Walesa: geen president
Bijzonder poetsbedrijf brengt auto in glanzende conditie
Peres moet nu vechten voor overleving
I ll if0
AUTO-ALLERLEI
Gasinstallatie schoner en
zuiniger door elektronica
Raad van Kerken: partijdige politie
medeschuldig aan onlusten in Natal
DONDERDAG 12 APRIL 1990
-
PAGINA 15
SOEST (GPD) "Na een paar jaar
in m'n vrije tijd voor een Renault-
dealer te hebben gewerkt, ben ik
voor mijzelf begonnen. Hier op het
industrieterrein in Soest kon ik een
uitstekend pand huren en na een
forse investering draait mijn auto
bedrijf zes dagen in de week voluit.
Af en toe is het haast te druk en wer
ken we tot diep in de avond door.
We doen namelijk heel veel voor de
omliggende dealer-bedrijven. Voor
al de nieuwe auto's klaar maken
voor de klanten, vormt de basis van
mijn onderneming".
door
Siem Leeuwenkamp
Groart Car Reconditioning Soest
heet het bedrijf voluit. En de direc
teur met zijn personeel zorgen wer
kelijk voor schitterende staaltjes
van opknapbeurten. Niet zomaar
een beetje was en voor de eerste
paar weken een glimmende laag op
het dof uitziend tweedehandsje.
"Dat zijn oppervlakkige poetsbeur
ten, je wrijft immers de was of de
beschermlaag over het vuil dat zich
diep in de lak heeft genesteld. Wij
reinigen eerst grondig tot in de po
riën van de lak, met een speciale cle
aner. Met een goed verende vlakke
poetstol, kosten wel 35,- per stuk,
wrijf ik dat spul mooi egaal in", zegt
Erik Groart.
Dan volgt een ontvetbehande-
ling, met een spons en borstel wordt
'Biosolvent degreaser' aangebracht.
In alle hoeken en gaten waar maar
enigszins een olie- of vetvlekje zit
komt het reinigende spul. Daarna
komt de spuitlans met liefst 140 bar
waterdruk aan bod. Uit alle naden
vliegt het vuil je om de oren. Ook de
portieren, met afgeplakte roosters
voor de luidsprekers ontkomen niet
aan de intensief reinigende straal.
Het poetsbedrijf maakt ook het interieur door intensief reinigen weer als nieuw.
Losse vloermatten krijgen met die
zelfde pressie een helder aanzien.
Uniek
Met kennelijk veel genoegen is
Groart en zijn mensen met dof uit
ziende kilometervreters in de weer.
Je merkt gewoon dat het niet glim
men van de auto's ze min of meer
aan het hart gaat. Blijkbaar houden
de veeleisende dealers, het nauwge
zette werken in stand. "Ze zijn soms
wel eens lastig. Maar ik zeg dan, te
recht. Ze leveren immers een duur
produkt af en de klant mag eisen
dat het er uitstekend uitziet", zegt
de 'poetsbaas'. "Ik geloof dat mijn
manier van werken uniek is in Ne
derland, er komen immers regelma
tig mensen van bedrijven kijken
hoe ik de zaken aanpak".
Na de genoemde voorbehandelin
gen krijgt de auto een uitgebreide
lak- of oppepbeurt van de tegen
woordig alom aanwezige kunststof
onderdelen. Alles wordt nauwkeu
rig bijgwerkt om het weer in staat
van nieuw te brengen. In het bedrijf
zijn enkele tientallen lakkleuren in
spuitbussen aanwezig van de meest
voorkomende merken. Zo vormt
het bijwerken op kleur van kleine
lakschades geen probleem. Inclu
sief het eventueel ontroesten van
plekjes en het daarop aanbrengen
van een oerdegelijk hechtende
epoxylaag die graniethard wordt, is
Groart Car Reconditioning intussen
al een paar uurtjes zoet met de auto.
Ook de vijf wielen worden daarbij
niet vergeten, voor de kunststof
wieldeksel gaat er eerst een primer
op, waarna die helder zilver wordt
opgespoten. De auto wordt van bin
nen gereinigd met een heel speciale
stofzuiger van Körcher. Die spuit
eerst een fijne reinigende vloeistof
nevel over het dashboard, de bekle
ding en de rest van het interieur. De
geïntegreerde zuigmond komt daar
na in actie, de nattigheid met het
vuil wordt opgevangen in een apar
te bak van de zuigmachine. Er blijft
echt geen vlekje over in de bekle
ding.
Na deze serie intensieve poets
beurten, volgt de beschermende
laag, nadat eerst de lak siliconenvrij
is gemaakt. "Dat is heel oplettend
handwerk, want elk plekje dat je
overslaat, geeft later toch een doffe
plek. Met het speciale niet in de
handel zijnde Zwitserse produkt
Unigarden 100 Plus van Profguard
wrijven we wederom met de hand
de hele laklaag in", zegt Erik Groart.
Prijzig
Ruim anderhalve dag duurt het
voordat een auto is hersteld. Maar
dan staat hij er ook in top-conditie
en blinkend bij. Wat eerst een doffe,
stroef aanvoelende krijtachtige
verflaag was, is nu een gladde glan
zende strak gespoten automobiel
geworden. Alsof je hem voor het
eerst uit de showroom haalt. "Soms
schrikken de mensen van de kosten
als ze prijsopgave vragen. Maar als
je nagaat hoeveel uren er in gaan zit
ten om een auto weer tip-top in orde
te maken, is een paar honderd gul
den vrij normaal. De mensen beta
len voor een reparatie van de auto
ook forse bedragen", zegt Erik
Groart.
Als rijdende reclame heeft hij in
tussen negen glimmende Renaults
5 op de weg. "De oudste is van '79 en
dat zie je er echt niet aan af'.
n speciale poetstol, een clea-
Na de uitgebreide behandeling meer kosten, je merkt zondermeer
die Groart verricht, met voor elke dat het beter werkt. Vaak hoefje dat
auto een eigen prijsopgave, is het produkt alleen maar te gebruiken
zaak dat de klant regelmatig(er) zonder nabehandeling. Even
gaat poetsen. "Belangrijk is goede schoonspuiten en als het een goed
shampoo te kiezen. Neem een be- produkt is droogt dat streeploos
kend merk en dat mag best iets op".
PEUGEOT is dan wel net tweede
geworden achter de Fiat Uno bij de
verkiezing 'Auto van het Jaar', maar
hij verkoop na 7 jaar nog als de bes
te. Het 'sterke nummer' is marktlei
der in zijn klasse en in ons land zijn
er inmiddels 100.000 van verkocht.
In Zweden wordt hij na onderzoek
beschouwd als de veiligste in zijn
soort. Het ontwerp is blijkbaar goed
omdat de Ford Fiesta, Toyota Star
let en straks de nieuwe Renault 5
veel kenmerken van de 205 hebben.
FIAT heeft vorig jaar goed ge
draaid. Met een winst van 7,5 mil
jard noteerde het Italiaanse concern
t.o.v. 1988 een stijging van 29 pro
cent. De omzet van 77 miljard
steeg met 19 procent en er zijn bijna
2 miljoen auto's verkocht. Daarmee
staat het concern met de drie mer
ken Fiat, Alfa Romeo en Lancia in
Europa na het VAG-concern (VW,
Audi en Seat) op de tweede plaats.
NISSAN exporteert over enige tijd
wellicht vanuit Sunderland de hat
chback Primera naar Japan. De op
volger van de Bluebird, die dit jaar
op komst is, wordt in elk geval voor
Europa geheel in de Nissan-fabriek
in Engeland gebouwd. Blijven de
kosten voor aanpassing naar Japan
se maatstaven acceptabel, dan volgt
ook export naar het moederland.
MERCEDES heeft zijn 'Silberpfei-
le' Cll gereed o aan de WK Groep C
mee te doen. Na het behalen van de
titil met de C9, waarvan er liefst drie
stuks op Le Mans wonnen, ide de C!
een doorontwikkeling van dit ty
pe. Nieuwe materialen, een nieuwe
opbouw van de monocoque con
structie en een verbeterde V8-mo-
tor zijn de grootste veranderingen
aan deze snelste Mercedes. Op 8
april is in het Japanse Suzuka de
eerste race voor deze 730 pk sterke
Duitse biturbo.
SEAT toonde op de IAA-Frankfurt
de Proto T. Toen nog een 'mock-up'
zonder motor en interieur, maar het
gaf wel aan dat de Spaanse autofa
brikant flink moderniseert. Nu is
het interieur gereed en dat vertoont
een paar opmerkelijke zaken als een
doorlopende achterruit in het dak
met glas dat verkleurt naarmate het
zonniger wordt. Verder geen mid
denstijlen, wel speciaal gevormde
stoelen en functietoetsen op de
stuurkolom.
Lpg was de schoonste brandstof.
Door de invoering van de kata
lysator en de loodvrije benzine
werd de goedkoopste brandstof
echter in reinheid voorbij ge
streefd. Binnenkort, de datum
staat nog niet vast, wordt de nieu
we emissenormen voor lpg van
kracht. Dat plaatste de lpg-instal-
lateurs voor flinke problemen.
Het Alkmaarse bedrijf, Groot Au-
togas-Apparatuur b.v., heeft on
geveer vijftien procent van de lpg
markt in handen. Het bedrijf
brengt nu als een van de eerste fir
ma's een elektronisch gestuurde
lpg installatie, die aan de nieuwe
eisen voldoet, op de markt. Met
de elektronica loopt de motor niet
alleen schoner, maar ook zuini
ger.
De door Groot ontworpen ESC
301 bestaat uit een elektronische
regelunit en een stelmotor. De re-
gelunit is voor elk type auto ge
lijk, de stelmotor verschilt. Bij au
to's met een drie-weg katalystor
met lambda-sonde en een injec
tie-motor kunnen alle onderdelen
van de regelunit worden ge
bruikt.
„De lambda-sonde, die bij ben-
zinegebruik de injectiemotor
stuurt, werd in de oude situatie
voor gas uitgeschakeld. Met de
ESC 301 wordt het signaal juist
gebruikt voor de dosering van het
gas", stelt Jan Groot, de tech
nisch deskundige van het Alk
maarse bedrijf. „Vroeger werd de
afstelling met de hand geregeld.
De gastoevoer was vaak groter
dan nodig voor een goede ver
branding. Met ons systeem krijgt
de motor de juiste hoeveelheid
gas. Met de ESC 301 rijdt men
daardoor zuiniger. Het lambda
controlelampje op het dashboard
blijft eventuele storingen aange
ven. Er zijn dus geen extra voor
zieningen nodig".
De regelunit laat de motor op
benzine starten. „Voordeel daar
van is dat het benzinesysteem
niet lang op 'stil' staat. Bovendien
start een motor makkelijker op
benzine," vindt Cees Groot. „Bij
injectiemotoren wordt automa
tisch naar gas overgeschakeld
door de ESC 301".
De ECS 301 is door TNO getest.
Bij het onderzoek bleef de lpg in
stallatie van Groot dik onder de
normen. De CO uitstoot was 1.36
(de norm is 2.11). de HC 0.15 (0.25)
en de NOx 0.27 (0.67). Door ruim
te voldoen aan de emissienormen
kan Groot de toekomst veilig te
gemoet zien. Iets wat niet geldt
voor de kleinere lpg bedrijven.
Daar zullen door de vaststelling
van de nieuwe normen slachtof
fers gaan vallen.
WARSCHAU (AP) - Lech Walesa
heeft gisteren ontkend xiat hij Woj-
ciech Jaruzelski wil opvolgen als
president van Polen. Dinsdag zei de
Solidariteit-leider dat hij president
wil worden, maar gisteren zei hij
weer zich te hebben bediend van
een beeldspraak om aan te dringen
op een bespoediging van het her
vormingsproces in Polen.
Volgens Walesa was zijn uit
spraak van dinsdag bedoeld als
waarschuwing aan het adres van de
regering in Warschau om Polen
sneller te hervormen tot een demo
cratische staat. "De leuze waarin ik
zeg dat Lech Walesa klaar staat om
mee te dingen naar het president
schap betekent dat hij dep hervor
mingen wil versnellen en niet dat
Lech Walesa de post van president
wil bekleden", aldus de vakbonds
leider. "Mijn metafoor werd niet ge
heel begrepen. Deze zegt dat er
meer moet worden gedaan in de
richting van hervormingen", zo be
klemtoonde hij.
Generaal Wojciech Jaruzelski is
vorig jaar juli tot 1995 tot president
benoemd, maar niemand gelooft
dat hij zo lang zal blijven zitten. De
meest aannemelijke periode voor
nieuwe presidentsverkiezingen is
het voorjaar van 1991, omdat dan de
200ste verjaardag van de eerste ge
schreven Poolse grondwet gevierd
wordt.
KAAPSTAD (AP) - Leiders van de
Zuidafrikaanse Raad van Kerken
hebben gisteren president F.W. de
Klerk gevraagd om een speciale
commissie die de oorzaak van het
chronische geweld in de provincie
Natal moet bestuderen. Bij gevech
ten tussen groepen zwarten zijn
daar sinds 1986 naar schatting 4000
mensen omgekomen. In de afgelo
pen twee maanden vielen er 400 do
den.
Het geweld vloeit voort uit een
machtsstrijd tussen groepen zwar
ten. Volgens de kerkelijke leiders,
onder wie Nobel-vredesprijswin-
naar Desmond Tutu, worden de
spanningen verscherpt doordat de
politie zich partijdig opstelt. De
Klerk gaf na afloop van het gesprek
geen commentaar. Voor de ontmoe
ting had De Klerk gezegd dat er
voor de kerken een rol was'wegge
legd om aan het geweld een einde te
maken. Volgens de kerken heeft de
toestand in Natal proporties aange
nomen "die het menselijk bevat
tingsvermogen en incasseringsver
mogen te boven gaan".
Het King Edward VlII-zieken-
huis in Durban zei door het geweld
in Natal zo'n grote toeloop te heb
ben, dat het is gestopt om gewone
patiënten op te nemen, zelfs dege
nen die spoedoperaties moeten on
dergaan. "Wij kunnen niet één extra
patiënt opnemen", aldus directeur
Seedat.
Vice-voorzitter van het ANC
Nelson Mandela keerde gisteren te
rug van besprekingen met de ANC-
top in Zambia, waarna hij onmid
dellijk de onrust in Natal besprak
met minister van justitie Kobie
Coetsee. Mandela waarschuwde dat
het geweld niet één-twee-drie een
halt kan worden toegeroepen en be
schuldigde voorts de rechtse Con
servatieve Partij ervan het overleg
tussen het ANC en de regering vol
gende maand te willen saboteren.
Ook zei hij dat racistische pamflet
ten, die onlangs werden verspreid
en het stempel van het ANC droe
gen, vals waren en niet van zijn or
ganisatie afkomstig waren.
Bij verschillende incidenten ver
spreid over het hele land kwamen
volgens de politie sinds maandag
nacht acht zwarten om het leven,
van wie zes door politiekogels. On
geveer 200 mensen raakten gewond
en er werden tientallen gearres
teerd. De Zuidafrikaanse radio
meldde dat nog eens vier mensen
waren omgekomen bij politieke
twisten in het zwarte woonoord
Crossroads bij Kaapstad.
De Zuidafrikaanse minister van
planning en provincie-aangelegen-
heden Hernus Kriel heeft gisteren
na een bezoek aan Natal hulp ter
waarde van 250.000 rand aangekon
digd voor de naar schatting 13.000
zulu-vluchtelingen in het gebied.
Kriel toonde zich vooral getroffen
door de armoede van de mensen:
"Wij zullen de infrastructuur moe
ten bieden voor basisbehoeften als
drinkwater, riolering en afvalver
wijdering". Volgens Kriel valt de
politie niet te verwijten dat zij de
strijdende groepen niet uit elkaar
heeft weten te houden.
TEL AVIV - Het 120 leden tel
lende Israëlische parlement telt
zeventien fracties. Dat lijkt heel
wat, maar de werkelijkheid is nog
absurder. Als het er op aankomt,
blijkt menige gevestigde politie
ke groepering even gemakkelijk
uiteen te vallen als het losse zand
waaruit ze is opgebouwd. Er is in
Israël geen politieke partij zonder
de littekens van tweespalt, scheu
ring en gedwongen hereniging. In
tijden van politieke spanning
stijgt de bloeddruk en de litte
kens barsten open.
door
Ad Bloemendaal
Kabinetsformateur Shimon Pe
res, de door de wol geverfde lei
der van de Arbeiderspartij, heeft
daarmee de afgelopen weken zijn
voordeel gedaan. Maar uiteinde
lijk, op de dag waarop hy zijn ka
binet wilde installeren, heeft het
fenomeen zich op dramatische
wijze tegen hem gekeerd. Dit
maal in de persoon van rabbijn
Menachem Schneerson.
De eerste scheuring van belang
deed zich voor in de Likoed, kort
voor het kabinet-Shamir ruim
drie weken geleden ten val werd
gebracht. Vijf voormalige leden
van de Liberale Partij, die al ge
ruime tijd geleden is opgegaan in
de Likud, besloten deze band te
verbreken om voor zichzelf te be
ginnen uit vrees voor hun politie
ke toekomst.
De onderhandelingen verlie
pen volgens een in de Israëlische
politiek beproefde methode. Stap
een: verlaat uw partij op een mo
ment waarop het alle hens aan
dek is, bijvoorbeeld voor een cru
ciale stemming in de Knesset.
Stap twee: verkoop uw stem aan
de hoogste bieder, of wek althans
de indruk dat u dat wilt door
drukke onderhandelingen. Stap
drie: aanvaard een onvermijde
lijk aanbod van uw oude partij
voor een gegarandeerd verkies
bare plaats bij de eerstvolgende
verkiezingen en zo mogelijk een
ministerspost in een kabinet, in
ruil voor uw stem.
Een van de vijf 'Likud-dissi-
denten', Avraham Sharir, liep uit
pure haat tegen Shamir over naar
dé Arbeiderspartij, waar hij niet
alleen een ministerspost kreeg
toegezegd, maar ook nog eens een
verkiesbare plaats bij de volgen
de twee Knessetverkiezingen.
Precisie
In de afgelopen drie weken heb
ben onderhandelaars van de Li
kud en de Arbeiderspartij met de
precisie van chirurgen gezocht
naar littekens, scheuren, breuken
en frustraties binnen de partijen
in de Knesset, waarmee ze hun
voordeel konden doen. Al in een
vroeg stadium en eigenlijk ver
dacht gemakkelijk bereikte Peres
een akkoord met de ultra-ortho
doxe Agoedat Jisrael. Die partij
had al eind vorig jaar de regering
van nationale eenheid verlaten na
een conflict met Shamir, die eer
der gedane beloften op het gebied
van financiën en religieuze wet
geving niet zou zijn nagekomen.
Agoeda's frustratie was Peres'
winst.
Omdat rancune jegens Shamir
de belangrijkste drijfveer was
achter het coalitieakkoord met de
ultra-orthodoxen, moet Peres
toen al hebben beseft hoe breek
baar die samenwerking zou zijn.
Want in de politiek blijkt rancune
nog al eens afkoopbaar. Toen Pe
res vervolgens ook Sharir binnen
haalde, onder hypocriet ach-en-
wee-geroep van de Likud, dacht
hy zeker te zijn van
gaan dat Agoeda wat dat betreft
sinds de verkiezingen van 1988
een zwakke plek vertoont: een
breuklijn tussen de drie afgevaar
digden die verantwoording
schuldig zijn aan de Raad van
Tora Wijzen van Agoedat Jisrael
en de overige twee, die luisteren
naar de bejaarde 'Lubavitscher
rebbe', rabbijn Menachem Sch-
Breed la
chend neemt
Likud-leider
Shamir de feli
citaties in ont
vangst van
Pinhas Golds
tein, een Knes-
set-lid van Li
kud dat wei
gerde over te
lopen naar Pe
res. Het falen
van Peres be
tekende een
overwinning
voor Shamir.
(foto AP)
Verrassing
Wat Peres kan, kunnen wij ook,
riepen Likud-ministers de afgelo
pen week ongeveer ieder uur, en
ze lieten doorschemeren een ver
rassing in petto te hebben voor de
elfde april, de dag waarop de
Knesset zich zou moeten uitspre
ken over Peres' kabinet. En toen
gisteren die dag kwam, sloegen ze
keihard toe met de hulp van twee
parlementsleden van Agoedat
Jisrael, de rabbijnen Avraham
Verdiger en Eliezer Mizrachi.
De Agoeda is vanouds een anti-
zionistische ultra-orthodoxe par
tij, die alleen een regering zal
steunen als dat financieel profijt
oplevert voor haar religieuze in
stellingen. Uitspraken over het
Arabisch-Israëlische conlict of de
algemene economie van het land
hebben de Agoeda-rabbijnen al
tijd beneden hun waardigheid ge
acht. Maar het was de politieke
chirurgen van de Likud niet ont
Deze charismatische leider van
de Chabad-beweging (die aan
zienlijk heeft bijgedragen aan de
winst van Agoeda bij de jongste
verkiezingen) zetelt in New York
en heeft zijn hele leven nog nooit
een stap in Israël gezet. Dat weer
houdt hem er niet van zich bij tijd
en wijle uit te spreken voor het
behoud van 'het hele land Israël',
ook al is hij tegen de zionistische
staat. Niemand minder dan Li-
kuds Ariel Sharon heeft hem kort
geleden bezocht voor een gesprek
over de Agoeda, die bereid zou
zijn het land Israël via Peres aan
de Arabieren te verkopen.
Welke rol Sharons inspannin
gen precies hebben gespeeld, zal
wel altijd een raadsel blijven,
maar in ieder geval trokken twee
Agoeda-parlementsleden giste
ren de conclusie dat ze niet voor
Shimon Peres konden stemmen.
Uiteraard na een lange innerlijke
strijd, die pas op de dag van de
stemming eindigde, zodat de Ar
beiderspartij geen tegenmaatre
gelen meer kon nemen.
60-60
Het probleem voor Peres, die een
extra vijftien dagen de tijd heeft
gekregen om de niet geringe
schade te herstellen, is niet zozeer
Avraham Verdiger. Die zal, als
Agoeda-fractieleider Menachem
Porush de waarheid spreekt, wor
den vervangen door iemand die
zich voor Peres zal verklaren.
Eliezer Mizrachi daarentegen
heeft wel als lid van zijn partij be
dankt, maar niet als lid van het
parlement. Hij vormt daardoor nu
de achttiende fractie in het parle
ment en die fractie is, zegt Mizra
chi, voor Shamir. Daardoor ziet
Peres zich nu geconfronteerd met
dezelfde patstelling als een week
geleden: zestig voor Shamir en
zestig voor Peres.
De kabinetsformateur zal de
komende twee weken verder
gaan met zijn zoekactie naar
zwakke plekken. Het meest voor
de hand liggende doel is de partij
Shas, waar hij zou kunnen probe
ren de rabbijnen Ovadia Josef en
Eliezer Shach tegen elkaar uit te
spelen. Lukt Peres dat niet, dan
lijkt het moment nabij waarop
zijn partij definitief een punt ach
ter zijn
I-,ui
Walesa op bezoek op de scheepswerf van Gdansk dinsdag.
