Leger wordt ingekrompen burdo Sociale woningbouw wordt onbetaalbaar' Veiligere geneesmiddelen op komst Ex-consul eist rectificatie HET VOORJAAR BEGINT BIJ BURDA Bezuiniging van 2,2 miljard 41e Pantserbrigade hoeft geen eerste klap meer uit te delen Onverzekerd Milieufederatie wil sluiting dna-afdeling Akzo-Pharma VRIJDAG 26 JANUARI 1990 DEN HAAG (ANP/GPD) - Minister Ter Beek (defensie) wil het Nederlandse leger de komende jaren inkrimpen met 3550 mensen. Daarnaast wordt fors bezuinigd op de aanschaf van nieuw mate rieel. De maatregelen moeten tot het jaar 1995 leiden tot een bezui niging van 2,2 miljard gulden. De vakbonden van militairen heb ben 'met onbegrip" op de voornemens van Ter Beek gereageerd. Minister Ter Beek rekende de Tweede Kamer gisteren voor hoe hij de al eerder aangekondigde be sparingen van 2,2 miljard gulden op het defensie-budget wil invullen. De meest opvallende maatregel is dat in 1991 en 1992 in totaal 750 van de 5.500 Nederlandse soldaten uit West-Duitsland worden terugge trokken, nu de aanvalsdreiging 'uit het oosten' is verminderd. In Neder land zelf wordt het aantal parate troepen ingrijpend teruggebracht, wat een personeelsvermindering van ongeveer 1.000 mensen bete kent. Het korps Mariniers moet 300 van de 2.800 plaatsen inleveren. Op het ministerie van defensie en in de staven verdwijnen ongeveer 1.500 arbeidsplaatsen. De overblijvende militairen moe ten het met minder materieel stel len. De plannen voot twee nieuwe Zwaardvis-onderzeeboten en twee mijnenvegers gaan niet door. Van de aan de marine beloofde 24 nieu we boord-helikopters wil Ter Beek er vier schrappen. Een aantal fregat ten wordt vervroegd uit de vaart ge nomen en niet vervangen. Vanaf 1993 zal de Nederlandse luchtmacht geen 162 maar 144 F-16-gevechts- vliegtuigen aan de NAVO-strijd- krachten bijdragen. Ter Beek zei gisteren dat afscheid is genomen van de 'kaasschaaf-me thode' om besparingen te realise ren. Volgens hem is nu sprake van "het snoeimes". De minister noem de gisteren de inkrimping van het personeelsbestand "veruit het pijn lijkst". Gedwongen ontslagen zul len zo veel mogelijk worden verme den, maar garanties daarvoor zijn niet te geven, zo verklaarde hij in de Kamer. Definitieve besluiten wor den overigens pas, na overleg met de bonden en onderdelen van de krijgsmacht, eind dit jaar genomen. De Kamer reageerde beduusd. vooralsnog niet negatief op de de minister. Ver schillende partijen benadrukten de noodzaak van een sociaal plan voor het personeel. De eerste reacties van militaire bonden zijn afwijzend. Het Samenwerkingsorgaan Belan genverenigingen van Militairen (SOM) meent dat de onzekerheid voor het defensie-personeel verder is toegenomen. De Nederlandse Of ficieren Vereniging (NOV) rept over "onduidelijkheid" bij Defensie. Beide organisaties verwijten Ter Beek juist te veel de kaasschaafme thode toe te passen. "De minister kiest er voor om de taken in stand te houden, met minder personeel en minder materieel", zo stelt de NOV. De organisatie kijkt "zeer kritisch" tegen de voornemens van de minis ter aan, vooral omdat "de ontspan ning tussen Oost en West wordt aan gegrepen om nu al de Nederlandse inbreng in NAVO-verband terug te dringen, zonder dat daarover een bondgenootschappelijk besluit is genomen". Bij het SOM heerst "onbegrip en ongeloof'. Ter Beek heeft "vage be leidsvoornemens" gepresenteerd en "met geen woord over taak-afsto- ting gerept". Het beleid wordt be paald door ."ordinaire budgettaire doelstellingen", aldus het SOM. Een gedeelte van het bespaarde be drag. 0,6 miljard, wordt overigens besteed voor het saneren van zwaar vervuilde militaire oefenterreinen. Staatssecretaris van defensie Van Voorst tot Voorst heeft gisteren de marinewerven in D^n Helder en Vlissingen gewaarschuwd zich op eei\.(buitenlandse) toekomst te ori ënteren. "Aan een verdergaande ra tionalisatie van de Nederlandse de fensie-industrie valt niet te ontko men. Dit zal met name doorwerken DEN HAAG De aankondiging van defensieminister Ter Beek dat Nederland 750 militairen uit West- Duitsland terugtrekt, is nauwelijks echt verrassend. De Nederlandse stap volgt op veel ingrijpender be slissingen van de Sovjetunie en de Verenigde Staten, en reageert ook op een steeds luider wordende roep om bezuinigingen in Nederland. door Louis Burgers Toch betekent de aangekondigde terugtrekking van een geniebatal jon en een bewakingseenheid meer dan een bezuiniging. Voor Neder land vormt het besluit het eerste tastbare bewijs dat de ontspanning in Europa lijkt door te zetten. Gedurende meer dan veertig jaar vormde de grens tussen de Duitse West- en Oostzones de scheidslijn tussen twee vijandige militaire blokken. In die tijd ook versterkten Navo en Warschaupact elk jaar op nieuw hun stellingen langs die grens. Tot, in de tweede helft van vorig jaar, de ene na de andere Oost- europese natie zich losmaakte uit het communistische stelsel. De val van het Oostduitse regime van Erich Honecker betekende de definitieve doorbraak. De stellin genoorlog langs de DDR-grens is volstrekt achterhaald, nu elke Oost duitser zo naar het westen kan. Ei genlijk blijkt nu pas dat het slaan van dat eerste gat in de Berlijnse Muur z'n effect niet mist. Wat in de nacht van 9 op 10 november 1989 ge beurde maakt een begrip als 'voor waartse verdediging' zoals de strategie van de Navo luidt ach terhaald. De politici in oost en west moeten de vrede nu onderling waarborgen. Daarbij speelt dé militaire factor nog slechts een beperkte rol. De re denering: legers blijven nodig, zo lang de situatie in Oost-Europa en de Sovjetunie zich niet heeft gesta biliseerd heeft. Maar ze kunnen wel kleiner worden, en ze kunnen wor den teruggehaald. Pantserbrigade Voor het Nederlandse leger bete kent deze ontwikkeling dat er een eind gaat komen aan de aanwezig heid van de 41e pantserbrigade in Noord-Duitsland. De eenheid is sinds oktober 1963 gelegerd aan de Nederlandse militairen oefenen in West-Duitsland. Een gedeelte van hen wordt de komende jaren teruggehaald. noordzijde van de Luneburgerhei- de, het gebied dat Nederland in ge val van oorlog zou moeten verdedi gen. In ruil voor de aanwezigheid van de 'maten' in West-Duitsland kreeg de Duitse luchtmacht de be schikking over de legerplaats Bu- del. De brigade verving in 1963 een lichte brigade die kort na de Berlijn se crisis van augustus 1961, toen de Muur werd gebouwd, in hetzelfde gebied werd gestationeerd. Dat was de eerste keer dat een Nederlandse militaire eenheid niet alleen in West-Duitsland oefende, maar daar ook haar vaste legerplaatsen kreeg. Dat hing samen met de verande ring in Navo-strategie. Niet langer ging het om een 'massale vergel ding' van een aanval vanuit het oos ten. Het bondgenootschap besloot vanuit defensieve stellingen te kun nen reageren op een aanval en daar bij de strijd zo snel mogelijk over te brengen naar het gebied van de te genstander. Laagvlakte Naast de Nederlandse legereenheid van een kleine 5000 manschappen hebben ook de in Nederland gele gerde overige onderdelen van het Eerste Legerkorps de taak de Noordduitse laagvlakte te verdedi gen. Dat doen zij samen met Duitse, Belgische en Britse troepen. Duit sers, Amerikanen en Canadezen zijn verantwoordelijk voor Zuid- Duitsland, terwijl de Fransen vanuit Baden-Württemberg een soort reserve vormen. Naast de parate brigade zijn in' Duitsland nog enkele eenheden van de Nederlandse luchtmacht en de marechaussee- gestationeerd. Daar mee komt het totaal op zo'n 5500 Nederlandse manschappen. De brigade telt rond 1000 beroepsmili tairen, die met hun families vooral in het stadje Zeven, bij Seedorf, wo- De taak van de pantserbrigade is eigenlijk eenvoudig. Zij moet de eerste klap opvangen in geval van een aanval. Een vijand moet daarna zo lang worden tegengehouden dat de rest van het Eerste Legerkorps naar de Duitse laagvlakte kan ko men. Vandaar ook dat het Neder landse leger jaarlijks oefent hoe snel het kan reageren op toenemen de internationale spanningen. Jaar lijks wordt bijvoorbeeld de inzet baarheid van groot-verlofgangers nagegaan via de oefening 'Donder- slag'. Door de vermindering van de spanningen tussen Oost- en West- Europa kan de reactietijd (zoals dat in het militaire jargon heet) langer worden, zonder dat daarmee de vei ligheid van West-Europa in gevaar komt. De Nederlandse minister van defensie. Ter Beek. heeft voorlopig gekozen voor een vermindering met rond 750 manschappen, door een geniebataljon en een bewa kingseenheid met klein verlof te sturen en geen nieuwe divisiestaf naar Duitsland te zenden. Later zou hij jaarlijks 375 manschappen uit de Bondsrepubliek willen terugtrek ken. Slagkracht Door zijn keuze wordt de slagkracht van de pantserbrigade nauwelijks aangetast. De tanks blijven voorlo pig in de Bondsrepubliek. De poli tieke betekenis van het besluit is echter aanzienlijk. Nog dit jaar wil len Navo en Warschau Pact in We nen tot beslissingen komen over een wederzijdse vermindering van de strijdkrachten. Los daarvan hebben Moskou en Washington al duidelijk gemaakt dat zij niet langer van plan zijn een groot deel van hun begroting te be stemmen voor defensie. Geen van beide landen kan zich dat nog lan ger permitteren. De twee super machten hebben door hun econo mische problemen duidelijk erva ren waar de grenzen van hun macht liggen. De Amerikaans/Russische beslui ten om hun troepenmachten in Oost- en West-Europa te verminde ren. worden nu door Nederland en België gevolgd. Eerder had de Bondsrepubliek al besloten het le ger te verkleinen. Na de val van de Muur en het ope nen van het IJzeren Gordijn volgt nu geleidelijk - de afbraak van de muur van staal. Het zal niet lang meer duren of de kreet 'er staat daar zoveel legertuig, dat het niet eens al lemaal naast elkaar geparkeerd kan worden' behoort definitief tot het verleden. r de die DEN HAAG (ANP) - Nieuwe sociale huur- en koopwoningen dreigen on betaalbaar te worden voor lagere in komensgroepen als gevolg van de stijgende hypotheekrente en het door de overheid gevoerd beleid. De Raad voor de Volkshuisvesting (RAVO) schrijft dit in een onge vraagd advies aan staatssecretaris Heerma (volkshuisvesting). Heerma wil blijkens zijn nota Volkshuisvesting in de jaren '90 zijn beleid vooral richten op gezinnen met een netto-inkomen van 30.000 gulden per jaar en alleenstaanden die jaarlijks 22.000 gulden te beste den hebben. Verder wil hij het eigen woningbezit bij de lagere inko mensgroepen stimuleren. Van deze voornemens dreigt volgens de RAVO weinig terecht te komen. Goedkope nieuwbouwwoningen in"de sociale sector (premie A) zijn door gestegen hypotheekrente en verscherpte subsidievoorwaarden voor vrijwel iedereen onbereikbaar geworden, concludeert de raad. De aangekondigde versoepeling van de normen voor gemeentegarantie zal volgens het adviesorgaan weinig soelaas bieden. Ook de aanvangshuren van nieu we sociale huurwoningen baren de RAVO zorgen. Een nieuwe eenge zinswoning "van bescheiden tot normale afmetingen" moet dit jaar Uitlevering De Amsterdamse politie heeft de Spaanse politie om uitlevering ge vraagd van de Amsterdammer die eerder deze week bij de grensover gang La Junquera werd opgepakt met 166 vervalsingen van Picasso- prenten onder de motorkap van zijn auto. Een woordvoerder van de Am sterdamse politie heeft dat beves tigd. De man wordt al sinds een jaar gezocht in Nederland. Overleden In een cel van het politiebureau van Purmerend is woensdagavond een 53-jarige inwoner van die gemeente overleden. De man was tegen het einde van woensdagmiddag in ken nelijke staat van dronkenschap aan gehouden op de openbare weg. Een half uur na de insluiting heeft een huisarts uit Purmerend de man on derzocht en geen medische bezwa ren tegen een voortgezet verblijf in de cel gevonden. Twee uur na dit medisch onderzoek werd de man dood aangetroffen. Bekend Een 24-jarige man, uit Amsterdam heeft gisteren bekend de 47-jarige Jelle Harm Steinvoorte uit Sneek te hebben vermoord. Uit de volledige bekentenis blijkt dat de man Stein voorte in de nacht van 4 op 5 decem ber om het leven heeft gebracht. al een huur van 575 tot 675 gulden per maand kosten. Bovendien be staat het plan de individuele huur subsidie in principe tot 250 gulden per maand te beperken. Voor de laagste inkomensgroepen betekent dit dat zij niet meer voor een nieuwe sociale huurwoning in aanmerking komen, aldus de RAVO. De overheid zou volgens de RAVO moet terugkomen van haar voornemen de sociale woningbouw in toenemende mate aan de markt over te laten. Het voorzien in de wo ningbehoefte moet een rijkstaak blijven, vindt de raad. Tsjechische boter met pcb's in Nederland PRAAG/DEN HAAG (Rtr./ANP) - De Tsjechoslo- waakse handelsmaatschappijen Koospol en Imex hebben vorig jaar 293 ton boter, verontreinigd met kankerverwekkende pcb's uitgevoerd. Het grootste deel is naar Nederland gegaan. De Nederlandse autoriteiten zijn volgens Cakadja inmiddels op de hoogte gesteld. Een woordvoerster van het Neder landse ministerie van wvc kon dit nog niet bevestigen. De Rijkskeuringsdienst van Waren van dit ministerie is bij invoer verantwoordelijk voor de con trole op de kwaliteit en veilig heid van produkten als boter. De Tsjechoslowaakse rege ringswoordvoerder Zbynek Fiala noemde de uitvoer van verontreinigde boter "een ty pisch voorbeeld van de erfenis van het verleden". De nieuwe regering onderzoekt mogelijk heden om uitvoer van verontrei nigde levensmiddelen te voor komen. Tegen ziekten als reuma, kanker en cara UTRECHT (ANP) - Farmacologen werken aan een nieuwe generatie geneesmiddelen met veel minder of geen bijwerkingen, die het hoofd kunnen bieden aan chronische ziekten als reuma, kanker en aan doeningen aan de ademhalingsor ganen. Het gaat om medicijnen waarmee het natuurlijke afweersys teem van de mens kan worden ge stimuleerd of geremd. Prof.dr. F. Nijkamp, hoogleraar aan de faculteit farmacie van de Rijksuniversiteit in Utrecht, is blij met de volgens hem veelbelovende ontwikkeling, waaraan nu zowel wetenschappelijke instellingen als de farmaceutische industrie hard werkt. Met de nieuwe categorie ge neesmiddelen zullen de genoemde ziekten eerder kunnen worden aan gepakt. Met de huidige geneesmid delen kan men meestal alleen de symptomen bestrijden. Recent heeft de medische weten schap een groep van lichaamseigen moleculen ontdekt die een belang rijke rol spelen bij de afweer van het lichaam tegen het binnendringen van ziekteverwekkende micro-or ganismen en het ontstaan van kan kercellen. Ze heten cytokinen. Het zijn eiwitmoleculen die zijn opge bouwd uit 75 tot 150 aminozuren. Cytokinen worden in het lichaam gevormd door cellen die betrokken zijn bij de afweer tijdens infecties van bacteriën en virussen. Ze zijn volgens prof. Nijkamp van cruciaal belang voor het verloop van deze ziekten. De moleculen geven het signaal door dat verschillende on derdelen van het afweersysteem van het lichaam geactiveerd moe ten worden. De hoogleraar noemt ze ADVERTENTIE met het nieuwe februari-nummer dat nü overal verkrijg baar is. Geheel in het Nederlands met gratis kant-en- klaar-patronen voor de mooiste voorjaarsmode. Prijs f 6,25 BEPAAL JE EIGEN MODE MET AMSTERDAM (ANP) - De lige Spaanse consul in Nederland R. Jover y De Mora Figuera heeft giste ren in een kort geding voor de recht bank in Amsterdam rectificatie ge ëist van een artikel van Trouw van 20 december 1989. In dat artikel stond dat de Haagse politie onder zoekt of de oud-consul iets te ma ken heeft met de bomaanslagen op Spaanse doelen vorig jaar in Den Haag. Wanneer Trouw de eventuele be slissing van de rechter om tot recti ficatie over te gaan weigert, eist Jover een dwangsom van 50.000 gulden per dag. Tevens vraagt hij een onkostenvergoeding van min stens 25.000 gulden. Poppenmethode bij onderzoek naar incest op de achtergrond DEN HAAG/ROTTERDAM (ANP) - De poppenmethode om incest vast te stellen zal niet langer doorslagge vend bewijs kunnen opleveren. De advocaat-generaal bij het gerechts hof in Den Haag, mr. P. Wurzer, vindt dat met de poppenmethode vergaarde informatie alleen nog maar als steunbewijs mag wórden gebruikt. Het openbaar ministerie in Rot terdam besloot op Wurzer's advies af te zien van het instellen van hoger beroep in twee Bolderkar-zaken. Dat heeft kabinetschef H. Zuur van het gerechtshof in Den Haag giste ren bevestigd. Officieel geldt Wurzer's stand punt alleen voor de gang van zaken in het arrondissement Den Haag. Een arrest van de Hoge Raad maakt het openbaar ministerie pas echt "één en ondeelbaar". Het is echter aannemelijk dat de poppenmethode ook in andere ar rondissementen alleen nog maar als steunbewijs zal worden gebruikt. Overal is immers kennis genomen van het WVC-rapport waarin werd vastgesteld dat de poppenmethode in de Bolderkar-affaire te snel en te slordig was gebruikt. Zuur erkent dat het wel jammer is dat de Hoge Raad door het afzien van het hoger beroep in de Bolder kar-zaken voorlopig niet tot een ar rest over de poppenmethode zal ko- Advocaat C. van Beuningen be toogde dat wanneer Trouw-verslag- gever Chris Bruijnius enig spitwerk had verricht, zoals van hem als jour nalist mocht worden verwacht, had kunnen uitvinden dat zijn beschul digingen ongegrond waren. Nu wa ren de aantijgingen in Trouw zeer ernstig en schadelijk voor de carriè re van de 45-jarige diplomaat. Jover wordt in het artikel in Trouw onder andere beticht van banden met de ETA, handel in wapens, drugs en belastingvrije auto's en het achter laten van enorme rekeningen toen hij terugkeerde naar Spanje. R. Jover vertelde tijdens de zit ting dat de politie hem nooit heeft ondervraagd over de beschuldigin gen die in Trouw zijn genoemd, maar wel over zijn visie op de bom aanslagen en eventuele bedreigin gen. Advocaat Van Beuningen ver klaarde dat verschillende ministe ries, de politie en de ambassade hem hadden meegedeeld dat er geen gericht onderzoek was naar de betrokkenheid van Jover bij de bomaanslagen tussen 24 oktober en ,6 december vorig jaar in Den Haag. De advocaat van Trouw D. Gros heide vertelde echter dat verschil lende bronnen, die verslaggever Bruijnius niet wilde noemen, waren gebruikt om het artikel te schrijven. Wanneer een journalist van ver schillende kanten het verhaal hoort dat de gedragingen van Jover door de politie worden onderzocht, is hij gerechtigd dat te publiceren, be toogde hij. Bovendien zou een hoge functionaris van Algemene Zaken kort geleden tegenover een andere verslaggever van Trouw hebben be vestigd dat er een onderzoek gaan de is naar de betrokkenheid van Jover bij de bomaanslagen van vo rig jaar in Den Haag. Direct na de eis van Jover aan Trouw om het artikel te rectificeren, bood Trouw hem aan een bericht te plaatsen waarin zou worden ge schreven dat Jover de beschuldi gingen afwijst. De voormalige con sul ging hiermee niet akkoord. Uitspraak: 8 februari. GRONINGEN (ANP) - Acties van politie, justitie en andere opspo ringsdiensten hebben ertoe geleid dat in ons land nog maar 1,5 procent van het totaal aantal motorvoertui gen onverzekerd rondrijdt. Hoewel dat een forse vermindering is ten opzichte van enkele jaren geleden, is dat percentage gezien de ernst van het delict nog altijd te hoog. De Groningse officier van justitie W. Frank heeft dit meegedeeld. Frank coördineert de opsporing van weg gebruikers zonder wa-verzekering. dan ook "boodschappers". Cytokinen kunnen cellen die be trokken zijn bij de afweer tegen bin nendringende ziekteverwekkers aanzetten tot vermenigvuldiging, uitscheiding van bepaalde verbin dingen, verplaatsing in het lichaam of tot specialisatie. Gezien de be langrijke taak van deze lichaamei gen eiwitmoleculen bij de bestrij ding van infectieziekten en virus aandoeningen, zijn medische on derzoekers op de gedachte geko men cytokinen te gebruiken bij de behandeling van patiënten met een verzwakt of verstoord afweersys teem. "Het verloop van een aantal chronische ziekten, zoals cara (ziek te van de ademhalingswegen), reu ma en kanker, is sterk afhankelijk van een adequaat afweersysteem", aldus de hoogleraar. Cytokinen kunnen worden aan gemaakt door DNA-recombinant- technieken. Sommige van deze ei witmoleculen, zoals interleukinen en interferonen, worden al uitgetest bij de behandeling van kanker en reuma. De bijwerkingen zijn vol gens Nijkamp echter zo groot dat nu hard gewerkt wordt aan de ontwik keling van geneesmiddelen die de zelfde werking als cytokinen heb ben, maar niet de nadelige nevenef fecten. Men tracht dit te bereiken door veranderingen in de chemi sche structuur van de eiwitmolecu len aan te brengen. De ontdekking van de eiwitten is nog zo recent, dat lang niet alles be kend is over de verschijningsvor men en de werking ervan. "Daarom is fundamenteel onderzoek van het uiterste belang", zegt prof. Nij kamp. Hij pleit voor meer aandacht van de overheid voor dit soort on derzoek, omdat het op den duur zijn vruchten zal afwerpen. DEN BOSCH (ANP) - De Brabantse Milieufederatie BMF heeft het Col lege van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant gisteren per brief gevraagd de dna-laboratoria van Diosynth en Organon in Oss te slui ten. Beide bedrijven, dochteronder nemingen van Akzo-Pharma, over treden volgens de BMF de hinder wetvergunning en verrichten gene tische werkzaamheden waarvoor geen vergunning is verleend. In een gezamenlijke verklaring ontkennen de landelijke en regionale Inspec ties voor de Milieuhygiëne dat ove rigens nadrukkelijk. Er zou bij Or ganon en Diosynth evenmin slordig worden omgegaan met dna-materi- aal. cussie over beveiliging van DNA- werkzaamheden nodig is. Bij dit soort aktiviteiten wordt erfelijk ma teriaal, dna, bij een ander, vreemd organisme ingebracht. Omdat daar bij nogal wat risico's denkbaar zijn staan in de door de provincie ver leende hinderwetvergunning aller lei beperkingen. Volgens de BMF wordt die ver gunning overtreden. Bovendien is er volgens de BMF onduidelijkheid over het functioneren van filters waarlangs de lucht uit de laborato ria wordt afgezogen. Die filters zijn nodig om te voorkomen dat orga nismen naar buiten verdwijnen. Ook sluit de BMF niet uit dat er b|| de bedrijven organismen aanwezig zijn waarvoor geen toestemming is gegeven. Prof. dr. F. Nijkamp. ADVERTENTIE DE NIEUWE LADA SAMARA IS: SCHOON

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 3