Woongroep 'Eirene'helpt vuilnisophalers
Seoul: tussen hoogtepunt en afknapper
Leids interkerkelijk initiatief houdt voorlichtingsavond
Wekelijks gebruiken de bewoners van Eirene de maaltijd samen. Van links naar rechts: Dirkjan van der Stelt.
Sawsau en Kees Hulsman en Annette Kuipers (de twee andere bewoners waren op die avond afwezig). (toto Ellen
LEIDEN Niets wijst er bij
de voordeur op dat daarach
ter een christelijke woon
groep is gevestigd. Of het
zou het stickertje 'I love Jes
us' moeten zijn. Er zijn drie
bellen, waarop de twee echt
paren en de twee studentes
(één of twee keer drukken)
apart reageren. Binnen 'Ei
rene' hebben de bewoners
namelijk een grote mate van
privacy. Hun opvallendste
gezamenlijke activiteit is de
steun aan een project van de
Koptische Orthodoxe Kerk
in Egypte.
door
Wim Schrijver
Hoe groot de zelfstandigheid van de
bewoners van het pand aan de Ko
ningstraat in Leiden is, mag wel
blijken uit het feit dat de verslagge
ver voor een gesloten deur enige
malen tevergeefs aanbelt, juist bij
de bewoners die bezigheden bui
tenshuis hebben.
Zonder toelichting blijkt daaruit
reeds dat de mensen achter Eirene
gekozen hebben voor een beperkte
vorm van samenleven. Dit in afwij
king van die evangelische leefge
meenschappen, waarbinnen de
deelnemers letterlijk alles delen.
Daarbij vormt het tweede hoofd
stuk van het bijbelboek Handelin
gen, waarin wordt beschreven hoe
de eerste christenen alles gemeen
schappelijk hadden, een bijna let
terlijke leidraad.
"Er zijn veel variaties mogelijk,
dat moet iedere groep samen uitma
ken. Wij hebben gekozen voor apar
te wooneenheden", licht Kees Huls
man even later toe in de keuken van
Dirkjan van der Stelt, die ons even
daarvoor had binnengelaten. Even
voorstellen: samen met echtgenote
Sawsan woont Kees op de begane
grond. Dirkjan en Diana wonen
daarboven en de zolderverdieping
wordt gedeeld door Annette Kui
pers en Cynthia van der Klooster.
Stichting
Overigens wordt in Eirene wel door
een ieder gebruik gemaakt van eén
wasmachine en twee douches.
Hulsman"En er zijn van die simpe
le dingetjes zoals een schoonmaak-
rooster voor het trappenhuis". Ver
der eten de zes bewoners iedere
week gezamenlijk. "Die avonden
hebben een sociaal karakter. Daar
naast hebben we ook iedere maand
een zakelijke vergadering". Want,
Eirene is een heuse stichting. "Wij
zijn allemaal bestuurslid".
"Het is echt niet zo maar eventjes
geweest van: jongens, we zetten
leuk een woongroep op. Daar zijn
echt wel een paar maanden van dis
cussie aan vooraf gegaan waarin wij
een constructie hebben opgezet, die
we weer met diverse adviseurs heb
ben doorgenomen", vertelt Huls
man over het ontstaan, ruim drie
jaar geleden. De structuur is, heel
kort, zo: de bewoners huren het
pand van de stichting Eirene.
Van der Stelt, eerste penning
meester van de stichting, maakt
duidelijk dat het bepaald niet sim
pel is om als woongroep een pand
aan te kopen. Bij de start hebben de
initiatiefnemers ieder een forse
'gift' overgemaakt, als startkapitaal.
"Het heeft pas zin om naar een bank
te stappen als je een concreet pro
ject voor ogen hebt, een juridische
vorm hebt gekozen voor de groep,
waarin een paar mensen met een in
komen moeten zitten".
Eirene steunt financieel een uit
gebreid diakonaal project van de
Koptisch Orthodoxe Kerk onder de
straatarme vuilnisophalerswijk
Mo'attamadia in Cairo, met als doel
de mensen te helpen een beter be
staan op te bouwen. Er zijn voor-
lichtingscursussen over gezond
heid en verzorging, praktische be
roepsopleidingen, alfabetiserings
cursussen, terwijl midden op vuil
nisbelt ook een kerkje is verrezen.
Interkerkelijk
Contacten met deze oeroude kerk
werden gelegd, toen Hulsman in het
kader van zijn studie niet-westerse
sociologie een jaar in Egypte ver
bleef. Zijn vrouw Sawsan is overi
gens geboren en getogen in dat
land. De keuze voor Mo'attemadia
werd twee jaar geleden gemaakt,
nadat een paar bestuursleden van
Eirene een bezoek brachten aan
Egypte. Op advies van de bisschop
pen Serabion en Mousa werd beslo
ten dit project te adopteren.
De maandelijkse opbrengst van
de huur is hoger dan de werkelijke
kosten, zodat er regelmatig een be
drag voor het project vrijkomt, al
dus Van der Stelt. En wanneer de
stichting opgeheven zou worden, is
de opbrengst van de verkoop van
het pand eveneens voor de vuilnis
ophalers. Hulsman sluit aan: "Wij
vezorgen, als mensen dat willen, bij
voorbeeld ook gemeenteavonden
over het project in Mo'attamadia".
Ook heeft Eirene een open oog
voor de koptisch-orthodoxe gelovi
gen in ons land, enige honderden in
getal. Zo is met hulp van de woon
groep het boek 'Brood uit de woes
tijn', met vijftig korte meditaties
van Patriarch Shenouda III uitge
geven. Hulsman: "Momenteel zijn
we bezig met het opzetten van een
gesprekskring voor koptisch-ortho-
doxen en christenen in Leiden en
omgeving, waarvan een koptische
priester uit Amsterdam de leiding
zal hebben".
De naam van de stichting, ver
klaart Hulsman, is ook afgeleid van
een traditionele groet in de liturgie
van de Koptisch Orthodoxe Kerk:
'Eirene Bashi' (vrede zij met u).
De woongroep zelf is interkerke
lijk, 's zondags gaan de zes bewo
ners (hervormd, gereformeerd,
christelijk-gereformeerd, baptist en
koptisch-gereformeerd) ieder hun
eigen weg. "Daardoor hebben we
ook een brede kerkelijke achter
grond", weet Hulsman. Maar, zegt
Annette die er inmiddels bij is ko
men zitten, "je christen-zijn is wel
iets waarop de anderen je mogen
aanspreken".
Puinhoop
Van der Stelt haakt daarop in. "Het
zit niet vast op je visie op doop, hoe
wel je daar natuurlijk een heerlijke
discussie over kunt beginnen, niet
waar? (De anderen stemmen hier la
chend mee in). De kerkelijke ach
tergrond is in dit huis niet van be
lang, wel datje een belijdend chris
ten bent".
Annette woont nog maar sinds
een paar maanden in het pand aan
de Koningstraat. "Toen onze vorige
medebewoonster vertrok, hebben
wij streng geselecteerd". Van der
Stelt zegt het in ernst. "Je hebt ge
motiveerde mensen nodig. We wa
ren dus niet op zoek naar iemand
die relatief goedkope huisvesting
zocht". Annette: "Ik zocht woon
ruimte in Leiden. Dit trok me wel
aan. Een woongroep en een goed
project steunen, dat was dubbel
leuk".
Tijdens de gezamenlijke maaltijd
vertelt ze dat het even wennen was.
"omdat je toch de enige nieuwe
bent". Haar disgenoten beamen dat.
maar: "Jij had het voordeel dat je
die begintijd niet hebt meege
maakt. De eerste driekwart jaar
hebben we hier behoorlijk zitten
buffelen. De hele indeling moest
veranderd worden", aldus Van dei-
Stelt.
Hulsman, hartgrondig: "Het huis
was één grote puinhoop. Dat zag je
zo niet, maar dat was wel zo". De be
woners hebben zelf maandenlang
moeten klussen. "De eerste de beste
dag dat we hier kwamen, waren de
leidingen gebarsten". "Ja, wij heb
ben ons wat Vergist in de conditie
van dit huis. Maar nu is het prach
tig". waarop enthousiast een rond
leiding volgt.
Die eerste tijd hebben de mensen
achter Eirene veel geleerd. Dat is er
de reden van waarom zij voor vrij
dag 16 maart een informatie-avond
hebben belegd. "Toen we op zoek
waren naar een nieuwe medebewo
ner viel ons de grote stroom van re
acties van christenen uit verschil
lende kerken op. Veel mensen wil
den wel bij ons komen wonen of zelf
een woongroep met christenen star
ten. Via deze avond kunnen we de
mensen vertellen hoe Eirene is ge
organiseerd en met wat voor prakti
sche obstakels ze te maken krij
gen". Echte geïnteresseerden zijn
de 16de welkom, mits zij zich van te
voren aanmelden.
Belangstellenden kunnen bellen
met de stichting Eirene. Koning
straat 15. tel. 071-223084/223085.
LEIDEN Concrete voor
stellen over de schuldencri
sis, de militairisering en het
broeikaseffect. Daarmee, zo is
de bedoeling, zal het slotdo
cument eindigen van de inter
nationale conferentie in Seoul
over het conciliair proces van
gerechtigheid, vrede en be
houd van de schepping. 'Tus
sen Zondvloed en Regen
boog' heet het stuk dat moet
worden aangenomen, terwijl
de bijeenkomst zelf het mid
den houdt tussen een hoogte
punt of juist een afknapper.
'Conciliair proces' is de weerbar
stige naam waarachter het stre
ven van de Wereldraad van Ker
ken schuilgaat, om samen als ker
ken een duidelijk geluid aan de
wereld te laten horen over de za
ken die die zelfde wereld in ern
stige mate bedreigen.
Internationaal hoogtepunt in
het proces, dat zeven jaar geleden
ten doop werd gehouden, moest
de wereldconvocatie (letterlijk:
'bijeenroeping') in Seoul worden,
een conferentie met afgevaardig
den van kerken over de hele we
reld, die dinsdag nu dan daadwer
kelijk zal plaatsvinden. Maar, het
karakter van de convocatie moest
in de loop van het proces omge
bogen worden naar zoiets als een
'oppepper' voor de verdere voort
gang van het proces.
Want de centrale kwesties ar
moede en honger, de bewape
ningswedloop en de bedreiging
van het milieu blijken lang niet
zo'n geweldige weerklank te vin
den bij de lidkerken van de We
reldraad, als men bij de daadwer
kelijke start in 1986 had gehoopt.
Vooral bij de kerken in de Derde
Wereld leeft het proces nauwe
lijks, of stuit daar zelfs op ernstige
bedenkingen.
Toen de assemblee (de grote
vergadering, eens in de ongeveer
zeven jaar) van de Wereldraad in
1983 zich over de eerste voorstel
len rond deze materie boog, klonk
uit het Zuiden al de waarschu
wing dat het thema vrede de an
dere zaken zou gaan overschadu-
Spraakverwarring
Die angst bleek voor een belang
rijk deel gerechtvaardigd. De in
dringende oproep '('De tijd
dringt') van de Duitse weten
schapper Carl Friedrich von
Weiszacker in 1985, om te komen
tot een 'vredesconcilie' zoals de
kerken in de DDR reeds hadden
voorgesteld, vormde het defini
tieve duwtje in de rug voor de We
reldraad.
In afgelopen jaren blijkt vooral
dit thema in de landen, waar het
proces het best werd opgepakt
(enige Westeuropese landen,
waaronder Nederland), accent te
hebben gekregen. Tekenend is
dat in veel plaatselijke stukken
vrede (per ongeluk) voorop wordt
gezet in de opsomming van de
drie thema's van het conciliair
proces, terwijl in de orginele op
zet gerechtigheid aan de vrede
vooraf gaat.
Verschillende afgevaardigden
vrezen dat in Seoul eep confron
tatie tussen Oost en West zal los
barsten. Zo schreef drs. Laurens
Hogebrink, secretaris van de her
vormde Raad voor Overheid en
Samenleving: "In veel .opzichten
zal het conciliair proces in Seoul
op zijn best een nieuwe start ma
ken en op zijn slechtst tot een ern
stige confrontatie leiden".
Anderen vrezen dat de confe
rentie, juist om dat probleem te
omzeilen, zal verdrinken in een
stortvloed van uiteenlopende
voorstellen. De secretaris van de
Raad van Kerken in Nederland,
ds. Willem van der Zee, is in dat
verband bang voor een "spraak
verwarring". De voorbereidende
stukken van Seoul lijken inder
daad in die richting te wijzen. Lo
gisch, zo zeggen de opstellers, het
gaat om "een mondiale crisis" en
"een radicale koerswijziging" in
allerlei ontwikkelingen is nodig,
willen de "rampzalige gevolgen"
af gewend kunnen worden.
Het maakt nieuwsgierig hoe de
zaken door het kerkelijk grond
vlak zullen worden opgepakt. In
Nederland is in ieder geval het be
sef gegroeid dat er een vervolg
moet komen. Zo smaakte het Ne
derlandse hoogtepunt, de lande
lijke kerkendag in september vo
rig jaar in Utrecht, naar meer. De
landelijke Raad van Kerken
denkt aan een vervolg met Pink
steren 1992, terwijl afspraken
('verbonden') op regionaal en
plaatselijk niveau van harte zul
len worden gestimuleerd. Hoe
zeer het proces in het grootste
deel van de wereld blijkt te leven,
bleek een jaar geleden pijnlijk
duidelijk toen bekend werd dat er
lang niet voldoende financiën wa
ren binnengekomen voor Seoul.
De Wereldraad, zelf erg krap bij
kas, legde een kwart miljoen ex
tra bij, terwijl Von Weiszaecker
uit eigen zak 60.000 gulden gaf.
Hij zal volgennde week trouwens
een van de voornaamste sprekers
zijn.
Over Seoul valt tenslotte ook de
schaduw van de afzijdige hou
ding van de Rooms-Kathoheke
Kerk. Het Vaticaan, geen lid van
de Wereldraad, bedankte ervoor
om als mede-uitnodiger te funge
ren. Rome zou als waarnemer ko
men en de Wereldraad had goede
hoop dat de RK Kerk flink zou
uitpakken. Maar, na de veertien
maanden die het Vaticaan nodig
had om een beslissing te nemen,
bleek dat de officiële afvaardi
ging flinterdun is: twintig afge
vaardigden. in plaats van de ge-
hoote vijftig.
In totaal bezoeken 550 verte
genwoordigers van driehonderd
lidkerken en verschillende we
reldwijde organisaties de Zuidko-
reaanse hoofdstad. Zij hebben de
moeilijke taak om de omvangrij
ke materie, die de Wereldraad
met de nodige pretenties heeft
aangesneden, in een voor de ker
ken even aanvaardbare als werk
bare vorm te gieten. In dat op
zicht bewegen zij zich letterlijk
tussen zondvloed en regenboog.
W.S.
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl. kerk geen dienst;
Marekerk 9.45 dr Meijers, 12 oec. studenten-
dienst, 5 ds V Campen Woerden; Maranathak.
(L. Morsweg) 10 ds Schouten; Oecumenische
geloofsgemeenschap De Regenboog (Meren-
wijk) 9.30 en 1115 pastoor V Well; Bethlehem-
kerk (Driftstr.) 10 ds Hortensius ha; Bevrij-
dingsk. (Montgomerystr.) 10 ds V Hunnik, 5 ds
Schouten; Vredesk. (Burggravenl.) 10 ds Nau-
ta; Waalse kerk (Breestr.) 10.30 pasteur Ribs,
'Stevenshof' (rk kerk Haagse Schouw) 11 kand
Lems. Acad. Ziekenhuis 9 rk dienst, 10.15ds V
Beinum ha. Diakonessenhuis elke zat. 10.30
rk. dienst, morgen 10.30 10.30 ds V Achter
berg. Endegeest zie Oegstgeest. Geref. Kerk
Vredeskerk zie herv gem.; Petrak. (Surina-
mestr.) geen dienst; Oude Vest 10 vic Vd Wel;
Maranathak. zie herv. gem.; Bevrijdingsk. zie
herv. gem.verzorgingshuis Groenhoven 10 ds
Hemmes; Merenwi|k zie herv. gemeente. Ge
ref. K. Vrijg. (Herengr.) 10 ds Houtman. 5 ds V
Veelen. Chr. Geref. K. (Steenschuur) 10 en 5
ds Den Hertog. Geref. Gem. (zie onder Leider
dorp). Geref. Gem. in Ned. (Bethlehemkerk
Driftstr.) 11.30 en 5.30. Evang.-Luth. Gem
(Hoogl. Kerkgr.) 10.15 ds Steinhart. Doops-
gez.-Remonstr. Gem. (Lokhorstk. Pieterskerk-
str.) 10.30 ds Vos-Wiegand. Baptistenge
meente (aula 'Nieuweroord', Rijnsburgerweg
124) 10 ds Agtereek ha. Evang. Gemeenschap
(Middelstegr. 3) 9 ev Sussenbach. 10.30 ev
Meulenberg. Evangeliecentrum-Pmksterbew
(Bethlehemskerk Lammermarkt) 10 ev Zijlstra
Pmkstergem. (O. Vest 13) 10 hr Eikerbout. Le
ger des Heils (hoek Vestestr./Groenesteeg) 10
en 4.30. Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30
en 4. wo. 8. Zevendedag-adventisten ('De Ont
moeting', Noordhofland V.schoten) elke zat. 10
tot 11 bijbelstudie, 11 tot 12 predikatie. Christe
lijke Wetenschap (Steensch. 6) 10.30. Kerk
van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Dagen
(Brahmsl.) 10, 11 en 12. Oud-Kath. K. (Zoe-
terw.singel) 10. Rooms-Kath. K. Haagweg zat.
7, zo. 10.30; Herensingel zat. 7. zo. 9.30 en 11
Rijndijk (Stevenshof) zat. 7. zo. 9.30; Steen-
schuur zat. 7, zo. 8.30, 10,11.30, 6 en 7 (lof);
Ejoshuizerkade zat. 7, zo. 9.30 en. 11; Lam-
menschansweg zat. 7. zo. 9 en 10.30; Haarl-
.etraat zat. 7. zo 10.30 en 12.15; Merenwijk zie
herv. gem H. Rijndijk (zie Zoeterwoude).'
ABBENES Herv. Gem. 9.30 9.30 ds Wagen
voorde Bennebroek.
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10 ds Panne-
koek Oegstgeest, 7 ds Ommering Alphen. Ge
ref. Kerk 10 ds V Wijngaarden, 6.30 ds Den
Heeten Hoofddorp. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4
ds Maris Gardeen. Rk Kerk zat. 7, zo. 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN' Herv. Gem. Ad-
ventskerk 10 ds 't Hooft, 6.30 ds Jonkman;
Kruiskerk 10.30 ds Jonkman; Opstandingskerk
10 ds V Dok, 6.30 ds V Wijngaarden SoW-
dienst; G Herderkerk 10 ds Nieuwenhuis, 6.30
ds Moll, De Bron 9 mw Rijken, 10.30 ds Moll,
6.30 zie G Herder; Ashram (Marsdiep) 10 ds
Verheul. Oudshoornse kerk 10 ds Ter Bals;
Sionskerk (Meteoorlaan) 9.30 ds Ouwendijk,
6.30 ds V Andel Amsterdam. Geref. Kerk Mar-
.kerk 10 ds Veenstra Leiden, 6.30 drs Wilschut;
Salv.kerk 10 ds Wilschut. 6 30 zie Opstand-
kerk. Geref. K. Vrijg. (school Bospark,
Beatrixl. 4) 9.30 en 5 ds Room ha. Ned. Geref.
Kerk (school Willemstr.) 9.30 ds Keuning
Culemborg, 4.30 ds Janssens. Chr. Geref.
Kerk (Grijpenstemstr.) 9.30 en 4.30 ds Vd Meij.
woe 7.30 ds Vd Weerd.. Oud-Geref. Gem.
(Hooftstr. 240) 9.30 en 4. Bapt.gem. (Molen-
werfstr. 1) 10 ev Ramaker. 6.30 ds Koekkoek.
Bapt.gem. Noord (school Kalkovenw. 62) 10
ds V 't Wout. Volle-evang.gem. ('De Ark'. Pr.
Hendrikstr. 54) 10 hr Vd Hoorn. Pinkstergem.
'Het .Licht' (Morgenstersch. Briljantstr. 1) 10.
Christengemeente 'De Hoeksteen' (geb. 'Bet
hel'. hoek Emmalaan) geen opgave. Leger des
H (Zonneweg 3) 10 en 7 (laatste zondag van
de maand 5 u.). Remonstr. Gem. (Van Man-
dersloostr 36) 10 dr Cramer. Rk Kerk. Bonifa-
ciusk. zat. 7. zo. 9.45 en 11.30, Piusk. zat. 7.
zo. 9 en 10.30; De Bron zat. 7. zo. 9.30 en 11
BENTHUIZEN Herv. Gem. 9.30 ds Kunz Wad-
dinxveen, 6 ds Muller Sluipwijk. Geref /Herv.
Gem. (geb. 'De Hoeksteen', Schweitzerstr.-
Bernhardstr.) 10 ds V Vliegen. Geref. Gem.
9.30 en 6 ds V Aalst.
BODEGRAVEN: Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds
Terlouw-Sterk, 6.30 ds Vd Hoef; Salv.kerk 10
ds Vd Hoef, 6.30 ds Vd Scheur; Bethl.kerk
(Nieuwerbrug) 10 ds Terlouw, 6.30 ds Verweli-
us Veenendaal. Geref. Kerk 10 ds De Graaf
dovend, 6.30 omtmoetingsdienst mmv Petra
Gospelkoor. Geref. K. Vrijg. (Ichthusk.) 9.30 en
4.30 ds Simpelaar. Geref. Gem. (Stationsweg
17) 10 en 6.30. Evang.-Luth. Gem. geen opga-
BOSKOOP' Herv. Gem. Dorpskerk 9.30 ds
Jansen. 6.30 ds 't Hooft Alphen; De Stek 9.30.
Geref. Kerk 9.30 ds Kuiper, 5 ds Buitenhuis
Utrecht. Chr. Geref. Kerk 9 30 en 5 ds Nieu-
wenhuijze Mijdrecht. Geref. Gem. 9.30, 7 ds
Boogaard. Volle Evang.gemeente 'Bethel'
(Burg. Colijnstr. 83) geen opgave.
HAZERSWOUDE Herv. Gem. 9 ds Katten-
berg Leiden. 6.30 ds V 't Hof Woubrugge. Ge
ref. Kerk 10.30 ds Huisman. 5 ds Vd Woude
Wassenaar. Rk Kerk: dorp zat. 7, zo. 10 en
11.30; Anker zat. 7. zo. 11; Rijndijk zo. 9.30.
HILLEGOM: Herv. Gem. 10 ds Hofland geza-
menl dienst. 5 ds Rothfusz gezamenl dienst.
Geref. Kerk ('Hoeksteen') 10 ds Hofland. 5 zie
Maartenskerk. Chr. Geref. Kerk 10 ds vd Heij
den Zaandam. 7 ds V Roekei Nieuw-Vennep.
Rk Kerk: Mart. zat. 7, zo. 9 en 11Jozefk. zat. 7,
zo. 10 en 11.30.
HOOGMADE: Herv. Gem 10 prof Vd Beek
Valkenburg. Rk Kerk zat. 7, zo. 9.15.
DE KAAG Herv. Gem. 10 ds Koldewijn. Rk
Kerk zat. 7. zo. 9.30
KATWIJK AAN DEN RIJN: Herv. Gem.
Dorpsk. 10 ds De Graaf, 6 ds Slool, Ontm.kerk
10 ds Sloof. 6.30 ds De Graaf. Herv. Gem. 'De
Rank' (P. Groen-college) zie Katwijk aan Zee
Geref Kerk 9 30 ds V Breevoorl, 5 ds Mink. Rk
Kerk zat. 7, zo. 10.
KATWIJK AAN ZEE Herv Gem N. Kerk 10 ds
Vd Berg, 6 ds Sjollema; O. Kerk 10 ds Christ, 6
ds Vd Berg; Ichthusk. 10 ds Ten Voorde. 6 ds
Visser; Pnielk. 9.30 ds Visser, 6 ds Stam; Ma-
ranathakerk (Rijnsoever) 10 ds Bogaard, 6 ds
Hovius. Overduin 2.15 ds Baas. Herv. Gem.
'De Rank' (Helmbergerweg 10) 10 dr Hartdorf
Amsterdam. Geref. Kerk Vr.kerk 10 s Mink, 5
ds V Halsema Amsterdam; Triumfatork. 10 ds
Drewes Oegstgeest, 5 ds V Breevoort. Geref.
K. Vrijg. 9.30 en 5.30. Ned. Geref. K. (aula
Bestevaer-mavo) 10 ds R'oukema, 7 ds Smou-
ter. Chr. Geref. K. 10 en 5 ds Slagboom. Vrije
Chr. Geref. Gem. (Unizaal) 10 en 5 ds Vd Belt.
Geref. Gem. (Remisestr.) 10 en 5, woe 7.30 ds
Mondria. Geref. Gem. in Ned. (Louwestr.) 10
en 5. Volle-evang.gem. (Voorstr. 48) 9.45. On-
afh. baptistengem. (Ambachtsweg 2) 10 ds
Visser. Marine vliegkamp za 5.30 pater Bus-
kermolen. Soefi (Zuidduinweq) 4.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Herv. Gem. 10
ds Taselaar, 10 mw Vd Ende |eugdd in Nieuw-
Poelgeest, 7 ds Bade Alphen, gezamenlijke
dienst. Geref. Kerk 10 hr Dronkert Hoogvliet, 7
dr Bade Alphen.
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref. Kerk
Dorpsk. 10 ds Doesburg, 6.30 ds Stegeman;
Scheppingsk. 9 en 10.30 ds Stegeman. Ley-
thenrode 10 ds Sierat. Elis.-ziekenhuis 10 45.
Geref. Gemeente Leiden eo (kerkgeb. Hoofd-
sfr. 73) 10 en 4.30 ds Boogaard. Bapt.gem.
(wijkgeb. Zijlkw.) 10 hr De Vries. Rk Kerk zat. 7,
zo. 10 en 11.30.
LEIMUIDEN: Herv. Gem. 9.30 en 7 ds Schilt.
Geref. Kerk 9.30 ds Vd Kooi gezamenl. dienst.
7 zie herv. kerk. Rk Kerk zat. 7. zo. 9.30 en
11 15
LISSE Herv. Gem. Dorpskerk 10; Pauluskerk
10 en 7. Geref. Kerk 10 en 5 ds Boswijk ha Ge
ref. K. Vrijg. (Prinsessestr. 1) 10.45 en 4 30 ds
Geersing Ned. Geref. Kerk (Salvatori) 10.45
ds Brink, 5 ds Compagnie Zaandam. Chr. Ge
ref. Kerk 10 en 4.30 ds Otter. Geref Gem. 9 30
ha, 4 ds Hakkenberg. Evangeliegemeente
(Heereweg 52a) 9.45 hr Schuurman. Rk Kerk
Agathakerk zat. 7. zo. 10 en 11.30, Poelpolder
zat. 7, zo. 10.30; Mariakerk zat. 7, zo. 9 en
10.15, Engelbew. zat. 7. zo. 10.30
NIEUWKOOP Herv. Gem. 9.30 ds Schilt-Jan-
sen Leimuiden. Geref. Kerk 9.30 en 5 ds Vd
Weg-Rullman. Chr. Geref. Kerk 9.30, 2.15 ds
Vlietstra Zeist. Remonstr. Gem. 10 hr Bergman
Den Haag. Evang. gem. (ver.gebouw 'De
Rank', Regthuysplein) 12 nam. Rk Kerk zat. 7,
zo. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN' Herv. Gem. 9.30 ds Ommering,
6.30 ds Vd Hoeven. Geref. Kerk 9.30 ds Moet
Woerden. Rk Kerk zat. 7, zo. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9:30 ds Bergs-
ma, 7 ds Gaasbeek zëvenhuizen. Geref. Kerk
9.30 en 4.30 ds Kraan. Chr. Geref. Kerk 9.30
ds V Roekei, 4.30 ds Groen Haarlem. Rk Kerk
zat. 7, zo. 10.
NOORDEN: Herv. Gem. 9.30 en 7 ds Geuze
Geref. Kerk (W. Verlaat) 10 ds Haitsma Bos
koop, 7 hr Schreuder
NOORDWIJK: Herv Gem. Grote of St. Jer-
oensk. (Binnen) 10 ds Vd Lee, 5 ds Groenen
dijk Sommelsdijk, 7 ds Vd Lee; Hoofdstr, (Zee)
10 ds Ruitenburg; De Rank (Golfbaan) 10 ds
Vd Bergh. Geref. Kerk Buurtkerk (Hoofdstr.) 10
ds Scholte, 5 ds Vd Lee; Vinkenl. (Binnen) 10
ds Elgersma. Kapel W. v.d. Bergh-stichting 11
ds Slofstra. 'Sole Mio' 9 ds Elgersma. Ned.
Prot. Bond (aula O.ZeewJ 10.30 prof Kuiper
Oegstgeest. Rk Kerk Zee zat. 7. zo. 10.30; Bin
nen zat. 7, zo. 9.30 en 11Evang ontmoetings
centrum De Ark (Picképlein 110 hr V Duin. 7
gebedsdienst.
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk 10dsVd Meij
gezinsd; De Zilk 10 ds V Niel. Rk Kerk Victork.
zat. 7. zo 9 en 11; Jozefk. zat. 7. zo 9 en
10.30; De Zilk zat. 7, zo. 10.30.
OEGSTGEEST Herv. Gem. Groene of Will-
kerk 10 ds Slob, Pauluskerk geen dienst; Ge
meentecentrum (Lijtw.) 7 ds Bouma Geref.
Kerk 10 ds De Brun. Geref. Kerk Vrijg. (aula Dr.
Schilderschool) 9.30 en 4.30 ds Visser. Ned.
Geref. Kerk (Gem.centrum) 8.45 en 4. Van
Wijckerslooth 4 ds Rijksen. Endegeest 10 pa
ter Boshouwers. Volle-evangehegem. (Gem-
.centrum) 4. Rk Kerk Will.kerk zat. 7, zo 9 en
10.30.
OUD-ADE Rk Kerk zat. 7. zo. 9.
OUDE EN NIEUWE WETERING: Herv. Gem.
9 30 ds Heijting. Geref. K. 9.30 drs Jaspers
Focks, 5 ds Helderman. Remonstr. Gem. 10 dr
Meijering Oegstgeest. Rk Kerk zat. 7, zo. 10 en
11.30.
ROELOFARENDSVEEN' Rk Kerk Mar. Pres.
zat. 7, zo. 10.30; Petrus-B zat. 7. zo. 9.30 en
10.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem. 9.30 ds Vd
Hoeven jeugdd, 7 ds De Haan Zevenhoven.
Chr. Geref. K. 9.30, 2.15 ds De Boer Eemdijk.
RIJNSBURG' Herv. Gem. Laurentiuskerk 9.30
ds Smaling, 5 ds Karstens Leiden; Bethelkerk
9.30 ds Vollebregt Sassenheim. Geref. Kerk
Petrakerk 9.30 en 5 ds Ribberink ha; Immanu-
elkerk 8.45. 10.30 en 5 ds Cziria ha; Mara-
nathakerk 9 30 en 5 ds Snel ha Geref Kerk
Vrijg. 10 en 5.15 ds Grutter. Chr Geref K. 9.30
en 5 ds Oosterbroek Harderwijk. Evang. Chris-
tengem. (aula mavo) 10 hr Sikkema Buiningen.
Rk Kerk zo. 10.30.
RIJPWETERING: Rk Kerk zo. 9 en 10.30.
SASSENHEIM Herv. Gem 10 ds Keuning ha.
7 ds Vollebregt ha. Ge.af Kerk 10 ds Bras ha,
7 ds Vollebregt ha. Chr. Geref. K. 10 en 5 prof
Oosterhoff. Ned Prot. Bond (Jul.laan 17)
10.30 prof Oosterbaan Heemstede. Rk Kerk
zat. 7. zo. 9.30 en 11
TER AAR Herv Gem. 930 ds V Dis
Dordrecht, 6.30 ds Eysenga Dordrecht. Geref.
Kerk 9 30 ds De Reus, 6 30 ds Aalders Wou
brugge. Rk Kerk Aardam zat 7, zo 9 en 12;
kerk Langeraar zat. 7. zo. 9.30 en 11.30.
VALKENBURG Herv. Gem. 10 dr Vermeulen.
6.30 prof Vd Beek. Geref. Kerk 9.30 kand Kok
Koudekerk. 6.30 drs Oegema. Geref. K. Vrijg.
8.45 en 3.45 ds Heida ha.
VOORHOUT Herv /Geref Kerkgemeenschap
10 ds De Jong. Rk Kerk zat. 7, zo 9.30 en 11
VOORSCHOTEN: Herv. Gem. Dorpskerk 10
ds Schaap, De Ontmoeting (Noordhofland) 10
ds Blanken ha. 7 zie Kruispunt. Herv. evang.
op geref. grondslag (kerkgeb. 'Rehoboth', A.
van Leeuwenhoekkade) 9.30 en 4 30 ds V
Kooten Hulp en Heil-kerk ('Schakenbos',
Leidschendam) 10 dr Verheule zangdienst.
Geref Kerk 10 ds De Zwrt, 7 ds Ledegang. Ge
ref. K. Vrijg. (Bachlaan) 9 ds Geersing, 4,30.
Rk Kerk Laur.kerk zat. 7, zo. 11.30; M. Gods-
kerk. zat 7, zo. 10. Kerk van Engeland (British
school in The Netherlands, J v. Hooflaan 3)
10.15 anglicaanse dienst. Aulabasisgemeen-
schap (Onderdak) 10.30.
WADDINXVEEN: Herv. Gem. Brugk. 9.30 ds V
Schoonhoven Hardinxveld, 5 ds Goossen;
Hoeksteen 9.30 ds V Nieuwpoort Rotterdam,
6.30 ds Schipaanboord; Bethelk, 9.30 ds
Goossen, 5 ds Exalto Benthuizen: Rehoboth-
school 9.30 ds Schipaanboord: Imm.kerk 10 ds
Onstem Amsterdam, 5 ds V Dok Alphen. Ge
ref. Kerk Kruisk. 10.15 ds De Moor, 5 ds Gilhuis
Zeist; Ontm.kerk 9.30 ds Baas Sassenheim.
Geref. K. Vrijg. (Kruiskerk) 8.30 en 2.45 ds
Hoogendoorn. Chr. Afgesch. Gem. 9.30 en 5
ds Vd Want. Oud-Geref. Gem (Mercuriusweg
29) 10 en 6.30. Remonstr. Gem 10 ds Thiema
Boskoop.
WARMOND' Herv. Gem 10 ds Knorth Leider
dorp Rk Kerk zat 7. zo. 9 en 10 30.
WASSENAAR Herv Gem. Dorpsk 10 ds
Steenstra, 4 30 ds V Dis; Kievietk ('Samen op
weg') 10 ds Visser, Messiask. 10 ds Hellen-
door'n. Dorpscentrum 9.30 ds Groenendijk
Sommelsdijk. Geref. Kerk Zijllaan 10 ds Vd
Woude. 7 ds Huisman Hazerswoude Ned.
Prot Bond (Kerkdam) 10.30 ds Werner Assen
RK Kerk Jozef za 7, zo 9.30 en 11Will za 7. zo
9.30 en 11GH za 5, zo 10.30
WOUBRUGGE Herv. Gem. 9.30 Vreekamp
Ede. 6.30 ds Koelewijn. Geref. Kerk 9.30 ds
Aalders, 6 30 ds De Reus Ter Aar Ned Prot
Bond (De Wijk, Schoolstr 20) 10.30 ds Vd Poel
Den Haag. Rk Kerk zo. 10.30.
ZEVENHOVEN Herv Gem. 9.30 ds De Haan
Geref. Kerk 9.30 hr Schreuder, 7 ds Haitsma
Boskoop
ZOETERWOUDE Herv Gem. 10 ds Wolt-
haus, 5 vesper zie Chr Dienaar Rk Kerk St.
Jan za 7.30, zo 9.30; Chr Dienaark. za 7. zo
10. Meerburgkerk H. Rijndijk zat. 7, zo. 10 en
11.30
ZWAMMERDAM Herv. Gem. 10 ds Jonkman
Alphen, 6.30 ds Delhaas. Geref Kerk 10 en
6.30 drs Buikema drs Buikema ha. Remonstr
Gem. 10 ds Vd Laarse Soest.
