De politie als laatste redmiddel NABIJ carnavalsmode Van boerenkiel 'Nascholingsplicht zeer tónderachtig' tot Onderzoeker: sociale controle effectiever dan dwingende regels I REPORTAGEi WOENSDAG 14 FEBRUARI 1990 GEESTELIJK LEVEN Ds. Van der Hoeven in seminarium RIJNSATERWOUDE Ds. T. H. van der Hoeven uit Rijnsa- terwoude is, als beginnend hervormd predikant, momenteel onderworpen aan twee weken verplichte nascholing op het se minarium Hydepark in Doorn. En met dat verplichte karakter heeft de dominee grote moeite, zo laat hij zijn gemeente weten in het kerkblad. EN VER Iedere nieuwe voorganger dient volgens de huidige regeling in de Hervormde Kerk totaal zeven we ken interne nascholing te ontvan gen op het seminarium. Er zit zelfs een sanctie aan vast, aldus Van der Hoeven. Kom je niet op dagen bij deze kerkelijke herha lingsoefening, dan mag je niet meer door een andere gemeente beroepen worden. Het is volgens de dominee de vraag wie de dupe is, wanneer de ze maatregel echt zou worden toe gepast: "de eigenzinnige predi kant in kwestie, of de arme ge meente, die tot in lengte van da gen onder het gehoor moet blij ven van een niet-na-geschoolde predikant". Van der Hoeven noemt het vreemd dat de nascholing "van boven af op bureaucratische- schoolmeesterachte wijze" ver plicht wordt gesteld. "Het is zo kinderachtig! Vooral in de kerk verwacht ik het anders". Het "meest beklemmende" vindt Van der Hoeven "dat mij zwart-op-wit werd meegedeeld dat ik absoluut niets in de ge meente zou mogen doen geduren de de nascholingsweken. Zulks gaat mij echt te ver". De gemeen te kan gerust zijn: niemand zal hem tegen kunnen houden als zich ernstige gevallen voordoen in de Rijnsaterwoude. Hij 'spijbelt' in ieder geval zon dag al, want dan gaat hij voor in de ochtenddienst in zijn gemeen te. 's Avonds gaat een gastvoor- ganger voor. Van der Hoeven wijst in dat verband zijn 'schapen' 'Zonder Sila raken kerken mensen kwijt' LEUSDEN - "Zonder Sila (stichting interkerkelijke leden administratie) raken de kerken mensen kwijt. Essentieel voor de dienstverlèning die de kerken van Sila verwachten, is de koppe ling van de bevolkingscomputer met het Sila-adressenbestand". Dit vindt staffunctionaris H. ter Veen van het bureau van de Gere formeerde Kerken in Leusden. Ter Veen, die tevens bestuurslid is van de Sila, is tevreden over de voortgang van het Sila-project. "Uit contacten mpt plaatselijke kerken is gebleken dat velen posi tief staan tegenover deelname". Dit jaar moet de Tweede Kamer instemmen met de koppeling tus sen de Sila en de 'kaartenbakken' van de gemeenten. Hoewel tot nu toe een meerderheid van de ka mer tegenstander was van deze bevoorrechting van de kerken, verwacht Ter Veen dat de Sila de politiek voldoende duidelijk kan maken, dat medewerking van de overheid essentieel is. De gereformeerden moeten nog besluiten of ze ook na de aan loopfase (het opschonen en bij werken van de bestanden) willen blijven deelnemen aan de Sila. Zodra de .definitieve voorwaar den voor deelname bekend zijn, zullen zij een besluit nemen. Het is volgens Ter Veen niet zo dat de gereformeerden inmiddels al hebben besloten om de deelname te beëindigen. Vorig jaar liet de RK Kerk we ten buiten de Sila te blijven. De Hervormde Kerk doet wel mee, evenals diverse kleinere kerkge nootschappen. er fijntjes op dat ook in Rijnsater woude de opkomst voor de twee de dienst "wel iets beter zou kun- Hij laat daarop volgen: "Zolang er in de kerk nog meer gezegd wordt dan in Studio Sport of Fly ing Doctors geef ik de moed niet op. Het Woord vloekt met lege stoelen". Overigens denkt Van der Hoe ven zich wel te vermaken in Hy depark, want hij trof op de deel nemerslijst enige oude bekenden aan. Ook zijn er zowel vrouwelij ke collegae als een paar behou dende "zwarte broeders"... Ook bisschoppen loyaal met zowel jood als Palestijn AMERSFOORT (ANP) - De rooms-katholieke bisschoppen onderschrijven het standpunt van de Raad van Kerken over de dubbele loyaliteit met Israël en met het Palestijnse volk. Zij stem den tijdens hun tweemaandelijk se vergadering in met de aanbeve lingen die een delegatie van de Raad vorig jaar na een bezoek aan Israël en de bezette gebieden heeft opgesteld. Daarin wordt onder meer ge sproken van blijvend zoeken naar duidelijke en concrete tekenen van solidariteit met het Palestijn se volk. Bij de werelddiakonaten en de medefinancieringsorgani saties ICCO en Cebemo wordt aangedrongen op extra aandacht voor de Gazastrook. In het rapport wordt ervoor ge pleit dat de Raad zich duidelijker uitspreekt voor de twee-staten- oplossing. "De PLO heeft thans de staat Israël erkend. De beurt lijkt aan Israël te zijn om het recht van de Palestijnen op een eigen statelijk bestaan te erkennen". Rome: nog geen zicht op relatie met Sovjetunie ROME (RTR) De Vaticaanse kardinaal-staatssecretaris Agosti- no Casaroli ziet volledige diplo matieke betrekkingen tussen het Vaticaan en de Sovjetunie in de nabije toekomst nog niet ont staan. Wel kunnen er binnenkort contacten op een lager niveau worden gelegd. Casaroli zei dit na zijn bezoek aan Hongarije, waar hij vorige week vrijdag samen met premier Miklós Nemeth een verdrag on dertekende dat het herstel van de diplomatieke banden inluidde. Hongarije is na Polen het tweede Oosteuropese land dat dit jaar het contact met het Vaticaan heeft hersteld. In 1970 nam Joegoslavië diplomatieke betrekkingen met het Vaticaan op. "Persoonlijk denk ik dat het nog te vroeg is om normale diplo matieke betrekkingen aan te gaan met de Sovjetunie", aldus Casaro li. Regelmatig contact "om toe komstige ontwikkelingen voor te bereiden" ziet hij wel zitten. Begin december 1989 zijn Sov jetleider Gorbatsjov en paus Jo hannes Paulus II in beginsel over eengekomen diplomatieke be trekkingen aan te gaan. Er heb ben nooit officiële contacten be staan tussen de grootste ..en de kleinste staat ter wereld. HAZERSWOUDE - De Ameri kaanse zanger Andy Pratt (foto), en de Nederlandse groepen Bright Future en Couragetreden zater dag op tijdens een gospelfestival in Hazerswoude. Het festival vindt voor het derde achtereenvol gende jaar plaats. Pratt, al jaren woonachtig in Nederland, geniet internationale bekendheid en wordt door Oor's Popencyclope die één van de opmerkelijkste mu zikale fenomenen uit de jaren ze ventig genoemd. Het festival vindt plaats in de gereformeerde kerk aan de Dorpstraat en begint om acht uur. De entree bedraagt zeven gulden vijftig. (archieffoto) Gelukstelegram. De Raad van Kerken in Nederland heeft giste ren alsnog een gelukstelegram naar Nelson en Winny Mandela gezonden. "Nederlandse kerken zijn uitermate verheugd over Nel sons vrijlating en zeggen alle mo gelijke steun toe voor een vrij, menswaardig en democratisch Zuid-Afrika", zo luidt de tekst. Vieringen. De rk bisschoppen hebben nog geen besluit over een gezamenlijk optreden tegen oe cumenische vieringen genomen. Dat wil niet zeggen dat ze dat niet willen, maar zo ver zijn ze nog niet, zo zei desgevraagd een woordvoerder van het RK Kerk genootschap. Ze hebben nu geïn ventariseerd hoe zij in hun eigen bisdom in dat soort situaties op treden. Pas in een later stadium zullen ze bekijken of ze een geza menlijke beleidslijn kunnnen op stellen. Bisschop Bomers. Mgr. H. J. A. Bomers, bisschop van Haarlem, spreekt vrijdagavond in Leiden over 'Charismatische Vernieu wing'. Hij doet dit voor de RK Jongerengroep, St. Jacobshofje (Doezastr. 25). Aanvang acht uur. LEIDEN Soms is de inzet van politie zinloos. Alcoholmisbruik in het verkeer neemt de laatste jaren af zonder dat de politie daar merkbaar invloed op uitoe fent. Bij mishandeling binnen het gezin kunnen agenten alleen de vechtende par tijen scheiden. En in drugszaken heeft de inzet van politie zelfs een negatief resul taat: de prijs van heroïne wordt opgedre ven en de criminaliteit neemt toe. Be stuurskundige Lex Cachet: "Ik zeg be slist niet dat de politie helemaal niet no dig is, maar de vraag is wat je er mee doet". Cachet promoveert 21 februari aan de Leidse universiteit op het proef schrift "Politie en Sociale Contro le". Veel van de taken die aan de po litie zijn toevertrouwd horen daar helemaal niet thuis, zo stelt hij. Een stukje sociale controle richt veel meer uit. Geen blik nieuwe agenten opentrekken als de problemen gro ter worden, maar de politie gebrui ken als "laatste redmiddel", bij zwa re misdrijven en bij zaken die moei lijk te controleren zijn zoals milieu delicten. door Jeroen Dirks Wilbers tusseii de pretpakken. De m val en willen er steeds beter uitzien" van 110 naar 240 werknemers en in de Bondsrepubliek waar Wilbers een dochteronderneming heeft, staan zes mensen op de loonlijst Wilbers levert aan vrijwel alle Europese landen en zelfs aan de Verenigde Staten. De meeste produkten zijn bedoeld voor het carnaval, maar ook gedurende de rest van het jaar komen er znsen geven meer geld uit aan cama- (foto ANP) bestellingen binnen. "Er zijn altijd wel ergens feesten. En dan komen ze bij ons, of we bij voorbeeld vijftig paters kunnen leveren". Wilbers zegt vooral trots te zijn op de snelheid waarmee hij kan leveren. "Een Duitse concurrent vroeg onlangs of we hem in drie weken aan 100.000 batman's konden helpen. Dat is dus gelukt. Ik lost het probleem uiteindelijk niet op". Is er een andere instelling die kan ingrijpen? "Een goede tussenweg tussen po litie en ruzie vormen bijvoorbeeld de bureau's Kindermishandeling, die klachten noteren en die de be doeling hebben om vanuit de infor mele sfeer signalen te geven. Tus sen ruzie en politie in dus. Ook de Blijf van m'n Lijf-huizen doen pri ma werk, maar een probleem met vrouwenmishandeling is dat het vaak jarenlang doorziekt voordat aangifte wordt gedaan; vrouwen gaan vaak weer terug naar huis na dat ze zijn mishandeld". U bent bijzonder kritisch over het huidige heroïnebeleid. Vrije ver strekking van de drugs zou het pro bleem minder groot maken dan kei hard optreden. "Een kleine groep ernstig ver slaafde, problematische heroïnege bruikers houd je, maar ik ben ervan overtuigd dat de problemen kleiner zouden zijn zonder de druk die poli tie en justitie nu uitoefenen. Ik kan zo aantonen dat die repressie het probleem groter maakt", aldus Ca chet. In zijn proefschrift legt hij vooral de nadruk op het prijsopdrij vend effect van heröne dat het hui dige optreden van politie heeft. Ver slaafden, die toch hun dosis moeten hebben, stelen meer en komen va ker in aanraking met de politie. Als gevolg daarvan is een groot deel van politie en justitie alleen nog maar met drugszaken bezig. Het probleem zit 'm, volgens Ca chet, bij de wetgever. De regering wil nog wel eens een wet uitvaardi gen waar de rest van Nederland wei nig begrip voor heeft. De bestuurs kundige noemt als voorbeeld het besluit de maximum-snelheid te veranderen. "Toen het 100/120 kilo meter-regime werd ingevoerd, wek te men de indruk dat achter elke pi laar een politieman zou staan. In het begin werd inderdaad intensief ge controleerd, maar vrij snel daarna zag iedereen dat het niet werkte. In de krant stond dat een officier van justitie de wanhoop nabij was om dat hij de processen-verbaal niet meer aankon. En op de weg zag ie dereen vrachtauto's voorbijsuizen, die nog nooit van hun leven 80 kilo meter hadden gereden. Kortom, het idee dat je werd gepakt, verdween snel. Dat zal ook het geval zijn met nepagenten en al die andere trucs die ze nu verzinnen". "Kijk, als je de overgrote meer derheid niet kunt overtuigen, dan moet je zo'n maatregel niet uitvaar digen. Men moet het begrijpen. Het 'gat' daartussen vul je in ieder geval niet met politie. De oplossing is dat je selectief bent in het uitvaardigen van regels. En dat je goed nadenkt over de manier waarop je het be perkt aantal overtreders dat over blijft alsnog kunt sanctioneren, wantje vaardigt natuurlijk geen re gel uit waar iedereen het mee eeris Door de overheid wordt maar zel den zo gedacht. Een duidelijk voor beeld vindt Cachet het besluit om het voeren van dimlicht overdag verplicht te stellen. Het is onduide lijk wat het effect daarvan is en het ziet er dan ook niet naar uit dat veel automobilisten zich aan de regel zullen houden. En dat terwijl uit het verleden geleerd had kunnen wor den. Cachet toont in zijn proefschrift overtuigend aan dat de 1 november- wet van 1974 die de politie meer mogelijkheden gaf tegen alcohol misbruik op te treden uiteinde lijk geen enkel effect had. Het aan tal notoire dronkelappen dat in de auto stapte daalde eventjes (omdat achter elke pilaar politie stond) maar steeg korte tijd later weer. Pas de laatste vier jaar is weer sprake van een lichte daling van al coholmisbruik, maar nu waar schijnlijk als gevolg van acties van Veilig Verkeer Nederland (WN) die meer op het gemoed van men sen werken en de rol van de politie buiten beschouwing laten. "Er zijn weinig mensen die hun pilsje laten staat, omdat de politie om de hoek staat", aldus Cachet. Spaatje-rood De bestuurskundige vindt dat die ontwikkeling "goed past" in zijn theorie. In televisie-spots wordt im mers sociale controle benadrukt: vrienden overtuigen de man die aan zijn biertje wil beginnen dat hij wel licht beter een spaatje-rood kan ne men. Een sociaal-mechanisme dat goed werkt en volgens Cachet meer toegepast moet worden. "Als ik nog een voorbeeld mag noemen: ik ben gemeenteraadslid in Capelle aan den IJssel. Op een ge geven moment kregen we daar klachten van ouders dat in de buurt van een basisschool te hard werd gereden. Vluchtige waarneming van de politie bevestigde dat. En toen kwam een slimmerik op het idee een kenteken-onderzoek te doen. Wat bleek? Al die hardrijders kwamen uit diezelfde buurt. Op zo'n moment kun je de ouders dus beter bij elkaar brengen dan de poli tie inschakelen". Is dat niet een beetje idealistisch? Er wonen in Nederland 14,5 miljoen mensen op een paar honderd vier kante kilometer. Die wonen alle maal toevallig naast elkaar. "Een beetje idealisme is niet slecht. Maar afgezien daarvan, die miljoenen mensen wonen niet sa men, ze leven in kleine buurtjes en daar is veel mogelijk. Ik wil abso luut niet terug naar vijftig jaar gele den, maar ik zie ook geen reden waarom mensen zich niet verant woordelijk voelen voor hun omge ving. Want dan krijg je dat soort din gen zoals een paar kennissen van me in de Bijlmer in Amsterdam is overkomen. Daar reed op een gege- Wilbers produceert alleen maar carnavalskleding. Meer dan een miljoen kielen, kleedjes jakjes, jurkjes, vesten en pakken verlaten jaarlijks zijn ateliers. Hij mag zich daarmee de grootste producent van pretpakken in Europa noemen. Zijn omzet komt ver boven de 20 miljoen gulden uit en vertoont de afgelopen jaren steevast een forse groei. "De mensen geven meer geld uit aan carnaval en willen er steeds beter uitzien", meldt hij vergenoegd. Wilbers struint dezer dagen internationale beurzen af in onder anderè Neurenberg, Parijs, Valencia en Milaan. Niet alleen om zijn eigen collectie van 800 modellen pretkleding aan de man te brengen maar ook om zelf nieuwe ideeën op te doen. Wilbers maakt zijn collectie volledig in eigen beheer. In Nuenen en twee andere ateliers in Nederland en in de vestiging in Tunesië. De produktie startte 24 jaar geleden, thuis op de keukentafel. Wilbers werkte destijds bij een bank. Zijn vouw zette als bijverdienste boerenkielen in elkaar. Dat werden er steeds meer. Zelfstandige "Ongeveer dertien jaar geleden stond ik voor de keus. Stoppen of als zelfstandige doorgaan. Ik besloot voor mezelf te beginnen, met in het assortiment twintig artikelen". Nu werken er bij Wilbers in Nederland 55 mensen in vaste dienst en dertig met een tijdelijk dienstverband. In Tunesië bestaan vergevorderde plannen om het personeelsbestand uit te breiden keer opentrekken en ook aan meer computers komt een eind. Je zal dus moeten zoeken naar meer socia le mechanismen, sociale controle". "Het hoeft niet zo te zijn dat ieder een elkaar in de gaten houdt, maar enige eigenrichting (het recht in ei gen hand nemen, jd) in de positie ve zin van het woord is niet slecht. Je kunt elkaar op sommige punten best corrigeren, zolang dat maar niet met lichamelijk geweld gepaard gaat. Maar nee. Tegen woordig bestaat de neiging om de politie te bellen wanneer de buur man de stereo hard zet. Dat gaat wat te makkelijk", aldus Cachet, die het veelvoorkomende beeld wegwuift datje het risico loopt op een mes in je rug door zelf naar de buurman toe te stappen. "Dat valt reuze mee". Wijkagent Cachet zou liever zien dat ook de verslaafden zo goed en zo kwaad als dat gaat aan sociale controle onder hevig zouden raken. En een groot deel van de politie ziet hij liever als wijkagent over straat gaan, dan als een op Amerikaanse leest ge schoeid opsporingsapparaat dat met steeds hardere methodes de drugswereld te lijf gaat. "De politie moet gekoppeld zijn aan de ge meenschap, moet vallen onder de controle van die gemeenschap, zoals nu onder de gemeenteraad. Maar de trend is jammer genoeg de andere kant op. Ik vind de ontwik keling naar een regionale politie Stel dat die sociale controle in een zorgwekkend, want een regio is in groot aantal gevallen werkt, dan Nederland een vaag schemerge- geldt dat toch niet voor 'gezinsge- bied- Wie stelt daar de prioriteiten? weid'. Kindermishandeling en ge- Wie doet de controle?" weid tegen vrouwen is voor de bui- Ik b.en met m staat aan te geven tenwereld nauwelijks zichtbaar, wa* de ideale politie-sterkte is. Mijn maar komt vaak voor. Daar is de boodschap is ook niet dat het appa- politie toch de aangewezen instan- raa* nu belachelijk groot is en dat tie om op te treden? be* moet worden ingekrompen. Maar wel denk ik dat het anders "De politie is belangrijk voor cri- moet worden gebruikt. Dan komt er sis-interventie, om op te treden op capaciteit vrij. Voor het milieu bij- het moment dat het probleem acuut voorbeeld, daar moet de komende is. Zaterdagnacht drie uur slapen Jaren veel gebeuren. Voor ernstige immers alle andere instellingen, delicten, want die houd je toch". Of, Maar ik ben geregeld meegeweest zoals Cachet het in de laatste zin van met politie-surveillances en heb ge- zlJn proefschrift schrijft, de politie merkt dat de agenten vaak al voor- 's a^s formele controle onmisbaar kennis hebben. 'Oh, dat zijn die a^s laatste redmiddel naast en sa- twee weer, daar zijn we al zes keer m*n met andere vormen van sturing geweest'. Kortom, crisis-interventie en beïnvloeding". door Joop van Dalfsen/ANP sta niet voor niets in Duitsland bekend als "die gekke Hollander". Ik doe d'r niet moeilijk over", zegt hij met een overdreven gevoel voor understatement, "zolang ze maar bij mij kopen". Graffiti Wilbers schat dat in Nederland jaarlijks 25 miljoen gulden wordt besteed aan de aanschaf van carnavalskleding en de bijbehorende attributen. Een carnavalspak moet een leuk, fris dessin hebben, doceert hij. Graffiti achtige opdrukken zijn momenteel erg in. "Pakjes met zogenaamde neon-kleuren en tule gaan als warme broodjes over de toonbank". Echte trends die zich kort voor carnaval aandienen wanneer duidelijk wordt welke carnavalsliedjes het gaan maken doen zich volgens Wilbers nauwelijks nog voor. "De hit van Andre van Duin gaat dit jaar over een kanariepietje. Ik heb twee of drie telefoontjes gehad of ik zo'n pak kan leveren, meer niet". Wel gigantisch scoort het batman-pak. "Ik mag dat niet zelf verkopen omdat ik daar geen licentie voor heb. Maar ik maak ze wel, in opdracht van de concurrentie". Ook de verkopen van een pak zoals dat wordt gedragen bij het Amerikaanse voetbal rijzen de pan uit. Volgend jaar gaat Alfred Judocus Kwak het helemaal maken, voorspelt Wilbers. "Ik heb daar de rechten van. In 1991 komt Alfred Judocus Kwak op de Duitse televisie. Met carnaval wordt dat ook een geweldige klapper, ik ben daarvan overtuigd". Bekaf Zelf viert Wilbers eigenlijk nauwelijks carnaval. Zeker dit jaar niet, want hij zit middenin een verhuizing naar Helmond waar alle Nederlandse ACTIViteiten in een nieuw pand bijeen worden gebracht. "Andere jaren ga ik meestal wel even kijken om te zien of ik nog een leuk idee kan opdoen. Meer niet, want als het carnaval is losgebarsten kan ik net als de rest van het personeel, eindelijk een beetje bijkomen. We zijn dan bekaf'. De politie kreeg in 1974 meer mogelijk heden tegen al coholmisbruik op te treden, maar dat had uiteindelijk geen enkel ef fect. "Er zijn die hun pilsje la ten staat, omdat de politie om de hoek staat", meent Cachet. (foto GPD) ven moment een 'verhuiswagen' voor en werd alle antiek meegeno men. Het waren alleen geen verhui zers. Dat krijg je als niemand nie mand kent". Dat zijn wellicht 'gewone' inbre kers geweest? Zoiets kan ook voorko men in een villawijk waar iedereen iedereen kent. "Dat denk ik niet. Ik kan een hele boel laagbouwcomplexen aanwij zen waar je dit soort trucs niet hoeft uit te halen. Maar om dat element van idealisme, dat er inzit, om te draaien: je zou ook kunnen zeggen dat er een element van realisme in mijn redenering zit. Er zijn heel dui delijk beperkingen aan wat de poli tie kan doen. Je kunt dat spreek woordelijke blik agenten niet elke NUENEN - Het carnaval staat weer voor de deur. Talloze Nederlanders maken zich op om zich, uitgedost in de fraaiste kostuums, een of meer dagen onder te dompelen in de chaos van gezelligheid die vooral in de zuidelijke provincies het normale openbare leven vrijwel lam legt. Directeur H. Wilbers van een gelijknamige textielfabriek in het Brabantse Nuenen maakt zich ook op voor het carnaval. Dat van volgend jaar wel te verstaan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 2