TRIJFEL
sllS
EIS
3 fe
SS
DONDERDAG 8 MAART 1990
PAGINA 9
-
Het weer
NICO SCHEEPMAKER
Een eponiem is een benaming die
ontleend is aan de eigennaam
van een persoon. Bekendste voor
beelden in Nederland: het Haagse
hopjegenoemd naar Baron Hop.
en het kiekjegenoemd naar de fo
tograaf Kiek.
De Tweede Wereldoorlog heeft
een aantal eponiemen opgele
verd. Zo gaf Lord Woolton, de En
gelse minister van voedselvoorzie
ning, zijn naam aan de 'Woolton
Pie'. In zijn radiopraatjes propa
geerde hij het voedsel dat Enge
land zelf verbouwde, zoals aard
appelen en wortelen, die de voor
naamste bestanddelen vormden
van die Woolton Pastei.
Je zou dat kunnen vergelijken
met ons naoorlogse 'tientje van
Lieftinck'. In het Rijksmuseum
van Oudheden in Leiden zag ik op
een muntententoonstelling dat
tientje uitgestald. Ik heb mij nooit
gerealiseerd dat de geldzuivering
via Lieftincks tientje al zo snel na
de bevrijding plaatsvond: op 18
mei 1945! De bedoeling was de
hoeveelheid geld tot normale pro
porties terug te dringen, en het
geld van de zwarte handel boven
water te brengen. Bankbiljetten
moesten worden ingeleverd,
banktegoeden werden geblok
keerd, en even werd de totale fi
nanciële democratie ingevoerd:
rijk en arm kregen een tientje om
van te leven. Èen kort ogenblik
lang waren bedelman en edelman
even rijk! Wat mij nog het meest
verbaasde was te zien dat het
tientje van Lieftinck geen tientje
was. maar uit twee biljetten van
fl. 2.50 en vijf biljetten van fl. 1.-
bestond! Zo heb ik ook altijd ge
dacht dat de 'zilverbon', een bank
biljet dat de harde zilveren munt
verving, een oorlogsuitvinding
was, maar ik leerde nu dat die zil
verbonnen van 1 en 2 1/2 gidden al
op 1 oktober 1938 werden uitgege
ven! En ik werd bijna door nostal
gie overmand toen ik zo'n zilver-
bon tot een W (van Willemien) ge
vouwen in de vitrine zag liggen.
Ik was daar in de oorlog ook heel
bedreven in, het is een vaardig
heid die. vrees ik, in de loop der ja
ren verloren is gegaan...
Terug naar Engeland: liefst zes
ministers van de Britse oorlogsre
gering leenden hun naam aan
iets. Sir John Andersonminister
van binnenlandse zaken, liet een
eenvoudig te maken schuilkelder-
tje ontwerpen, Er werden drie
miljoen van die 'Anderson shel
ters' gebouwd. Eimest Bevin, mi
nister van arbeid, zorgde ervoor
dat een aantal jongemannen die
dienstplichtig waren in de kolen
mijnen kwamen te werken zodat
die konden blijven draaien: zij
werden de Bevin Boys genoemd.
Anthony Eden. minister van bui
tenlandse zaken, leende zijn
naam aan een minder krijgshaf
tig voorwerp: de 'Anthony Eden',
een zwarte vilten hoed die hij al
tijd droeg. Sir Leslie Hore-Be-
lisha, korte tijd staatssecretaris
van oorlog, leende zijn naam al in
1934 als minister van vervoer aan
de Belisha Beacon, de (oranje)
knipperbol bij oversteekplaatsen.
De Engelsen hadden die knipper-
bol dus veel eerder dan wij, en zij
hebben ze nog steeds, terwijl ze bij
ons weer op de schroothoop zijn
beland. En dan had je nog Her-
bert Morrison, minisier van bin-
neiilandse zaken tijdens de oor
log. die zijn naam leende aan de
Morrison shelter'. De Anderson
shelter' was voor buitenshuis, in
de tuin. de 'Morrison shelter voor
binnenshuis, in de kamer. Bij
luchtalarm konden er twee tot
drie mensen onder schuilen, na
het luchtalarm kon hij als tafel
worden gebruikt, hardstikke han
dig dus. Het wordt tijd voor een
'Maij-Wegge', zitbank tevens
schuilplaats voor Kamerleden,
als Maij-Weggen er aan komt...
Bekender dan al deze ministers
eponiemen werd nochtans de bai
leybrug, zoals die in de Van Dale
staat. In het maandblad 'terug
blik '40-'45' las ik dat Donald Co-
leman Bailey opdracht kreeg een
legerbrug te ontwerpen waarvan
de onderdelen zo handzaam wa
ren dat ze in gangbare trucks ver
voerd konden worden; zo simpel
van constructie dat elk staalfa-
briekje ze zou kunnen produce
renzo-makkelijk dat ze ook zon
der veel technische kennis in el
kaar gezet konden wordenen zo
sterk dat ze minstens 40 ton kon
den dragen.
Het verhaal wil dat Bailey,
thuisgekomen, zijn zoontje met
meccano bezig zag en zo zijn
'Aha-Erlebnis' kreeg voor zijn
baileybrug. Het eerste prototype
was 21 meter lang en was in 36 mi
nuten opgebouwd. De secties van-
de brug werden met een enkele
stalen pen met elkaar verbonden.
Zonder pontons was de spanwijd
te 360 meter, met pontons onein
dig. In Nederland heeft de bailey
brug over de Maas bij Well het
langst gefunctioneerd: hij werd
pas in 1980 door een nieu we brug
vervangen. Ik ynoest daaraan
denken toen ik de 'Kamper Ui' las
dat de nieuwe basculebrug al
daar, die de Ramspolbrug tussen
Kampen en Emmeloord moet ver
vangen en in een fabriek is gecon
strueerd, zowel te lang als te breed
bleek te zijn toen hij zaterdag
nacht werd neergelaten, waar
door hij muurvast kwam te zitten.
De technische vooruitgang is dus
niet op alle fronten merkbaar...
i f--, M'f -- 'S
'V ^x' - V'
wok en roerbak hierin de reepjes spaanse
minuten. Neem ze uit de wok.
roerbak het in porties telkens 1 mi-
nieuwe olie toe indien
CHINESE KIPSCHOTEL
4-6 personen
Hoewel de ingrediëntenhoeveelheid berekend is op 6 personen loopt u
met dit gerecht het risici dat ook 4 personen alles in een keer opeten!
ong. 750 gram kipfilet; 3 eetlepels sojasaus; 1 theelepel suiker; 4 eetlepels
sherry; zout, peper: 1 eetlepel maizena1 grote rode paprika; 100 gram wor
teltjes; 250 gram champignons; 1 groene spaanse peper; 100 gram peultjes;
100 gram taugé; olie: tabasco, chilisaus of sambal.
Snijd de kipfilet in repen. Besprenkel de repen met de soja. de suiker en de
helft van de sherry. Voeg peper en zout toe. meng alles dooreen en laat de
repen kip ongeveer 30 minuten staan.
Maak de groente schoon. Snijd paprika en wortels in luciferdunne repen.
Verdeel de champignons in plakken. Snijd de spaanse peper in ragfijne
reepjes.
Verhit 2-3 eetlepels olie in
peper en worteltjes ongev(
Bestrooi de repen kip met i
nuut. Neem het vlees telkens uit de pan
noodzakelijk.
Voeg de resterende groente toe en roerbak alles 1 minuut. Voeg de wortel-
reepjes en spaanse peper en de stukjes kip toe en roerbak alles opnieuw 1-2
minuten.
Breng het geheel op smaak met tabasco en serveer direct met rijst.
JANNY VAN DER LEE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal: 1 takvormig ereteken,
4 krachtig, 8 gewelddadig heerser. 9
oorsieraad, 11 schaakfiguur. 13
paardeslee. 14 en dergelijke (afk.),
15 soort dolk. 17 bakruimte. 19 leer
soort. 21 kostbare schaal. 22 oude,
heilige taal.
Verticaal: 1 niet fraai, 2 wild zwijn,
3 knaagdier. 4 ongewenste onder
breking bij t.v.-uitzendingen. 5
raadgeving, 6 snel, 7 uiting van on
derdanigheid, 10 hofpersoon in
vroegere jaren, 12 lofdicht, 15 be
waarplaats voor geld, 16 plaaggeest.
17 familielid, 18 te gener tijd, 20
slaginstrument.
Oplossing 7/3
1 achteloc^, 2 toespraak, 3 leerstoel,
4 sukkelaar.
Bioscopen
19.00
14.30
LIDO 1. 2. 3. 4. en STUDIO
(124130/133210): 'Harlem nights', dag.
21.15
'Dead poets society', dag. 18.45 en 21.15
uur, ma., di. en do. ook 14.15 uur. al.
'Born on the fourth of July', dag. 20.00
TRIANON (123875): '9'/2 weeks', dag.
i do. 19.30
en 21.45 uur.
Iromveed', vr. t/m ma. 20.00 en 22.30 uur.
'De bruiloft', di. 20.00 en 22.15 uur.
'The Fly', woe. 20.00 en 22.15 uur.
'La notte, do. 20.00 en 22.15 uur.
LAK-Cinema
'Blackmail', di. 20.00 uur, 'Rebecca',
32.00 uur.
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800):
EURO 1, 2, 3. 4: 'Koko Flanel', vr., za. en
woe. 13.45. 18.30 en 21.00 uur, zo. 13.45,
16.15, 18.30 en 21.00 uur, ma., di. en do.
18.30 en 21.00 uur. al.
"Dead poets society', vr., za. en woe.
13.30. 18.30 en 21.15 uur, zo. 13.30. 16.00,
18.30 en 21.150 uur, ma., di. en do. 18.30
en 21.15 uur, al.
'Black rain', vr., za. en woe. 13.45,18.45 en
21.30 uur. zo. 13.45. 16.15. 18.45 en 21.30
uur. ma., di. en do. 18.45 en 21.30 uur. al.
'Oliver Co.', vr., za. en woe. 14.00 uur,
zo. 14.00 en 16.15 uur. al.
GREENWAY: 'De avonden',
21.15 uur, ma. t/m woe. 20.15 uur. al.
'Ghostbusters II', vr. t/m zo. en woe. 15.45
uur, al.
'Back to the future II'. vr. t/m zo. 19.00 en
21.15 uur, ma. t/m do. 20.15 uur, zo. en
woe. ook 15.45 uur. al.
Cookie', vr. en za. 19.00 uur, zo. t/m do.
Verwachte weersituatie voor: 9-3-90 13 uur.
Meer wind
Een depressie trekt de komende 24
uur van het zeegebied tussen Schot
land en IJsland naar Zuid-Scandina-
vië. Gelijktijdig beweegt zich in de
warme boven Frankrijk aanwezige
lucht een onweersachtige storing van
de omgeving van de Pyreneeën in de
richting van de zuidwestelijke Alpen.
Deze storing wordt gevolgd door een
nieuw en krachtig hogedrukgebied
dat zich op vrijdag vanuit de Golf van
Biscaje naar Zuid- en Midden-Frank
rijk uitbreidt.
Voor ons land heeft dat tot gevolg
dat de wind het komende etmaal van
zuidwest naar west gaat draaien en tij
delijk Qink in kracht toeneemt. De ko
mende nacht wordt met een matige
zuidwestelijke wind nog zachte lucht
uit Frankrijk aangevoerd, waarin het
niet verder afkoelt dan tot een graad of
8. Overdag dringt een front, samen
hangend met de eerstgenoemde de
pressie. vanuit het noordwesten ons
Er is dan veel bewolking, waaruit
vooral in het noorden wat regen kan
vallen. In de loop van de middag berei
ken enkele opklaringen, die achter het
front aanwezig zijn. het noordwesten
van het land. De middagtemperatuur
schommelt morgen rond de 10 graden.
De wind draait zaterdag naar west en
neemt tijdelijk toe tot vrij krachtig, en
aan zee tot hard.
Weer in Europa
Engeland: Veel bewolking en flin
ke perioden met regen.Middagtempe-
8 tot 11 graden.
mogelijk wat regen. Middagtempera
tuur van 10 tot 17 graden.
Zwitserland: Overwegend zonnig.
Vrijdag vanuit het westen enkele bui
en, mogelijk met onweer. In het laag
land en in de dalen maxima tot 18 gra-
Oostenrijk: In het noorden wolken
velden, elders vrij zonnig maar in de
loop van vrijdag in het noorden wat re
gen. In de dalen en in het laagland van
10 tot 16 graden.
Italië: Zonnig. Morgen vanuit het
westen meer bewolking en op enkele
plaatsen mogelijk een bui. Middag-
temperaturen tussen 16 en 20 graden
in zuid-Italië plaatselijk nog hoger
Frankrijk: In noord-Frankrijk
droog en af en toe zon. Middagtempe-
raturen tussen 15 graden in het noor
den en 23 graden in het zuiden bij de
Pyreneeën.
'Junglebook', vr. t/m
Ongevallendienst
Elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 uur
(Elisabeth Ziekenhuis) EHBO zieken
huis Rijnoord elke dag geopend.
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur. Afdeling intensieve
zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30
uur en na overleg.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur en na
overleg.
Jongerenafdeling: 14.30-15.30 uur en
18.30-19.30 uur.
St. Elisabeth Ziekenhuis (tel.
071-454545): volwassenen
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Klasse afd. 11.15-12.00 uur,
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling gynaecologie:
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 uur. al
léén voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur.
Afdeling CCU (hartbewaking):
Sportblessures: maandag 19.30-20.30
Academisch Ziekenhuis (tel.
071-269111): alle patiënten (behalve
Avondbezoekuur afdeling Verloskun
de 19.30-21.00 uur. (Uitsluitend voor
Partners/echtgenoten.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag
van 10.00 tot 11.00 uur. uitsluitend
voor partners/echtgenoten en eigen
kinderen.
Prematurenafdeling in overleg doorlo
pend bezoek mogelijk.
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale kaarten worden ver-
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
bezoek mogelijkheid in overleg met de
hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en
heelkunde 14.15-15.00 uur en
18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters,
kleuters en grote kinderen
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxenaf
deling: volgens afspraak met de hoofd
verpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 uur.
Kraamafdeling bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15 en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.30 uur.
Beurs Amsterdam
VERKLARING DER TEKENS
Noteringen van woensdag 8 maart 1990 (tot 12:30 uur)
AANDELEN
binnenland
meest aktief
binnenland overige
M-tn SS
rf9'2&>95 100 70
rl 9'.2 80-90 99 9C
n! 9';2 83-90 99 90
nl91/2 86-93 99 8=
nl 9 63-93 99 10
ïs'lsR*
ü'tt-., s
bedrijfsleven
'0
siiL i
SafSi I
Bbn63/4 86i92s
abn 5 686-93
amru'/zegpgi
B'E
0mr8V289p95
SS SS Z'fi
17 05 97 15 a/nro 63 4 66-05
i9 30 89 70 amro 63/4 87-97
17 83 68 35 amr 63'4 87a
'8 10B 98 200 amr 6^ 4 88-98
'8 00 98 008 amr63M88p98
ÏSSffS."
ÏEW
bmh98'/4 84 94
£fL
üifi*
srar
cm 7 89p94
si?£
dal 63/4 88-96
?0:r
r>*b P/484-03
site,
r$'i,
ptk 6 8Sp9
pil 90!
S.ÏWS
eurobon^s
SifSf
obn 125/8 86p93
SXn»
il%
Êlf
ËF
sSr
eib 7j/8 89p99
«b6'448Sp934
Ibtd 90P97
s
Ikb 7'/8 89P94
m.
rsCw?
nnlMpM
wganpN
s$Er
;pc Ir 8bp96
SST
SS
niet off. toegelaten
Goud en zilver
Goud 24.620-25.120, vorige 24 610-
25.110.
Zilver 280-350, voritje 275-345.
Buitenlands geld
:.b.s.-koersindex
obl.index/eff.rend.(c.b.s.)
Crédit Lyonnais
Credit Lyonnais Bank Nederland heeft in 1989
een nettoresultaat geboekt van f 62.3 miljoen.
Vorig jaar speelde de bank quitte doordat zij
het hele resultaat minus belastingen toevoeg
de aan de voorziening algemene bedrijfsrisi
co's (var ofwel stroppenpot). De totale op
brengsten van de bank bedroegen in 1989
660,9 miljoen gulden. 9,4 procent meer dan m
Damrak begint de dag goed
AMSTERDAM (TD) - De Amsterdamse effec
tenbeurs had er donderdagochtend zin in. De
koersstijging van Tokyo werden nog eens
dunnetjes overgedaan. Ook de aantrekkende
obligatiemarkt zorgde voor een goede stem
ming. Zelfs de dalende koers van de dollar
vermocht de pret niet te drukken.
De hoofdfondsen openden goed gestemd. De
algemene trend was 1,26 procent hoger dan
het slot van woensdag. Tegenover 39 slijgers
stonden slechts twee dalers. HCS en Rodam-
co. De koers van KLM vloog omhoog met
1,20 tot ƒ36,50. Ook Fokker was vanmor
gen zeer gewild bij de beleggers. Het aandeel
steeg 1.20 in waarde tot 38.70. Opvallend
was verder de grote stijging van KNP, dat bij
na 4,5 procent meer waard werd op 38,60.
Buhrmann Tetterode deed ook goede zaken
met een koersstijging van 2,10 tot 59,60.
De publicatie van gunstige winstcijfers legde
Content Beheer geen windeieren. De koers
van het aandeel steeg met ruim zeven procent
tot 22. De winstbewijzen van West Invest
waren veel gevraagd deze morgen, hetgeen
resulteerde in een biedkoers van 80. Daar
mee steeg de koers ruim 6,5 procent ten op
zichte van het slot van woensdag. Flinke be
langstelling bestond er ook voor Flexovit. Het
ruitje dat het aandeel van het beursbestuur
moet dragen deed de koers veel goed. Per
saldo ging het aandeel voor 6 meer van de
hand op 90.
Op de parallelmarkt ging het er veel rustiger
aan toe. LCI Computers maakte mooie winst
en omzetstijgingen bekend, maar dat werd
met beloond. De koers daalde twee dubbeltjes
tot 75.80. Een iets beter lot was Manage
ment Share beschoren, dat voorbeurs met de
jaarcijfers kwam. Hier werd de gestegen winst
maar gedeeltelijk in de aandelenkoers ver
werkt De koers steeg twee dubbeltjes tot
procent toe tot 463,5 miljoen.
Mees Hope
Bank Mees Hope (dochter van de ABN) heeft
in 1989 de nettowinst met ruim 15 procent zien
stijgen tot 118 miljoen gulden. Het brutoresul-
taat nam met 9 procent toe tot 194 miljoen gul
den, zo heefl de bank laten weten. De jaarlijkse
toevoeging aan de stroppenpot werd opge
voerd van 40 miljoen gulden tot 45 miljoen.
Content Beheer
Content Beheer (uitzendbureaus) heeft in het
op 31 december geëindigde boekjaar, dat één
malig 15 maanden omvat, omzet en winst fors
kunnen opvoeren. In het laatste kwartaal heeft
een al gunstige ontwikkeling zich versterkt
voortgezet en is een omzet geboekt van 50 mil
joen gulden en een nettowinst van 2,7 miljoen.
Daarmee steeg de omzet over de verslagpe
riode tot 228 miljoen gulden en de nettowinst
tot 12,9 miljoen. De omzetstijging is te danken
aan de in de loop van 1989 sterk gestegen
vraag naar personeel.
LCI verdubbelt winst
LCI Computer Group in Den Bosch heeft haar
nettowinst over 1989 met 103 procent zien stij
gen van 3.1 miljoen gulden in 1988 tot 6,4 mil
joen. De omzet nam met 60 procent toe van
42,5 miljoen gulden tot 67,9 miljoen. De omzet-
verbetering kwam vooral tot stand in Belgie en
Denemarken, zo heeft LCI bekendgemaakt.
Vooral de sector laserprinters groeit sterk.
Meer winst Henkei
Het.Westduitse concern Henkei, de op drie na
grootste chemie-onderneming in de Bondsre
publiek, heeft vorig jaar zijn winst zien stijgen
met vijftien procent tot 404 miljoen mark, zo is
de aandeelhouders woensdag meegedeeld
De omzet groeide met dertien procent tot 11,6
miljard mark. Henkei had eind vorig jaar in de
Bondsrepubliek 17.000 werknemers. In hel
buitenland heeft het concern ruim 21.000 men-
Winst Veba gestegen
Voor het Westduitse energieconcern Veba n
1989 goed verlopen. Gisteren maakte het con
cern bekend dat de winst voor belastingen i:
gestegen met 27.4 procent tot 2.7 miljard mark
