Herenigd
Duitsland
telt 16 staten
Frustratie overheerst in Afghanistan na vertrek Sovjet-leger
'n
tout ik op
'n Mountain
&ike.
Aanval Israël op Libanon,
VN veroordelen bezetting
Minister van defensie Roemenië ontslagen
SCHILDERIJEN
pet
Je eigenwijze inkomen!
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1990
BUITENLAND
PAGINA 5
BONN (AP/ANP) - De Duitse eenwording moet gestalte
krijgen in een federatie van de elf Westduitse deelstaten en
vijf gebieden waarin de Oostduitse staat zal worden opge
deeld. Dat voorstel hebben de elf regionale regeringsleiders
in de Bondsrepubliek gisteren unaniem gedaan. Intussen
ziet de Oostduitse regering, ondanks het voortvarende stre
ven van de Bondsrepubliek naar een monetaire unie, nog
volop kansen voor een zelfstandig voortbestaan als "sociaal
en ecologisch georiënteerde markteconomie" in 1993.
Volgens het plan van de elf West
duitse regionale leiders wordt bij
een herenigd Duitsland de DDR
verdeeld in de vijf deelstaten Bran
denburg, Mecklenburg, Sachsen,
Sachsen-Anhalt en Thueringen. Zij
zullen binnen het federale staats
verband dezelfde regionale autono
mie krijgen als de Westduitse "Lan
der".
De leiders, ongeveer gelijkelijk
verdeeld over CDU/CSU en de
SPD-oppositie, schaarden zich ver
rassend eensgezind achter dit fede-
ratievoorstel. Over het eigen gezicht
van de vijf Oostduitse staten, had
premier Spath van Baden-Württem-
berg weinig illusies. Hij raadde die
gebieden dan ook aan geen kostba
re tijd te verspillen aan nieuwe wet
ten en bepalingen van eigen make
lij, en de bestaande wetgeving in de
Westduitse deelstaten integraal
Op het ministerie van defensie in
Bonn is men al druk bezig met een
veiligheidsbeleid voor een verenigd
Duitsland. "Defensieverplichtin
gen zijn ondeelbaar en kunnen voor
een ongedeeld Duitsland niet wor
den verzwakt," betoogde minister
van defensie Stoltenberg. Het Duit
se lidmaatschap van de NAVO zal
dan ook gehandhaafd blijven, maar
er zullen geen NAVO-strijdkrach-
ten worden gelegerd in de Oostduit
se deelstaten. De vraag of daar na de
eenwording nog wel Russische
troepen kunnen blijven, is nog on
derwerp van discussie, zei Stolten-
'Steun c
De Oostduitse regering is opti
mistisch over de kans voor een
voortbestaan als "sociaal en ecolo
gische markteconomie", zo blijkt
uit een memorandum van de DDR
aan de Europese Commissie, dat
gisteren in Brussel is besproken demonstratie
door vertegenwoordigers van de 24
westerse landed die in onderling
overleg hulp verstrekken aan het
Oostblok. Ook Joegoslavië,
Tsjechoslowakije, Bulgarije en Roe
menië willen worden betrokken bij
het hulpporgramma dat de 24 lan-
den voor Polen en Hongarije heb- mëênsë minister
ben opgesteld.
De DDR wil hulp
bij de modernisering
het leger, weg met de Securitate', was de boodschap van een
burgerrechten in Bukarest. De Roemeense bevolking
BUKAREST (GPD) - De Roe
defensie gene
raal Militaru is ontslagen. Generaal
het westen Victor Atanasie Stanculescu is tot
haar in- zijn opvolger benoemd. Dat meldde
dustrie, maatregelen ten behoeve de Roemeense televisie gisteravond
van het milieu en opleiding van per- in een extra nieuwsuitzending,
soneel. Het land. vraagt bovendien
een grotere toegang van produkten
uit de DDR tot de EG-markt. Vol
gens de nog tot 18 maart zittende
DDR-regering zullen in de eerste
helft van dit jaar de eerste privé-be-
drijven worden opgericht en komt
er dit of volgend jaar een met de D-
mark convertibele munt "in het ka
der van een monetaire unie", de eni
ge venvijzing naar de monetaire
eenwording met de Bondsrepu
bliek. In 1992 zullen de prijzen vol
ledig worden losgelaten en beschikt
de DDR over een universeel omwis-
selbare munt. Opvallend is dat de BAYRUT/JERUZALEM (Rtr/AP) -
vrijwel alle steun - -
verwacht en niet
den van de groep van 24, zoals Ja
pan en de VS.
van de Voorlopige Raad voor Natio- ontevredenheid binnen het Roe-
nale Eenheid. Deze raad is het 253 meense leger hebben geleid en dat
leden tellende mini-parlement dat het daarom beter is dfit hij plaats
moet functioneren tot aan de ver- maakt voor een ander. Tot die maat-
kiezingen van - naar alle waar- regelen behoorde het weer in actie-
schijnlijkheid - 20 mei. ve dienst nemen van een aantal
In een verklaring zwaaide het uit- reeds gepensioneerde genraals.
voerend bureau generaal Militaru Jonge officieren vinden juist dat de
lof toe, maar stelde tevens vast dat Roemeense strijdkrachten jeugdi-
"sommige van zijn maatregelen" tot ger commandanten moeten krijgen.
Oostduitse PTT
op mie rofoonj acht
OOST-BERLIJN (AP) De
Oostduitse PTT heeft DDR-bur-
gers zijn diensten aangeboden
bij het opsporen van verborgen
microfoons van de vroegere
staatsveiligheidsdienst. In een
grote advertentie in de voorma
lige communistische partijkrant
Neues Deutschland zegt het be
drijf dat het een publiek geheim
was dat de Stasi vaak micro
foons liet aanbrengen en regel
matig telefoons afluisterde. "En
bent u daar nu vanaf?", vraagt
de Deutsche Post retorisch.
Wie er zeker van wil zijn dat
alle microfoons uit zijn kantoor
of woning zijn verwijderd, doet
er het beste aan de hulp van de
Deutsche Post in te roepen, al
dus de advertentie. "Raak niet
in paniek, ga niet zelf op zoek,
schakel ons in. Wij zijn de des
kundigen, wij vervullen uw
wens naar discretie in uw ka
de EG wordt Israëlische vliegtuigen hebben gis-
Q ^"enge le- teren een aanval gedaan op het zui
delijke dorp Hajjeh nabij de haven
stad Sidon, waar zich Palestijnse en
De Europese topconferentie over Libanese guerrillastrijders zouden
de Duitse eenwording wordt begin ophouden. De gebombardeerde ba-
april in de Ierse hoofdstad Dublin sis was in handen van de Amal-be-
gehouden, heeft een Ierse functio- weging en Palestijnse guerrillastrij-
naris gisteren in Brussel bekendge- ders die onlangs Israëlische troepen
maakt. in het zuiden van Libanon hadden
Onlusten in republiek Oezbeldstan
aangevallen. Amal en de Palestij- wel "een obstakel op de weg i
nen ondernemen volgens Israëli- vrede",
sche militaire waarnemers sinds
twee maanden gezamenlijk acties Burgemeester Teddy Koliek
tegen Israël. Jeruzalem heeft gisteren gezegd dat
Met het ontslag van minister Mili
taru zien de ontevreden onderdelen
van leger en luchtmacht, die eerder
deze week hun eisen aan de rege
ring kenbaar maakten, een van hun
voornaamste wensen ingewilligd.
De morrende militairen hadden
echter ook laten weten dat Mili-
taru's opvolger wat hen betreft geen
militair hoefde te zijn. Aan die wens
is de regering dus niet tegemoet ge
komen.
Overigens staat de eis van de mili
tairen dat ook minister van binnen
landse zaken Chitak moet worden
ontslagen nog altijd recht overeind.
Chitak zou betrokken zijn geweest
bij het bloedbad dat tussen 17 en 20
december 1989 werd aangericht in
de westelijke stad Timisoara. Een
deze week benoemde regerings
commissie onderzoekt momenteel
die beschuldigingen.
Eisen van militairen liggen in
Roemenië bijzonder gevoelig, om
dat het leger een doorslaggevend
"MOSKOU (AP/DPA/ANP/APF) -
De etnische onlusten in het Cen-
traalaziatische deel van de Sovjetu
nie zijn overgeslagen naar de repu
bliek Oezbekistan. Gisteren kwam
het in de Oezbeekse stad Samar
kand tot ongeregeldheden tussen
etnische Oezbeken en leden van de
Armeense minderheid, zo meldde
Radio Moskou.
Volgens de zender zijn speciale
troepen van het ministerie van bin
nenlandse zaken naar Samarkand
gestuurd en is een uitgaansverbod
ingesteld. Niettemin gaan de de
monstraties en protestbijeenkom
sten gewoon door, aldus de zender.
In Oezbekistan circuleren al en
kele dagen pamfletten waarin Rus
sen worden opgeroepen vóór 1
maart de centraalaziatische repu
blieken te verlaten. Volgens het mi
nisterie van binnenlandse zaken is
de situatie in Oezbekistan gespan
nen, vooral aan de grenzen met Tad
zjikistan en in de hoofdstad Tasj-
kent. Volgens het hoofd van de
KGB in Tadzjikistan zijn er bij de
botsingen van de afgelopen dagen
20 doden gevallen.
In het oosten van Bayrut zijn gis- Israël de Westelijke Jordaanoever aandeel hadinde verdrijving van de
teren een ziekenhuis en een op- en Gaza-strook moet opgeven om
vangcentrum voor wezen getroffen zich te kunnen concentreren op de
door granaten van het christelijke opvang van de immigranten uit de
leger van generaal Aoun. Er vielen Sovjetunie. Koliek is net als Shamir
geen slachtoffers, maar de directies voorstander van een Groot-Israël,
van de instellingen deden een klem- maar zei dat "zijn" Israël gemeten
mend beroep op Aoun zijn vuur op moet worden naar "inhoud en
andere doelen te richten, omdat an- geest" en niet in vierkante kilome-
ders tot ontruiming zou moeten ters. Hij verklaarde zich fel tegen de
worden besloten. stichting van een Palestijnse staat
T7. -T in de buurt van Israël, maar vreest
De Verenigde Naties hebben Is- het bestuur over anderhalf miljoen
rael gisteren in Geneve opgeroepen palestijnen nog meer.
geen immigranten meer te huisves^
ten in de bezette gebieden en de Ga
za-strook. De VN-mensenrechten-
commissie noemde in een unaniem
aangenomen resolutie Israëls ne-
derzettingenbeleid illegaal. Dit naar
aanleiding van de uitspraak van
premier Yithzhak Shamir, die be-
DOOD MINISTER KENYA - De
Kenyaanse minister van buitenland
Robert Ouko is gisteren dood aan
getroffen op enkele kilometers af
stand van zijn woning in Koru aan
weerde dat een "Groot-Israel nodig 1?lctona"mee^ Ver"
van inden „it dS moed wordt dat hij is vermoord.
de opvang
Sovjetunie. De Verenigde Staten
onthielden zich van stemming,
maar noemden de nederzettingen
indpn uit r)p 111UCU wumiruauiy is vermoord.Het
«Sif® stoffelijk overschot van Ouko, die
sinds maandag werd vermist, was
verbrand.
GROTE
EXPOSITIE/VERKOOP
morgen in:
Restaurant
'HET HAAGSCHE SCHOUW"
Haagsche Schouwweg 14
53^
protesteert
tegen executies
DEN HAAG (ANP) - Minister Van
den Broek van buitenlandse zaken
heeft gisteren bij zijn Indonesische
collega Ali Alatas geprotesteerd te
gen de executie van vier ter dood
veroordeelde gevangenen in Jakar
ta.
Van den Broek heeft na de eerste
berichten over de terechtstellingen
geprotesteerd bij Alatas "op huma
nitaire gronden", gezien de meer
dan 25 jaar die zijn verstreken tus
sen het uitspreken van het dood
vonnis en de terechtstelling. Van
den Broek heeft daarbij zijn ".ern
stige verontrusting en spijt" uitge
sproken, zo zei een woordvoerder
van het ministerie van buitenlandse
zaken.
De vier gevangenen waren tij
dens de vermeende communisti
sche staatsgreep in 1965 lid van het
Cakrabiwara-regiment, de lijfwacht
van de toenmalige president Soe-
karno. De couppoging werd onder
drukt door het leger onder leiding
van de latere president Soeharto. In
de maanden daarna werden hon
derdduizenden (vermeende) leden
van de inmiddels verboden com
munistische partij PKI vermoord.
Tienduizenden Indonesiërs beland
den in de gevangenis en werden,
veelal zonder enige aanklacht, ja-
renlang gevangen gehouden.
Halverwege de jaren "80 begon
het Indonesische bewind met de
voltrekking van doodvonnissen.
Achtereenvolgende Nederlandse
ministers toonden hun "verontrus
ting" dat de executies zoveel jaren
na het vonnis waren uitgevoerd,
maar consequenties voor de ont
wikkelingshulp aan Indonesië (in
1989 bedroeg die 217 miljoen gul
den) had dat niet.
Ook de vier lijfwachten van Soe-
karno werden kort na de couppo
ging gearresteerd en vervolgens
tussen 1969 en 1971 ter dood veroor
deeld wegens betrokkenheid bij de
couppoging. Hun zaak in hoger be
roep werd afgewezen en ook verzoe
ken om gratie mochten niet baten.
Volgens de mensenrechtenorgani
satie Asia Watch in New York zijn
de executies in Jakarta bevestigd
door brigadegeneraal Nurhadi, een
woordvoerder van het Indonesi
sche leger. Inmiddels heeft ook Am
nesty International de executie be
vestigd.
Zweedse minister
van financiën vertrekt
STOCKHOLM (AP) - De Zweedse
minister van financiën Kjell-Olof
Feldt heeft gisteren zijn ontslag ge
nomen uit de sociaal-democrati
sche demissionaire regering van
premier Ingvar Carlsson. Het kabi
net kwam donderdag ten val toen
het parlement het economisch her
stelplan dat door Feldt was opge
steld met ruime meerderheid ver
wierp. Feldt zei gisteren dat hij niet
de wil en de politieke steun heeft
om opnieuw een plan op te stellen.
oor het ontslag van Feldt krijgt
zijn partij de gelegenheid de rege
ring te reorganiseren, en politieke
steun te winnen om een nieuwe re
gering te vormen. Volgens politieke
waarnemers zullen de sociaal-de
mocraten in staat zijn om met steun
van de Communistische Partij in
het zadel te blijven, zonder dat nieu
we verkiezingen nodig zijn.
De vakbond van bankpersoneel
en de werkgeversorganisatie heb
ben gisteren bekendgemaakt dat er
een akkoord is bereikt in het loon-
geschil. Er komt een loonsverho
ging van 13,5 procent. De banken
gaan maandag weer open.
reiden op een politieke carrière. Of
ze doen hun mond niet open uit
angst hun maandelijke voedselrant
soen te verspelen. "In de kampen
zijn zij voor alles afhankelijk, en de
economie van het land zelf is volko
men verwoest. "Ze krijgen ontbijt
en weten niet of ze 's avonds ook
eten zullen krijgen. Ze zijn tot een
zwijgende meerderheid gemaakt".
Meer dan drie miljoen Afghanen
wonen in volgepakte kampen in de
Pakistaanse provincie Northwest
Frontier, nog eens twee miljoen wo
nen in Iran. De VS gebruiken Pakis
tan als doorgeefluik voor de 500 mil
joen dollar wapenhulp die zij jaar
lijks aan het verzet geven. Waar het
geld naar toe gaat, wordt echter gro
tendeels door Pakistan bepaald.
Dat betekende dat onder het nogal
fundamentalistisch getinte bewind
van wijlen president Zia Ul-Haq dat
het meeste geld naar de radicale
moslimleider Gulbaddin Hekmaty-
ar ging. Aan deze oneerlijke verde
ling is onder Zia's opvolger Benazir
Bhutto geen einde gekomen.
Te gevaarlijk
De VS, gealarmeerd door de anti-
Amerikaanse houding van Hektyar
en verhalen over bloedige aansla
gen op Hektyars tegenstanders bin
nen het verzet, beloofden voortaan
een oogje in het zeil te houden.
"Maar er is niets veranderd", zei
Sibghatullah Mojaddidi, voorzitter
van een door de zeven rebellenlei
ders gevormde schaduw-regering
die door de VS en Pakistan naar vo
ren wordt geschoven als een moge
lijke gesprekspartner bij vredeson
derhandelingen. "Hekmatyar krijgt
nog altijd veel meer dan wij ande
ren, ook al moordt hij er op los,
maakt hij problemen, en negeert en
bedreigt hij deze regering".
Hekmatyar beschouwt de rebel-
lenregering als een zwakke club, die
zijn medewerking niet waard is.
Westerse waarnemers in Pakistan
zeiden dat de hulp aan het Afghaan
se verzet geheel onder controle
stond van de Pakistaanse inlichtin
gendienst, en zeiden te betwijfelen
of de VS daarop invloed kunnen uit
oefenen.
Een verzetsstrijder die vaak in Af
ghanistan verblijft zei dat de men
sen in het land niets moeten hebben
van de rebellen-regering, omdat de
ze zelfs voor de vorm geen gebouw
heeft neergezet in Afghanistan. Het
bureau van de regering in de Pakis
taanse grensplaats Peshawar wordt
inmiddels alweer uitgebreid. De re
bellenleiders hebben gezegd het te
gevaarlijk te vinden om zich in Af
ghanistan te vestigen.
Na een jaar vergeefse pogingen
haar aanhang uit te breiden, heeft
de rebellenregering nu het plan op
gevat om een Grote Raad bijeen te
roepen. Veel Afghanen betwijfelen
echter of het daar onpartijdig zal
toegaan, wanneer de organisatie in
handen is van dezelfde zeven lei
ders.
'N KRANTENWIJK
BEN JE NIEUWSGIERIG? WILFRED EN ANTOINETTE
VAN LEIDSCH DAGBLAD
VERTELLEN JE ER ALLES VAN: 071-161323
mers", aldus de advertentie.
Vooral "partijen en politieke
groeperingen, juist voor de ver
kiezingen" wordt geadviseerd
een beroep te doen op de des
kundigheid van de Deutsche
Onthoofd
In Saudi-Arabië zijn gisteren drie
Pakistanen en een Somaliër ont
hoofd die door islamitische recht
banken ter dood waren veroordeeld
wegens heroïnesmokkel. Sinds
moslim-theologen in 1987 bepaal
den dat ook drugssmokkel met de
dood kon worden bestraft, zijn
meer dan twintig drugssmokke
laars onthoofd. De meesten waren
Pakistanen die deel uitmaakten van
de ongeveer drie miljoen gastarbei
ders in Saudi-Arabië.
Zuid-Korea
Zuid-Korea wil op korte termijn
overleg met de Sovjetunie en China
voor het aangaan van diplomatieke
betrekkingen en om te praten over
de toekomst van de twee Korea's.
Het is de eerste maal dat Zuid-Ko
rea besprekingen voorstelt met de
twee landen. Het fervent anti-com
munistische Zuid-Korea heeft in de
afgelopen jaren banden aange
knoopt met een aantal communisti
sche landen in Oost-Europa, waar
onder Joegoslavië, Hongarije en
Polen.
Suriname
Het Junglecommando heeft de
Amerikaanse ambassade in Para
maribo hulp gevraagd bij de bestrij
ding van produktie en handel van
verdovende middelen in het Suri
naamse binnenland. Het Jungle
commando wil deskundige hulp en
moderne apparatuur voor het op
sporen en bestrijden van drugs.
Junglecommando-leider ROnnie
Brunswijk zal niet toestaan "dat het
binnenland van Suriname wordt
gebruikt voor produktie en trans
port van drugs in welke vorm dan
ook".
PESHAWAR (AP) - Een jaar nadat
het Sovjet-leger zich heeft terugge
trokken uit hun vaderland leven de
Afghanen - die zich bij het verzet
hadden aangesloten nog altijd in
smerige kampen in Pakistan, wach
tend op het moment dat zij in vrede
naar huis kunnen terugkeren. Ve
len lijken zeker net zo gefrustreerd
door de verdeeldheid onder de re
bellenleiders als door het uithou
dingsvermogen van hun grote vij
and. de communistische president
Najib.
door
Kathy Gannon/AP
Na negen jaar en zeker 13.000 ge
sneuvelde soldaten heeft het Sov
jet-leger zich op 15 februari 1989 uit
Afghanistan teruggetrokken, met
achterlating van grote voorraden
wapens voor Najib en een onbeslis
te stand in de strijd tussen diens re
gering en het door de VS en Pakis
tan gefinancierde verzet. Westerse
voorspellingen dat het gedemorali
seerde Afghaanse leger binnen de
kortste keren door de rebellen on
der de voet zou worden gelopen,
zijn niet uitgekomen. Najib zit nog
steeds in Kabul, en de rebellenlei
ders zijn verdeelder dan ooit.
Woensdag heeft Sovjet-minister
van buitenlandse zaken Edoëard
Sjevardnadze voorgesteld een inter
nationale vredesconferentie aan Af
ghanistan te wijden. De Sovjet-mi-
nister bood voor het eerst aan de
wapenvoorraden die de Sovjetunie
in Afghanistan heeft achtergelaten,
te betrekken bij een vredesregeling.
Rantsoen gekort
De leiding van het verzet, dat ope
reert vanuit Pakistan, is in handen
van zeven personen, variërend van
islamitische fundamentalisten tot
westers-georiën teerde monarchis
ten. Net als Najib, die door de mees
te Afghanen wordt beschouwd als
een marionet van de Sovjetunie,
worden de verzetsleiders steeds
Plan Westduitse regeringsleiders:
Van den Broek
Afghaanse kinderen in een vluchtelingenkamp in Pakistan. Een jaar na
het vertrek van de Sovjet-troepen kunnen zij nog steeds niet naar hun va
derland terug. (foto gpd>
meer gezien als zwakke figuren die
alleen kunnen overleven dankzij de
Amerikaanse en Pakistaanse hulp.
Volgens Nairn Majrooh, hoofd
van een informatiecentrum voor
verzetsstrijders, wordt de Afghaan
se bevolking de mond gesnoerd
door verzetsleiders die zich sinds
het vertrek van de Sovjets voorbe
