Alle slachtoffers zijn Albanezen
NABIJ
'Iedereen moet zijn organen afstaan, tenzij....
'Theologiestudies
meer afstemmen'
Sei'visch machtsvertoon in opstandig Kosovo
iREPORTAGEi
DONDERDAG 8 FEBRUARI IJ 1
PRISTINA Het is zeven
uur 's avonds. In het cen
trum van Pristina houden
honderden mensen bran
dende kaarsen boven hun
hoofden. Na vijf minuten
zetten ze de lichtjes op
stoepranden en muurtjes.
De menigte gaat uiteen.
Een dag later herhaalt het
ritueel zich op nog grotere
schaal. Een straaljager
vliegt drie keer intimide
rend laag over de stad. De
Albanezen in de Joegosla
vische provincie Kosovo
herdenken hun medebur
gers die uit het leven wer
den weggerukt door kogels
van de militie.
door
Ronald Frisart
Kosvo treurt. Op het oog is de rust
in de provincie enigszins weerge
keerd. maar de spanning hangt bij
na tastbaar in de lucht. Ieder mo
ment kan het geweld opnieuw los
barsten. Naar autonomie, vrijheid
en democratie en dorstende Alba
nese betogers kwamen, verspreid
over heel Kosovo, kwamen vorige
week in botsing met de voorname
lijk uit Serviërs bestaande militie.
Brandhaarden waren onder meer
Titova Mitrovica, Podujevo, Pee,
Suva Reka, Orahovac en Dakovica.
In dat laatste stadje, ruim honderd
kilometer van Kosovo's hoofdstad
Pristina, branden kaarsjes op de
plekken waar demonstranten wer
den doodgeschoten. Op sommige
plekken is nog bloed op straat te
zien. De donkerrode vlekken zijn
omcirkeld met krijtstrepen.
In een gehucht ten zuiden van
Pristina, tussen Dulje en Stimlje,
ziet een steile heuvel zwart van de
mensen. Uit de wijde omgeving zijn
ze toegestroomd in auto's, bussen
en op tractors. Ook hier gaan de
handen de lucht in ter herdenking
van de doden. Datzelfde gebeurt in
Podujevo en ook hier liet de politie
de rouwenden ongemoeid.
Dodencijfer
Bujar Bukoshi is als medisch spe
cialist verbonden aan de universi
teitskliniek van Pristina. Tal van
doden en gewonden werden daar
binnengebracht. Het officiële do
dencijfer (gisteren 29) is volgens
Bukoshi veel te laag. "Ik schat dat
drie keer zo hoog is". Hij leest de
treurige lijst voor die sinds, vorige
week werd opgesteld: we tellen
veertien doden en 74 gewonden. De
cijfers hebben alleen betrekking op
de kliniek waar Bukoshi zelf werkt.
Bukoshi vertelt dat militie en po
litie de eerste twee woelige dagen
verhinderden dat gewonden de kli
niek werden binnengebracht. "Offi
cieel was dat natuurlijk niet, maar
zoiets merk je. Als arts vindt ik dat
onmenselijk. Zelfs in een oorlog ge
beurt dat niet".
Afgelopen maandag herdachten
de Albanezen hun doden, dinsdag
was het treurdag. Steeds meer men
sen staan in groepjes bij elkaar op
straat en op de stoepen. De handen
gaan de lucht in en maken het V-te
ken. Een minuut lang herdenkt
men de doden in stilte, terwijl de
claxons van stilstaande auto's zes
tig seconden lang onafgebroken
loeien.
Na die minuut golft een applaus
door de menigte, terwijl twee leger-
helikopters laag boven het stads
centrum cirkelen. Opnieuw gaan de
handen de lucht in en vormen vin
gers het V-teken, opnieuw volgt een
massaal geklap. Daarna verspreidt
de menigte zich langzaam. De talrij
ke militieleden, die dag en nacht
langs de Marsala Tita patrouilleren,
hebben zich vandaag beperkt tot
toekijken.
In de rug
De voorafgaande dagen is dat wel
anders geweest. Betogers werden
eerst met traangas en daarna met
kogels tegemoet getreden. Veel do
den zouden in de rug zijn gescho
ten. zegt men. Bujar Bukoshi beves
tigt dat uit eigen waarneming. "Ze
ventig tot tachtig procent van de do
den is door kogels in de rug getrof
fen". 'Auf der Flucht erschossen'
heette dat in de Tweede Wereldoor
log. Moord lijkt een betere om
schrijving.
i de lucht om hun doden te herdenken. "We willen alleen r
oi' --X ✓"C Voivodina-. ROEMENIË
kSl0;enT JOEGOSLAVIË 1 X
Kroatië - /•--
Bosnië-
^Hercegovina
.5
Montenegro
"Wat de Serviërs hier met de Al
banezen doen, is hetzelfde als wat
Israël de Palestijnen aandoet",
meent een Albanees in Pristina.
"De regering in Belgrado zegt dat
wij terroristen zijn, maar dat is on
zin", zegt een ander. "De jongste zo
genaamde terrorist die ze hebben
doodgeschoten, was negen jaar", al
dus dokter Bukoshi.
Op weg naar Pristina zien we bo
ven de Servische plaats Prokuplje
elf helikopters van het Joegoslavi
sche leger naderen. Ze komen uit de
richting Kosovo. Daar aangekomen
horen we dat de helikopters duik
vluchten hebben uitgevoerd boven
een dorpje waar 3500 Albanezen een
der hunnen ten grave droegen. Het
slachtoffer was 22 jaar.
Militie
Het leger in Kosovo heeft zich tij
dens de roerige dagen afzijdig ge
houden. Om de orde te handhaven,
hebben de in Belgrado zetelende
autoriteiten de militie ingezet.
Overal in Kosovo patrouilleren ge
wapende militieleden. Ze staan
groepsgewijs langs de belangrijkste
wegen in steden en dorpen en hou
den vanonder hun van een rode ster
voorziene blauwe helmen de omge-
ving in de gaten. Zonder uitzonde- Kosovo wonen ongeveer 1,5 mil-
ring dragen ze kogelvrije vesten. Joen Albanezen en een kwart mil-
Hier en daar hebben ze op grote Joen Serviërs. Daarnaast zijn er nog
kruispunten een pantserwagen op- verwaarloosbaar kleine andere min-
gesteld. derheden, zoals de Montenegrijnen.
Tegenover de buitenwereld stelt
De opgetrommelde manschap- Belgrado de gewelddadigheden in
pen van de militia zijn voornamelijk Kosovo voor als een strijd van de
Serviërs en dat is tekenend voor het daar wonende Albanese meerder-
conflict dat zich rond Kosovo af- heid tegen de Servische minder-
speelt. De provincie maakt in be- heid. In werkelijkheid blijkt het
stuurlijk opzicht deel uit van de echter vooral een strijd van de Alba-
grootste Joegoslavische deelrepu- nezen tegen het Servische bewind
bliek, Servië. In naam geniet Koso- jn Belgrado en haar gewapende or-
vo autonomie, maar daarvan is wei- dehandhavers: de militie. Opval-
nig overgebleven na een vorig jaar-fend is dat onder de doden en ge-
doorgevoerde grondwetswijziging. WOnden van de afgelopen dagen
HONGARIJE
Belgrado
Servië
geen enkele Servische burger was.
Alle slachtoffers zijn Albanezen.
Propaganda
Dr. Ibrahim Rugova is literair criti
cus en leider van de Albaanse De
mocratische Liga. De 45-jarige Rug
ova onderstreept dat zich in Kosovo
geen etnisch conflict .afspeelt tus
sen Albanezen en Serviërs. "Dat is
propaganda van Belgrado en daar
mee wordt de Servische minder
heid hier gemanipuleerd. Het is spe
len met mensen. Wij als Albanese
meerderheid voelen ons verant
woordelijk voor het welzijn van de
Servische minderheid, die hier al
eeuwenlang woont. Maar dat accep
teert de Servische regering in Bel
grado niet".
In feite bestaat de kwestie Koso
vo als sedert de vorming van de
veel-volkerenstaat Joegoslavië. "Al
sinds 1918 zeggen de Serviërs dat de
Albanezen in Kosovo separatisten
zijn. Maar we willen ons helemaal
niet van Joegoslavië afscheiden.
Natuurlijk zijn er wel enkelen die
dat nastreven, maar de grote meer
derheid van de Albanezen hier wil
alleen maar meer autonomie, meer
vrijheid en meer democratie. Of we
dat krijgen als autonome provincie
of als zelfstandige deelrepubliek
binnen de Joegoslavische federatie,
is onbelangrijk. De Servische rege
ring vreest dat grotere autonomie
uiteindelijk zal leiden tot aansluting
van Kosovo bij Albanië, maar daar
gaat het helemaal niet om. De beto
gers die de laatste tijd de straat op
trokken, zijn geen separatisten".
De Albanese Democratische Liga
is door Rugova en andere intellectu-
r Kosovo. Het leger heeft zich tot nu toe nog elen opgericht op 23 december vo-
(foto epa) rig jaar en heeft naar eigen zeggen
ongeveer 150.000 leden. "We willen
vooral de vele Albanese jongeren
organiseren die elders geen gele
genheid krijgen zich politiek te ui
ten", aldus Rugova. "We willen on
ze doelen bereiken met democrati
sche middelen en ons programma is
heel concreet. Het gaat over vrije
verkiezingen en een betere sociale
politiek, over economische ontwik
keling, over aanpassing van de
Grondwet zodat we echt autonoom
worden, over ecologie, over intel
lectuele vrijheden en mensenrech
ten. Daarover willen we met de re
gering in Belgrado praten, maar die
heeft laten weten in elk geval niet
met onze Liga niet te onderhande-
Armoede
Dat met name jongeren in Kosovo
de straat op trekken om te proteste
ren en het aftreden van de door Ser
vië gecontroleerde Albaanse leiders
te eisen, is geen wonder. De werk
loosheid onder de Albanese jeugd is
groot en de frustratie eveneens.
"Onze jongeren weten hoe de situa
tie elders in Europa is en ze willen
niet leven als honden", aldus Rugo
va. Kosovo behoort tot de armste
delen van Joegoslavië. Wie het cen
trum van Pristina of Titova Mitro
vica doorwandelt, ziet dat niet,
maar de buitenwijken tonen de ar
moede des te duidelijker. Wie niet
beter weet, zou zich niet in Europa
maar in een Derde-Wereldland kun-
Werkloosheid is onder de Servi
sche minderheid in Kosovo een
zeldzaam verschijnsel. "Boven
dien", zegt Rugova, "bestaat de
meerderheid van het kader in de
rechtspraak, in de economie, in het
onderwijs en in de cultuur uit Ser
viërs. Verder probeert Servië de
economie van Kosovo in die van
Servië te integreren. Er staan hier
bijvoorbeeld nogal wat krachtcen
trales. De Albanezen die in die sec
tor werken, krijgen natuurlijk hun
salarissen, maar de winsten gaan
naar Servië".
De medicus Bujar Bukoshi be
vestigt dat beeld. "Als een deel van
de bevolking wordt beschouwd als
tweede-rangsburgers, ontstaan er
natuurlijk problemen". In zijn ei
gen werk merkt hij dat de verhou
ding tussen Albanezen en Serviërs
te lijden heeft onder wat hij "mani
pulatie" vanuit Belgrado noemt.
"Ook in onze kliniek verkoelt de
verstandhouding. Dat is een gelei
delijk proces, dat begint bij de poli
tiek en dan doorwerkt in alle onder
delen van het maatschappelijk le
ven. Toen de afgelopen tijd gewon
den bij ons werden binnenge
bracht, verleenden de Servische
collega's gewoon hulp. Maar on
langs heeft een van de Serviërs zich
bij de directie beklaagd. Hij zei dat
hij zich door de Albanezen buiten
gesloten voelde. Dat klopt volgens
mij niet, maar het geeft wel een
trend aan. Die ene klacht is een inci
dent, maar het kan erger worden..
De ontwikkeling is niet goed".
Burgeroorlog
Nu het in Kosovo weer wat rustiger
is geworden, rijst uiteraard de vraag
of er een uitweg is uit het slepende
conflict rond deze provincie. Bujar
Bukosho meent dat er twee moge
lijkheden zijn. "Ofwel we volgen de
rest van Europa op weg naar meer
vrijheid en democratie, ofwel de on
derdrukking neemt toe en daarmee
het gevaar van een burgeroorlog".
Ook Rugova sluit die laatste gru
welijke mogelijkheid niet geheel
uit. Hij is betrekkelijk somber ge
stemd over de toekomst. Voorlopig
ziet hij voor het Kosovo-probleem
geen oplossing, gezien de houding
van de Servische autoriteiten. Daar
onder lijden volgens hem niet al
leen de Albanezen in Kosovo, maar
ook de Serviërs zelf. "De politiek
van de Servische regering is een tra
gedie voor de Servische bevolking,
want het is een heel dogmatische
politiek".
Rugova karakteriseert de beleids
lijn in Belgrado zelfs als stalinis
tisch. "Heel Europa gaat in de rich
ting van democratie, maar de huidi
ge Servische regering gaat terug. Ik
noem het een terugval, want ooit
was Joegoslavië het eerste land dat
'nee' zei tegen de Sovjetunie (in
1948. ten tijde van Stalin, red.). Ik
vindt de politiek van de Servische
regering een tragedie, want van
daag de dag moetje opgaan in Euro
pa, moet je alle volkeren accepte
ren, moet je naar democratie en het
vrijheidsidee".
Woedende patiëntenverenigingen, geschok
te ouderenbonden: het voorstel voor een toe
komstige leeftijdsgrens voor harttransplan
taties lijkt geen bijdrage te leveren aan een
gezonde gemoedsrust onder de 55-plussers.
De opwinding over het scenario kon nog niet
eens de wetenschap gelden dat de vader
landse transplantatieteams de 55-grens al
zes jaar lang beschouwen als een "zeer werk
baar criterium". Harde selectie moet er im
mers zijn, met zo veel patiënten en zo weinig
donorharten.
door Ary Jassies
Bij de veteranengrens van 55 jaar schom
melt de jaarlijkse behoefte aan harttrans
plantaties in Nederland tussen de 150 en 280.
Vijfjaar er bovenop en de vraag schiet al ex
plosief omhoog naar een maximum-behoef
te van 480. Met het schamele mini-aanbod
aan donorharten (vorig jaar 54) is het toch
nog het 'gezondst' werken onder die pijn
grens van 55. zo redeneren de hartteams. Uit
de praktijk van te veel pijn en te weinig hart
komen ze ook met de enig goede oplossing:
een vergroting van het aantal donorharten.
Eigenlijk kan dat alleen via de regelingen
van een al jaren op stapel staande transplan-
tatiewet. Maar de afspraak uit het regeerak
koord om het wetsvoorstel in januari in te
dienen, is al weer niet nagekomen. "Vooral
vanwege de dan veel betere regelingen voor
de donoren en de codicils, en de aanpak van
de commercie, wachten we er vol spanning
op. Al 20 jaar", zegt Eurotransplant-woord
voerder Te Boer sarcastisch, "en dat terwijl
het donoraanbod ook nog eens terugloopt
vanwege de verhalen over de handel. Alleen
al op de wachtlijst voor niertransplantatie
staan 1450 gévallen".
Per wet geregelde vergroting van het do
nor-aanbod. directeur W. Stiggelbout van de
Nederlandse Hartstichting vindt dat het co
dicil-principe 180 graden andersom moet.
Daarna gaat elke Nederlander, behulpzaam
tot over het graf, als donor door het leven. Na
het afscheid van dit ondermaanse is men be
reid tot het vriendelijk afstaan van organen
of weefsels, tenzij per formulier de mede
werking met opgaaf van redenen is gewei
gerd. In België en enkele andere met de pa
tiënten solidaire landen is men volgens Stig
gelbout al zover.
"Ja, tenzij....het is de enige manier om, via
het Binnenhof, schot in deze vastgelopen
zaak te krijgen", betoogt hij vol vuur "of men
nu r.k. rechts of Groen Links is, men moet
het eigen geweten volgen. De keuze lijkt me
dan niet moeilijk".
Stiggelbout raakt geëmotioneerd. "Al 20
jaar wordt de wet, die het moet regelen, be
loofd. Jaar in jaar uit lees ik er over, tot ziek
makens toe. Ik geneer me diep te realiseren
dat we nog steeds niets weten. Maar ieder
een volgens de wet donor, tenzij hij wei
gert.... een andere oplossing is er niet. Het is
de best denkbare, de snelst bruikbare".
Is er met een overheid, die zonder verder
vragen met onze ontzielde lichamen aan de
gang gaat, ook niet een ethische kant aan de
zaak? "Zeker, maar iedereen heeft het recht
om het af te wijzen", antwoordt Stiggelbout.
"Ik denk bij voorbeeld aan mensen die zeer
formalistisch in reincamatie geloven. Aan
de andere kant zou het geen enkele pro
bleem moeten geven voor mensen die gelo-
terugkomen als poes of duif. Over
i met religieuze bezwaren zeg ik:
het zou de grootste schande zijn hen ver
plicht te stellen van jongsafaan donor te
zijn".
Wat in België en andere landen kan, moet
hier ook kunnen, vindt Stiggelbout. "Ik zie
het zo: als je nu op je 18e kunt worden opge
roepen voor militaire dienst, hoeft de oproep
voor het donorschap ook geen probleem te
zijn. U wordt dan in het ziekenhuissysteem
ingevoerd, en u heeft er, zeg maar 60 jaar
lang, geen enkel omkijken meer naar. Net als
nu wordt u dan pas getransplanteerd wan
neer u naar het ziekenhuis bent gebracht.
Ik heb het pas weer meegemaakt met een
vriend die de dood zag aankomen. Hy liet al
zijn vrienden om zijn ziekbed komen en zei
dat hij nu naar het ziekenhuis wilde. Als ik
dat niet doe, zei hij, dan zijn mijn nieren voor
twee mensen verloren. En hoe mooi is het
niet dat via het hoornvlies mijn ogen kunnen
voortleven. Als je zoiets hebt meegemaakt
dan blijven er weinig argumenten over om
nee te zeggen tegen het principe dat het do
norschap geen uitzondering is, maar regel"
Hervormd-gereformeerd rapport:
LEIDSCHENDAM - Gezien de huidige stand van zaken in hel
Samen op Weg-proces van hervormden en gereformeerdera
moeten er twee aparte kerkelijke instellingen komen voor d«
hervormde en gereformeerde predikantsopleiding. Wel zal zo
veel mogelijk worden samengewerkt. Ook zullen wederzijds
de diploma's van de aangewezen universiteiten erkend worj
den.
Deze voorstellen doet de Inter
kerkelijke Werkgroep Onderwijs
en Onderzoek Theologie
(IWOOT) in het eindrapport, dat
vanmiddag is gepresenteerd. Aan
dit stuk van de hervormd-gerefor-
meerde werkgroep, die een jaar
geleden werd ingesteld, ging in
de afgelopen tien jaar reeds een
reeks wijzigingsvoorstellen van
de huidige opleidingsvormen
vooraf.
Vanuit Samen op Weg bestaat
al enige tijd de behoefte om tot
meer afstemming in de structuur
van de opleidingen te komen.
Daarnaast zijn de hervormden
reeds jaren ontevreden over de
huidige vorm van de zogenaamde
'duplex ordo'. Die houdt in, dat
de dominee in spé èn een docto
raal examen af moet leggen op
één van de universiteiten èn een
kerkelijk examen.
Het rapport van de Verken
ningscommissie Godgeleerd
heid, dat een jaar geleden kriti
sche noten kraakte ten opzichte
van de opleidingen, zorgde voor
een duwtje in de rug. Bovendien
wil de onderwijsminister, op
drachtgever van deze commissie,
binnen een paar jaar knopen door
hakken, die ook binnen deze sec
tor van het onderwijs tot afslan
king en fusies moeten leiden.
De hervormden hebben moeite
met het feit dat ze zo weinig eigen
invloed hebben op de opleiding.
Zo is de inbreng in het leerplan
van de opleiding zeer gering, kun
nen studenten een kerkelyk vak
niet als hoofdvak kiezen, terwijl
kerkelijk hoogleraren (door de
Hervormde Kerk aangesteld), as
sistenten in opleiding (aio's) moe
ten ontberen.
De hervormde Commissie voor
het Theologisch Wetenschappe
lijk Onderwijs (TWO) koos uit de
alternatieven die van een 'aange
wezen instelling', en keuze die
door IWOOT is overgenomen.
EN VER
Zo'n instelling is wèl volledig verJ
antwoordelijk voor het studies
plan, maar kan dit intussen doofl
de openbare faculteiten laten ver.
zorgen. Hoogleraren kunnen
dubbel worden benoemd en daar-!
door aio's aantrekken.
Volgens de werkgroep moeten
de twee nieuwe instellingen eed
juridische vestigingsplaats in;
Utrecht krijgen. De instellingen
zullen gebruik maken van het
zelfde bureau en overeenkomt
sten sluiten met de universitei
ten. Er zal verder gestreefd moe-,
ten worden naar deelname vari
ander kerken (zoal de lutheranen
en doopsgezinden).
De aankomende predikanten
dienen volgens IWOOT allen ge
durende hun hele studie een pro
gramma op het hervormde semi
narie Hydepark in Doorn te volJ
gen. De werkgroep stelt voor om
de nieuwe regeling over ander
half jaar van start te laten gaan.
De synodes van de Hervormde
Kerk en de Gereformeerde Ker
ken zullen zich volgende maandj
over het rapport buigen.
Het kersverse IWOOT-rapporti
ondervindt nu reeds kritiek. Zo
vreest prof. dr. L. Leertouwer uit
Leiden dat de kerken daarmee
het paard achter de wagen span-|
nen. Hij vraagt zich onder meer af
hoeveel mensen op de nieuwe in
stelling aio willen worden. Ook
wijst hij op het feit dat hooglera
ren nu het recht van promotie
hebben, terwijl dat in de toe-,
komst een gunst zou kunnen wor
den.
Mirakelfilm komt
niet op KRO-tv
ROTTERDAM (ANP) - Bis-
schop Bar 'van Rotterdam be
treurt dat de KRO een film over
eucharistische wonderen niet wil
uitzenden. De media-bisschop
heeft een bijdrage geleverd aan
deze film van de internationale
behoudende rk organisatie Lu-
men 2000.
De film is wellicht niet zo ge
schikt voor uitzending voor een
breed geschakeerd Nederlands
publiek, geeft de bisschop toe.
Maar omdat hy zou worden uitge
zonden in de zendtijd die de KRO
verzorgt voor het RK Kerkge
nootschap, hoeft dat geen be
zwaar te zijn. "In de RKK-zend-
tijd mag rekening worden gehou
den met alle groeperingen in de
kerk".
Een woordvoerder van de KRO
liet weten dat de film niet past in
de programmering van de katho
lieke omroep. Er bestaan geen be
zwaren tegen een film over de eu
charistie, maar dan moet daarin
meer aandacht worden geschon
ken aan de beleving van de gelo
vigen. In de bewuste rolprent
worden onder meer enige mira
kels met hosties nagespeeld.
Bar vindt de overwegingen van
de KRO "de moeite van het on
derzoeken waard", maar zij hoe
ven wat hem betreft niet te leiden
tot afwijzing van de film.
Lutheranen doen
weinig inspiratie
op bij federatie
CURITIBA (ANP) - De Neder
landse Lutheranen zijn tot nu toe
bevestigd in hun verwachting dat
de achtste algemene vergadering
van de Lutherse Wereldfederatie
(LWF) weinig inspirerend zou
worden. De huishoudelijke zaken
zijn wel erg dominant, zegt dr. C.
F. G. E. Hallewas, één van de drie
Nederlanders op de bijeenkomst
in de Braziliaanse stad Curitiba.
Onevenredig veel tyd is vol
gens Hallewas besteed aan de re
organisatieplannen van de LWF.
Ondanks tegenstand van de Duit
se kerken en ook de kleine Neder
landse kerk zijn de voorstellen
dinsdag (met een stem meer dan
de vereiste tweederde meerder
heid) goedgekeurd. De algemene
vergadering wordt donderdag
middag afgesloten.
Tegenstanders van de reorgani
satie vrezen dat centralisatie het
gevolg is van de reorganisatie en
dat de contacten tussen de lidker
ken onderling minder zullen wor
den. "Wij staan zeker niet te jui
chen", zegt Hallewas, predikant
te Rotterdam en synodevoorzitter
van de Evangelisch-Lutherse
Kerk. Hij zegt dat er "een gewel
dige lobby" en "zeer moeizame
debatten" vooraf gegaan zijn aan
de besluitvorming.
"Het theologisch peil is niet al
tijd om over naar huis te schrij
ven", vervolgt de Nederlandse
theoloog in Curitiba. Hij is tijdens
de dagelijkse bijbelstudies niet
erg onder de indruk geraakt.
Kaviaar nu kosjer
TEL AVIV (DPA) - De joodse
fijnproevers komen wat meer aan
hun trekken: na drie jaar onder
zoek zijn Israëlische wetenschap
pers en koks erin geslaagd kosje
re kaviaar te maken. De kaviaar is
zo kosjer dat hij zelfs de controle
van de strengste orthodoxe rab-
byn doorstaat.
Gelovige joden moesten de ka
viaar tot nu toe laten staan, omdat
het opperrabbinaat het prijzige
produkt van de kuit van de steur
niet-kosjer had verklaard. Het
niéuwe produkt doet volgens de
makers niet onder voor de ka
viaar uit de Kaspische Zee en is
bovendien spotgoedkoop (100
gram voor vier gulden).
Moker. De kerkelijke omroep
Moker heeft in de uitzending van
vanavond (zeven uur tot half acht)
o.a. een interview met ds. A.
Dronkers, die onlangs terugkeer
den van een reis naar Roemenië.
Ontvangst via FM 105.7 of kabel
88.1.
Cohen Stuart. Dr. G. H. Cohen
Stuart, theologisch adviseur van
de hervormde kerk in Jeruzalem,
spreekt morgenavond in de Rot
terdamse Oranjekerk (Rozenlaan
20) over 'Landsbelofte, illusie of
werkelijkheid'. De avond is geor
ganiseerd door de hervormde
classicale commissie voor kerk
en Israël en begint om acht uur.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Rou-
veen (nieuwe predikantsplaats) M.
Goudriaan Apeldoorn; aangenomen
naar Achlum Hitzum (herv.-geref.)
mw. S. Hovestad-de Jong te Soester-
berg (part-time).
Gereformeerde Kerken: aangeno
men naar Amstelveen-Buitenveldert
drs. M. J. Aalbers Woubrugge.
Christelijke Geref. Kerken: beroe
pen te Driebergen P. Beekhuis Rotter
dam-Kralingen.
Gereformeerde Gemeenten: beroe
pen te Hoofddorp J. J. van Eckeveld
Zeist; aangenomen naar middelburg-
Centrum Th. van Stuyvenberg Ter-
wolde de Vecht.
