Oppositie in
Roemenie:
geen coalitie
Zjivkov zondebok Bulgaarse communisten
Bulgaarse oppositie weigert deelname coalitie
Israël stopt jacht illegale Palestijnen
Aoun heropent strijd,
Saadeh verlaat kabinet
De Klerk gelast toch onderzoek
naar doodseskaders Zuid-Afrika
HULP
DONDERDAG 1 FEBRUARI 1990
BUITENLAND
A S
Zweedse minister: Front fascistisch
BUKAREST (AP/Rtr) De Roemeense oppositie en het
Front voor Nationale Redding praten vandaag verder over
het aanbod van het Front om mee te regeren. De oppositie
reageerde gisteren uiterst terughoudend op de mogelijk
heid om deel te nemen in een coalitieregering, en eist in ruil
voor deelname een tweederde meerderheid in het voorlopi
ge parlement. De Zweedse minister van buitenlandse zaken
Sten Andersson heeft gisteren het Front beschuldigd van
"fascistische tendenzen".
De Nationale Liberale partij zei gis- Independent. Brucan zei in een in
teren dat het Front niet is tegemoet- terview dat het voor Roemenië ide-
gekomen aan de eisen van de oppo- aal zou zijn als "getalenteerde men-
sitie, omdat het de regering wil blij- sen het leiderschap op zich nemen,
ven leiden en nog altijd van plan is terwijl de rest, de stommelingen,
aan de verkiezingen deel te nemen, zich tevreden zouden moeten stel
lis het Front als behartiger van de len met stemmen op hun meesters
belangen van de staat deelneemt in ruil voor een beetje welvaart",
aan de verkiezingen, dan zal dat Andersson zei op een bijeen-
weer veel weghebben van een dicta- komst van zijn sociaal-democrati-
tuur", aldus woordvoerder Nicolae sche partij dat "een dergelijke op-
Enescu, een advocaat die wegens merking getuigt van puur fascisme
zijn verzet tegen Ceausescu vijftien en het soort politiek waar we in Eu-
jaar in de gevangenis doorbracht, ropa genoeg van hebben gekregen.
Volgens de Nationale Boerenpartij Als dit is wat zij werkelijk denken,
zal het Front na een verkiezings- dan hebben zij de wereldopinie
overwinning een communistische
dictatuur vestigen "met een mense
lijk gezicht".
Het Front van Nationale Redding
maakte dinsdag bekend dat het zich
had opgesplitst in twee groepen:
één die tot de verkiezingen blijft re
geren en een die deelneemt aan de
verkiezingen. Ook stelde het voor
met de oppositiepartijen een coali
tieregering te
zingen van 20
het Front
de gek gehouden", aldus An
dersson. Hij zal het Front in een no
ta om opheldering vragen.
SOFIA (Rtr/AP) De Bulgaarse
oppositie voelt niets voor een coali
tieregering met de communisten tot
aan de verkiezingen i
leider Petar Mladenov had dat i
bod dinsdag gedaan, maar woord
voerder Petar Beron van de Unie
voor Demokratische Krachten
(UDF) zei gisteren dat de i
ci« tot de verkie- TEL AVIV (GPD/IPS/AP) - Israël
Vandaag praten zal voorlopig de jacht op illegale Pa-
,uu. 'de oppositie verder lestijnen in de bezette gebieden
uvci dat aanbod. De twee grootste st<?pPeB- Minister van defensie Jit-
oppositiepartijen zullen daarbij ®^a^ ItebirLheeft^at^gisteren be-
tweederde van de 100 zetels rTDr"OQ
nationale raad opeisen.
nistische partij nog niet voldoende het vertrouwen van het volk nog nog niet is bereikt. De partij moet
is veranderd om democratische dis- vóór de verkiezingen terug te win- eerst radicaal veranderd worden
cussies te kunnen voeren. "De par- nen. De communistische partij om een kans te maken bij de verkie-
Partij- tij heeft nog steeds de algehele heeft het alleenrecht op regeren al zingen, aldus Lilov. De partij kan
macht zoals altijd en wij kunnen dit opgegeven en is besprekingen be- volgens Lilov nu geen politiek of-
niet veranderen", aldus Beron. gonnen met de oppositie. Toch fensief beginnen omdat de bevol-
Het aanbod van Mladenov is de staan veel UDF-leden nog sceptisch king geen vertrouwen in de com-
laatste in een reeks van stappen die tegenover de bereidheid van de re
de regering nam in haar pogingen gering om werkelijk hervormingen
door te voeren.
Beron zei dat de oppositie wél in
stemt met het voorstel om in mei de
verkiezingen te houden. Eerder had
de oppositie verklaard in mei alleen
gedeeltelijke verkiezingen te wiilen
hield
munisten heeft.
In tegenstelling tot de mi
houdende afgevaardigden
Lilov een pleidooi voor meer con
tacten met de oppositie. "Wij moe
ten leren om te gaan met democra-
i pluralisme. Als wij nu geen
1 dg kendgemaakt na kritiek van de VS
vergunning hebben overschreden, voor een "tactischer behandeling"
Het afgelopen jaar zijn 251 mensen van bezoekers zonder geldig visum,
gedeporteerd uit de bezette gebie- Er moet een duidelijk onderscheid
den. worden gemaakt, zei hij, tussen in-
Volgens Rabin blijft het Israëli- woners van de gebieden die wegens
sche beleid ongewijzigd, maar zal hun gedrag worden gedeporteerd
De Roemeense televisie maakte
gisteren bekend dat volgende week
de processen beginnen tegen negen
topmensen van de beruchte gehei
me politic Securitate. De verdach
ten, variërend in rang van generaal
tot kapitein, zullen terecht staan
wegens het bloedbad van Timisoa-
ra. Hoeveel doden in Timisoara zijn
gevallen is niet duidelijk. Aanvan
kelijk werd gezegd dat op 17 decem
ber duizenden betogers werden ge
dood, maar de politie heeft nog geen
honderd lijken gevonden.
De Zweedse minister van buiten
landse zaken Sten Andersson heeft
gisteren fel uitgehaald naar het
Front naar aanleiding van uitspra
ken van Front-woordvoerder Silviu
Brucan in het Britse dagblad The
Cuba
De Amerikaanse marine heeft in de
Golf van Mexico een Cubaans schip
beschoten dat probeerde te vluch
ten toen de marine de lading wilde
onderzoeken op drugs. Hoewel het
schip tweemaal werd geraakt,
slaagde de bemanning erin Mexi
caanse territoriale wateren te berei
ken. De marine staakte daarop de
achtervolging. De Cubaanse autori
teiten waren niet voor commentaar
bereikbaar.
op het harde optreden tegen Pales- het tijdelijk niet worden uitge-
tijnen die de duur van hun verblijfs- voerd. Hij gaf toe dat er "ruimte"
Drie rechtenstudentes rennet
tussen de christelijke milities i
DDR-bossen
Meer dan 54 procent van de Oost- BAYRUT (Rtr/AP) - Inhetchriste-
duitse bossen is aangetast door lijk Oost-Bayrut heeft gisteren ge-
milieuvervuiling. De naaldbossen neraal Aoun de aanval geopend op
zijn met 61,5 procent het zwaarst ge- de eveneens christelijke Falangis-
trof fen, aldus het Oostduitse pers- tische militie van Samir Geagea. Bij
bureau ADN. De hoofdoorzaak is de de felste gevechten sinds lange tijd
vervuiling door zwaveldioxide, vielen 52 doden. De regering van
stikstofverbindingen en zware me- Salim Hoss kreeg een grote tegen-
talen. Droge zomers, milde winters, slag te verwerken met de aankondi-
watertekort en insecten bespoedi- ging van de belangrijke christelijke
gen het afbraakproces nog verder. leider George Saadeh dat hij de coa
litieregering verlaat.
711 i H A f r i Ir ïi In 0°st-Bayrut stonden vannacht
AUia-i\iriK<l verscheidene flatgebouwen in lieh-
Argentinië zal de diplomatieke ban- terlaaie, terwijl ziekenhuizen mel
den met Zuid-Afrika herstellen, die ding maakten van tientallen doden
vijf jaar geleden werden verbroken en honderden geworden. "Dit is
uit protest tegen de apartheid. Ar- zelfmoord", zei de christelijk-maro-
gentinië wil zo steun geven aan de nitisch patriarch Butros Sfeir in een
hervormingskoers van president oproep tot een bestand. Aoun rea-'
Frederik de Klerk. Gedurende de geerde dat "er geen weg terug is",
regering van Raul Alfonsin heeft Soldaten van Aoun bestormden
Argentinië Zuid-Afrika herhaalde- eerst de Falangistische legerbarak-
lijk fel bekritiseerd wegens agressie ken in Sahet el-Abed ten oosten van
tegen de buurlanden in Zuid-Afri- de hoofdstad en daarna twee barak
ken van de Falangisten ten noorden
bezoekers uit Arabische landen
die te lang blijven. Naar schatting
wonen er op dit moment 5000 men
sen illegaal op de Westoever en in
de Gazastrook.
Volgens het Kuwaytse dagblad
Al Qabs hebben de VS en de Sov
jetunie een akkoord bereikt over de
emigratie van Russische joden naar
Israël. De Sovjetunie zal haar be
trekkingen met Israël verbeteren en
minder wapens leveren §an de Ara
bische landen, terwijl de VS in ruil
daarvoor geavanceerde technologie
aan de Russen zullen leveren en het
Palestijnse probleem trachten op te
lossen op basis van het principe van
land voor vrede.
De PLO maakte gisteren bekend
dat ze bereid is om te onderhande
len met Israël over de samenstelling-
van een Palestijnse delegatie die
moet overleggen over een vredesre
geling. De PLO is bereid om leden
van het Uitvoerend Comité en
PLO'ers die aanslagen in Israël heb
ben gepleegd, uit de delegatie te la
ten. De VS en Egypte hebben al
welwillend gereageerd, aldus een
anonieme PLO-functionaris.
In de bezette gebieden lag giste
ren het openbare leven stil door een
algemene staking ter ondersteu
ning van de PLO. In Jenin op de
Westoever en in het vluchtelingen
kamp Razah in de Gazastrook zijn
drie Palestijnen gewond geraakt
toen ze werden beschoten door Is
raëlische soldaten. In Rafah werd
een 35-jarige taxichauffeur door Pa
lestijnse activisten doodgestoken
omdat hij 'zou hebben gecollabo
reerd met Israël.
houden en dat zij de algemene i
kiezingen wilde verschuiven naar
november om meer tijd te hebben
zich te organiseren. Beron zei ech
ter niet te verwachten dat de oppo
sitie in de herfst beter zal zijn geor
ganiseerd dan nu het geval is. Bo-
zal de communistische
partij van Bulgarije hetzelfde lot on
dergaan als de partijen van Polen,
de DDR, Tsjechoslowakije en niet
te vergeten, Roemenie", zei Lilov.
Lilov beschuldigde premier Ge-
veranderingen snel door te
hebben opgesteld. Atanassov kon
aldus Beron. De komende week zal op zijn post blijven na de val van lei-
de opposite voor het eerst haar
gen partijkrant 'Democratie' uit
brengen.
Alexander Lilov, die met Mladen-
der Todor Zivkov omdat hij de i
we leiding geholpen had Zivkov af
te zetten. De economische situatie
wordt volgens Mladenov steeds
_.i Andrei Lukanov het leidende chaotischer. Vorige week brak
driemanschap in het Politburo mijnwerkersstaking uit en bij de
vormt, zei gisteren dat het diepte- opening van het congres ging het
punt van de crisis van land en partij onderwijzend personeel in staking.
Onderzoek naar
lastercampagne
geheime dienst
tegen Labour
LONDEN (GPD) - De Britse rege
ring zal een onderzoek instellen
naar pogingen van de Britse gehei
me dienst MI5 in 1974 en '75 om La
bour-premier Harold Wilson in dis-
crediet te brengen. Minister van De
fensie Tom King zou hierover van
middag in het parlement een ver
klaring afleggen. Premier Margaret
Thatcher heeft gisteren toegegeven
dat ze in 1987 onjuiste mededelin
gen heeft gedaan over de desinfor
matiecampagne inzake Noord-Ier-
land in de jaren zeventig, die de
naam "Clockwork Orange" droeg.
De premier zei dat ze haar medede
lingen destijds heeft gedaan op
grond van onjuiste informatie die
haar was verschaft door regerings
ambtenaren.
De beschuldigingen aan het adres
van de Britse inlichtingendiensten
zijn afkomstig van Colin Wallace,
een voormalige persvoorlichter in
Noord-Ierland. Zijn aantijgingen
sporen met de onthullingen van ex-
spion Peter Wright in het gerucht
makende boek Spycatcher. Wallace
was in de jaren '70 belast met het
voorlichten van journalisten die
over de oorlog in Noord-Ierland
schreven. Tot zijn taak behoorde
het echter ook om valse informatie
te laten uitlekken naar de media,
om extremistische groeperingen als
het Ierse Republikeinse Leger
(IRA) in'een kwaad daglicht te stel
len.
In 1974 maakte Wallace zijn supe
rieuren erop attent dat enige voor
aanstaande ambtenaren en politici
in Noord-Ierland zich geregeld
plachten te vergrijpen aan jongetjes
in kindertehuizen. Een jaar later
werd hij ontslagen, omdat hij een
geheim document had doorge
speeld aan de journalist Robert Fisk
van de Times.
Volgens Wallace was de desinfor-
matie-campagne die begonnen was
in Noord-Ierland, ontaard in een
campagne tegen de Labour-re ge
ring. De inlichtingendienst MI5 ba
zuinde rond dat premier Wilson had
geweigerd een onderzoek te laten
instellen naar enkele medewerkers
omdat deze communist waren. Ook
kregen Amerikaanse journalisten te
horen dat er een cel van de Russi
sche geheime dienst KGB werk
zaam was op Downing Street 10, de
ambtswoning van Wilson. Premier
Thatcher verklaarde in 1987 dat er
niets aan de hand was geweest. Gis
teren gaf zij toe dat die verklaring
was gebaseerd op onjuiste informa
tie van het ministerie van Defensie,
waar een aantal belangwekkende
documenten waren verdwenen.
JOHANNESBURG (GPD/AP/Rtr) die onder verdachte omstandighe
den om het leven is gekomen. Twee
weken geleden stierf een 19-jarige
gerechtelijk scholier in een politiecel in een
de activiteiten van zwart woonoord bij de stad Carlton-
De Zuidafrikaanse president Fre
derik de Klerk heeft gisteren op
dracht gegev
onderzoek
doodseskaders van de politie die ville. Eerder deze week overleefde
betrokken zijn bij moorden op anti-
apartheidsactivisten. De Klerk ge
lastte ook een onafhankelijk onder
zoek naar de dood van de 20-jarige
zwarte gevangene Clayton Sizwe
een zwarte arrestant in Natal zijn
transport naar het politiebureau
niet. Sithole behoorde tot een groep
vijf mannen die verleden week
Deze affaire komt aan het licht op
een voor de regering De Klerk bij
zonder ongelegen moment. Morgen
houdt de president in Kaapstad een
rede ter gelegenheid van de ope
ning van het parlementaire jaar.
Verwacht wordt dat hij daarin on
der andere mededelingen zal doen
over de vrijlating van Nelson Man
dela. Zuidafrikaanse kranten meld-
Soweto, de zwarte miljoenenstad den gisteren dat De Klerk Mandela
Sithole, die dinsdagmiddag han- bij Johannesburg, werd gearres- vandaag zal bezoeken. Algemeen
gend aan een douchepijp
litiecel is aangetroffen.
Het onderzoek, dat wordt uitge
voerd door rechter Harms van de
Zuidafrikaanse Hoge Raad, wordt
gezien als een belangrijke
teerd. De vermoedelijke ANC-le- wordt aangenomen dat Mandela
den, zouden de afgelopen twee jaar binnen enkele weken wordt vrijge-
zeker tien moorden hebben ge- laten,
pleegd. Sithole was bij zijn arresta
tie in het bezit van een automatisch
geweer, een revolver en een grote
Twee maanden geleden sprak hoeveelheid munitie. Volgens de
veel van haar christelijke steun in
de strijd tegen generaal Michel
Aoun. Saadeh gaf als reden voor
zijn vertrek dat in de regering de
"belangrijkste facties" niet verte
genwoordigd zijn. In een interview
met het dagblad Ad-Diyar zegt
Saadeh dat ondan-ks zijn vertrek de
Falange-partij het Libanese vredes
akkoord zal blijven steunen. Vol
gens Ad-Diyar is de kans groot dat
Michel Sassine, een grieks-ortho-
dox christen die vice-premier en
minister van openbare werken is,
nu ook zijn ontslag zal indienen.
de president zich nog nadrukkelijk
tegen een dergelijk onderzoek uit,
en weigerde tot voor kort een in no
vember opgesteld rapport over de
doodseskaders openbaar te maken.
Clayton Sizwe Sithole is de derde
twee weken
politie zou Sithole vlak voor zijn
dood een bekentenis hebben afge
legd. Het liberale dagblad 'The Star'
meldde gisteren dat Sithole de min
naar was van Zindzi Mandela, een
dochter van de gevangen ANC-lei-
der Nelson Mandela.
Vrijgelaten
De 20-jarige Italiaan Cesare Casella
is dinsdagavond laat na een ontvoe-
ring van twee jaar door zijn kidnap- zwarte gevangene
pers vrijgelaten. Met zijn vrijlating
is een einde gekomen aan een van
de meest besproken ontvoeringen
in Italië, die onder andere leidde tot
het aftreden van 42 burgemeesters
in de Aspromonte-streek die daar- MOSKOU (DPA) - Door de uitbarstingen van etnisch geweld zijn in de
mee hun solidariteit betuigden aan Sovjetunie voor een half miljoen mensen op drift geraakt. Volgens TASS
de ontvoerde en zijn moeder. De fa- gaat het vooral om Azerbajdzjanen en Armeniërs, die sinds al maanden op
milie van Casella betaalde tot twee de vlucht zijn. Hetzelfde lot treft Mescheten die uit de Centraalaziatische
keer toe losgeld. republiek Oezbekistan zijn verdreven.
TELE
R ECHTS
PERSOONLIJK ADVIES
Half miljoen vluchtelingen in Sovjetunie ü6~ 3f° ,34C! 5J_
06- 340 340 52
06- 340 340 53
06- 340 340 54
06-340 340 61
de stad. De gevechten i
hevig dat zwaargewonde burgers
niet in veiligheid gebracht konden
worden.
Aouns troepen gingen tot de aan
val over nadat Geagea voor de zo
veelste keer had geweigerd op bevel
Aoun over te gaan om zijn mili-
te ontwapenen,
ligt een ruzie
van belastingen ten
grondslag aan de interchristelijke
strijd. Aoun zit krap bij kas sinds
Irak
De Iraakse president Saddam Hus
sein heeft gisteren zijn landgenoten
een nieuwe grondwet in het voor
uitzicht gesteld die een meer-par-
tijenstelsel mogelijk maakt en ga
ranties bevat voor een grotere pers- u i
vrijheid. Nog dit jaar kan de bevol- tie"te*ont*bïnden
king zich over de nieuwe grondwet Volgens
uitspreken. Sinds de Arabische So- n..pr w hpffpn
cialistische Baath Partij r
coup in juli 1968 in Irak
macht kwam, is het land door deze zjjn pr0-Syrische tegenstanders
partij geregeerd. West-Bayrut de betalingen aan zijn
manschappen door de centrale
5 ha nip bank hebben stopgezet. Geagea's
militie heeft de haven onder contro-
Secretaris-generaal van de Verenig- ie en heft daar belastingen. Volgens
de Naties Javier Perez de Cuellar Aoun doet Geagea dat om zichzelf
brengt in méi een bezoek aan Alba- te verrijken en heeft alleen hij het
nië in het kader van een rondreis recht om als wettige heerser belas
door Oost-Europa. Hij is uitgeno- tingen te hebben,
digd door de Albanese minister van £)e Libanese christelijke leidei'
buitenlandse zaken. Het zal voor George Saadeh heeft bekendge-
het eerst zijn dat een secretaris-ge- maakt dat hij ontslag neemt uit het
neraal van de Verenigde Naties naar kabinet van premier Salim Hoss.
Albanië gaat. Daarmee verliest de regering-Hoss
SOFIA Zjivkov. Die naam be
heerst het Bulgaarse partijcongres
deze dagen. De voormalige 77-jarige
partijleider, die aan de vooravond
van het congres officieel werd gear
resteerd, is de schuld van alles wat
er in de afgelopen jaren fout is gelo
pen in Bulgarije, zo heet het op het
congres. En wie zegt dat het wat al
gemakkelijk is om één man van al
les de schuld te geven, stuit op ui
terst onvriendelijke reacties. Want,
zegt professor Ratsjko Ratsjkov,
specialist in partijstructuren, de
communistische gedelegeerden
zijn nog niet in staat om andere me
ningen volledig tot hun recht te la
ten komen. "Ik vrees dat dat een
prijs is die we moeten betalen voor
de totalitaire periode in dit land", al
dus Ratsjkov,
door
Ronald Frisart
Petar Djulgerov, ex-topman van
de Bulgaarse exportorganisatie en
tijdens het congres hoofd van het
perscentrum, meent dat het cultu
rele niveau van het politieke debat
te laag is en dat veel afgevaardigden rekenen op afkeuring van de zaal. duren blijft gissen, maar naar het
slecht in staat zijn zich een uitweg Kyril Vassilev, een intellectueel uit zich laat aanzien zal minimaal tot
Sofia, wees op het curieuze feit dat morgenavond worden doorverga-
kennelijk ineens iedereen tegen Zjt~~ '~mm
■vkov is geweest, hoewel daarvan
vroeger niets is gebleken. "Mensen
te stellen uit de
de Bulgaarse Communistische Par
tij (BCP) zich bevindt.
De afgezette en geroyeerde partij
leider Todor Zjivkov en zijn clan de zonder principes blijken nu plotse-
schuld geven van alles wat is misge- ling principieel". Kyril Vassilev
lopen, is
Vassilev i
de partij i
i zijn dorp. Deze 70-jarige cialistische Organisatie (ASO),
('Ik heb geen auto en reed bijna heel bescherming, zondejJ:e zeggen of valt
mijn leven op een ezel') kreeg giste- hij daarvan lid is.
ren de lachers op zijn hand toen hij de vernietiging
vertelde dat hij slechts de lagere
school heeft doorlopen en daar trots
op is. "Zjivkov had ook alleen lage
re school en toch leidde hij dit land
35 jaar".
Georgi Vassilev omschreef de i
derd. Behalve stemmingen
statuten en het manifest, staat ook
de verkiezing van de ongeveer hon
derd leden tellende Hoge Partijraad
op de agenda. De raad komt in de
plaats van het veel grotere Centraal
Comité. Het is vrijwel uitgesloten
dat tijdens het congres een besluit
eventuele
de BCP. Mogelijk wordt
daarover een partijreferendum ge
houden op 25 februari.
Praten
tuatie in de partij als volgt: "Toen twee dagen wordt gepraat,
enkele leden van het Centraal Co- de documenten
mité de koers van onze partij dras- worden beslist, namehjk de
tisch wijzigden, dachten sommigen partij-statuten
dat ons schip
laten zich nu
ieedrijven op de stroom
Vertegenwoordigers van de di
verse facties en platforms in de BCP
Diverse kritische afgevaardigden zijn overigens voorlopig niet van
hekelden gisteren het feit dat al plan de partij te verlaten, zo hebben
woordvoerders gisteravond
moet klaard. Dat geldt ook voor de Alter
natieve Socialistische Organisatie
(ASO). Die gaat volgende week z
dag 11 februari, de stand van zaken
na het partijcongres bespreken. De
platforms en facties verwachten
anderen wachten op de terugkeer meeste sprekers zich tot kritiek op ook niet dat ze uit de partij zullen
het 'Manifest voor
zinken, anderen democratisch socialisme in Bulga-
hun zwemvesten rije', nog niet inhoudelijk zijn be
sproken. Inderdaad beperken de
totalitair bewind".
Afgevaardigden die zeggen dat de eenheid
Zjivkov en de zijnen hun verderfe
lijke politiek voerden terwijl alle an
dere partijleden toekeken, kunnen
het Zjivkov-bewind en de oproep worden gezet.
de partij te bewaren
zonder weer een monolitisch geheel
te worden als vroeger.
tal
be-
Intussen wordt nog i
drijven en instellingen in heel Bul
garije gestaakt. Economische eisen
06- 340 340 72
06- 340 340 73
06- 340 340 74
06- 340 340 82
06- 340 340 83
06- 340 340 84
50 CENT PER MINUUT
Hoelang het BCP-congres gaat staan daarbij voorop.