Halt-bureaus weerleggen kritiek
Tsjechen weten nog niet wat ze willen'
Tolheffing doet
tot zes procent
prijzen
stijgen
(Duöïlicitius
Leidse studenten brengen bezoek aan Praagse universiteit
Begrip bij defensie voor bezwaren
'Iedereen kan
van huisarts
veranderen'
Afval Leiden naar de VAM
Honderd, jaar geleden stond er
in de krant:
- In een onderhoud met een verte
genwoordiger van de New-
York Herald" heeft Sarah Bern
hardt nu ook zelve verklaard
dat zij, hoewel niet geheel ge
zond, toch niet ziek is. „Ik ben
vermoeid en e$nigszins zenuw
achtig en ik hoop dat gij het ver
haal, dat ik te veel chloral zou
hebben gebruikt, zult tegenspre
ken. Het was belachelijk. Ik was
na de eerste voorstelling zóó ze
nuwachtig, dat ik wat chloral
nam om te slapen. Dat was alles.
Ik zie daarin niets bijzonders."
- Men schrijft uit Aken: Het Cou
ranten-Museum is voornemens
om alle bij gelegenheid van het
450-jarig jubileum van de boek
drukkunst in couranten en tijd
schriften voorkomende stukken
betreffende de uitvinding der
boekdruk-kunst, en verder de
naar aanleiding van het jubile
um uitgegeven feestartikelen,
feestnummers enz., zoowel als de
verslagen over de in verschillen
de steden plaats hebbende feeste
lijkheden te verzamelen.
Vijftig jaar geleden:
De Proeftuin Z.H. Glasdis
trict te Naaldwijk heeft proeven
genomen om door electrische
verwarming den teelt van as
perges te vervroegen; het resul
taat is wat de cultuur zelf betreft
niet ongunstig geweest, maar
voor de practijk zal deze nieuwe
verwarmingsmethode toch niet
mogelijk zijn, omdat de kosten te
hoog blijken te zijn. In 1936 werd
een begin gemaakt met deze
proeven. De planten groeiden
best, en ook in 1937 waren deze
resultaten bevredigend. Maar in
het afgeloopen seizoen werd met
oogsten begonnen, en toen zou
blijken of de teelt op deze wijze
beoefend, rendabel zou zijn. Dit
bleek helaas niet het geval te
zijn. De jongste opbrengst was
gemiddeld f 1.25 per kilo. Men
meent dat het forceeren door een
gewone centrale verwarming
betere resultaten zal opleveren.
Raad voor het Jeugdbeleid beticht van gebrekkig beoordelingsvermogen
ROTTERDAM De koepelorgani-
I satie Halt Nederland heeft fel uitge
haald naar de Raad voor het Jeugd-
beleid, die de werkwijze van bu-
1 reaus voor alternatieve strafopleg
ging aan jongeren onlangs zwaar
I kritiseerde in de nota 'Jeugdde-
linkwentie, preventie en straf op
maat'. Volgens landelijk Halt-coor-
I dinator drs. Alma van Hees getuigt
de Raad voor het Jeugdbeleid (RvJ)
met zijn opstelling van een "gebrek-
I kig beoordelingsvermogen" ten
aanzien van de Halt-methode.
De ruim vijftig Haltbureaus in
Nederland, waarvan er ook een in
Leiden, hebben tot taak jonge wets
overtreders te laten voelen dat ze
zich maatschappelijk onaanvaard-
i baar hebben gedragen. Via een
Halt-bureau wordt een passende
straf gezocht voor overtredingen
die in de categorie 'kleine criminali
teit' vallen. Zo worden deze jonge-
ren - meest 14- en 15-jarigen - opzet
telijk buiten het strafrechtelijk cir
cuit gehouden. In de praktijk zijn
I dat vooral zwartrijders en vandalen,
maar ook jongens en meisjes die
zijn gepakt wegens winkeldiefstal.
In haar nota stelt de RvJ dat de 52
Halt-bureaus 'terug naar hun plaats
moeten'. De taakopvatting van Halt
zou gaandeweg tot aanaanvaardba-
re proporties zijn uitgegroeid.- Vol
gens de RvJ moeten de Halt-activi-
teiten voortaan worden geregi
streerd door Justitie, omdat de bu
reaus te veel een eigen - alternatief
en ongecontroleerd - systeem zijn
gaan vormen.
In een lijvige brief weerspreekt
Halt-Nederland de kritiek van de
RvJ. Halt (Het ALTernatief) weet
zich daarbij gesteund door het We
tenschappelijk Onderzoek- en Do
cumentatiecentrum (WODC), de on
derzoeksafdeling van het ministerie
van justitie. Dat complimenteerde
de Halt-bureaus begin dit jaar nog
voor de succesvolle manier van
werken. Ruim zestig procent van de
Halt-clienten mindert of stopt het
gedrag waardoor ze bij het bureau
terechtkwamen.
In haar nota adviseert de RvJ aan
minister Hedy d'Ancona (WVC), die
om een advies van de Raad had ge
vraagd, dat de bevoegheden van de
Halt-bureaus moeten worden be
perkt. Volgens de RvJ moet dat te
meer gebeuren, omdat dikwijls jon
geren met verschillende wapenfei
ten op hun kerfstok bij een Halt-bu
reau belanden.
De RvJ adviseert minister d'An
cona om voortaan alleen zogenaam
de first offenders, jongeren die voor
het eerst door de politie zijn gepakt,
voor de Halt-aanpak in aanmerking
te laten komen. Verder zouden alle
Halt-clienten in de toekomst toch
bij Justitie moeten worden geregi
streerd. Dat zou volgens de RvJ
kunnen worden bewerkstelligd
door de Halt-bureaus onder de ver
antwoordelijkheid van het Open
baar Ministerie te brengen.
In haar brief aan de RvJ gaat Al
ma van Hees uitgebreid in op de kri
tiek in de nota aan de minister van
WVC. Daarin weerlegt zij de opmer
kingen voor een belangrijke deel
met recente en minder recente (on-
derzoeks-)gegevens en opvattingen.
Mevrouw van Hees wijst er onder
meer op dat de Halt-bureaus in Ne
derland zijn ingebed in lokale struc
turen en daardoor wel degelijk
nauw samenwerken met plaatselij
ke bestuurders, politie en Justitie.
Ook wijst Halt-Nederland de kri
tiek van de hand als zouden de
plaatselijke bureaus teveel een ei
gen leven leiden, zonder verant
woording af te leggen aan het Open
baar Ministerie. ,,Wij betreuren ten
zeerste dat de Raad de indruk wekt
als zou de officier van justitie geen
verantwoordelijkheid voor de Halt
afhandeling dragen. Dat is perti
nent onjuist", zegt Van Hees.
Volgens Halt-Nederland is er
evenmin sprake van dat het soort
delicten waarvoor jonge overtre
ders bij een plaatselijk bureau te
rechtkomen is 'opgerekt'. Van
Hees: „Deze constatering klopt niet
met de feiten. Zelfs het allereerste
Bureau Halt in Nederland, dat in
1981 in Rotterdam werd opgezet,
had al een bredere omschrijving
van vandalisme dan alleen delicten
met materiële schade".
LEIDEN - "De Tsjechen zijn nog
verschrikkelijk op zoek naar
nieuwe structuren. Ze hebben
weliswaar in een ongelooflijk kor
te tijd allerlei democratische in
stituten in het leven geroepen,
maar wat democratie nu precies
is en hoe ze ermee moeten om
gaan weten ze niet. Het is voor
hen bovendien iets heiligs; een
mooi. groot ideaal waar je geen
kritiek op mag uitoefenen. Voor
ons is democratie echter een van
zelfsprekende zaak en het was
dan soms ook wat moeilijk uit te
leggen hoe het er bij ons precies
aan toegaat", zegt Barbara
Sjoerdsma, één van de 13 Leidse
studenten die de afgelopen week
een bezoek hebben gebracht aan
de Tsjechische hoofdstad Praag.
De studenten waren daar op
uitnodiging van Zdenek Lojda,
vice-rector van de Praagse Keizer
Karei universiteit. Lojda wil con
tacten tot stand brengen met wes
terse universiteiten en had bij het
Leids universiteitsfonds het ver
zoek neergelegd om vertegen
woordigers langs te sturen. De
studenten, allen lid van de univer
siteitsraad en aanverwante com
missies, stuitten min of meer bij
toeval op deze uitnodiging en re
gelden binnen enkele weken de
reis naar Praag.
Een van hun taken daar was om
te kijken of er een geregelde uit
wisseling tot stand kan worden
gebracht tussen de rechtenfacul
teiten van de Leidse en Praagse
universiteit. De Tsjechen, zo
bleek hun, hebben daar wel oren
naar. "Ze zijn omtzettend be
nieuwd naar het universitair on
derwijs in Nederland", verklaart
André Hengeveld. "Dat is niet zo
verwonderlijk, want ze hebben al
in geen jaren contact gehad met
westerse instellingen. Dat was
trouwens ook te merken. Ik wil
René Baars, Barbara Sjoerdsma en André Hengeveld: "We dachten: dat wordt afzien. Maar het viel ontzet-
niet zeggen dat het onderwijs
daar op een laag peil staat, maar
het is wel verouderd. Of eigenlijk:
achterhaald. Alles is op marxisti
sche leest geschoeid. Westerse li
teratuur en westerse organisatie
methoden zijn daar onbekend".
"Dat is ook eén van de dingen
waarbij wij hen waarschijnlijk
kunnen helpen. We zouden hen li
teratuurlijsten kunnen toesturen
of het hun mogelijk kunnen ma
ken om hier de nodige boeken te
kopen. Verder zouden we op een
geregelde basis studenten en do
centen kunnen uitwisselen, zodat
ze kennis en ervaring kunnen uit
wisselen".
De studenten hebben in Praag
ook gesprekken gevoerd met
mensen die zijn betrokken bij het
bestuur van de universiteit en de
mocratische instellingen. "Daar
bij is het op opmerkelijk hoe snel
ze bijvoorbeeld een universiteits
raad en een studentenraad in het
leven hebben geroepen", zegt
Barbara Sjoerdsma. "Het is hen
echter niet altijd duidelijk hoe ze
met democratie moeten omsprin
gen. Ze zijn er nog niet aan ge
wend dat ze nu in alle vrijheid
hun mening kunnen uiten".
"Het communistische systeem
liet niet toe dat sommige zaken
ter sprake werden gebracht of dat
kritiek werd geleverd. Mensen
hebben daardoor een soort zelf
censuur ontwikkeld; je wist im
mers nooit wie er mee luisterde
en welke gevolgen een bepaalde
opmerking kon hebben. Het com
munisme is nu verdwenen, maar
die voorzichtigheid niet".
Wat er nu precies in de plaats
moet komen voor het communis
me, weten de Tsjechen nog niet
precies. "Democratie", zegt Hen
geveld. "Maar als je hun vraagt
wat dat inhoudt, blijven ze vaag.
Of je krijgt allerlei mooie kreten
te horen. Ze verzamelen nu in een
enorm tempo kennis over nieuwe
structuren, maar het zal denk ik
nog vele jaren duren voordat ze er
echt uit zijn", stelt René Baars.
De studenten vinden Tsjecho-
slowakije overigens een redelijk
verwesterd land met een betrek
kelijk hoge levensstandaard. "We
hadden beelden in ons hoofd van
lege winkels en lange wachtrijen.
En we dachten van tevoren ook:
dit wordt de komende week af
zien. Maar het valt ontzettend
mee. Alles is er normaal te ver
krijgen en we kregen er bijzonder
goed te eten".
De 'Fluwelen revolutie' leeft
nog altijd enorm in Tsjechoslowa-
kije. "Op veel plaatsen zie je men
sen nog steeds pamfletten uitde
len en overal hangen posters met
allerlei kreten of portretten van
Havel. Je ziet trouwens zo veel fo
to's van die man dat het soms
zelfs een beetje beangstigend is".
I
Anna Kliniek neemt
werkplaatsen van
j Zeehospitium over
LEIDEN Het orthopedisch-tech-
nisch bedrijf Anna Kliniek in Lei
den neemt per 1 april de prothese-
en orthesemakerij van het Neder-
I landsch Zeehospitium in Den Haag
over. De drie werkplaatsen worden
ondergebracht in een zelfstandig
besloten vennootschap onder de
naam 'Anna Den Haag'. De overna
me heeft geen gevolgen voor de vijf
tien medewerkers van de prothese-
en orthesemakerij.
Aanleiding voor de overname is
de verhuizing van het Zeehospi
tium naar de Vrederustlaan in Den
Haag. De gevolgen voor de instru
mentmakerij gaven de raad van
commissarissen en directie aanlei
ding om de mogelijkheid voor ver
zelfstandiging nader te onderzoe
ken.
Overleg met de Anna Kliniek
j leidde tot het besluit de drie werk
plaatsen van het Nederlandsch Zee
hospitium en de Haagse werkplaats
van de Anna Kliniek samen te voe
gen. Voltgens de directie van het
I Zeehospitium is bewust gekozen
voor samenwerking met de Anna
Kliniek. Eén van de voordelen van
de overname is volgens de Anna
Kliniek dat de drie werkplaatsen
van het Nederlandsch Zeehospi
tium in het vervolg een breder as-
sortiment kunnen aanbieden.
j Afspraak rechtshulp
i defensie, mr. B. baron van Voorst tot Voorst, nam gisteren plaats in de vluchtsi-
•n druk op de knop de operational tactics trainer voor de Orion officieel in ge-
Staatssecretaris over komst Fokker naar Valkenburg
VALKENBURG - Op het minis
terie van defensie rs begrip voor
de bezwaren die omliggende
gemeenten van de vliesbasis
Valkenburg hebben tegen het
verzoek van Fokker om gedu
rende twee jaar gebruik te mo
gen maken van het marinevlieg
kamp voor het testen van de F-
50 en de F-100. Staatssecretaris
van defensie mr. B.J.M. baron
van Voorst tot Voorst zei dit gis
teren bij de officiële ingebruik
neming van de operational tac
tics trainer voor de Orion.
"Het verzoek betreft een zeer
beperkt aantal vliegbewegin
gen. ongeveer drie vluchten per
week. Bovendien betreft het
vliegtuigen die aan zeer strenge
geluidsnormen voldoen en dus
betrekkelijk stil zijn".
Van Voorst tot Voorst: "Dit
neemt echter niet weg dat ik de
belangstelling die de gemeen
ten en verschillende groeperin
gen voor deze kwestie aan de
dag leggen ten volle begrijp. Ik
deel u dan ook mee dat ik alvo
rens een besluit te nemen gron
dig zal laten nagaan wat de ge
volgen zouden zijn van de voor
genomen activiteiten van Fok
ker voor de geluidsbelasting
voor de omgeving. Het oordeel
van de zoneringsdeskundigen
over de te verwachten geluids
belasting zal in de besluitvor
ming zeer zwaar wegen".
De ingebruikstelling van de
tactics trainer markeerde giste
ren de afronding van een groot
investeringsproject: de Orion
maritieme patrouillevliegtui
gen. Het project is tot stand ge
komen in samenwerking met
Amerikanen en Canadezen. De
vluchttrainer is al door Noor
wegen gebruikt en ook Spanje
en wellicht Portugal zullen c
de toekomst gebruik van i
ken.
Trainings- en simulatie-ap-
paratuur is van groot belang
voor de krijgsmacht. Deze trai
ner, gekoppeld aan de vlucht
trainer, biedt de mogelijkheid
situaties te oefenen die te ge
vaarlijk zijn om in werkelijk
heid uit te voeren. Bovendien
kan door deze trainer het aantal
vlieguren met 10 procent
den verminderd, evenals het
aantal starts en landingen. Dat
heeft niet alleen tot gevolg dat
er minder overlast v
wonenden zal zijn, maar ook dat
de kosten voor brandstof e
derhoud lager zijn. De
verwacht de investering
miljon gulden die met dit pro
ject is gemoeid er binnen vijf
tot zeven jaar uit te hebben.
Staatssecretaris Simons:
DEN HAAG - Staatssecretaris Si
mons (volksgezondheid) heeft gis
teren in antwoord op schriftelijke
vragen van het Kamerlid Mateman
(CDA) ontkend dat het in grote de
len van het land vrijwel onmogelijk
zou zijn om van huisarts te verande-
Huisartsen hebben afgesproken
dat ze in principe binnen de eigen
waarneemgroep geen patiënten van
elkaar overnemen. Maar volgens Si
mons houdt de gedragscode ook in
dat dit alleen geldt in steden of re
gio's waar meer dan één waarneem
groep opereert.
Simons is niet van plan maatrege
len te nemen, omdat de huisartsen
op dit punt zelf al duideli jke en bin
dende afspraken hebben, die ook
door de ziekenfondsen zijn aan
vaard. Bij de Inspectie voor de
volksgezondheid is ook niets be
kend over problemen op dit punt.
OUD-MARINEPERSONEEL - De
Algemene Vereniging Oud Marine
personeel (AVOM) organiseert
maandag 12 mei in de evenemen
ten/ijshal in Leiden een manifesta
tie onder het motto: 'Alle hens aan
dek'. De reünie begint om twee uur
en eindigt om elf uur.
j alleen telefonisch
LEIDEN/ALPHEN - De bureaus
Kruiswerk en
AZL maken nota
over CARA-zorg
Transporteurs vrezen concurrentie Tage-lonen' landen
LEIDEN - De tolheffing in
West Duitsland zorgt voor
prijsstijgingen tot zes pro
cent waardoor de concurren
tiepositie van het Neder
landse wegvervoer ernstig
onder druk komt te staan,
vrezen regionale transport
bedrijven. De Duitse maat
regel doet bovendien af
breuk aan de beoogde har
monisatie in het wegvervoer
in het Europa na '92, is het
verwijt aan het buurland.
De maatregel om met ingang van 1
juli tol te gaan heffen van vrachtwa
gens zwaarder dan 18 ton, stemt tot
bitterheid. De prijzen van het Ne
derlandse wegvervoer stijgen hier
door met zo'n 3,5 tot 6 procent is de
verwachting. De concurrentie met
bedrijven in 'lage lonen'-landen als
Spanje en Portugal wordt er niet be
ter op.
Niet wordt uitgesloten dat het
voor de klant goedkoper is wanneer
Westduitse vervoerders hun vracht
hier komen halen inplaats dat de
Nederlanders het over de grens
brengen. Een enkeling vreest zelfs
een grotere inmenging uit Oost-
Duitsland 'waar ze ook goed mate
rieel hebben'. Het transport mag
wel duurder worden als dat maar
voor alle Europese landen in gelijke
mate geldt, is de opinie.
De tolheffing, waartegen de EG-
commissie heeft aangekondigd be
roep te zullen aantekenen bij het
Europese Hof van Justitie, geldt
voor alle vrachtwagens, ook de
Duitse. De laatsten krijgen echter
compensatie in de vorm van wegen
belasting zodat de heffing hen per
saldo niets kost.
"Het wegvervoer wordt op deze
moeilijk vak", verzucht
directeur J. van der Kwaak van het
gelijknamige transportbedrijf uit
Hiliegom: "We zijn in Nederland
wel wat gewend dus we zullen het
wel overleven. Misschien dat Maij-
Weggen er nog een compensatie
kan uitslepen. Nu mogen we. maar
300 liter gasolie vrij meenemen in
West-Duitsland. Wanneer dat wordt
vrijgegeven, dalen onze kosten wat.
Thuis, op het bedrijf, is de gasolie
altijd goedkoper dan elders aan de
pomp".
Te klein
Toch geven enkele transporteurs de
Westduitsers geen ongelijk. Frank
rijk en Italië kennen immers al jaren
een tolhefing. Dat is ook de reden
waarom het nutteloos is voor het
vervoer naar Italié om West-Duits-
land te mijden. In Frankrijk moet
bijna net zoveel betaald worden.
Bovendien ligt Frankrijk dwars met
het verstrekken van de benodigde
vergunningen, verwacht men. Ook
daar is men de doorgaande vracht
wagens liever kwijt dan rijk.
Het instellen van een tolheffing in
Nederland voor buitenlandse
vrachtwagens achten de onderne
mers zinloos. Transporteur J. van
der Luyt (Oegstgeest): "Ik zou dat
best wel willen maar Nederland is te
klein om tol te heffen op het aantal
kilometers".
Van der Kwaak heeft echter een
alternatief: tolheffen op het aantal
dagen dat de buitenlandse wagens
in Nederland verblijven. Het risico
is echter dat Nederland zich hier
door uit de markt prijst als door-
voerland voor vracht en het cen
trum van de transitomarkt zich naar
Antwerpen verplaatst. Vooral het
Engelse wegvervoer gebruikt Ne
derland als poort naar Europa.
Behalve de centenkwestie vrezen
de transporteurs dat de tolheffing
tot veel oponthoud leidt. Van der
Kwaak: "We proberen juist alle
grensbelemmenngen weg te ne
men. Inklaren op de plaats waar je
vertrekt en uitklaren bij aankomst.
De tolheffing doorkruist dat". Juist
in de Leidse regio vervoeren de
transportbedrijven veel bederfelij
ke last als bloemen en agrarische
produkten die snel op de bestemde
plaats moeten zijn.
LEIDEN/ZOETERMEER - Het
Kruiswerk Zuid-Holland en het
Academisch Ziekenhuis Leiden
hebben gezamenlijk een nota uitge
geven met als titel 'CARA-zorg op
het snijvlak eerste en tweede lijn'.'
De nota borduurt voort op de in
1988 afgesloten samenwerkings
overeenkomst tussen het AZL en
het Kruiswerk Zuid-Holland.
CARA is de verzamelnaam voor
longziekten als astma, bronchitis en
emfyseem. Het is één van de meest
voorkomende aandoeningen bij
volwassenen en kinderen. In de ko
mende jaren zal als gevolg van de
vergrijzing het aantal CARA-patiën-
ten nog toenemen.
Aanleiding tot het maken van de
nota was de wens om de samenwer
king tussen beide organisaties op
het gebied van CARA minder van
de inzet van individuele hulpverle
ners afhankelijk te maken. In de no
ta wordt dan ook uitgebreid inge
gaan op de procedures en afspraken
bij de samenwerking rondom de
CARA-patiënt. Het is de bedoeling
dat de nota, die onder longartsen,
kinderartsen en kruisverenigingen
in Zuid-Holland is verspreid, ook in
de toekomst de basis vormt voor
nauw overleg tussen ziekenhuis en
kruiswerk.
binnenvaart in te schakelen bij het
vervoer van huisvuil uit Alkmaar en
Zaanstad. Het verzoek is in handen
gespeeld van het ambtelijke 'crisis
team' dat een studie maakt over de
het huisvuil uit beide re-
LEIDEN - Het grootste deel van het
afval van de vuilverbrandingsin
stallaties in Leiden. Alkmaar en
Zaanstad die binnenkort sluiten,
gaat naar de VAM in het Drentse
Wijster.
Deze mededeling deed de Noord- gio':
hollandse miliegedeputeerde G. de
Boer gisteren mede namens zijn
Zuidhollandse collega J. van der
Vlist.
Wegens overtreding van de nor
men voor uitstoot van schadelijke
stoffen moeten de vuilverbanding
in Alkmaar en Zaanstad 22 april
dicht. Die in Leiden moet om de
zelfde reden voor de zomer de poor
ten sluiten. In totaal verwerken de
drie installaties 380.000 ton huisvuil
en bedrijfsafval per jaar. Verder is
er een bestaand afvaloverschot in
Zuid-Holland van ongeveer 200.000
ton.
Overeengekomen is nu dat
430.000 ton de komende 15 maan
den (tot juli 1991) naar de Vuilafvoer
Maatschappij (VAM) in Wijster
gaat. Over het vervoer ervan zijn af
spraken gemaakt met de Neder
landse Spoorwegen. Daarnaast gaat
164.000 ton bedrijfsafval naar de
stortplaatsen Wieringermeer,
Nauerna (Zaanstad) en Smink
(Utrecht). De stortplaats Boelders-
hoek in Twente krijgt verder 63.000
ton huisvuil. Ten slotte gaat nog
eens 63.000 ton voorbewerkt huis
vuil naar Nauerna.
Organisaties van binnenschip
pers verzochten eerder deze week
de provincie Noord-Holland om de
voor rechtshulp in Leiden en Al-
phen houden met ingang maandag
2 april uitsluitend op afspraak
spreekuur. Het aantal spreekuren
j blijft gelijk: Leiden vier keer per
week, Alphen drie keer. Het avond
spreekuur blijft gehandhaafd.
Afspraken kunnen worden ge
maakt van 9.00-13.00 uur en van
13.30-17.00 uür, zowel mondeling
I als aan de receptie. Het telefoon
nummer voor Leiden (Herengracht
j 50): 071-123942; Alphen (Hazeveld
i 32): tel. 01720-72611.
i
