Illegale naaiateliers strenger aangepakt Streekomroep niet te passeren Bibliotheek van universiteit verzendt 70.000 aanmaningen Wachtlijsten verpleeghuizen worden schrikbarend langer Psychologe zoekt antwoord op hoofdpijn 'Niet om te knuffelen maar om naar te kijken" @uftiteutos: Z/Ai trtuALr iu f i^anuAKi iyyu PAGINA 13 Plaatselijke zenders door commissariaat geweigerd AMSTERDAM/LEIDEN - Werkge vers en werknemers in de confectie- industrie willen de illegale naai-ate- liers nog strenger aanpakken. Be gin vorig jaar al hebben ze enkele maatregelen tegen dergelijke illega le ateliers uitgevaardigd. Hoewel deze succesvol zijn gebleken, willen werkgevers en werknemers de con trole verder verscherpen. De Vakraad voor de Confectie-in- dustrie, het samenwerkingsorgaan Fenecon en de bonden hebben vo rig jaar april afgesproken dat afne mers alleen opdrachten mogen ge ven aan leveranciers die een waar- borgverklaring hebben en van het GAK een zogeheten 'verklaring om trent het eigen betalingsbedrag' hebben gekregen. Het GAK geeft dergelijke verkla ringen alleen aan bonafide confec- tie-ateliers, die normaal alle verze keringspremies hebben afgedra gen. Van de ruim 600 bedrijven die zo'n verklaring aanvroegen, heeft het GAK er niet minder dan 100 ge weigerd. De Vereniging van Grootwinkel bedrijven in textiel heeft medewer king aan de aktie toegezegd. De Vereniging van In- en Verkoopor ganisaties en de Nederlandse Post: orderbond is ook om medewerking gevraagd. De verscherpte opsporing en ver volging door de verschillende over heidsinstanties werdenverscherpt heeft er onder meer toe geleid dat alleen al in Leiden vorig jaar drie van deze illegale ateliers zijn opge rold. De uiteenlopende maatregelen hebben er toe geleid dat vorig jaar ruim 3,5 miljoen gulden meer aan verzekeringspremies zijn afgedra gen. De vakraad, de Fenecon en de werknemers-organisaties willen de maatregelen nu met nog meer kracht voortzetten. Ze hebben bo vendien een werkgroep in het leven geroepen die voorstellen moet uit werken voor onder meer een betere controle. NOORDWIJK - Gemeenten die de voorkeur geven aan lokale om roepen boven de streekomroep Rijnland, komen in een lastig par ket. Het Commissariaat voor de Media accepteert namelijk niet dat Omroep Rijnland zonder meer uit de boot valt. Gemeenten zullen een verklaring moeten ge ven waarom ze deze streekom roep hebben gepasseerd. En dat blijkt niet eenvoudig te zijn, zo is althans de ervaring bij de ge meente Noordwijk. De Noordwijkse gemeenteraad gaf Noordwijk Lokaal vorig jaar december het recht om in deze plaats radio-uitzendingen te ver zorgen. Hij deed dit door deze omroep 'representatief te verkla ren. Een dergelijke verklaring - waarvan er maar één per gemeen te mag worden uitgegeven - is no dig om voor een periode van vijf jaar een zendmachtiging te krij gen. De raad legde in haar officiële besluit niet uit waarom Omroep Rijnland - die in 1985 in de prijzen was gevallen - deze keer niet re presentatief werd verklaard. Vol gens de gemeente hoefde dat ook niet. Het Commissariaat voor de Media denkt daar echter anders over. Eind vorige maand eiste ze in een brief dat Noordwijk alsnog opheldering gaf over het passeren van Omroep Rijnland. D. de Liefde, hoofd van de afde ling welzijn van de gemeente, meent dat het een lastige zaak kan worden. "We hebben nu voor Noordwijk Lokaal gekozen om dat we denken dat ze meer pro gramma's over Noordwijk zal uit zenden dan Omroep Rijnland. En dus ook beter door het publiek hier beluisterd wordt. Bij het Commissariaat voor de Media hoeven we echter niet met deze argumenten aan te komen. Het commissariaat wil alleen maar weten waarom we Omroep Rijn land minder representatief vin den dan vijfjaar geleden, toen we haar de verklaring wèl gaven". Vertrouwen Het probleem is nu dat Noord wijk in 1985 - toen Noordwijk Lo kaal net was begonnen en de poli tiek nog weinig vertrouwen in de ze jonge omroep had - een ietwat merkwaardige redenering volg de. De gemeente kon Omroep Rijnland niet direct representa tief verklaren voor Noordwijk. In het bestuur van de streekomroep zaten nauwelijks mensen uit Noordwijkse maatschappelijke brganisaties - één van de eisen voor éen representativiteits-ver- klaring. Omroep Rijnland had echter een bestuurszetel gereser veerd voor Noordwijk Lokaal. En in die omroep waren alle Noord wijkse organisaties wèl vertegen woordigd. Via een omweggetje zaten ze dus ook in het bestuur van Rijnland en de raad besloot dat dat voldoende moest zijn voor een representativiteits-verkla- ring. Nu, in 1990, zit Noordwijk Lo kaal nog steeds in het bestuur van de streekomroep. Feitelijk is er dus niet veel veranderd en is Om roep Rijnland nog net zo - weinig - representatief voor Noordwijk als vijfjaar geleden. "We willen het Commissariaat voor de Media in elk geval voor houden dat Noordwijk Lokaal voor ons veel representatiever is dan Omroep Rijnland. Als het met die uitleg echter geen genoe gen neemt, komen we in een moeilijk parket. Noordwijk Lo kaal zou zich dan natuurlijk uit het bestuur van Rijnland kunnen terugtrekken maar dat brengt weer andere problemen met zich mee. Het commissariaat zou het misschien ook een wat doorzich tige oplossing kunnen vinden". De Liefde gelooft overigens dat het Commissariaat voor de Media niet alleen uit principiële overwe gingen dwarsligt. "Noordwijk Lokaal wil via de ether uitzenden, net als veel lokale omroepen uit omliggende gemeenten. Er zijn echter maar vier frequenties be schikbaar. Het zal heel moeilijk zijn om die op een goede manier te verdelen. Volgens mij heeft het commissariaat gewoon geen zin in al die problemen. Ze wil dat er één streekomroep blijft, want dat maakt de zaak een stuk eenvoudi ger". Een woordvoerder van het Com missariaat voor de Media houdt vol dat deze instantie vooral dui delijkheid wil hebben over de ar gumenten van de gemeente. "Vijf jaar geleden hebben ze Omroep Rijnland representatief ver klaard. We willen dan uitgelegd hebben waarom ze dat nu niet meer is. Per slot van rekening zijn die verklaringen van de gemeen ten adviezen. Het commissariaat beslist uiteindelijk over de zend machtigingen". De opstelling van het commis sariaat kan gevolgen hebben voor onder meer de gemeenten Leider dorp, Voorschoten en Rijnsburg. Ook zij overwegen de representa- tiviteits-verklaring aan de eigen lokale omroep te geven en niet aan Omroep Rijnland, zoals vijf jaar geleden. Overigens is het de bedoeling dat in al deze gemeenten Omroep Rijnland op de kabel blijft. Net als in Katwijk, en ook Noordwijk, willen de plaatselijke omroepen samenwerkingsovereenkomsten sluiten met Rijnland, waardoor een belangrijk deel van de radio- en televisie-programma's in de streekomroep in die plaatsen ook in de toekomst ontvangen kun nen worden. Mits de vergunning aan de plaatselijke omroep wordt verstrekt. Boeken worden niet op tijd teruggebracht LEIDEN - De bibliotheek van de Leidse universiteit heeft het afgelopen jaar zo'n 20.000 leners een aanmaning gestuurd omdat zij 70.000 boeken te lang in hun bezit hielden. De portokosten konden tot een bedrag van 10.000 gulden worden be perkt, omdat de universiteit een goedkoper tarief heeft vanwege het grote aantal brieven. De bibliotheek gaat leners aanpak ken die nu boeken te laat terugbren gen. Vanaf 1 mei brengt zij boete van tien gulden in rekening voor elk boek dat over tijd wordt ingeleverd. Brengt een lener een boek niet meer terug, dan wordt er op zijn kosten een nieuw exemplaar aangeschaft. Opleiding tot internationaal stafmedewerker LEIDEN De arbeidsbureaus van Leiden en Utrecht beginnen vol gende week maandag met een op leiding tot 'internationaal stafmede werker'. Het gaat om een werkgele genheidsproject voor in totaal twin tig hbo-ers en academici. Doel van de scholing is om het bedrijfsleven in de Randstad te voorzien van mensen die internationale activitei ten van ondernemers steunen. De cursus, die samen met de Stichting Beroepsgerichte Oplei dingen is opgezet, duurt elf maan den en is verdeeld in zes maanden scholing en een stageperiode van vijf maanden bij een internationaal georiënteerd bedrijf. Aan de orde komen onder meer internationale marketing, management, taalvaar digheid en bedrijfsvoering. Op deze manier hoopt de biblio theek het te laat terugbrengen van boeken terug te dringen. Drs. Jos Damen, hoofd van het uitleenbu reau, heeft goede hoop dat dit ook zal lukken. In Groningen en Tilburg heeft men er inmiddels prima erva ringen opgedaan met het instellen van een boete. In beide universi teitsbibliotheken daalde het aantal te laat ingeleverde boeken drastisch tot eentiende van het oude totaal. Damën merkt op dat de universi teitsbibliotheken gunstig afsteken bij de publieke bibliotheken. Als voorbeeld noemt hij de Centrale Amsterdamse Bibliotheek waarvan bijna de helft van de uitleenbare boeken gestolen was of niet werd te ruggebracht. De schade hier beliep een kleine vijf miljoen gulden. Het is voor het eerst dat de biblio theek van de Leidse universiteit een boete instelt. Drs. Damen: "Het blijkt helaas noodzakelijk te zijn. Tot nu toe ging de universiteit ervan uit met volwassen mensen te ma ken te hebben. Maar dat blijkt niet te werken. Een maatregel als deze is gewoon nodig. Misschien is de boe te een goede stok achter de deur om de meeste uitgeleende boeken weer op tijd in huis terug te hebben". De bibliotheek zet deze stap niet alleen om kosten te besparen, maar tevens om de leners meer service te kunnen verlenen. Nu is het vaak zo dat het geduld van mensen die een bepaald boek willen lenen danig op de proef wordt gesteld, omdat het veel te laat wordt teruggebracht Bovendien, zo heeft de ervaring ge leerd, verkeren de boeken nogal eens in slechte staat als ze over tijd worden ingeleverd. De bibliotheek zwaait overigens niet direct met een boete als er een aanmaning is verstuurd. Pas als na de derde herinnering nog geen reac tie komt, moet er een tientje worden betaald. Damen schat dat er op dit moment rond de 13.000 boeken zijn uitgeleend. Hij schat dat voor een aantal tussen de 2000 en 6000 exem plaren voor de derde keer een herin nering is verstuurd. De bibliotheek raakt niet veel boeken kwijt. Jaar lijks gaat het om niet meer dan hon derd exemplaren. Damen zegt daar van dat elk boek dat kwijt raakt ei een teveel is. De nieuwe maatregel is ook van kracht voor de centrale medische bibliotheek en de bibliotheek var. de faculteit sociale wetenschappen DEN HAAG De hulp aan geeste lijk niet meer volwaardige óuderen (psychogeriatrische patiënten) komt in de toekomst steeds meer op de schouders van de thuis- en man telzorg terecht. Door het oplopen van de wachttijd voor verpleegte huizen, van 22 weken in 1987 tot mogelijk 69 weken in het jaar 2007, neemt vooral de druk op de kruis verenigingen toe. Dit is de conclu sie van het rapport 'Knelpunten in de Psychogeriatrie' van de Genees kundige Inspectie voor de Geeste lijke Volksgezondheid. Het rapport maakt duidelijk dat het huidige ouderenbeleid op ge spannen voet staat met te verwach ten zorg- en verpleegbehoefte van psychogeriatrische patiënten. Zo hebben de onderzoekers berekend dat er over zeventien jaar minimaal 39.600 bedden nodig zijn, tegenover 22.700 in 1987. Afhankelijk van de beddencapaciteit staan er dan maximaal 17.000 personen op de wachtlijst. Het opleiden van meer personeel is volgens de inspectie de meest voor de hand liggende oplos sing, maar is in de praktijk finan cieel niet haalbaar. LEIDEN Hoofdpijn, we heb ben er allemaal wel eens last van. De één meer dan de ander. Het treedt op in vele vormen. Zeurderig, constante druk op het hoofd, scherp of bonkend. In welke vorm ze ook voorkomt, het is vervelend. Hoofdpijn kan, bij voorbeeld, samenhangen met stress en ge paard gaan met pijnlijke en stijve spieren van de nek en schouders. Soms is er zonder medicijnen wat aan te doen. Ontspannen kan dan zinvol zijn. Moniek Bogaards, als psycho loog verbonden aan het AZL doet onderzoek naar bepaalde vormen van hoofdpijn die al langer dan zes maanden bestaan en tenminste drie keer per week optreden. De vraag is of er oefe ningen en concentratietechnie ken zijn die de klachten moge lijk verminderen. Wanneer spanning samen hangt met hoofdpijn, wat ge beurt er dan in het lichaam? IVloniek Bogaards: "Sommige onderzoekers veronderstellen dat de spieren van het voor hoofd of de nek te lang gespan nen zijn. Dit zou dan de hoofpijn geven. Er is al veel onderzoek naar gedaan maar het is nog al tijd niet helemaal duidelijk of het hier door komt. Heel lang heeft deze hoofdpijn spierspan ningshoofdpijn geheten. Soms werd wel wat in die richting ge vonden, soms ook niet". Psychisch Moniek Boogaards is er niet op gericht om psychische oorzaken te vinden die de hoofdpijn ver klaren. In veel gevallen zijn die ook niet aanwezig of niet duide lijk. Wat echter steeds duidelij ker wordt, is dat er bij een aan tal mensen wel een link bestaat tussen hoofdpijn en stress. "We graven niet in het verleden van de mensen. Het is moeilijk om achter de oorzaak te komen. Daarom kun je beter maar kij ken naar wat je eraan kunt doen". Het onderzoek van Moniek Bogaards loopt al enige tijd. Re sultaten? "Er is een groep pa tiënten die er veel baat bij heeft, maar andere hoofdpijn- Moniek Bogaards: "Een moment van rust kan al wonderen doen bij hoofdpijn" lijders reageren er nauwelijk of helemaal niet op. Kortom, de resultaten zijn gevarieerd. Eén van de vragen die we ons stellen is welke mensen kunnen we helpen met ontspanningsoefe ningen en concentratietcchnie- ken. We willen erachter komen wat de verschillen zijn tussen mensen die wel en die geen goe de resultaten behalen met de behandeling". "Hierbij richten we ons op drie groepen tussen de 20 en 60 jaar: mensen die op een adver tentie in het Leidsch Dagblad hebben gereageerd, studenten en patiënten die via een polikli niek neurologie bij ons zijn ge komen. Het eerste deel van het onderzoek, bij personen die re ageerden op een advertentie, is inmiddels afgesloten". "Wij begeleiden de patiënten. Ze krijgen van ons een bandje waarop ontspannings- en con centratieoefeningen staan. Daarmee moeten ze zelf aan de slag. Steun vinden ze bij ons. Waar het uiteindelijk allemaal om draait is de vraag hoe je be ter leert omgaan met de hoofd pijn en hoe de mensen de oefe ningen in hun dagelijkse bezig heden kunnen inpassen". Rust Hoofdpijn komt nogal eens voor bij heel actieve mensen. Men sen, zegt Moniek Bogaards, die vinden dat ze pas rust hebben verdiend op het moment dat ze klaar zijn met hun karwei. "Er zijn patiënten die heel moeilijk 'nee' kunnen verkopen als hun iets wordt gevraagd. Gevolg, ze worden overladen met dingen die ze niet aankunnen. Maar we zien ook mensen die alles in ei gen hand willen houden, de ver antwoordelijkheid niet aan ie mand anders durven toe te ver trouwen. Constant onder die druk leven kan van invloed zijn op hoofdpijn. Dit zijn algemene kenmerken, die voor sommige mensen helemaal niet opgaan Het komt nogal eens voor dat patiënten te horen krijgen dat ze er maar mee moeten leren le ven. "Er zijn mensen die voor zichzelf een manier vinden om daar invulling aan te geven. An deren blijven zoeken. Duidelijk is inmiddels wel dat je op heel verschillende manieren met hoofdpijn kan omgaan. Als je er echt op gefixeerd bent, heb je er veel meer last van dan wanneer je er niet aan denkt. Anderen onderdrukken de pijn met pil len, hebben baat bij rust. gaan wat doen om de aandacht af te leiden of maken een lange wan deling". Hoofdpijn, meent Mo niek Bogaards, is een gevari eerd gebied waarop moeilijk vat te krijgen is. Anders gezegd: het is moeilijk om op hoofdpijn één antwoord te geven". Alphens echtpaar drijft opvangtehuis voor schildpadden Schilpaddenhoedster Karin van den Bosch: "Mijn hele leven heb ik me al tot reptielen aaiigerokken gevoeld". ALPHEN AAN DE RIJN - De woonkamer van Wouter en Karin van den Bosch uit Alphen aan de Rijn heeft iets weg van .een terra rium. Ze hebben zich ontfermd over zo'n 125 dakloze schildpad jes die zich in de subtropisch uit ziende kamer ophouden. Kleine paadjes slingeren zich om de met veel groen omgeven terraria die door het echtpaar Van den Bosch zelfs zijn voorzien van een zieken- verblijf, een kamertje' voor de pasgeborenen en een broedbak. door Ingeborg Hoogveld Drie jaar geleden begonnen Wouter en Karin met het houden van schildpadden. Toen Karin er twee kocht, raakte ze zo door de beestjes gebiologeerd dat ze aan een 'opvangkamer' begon. Schildpadden die beschermd zijn of door de dierenbescherming bij particulieren in beslag zijn geno men, vinden bij de familie Van den Bosch een goed tehuis. Ook enkele schildpadden uit de Rot terdamse dierentuin Blijdorp 1 kregen een onderkomen bij de fa milie. Wat bezielt iemand om zijn hele huis om te bouwen voor een stel van die koudbloedige, natte glib berige dieren? „Mijn hele leven heb ik me al tot reptielen aange trokken gevoeld", vertelt Karin. „Als we naar de dierentuin gin gen, liep ik het eerst naar de slan gen of de hagedissen. Het zijn he le spannende dieren. Je kunt ze niet knuffelen of aaien zoals bij een hond of een kat, maar je kunt wel uren naar ze kijken". Agressief Op de vraag of schildpadden aar dig zijn, antwoordt ze resoluut met nee. „Hun enige afweer is bij ten of in het water vliegen", aldus Karin die de bijzondere Mexi caanse doosschildpad niet uit het water wil halen omdat het beestje nogal agressief is. „Hij bijt in je vinger met zijn ka ken die hele scherpe randjes heb ben. De naam heeft hij te danken aan het dichtklappen van zijn schild, dat als een doosje hele maal dicht kan, zowel aan de voorkant als aan de achterkant. Schildpadden zijn prehistorische dieren en dat maakt ze interes sant. Ze zien er nog bijna net zo uit als miljoenen jaren geleden". De liefhebberij van de familie Van den Bosch is uitgegroeid tot een gevecht tegen de import van de schildpadden en tegen de on wetendheid van veel dierenlief hebbers. Zij hebben de enige schildpaddenopvang in Neder land. Twee andere stichtingen houden zich ook met deze reptie len bezig maar doen dat in combi natie met andere dieren. De op vang is noodzakelijk omdat er een groot overschot aan schildpad den bestaat. „Dierenwinkels blijven schild padden verkopen terwijl de meeste mensen niet weten hoe ze zo'n beest moeten verzorgen zo dat ze de schildpad na verloop van tijd weer het huis uit doen", merkt Karin op. Verkouden De verzorging is een heel secuur werkje. „Het is ontzettend be langrijk dat schildpadden in schoon water zwemmen, want ze poepen erin, ze eten eruit en ze zwemmen erin. Een schildpad kan wel vijfenveertig jaar worden dus je koopt zo'n dier voor je le ven en veel kopers beseffen dat niet. Veel mensen denken 'wat een leuk klein beestje' maar de meeste soorten kunnen gemak kelijk dertig centimeter groot worden en groeien uit hun bak. Als de kopers doorkrijgen dat het houden van een schildpad heel wat meer aandacht vergt, laten ze ze vaak lopen. Het Naardermeer zit vol met waterschildpadden". Alle schildpadden die in het op vangcentrum geplaatst worden, krijgen na verloop van tijd een an dere bestemming en verlaten dan de 'opvangkamer' van de familie Van den Bosch. De twee schild padden waar alles mee is begon nen zijn nog steeds in het bezit van Karin maar ze sluit niet uit dat ook die op den duur verkocht worden. „Iedere schildpad die weggaat gaat me aan het hart. Ei genlijk wil ik er geen een kwijt", zegt ze. De beschermde schildpadden, waaronder bijna alle Europese landschildpadden, worden voor lopig nog niet verkocht. Daar zal echter verandering in moeten ko men als de ruimte voor de opvang te klein wordt. De familie Van den Bosch wil beneden in de ber ging nog een terrarium erbij ma ken, speciaal voor schildpadden in quarantaine. „Alle schildpadden die hier binnen komen moeten eerst in quarantaine want een schildpad die verkouden is, kan een ander makkelijk aansteken", verklaart Karin. Dat plan laat echter nog even op zich wachten omdat het geld ervoor ontbreekt". Wat dat betreft hebben Karin en Wouter een dure hobby. Dweilen Er is ook eerder sprake van weg geven dan van verkopen. Voor schildpadden die naar het opvan- centrum worden gebracht, wordt zeven gulden vijftig gevraagd. Datzelfde bedrag geldt ook voor het ophalen van de beestjes. „Dat geld is alleen om wat kosten te dekkken. Het is natuurlijk lang met genoeg om alles van te beta len maar dat hoeft ook niet. We- moeten de mensen stimuleren om hun schildpad hier te halen en niet bij de dierenwinkel. In de winkel kosten ze zo'n vijftien gul den en als wij dat ook vragen sti muleren we de handel. „Er komen zeker 20.000 schild padden per jaar ons land binnen. Het is nu dweilen met de kraan open". Plaatselijk heeft de familie Van den Bosch échter al een suc cesje geboekt. Twee van de drie dierenwinkels in Alphen aan de Rijn zijn op verzoek van hen ge stopt met de verkoop van schild padden. Overigens na lang aan dringen. „Als zij nu voer voor schildpad den verkopen, geven ze daar een folder van ons bij waarin staat hoe ze de dieren het beste kunnen verzorgen en dat ze altijd bij ons terecht kunnen voor vragen." 10 februari 1990 Honderd jaar geleden stond er in de krant: - Gistermorgen had te 's-Hage op de Prinsengracht op een aldaar liggend schip eene hevige vecht partij plaats tusschen een stief moeder en hare dochter, welke twist zóó erg liep, dat de moeder de dochter met een scherp voor werp in den pols stak, en deze, daarover woedend, hare moeder tegen den kachel wierp, waar door deze zulke brandwonden bekwamdat zij door een agent van politie naar het Gasthuis moest worden gebracht om ver bonden te worden. - Een knaap aldaar had in het Westeinde de baldadigheid een speelmakkertje uit eene kruik met ruwe carbool te laten proe ven. Gelukkig kreeg de jongen slechts weinig van het vocht naar binnen, zoodat de gevolgen door spoedig aangebrachte hulp, waarschijnlijk niet ernstig zullen zijn. Vijftig jaar geleden: De vogelwereld zond ons he denmorgen een afgezant in de gedaante van een meerkoet, die halfbevroren de Tijdingzaal van het Leidsch Dagblad kwam binnenstrompelen en door de be treurenswaardige conditie waarin het arme dier verkeerde een droevig, maar welsprekend pleidooi leverde ten gunste van zijn lotgenooten. Wij hebben het arme dier ontdooit, het van voedsel voorzien en, toen het weer opfleurde, de vrijheid her geven. Het moet toch wel treurig met de vogels gesteld zijn, wan neer ze zich op klaarlichten dag tot in de huizen wagen! Wij ma ken ons tot tolk van alle meerkoe ten en hun geverderde lotgenoot- en, wanneer wij hier onzen om roep herhalen: Helpt de vogels!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 13