Yerkeer spr oj ecten miljard duurder Hoe verfrissend is een koude douche? De poppetjesgrafiek van de Cito-test Minister Maij-Weggen in notitie: Ov-kaart niet helemaal zeker Ritzen wil meer geld voor diepgaand milieu-onderzoek Geen pil, maar dieet tegen te hoog cholesterolgehalte Asielzoekers niet meer in transitruimte Autowegen bij onderhoud helemaal dicht r. 199(J DINSDAG 13 FEBRUARI 1990 DEN HAAG - Het uitvoeren van een aantal grote verkeersprojecten in het kader van het bereikbaarbaarheidsplan Randstad kost 1 miljard gulden meer dan in december 1988 werd geschat. De laatste berekeningen, die dateren van oktober vorig jaar, komen uit op een bedrag van 7,6 miljard gulden. Vooral de aanleg van twee nieuwe verkeerstunnels on der het Noordzeekanaal wordt veel duurder dan gedacht. Dit blijkt uit de notitie 'Verkeer en vervoer op korte termijn', die minis ter Maij-Weggen (verkeer en water staat) gisteren naar de Kamer heeft gestuurd. De helft van de meerkos ten, 500 miljoen, is het gevolg van nieuwe berekeningen of nieuwe wensen over de uit te voeren projec ten. De andere helft komt voort uit een kostenstijging van projecten, die al in uitvoer zijn of binnenkort in uitvoering komen. De aanleg van de Wijkertunnel (Velsen) en Tweede Coentunnel (Amsterdam) vormt de grootste kostenpost van dit laatste bedrag. Eén ander ontwerp en een andere manier van uitvoering kosten 300 miljoen gulden meer dan gedacht. In dit bedrag zijn de kosten van ver- keerssignalering en een centrale be diening bij beide tunnels al wel op genomen. Maij-Weggen meldt verder dat 'een stuk aansluitend wegennet' bij het Coentunnelproject in het be reikbaarheidsplan is opgenomen. Daarmee is een bedrag gemoeid van 80 miljoen. Door deze constructie zullen particuliere financiers, die de aanleg van de tunnels moeten gaan betalen, meer geld voor het Coen tunnelproject op tafel moeten bren gen. Voor deze oplossing is geko zen, omdat het rijk zelf de kosten van grondaankoop en grondwerk bij de twee tunnels voor zijn reke ning heeft genomen. Private finan ciering van die kosten bleek niet mogelijk, schrijft de minister aan de Kamer. Volgens Maij-Weggen moeten particuliere financiers ook de hoge re kosten van de andere twee tun nels in de Randstad bij Rotterdam voor hun rekening nemen. Het res terende gedeelte van de kostenstij ging wil de minister financieel op vangen door sommige projecten uit CDA wil praten over vier tunnels DEN HAAG (ANP) - De CDA-frac- heer). De PvdA wil dat de bouw van tie in de Tweede Kamer is bereid alle vijf tunnels in het kader van het vooralsnog in te stemmen met de totale verkeersbeleid van het kabi- bouw van 'slechts' vier tunnels in de net heroverwegen. Randstad. Over de vijfde, de Blan- Hennekam vindt dat in elk geval kenburgtunnel, hoeft volgens CDA- verkeerswoordvoerder Hennekam niet "met het mes op tafel" onder handeld te worden. de eerste vier tunnels er moeten ko men, gezien de knelpunten in het verkeersaanbod in de randstad. Binnenkort moeten de contracten worden afgesloten voor de Wijker- Het CDA zit hiermee op de lijn tunnel en de tweede Coentunnel bij van CDA-minister Maij-Weggen. Amsterdam en de Beneluxtunnel die de bouw van in ieder geval vier bij Rotterdam. Morgen is er overleg tunnels wil doorzetten ondanks ver- met de randstadprovincies en -ste- zet van PvdA-ministers, met name den over de tunnels. Vrijdag komt van haar collega Alders (milieube- de kwestie in het kabinet. UTRECHT (GPD) - De komst van de openbaar vervoer-kaart voor stu- de invoering veel aanpassin- denten gen nodig zijn, vooral wanneer de capaciteitsproblemen niet op een andere manier kunnen worden op gelost. Het is nog onduidelijk om welke aanpassingen het gaat. Het definitieve contract over de invoering van een OV-jaarkaart voor studenten tussen NS en het ministerie van onderwijs werd vori ge week gesloten, maar volgens NS- woordvoerder Dragstra zijn de pro blemen nog altijd onderwerp Helikopter voor ambassadeur van Sovjetunie DEN HAAG (ANP) - Minister Ter Beek (defensie) zal de am bassadeur van de Sovjetunie aanbieden met een helikopter van de Koninklijke marine naar Texel te reizen voor het bijwo nen van de herdenking van de opstand van Georgiërs tegen de Duitse bezetter op 5 april 1945. Tot nu toe ging de ambassa deur voor de jaarlijkse herden king met een boot van de rijks politie van Den Oever naar Oudeschild op Texel. Van het veer Den Helder-Texel mag de ambassadeur met het oog op de 'nationale veiligheid' geen ge bruik maken. De PvdA had de minister schriftelijk voorgesteld de am bassadeur in het kader van de ontspanning tussen Oost en West met een vaartuig van de marine van Den Helder naar Texel te laten vervoeren. De mi nister is wel bereid service ter verlenen aan de ambassadeur, zo blijkt uit zijn antwoorden. De ambassadeur kan zich per heli kopter van Den Haag naar Texel laten vervoeren. Zo slaat Ter Beek twee vliegen in één klap: de ambassadeur hoeft niet meer om te reizen, maar een bezoek aan marinebasis Den Helder blijft taboe. DEN HAAG (ANP) - Minister Rit zen (onderwijs) wil meer geld voor diepgaand milieu-onderzoek, bij discussie. Onderwijs-woordvoerder voorbeeld aan universiteiten. Met Brons stelde gisteren echter dat wat z«n c°lleÊa Alders (milieubeheer) het ministerie betreft NS de studen- voert hy besprekingen over de ma- noeten vervoeren. nier waarop aan deze wens tege- waarpp staat nog m°et kan worden gekomen. Ritzen ten per 1 januari moeten Alleen de niet vast. Dragstra echter: "In ons geval gaat het niet, zoals bij de andere openbaar-vervoerpartners om fi nanciële- maar om capaciteitspro- Jner{e^®.1|1 dit gisteren op een vergadering de Tweede-Kamercommissie het wetenschapsbeleid. De minister was het met de Ka- Nederland be- wëmenTom tê weten ofwijaUestü- «rekkelijk weinig wordt gedaan aan denten kunnen belang dat NS weet welke toeloop te verwachten is". De NS onder- - zoekt op dit moment in hoeverre zij tie met het milieu Binnenland kort Zeewering Er is vannacht opnieuw i deel a'ering in Vlissingen door bied een combinatie van wind en hoge, waterstand weggeslagen. Het gaat positie om de basaltkeien die net waren stort om een eerder ontstaan gat wetenschappelijk onderzoek bij natuurlijke, maatschappelijke economische processen in rela- de orde ko- 'We doen veel aan toegepast milieu-onderzoek. We zijn daar in ternationaal gezien zelfs koplopers in", zei Ritzen, die echter een grote re inspanning op het gebied van fundamenteel onderzoek dringend nodig achtte. De wetenschappelijke instellin gen en instituten hebben volgens Ritzen met hun kennis op het ge- de biologie, natuurkunde UTRECHT (ANP) - Meer dan de helft van de Nederlanders heeft te veel cholesterol in het bloed. Daar moet iets aan gebeuren. Bevol kingsonderzoeken en geneesmid delen zijn echter niet de juiste (en goedkoopste) oplossingen. De beste aanpak is verbetering van de voe ding, een grotere rol voor de diëtist. De ziektekostenverzekeraars moe ten die behandeling vergoeden. Dat heeft de Gezondheidsraad vandaag geadviseerd aan staatsse cretaris Simons (volksgezondheid) en minister d'Ancona (wvc). Cho lesterol is een normaal produkt van de vetstofwisseling en komt ook voor in voedsel. Vooral een grote consumptie van verzadigde vetten draagt echter bij aan te hoge gehal tes in het bloed. Onderzoek heeft het bereikbaarheidsplan later tot uitvoer te brengen. Zo zal een nieu we weg tussen de A9 (iets onder Haarlem) en A44 (nabij Schiphol) niet eerder gereed komen dan in het jaar 2003. Aanvankelijk was ge pland dat dit weggedeelte in 1998 gereed zou zijn. uitgewezen dat daardoor afwijkin gen aan de slagaderen kunnen ont staan, die tot een hartinfarct kun nen leiden. Omdat bekend is dat veel Neder landers teveel cholesterol in het bloed hebben, levert een groot be volkingsonderzoek nauwelijks $x- tra informatie op, vindt de Gezond heidsraad. Ook veel cholesterol- tests, die al dan niet met medeweten van de huisarts buiten de erkende laboratoria worden gedaan, baren de raad zorgen. Een betrouwbare meting moet in een erkend labora torium gebeuren. Eeji nauwkeurige uitslag vereist bovendien meerdere metingen. De Gezondheidsraad vindt wel dat de (huis-)arts een cholesterol- test moet aanvragen voor mensen die op grond van andere factoren - zoals suikerziekte, hoge bloeddruk en een eerder hartinfarct - grote kans lopen op hart- en vaatziekten. De grootste aandacht vraagt de raad voor mensen met erfelijke vormen van teveel cholesterol. Minstens AMSTERDAM - Helemaal thuis leek hij zich er niet te voelen. Minister Bert de Vries (sociale zaken) ging giste ren ondergronds en pakte de Amsterdamse metro naar de Bijlmer, waar hij een uitzendbureau voor mensen van niet-Nederlandse afkomst bezocht. De Vries kwam veilig aan. (foto anp) HAARLEM (GPD) - De Neder- n, dat asielzoekers ook buiten landse Staat mag asielzoekers niet het opvangcentrum kunnen langer vasthouden in de transit- den opgesloten. Tijdens behande- ruimte op de luchthaven Schiphol, ling in het parlement zegde de mi- Dit heeft de Haarlemse rechtbank nister van justitie echter toe dat de de advocaat, moet worden vrijgela- Bovendien zal de overheid on middellijk moeten ophouden met het opsluiten van asielzoekers in de transitruimte. Wie daar vastzit, zegt bepaald. De rechters hebben schadevergoeding toegekend een asielzoeker die ten onrechte anders, asielzoekers werden zelfs heeft vastgezeten. Advocaat N. Ver- de kazerne van de marechaussee molen verwacht dat de uitspraak de Badhoevedorp opgesloten. Staat honderdduizenden guldens gaat kosten werking zich zou beperken tot het ten of op Schiphol-Oost onderge- opvangcentrum. De praktijk Inmiddels heeft de raadkamer op DEN HAAG (GPD) Rijkswater staat denkt erover in bijzondere ge vallen drukke autowegen die aan reparatie toe zijn, volledig voor ver keer af te sluiten. De huidige metho- ke regels te hebben gehouden op devergoeding van 400 gulden, op de waarbij 's nachts wordt gewerkt. Vermolens cliënt kwam 25 janua- 8 februari vastgesteld dat het Schip- ri op Schiphol aan. waar hem de toe- holwetje ook niet geldt voor het op- de transitruimte op te houden. Pas wetje was bedoeld als 'reparatie- op 2 februari werd hij overgebracht wetgeving om het opvangcentrum grond van het Schipholwetje. Dat basis van vijftig gulden per dag. Ad wetje trad 21 januari king en was bedoeld om het op vangcentrum op Schiphol-Oost vocaat Vermolen zegt dat nu vast staat dat de afgelopen maanden veel asielzoekers ten onrechte vastgesteld dat het centrum een illegale gevangenis was. De tekst van het Schipholwetje feite goeding. Vermolen verwacht dat het om honderdduizenden guldens zal gaan. voldoet niet omdat er ook dan files ontstaan. Dat heeft een woordvoer der van Rijkswatersaat bevestigd. Het gaat om wegen in de Randstad die de afgelopen jaren onvoldoende zijn onderhouden. Vooral als op meer plaatsen tegelijk wordt ge werkt, levert dat vaak irritatie en ge vaarlijke situaties op. vijftigduizend Nederlanders lijden hieraan. Zij zijn gebaat bij een vroegtijdige herkenning en behan deling. Een gerichte actie moet deze mensen opsporen. Als iemand na een test teveel cho lesterol in het bloed heeft, moeten arts en diëtist kijken wat aan de voe ding kan worden veranderd. Som migen hebben een strikt dieet no dig. Weinigen zullen daarnaast ook geneesmiddelen moeten slikken. Een dieet is overigens ook de voor deligste oplossing. Ook de overheid kan een steentje bijdragen met aanpassing van het landbouw- en veeteeltbeleid, voor lichting en het tegengaan van een wildgroei van cholesteroltesten. Artsen moeten bovendien tijdens hun opleiding meer voedingsleer krijgen. CDA vindt kritiek legbatterijen niet terecht DEN HAAG (GPD) - Tweede-Ka merlid Van Noord (CDA) begrijpt niet waarom de dierenbescherming een advertentie heeft geplaatst in een aantal dagbladen, waarin het CDA wordt verweten het verbod op de legbatterij te torpederen. "Waarom heeft het CDA toch zo de pik op ons?", vraagt een batterij kip zich in de avertentie af. De die renbescherming protesteert zo te gen het CDA-voornemen het ver bod op de legbatterij dat 1 juli 1994 moet ingaan, weer aan de orde te stellen. Kippen moeten na die da tum in het diervriendelijker etage systeem worden gehouden. Vol gens Van Noord staat niet vast dat het etagesysteem beter is voor het welzijn van de kip. Bovendien vreest hij dat de concurrentieposi tie van de Nederlandse eierprodu- centen wordt aangetast. 'Zendmachtiging voor radio en tv scheiden' LOOSDRECHT (GPD) - De WD wil de radio- en televisiebedrijven in Hilversum van elkaar scheiden. Alleen zelfstandige radiobedrijven kunnen volgens WD-mediaspecia- list Hermans de oprukkende con currentie vanuit het buitenland het hoofd bieden. Hermans zei dat gis teren in Loosdrecht. Binnenkort zullen, volgens Her mans, vanuit het buitenland op nieuw twee op Nederland gerichte commerciële radiostations van start gaan. De WD-er wil dat minister d'Ancona (wvc) maatregelen neemt om te voorkomen dat na de 'Hilver- sumse' televisie ook de radio in het publieke bestel door commercie vanuit het buitenland in de proble men komt. Op dit moment zijn via diverse kabelnetten al de commer ciële 'buitenlandse' radiostations Radio 10 en Sky Radio te beluiste ren. Cable One van Willem van Kooten werd door de Raad van Sta te niet buitenlands genoeg geacht en verboden. Hermans stelt nu voor om de ra diovergunning los te koppelen van de vergunning voor televisie. "Dan hoeft een zendgemachtigde niet per se radio en televisie te maken". Her mans wil dat de radiozenders voor een bepaalde termijn, bijvoorbeeld vijf jaar, worden verhuurd. ARNHEM - Kan Jantje nai mavo of is het beter dat hij nas lbo gaat? Is Marietje geschikt de havo of kan ze toch het vwo aan? In bijna tweehonderdduizend ge- zoeken ouders hun kinderen na. deze vragen die van het kind van groot belang zijn. de Dit jaar doen 4.780 scholen mee het met in totaal 98.000 leerlingen uit oor groep acht, tegen 4.700 scholen en 93.000 leerlingen vorig jaar. De be langstelling voor de toets groeit nog met steeds. Volgens het Cito komt dat scheikunde, een goede uitgangs- .uitvoering van milieu onderzoek op langere termijn. Bin- betrokken organisaties zullen 300 vierkante meter"te dichten" Ook echter yerschuivingen moeten van het fundamentéel onderzoek te dOOr komen. Daarnaast zal meer geld Jhpn Hapfkpn^ moeten worden vrijgemaakt voor 1 r,eü nderw,,3 dergelijk onderzoek. Het gesprek met de milieuminister op andere plaatsen in Zeeland zijn plaatsvinden gisteren zeeweringen beschadigd. Reuma Wetenschappers gaan onderzoeken of reuma door paranormale ge neeswijze verholpen kan worden. In het blad van de Reumapatiënten- bond In Beweging worden patiën ten opgeroepen aan het onderzoek mee te werken. De proefpersonen moeten tussen de 40 en 50 jaar oud zijn en hoeven niet in paranormale genezing te geloven. Drogist Een gisteravond door twee overval lers neergeschoten Schiedamse drogist heeft met zijn eigen bloed het kenteken opgeschreven van de vluchtauto van de daders. De man werd rond zeven uur overvallen toen hij de dagopbrengst van zijn zaak wilde wegbrengen. De over vallers schoten vrijwel direct. De man raakte zwaar gewond, maar zag kans het kenteken op de muur te schrijven. De politie ontdekte dat de auto het afgelopen weekeinde in Schiedam was gestolen, maar heeft de overvallers nog niet kunnen ach terhalen. Doodslag Het gerechtshof in Amsterdam heeft gisteren een 25-jarige man ver oordeeld tot zeven jaar cel omdat hij in januari 1988 in een Utrechtse snackbar een medebezoeker had doodgestoken met een schroeven draaier. Er was ruzie ontstaan tus sen de twee omdat het slachtoffer de dader had uitgemaakt voor 'boer' omdat hij klompen droeg en met een Fries accent sprak. derwerp noemde Ritzen moeilijk, i ómdat het meeste geld voor de doel stellingen verwachten Milieu Beleidsplan (NMB) al tot verbetering deeld. collega': thousiaste verhalen over horen. Ook zijn er scholen die de toets in voeren omdat de plaatselijke of re gionale commissie die jaarlijks een eigen toets maakte, daarmee is ge stopt. Maar er zijn ook nog altijd scholen die tot nu toe geen enkele Meer dan de helft van de basisscho- toets afnamen. Zij doen dat nu wel wordt bekeken wat de leerling in zijn mars heeft op het gebied van taal, rekenen en informatieverwer king. De kinderen moeten op elk van deze terreinen zestig meerkeu- ze vragen beantwoorden met het leerkrachten de aanstrepen van een A, B, C of D. De antwoorden worden machinaal na gekeken en aan de hand van de uit slag stelt het Cito (Instituut voor Toetsontwikkeling) een leerling- rapport op. Nederland probeert hen daar- hlteibinnenknrt°etP bij *e helpen door,de leerlingen de VoorToelatingtothaw tweede Nationaal ?,mdtoets basisonderwijs - meestal namelijk een wetteli tweede Nationaal Cito-toets genoemd - af te nemen. Dat gebeurt vandaag en donderdag. de ouders van dienst te zijn. geldt namelijk een wettelijk plicht om leerlingen te toetsen. Met behulp van de Cito-toets ADVERTENTIE We staan er zelden bij stil. Toch is het niet vanzelfsprekend meer dat er koel, helder drinkwater uit de kraan komt. En dat een koude douche lekker ver frist. Door vervuiling van het grondwater en de grote rivieren is de bereiding van ons water een complex proces geworden. Specialisten zijn daar dagelijks mee bezig. Dat zijn de mensen bij de nutsbedrijven die er ook voor zorgen dat hebt, de straatverlichting werkt en u zich behaaglijk kunt warmen. Veel mensen bij de nutsbedrijven zijn lid van AbvaKabo, de grootste bond in de collectieve sector. AbvaKabo is een sterke bond die veel doet en bereikt voor zijn 270.000 leden. Persoonlijk, door advies en individu ele rechtsbijstand. Collectief, door het afsluiten van goede CAO's. AbvaKabo ziet het belang van het werk van zijn leden. En dat is een algemeen belang, want de collectieve sector is onmisbaar in onze samenleving. AbvaKabo is niet partijgebonden, maar beslist niet neutraal. En zeker niet kleurloos. AbvaKabo heeft een visie op de samenleving. Een visie hoe het anders kan. BON Stuur mij r AbvaKabo informatie I Woonplaats I Naam werkgever I Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel aan: I AbvaKabo. Antwoordnummer I 10018. 2700 VB Zoetermeer AbvaKabo HD6 I I De vakbond die zor# De opzet van de toets is nauwe lijks anders dan vorig jaar. Wel zijn de opgaven wat veranderd omdat Cito het niet goed vindt twee jaar achter elkaar precies dezelfde vra gen voor te leggen. Voor de hele toets geldt het uitgangspunt dat de vragen zoveel mogelijk aansluiten bij de lessen op school. "De test moet een afspiegeling zijn van het onderwijs dat op dit moment op ge geven wordt", aldus de woordvoer der. "We moeten rekening houden met de leermethodes die de scholen gebruiken en die variëren van ou derwets tot modern. In onze vragen proberen we daarvan een grootste gemene deler te vinden". Eindtermen In de toekomst zal het Cito dus ook rekening houden met de eindter men voor het basisonderwijs. Op dit moment zijn die nog niet vast ge steld. Slechts enkele scholen probe ren daar al wat op vooruit te lopen, maar het Cito moet zich richten naar datgene wat er op de meeste scholen gebeurt. "Wij zijn geen kop loper, maar eerder volger van wat er op de scholen gebeurt", aldus de woordvoerder. De uitslag van de test ontvangen de scholen in de week van 5 maart en het is de bedoeling dat zij de ou ders daarvan zo snel mogelijk op de hoogte stellen. In het leerlingenrap port staat precies hoeveel van de zestig vragen voor elk van de onder delen - taal, rekenen en informatie verwerking - goed beantwoord zijn. Daarnaast wordt met de zogenoem de percentielscore aangegeven hoe goed de leerling het gedaan heeft in vergelijking met andere kinderen. Als Karei een percentielscore van 36 haalt, betekent dat dat 36 procent van alle leerlingen in die regio min der of net zoveel vragen goed beant woord hebben als Karei. Omge keerd betekent het dat 64 procent van de leerlingen het er beter af bracht en meer goede antwoorden gaf. Hoe hoger de score, hoe beter het resultaat. De prestaties van de leerling wor den ook nog eens omgerekend in een zogenoemde standaardscore. Dat is één getal waarmee het alge mene peil aangegeven wordt, het ligt tussen de 501 en 550. Het Cito gebruikt het om de prestaties van de leerlingen gemakkelijk te kun nen vergelijken en gaat geregeld na in welke typen van voortgezet on derwijs kinderen met een bepaalde score terechtkomen. Hulpmiddel Globaal geldt dat kinderen die sco ren tussen 501 en 525 vooral naar het Nlager beroepsonderwijs gaan. Met een score van 521 tot 535 gaan de meesten naar de mavo. Bij 536 tot 550 naar het vwo. Dit blijkt uit cijfers over 1987, maar het is geen wet van Meden of Perzen, want de toets is niet meer dan een hulpmid del om te bepalen welke school het meest geschikt is. De Cito-toets meet niet hoe het staat met het doorzettingsvermogen, de intelli gentie, motivatie of zelfstandigheid van een leerling. En die elementen spelen eveneens een grote rol voor het behalen van succes op school. Om ouders van dienst te zijn. zijn de prestaties van de leerling ook nog eens opgenomen in een zoge noemde poppetjesgrafiek. Daarin wordt aangegeven welke plaats het kind naar verwachting zal innemen in zijn klas als het naar het lbo, mavo, havo of vwo gaat. Het is mo gelijk dat een leerling die in het lbo heel goed zou scoren naar de mavo gaat en daar tot de middenmoot zou behoren. Dezelfde leerling zou het op de havo erg zwaar hebben en in het vwo tot de achterhoede beho- Het is dus niet zo dat met de uit slag van de toets het laatste woord gesproken is. De ouders en de leer ling samen maken een keuze. Zij kunnen rekening houden met het karakter en andere eigenschappen van het kind. Sommige kinderen trekken zich graag aan anderen op, terwijl anderen zich het best ont wikkelen als ze tot de besten beho ren in hun klas. Met dergelijke ei genschappen kunnen de ouders en het kind - in overleg met de leer kracht - bij het bepalen van de keu ze rekening houden. De test doet dat niet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 3