TAD LEIDEN
'Gehele college draagt
verantwoordelijkheid'
'De Nederlandse Ubeües,die ken ik allemaal
Wethouders over schouwburgaffaire:
Geen verbod justitie op
openbaarmaking rapport
Bordewijk dreigt te
worden meegesleurd
in schouwburg-affaire
Opinie
Aantal woningzoekenden
in Leiden op recordhoogte
Bouw gezondheidscentrum
Stevenshof begint in juni
s
LEIDSCH DAGBLAD
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1990
Leidenaar Scheffer werkt 40 jaar tussen dode insecten
LEIDEN - Al zo n 38 jaar van zijn
leven brengt hij bij het Nationaal
Natuurhistorisch Museum aan de
Raamsteeg (tot voor kort Rijks
museum van Natuurlijke Historie
geheten) door tussen dode insec
ten. Zeker geen saai bestaan, be
nadrukt de 56-jarige C. Scheffer:
"Ik heb de natuur altijd als mijn
liefhebberij gezien".
door
Meindert van der Kaaij
Uit handen van burgemeester
Goekoop kreeg hij gistermiddag
een eremedaille in zilver, verbon
den aan de orde van Oranje-Nas-
sau. Dat gebeurde tijdens een bij
eenkomst in het restaurant van
zwembad De Zijl. Precies giste
ren was het veertig jaar geleden
dat de ras-Leidenaar als loopjon
gen werd aangenomen. "Veertig
jaar is natuurlijk niet niks, maar
ook geen prestatie. Het ging ei-
genljk vanzelf', zegt hij schou
derophalend.
Scheffer was een knulletje van
16 toen hij in dat grote museum
als leerling in de boekbinderij en
als hulpje bij de afdeling fotogra
fie kwam. Ook in die jaren was
het museum al in het merkwaar
dige gebouw aan de Raamsteeg
gehuisvest en was het volgeladen
met indrukwekkende skeletten
van mammoeten en walvissen.
Na twee jaar verhuisde hij naar
de afdeling insecten. "Eigenlijk
had ik liever naar de vogelafde
ling gegaan, omdat die beesten
mij het liefst zijn. Maar ja, hoe
gaat dat in het leven. Daar was
toen geen plaats vrij en verder
hadden we niet zo veel te willen",
zegt Scheffer die in zijn vrije tijd
nog voorzitter van vogelvereni
ging Avibus en fervent kanarie
kweker is.
Leidenaar Scheffer die 40 jaar bij Nationaal Historisch Museum i
ooor publiek toegankelijk is".
Op de afdeling insecten kreeg hij
vooral te maken met de libelles,
waarvan hij nu dan ook alles af
weet. Hij leerde in de loop der ja
ren hoe de dieren moeten worden
geprepareerd.
Daarnaast hield
zijn taak ook in dat de verzame
ling aangevuld moest worden.
Daarvoor werden regelmatig ex-
gehouden in binnen- en
"Daar kregen we altijd veel aan
merkingen op. Mensen noemen je
dan Prikkebeen. Ja, dat is wel te
begrijpen, want vier volwassen
kerels met een netje is een raar ge
zicht". Overigens is het vangen
van insecten met een netje vol
gens Scheffer nog geen makkie.
Zuydcrduin)
"Met name de grotere soorten
pluk je nog maar niet even uit de
lucht. Daarvoor is toch wel wat
ervaring, handigheid en snelheid
nodig".
Gevangen exemplaren gaan in
een potje en worden in zijn werk
ruimte gedetermineerd en gepre
pareerd. Het museum heeft nu 70
libellesoorten die in Nederland
voorkomen. "In de wereld zijn
natuurlijk veel
durf geen exacte aantallen te noe
men, maar dat zijn er honderden.
De Nederlandse ken ik allemaal",
stelt Scheffer. Regelmatig ging
hij naar het buitenland om de ont
brekende soorten te kopen.
Publiek
Door de fusie van het Natuurhis
torisch Museum en het Rijksmu
seum voor Geologie en Mineralo
gie aan de Hooglandse Kergracht
en het toekomstige ingebruikne
ming van het voormalig Pesthuis,
gaat er heel wat verbeteren in de
ogen van Scheffer. Het museum
waar hij nu werkt is eigenlijk he
lemaal geen museum, want het is
niet toegankelijk voor publiek.
Het is eerder een wetenschappe
lijke instelling die natuurlijke
voorwerpen verzamelt.
"35 Jaar geleden was er nog wel
een zaaltje waar wat dingen ston
den, maar dat is opgeheven, om
dat je er niets kwijt kon. Daarna
zijn er jaarlijks rondleidingen ge
geven, maar sinds een paar jaar is
ook dat afgelopen. Ik vind dat erg
jammer".
Scheffer was naast preperateur
ook een groot aantal jaren con
ciërge. "Ik heb in mijn leven heel
veel mensen moeten teleurstellen
die naar binnen wilden. Het kon
echter niet anders. Het is natuur
lijk een mooi gebouw, maar je
kunt hier geen mensen laten
rondlopen. Alles staat in stalen
kasten en dat is hartstikke zonde.
Vandaar dat we uitzien naar het
moment dat we straks onze nieu
we ruimte in het Pesthuis kunnen
innemen om te laten zien wat
voor moois we in huis hebben".
Die nieuwe omgeving hoopt
Scheffer, die ook nog 23 jaar lang
bestuurslid is geweest van voet
balvereniging ZLC, nog wel mee
te m,aken. "M'n pensioen hoop ik
nog een tijdje uit te stellen".
LEIDEN De wethouder zÜn genomen, mag de commissie
met de betrokken ambtenaren pra-
Bordewijk (PvdA, financi
ën) en Kuijers (VVt), cul
tuur) menen niet dat zij moe
ten opstappen vanwege het
verdwijnen van 132.000 gul- cvuliuc
den bij de schouwburg en de deTSdse schóLwburg!inÏ989 in dé
chaotische administratie die hand moesten worden gehouden,
daar werd gevoerd, "Het he- "jL
le college van B en W is ver- "TTL'TLL.
antwoordelijk", stelden zij ™orsteïlingen
gistermiddag tijdens een vergeleken,
persconferentie
Kuijers legde verder uit welke
maatregelen zijn genomen om de
overschrijdingen van het budget,
die de voorgaande jaren op grote
schaal hebben plaatsgevonden bij
de hand
de verwachte toeschou
wersaantallen. De kosten van de
werden daarmee
fractie, die gisteravond langdurig
over de zaak vergaderde.
WD-fractievoorzitter Bakker
heeft geen behoefte aan een snel on
derzoek dat slechts is gericht op de
vraag of er iemand verantwoorde
lijk kan worden gesteld voor de cha
os bij de schouwburg. "De WD wil
geen haastwerk. Het onderzoek
moet uitwijzen waar de problemen
liggen en wat misschien nog be
langrijker is: hoe dit soort zaken in
de toekomst voorkomen kunnen
worden", aldus Bakker.
LEIDEN Wethouder Kuijers had het rapport van VB Accountants
over de financiële administratie van de Leidse Schouwburg wel open
baar kunnen maken. De gemeente is zelfs verplicht belangrijke stuk
ken openbaar te maken op grond van de Verordening op de Openbaar
heid van Bestuur. Het gemeentebestuur kan beslissen om af te zien van
openbaarmaking in belang van justitieel onderzoek. Daarbij moet vol
gens de verordening het belang van openbaarmaking tegen het belang
van het stuk voor het justitieel onderzoek worden afgewogen.
Officier van justitie mr. A.C.M.C. Welschen bevestigt dat de beslis
sing over openbaarmaking van stukken die in opdracht van de ge
meente zijn vervaardigd, bij het gemeentebestuur zelf ligt. Hij stelt dat
de officier van justitie hooguit een verzoek kan indienen om een stuk
niet openbaar te maken.
In de beantwoording van de schriftelijke vragen van D66 en CDA
suggereert het college van B en W dat openbaarmaking niet mogelijk
was in verband met het justitieel onderzoek. Tijdens de persconferen
tie van gistermiddag stelde loco-gemeentesecreatris Scheepbouwer
zelfs "dat de rechter-commissaris pas een uur geleden toestemming
heeft gegeven voor openbaarmaking".
Welschen stelt dat ook de rechter-commissaris geen enkele beslis
singbevoegdheid heeft over deze zaak. "Ook hij kan slechts een ver
zoek indienen een stuk niet openbaar te maken".
Tijdens die bijeenkomst verklaarde
Kuijers verder in juli nog niette we
ten dat er geld was gestolen bij de
Leidse schouwburg. Volgens Kuij
ers (WD) was pas in de derde week
van oktober duidelijk dat het tekort
van 132.000 gulden geen admini
stratieve vergissing was, toen op
nieuw een bedrag van 750 gulden
werd gestolen.
In juli werd Kuijers door het
hoofd van de afdeling cultuur op de
hoogte gebracht van een budge
toverschrijding bij de schouwburg.
Zodra duidelijk was dat het om dief
stal ging bij de schouwburg zijn de
raadsleden op de hoogte gebracht.
Dat was overigens pas eind novem
ber.
Kuijers verklaarde dit op
LEIDEN - De extra vergadering van de
raadscommissies voor cultuur en fi
nanciën en de commissie voor de reke
ningen over de perikelen rond de Leid
se Schouwburg wordt vanavond ge
houden in Het Gulden Vlies aan de
Breestraat 125. De vergadering begint
om 20.00 uur en is openbaar.
In de beantwoording van schrif
telijke vragen D66 en CDA schrijft
Kuijers verder dat hij vragen over
het tekort van de schouwburg die
door raadsleden in oktober van 1989
werden gesteld, verkeerd heeft be
grepen. Hij veronderstelde dat de
vraag betrekking had op het jaar
1988 toen er nog geen geld werd ver
mist. Kuijers vond het voorbarig
om de raadsleden op eigen initiatief
iets te melden.
Tijdens de persconferentie stelde
persconferentie waarop het college TO de
van B en W aankondigde dat het
speciale commissie de gang
ken rond de Leidse schou,
moet onderzoeken. De raadscom-
missies voor cultuur en voor finan-
trole van de administratie
schouwburg in februari onjuist zijn
ken'rÓnd"dë'LeidsT Ichou'wburg voorgelicht door de adjunct-direc-
teur over d~ w—i-i
den. "Ons i
boekhou-
L/i xiiioii- ander verhaal ver-
de"eke °*an werkelijkheid is", aldus
ningen TesprekerTTanavond dit
'openbare vergade- adjunct-directeur ontkent dat VB
Accountants is voorgelogen.
De drie collegepartijen PvdA,
VVD en Groen Links stemmen in
met het onderzoek door de commis
sie voor de rekeningen. Maar PvdA
en Groen Links vinden dat
voorstel
ring.
B en W willen overigens dat de
onderzoekscommissie niet met het
horen van ambtenaren begint voor
dat het college daar zelf toestem
ming voor geeft. Er loopt op dit mo
ment een eigen onderzoek naar de
vraag wie er in de schouwburg ver
antwoordelijk was voor de gang van
zaken. Pas als dat is afgerond
eventueel discipl:
LEIDEN - De WD heeft de PvdA
in een uiterst lastig parket ge
bracht door wethouder Borde
wijk (financiën) openlijk te be
trekken bij de schouwburg-affai
re. Vanaf het moment van bekend
worden van de chaos bij het Leid
se theater heeft de VVD-fractie
gewezen op het feit dat niet alleen
haar wethouder Kuijers (cultuur)
op deze zaak moet worden aange
sproken, maar ook de PvdA'er
Bordewijk. Kuijers wees gisteren
tijdens een persconferentie ook
nog even fijntjes op de betrok
kenheid van Bordewijk en de
laatste weer op de verantwoorde
lijkheid van het hele college.
door
Henny van Egmond en
Willem Spierdijk
In de schouwburg-affaire zijn
grote fouten gemaakt, dat staat
inmiddels wel vast. Bij een kleine
organisatie kon zonder enige seri
euze controle vrolijk worden aan
gerommeld. Dat verbaast. Vooral
omdat de schouwburg in de jaren
1984 tot en met '88 het budget fors
had overschreden en bekend was
dat de financiële administratie
zwak was. In mei 1988 werden
daarom uitgebreide, nieuwe af
spraken gemaakt over de wijze
waarop de boeken moesten wor
den bijgehouden. Die afspaken
zijn nooit ingevoerd. Er is ook
nooit gecontroleerd of ze waren
ingevoerd.
De vraag of een stadsbestuur
der verantwoordelijk is voor de
wanorde bij een dienst waarover
hij gaat, is met een simpel ja te be
antwoorden. De vraag die over
blijft, is of de wanorde te wijten is
aan de wethouder. Is Kuijers te
kort geschoten?
i niet rap-
Verdediging
De verdediging van de wethou
der is helder. Ik heb het niet ge
weten, en ik kon het niet weten,
stelt Kuijers. Want zelfs de con
troleurs van VB Accountants
kwamen niet achter de chaoti
sche financiële administratie.
Maar de verdediging van Kuijers
is zwak. Hij wist natuurlijk wel
dat boekhouden niet de sterkste
kant was van de schouwburg-di
rectie. Daarom had hij dubbel zo
goed moeten opletten.
Bovendien verweert Kuijers
zich met name tegen het tekort
van 132.000 gulden dat is aange
troffen en waarvan aangifte is ge
daan bij de politie. Maar er was
natuurlijk meer aan de hand. Er
werd bij uitverkochte zalen een
extra rij bijgezet, de inmiddels be
ruchte '13e-rij', die ongetwijfeld
bij de meeste schouwburgmen
sen bekend was. Er werden kaar
ten voor verkocht, stoelen moes
ten worden bijgezet. Dat zal toch
niet allemaal zijn gedaan door een
adjunct-directeur, zonder dat het
ook maar opviel bij een van de an
dere werknemers van de schouw
burg? De recette uit rij 13 ging in
een aparte kas, waaruit bij voor
beeld kerstpakketten voor het
personeel werden betaald.
De '13e-rij' is een van de zaken uit
een hele reeks, waarover niets,
maar dan ook niets bekend was
bij wethouder Kuijers. "U dacht
toch niet dat ik elke middag langs
de schouwburg reed", zo ver
weert hij zich. Nee, maar wel kan
van een wethouder worden geëist
dat hij fatsoenlijke controles laat
uitvoeren. Als van een zaak niets
bekend is bij een wethouder, om
dat hij geen moeite heeft gedaan
iets te weten te komen, dan faalt
hij. Zeker in een gevoelige kwes
tie als de schouwburg waarbij de
gemeenteraad strikt toezicht had
geëist.
.Excuus
Nu heeft de WD-wethouder nog
één excuus en dat is verwijzen
naar VB Accountants, het bureau
dat in opdracht van de gemeente
allerlei directies controleert. Het
controlebureau, dat onder verant
woordelijkheid van wethouder
Bordewijk (financiën) controles
uitvoert, heeft in deze kwestie
ook geen schone handen. Hoewel
tijdens een eerste bezoekje aan de
schouwburg bleek dat de admini
stratie niet werd gevoerd zoals
het behoorde, werd er geen actie
ondernomen.
Het bureau had nog wel een af
spraak met directeur Boelen ge
maakt, maar die ging om ondui
delijke redenen niet door. Hoewel
er fouten in de administratie wer
den aangetroffen, deed VB Ac
countants niets meer. Zelfs Bor
dewijk wist niets van het onder
zoek, omdat het bur
porteerde.
Bovendien wist Bordewijk
niets van het feit dat de schouw
burg sinds februari 1989 de maan
delijkse afdracht aan de gemeen
te niet meer deed. Er wordt
slechts één keer per jaar bekeken
of alle gelden ook werkelijk zijn
gestort op de giro. Dat maakt
fraude wel heel erg makkelijk.
Van overleg tussen beide wethou
ders blijkt overigens niets uit de
openbaar gemaakte stukken.
Bordewijk kreeg pas van zijn af
deling financiën in oktober te ho
ren van het tekort. Kuijers meld
de de overschrijding, waarvan hij
in juli kennisnam, ook niet eerder
aan Bordewijk.
Zwakke plekken
De vraag is of Kuijers wordt vrij
gepleit door de vinger ook op de
zwakke plekken bij de afdeling fi
nanciën en het verificatiebureau
te leggen. Dat is natuurlijk niet
het geval. Kuijers is de man onder
wiens verantwoordelijkheid bij
de schouwburg een situatie ont
stond waarin zaken gemeengoed
werden, die absoluut niet door de
beugel konden.
Of hij daarvan de consequentie
moet dragen en tot aftreden
wordt gedwongen, zal in hoge
mate afhangen van de rol die wet
houder Bordewijk in deze kwes
tie heeft gespeeld. Als blijkt dat
ook Bordewijk verantwoordelijk
is, zoals de VVD beweert, komt
de PvdA in een moeilijk parket.
Eist de partij het hoofd van Kuij
ers, iets dat een aantal PvdA-
raadsleden intern al heeft gedaan,
dan dreigt ook de eigen wethou
der Bordewijk te worden meege
sleurd in zijn val.
LEIDEN - De woningnood in Lei
den is vorig jaar tot recordhooge ge
stegen. Op 1 januari 1990 stonden
bij volkshuisvesting 9489 mensen
als woningzoekende ingeschreven.
Dat zijn er ruim 800 meer ten op
zichte van het jaar daarvoor. De stij
ging is volgens de gemeente vooral
toe te schrijven aan de toename van
LEIDEN - "Het nieuwe gezond-
voor de verkiezingen duidelijkheid heidscentrum Stevenshof heeft een
moet zijn over de rol van het college bijzondere uitstraling, het moet de
van B en W. "We kunnen deze zaak spil van de wijk worden". Zo be
niet laten voortsudderen", aldus schrijft F. van den Broek, fysiothe-
Fietsster gewond
LEIDEN - Een 21-jarige vrouw
heeft gistermiddag een gebroken
arm en een arm uit de kom opgelo
pen bij een aanrijding. De vrouw
kwam van het universiteitsterrein het stadsbestuur i:
Zijn PvdA-collega De Vreeze centrum. Na jarenlang in noodge-
deelt dit standpunt. Hij is op dit mo- bouwen te zijn gehuisvest, zal het
ment niet geïnteresseerd in de pre- centrum volgend jaar een eigen vast
cieze gang van zaken op ambtelijk gebouw krijgen, op de hoek van het
niveau, maar eist politieke duide- winkelcentrum Stevensbloem,
lijkheid. De onderzoeksopdracht haaks op het club- en buurtcen-
de rekenin- trum. Als alles meezit wordt in juni
r de rol van met de bouw van het centrum be-
gen moet ook gaan
wilde op de fiets de Witte Sin- affaire. "Ruim
gel oversteken naar de Paterstraat.
Ze keek nog naar rechts,
gat ook even
kijken.
21 maart willen wij een debat ontwerpen
i 1989 hadden architecten
daarover hebben. Desnoods i
de andere kant op te extra raadsvergadering", verklaart
De Vreeze het standpunt van zijn
bij het winkelcentrum gemaakt,
maar die werden in oktober door de
gemeente gewijzigd. De gemeente
vond dat op de eerder aangewezen zegt blij te zijn met de nieuwe loka-
plaats een uitbreiding van parkeer- tie. "Het is voor een dergelijk cen-
plaatsen voor de Stevensbloem trum heel belangrijk dat het een
moesten komen. De nieuwe lokatie vaste plaats heeft in de wijk. Het
is zestig meter opgeschoven. Omdat ziet er op de ontwerpen goed uit en
de architect rekening moest hou- er is veel ruimte. In het noodge-
den met de infrastructuur, zijn de bouw aan het Ina Boudier-Bakker-
ontwerpen voor het centrum aange- plein hebben we vaak last van geho-
PaTst- righeid en dat werkt gewoon verve-
Uit de nieuwe ontwerpen blykt lend",
dat het het een driehoekig gebouw
met twee verdiepingen en een bin- In het huidige gebouw is een
nenstraat wordt. Van den Broek huisartspraktijk, een fysiothera
peut, de wijkverpleging en het
maatschappelijk werk gevestigd;
naast het gebouw staat een apo
theek. In het nieuwe gebouw zal de
ook de apotheek worden gevestigd.
Verder kan, afhankelijk van de
groei van de wijk, de wijkverple
ging, de huisarts- en fysiotherapie-
praktijk uitgebreid worden. Verder
is het de bedoeling dat ook nieuwe
activiteiten een plaats krijgen in het
centrum. "De wijkagent, een aantal
verloskundigen en de jeugdgezond-
heidsdienst worden in het gebouw
gevestigd", vertelt Van den Broek.
"Misschien kan er zwangerschaps-
gymnastiek gegeven worden en we
denken ook aan groepsactiviteiten
zoals een cursus over het omgaan
met medicijnen".
het aantal alleenstaanden dat in Lei
den op zoek is naar woonruimte.
Voor de alleenstaanden heeft de
ze groei tot gevolg dat de wachttij
den voor deze categorie eenper
soonswoningen aanzienlijk zullen
toenemen. Nu al moeten mensen
zo'n drie jaar wachten tot ze aan de
"beurt zijn.
De woningmarkt voor eenper-
soonhuishoudens is nog steeds zeer
beperkt. Op dit moment ligt het ac
cent op de bouw van woningen met
twee of drie kamers, waarbij alleen
staanden kunnen gaan samenwo
nen zonder te verhuizen. Het huis
vesten van alleenstaanden wordt
bemoeilijkt doordat zij meestal een
laag inkomen hebben en weinig aan
huur kunnen besteden.
De groei van de groep van alleen
staanden dat op zoek is naar een wo
ning is een landelijke trend. Mensen
blijken het samenwonen met ande
re personen steeds meer uit te stel
len tot een hogere leeftijd. Daar
naast zorgt de toename van het aan
tal scheidingen voor een grotere
druk op de markt van woningen
voor alleenstaanden.
STAD LEI DE
STAD LE I DE
STAD LEIDE
STAD LEIDE
STAD LEIDE
STAD LEIDE
STAD LEIDEN
