Geen uitbreiding
van bouwstakingen
Het gebrek aan toekomst in de akkerbouw
Vw* 'n fit je
pa^,
tout ik HU op
n Mountain
feike.
Je eigenwijze inkomenl
Overleg ligt stil; 14.000 stakers
Twee ontvoerde artsen terug
Grootste
Nederlandse
hasjvangst
Grote schade brand Hoogerheide
Produ ktiegroei niet nodig voor milieu'
Akzo vergroot
winst ondanks
prijsstijgingen
MAANDAG 26 FEBRUARI 1990
UTRECHT (ANP/GPD) - De stakingen in de bouw zijn vandaag nauwelijks uitgebreid. Het
actiecentrum van de bouwbonden FNV en CNV schatte het aantal stakers vanmorgen op
14.000. De verwachting is dat er vandaag en morgen als gevolg van het carnaval en de kro
kusvakantie maar enkele honderden bij zullen komen. Het overleg over een nieuwe bouw-
cao ligt nog steeds stil.
BRUSSEL (ANP) - De twee artsen
van de organisatie Artsen zonder
grenzen, die een paar weken gele
den in Sudan werden ontvoerd.zijn
zaterdagochtend veilig in België te
ruggekeerd. De Nederlander Martin
Ruppert (28) en zijn vriendin, de 26-
jarige Belgische Tine van Haeghen-
borg zeiden zich gedurende hun
ontvoering vrijwel altijd veilig ge
voeld te hebben.
De Nederlandse arts vertelde na
zijn aankomst dat zijn collega en hij
op 2 februari om ongeveer elf uur 's
avonds in hun huis in het centrum
van de Zuidsoedanese stad Malakal
van hun bed gelicht werden door
een gewapend commando van de
SPLA, het Sudanese volksbevrij
dingsleger. Er werd die nacht veel
geschoten en er waren explosies te
horen. De twee artsen werd meege
deeld dat ze "voor hun eigen veilig
heid" mee moesten gaan.
Het tweetal artsen werd daarna
gedwongen een voettocht te maken
die hen tenslotte in het zuidelijk ge
legen Nassir bracht. Daar werden ze
een kleine drie .weken later door een
vliegtuig opgehaald en vervolgens
naar de Kenyaanse hoofdstad Nai
robi gevlogen.
Beide artsen zeiden dat ze zich al
de tijd van hun gevangenhouding
veilig gevoeld hebben, behalve toen
het SPLA-commando op een gege
ven moment op regeringstroepen
stuitte en er een vuurgevecht ont
stond.
De directeur van Artsen zonder
grenzen in Brussel. Jean-Pierre
Luxen verklaarde zaterdag dat zijn
organisatie geen genoegen neemt
mét de uitleg van het SPLA, name
lijk dat de ontvoering van het twee
tal "een vergissing" was of dat het
"om hun veiligheid ging". Een
maand geleden heeft Artsen zonder
grenzen al het besluit genomen om
zich uit Sudan terug te trekken.
Maar dat besluit is pas bekend ge
maakt op het moment dat vaststond
dat de twee ontvoerde artsen vrij
Commissaris van de koningin in
Flevoland Lammers, onafhankelijk
voorzitter van het cao-overleg in de
bouw, leek vrijdag nog een poging
te doen de stilgelegde onderhande
lingen weer vlot te trekken. Hij
vroeg werkgevers en bonden schrif
telijk hun standpunten te verduide
lijken. Partijen hebben
zoek voldaan.
dat onvoldoende aanknopingspun
ten opgeleverd voor een nieuw
compromisvoorstel.
lijk is kon hij niet zeggen.
Breekpunt in het cao-overleg was
de weigering van de werkgevers in
te gaan op de eis van de bonden om
de werkweek te verkorten van 37 tot
36 uur per week. De stakingen in de
bouw* zijn op woensdag 14 februari
begonnen. In de regio Leiden wordt
op dit moment alleen gestaakt in
kennelijk heeft Rijnsburg bij de bouw van de Flora-
de woningbouw
FNV-voorzitter Stekelenburg
heeft in een brief aan werkgeversor
ganisatie VNO opnieuw geëist dat
er voor 1 maart duidelijkheid moet
zijn over het standpunt van de
werkgevers in de bouwperikelen.
Zoniet, dan zal Stekelenburg het
=o=50P O—r Bele^
mers) in een spoedzitting bijeenroe-
pen. Stekelenburg had al eerder
duidelijkheid geëist, maar kreeg
toen te horen dat VNO-voorzitter
Van Lede tot 5 maart op vakantie
was en dat de werkgevers dus niet
aan het "ultimatum" konden vol
doen. De FNV is het niet eens met
Lammers zei vanmorgen dat hij
in reactie op zijn brief van eind vori
ge week van bonden en werkgevers
verschillende antwoorden heeft ge
kregen. "Hij gaat thans na op welke
wijze partijen weer aan de onder
handelingstafel kunnen plaatsne-
velke termijn dat eventueel moge
die werkwijze omdat de VNO haar
leden wel adviseert over wat te doen
in het conflict en handhaaft het 'ul
timatum".
NMB-Postbank
samen met bank
in Polen
UNILEVER - Unilever heeft in
Mexico het staatsbedrijf Industrias
Conasupo gekocht voor een bedrag
van 140 miljoen dollar (ongeveer
270" miljoen gulden). De onderne
ming raffineert eetbare oliën en
maakt pasta's. Conasup telt onge
veer 1300 werknemers. Door de
transactie komt Unilever mogelijk
in aanmerking voor belastingresti
tutie in Mexico.
AMSTERDAM (ANP)
Postbank Groep heeft met de Pool
se Bank Handlowy Warszawie on
der de naam NMB-Bank Handlowy
Consultants een onderneming op
gericht die financiële advies- en on-
derzoeksdiensten zal aanbieden. De
twee banken nemen ieder voor de
helft deel. De nieuwe onderneming
begint morgen met haar werk in
Warschau.
De nieuwe onderneming richt
zich op Poolse bedrijven die inter
nationale samenwerking zoeken, op
buitenlandsen bedrijven die zich in
Polen willen vestigen of daar sa
menwerking willen aangaan, en op groei en toename van nationaal in-
Poolse overheidsinstellingen als- komen verregaande milieu-maatre-
mede internationale organisaties gelen onbetaalbaar zijn, is "schijn-
DORDRECHT (ANP) - De rijkspoli
tie in Dordrecht heeft zaterdag bij
een transportbedrijf in Leusden
45.000 kilo hasj in beslag genomen.
De hoeveelheid vertegenwoordigt
een straatwaarde van zo'n 450 mil-
komt vermoedelijk
uit de omgeving van Pakistan. De
Centrale Recherche Informatie
dienst (CRI) spreekt over de groot
ste vangst die ooit in ons land is ge
daan. "Mogelijk is het zelfs de groot
ste hasjvangst ooit in de EG", aldus
een woordvoerder.
In verband met de vangst is de 45-
jarige eigenaar van het bedrijf aan
gehouden. De politie stuitte op de
vangst na een tip dat de partij hasj
was opgeslagen in een van de lood
sen van een transportbedrijf in
Leusden.
De partij 'Zwarte Paak' wordt de
komende week verbrand bij Afval
Verbranding Rijnmond. De 20.000
kilo hasj die in 1988 in Rotterdam
werd onderschept, gold tot nog toe
als de grootste hasjvangst die ooit in
Nederland werd gedaan.
HOOGERHEIDE (ANP) - Een uit Hoogerheide. Huybergen,
brand in een kartonfabriek in Hoog- Roosendaal, Ossendrecht en Hal-
erheide. bij Woensdrecht, heeft in steren met 130 man personeel wer-
de nacht van zaterdag op zondag den ingezet bij het blussen. Ook
voor tientallen miljoenen guldens personeel van de vlakbij gelegen
schade aangericht. De directie zei vliegbasis Woensdrecht verleende
gistermorgen uit te gaan van een assistentie. De brand was kort na
schadebedrag van vijftig a zestig middernacht onder controle, i
ïiljoen gulden. Over de oorzaak
van de brand is nog niets bekend.
De brand bij Imca Cartonnages
ontstond zaterdagavond omstreeks de kantoor- en expeditieruimte
kwart voor acht. Het vuur breidde de fabriek. De produktiehal,
zich snel uit. Brandweervoertuigen
het blussen ging nog de hele nacht
door. Niemand raakte gewond.
Verloren zijn onder meer gegaan
vele miljoenen
staat, en de ruimte waar chemica
liën zijn opgeslagen, zijn behouden.
De brand heeft geen gevolgen heb
ben voor de ongeveer 170 perso
neelsleden; volgens de directie zul
len er geen ontslagen vallen. Com
mercieel directeur J. Baerken zei
gisteren te verwachten dat de pro-
duktie over een aantal weken weer
kan worden hervat. Tot die tijd zal
een aantal werknemers onderge
bracht kunnen worden bij het zus
terbedrijf in Antwerpen en andere
cartonnagebedrijven.
litiek heeft die aanbeveling, volgens echter de gedachte dat verdere
Hueting een onzalig compromis, groei in de rijke landen nodig i
overgenomen.
Kabinet en parlement bewijzen lijk te maken.
de groei van de Derde Wereld moge
die in Polen werkzaam zijn.
heilig" en zelfs "perv
Dat
NMB-Bank Handlowy zal buiten- Hueting. econoom en hoofd v
landse bedrijven ook kunnen hel- afdeling milieustatistieken va
pen bij het kapitaliseren van hun
gezamenlijke ondernemingen in
Polen met behulp van omzetting
van schulden in kapitaal. Bank
Handlowy is de belangrijkste Pool
se bank voor de handel met het bui
tenland. Zij sloot 1988 af met een ba- jaarlijkse groei
n de
i het
Centraal Bureau voor de Statistiek
(CBS), gisteren in Den Haag.
Het bekende rapport van de Com
missie voor Milieu en Ontwikkeling
van de Verenigde Naties, het
Brundtland-rapport, stelt dat een
lanstotaal van omgerekend bijn
78 miljard; er werken in Polen ru
1700 mensen bij de bank.
de
het milieu daarmee slechts lippen
dienst, aldus Hueting, die sprak op ten aan de toename vi
een discussiemiddag in het Haagse naai inkomen. Daarbij
politiek-cultureel centrum De Keer
kring. De werkelijke groei
economie is namelijk voor eer
groot deel afkomstig uit die produk-
tie-sectoren die het meest verant- rechtvaardige verdeling
woordelijk zijn voor de vernietiging
van de menselijke leefomgeving.
Economische groei wordt geme-
het natio-
s volgens
Hueting ten onrechte slechts aan-
de dacht voor de groei in de produktie
goederen en diensten en niet
factoren als milieu-schade, of
met drie procent nodig is om een
verbetering van het milieu betaal
baar te maken. De Nederlandse po-
Veel milieubeschermende maat
regelen hoeven helemaal niet duur
drie procent te zijn, zo betoogde de milieu-
>m. De economie kan volgens
versnelde vernietiging hem dergelijke maatregelen -
Chaos bij uittocht krokusvakantie
DEN HAAG (ANP) - Nogal wat Ne
derlanders zijn zaterdag in de
Bondsrepubliek Duitsland en Bel
gië betrokken geraakt bij ketting
botsingen op de autowegen. Dat
melden de alarmcentrale SOS-In-
ternational in Amsterdam en de
ANWB-alarmcentrale in Den Haag.
Tenminste een Nederlander raakte
ernstig gewond.
Bij de alarmcentrale van SOS-In-
ternational in Amsterdam kwamen
zaterdag ruim veertig meldingen
binnen van Nederlanders die be-
l het milieu", aldus de
auto" ook
staande CBS-medewerker. Hij te- makkelijk verdragen. "Dergelijke
Meisje overleden
Justitie onderzoekt de dood van'
Mariëlle de Vries (17) uit Enschede
afgelopen zaterdag in het Onze Lie
ve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam.
Bij een onderzoek naar een tumor
aan een van de polsen van het meis
je, maakte het ziekenhuis ^gebruik
van een katheter. Dat is mogelijk te
ver doorgeschoven in de slagader
en heeft de bloedtoevoer afgesne
den. Toen zij buiten bewustzijn
raakte, werd het onderzoek direct
stopgezet. Het meisje kwam weer
bij bewustzijn, maar overleed een
paar uur later.
Openbaar vervoer
Van de 2,75 miljoen Nederlanders,
die dagelijks met de auto naar het
werk gaan, wil twintig procent best
overstappen op het openbaar. Voor
waarde is wel dat het openbaar ver
voer op een aantal punten wordt
verbeterd. Dat blijkt uit een onder
zoek van de Stichting Voorlichting
Energiebesparing in Apeldoorn. Op
dit moment reist ongeveer een half
miljoen mensen met het openbaar
vervoer naar het werk, dat zou een
miljoen kunnen worden.
Huurwaardei'orfait
Het kabinet komt in juni met nieu
we plannen voor aanpassing van
het huurwaardeforfait. Dat heeft
premier Lubbers aan de Tweede
Kamer meegedeeld. Het vorige
voorstel werd door de Eerste Kamer
afgewezen.
Barlaeus
De Medezeggenschapsraad van het
Barlaeus Gymnasium in Amster
dam zal. nu het gemeentebestuur
heeft aangegeven dat .er ruimte is
voor "gelijkwaardig overleg", toch
meewerken aan de instelling van
een commissie van goede diensten.
De commissie moet een oplossing
voor het conflict over de omstreden
rectrix op de school aanreiken.
trokken raakten bij kettingbotsin
gen. Het overgrote deel van de mel
dingen betrof blikschade en kwam
uit de Duitse plaatsen Worms. Lud-
wigshaven, Frankfurt en Koblenz.
Een Nederlander raakte bij Aschaf-
fenburg ernstig gewond en is opge
nomen in een Duits ziekenhuis, al
dus een woordvoerder van de
alarmcentrale zaterdagavond. In to
taal raakten 12 Nederlanders ge
wond. Zes Duitsers kwamen om het
leven.
De alarmcentrale had z'n handen
vol aan het regelen van vervangend
vervoer dit weekeinde. In het Ne
derlandse verkeer deden zich geen
problemen voor. Volgens een
woordvoerder van de rijkspolitie in
Driebergen was zaterdag wel spra-
kende daarbij a
den,1
moedegrens leve
dat veel a
op ofonder de a
wél voor groei i:
aanmerking komen. Hij hekelde tekenen".
veranderingen in produktie
sumptie kunnen dan echter geen
groei van het nationaal inkomen be-
Herdenking Febmari-staking
AMSTERDAM (ANP) - Honderden mensen hebben gisteren op het Jo
nas Daniël Meijerplein in Amsterdam deelgenomen aan de jaarlijkse
herdenking van de Februari-staking van 1941. Dat gebeurde mét een
défilé langs het standbeeld van de Dokwerker op het plein.
Het stedelijk Platform tegen racisme en fascisme hield vooraf een
demonstratieve tocht die vanaf het Beursplein naar de Dokwerker
voerde. De tocht was bedoeld "om de noodzaak van gemeenschappelij
ke strijd tegen het hedendaags racisme en fascisme te onderstrepen",
aldus het comité.
Met de Februari-staking, uitgebroken op 25 februari 1941, protesteer
den ruim 300.000 inwoners van Amsterdam en omringende gemeenten
tegen de vervolging van joodse landgenoten door de Duitse bezettings
macht. De herdenking van de eerste echte staking tegen de bezetter is
uitgegroeid tot een manifestatie "van allen die zich inzetten tegen on
derdrukking, voor vrede en voor respect van de mensenrechten", aldus
de organisatie.
Het défilé werd geopend met een kranslegging door burgemeester
Van Thijn, leden van het hoofdstedelijke college van B en W en verte
genwoordigers van het Comité Herdenking Februari-staking 1941.
Verder werden kransen en bloemen gelegd door besturen van gemeen
ten uit de omgeving. Aan het défilé werd ook deelgenomen door verte
genwoordigers van politieke partijen, de joodse gemeenschap, kerke
lijke genootschappen, maatschappelijke organisaties en veel particu
lieren.
ARNHEM (ANP) - De winst van
het chemie-concern Akzo. dat on
der meer een vestiging heeft in Sas-
senheim, is vorig jaar met 13 pro
cent gestegen van 843 miljoen gul
den tot 954 miljoen. De omzet van
Akzo steeg eveneens met 13 pro
cent van 16,58 miljard gulden tot
18,74 miljard gi^klen. zo maakte Ak
zo vanochtend oekend bij de pre
sentatie van de jaarcijfers over 1989.
Het resultaat is volgens de direc
tie te danken aan de opleving van de
economie en redelijk stabiele wis
selkoersen. Hoewel de klad een
beetje zit in de chemische sector,
verwacht de directie voor het ko
mende jaar dat de winst en omzet
zullen blijven stijgen.
Van de omzetstijging van 13 pro
cent in 1989 vloeide overigens maar
6 procent voort uit de normale be
drijfsvoering. Voor het overige (2
procent) profiteerde Akzo van de
veranderingen in de wisselkoersen
tussen vooral de dollar en de gul
den. Bijna de helft (5 procent) van
de omzet was te danken aan overne
mingen, waarvoor 1,1 miljard gul
den werd uitgegeven tegen 300 mil
joen in 1988. Zo was de omzetstij
ging in de vezels en polymeren (van
4.88 miljard gulden tot 5.21 miljard)
deels te danken aan de overname
van industriële garens-producente
Cobafi in Brazilië vorig jaar mei.
Vooral in de vezelsector had Akzo
te lijden van de prijsstijging van
grondstoffen die in 1987 begon. Pas
in het tweede halfjaar van 1989 is
voor een aantal grondstoffen een
prijsdaling opgetreden. Mede daar
door stegen bij Akzo de bedrijfskos
ten met 12 procent.
Bij Akzo Coatings, dat een vesti
ging heeft in Sassenheim. steeg de
omzet van 2,79 miljard gulden tot
3,66 miljard en het bedrijfsresultaat
van 210 miljoen gulden tot 281 mil
joen. In de chemische produkten
verbeterde Akzo het bedrijfsresul
taat van 700 miljoen gulden tot 703
miljoen. De zoutafzet werd in West-
Europa ongunstig beïnvloed door
de milde weersomstandigheden.
ADVERTENTIE
STAMMIS VERHUUR v.o.l.
verhuurt o.a.
LASDIESELS lot 600 amp.
LASTRAFO'S
220/380 V TOT 600 AMP.
Informatie
KATS/DEN HAAG (GPD) - De
Zeeuwse akkerbouwer Rinus Breu-
re (37) uit Kats heeft per 1 januari
het laatste personeelslid, dat hij
deelde met twee andere bedrijven,
moeten ontslaan. De afgelopen tien
jaar is de werkdruk toegenomen te
gen slinkende inkomsten. Kleine
bedrijven redden het niet. "Ik snap
ook niet dat nog steeds zestig pro
cent van de boeren op het CDA
verhoogd verkeersaan- stemt", zegt Breure hoofdschud-
r files deden zich nergens
ADVERTENTIE
'N KRANTENWIJK
BEN JE NIEUWSGIERIG? WILFRED EN ANTOINETTE
VAN LEIDSCH DAGBLAD
VERTELLEN JE ER ALLES VAN: 071-161323
mijn vader staat met acht man per
soneel. Dat was toen een bedrijf van
veertig hectare. Ik heb nu zeventig
hectare en verdien daarmee gemid
deld een modaal inkomen van
50.000 gulden bruto. Een gezinsin
komen op een bedrijf dat bijna twee
keer zo groot is als dertig jaar gele
den. En toen aten negen gezinnen
Breures verhaal maakt duidelijk
dat er weinig perspectief in de ak
kerbouw lijkt te zitten. In de veen
koloniën in het noorden van het
land bijvoorbeeld worden voorna- 1
melijk fabrieksaardappelen ge
teeld. Als de graanprijs daalt, zakt
de prijs van die aardappelen. Maar
ze moeten om het jaar wel van het
zelfde stuk land komen. Dat vraagt
grondontsmettingsmiddelen, die
niet alleen duur zijn, maar ook uit
milieu-oogpunt eigenlijk niet meer
mogen worden gebruikt.
Opgeven
In Zeeland wordt dankbaar gebruik
gemaakt van betere grond. Maar dat
neemt niet weg dat de opbrengst
ook daar flink zakt. Dat heeft vooral
voor boeren met veertig hectare of
minder grond gevolgen. Breure:
"Tegen die mannen zou je eigenlijk
moeten zeggen dat ze hun bedrijf
moeten opgeven. Dat is hard, maar
blijkbaar wil de Europese politiek süikei«ïï4n"Maar die''prijzen staan
dat zo. Of ze moeten er een baan bij- ook oncjer druk. Vanwege de super-
nemenEr zijn er hier in de buurt heff Melkveeboeren hielden
die het de laatste jaren hebben op- daardoor grond over en telen nu
gegeven. Omdat ze guen opvolger 00^ aardappelen en zo. En in Frank-
rijk redden de akkerbouwers met
drie-, vierhonderd hectare tarwe het
ook al niet. Die storten zich even
eens op andere produkten. En met
succes, dat moet ik zeggen. Het aan
bod van andere produkten stijgt, de
prijs daalt. Ziedaar het hakblok
waarop het hoofd van de akkerbou
wers ligt".
In Pijnacker stonden de tractoren gisteren keurig in het gelid
hadden of gewoon geen
voor niks te werken".
De een zijn dood is de ander zijn
brood. Andere boeren krijgen zo de
mogelijkheid het bedrijf te vergro
ten. Zoals Rinus Breure. "Maar de
meesten kunnen dat niet. Zeker
niet met die hoge grondprijzen van
nu. De laatste maanden ligt dat op
veertigduizend gulden per hectare.
Ga daar eens om bij de bank, met
die hoge rente. En als je grond met
een melkquotum hebt, tel je al gauw
zeventigduizend gulden per hectare
Het gaat niet alleen om de tarwe-
prijzen. "Er zijn boeren die de tarwe
nog voor niks zouden willen verko
pen. Als de andere prijzen maar
goed bleven. Maar dat is ook niet
het geval. In een bouwplan kun je
de tarwe niet missen, die heb je no
dig om de grond gezond te houden.
"Dat is ook gebeurd met de melk- door de vele landbouwinstituten is
produktie. Het resultaat is toen ge- uitgezocht wat het beste alternatief
weest dat de prijzen voor de veeboe- voor de akkerbouw is. "Geef die
ren omhoog gingen. Hetzelfde ef- boeren de tijd en de kans met hun
fect kun je met een graanquotering bedrijf te overleven", zei CLO-voor-
zitter Mares.
FNV-bestuurder Jetten zei giste
ren in het televisieprogramma Ca-
pitool dat er voor de kleinschalige
akkerbouw in Nederland
Nederlandse akkerbouwers.
Slechts in beperkte mate zijn er mo
gelijkheden de akkerbouwers te
helpen en volgens Lubbers alleen
binnen de bestaande regelingen.
Hij heeft de boeren te verstaan ge
geven dat van de eis van 500 gulden
Volgens Europarlementariër Eiso toeslag per hectare geen sprake kan
ook bereiken voor de akkerbouw".
Feit is dat zowel premier Lubbers
als Europalementariër Woltjer vin
den dat het Europese landbouwbe
leid niet omver gekegeld kan wor
den door een uitzondering te maken schijnlijk helemaal geen toekomst
Dwingend
Woltjer (PvdA) is een wettelijke i
perking van de graanproduktie, op
gelegd door de EG, toch de enige
oplossing. Dit kan volgens hem
door de boeren in Europa dwingend
voor te schrijven hoeveel land ze
braak moeten laten liggen en hoe
veel graan ze op het overgebleven
deel van hun land nog mogen pro
duceren. Produceren ze meer dan is
toegestaan, dan wordt dat beboet.
zijn. Lubbers vindt evenals land-
"Straks wordt graan in gro
te hoeveelheden in Rusland en de
Oostbloklanden geproduceerd te
gen zeer lage prijzen. Daar kunnen
we in ons land niet tegenop. Het ge
volg is, dat 30 procent van de boe- -
renbedrijven zullen verdwijnen".
De Zeeuwse boer Breure blijft z'n
hoop vestigen op inkomenssteun.
bouwminister Braks dat nationaal Want lagere prijzen helpen niet. Des
doorgegaan moet worden met om
schakeling van de graanproduktie
naar andere teelten.
30 procent
De landbouworganisaties willen
dat de akkerbouwers meer tijd krij
gen om over te schakelen. Het duurt
volgens hen enkele jaren voordat
r moet een boer namelijk pro- J"
duceren om aan een inkomen te ko
men. "De Amerikanen zitten op
2000 kilo tarwe opbrengst per hecta
re, de Russen op 1000 kilo en wij in
Nederland op 7500 kilo. Dat zegt
toch genoeg", illustreert Breure.
"We moeten de mogelijkheid krij
gen over te schakelen".
