberen daarmee
te laten zien hoe hoog het water
komt tijdens eb, vloed en een storm
vloed - dat laatste is twaalf meter
boven het grondniveau in de polder
daar. Het moet echter wel een 'le
vend' kunstwerk worden. We den
ken er daarom over om het water
daarin te laten dalen en stijgen, vol
gens de werkelijke stand van de
Noordzee op dat moment". Voorts
wil het schap in het kunstwerk een
werkende waterklok onderbren
gen.
Op het stukje Floriade dat Rijn
land, Delfland en Schieland mogen
invullen, komen ook twee grote wa
terplassen, die duidelijk moeten
maken op welke wijze de schappen
de kwaliteit van het water in de
hand proberen te houden. "In de
ene plas zwemmen, zeg maar, foute
vissen rond, zijn de foute planten
geplant en is ook een overdaad aan
algen. Dat water zal dus behoorlijk
troebel zijn. In de andere 'vijver' is
alles zoals het hoort te zijn, wat een
schone plas met helder water ople
vert. Tussen die twee plassen in
wordt een verlaagd pad aangelegd
waarlangs het publiek door
plexiglas ramen kan zien wat er zich
onder water afspeelt".
In de presentatie wordt verder de
bemaling van een polder nage
bootst. Daarbij komen openge
werkte modellen te staan van de
verschillende gemalen waarmee de
Nederlandse polders door de eeu
wen heen zijn drooggehouden: van
een windmolen tot de meest moder
ne pomp. In een grote hal op het ter
rein wordt verder een permanente
expositie gehouden over het werk
van de schappen. "Daarin hopen we
ook computers neer te kunnen zet
ten, waarop mensen zelf dijkgraafje
kunnen spelen. Wat gebeurt er als ik
de duinen verwaarloos, of vergeet
de kanalen uit te baggeren. Dat
soort dingen".
De kosten voor de hele presentatie
bedragen ongeveer 2,8 miljoen. Het
merendeel daarvan - rond 2 miljoen
gulden - komt voor rekening van 22
sponsors. "Daarbij lopen de hoog
heemraadschappen vrijwel geen ri
sico. We hebben de meeste bedrij
ven namelijk zo ver gekregen dat ze
hun bijdragen in natura betalen.
Met andere woorden: ze bouwen
een deel van de presentatie. Blijkt
dat uiteindelijk duurder uit te val
len, dan hebben de sponsors pech",
zegt Van Tuyll, een tikkeltje verge
noegd.
0uöilirutos;
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
Om rupsen uit rozen te verdrij
venraadt een tuinman aan de
ze 's avonds te begieten met wa
ter en azijn (1 liter zuivere wijn
azijn door 10 liter water). Drie
maal in eene week dit gedaan,
zijn ze verdwenen. Reeds drieja
ren heeft hij dit middel met goed
gevolg toegepast.
Te Berlijn stond dezer dagen een
kantoorklerk terecht, m.n. Ferdi
nand Bunke, op beschuldiging
door bedreiging gepoogd te heb
ben. van de prins Von Bismarck
geld te verkrijgen. Hij schreef
een brief aan den kanselier,
waarin de woorden voorkwa
men: „Gij moet het geld betalen,
of ik zal het u inpeperen." Twee
dagen later wierp hij een steen
tegen den deur van het paleis
van den prins. Hij werd gevan
gen genomen en is nu tot 3
maanden gevangenisstraf ver
oordeeld.
Vijftig jaar geleden:
Door een 4-0 zege op Algemee-
ne II is Zuiderkwartier er giste
ren in geslaagd ongeslagen be
slag te leggen op het kampioen
schap van den Leidschen Korf-
balbond. Het team bestond uit
de dailies Swanenburg, Brou
wer, Nolles, HoeyenStormer en
Dool en de heren PluijmKa-
paan. Heetveld, Haneveld, Bon
net en Nijssen.
In een legerorder wordt de
aandacht der onderscheidene
commandanten er op gevestigd,
dat het veelvuldig voorkomt dat
zich militairen langs den open
baren weg opstellen en door han
dopsteken of andere gebaren de
aandacht trekken van passee-
rende automobilisten ten einde
mee te rijden. Er wordt op gewe
zen. dat een dergelijk optreden
strijdig is met de waardigheid
van den militairen stand en
schadelijk voor het aanzien der
weermacht.
Ambulancehuip verschilt
per regio van kwaliteit
UTRECHT - De regionale verschil
len in de kwaliteit van de ambulan
ce-hulpverlening zijn zo groot dat er
sprake is van ongelijke hulp aan de
bevolking. Een commissie van de
Nationale Raad voor de Volksge
zondheid (NRV) stelt dit vast in een
ontwerp-advies.
Door het ontbreken van een alge
meen aanvaarde visie op de ambu
lance-hulpverlening is de kwali
teitsontwikkeling verbrokkeld.
Volgens de commissie moeten zwa
re en algemeen geldende eisen wor
den gesteld aan het personeel op de
ambulances en de centrale posten
ambulancevervoer (CPA's). De am
bulancebegeleider zal bijvoorbeeld
een opleiding tot verpleegkundige
van het eerste deskundigheidsni
veau moeten hebben plus een aan
vullende opleiding voor het werk
op de ambulance. De centralist op
de CPA moet aan soortgelijke eisen
voldoen.
Op het ogenblik heeft een aantal
ambulancebegeleiders en centralis
ten nog geen verpleegkundige op
leiding.
óók om mee te
kunnen praten
over wat er in
de buurt is
gebeurd
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en
trends. Dat willen we niet missen!
Wi| nemen een proelabonnement voor
7 weken en betalen slechts 127.50
J Wi| nemen een kwartaalabonnement I 74.15'
J Wij nemen een laarabonnement f 28550
Voor het abonnement ingaat ontvangen wij de krant twee weken gratis!
(aankruisen wat van toepassing is)
Naam
Adres
Woonplaats
Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar
Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050.
2300 VB Leiden. U kunt ook bellen: 071-161400
