Gedwongen
on
tslag
en
Defensie
Onderzoek dioxine
bij AVR gaat door
'Gijzelnemer wilde kolonel zelf doden'
Om de kluts niet
kwijt te raken.
Botsing met IJsland over marine
Gat van 700 miljoen op
begroting van Onderwijs
Bijlmer had niet gebouwd mogen worden
Belastingdienst
WOENSDAG 31 JANUARI 1990
DEN HAAG (GPD) Minister Ter Beek (Defensie) sluit niet uit
dat er bij Defensie gedwongen ontslagen zullen vallen. Dit blijkt
uit een brief die de bewindsman gisteren naar de Kamer heeft ge
zonden.
Ter Beek stelt in zijn brief dat het departement door vut, 'out-place-
personeelsbestand op zijn ministe-
ie met 20 procent verlaagd moet
vorden. Omgerekend in arbeids-
i plaatsen spreekt hij over een bespa
ring van 1500 mensen. Er zal een ge-
Staat handhaaft schadeclaim
Van den Broek met echtgenote bij het vertrek nc
"*tVbee'iTschrijff dat het hele pro- fot° commandant van Valkenburg Vorenkamp.
r IJsland vanaf vliegbasis vliegbasis Valkenburg. Rechts op de
REYKJAVIK (GPD) - Minister
Van den Broek (buitenlandse za
ken) vindt het te vroeg voor discus
sies over reducties van de zeestrijd-
krachten van NAVO en Warschau
pact. De bewindsman, op een twee
daags bezoek in IJsland, heeft het
pleidooi van zijn collega Hannibals-
son nu al voorbereidingen te treffen
voor dergelijke reducties, gisteren
van de hand gewezen.
De IJslandse regering dringt er
binnen de NAVO al langere tijd op
aan om van de zeestrijdkrachten
agendapunt te maken op de ont-
ARNHEM (GPD) Hoewel de Op zoek in Apeldoorn naar een gij- een dekenkist te hebben opgeslo-
Apeldoornse kolonel K. van der zeiaar zag de de Westduitser op die ten, stak hij diens huis in brand,
Kieft tijdens diens gijzeling vorig bewuste 22ste juni aanvankelijk
jaar juni door een politieschot dode
lijk werd getroffen, vindt de Arn
hemse officier van justitie mr. A. P.
Besier dat de dood van de kolonel
geheel en al aan de 34-jarige uit
i gezin met. kinderen aan de ont
bijttafel zitten. Maar die liet hij on
gemoeid toen hij meteen daarop de
in uniform gestoken Van der Kieft
buiten zag komen. Door de gij-
Westduitsland afkomstige gijzelne- zeling wilde de enkele weken tevo>
moet worden toegerekend. Hij
vroeg om een- zeer langdurige 1
wijdering uit de maatschappij
uit een Duitse gevangenis ont- Onderzoekers
zoals stimuleren van vertrek bij het zullen vallen.
DEN HAAG (GPD) - Voor minis- lichten. Het onderzoek is echter nog
ter Ritzen (onderwijs) dreigt een steeds niet afgerond. "De proble-
strop op zijn begroting over 1990 matiek is taaier dan we hadden ge- wapeningsbesprekingen tussen
van 700 miljoen gulden. Dat blijkt dacht", heet het op het departe- Oost en West. Het land wijst erop
uit een onderzoek van de vaste com- ment. dat de NAVO wat marine betreft
missie voor de Rijksuitgaven in de
Tweede Kamer. Het dreigende te-
kort wordt vooral veroorzaakt door
onbetrouwbare schattingen van
leerlingen- en studentenaantallen.
Net als voorgaande jaren zullen de
leerlingen- en studentenaantallen
in 1990 sterker stijgen dan tot voor
kort werd verwacht.
Ook de voorschotregeling voor
scholen vormt een ongewisse factor
op de onderwijsbegroting. De voor
schotten die scholen krijgen uitge
keerd stemmen vaak niet overeen
met de werkelijk gemaakte kosten.
De commissie voor Rijksuitgaven
verwacht dat Ritzen alleen al hier
door een tekort van ruim 200 mil
joen boven het hoofd hangt over
1990. Daarnaast is de verwachting
dat voor vervanging bij ziekte van
leerkrachten te weinig gelden zijn
gereserveerd.
De commissie voor de Rijksuitga
ven baseert haar voorspellingen op
historisch onderzoek naar de onder
wijsbegrotingen over de jaren '86
tot en met '89. Het totaalbedrag van
de strop over 1990 (700 miljoen)
komt nagenoeg overeen met de te
korten waar Ritzens voorganger,
Deetman, in '89 voor kwam te staan.
Het gaat om een standaardonder-
zoek ter informatie van Tweede-Ka
merleden die binnenkort de onder
wijsbegroting 1990 onder de loep
nemen. Vlak voor zijn aantreden
voorspelde onderwijsminister Rit
zen een gat op de begroting voor
1990 van anderhalf miljard gulden.
CDA en D66 reageren laconiek op
de voorspellingen van de commis
sie voor de rijksuitgaven. "We had
den niet anders verwacht", aldus
CDA-Kamerlid Lansing. D66-Ka- o
merlid Nuis heeft de notitie nog niet joen gulden
gelezen maar noemt de te verwach
ten tekorten op de onderwijsbegro
ting „niet nieuws". Het zou pas echt
bijzonder 'zijn als de onderwijsbe
groting in 1990 mooi rond loopt, me
nen de Kamerleden.
Een van de eerste stappen die Rit
zen als minister van onderwijs zette
was de instelling van een werk
groep die de begroting moest door
een voorsprong heeft op het Oosten.
Bij lopende onderhandelingen over
reducties van de conventionele
strijdkrachten in Europa (CSE)
staat de marine echter niet ter dis
cussie. Ook bij een vervolgakkoord
(CSE 2) denkt de Nederlandse mi
nister niet aan het opnemen van de
zeestriidkrachten.
Hannibalsson stelde gisteren,
ROTTERDAM (GPD) - Het Rijks
instituut voor Milieuhygiëne en
Volksgezondheid (RIVM) houdt on
verkort vast aan de uitkomst van
het milieu-onderzoek in het
Lickebaertgebied, waaruit blijkt
dat de Afvalverwerking Rijnmond
(AVR) de meeste dioxine uitstoot
van alle vervuilers in het Westland.
Ook de Staat is die mening toege
daan en handhaaft de schadeclaim
van 2,2 miljoen gulden op het ver-
brandingsbedrijf via een civiele
procedure.
Maandag maakte het Openbaar
Ministerie in Rotterdam bekend
geen aanleiding te zien om de direc
tie van de AVR strafrechtelijk te
vervolgen. Volgens woordvoerster
mr. J. Mooijen heeft Justitie haar
onderzoek gericht op de bedrijfs
voering van de AVR in het verleden.
Het onderzoeksteam, waarin ook
het ministerie van VROM was ver
tegenwoordigd, is gisteren opge
doekt.
Eind november maakte Justitie
bekend dat de AVR zich niet schul-
"rijweT geheelTfhankeiijk di« h?eft gemaakt aan verbranding
sche reden om voor reductie
zeestrijdkrachten te pleiten
land
van de visindustrie. Een (nucleaire)
ramp met een onderzeeboot zou de
visserij aanzienlijke schade kunnen
toebrengen. Minder marine ver
kleint die kans.
Van den Broek verklaarde dat
daarover geen echte onenigheid be-
i gesprek met Van den Broek, dat staat tussen IJsland en Nederland.
IJsland vroeger wellicht te snel v
met het pleidooi
IJsland stelt alleen andere prioritei-
de zeestrijdkrachten. Maar met
de voortdurende ontspanning tus
sen Oost en West meent Hannibals
son dat "de tijd rijp is" om het on
derwerp weer ter tafel te brengen.
IJsland heeft ook een pragmati-
ïindering ten, aldus de bewindsman. Op
bepaald moment" moeten
zeestrijdkrachten in de ontwape
ningsonderhandelingen worden be
trokken. Maar op het moment "is de
agenda nogal vol", aldus Van den
Broek.
de hulpeloze jurist levend
caat nog twaalf politiemensen als
getuigen wilde oproepen in ver
band met de gang van zaken tijdens
de verdachte ge- hem-noord. Toen de rechtbank i
chemisch afval met te hoge
centraties PCB's. Een rekenfout
zou aan de aanvankelijke verden
king ten grondslag hebben gelegen.
Justitie sluit niet uit dat op grond
van diezelfde rekenfout de verden
king is ontstaan dat de AVR verant
woordelijk zou zijn voor de hoge
concentraties dioxine.
Mr. Mooijen: "Justitie is vooral de
input van fcet bedrijf nagegaan en
ziet geen reden tot verdere vervol
ging. We doen geen uitspraken over
de resultaten van de bedrijfsvoe
ring met betrekking tot het milieu.
De AVR werkt op basis van vergun
ningen van het ministerie van
VROM. Zolang het bedrijf zich aan
die voorwaarden houdt, is er geen
sprake van een onrechtmatig han
delen. Ook niet zodra blijkt dat er
desondanks sprake is van dioxine
vervuiling".
Het ministerie van VROM zegt
dat enige verwarring is ontstaan
naar aanleiding van het besluit van
de Rotterdamse Justitie om het
strafrechtelijk onderzoek tegen de
AVR te staken. Dat komt volgens
het departement doordat ook het
RIVM onderzoek doet, in dit geval
treft het Lickebaertgebied is het
moeilijker te bewijzen dat de AVR
de belangrijkste bron is, ofschoon
wij dat wel aannemelijk achten. Be
halve de AVR draaien rond hqt
Lickebaertgebied meer industrie-
en, maar die stoten lang niet zoveel
dioxine uit als de AVR".
Volgens de RIVM-directeur heeft
zijn instituut, samen met een reeks
andere instanties, een betrouwbare
rekenmethode ontwikkeld op basis
van de dioxineconcentraties in Ne
derland. Volgens Langeveld is Ne
derland bedekt met een dunne de
ken van dioxine. "Rond alle ver
brandingsinstallatie vertoont die
deken een bult. We hebben vastge
steld dat maximaal dertig percent
van de dioxine in het Lickebartge-
bied wordt veroorzaakt door de
AVR. De rest komt waarschijnlijk
uit andere bronnen. In het
Lickebaertgebied hebben we 12 pi-
cogram dioxine per gram melkvet
aangetroffen, terwijl het landelijk
gemiddelde op 1 tot 1,5 picogram
ligt".
Arnhem schrapt
AEG voor tram
ARNHEM (ANP) - De gemeente
Arnhem doet geen zaken met het
Westduitse bedrijf Magnetbahn
GmbH, onderdeel van AEG-con-
cern. Het bedrijf was kandidaat
voor aanleg van een zweeftram in
Arnhem, maar onderhoudt econo
mische banden met Zuid-Afrika.
Het Arhemse college voert een
voorkeursbeleid voor bedrijven die
niet met Zuid-Afrika handelen. Er
wordt in de Gelderse hoofdstad ook
al gezocht naar een ander bouwbe
drijf voor het superstadion Akzo-
drome.
CDA en PvdA:
extra geld
voor daldozen
positie met de politie bereiken,
l onderhandelings- onderzoekskliniek Pieter Baan
korte schorsing de verzoeken
afwees, weigerde de verdachte nog
langer aan de procesgang mee te
de Justitiële werken en verscheen aanvankelijk VM* zegTde beslissing
i de rechtzaal.
zijn gedachtengang steeds te
De officier wees er in zijn twee den geschaduwd door politie en le-
durend requisitoir op, dat al- den van de Westduitse geheime
dienst.
Overigens had hij alle aanleiding
tot dergelijke gedachten, want
jaar gevangenisstraf tegen hem.
leen al de concrete situatie
de kolonel door de gijzelnemer
gebracht 'de waarschijnlijkheid
fer voortdurend met een tegen zijn tisch vuurwapen een postkantoor te
hoofd gehouden geladen wapen be- overvallen in het drukke Arnhemse
revolver v.
steld dat
door een kogel
de Westduitser zo inge- nestation en postagentschap in
de verdachte Apeldoorn te beroven, nadat de
worden geraakt grond in Arnhem hem te heet onder
i de verdachte een begaafd per
soon, die enigszins verminderd toe
rekeningsvatbaar is vanwege een
gestoorde persoonlijkheidsontwik
keling. Tussen 1975 en 1983 kreeg
hij van de Duitse justitie bij elkaar
acht jaar jeugdstraf en nadien nog
een zeven jaar gevangenisstraf op
gelegd.
Overigens woonde verdachte de
behandeling van zijn rechtzaak niet
bij. Bij monde van diens raadsman
mr. P. H. Bakker Schut verzocht hij
de rechtbank om een psychiatrisch
tegenonderzoek, terwijl zijn advo-
niet r
overigens voor kennisgeving
i justitie
oDEN HAAG (GPD) - Een Kamer-
de mate van dioxinevervuiling meerderheid van CDA en PvdA wil
-herkomst in Nederland. Het RI- dit jaar 1,5 miljoen extra uittrekken
voor de opvang van dak- en thuislo
zen. Ook willen de twee fracties de
hulpverlening aan zwervers de ko
mende jaren structureel uitbreiden.
Dat bleek gistermiddag tijdens de
landelijk behandeling van de begroting Wei-
het verle- zijn en Cultuur.
Het CDA maakte zich vooral zor
gen over de oudere zwervers "die
niet meer voor zichzelf kunnen zor
gen en daardoor tussen wal en schip
ketwachters de zaal ingesleept, fen. Op basis daarvan werken wij terecht komen", aldus Doelman
Rechtbankpresident mr. H. Her
mans accepteerde zijn afwezigheid
echter niet en meende dat de ver
dachte zich in het openbaar diende
te verantwoorden gezien de ernst
delict. Geboeid
RIVM-directeur ir. F. Langeweg
"We gaan verder met c
onderzoek. We hebben
den al vastgesteld dat rond alle be
drijven in Nederland
waarop alsnog werd besloten de met een model, dat aangaaft
man te verwijderen. "Omdat een re- de bron zich bevindt. Wij zijn er van
delijke procesvoering in aanwezig- overtuigd dat elders in Nederland
heid van de verdachte niet mogelijk verbrandingsinstallaties als de ver
is", aldus de president bij nader in- oorzakers van dioxinevergiftiging op 'terugkeer
zien. moet worden gezien. Voor wat be- pij'.
(CDA). Zij pleitte voor uitbreiding
van makkelijk toegankelijke op
vangmogelijkheden. Voor jongere
s moet de hulp gericht zijn
aatschap-
ook de kolonel automatisch door de voeten was geworden. Het buit
kogel uit verdachtes revolver gemaakte geld zou hij gebruiken
zich een vals paspoort
2 identiteit in Amsterdam a
te schaffen.
dodelijk zou zijn getroffen.
Daarbij komt nog, dat de gijzelne
mer tegenover de politie heeft ver
klaard de gegijzelde militair onher
roepelijk te hebben gedood als niet
spoedig aan zijn eisen één mil- Dat alles had hij nodig vanwege zijn
Advocaat
i 100 gram
vlucht uit de gevangenis
het
lonel volledig ingecalculeerd in zijn
jaar uit zat. Kort na die
plannen. Hij heeft zelfs, aldus afge- vlucht, hoewel hij nog r
erklaringen, met opzet i
militair gegijzeld, omdat hij die ook
zou kunnen doodschieten".
tig dagen had te gaan, pleegde hij
een overval op een bejaarde advo
caat in Braunschweig. Na de man in
ADVERTENTIE
Tandarts
In Groningen studeert morgen de
eerste dove tandarts van Nederland
af. Martin Koning (33). De faculteit
Tandheelkunde in Groningen heeft
een sterk geïndividualiseerd onder
wijsprogramma. waardoor Koning
alleen in de werkgroepen hulp no
dig had van een doventolk. De kos
ten daarvan zijn vergoed door het
GAK.
Lubbers
Op verzoek van Eerste Kamerlid
Schuurman (RPF) moet premier
Lubbers op 20 februari nog eens ko
men uitleggen wat hij heeft bedoeld
met zijn uitspraken vorige week
over de (politieke) rol van de Eerste
Kamer. Verschillende senatoren
menen dat de Eerste Kamer beslui
ten van de Tweede Kamer rustig en
ook op politieke wijze moet kunnen
heroverwegen.
Verkrachting
De Roermondse rechtbank heeft
gisteren een twintigjarige man uit
Venray veroordeeld tot achttien
maanden cel en tbs. De man had ok
tober vorig jaar een twaalfjarig
meisje verkracht toen hij met proef
verlof uit een strafinrichting in Ven
ray was.
Blindentekens
Blindentekens op bankbiljetten
worden weinig gebruikt. Dat blijkt
uit een onderzoek. Blinden voelen
zich geremd de tekens te voelen in
de winkel. Bovendien' wordt identi
ficatie van de biljetten bemoeilijkt
door vouwen en kreukels. Gepleit
wordt voor brailletekëns op de bil
jetten.
Er is nogal wat veranderd in het kers
verse belastingjaar 1990. Daarom
hebben we in een brochure 'ns netjes
naast elkaar gezet hoe 't was in 1989
en hoe 't nu is geworden. Handig om
bij de hand te hebben. U kunt
'm krijgen op het postkantoor en het
belastingkantoor en bij de bibliotheek.
AMSTERDAM - Het Amsterdam
se stadsdeel Bijlmermeer had nooit
gebouwd mogen worden. Iedereen
is het er nu over eens: de met veel
idealen opgezette wijk is een grote
mislukking. De wijk valt alleen nog
te redden als grote delen worden ge
sloopt, zo hebben deskundigen van
rijk en gemeente Amsterdam giste
ren meegedeeld. Alleen door ge
deeltelijke afbraak van de hoog
bouw kan de buurt weer leefbaar
worden gemaakt.
door
Weert Schenk
Een dergelijke ingreep betekent
dat ongeveer 3000, merendeels nog
goede flatwoningen, tegen de vlak
te gaan. Ze worden vervangen door
een kleiner aantal nieuwe wonin
gen in lagere, vriendelijker uitzien
de flatgebouwen, 3000 andere ap
partementen moeten worden gere
noveerd tot luxe flats met huren
tussen de 800 en 1000 gulden. De
resterende 6500 flats blijven in soci
ale huursector, maar krijgen een
grote onderhoudsbeurt. Totale kos
ten: 645 miljoen gulden.
Met het plan om delen van de Bijl
mer te slopen komt ook
de vele pogingen de verpauper-
mer heeft financieel nadelige gevol
gen. Dat is natuurlijk ook de achter
grond voor het advies om de wijk
drastisch te verbouwen. De wo
ningbouwvereniging Nieuw-Am-
sterdam, die in 1984 werd opgericht
om het woningbestand in de Bijl
mermeer te beheren, verkeert in
grote financiële nood.
De slechte verhuurbaarheid van
de woningen, de jaarlijkse leeg
stand (gemiddeld 24 procent), het
extra onderhoud en het herstel van
liften, galerijen en andere gemeen
schappelijke ruimtes hebben in
korte tijd Nieuw-Amsterdam aan de
afgrond gebracht. Er is momenteel
een jaarlijks tekort heeft van tien
miljoen gulden. De totale schuld be
draagt inmiddels al 90 miljoen. Om
die reden is de werkgroep Toe
komst Bijlmermeer gevraagd een
oplossing aan te reiken.
De deskundigen op het gebied
van volkshuisvesting vinden dat de
opzet van de wijk moet veranderen.
Het aanbrengen van meer variatie
in woonmogelijkheden is noodza
kelijk. Voor de nieuwe indeling
moeten grote delen worden ge
sloopt. Dat betekent een enorme ka
pitaalvernietiging, want de wonin
gen zijn nog lang niet afgeschreven.
Vandalisme
de boel op te kalefateren. Alle maat- zieningen komen te laat en in onvol
regelen het leefklimaat te verbete
ren en de leegstand te bestrijden,
zijn lapmiddelen gebleken. (Bijna)
niemand wil in de Bijlmer wonen.
Het imago van een achterbuurt met
vervuiling, achterstallig onder
houd, vandalisme, drugsoverlast en
criminaliteit valt niet weg te wissen.
Aan zo'n fiasco zullen de ontwer
pers van de Bijlmer in het begin van
de jaren zestig nooit hebben ge
dacht. Zij hadden een 'stad met toe
komstwaarde' voor ogen. Een
stadsdeel met natuur, ruimte, ver
keersveiligheid, wooncomfort en
stedelijke voorzieningen.
De ontwerpers schetsen de Bijl
mer als hoogbouwstad, waarin de
gebouwen midden in een parkland
schap staan, waar alle denkbare re
creatieve voorzieningen aanwezig
zijn en waar snel en langzaam ver-
keer van elkaar gescheiden zijn.
Met snelle metrotreinen kunnen de
bewoners van de wijk, traditionele
gezinnen, naar het centrum van
Amsterdam reizen.
Bezuinigd
De plannen zijn mooi, maar al bij de
uitvoering ervan gaat het mis. Op al
les moet worden bezuinigd. Voor-
Ondanks de behoorlijke grootte
de flatwoningen v
niet graag
doende mate. De metro rijdt pas
tien jaar na de bouw van de eerste
woningen de Bijlmer binnen.
Vader, moeder en kindertjes stel- buurt
len het leven in flats toch niet zo ge
weldig op prijs. Zij willen liever wo
nen in rijtjeshuizen met een tuintje.
In plaats van de gezinnen trekken
t de flatwoningen, die el- gaat ten koste van de leefbaarheid
Volgens de
de meeste anders op. Het gaat
de Bijlmer. De tussen de 660 en 765 milj'
zit
gulden
meeste bewoners beschouwen de kosten als er niets verandert. Dan
als een opstapje voor
huisvesting elders in Amsterdam.
Dat maakt van de Bijlmer een door
gangshuis waarop de tijdelijke be
niet zuinig zijn. Het gedrag
de wijk.
zijn de maatschappelijke kosten die
vandalisme en criminaliteit met
zich meebrengen nog niet meegere
kend. Dan is het goedkoper om er
645 miljoen tegen aan te gooien en
de Bijlmer aantrekkelijker, leef
baarder en veiliger te maken.
De werkgroep onderstreept dat
de Bijlmer het nemen van stedebouwkundige
die elders maatregelen alleen onvoldoende i
ders geen woonruimte krijgen: al
leenstaanden, samenwonenden,
rijksgenoten en buitenlanders.
Ondertussen wordt ook duidèlijk
dat de scherpe scheiding van aller
lei functies niet altijd even positief hebben. Het betreft
uitwerkt. De bereikbaarheid van de
voorzieningen is slecht. Van het
parklandschap met vele verscholen percentage bewoners dat laag ge- de veiligheid
hoeken wordt geen optimaal ge
bruik gemaakt en zeker 's avonds
krijgen voetgangers en fietsers er
een gevoel van onveiligheid.
Ook in de flatgebouwen en par
keergarages voelen de mensen zich
weinig kansen op de woningmarkt Er zullen aanvullende plannen
het alge- moeten worden gemaakt op het ge
schoold is, geen werk kan krijgen beteren. Zonder 'sociale
i laag inkomen heeft, i
zienlijk. Voor hen zijn biedt de c
geving weinig mogelijkheden.
Wellicht dat de problemen
wing' heeft ons voorstel weinig
kans van slagen, aldug de
niet op hun gemak. De eentonige zouden kunnen worden opgelost teren i
De Amsterdamse wethouder
achterstand nog L.Genet (volkshuisvesting) zei gis-
hoogbouw bevordert de onderlinge
contacten niet. De mensen wonen
op zich zelf en hebben geen interes
se voor wat er buiten gebeurt. Er is
geen sociale controle. Op die ma
nier kan nooit de hechte samenle
ving ontstaan, die nodig is om zich
in de buurt prettig te voelen.
met werkgelegenheidsbeleid e
i reactie dat 'een' stede-
bouwkundige ingreep in de Bijlmer
komenspolitiek. Maar dat heeft moet kunnen plaats vinden. Hij
geen invloed op alle andere nadelen noemde het de belangrijkste op-
de wijze waarop de Bijlmer i
gebouwd.
Financiële nood
De onaantrekkelijkheid van de Bijl- niets te doen.'
dracht van de huidige generaties
bestuurders om te werken aan de
'sociale vernieuwing': het is slecht
om alleen maar te bouwen en verder