European Fine Art Fair supermarkt van rijken
Delftsblauw aan gruzelementen
'Stella': recht uit het hart
SUCCESSEN BEATLES
'Hansel und Gretel': levendig kijkspel
Beggar's Opera: te vrijblijvend
-t?KUNST
MAANDAG 12 MAART 1990
MAASTRICHT (GPD) Het heeft er alle schijn van dat de
European Fine Art Fair, die in het afgelopen weekeinde in
het Maastrichts Expositie en Congres Centrum (MECC) is
geopend, zijn naam als 'supermarkt van de rijken' alle eer
wil aandoen. In een luxueuze, bijzonder sfeervolle entoura
ge tonen 120 prominente kunst- en antiekhandelaren uit
Europa en de Verenigde Staten hun aanbod: meer dan vijf
duizend kunstvoorwerpen met een geschatte waarde van
rond de 750 miljoen gulden. Het pronkstuk is een schilderij
van Jan Jansz. Van Den Uyl, een Hollandse Meester uit de
zeventiende eeuw, die voor drie miljoen dollar (meer dan
tien miljoen gulden) wordt aangeboden.
Ondanks het enorme aanbod schil- tierkunst; antiek en Textura, een
derijen, wandtapijten, sieraden, unieke verzameling textiek
textiel. Aziatica en antiek heeft de
Maastrichtse beurs, die samen met
Londen, Parijs en New York be
hoort tot de belangrijkste kunst
beurzen ter wereld, een intiem ka
rakter. De vier secties - de afdelin
gen Pictura met schilderijen var
oude meesters: hedendaagse schil-
pisserie - worden op een bijzonder
sfeervolle wijze gepresenteerd.
Wa
terbassins, fontijnen, kleurrijke
snijbloemen, veel groen en diverse
zitjes zorgen voor een heel apart
'woonkamersfeertje', dat door mid
del van spotjes, dikke tapijten en de
tent-achtige stands nog extra wordt
versterkt.
De bezoekers - er worden meer
dan 25.000 verwacht - zullen er zich
meteen op hun gemak voelen. De
meesten zullen overigens 'alleen
om te kijken' de beurs bezoeken;
kopen is gezien de enorme prijzen
slechts weggelegd voor een select
gezelschap. Maar ook als visueel
vermaak scoort de Maastrichtse
beurs ongetwijfeld hoge ogen, niet
in de laatste plaats door het gevari
eerd aanbod, dat loopt van schilde
rijen tot oude klokken, van oude
Chinese kunstvoorwerpen tot een
prachtige snookertafel uit de vorige
eeuw en van prachtige zeventiende
en achttiende eeuwse prenten tot
een paar zijden sokken uit de Kau-
kasus, begin achttiende eeuw.
De hoge kwaliteit van de beurs, die
onder meer door strenge selectiecri
teria van deelnemers en aanbod
wordt gegarandeerd, heeft niet al
leen geleid tot een aanbod met exor
bitant hoge prijzen, maar ook tot de
internationale faam van de beurs.
Op het gebied van oude Vlaamse en
Hollandse meesters en de textiel
kunst is The European Fine Art Fair
de belangrijkste beurs ter wereld.
Maar er zijn meer aspecten, die de
Maastrichtse beurs zo'n bijzondere
waarde geven. Zo wordt er dit jaar -
uiteraard - aandacht besteed aan
Vincent van Gogh. Dit door middel
van een expositie, die de naam 'Vin-
cent-Un Chemin Difficile' heeft
meegekregen en waarop 31 doeken
zijn te zien, die Herman Krikhaar in
1988 en 1989 maakte. Het aggressief
kleurgebruik en de intensieve dy-
Judith Leyster
verkocht voor
ruim 2 miljoen
MAASTRICHT (ANP) Een
schildèrij van Judith Leyster,
leerlinge van Frans Hals, is in
het afgelopen weekeinde op
de internationale kunst- en
antiekbeurs in Maastricht voor
ruim 2 miljoen gulden ver
kocht aan een Nederlandse
verzamelaar. Het gaat om het
doek .Lachende kinderen met
een kat' (1629). Er werden ook
enkele werken verkocht van
onder anderen Willem van de
Velde de Oude, Aert van der
Neer, Andries van Eertvelt.
Jan van Goyen, Van Gogh en
Eugène Boudin. De beurs, die
vrijdag werd geopend en geldt
als één van de vier grootste ter
wereld, duurt tot en met 18
maart.
Nieuwe dansvoorstelling Rosas
'Stella' door dansgroep Rosas. Choreogra
fie Anne Teresa de Keersmaeker. en op 9
maart Toneelschuur Haarlem. Nog te zien
op 10. 11 en 12 mei in de Rotterdamse
Schouwburg
HAARLEM Het toneelbeeld
van 'Stella', de nieuwste voorstel
ling van de Belgische Anne Tere
sa de Keersmaeker. wekt de in
druk dat we achter het podium
kijken. Een onafgewerkte houten
achterwand is behangen met jas
jes, jurken en klassieke kos
tuums, waarvan er enkele eerder
gedragen zijn in 'Ottone Ottone'
(1988) en 'Bartok/Aantekeningen'
(1986).
Voor de houten wand staan
rommelig schoenen, stoelen en
flessen Spa, waar de vijf danse
ressen uit drinken als ze even uit
rusten, door elkaar.' Het speelvlak
is aan een zijkant begrenst door
een tiental sanseveria's en aan de
voorkant door honderd metrono
men. De laatste produceren hal
verwege de voorstelling een bij
zonder ritmisch concert.
Danseres Fumiyo Ikeda, die als
eerste opkomt, lijkt boos wegge
lopen uit een gezelschap. Brie
send en schreeuwend houdt ze
stampvoetend op haar hoge hak
ken, boven op drie op elkaar ge
stapelde houten vlonders, een
monoloog: onverstaanbaar, maar
niet mis te verstaan. Ineens slaat
het schreeuwen om in lachen,
veel te hard en heel gemeen. De
altijd zo lief ogende Japanse dan
seres lijkt een karikaturale stripfi
guur, met bijbehorende grote ge
baren en het gezicht in een rimpe
lige grimas vertrokken.
Dan gaat het briesen over in
dansen: de eerste passen voor
zichtig maar de volgende al snel
met de schwung die het handels
merk van Anne Teresa de Keers
maeker is geworden. De andere
vier danseressen volgen een voor
een afwisselend op het houten po
diumpje: plaatsmakend voor el
kaar.
Het was spannend welke weg
de Belgische choreografe na haar
laatste produktie, de drie een half
uur i durende opera bewerking
'Ottone, Ottone', zou inslaan: ver
der richting opera of weer meer
'terug naar de dans? 'Stella' blijkt
een perfecte tussenvorm, het is
een samenvoeging van dans,
tekst- en muziek, zoals ook Pina
Bausch die maakt. Aan het begin
van haar carrière is het werk van
De Keersmaeker al regelmatig
met dat van Bausch vergeleken,
en wie nu de laatste stukken van
de twee choreografes naast elkaar
zet ziet wederom opvallende
overeenkomsten. Het is expres
sionistische dans. die recht
streeks uit het hart lijkt te komen,
waarbij mooie gebaartjes, ge
strekte voeten of uiterlijk niet be
langrijk zijn, maar wel de zeg
gingskracht.
De beide vrouwen zetten men
sen van vlees en bloed op toneel,
waar het in dansland nogal eens
aan ontbreekt. Veelal sombere
mensen (lees vrouwen), maar
evengoed figuren met onvervals
te humor. Zo weet Carlotta Sagna
in 'Stella' met een bijna onver
staanbare komische monoloog
van wel twintig minuten, niet al
leen zichzelf maar ook de helft
van het publiek een aanstekelijke
giechellach te ontlokken. Terwijl
ze enkele scènes daarvoor nog
wanhopig rondjes rennend uit
eindelijk de vier andere vrouwen
meesleurde in een aangrijpende
dans.
Emoties wisselen elkaar voort
durend sterk af. Er wordt regel
matig met deuren geslagen en
evengoed ontroerend verhaald
over een laatste afscheid. Ook de
sympathieën voor de verschillen-
wisselen per keer.
Zo staat de Franse Johanne Sau-
nier het ene moment heel inne
mend en bescheiden een verhaal
tje te vertellen, terwijl op de voor
grond Fumiyo Ikeda weer eens ir
ritant tegen het publiek te keer
gaat en zijn nog geen kwartier la
ter de rollen omgedraaid: dan
staat Ikeda stilletjes in haar ko
kerrokje op de voorgrond, terwijl
Saunier als een soort zombie de
sanseveria's van rechts naar links
verplaatst.
Soms heerst er een ogenschijn
lijke chaos, dan rennen de vrou
wen door elkaar terwijl de (prach
tige) pianomuziek van Gyorgy Li-
geti alles overstemt. De Keers
maeker weet die chaos perfect
over te laten gaan in een fascine
rend dansfragment. De ene keer
voor de vijf vrouwen gezamenlijk
de andere keer een verstilde solo.
Het zijn vooral de solo's die 'Stel
la' uiteindelijk een droevige toon
geven. Mooie droevenis, die veel
publiek verdient.
GERDIE SNELLERS
Sfeerbeeld van 'Hansel und Gretel
(foto Jaap Pieper)
'Hansel und Gretel' van Engelbert Humper-
dinck door De Nederlandse Opera m.m.v.
het Nederlands Philharmonisch Orkest en
het kinderkoor van de Geert Grooteschool
in Amsterdam. Dirigent: Kenneth Mont
gomery. Regie: David Pountney. Toneel-
iridis. Gezien in Het
aart. Herhalingen: 12,
rt om 20.00 uur, en 18
AMSTERDAM (GPD) - Dé Ne
derlandse Opera heeft er een at
tractie bij: een systeem van bo
ven- (of ondertiteling, dat het vol
gen van een opera vergemakke
lijkt en daardoor vooral moeilijke
werken beter toegankelijk zal ma
ken. Opvallend er aan is het inge
bouwde element van flexibiliteit:
de teksten kunnen namelijk op
vrijwel elke willekeurige plaats in
of buiten het decor worden gepro
jecteerd, maar bovendien kan de
hele installatie worden meegeno
men bij voorstellingen in andere
theaters.
Dit cadeautje van het 50-jarige
Prins Bernhardfonds werd afge
lopen vrijdag bij de première van
'Hansel und Gretel' in gebruik ge
nomen en tijdens de pauze van
die voorstelling officieel aan de
directie van De Nederlandse Ope
ra overgedragen. Wel werd van de
zijde van de Opera benadrukt, dat
het gebruik ervan voorlopig nog
in een experimenteel stadium
verkeert.
Per produktie zal bekeken wor
den of men er gebruik van maakt
en zo ja, hoe en in welke mate, ter
wijl parallel daaraan d.m.v. vra-k
genlijsten de reacties van het pu
bliek zullen worden gepeild. Er
varingen in het buitenland heb
ben het nut van boventiteling al
ruimschoots bewezen, al blijkt
ook dat een deel van het publiek
tijd nodig heeft om er aan te wen
nen en zijn aandacht op een juiste
manier te verdelen. Jammer is
echter dat in het Muziektheater
gebruik werd gemaakt van een
wit. projectiescherm, dat opdrin
geriger aanwezig is dan bijvoor
beeld het zwart-grijze in de Lon-
dense Covent Garden, en dat deze
eerste keer slechts tweederde van
de tekst in vertaling geprojec
teerd werd. De ervaring heeft ge
leerd dat toeschouwers van bo
ventiteling profiteren in de mate
waarin zij er behoefte aan heb
ben, en dat het daarom beter is al
le gezongen teksten, hoe banaal
soms ook, te projecteren. Het
weglaten van bepaalde delen kan
juist storend werken en gaat voor
bij aan de vrijheid van'de toe
schouwer zelf te bepalen in welke
mate hij van dit systeem wil profi-
teren. Het gevaar dat zo'n nieu
wigheid de aandacht zou afleiden
van de voorstelling zelf, bleek
slechts denkbeeldig. Daarvoor
hadden de regie van David
Pountney en de aankleding van
Stefanos Lazaridis ook te veel te
bieden, enerzijds door de vernuf
tige toneeltechniek die hele inte
rieurs uit de vloer liet oprijzen of
er weer in verzinken, anderzijds
door hun bijzondere visie op een
bekend sprookje.
Deze soms 'typisch Britse'
voorstelling, die in de afgelopen
jaren al bij de English National
Opera in Londen te zien is ge
weest ën die twee maanden gele
den door de BBC-televisie werd
uitgezonden, heeft het verhaal
van Hans en Grietje verplaatst
naar een enigszins verpauperde
wijk in een Engelse stad (Lon
den?) kort na de Tweede Wereld
oorlog. Vader is een onverbeter
lijke optimist die de helft van zijn
schamele verdiensten in gin om
zet, maar door alle zorgen en de
moeite om de touwtjes aan elkaar
te knopen is moeder in hoge mate
prikkelbaar en onredelijk gewor
den.
Na een heftige uitval over de
rommel in huis stuurt zij tegen
het vallen van de avond Hans en
Grietje een troosteloos stadspark
in, waar zij verdwalen en in slaap
vallen. De hele geschiedenis met
de heks blijkt vervolgens een
zwaar Freudiaanse droom van
twee kinderen die zich door hun
moeder onrechtvaardig behan
deld voelen en zich aldus in hun
fantasie afreageren. Leuk gevon
den en bovendien heel inventief
en consequent uitgewerkt in een
regie vol dubbele bodems en seri
euze ondertonen, die het geheel
voor volwassenen nog aanzienlijk
leuker maken dan voor kinderen.
In verhouding tot de levendige
toneelbeelden klonk de orkest
partij minder geprofileerd, alsof
Kenneth Montgomery uit angst
de solisten met al te Wagneriaan
se klanken te overstemmen (en
Humperdinck stopte veel Wagner
in zijn muziek!) het aandeel uit de
orkestbak net iets te sterk af
zwakte. Ten aanzien van de solis
ten gold dit bezwaar allerminst.
Henk Smit zong een rondborstige
en gemoedelijke vader en Felicity
Palmer stal de show in haar dub
belrol van een bazige moeder en
een verrukkelijke, op het scherp
van de snede gespeelde heks uit
een modern stripverhaal. De
moeilijke opgave om op geloof
waardige wijze twee kinderen uit
te beelden werd met succes ver
vuld.
Annette Küttenbaum bleek
zonder in de bekende overdrijvin
gen te vervallen een heerlijk grof-
kluitige Hansel en Cathryn Pope
zette Gretel neer met alle typische
trekjes van het jonge meisje met
al onmiskenbaar moederlijke nei
gingen. Hun bovendien voortref
felijk gezongen uitbeelding on
derstreepte bovendien hoe een
dergelijk sprookje ook in een ge
moderniseerde aankleding een
tijdloos gegeven blijft. Het enige
waarop Pountney onvoldoende
antwoord had, was de verschij
ning van een heel kinderkoor aan
het slot. Hun verschijning uit de
grond en uit allerlei nissen deed
meer dénken aan een ontwakend
kerkhof (slachtoffertjes van Dra-
cula?) dan aan onttoverde specu
laaspoppen.
PAUL KORENHOF
namiek - de Cobra-kunstenaars en
de 'Neue Wilden' lijken over de
schouder van Krikhaar te hebben
meegekeken - moeten de toeschou
wer attenderen op de innerlijke
strijd, die Van Gogh gestreden
heeft. Ook door hun in het oog
springende opstelling zullen ze hun
beoogde uitwerking niet missen.
Behalve deze Van Gogh-homma-
ge is er ook werk van de meester zelf
in Maastricht te zien en te koop. Het
betreft een serie van vier penteke
ningen uit 1884, voorstellende de
vier jaargetijden, een van de zeven
litho's van de 'Aardappeleters' en
een pen- en potloodtekening uit
1883 van een schaapskudde. Peter
Albricht, kunstmakelaar uit Velp,
wist ze pas enkele dagen geleden uit
een Nederlandse particuliere verza
meling te verwerven.
Pavilion
Een aparte tak van de beurs vormt
'The Pavilion', een museaal aan
doende verkooptentoonstelling,
waarop internationale topkwaliteit
door twintig handelaren te koop
wordt aangeboden.
In het verlengde van de beurs, die
tot en met 18 maart duurt, worden
er door vooraanstaande historici en
specialisten lezingen gegeven.
Daarnaast is er een concertserie ge
programmeerd op diverse lokaties
in Maastricht. De European Fine
Art Fair, waaraan in totaal 64 Neder
landse kunsthandelaren deelne
men, is geopend van maandag tot
en met vrijdag van 12.00 tot 21.00
uur, zaterdag en zondag van 11.00
tot 18.00 uur. De toegangsprijs be
draagt dertig gulden, inclusief de
kleurrijke 375 pagina's tellende ca
talogus. Voor de lezingen en concer-
tën zijn aparte passepartout kaarten
verkrijgbaar.
The Beggar's Opera van John Gay, uitge
voerd door eindexamen-leerlingen van The
London Academy of Music and Dramatic
Art. Gezien in de Schouwburg op zaterdag
LEIDEN - Bedelaars, dieven en
hoeren als hoofdpersonen op het
toneel, het moet voor de toe
schouwers van de eerste voorstel
ling van de Beggar's Opera in
1728 een schokkende ervaring ge
weest zijn, gewend als zij waren
aan opera's en toneelstukken
over al dan niet bestaande vor
sten of mythologische helden en
goden.
De operavoorstellingen van Han
del in het Londen van die tijd met
alle intriges rond de verwende en
verwaande sterren, en de vaak
pompeuze muziek waren het
doelwit van de persiflage van Gay
en componist Pepusch, zo doel
treffend dat Handel's operagezel
schap failliet ging. De man op de
straat als hoofdpersoon, en mu
ziek die zich baseerde op Engelse,
Schotse en Ierse volksliedjes,' po
pulaire operawijsjes en gewone
ordinaire straatdeunen. Maar het
mes sneed aan twee kanten, want
behalve persiflage was het een so
ciale satire waarin Gay de burge
rij een spiegel voorhield: dieven
en hoeren zijn in alle lagen van de
maatschappij te vinden,, of, zoals
één van de personages in het stuk
zegt: de mens is het enige roofdier
dat in een kudde leeft. Het werk
werd vele -malen bewerkt, o.a.
door Benjamin Britten, en stond
model voor de bijtende Dreigro-
schen-oper van Brecht en Weill
precies tweehonderd jaar later.
Ook in deze opvoering was de
Beggar's Opera gedeeltelijk in
een modern jasje gestoken: de
kleding een samenraapsel van
dumpkleren, ouderwetse wijdge-
rokte officiersjassen, hoepelrok
ken en kapothoedjes; de muzika
le begeleiding in handen van een
toetsenist die met zijn synthesizer
verdekt opgesteld is in een kof-
fiekraampje vol bonte affiches én
een verbodsbord voor honden; op
het toneel een ijzeren stellage met
ladders en trappen, wat meubels
•uit de tweedehandswinkel, en
een supermarktkarretje.
Na een te lange aanloop waarin de
acteurs zich onder het publiek
mengden met een aan hun perso
nage aangepast praatje, ontrolt
het verhaal zich in de vorm van
een moderne musical, w*aarin on
danks fel en agressief acteren de
scherpe satirische kantjes zijn af
geslepen. In de liedjes werden ve
le knipoogjes naar verschillende
stijlen gegeven, van pop en jazz
tot en met Schotse volksliedjes en
een Handeliaans ensemble. Aar
dig was het moment in het derde
bedrijf wanneer Polly en Jenny,
die beiden meesterboef Mache-
ath als echtgenoot claimen, el
kaar met revérences en veel ge-
'Madam' de grofste beledigingén
naar het hoofd gooien, hetgeen
uitloopt in een terzet a la Handel.
De meeste songs misten echter
die kwaliteit waardoor zo'n melo
die zich in het geheugen vast-
haakt. Daarbij komt dat deze jon
ge acteurs-in-spe, hoeveel plezier
en overtuiging ook uit hun spel
sprak, over het algemeen tekort
schoten in stemmiddelen en
stemtechniek. Machteloosheid
werd vaak overschreeuwd, en dat
dan ook nog vaak ongelooflijk
vals. In dit opzicht werd weinig
recht gedaan aan de Engelse tra
ditie op het gebied van de musi
cal. Kortom, een kijkspel met re
delijke acteerprestaties, middel
matige songs, vaart, en een onge
breideld enthousiasme, maar te
vrijblijvend en zonder het soort
cynische venijn dat de toeschou
wer persoonlijk raakt.
MIES ALBARDA
Marianne Koopman wint het
Christina Deutekom Concours
ENSCHEDE (ANP) - De sopraan
Marianne Koopman (31) uit Amster
dam heeft zaterdagavond tijdens
een gala in het Muziekcentrum van
Enschede het tweede Christina
Deutekom Concours gewonnen. De
tweede prijs was voor de sopraan
Ingrid Kappelle (30) uit Maastricht
en derde werd de bariton Romain
Bischoff (28)-uit Den Haag.
Het naar de opera-zangeres Chris
tina Deutekom genoemde concours
is een initiatief van het opera- en
muziekgezelschap Forum. Het is
bedoeld jonge professionele voca
listen in de gelegenheid te stellen
hun talenten verder te ontwikkelen.
De prijzen bestaan daarom uit aan
vullende cursussen. Het eerste
Christina Deutekom Concours
heeft volgens de organisatie geleerd
dat zo'n wedstrijd een goede spring
plank kan zijn voor opera-talent.
Marianne Koopman won de twee
de editie van het Christina Deute
kom Concours vanwege haar „uit
stekende stemkwaliteiten en na
tuurlijke uitstraling." De publieks
prijs, die werd bepaald aan de hand
van de optredens in de halve finale,
ging naar de sopraan Ineke de
Vries-Berends uit Amsterdam.
MUZIEKPRIJS - Het vijfde Char-
les-Hennenconcours voor Europese
kamermuziekensembles in Heerlen
is in de hoogste of C-categorie voor
jeugdige beroepsmusici tot 27 jaar
gewonnen door het Gould-pia-
notrio uit Londen. Op de tweede
plaats eindigde het Skampa Quartet
uit Praag. Juryvoorzitter Theo Olof
maakte gisteravond aan het slot van
het tweedaagse concours de uitslag
bekend in de Heerlense Stads
schouwburg.
'Bizarre Symfonie' in première
DEN HAAG (ANP) - In Theater aan de Haven in Scheveningen gaat op 22
maart de muzietheaterproduktie 'Bizarre Symfonie' in première. Geba
seerd op toneelteksten van de Italiaan Franco Scaglia voeren actrice Dea
Koert en fluitiste Saskia Coolen in een decor van Paulette Boschung de
voorstelling op die is geregisseerd door Rosamaria Rinaldi.
Het theaterwerk is ontstaan uit samenwerking tussen een toonkunste-
nares, een bewegingsactrice, een regisseuse en een vormgeefster. Het
wordt de komende maanden in diverse plaatsen gebracht, waaronder, be
halve Pen Haag, Deventer, Maastricht, Amsterdam, Den Bosch en Nijme
gen. Het is een produktie van Het Gebeuren in Den Haag en de Stichting
Recorders, waarvan Coolen een van de oprichters is.
LEIDEN - Ter gelegenheid van de Lakenhal-tentoonstelling 'Kunst, cul
tuur en actie in Leiden in de jaren zestig' speelden in dit tnuseum enkele
leerlingen van de Streekmuziekschool acht kassuccessen van The Beatles.
Terwijl de. met gespschoenen en pijpekrullen uitgedoste, magistraten van
af de schilderijen minzaam op de muzikanten neerkeken, rilden de harncis-
sen in de Lakenhal onder de klanken van nummers als 'Get back', 'Twist
and shout' en 'Hey Jude'. De tentoonstelling over de jaren zestig duurt nog
tot 24 maart. Van links naar rechts: Jeroen Berkhoudt (toetsen), Joyce Hel-
lendoorn (zang), Martine Nijsten (zang), Don Weenink (slagwerk), Edwin
Meyster i lead-zangerjJimmy Dye (basgitaar) en Frank Boddendijk (zang
en gitaar). <Ioto Henk Bouwman)
'Voor de zieken en zeevarenden', liedjes
programma van Joop Visser in Tripodia,
Katwijk. Gehoord: zaterdagavond.
KATWIJK - Als je de kritiek op
de gevestigde orde een leer zou
kunnen noemen, dan is Joop Vis
ser, voorheen Jaap Fischer,
streng in de leer. In de zaal van
het Katwijkse culturele centrum
Tripodia, waar Visser zaterdag
avond een twintigtal liedjes van
zijn nieuwste cd 'Voor de zieken
zeevarenden' ten gehore
bracht, werd zowel links als
rechts het mikpunt van zijn spot,
cynisme en zelfs haat. Het NRC-
Handelsblad kreeg ze uitgemeten
(doelend op de rouwadvertenties
zong Visser: 'Je hebt het pas ge
had als je bent gestorven in het
NRC-Handelsblad'), De Volks
krant werd vergeleken met een
'papieren drol', Heineken werd
'hard-drugsdealer' genoemd
Joop Visser, voorheen Jaap Fischer
en het huisvestingsbeleid van dë
Nederlandse gemeenten was aan
leiding voor de uitsmijter: 'Het st
inkt uit het gemeentehuis als uit
een ongewassen kruis'. Niets is
goed, en zelfs dat niet. Dat is zo'n
beetje Vissers credo.
Zijn teksten zijn uiterst scherp
en zitten' wat betreft rijm en me
trum perfect in elkaar. Hij is,
zoals iemand tijdens de voorstel
ling opmerkte, inderdaad de
dichter onder de Nederlandse
liedjeszangers. Een buitenbeen
tje dus, maar tegelijkertijd ook
weer zo in en in Hollands. Waar
over hij ook zingt, of het nu is over
de liefde of over het milieu, altijd
zien wij weer dat Holland opdoe
men zoals wij dat kennen van het
Delftsblauwe bord. Maar dat bord
ligt bij Visser wel aan gruzele
menten en van de enkele mo
lentjes die nog op de scherven
zijn te zien heeft de halve Neder
landse bevolking een klap gehad.
In zijn Nederland viert de corrup
tie hoogtij, verkwanselen de poli
tici hun idealen en is de leugen
een van de pijlers van de samenle
ving. Een 'meningsloze' man als
Bert de Vries vindt bij Visser al
leen ergens iets van als hij 'de
dood vindt'.
van de zogenaamde nette samen
leving die hem irriteert, de scho
ne schijn waarmee een en ander is
omgeven. Visser zelf lijkt zich al
lang bij het menselijk tekort te
hebben neergelegd, ja, er zelfs
een kwaadaardig genot uit te peu
ren. Dat is goed te merken aan dat
Toon Hermansachtige vibrato in
zijn stem als hij zingt: 'Een nieu
we lente, heerlijke tijd/voor een
andere vent, voor een andere
meid'.
De presentatie van Visser is na
zoveel jaren nog niets veranderd.
Alles gebeurt uiterst efficiënt,
zuinig bijna, de exuberantie die
veel van zijn collega's hebben af
gekeken van buitenlandse arties
ten is hem vreemd. Hij is gewoon
de jongen gebleven die wat lied
jes 'doet'. Die presentatie geeft
hem iets van een amateur, maar
in zijn stem en de intelligente tek
sten is daarvan weer niets te mer
ken. Die teksten zijn behoorlijk
hard en schuttingwoorden wor
den niet geschuwd. Maar bij het
Katwijkse publiek gingen ze erin
als koek, al ging er bij het lied
over de Leidse jongen die zijn
Leidse geslacht uit zijn Leidse
gulp haalde wel even een huive
ring door de zaal. Als daarover
maar geen vragen komen in de
Katwijkse gemeenteraad.
Met dit optreden heeft Visser
weer eens bewezen dat hij be
hoort tot een van de betere zan
gers van het Nederlandse lied.
Zou het niet een aardig idee zijn
om hem uit te nodigen voor de ko
mende Leidse Chansonweek?
CEES VAN HOORE
