Bewegen buiten verenigingsverband is in
ZATERDAG 10 FEBRUARI 1990
PAGINA 33
Archiefopname van de trimclub van Joop Westbroek (tweede van links vooraan). 'De eer-
ste keer waren velen zonder sportkleding naar de Leidse Hout gekomen', meldt een krante-
verslag uit 1966. En ook hier lijkt nog niet alle kleding geheel aangepast.
Je ziet ze tegenwoordig
overal, de clubjes mensen
die zich buiten verenigings
verband bewegen. Ze fiet
sen met elkaar, ze spelen
zaalvoetbal en volleybal,
ze zwemmen, lopen of ze
gaan skiën; kortom ze be
drijven de meest uiteenlo
pende vormen van sport,
met of zonder drankje ach
teraf, met of zonder uitjes.
Eén ding hebben ze ge
meen, ze draaien hun ge
zamenlijke rondjes alle
maal buiten het circuit van
de officiële clubs. "Omdat
we geen verplichtingen wil
len". Trend of traditie?
door Paul de Tombe
Vanochtend om half acht stonden de eer
sten er al. In trainingspak, in de Leidse
Hout, waar ze zich opnieuw vrijwillig het
bos in lieten sturen. Uiteraard niet zon
der begeleiding, want zoals altijd was
Joop Westbroek er om ze op te vangen,
zoals hij op de atletiekbaan de laatste 24
jaar vrijwel iedere zaterdagochtend
wachtte om zijn trimmers tot bewegen te
bewegen. Niet dat dit laatste ooit echt no
dig was, want de leden verzamelen zich
speciaal op. dat tijdstip in de Hout om een
uurtje aan de conditie te werken, maar
het is wel zo gemakkelijk als daarbij een
deskundige aanwezig is.
Ën deskundig is Joop Westbroek, de
oud-sportinstructeur van de Leidse poli
tie. Inmiddels met de vut, maar hij heeft
nog fut genoeg om tot elf uur drie groe
pen te begeleiden in hun niet aflatende
gevecht tegen het buikje. Het duel met
het welvaartsverschijnsel werd en wordt
altijd buiten gevoerd en is bijzonder
mannelijk en serieus: het zijn louter he
ren die de strijd aanbinden.
Niks geen winter- of zomerstop, niks
geen vermenging van geslachten bij
Joop Westbroek ("dat is geen gezicht bij
een paard- en ruiteroefening") en niks
geen biertje aan de bar achteraf. Komen
en gaan, dat is hét motto bij de vermoe
delijk oudste trimclub van Nederland,
waar voor de leden een rtiinimumleeftijd
van 30 jaar geldt. De naam ervan drukt
de soberheid treffend uit: ZOS, oftewel
zaterdagochtendsport. "Ze wisten 24 jaar
geleden niks anders te bedenken".
Normaal gesproken melden ze zich op
zaterdagmiddag om half vijf in De Een
denkooi, het multifunctionele centrum
in Zoeterwoude-Rijndijk. Om zich via
een uitgebreid repertoire van oefeningen
in het zweet te werken. Onder leiding
van de leraren lichamelijke opvoeding
Jan van Heek en Albert Bosman doen I
een mannetje en vrouwtje of 50 weke
lijks anderhalf uur mee aan allerlei sport
activiteiten. Of niet, want vrijblijvend
heid kenmerkt de bijeenkomsten van de
'vriendentrimgroep' Happy Hour(s), die
vandaag toevallig een sport- en spel-
avond organiseert, maar ook onder meer
mosselparties, zeilvakanties en boerde-
rijweekeinden met nachtspelen belegd.
Bij die laatste sessies komt het meestal
goed van pas dat Happy Hour(s) zoveel
aan hartversterking doet, want de practi
cal jokes tijdens zulke uitjes zijn soms
van dien aard datje wel een sterk hart no
dig hebt. Verder kent Happy Hour(s)
geen beperkingen. De club bestaat elf
jaar en heeft zich vorig jaar losgemaakt
van de gym-en turnvereniging Meer
burg. "In goed overleg, maar nu kunnen
we de contributie ook gebruiken om die
leuke uitstapjes te organiseren en goed
koop te houden, want we werken met
een begroting op nul-basis".
Toen de leden van ZOS vanochtend mas
saal de wei ingingen, lagen zij hoogst
waarschijnlijk nog op bed en als de Hap
py Hour(s)-clan vanavond de sport-en-
spel onderdelen afwerkt, zijn zij vermoe
delijk ook aan het stappen, maar dan op
een wat andere manier. Voor de leden
van de Leidse skiclub Val Maar Raak
komt de tijd van inspanning nog wél.
Straks, van 2 tot 10 maart in het Oosten
rijkse Innerkrems. Tijdens de jaarlijkse
skiweek ook zal officieel het tienjarig be
staan worden gevierd, wat hier allemaal
aan vooraf ging, stond geheel in het te
ken daarvan. De receptie in Leiden en de
reünie in Bergeyk waren onlangs leuk en
aardig, maar het echte werk moet nog ko-
Intussen maken de leden er een sport
van in clubverband zo weinig mogelijk
aan sport te doen. Een boswandeling te
Bergeyk bij de Belgische grens, alléz, dat
moet kunnen. En een rondje om een af
gedekt biljart, waarop een koud buffet
staat geserveerd, dat gaat ook nog net.
Maar verder reiken de ambities echt niet.
Als skiclub kan Val Maar Raak het ten
slotte ook pet helpen dat hier zo zelden
het apres-ski te bedrijven want je moet
Tuur ii
toch wat om je voor te bereiden, niet
waar? "Gelukkig weet iedereen wel hoe
het glas moet worden geheven", lacht
initiatiefnemer Henny Kwik (oud-raads
lid in Leiden, jazzliefhebber en organisa
tor) die algemeen als 'de peetvader'
1 wordt aangewezen. "En het is heel be
langrijk daarmee in vorm te blijven tot
we weer gaan skiën".
ook chauffeurs en brandweerlieden die
geen hotel betreden zonder een dik touw
voor de noodgevallen. En er lopen niet
alfëèn Leidenaars rond, maar ook men
sen uit de plaatsen in regio, uit Den
Haag, IJmuiden en Vlissingen. Het enige
criterium voor het onbetaalde lidmaat
schap is 'dat ze aardig zijn voor elkaar' en
in de groep passen. Alleen daarom is er
incidenteel wel eens een persoon afge
vallen.
Einde van het eerste rondje langs een
paar ongebonden clubs. Natuurlijk zijn
er veel meer; ze laten zich grofweg verde
len in drie categorieën. Er zijn de serieu
ze groepen waarin het de leden louter
gaat om het trimmen en het verkrijgen
van meer adem. Dan zijn er de gemengde
clubs die dat element paren aan gezellig
heidsactiviteiten, en tenslotte komen
ook bonte verzamelingen van mensen
voor die zich richten op de gemeenstap-
pelijke trips, die ook nog iets sportiefs
hebben. De verschillen zijn dus groot,
het overkoepelende kenmerk is dat ze
zich alle bewegen buiten verenigingsver
band en dat ook zo willen houden.
"Bij ons komen mensen die veelal be
roepen hebben waarin ze al veel moeten
praten en vergaderen. Die hebben geen
zin in een officieel bestuur en allerlei ver
plichtingen. Die willen trimmen, en als
dat maar goed georganiseerd is, vinden
ze verder alles best", geeft Joop West
broek op als reden voor de ongebonden
heid van ZOS. Albert Bosman en Jan van
Heek laten zich in dezelfde trant uit over
Happy Hours en voegen daaraan toe:
"De verplichtingen die er zijn leggen de
leden zichzelf op en het vreemde is dat
de vrijblijvendheid de morele verplich
ting groter lijkt te maken". Henny Kwik
drukt zich wat dat betreft het sterkst uit:
"Zodra we officieel worden met Val
Maar Raak, lopen de leden ogenblikke
lijk weg".
Onzirl
De zin van 'zijn' skiclubje schuilt dan
ook in de onzin, zo stellen de leden van
allerlei slag. Er zijn zakenlieden bij, maar
"Nooit kunnen denken dat het zo zou
lopen", zegt Henny Kwik, "want hier is
echt sprake van een uit de hand gelopen
grap. Tien jaar geleden gingen mijn
vrouw en ik voor het eerst van ons leven
op wintersport. Op de heenweg kwam er
in een Raststatte een jongen bij ons zit
ten voor de gezelligheid. De volgende
dag sloot zich een Noordwijks stel aan,
daar zijn we die week verder mee opge
trokken en we besloten het jaar daarna
met z'n allen te gaan".
Aanvankelijk werden de reizen nog ge
boekt via touroperators, maar dat veran
derde nadat het sneeuwbaleffect z'n
werk had gedaan. Nu rijdt er al jaren een
'zelfgehuurde' bus, met steeds dezelfde
Rotterdams chauffeurs ("dat zijn eigen
lijk ook leden") 36 man naar Oostenrijk
en bestaat er een wachtlijst bij Val Maar
Raak. "Maar meer leden willen we voor
lopig niet, want het moet met één bus
kunnen. Anders is de gezelligheid weg
en heb je geen bewegingsvrijheid meer".
Het skiën is nog wel de belangrijkste,
maar niet meer de enige activiteit. Als
■voorzitter/penningmeester/secretaris/ en
algemeen en enig bestuurslid regelt
Kwik, met steun van zijn vrouw, het uit
stapje tegenwoordig helemaal zelf en
van de groepskorting wordt door het jaar
heen het een en ander georganiseerd.
Een koud buffetje hier, een reünietje
daar en een borrel hier èn daar. "En af en
toe regelt iemand anders heel spontaan
ook iets. Daar kijkt niemand meer van
op". Zo viel VMR op de terugweg van
een reünie in Bergeyk de Hilversumse
tv-studio's binnen. In een quiz van Vero-
nique (uitzending op 12 of 19 maart) won
Henny Kwik achter) met een aantal leden van de skicluh Val Maar Raak. "De zin schuilt in de onzin".
het gezelschap ondermeer een reis-naar
Curasao.
Dat viel buitengewoon goed en paste
precies in de filosofie achter de club die
zich ontroerend simpel laat verwoorden:
"We willen gezellig zelf uitmaken wat we
doen. Hogelijk gewaardeerd wordt dat
we niks trimmerigs organiseren en dat
we niet gebonden zijn aan vertrek- en
stoptijden. Normaal gesproken sta je te
wachten bij een station, wij verzamelen
bij iemand thuis. Koud buffetje, wijntje
erbij, en pas weg als de laatste er is. Voor
Happy Hour iri de Eendenkooi in Zoeterwoude-Rijndijk. Een klein deel van
Albert Bosman (l) en Jan van Heek.
de groep hangt in de touwen. Inzet:
(foto Henk E
we bij Leiderdorp zijn aangeland is het al
groot feest in die bus en dat is onze voor
bereiding. Hoewel... We hebben wel een
spaarfonds. Mensen storten elke maand
wat en er zijn erbij die al voor 1994 bezig
zijn. Zonder dat ze het zelf weten, overi
gens. Dat houden we wel bij natuurlijk,
maar we hoeven nooit aan te komen met
een financieel overzicht. Dat hebben we
wel een keer geprobeerd, want ja, je voelt
je wel eens bezwaard en jê wil wel eens
rekenschap geven van wat er met het
geld gebeurt. Het bleef bij eén poging
want we werden weggejouwd en toen we
toch doorgingen vlogen de glazen ons
om de oren".
Uitgebalanceerd
Iets serieuzer,, maar niet minder jolig
gaat het er geregeld aan toe bij Happy
Hour(s). Tijdens de wekelijkse 'trainin
gen' (ook op dinsdagavond is een groep
bezig) voert de ernst de boventoon. De
deskundigheid van de leraren lichamelij
ke opvoeding Albert Bosman en Jan van
Heek staat borg voor een uitgebalan
ceerd programma van oefeningen waar
mee de conditie wordt opgebouwd. De
humor van het duo, aangevuld met Ar
nold van der Waals van de ontspannings
commissie, zorgt ervoor dat er ook spra
ke is van andersoortig vermaak.
Leedvermaak soms. Jan van Heek,
oud-tienkamper en verzot op practical
jokes, verhaalt met smaak over nachtelij
ke avonturen tijdens de boederijweek-
einden in Poppel. "Dan spelen we een
spel tijdens de vroege uurtjes en dan
hebben we in het bos bijvoorbeeld een
doodskist neergezet, met daarbij een
flauw lichtje. De groep die aankomt is
helemaal gefocust op die doodskist,
want we halen wel eens vaker vreemde
dingen uit, maar dit is toch echt vreemd.
Loopt er elders in het bos plotseling ie
mand weg over krakende takken. Op het
moment dat de aandacht zich daarop
concentreert laten anderen een met gro
te elastieken vastgebonden skippybal,
bedekt met een wit laken, plotseling los.
En die skippybal met dat witte laken
dendert dan met grote snelheid langs die
mensen. Dan moetje even een sterk hart
hebben, ja".
Aan het kweken daarvan wordt ijverig
op de zaterdagmiddagen gewerkt. Lang
gebeurde, dat binnen de Zoeterwoudse
gym- en turnvereniging Meerburg, maar
vorig jaar ging Happy Hour(s) op eigen
benen staan. "We waren al een losse een
heid binnen de club en hadden daarmee
nauwelijks binding, en toen onze contri
butie verhoogd moest worden, zijn we in
heel goed overleg uit elkaar gegaan. Nu
konden we die contributie handhaven
op 220 gulden per jaar en met dat geld
kunnen we nu tevens die aardige dingen
eromheen organiseren. Dat deden we al,
maar nu kunnen we ze ook goedkoop
houden".
Bij Happy Hour(s) hebben ze gemerkt
dat de binding door de gezamenlijke uit
stapjes alleen maar groter wordt. "Er wa
ren behoorlijk wat zakenlieden die wel
contributie betaalden, maar die je eigen
lijk maar zelden zag op de zaterdagmid
dag. Nadat ze waren meegegaan met het
zeilkamp, het kanoën in de Ardennen of
een boerderijweekend kwamen ze wèl
meedoen. Je houdt ze dus vast door meer
te bieden".
Op sportief gebied biedt Happy Hour
(s) zoveel mogelijk aan. "Elders zijn apar
te groepen voor schaatsen, wielrennen,
zaalvoetbal. Bij ons kunnen ze alles
doen. Wij bieden alles aan. of beter: wij
reiken aan, want het wordt niet dwin
gend opgelegd. Niks moet, alles mag en
dat bepaalt de kracht van de club". Hap
py Hour(s) kent een zomerstop van vijf
weken. "Maar dan gaan mensen vaak
voor zichzelf trimmen in de Leidse
Hout".
Geen vrouwen
Alle kans dat ze daar een paar van de
mannen van Joop Westbroek treffen.
Vierentwintig jaar geleden na een op
roep van de Leiderdorper Ruud Hoek in
deze krant begonnen met 15 man, telt
ZOS nu 120 leden, die op dinsdagavond
in de zaal en op zaterdagochtend buiten
kunnen trimmen. Bijdrage: een tientje
per maand, "ter bestrijding van de on
kosten". Geen geld natuurlijk, voor dit
echte herenclubje. Niet vanwege de sa
menstelling van de groep, want die is di
vers genoeg (in de loop der tijd deden
burgemeesters, artsen, maar ook tim
merlieden en metselaars mee), maar er
worden nog altijd geen vrouwen toegela
ten. Kwestie van principe van West
broek, die ook vasthoudt aan de mini
mum-leeftijd van 30 jaar. "Daaronder
kun je nog naar een reguliere sportclub,
heb je die leeftijd bereikt dan ben je wel
kom omdat onze ervaring is dat mensen
van allerlei slag elkaar dan beter accepte-
De groepen doen van alles. De basis is
natuurlijk het maken van duurlopen.
maar verder doen ze ook aan voetbal,
slagbal, rugby, en af en toe fietsen. Zo
zijn ze altijd serieus bezig. "En dat willen
de mannen ook", zegt Westbroek. "Bij
anderen wordt na dat uurtje nog weieens
wat gedronken, bij mij willen ze dat niet.
We hebben het wel geprobeerd hoor, zo
iets. Trimmen op het strand en daarna te
gen een leuke prijs ergens ontbijten.
Maar er waren veel mensen die dat niet
wilden. Die komen echt alleen voor de
conditie".
Daaraan wordt onder meer gewerkt
via circuittests. "En vier, vijf keer per
jaar laat ik ze ook een 1500 meter lopen.
Niet voor een ranglijst, maar voor zich
zelf. Natuurlijk doen we ook een Cooper-
test", zo benadrukt Westbroek het seri
euze van 'zijn' club, waarnaar artsen in
het verleden wel eens doorverwezen.
"En wij zijn een van de weinige groepen
die 52 zaterdagen doorgaan. Als ik met
vakantie ben, is er altijd wel een vervan
ger".
Door zijn groep wordt het hogelijk ge
waardeerd. "Het blijkt nog steeds een
succes, want er komen nog steeds nieu
we mensen bij. Vooral als het tegen het
voorjaar loopt. Er komen ook steeds an
dere groepen, maar die zie ik echt niet als
concurrentie. Ik heb eigenlijk nooit ge
snapt dat wij zolang de enigen waren in
een stad als Leiden. Het is alleen maar
goed dat daar nu zoveel beweging inzit".
