'Zij ging het conflict niet uit de weg' Forum brengt modale Carmen-enscenering Sterk erotische uitstraling Kröller-Müller houdt het sober Onaf concert Londen loopt uit voor Frans Hals Trehet wint Choreografen Concours Kamermuziek vol emotie MAANDAG 15 JANUARI 1990 KUNST PAGINA 27 Nouchka van Brakel filmt leven 'feministe' Aletta Jacobs HOOGEZAND-SAPPEMEER (GPD) - Regisseuse schrijfster Nouchka van Brakel gaat een film maken over het leven van vrouwenvoorvechtster Aletta Jacobs, die in 1854 werd geboren in 9 Sappemeer. Nouchka liep al jaren rond met het plan om een dergelijk project aan te pakken. Toen zij door de Stichting Aletta Jacobs in Hoog- ezand-Sappemeer werd benaderd - over het maken van de film, hoefde ze ook geen moment na te denken. Als maakster van internationale bekende en bekroonde films als 'Een vrouw als Eva', 'Van de koele meren des doods' en 'Een maand la- ter', behoort Nouchka van Brakel tot de top-regisseurs van Neder- •- land. Op dit moment werkt ze, in opdracht van de NOS, aan een serie portretten van 'gewone' vrouwen wier leven door een dramatische ge beurtenis ingrijpend is veranderd. Zodra deze serie is afgerond, begint ze met het maken van de film over Aletta, die hoogst-waarschijnlijk zal worden geproduceerd door YUCA, een produktiemaatschappij in Am- sterdam. Het wordt een gedramatiseerde documentaire van 45 minuten, ge schikt voor de televisie, maar ook voor onderwijsdoeleinden. Wat ziet Nouchka van Brakel in een film over het leven van Aletta Jacobs? "Wat mij altijd in deze vrouw heeft aangetrokken, is de onverzettelijk heid waarmee ze haar idealen pro beerde te verwezenlijken. Hierbij ging zij het persoonlijk conflict niet uit de weg. De problemen die ze moest overwinnen, waren gigan tisch. Op veel solidariteit van de vrouwen uit haar omgeving hoefde ze niet te rekenen. Aletta Jacobs was haar tijd ver vooruit". Nouchka vindt het klimaat voor het maken van films op dit moment niet ideaal "Het wordt steeds moei lijker om de financiën rond te krij gen". De kansen voor de film over het leven van Aletta Jacobs slaat ze echter bijzonder hoog aan. Veel voorwerk is al gedaan door de Stichting Aletta Jacobs en het plan voor de film ziet er heel goed uit. De research voor de film is ook al voor een groot deel klaar. Dit betekent dat de produktietijd twee in plaats van drie jaar kan zijn. Daardoor worden de produktiekosten aan zienlijk verlaagd. Vanuit het onder wijs en de mediawereld is al belang stelling getoond voor de film. De ongeveer driehonderddui zend gulden voor het maken van de ze film zullen door middel van fondswerving bij elkaar worden ge sprokkeld. De Gemeente Hoog- ezand-Sappemeer heeft inmiddels een startsubsidie verleend van ze venduizend gulden, waarmee de aanloopkosten worden gefinan cierd. "Wij zijn nu bezig om dertig- t haar omgeving duizend gulden bij elkaar te krijgen mevrouw Aaja Weert, penning- om het script te kunnen schrijven, meester van de Stichting en in het Als het script klaar is, kunnen we op dagelijks leven hoofd van de in- basis hiervan fondsen gaan werven spectie van de belastingen in Hoog- voonde produktie van de film", zegt ezand-Sappemeer. Geen Van Gogh-kermis, maar zijn allerbeste werk OTTERLO - Waar de ten toonstelling van de schilde- rijen van Van Gogh in het Van Goghmuseum in Am sterdam wordt omringd door de uitbundigheid van ondermeer de Van Gogh Vil lage, blijft het Kröller-Mül- lermuseum op de Hoge Ve- luwe eerbiedwaardig als al- 5 tijd. Geen groot café of kof- fieshop, geen uitgebreide verkooppunten van Van Goghsouvenirs, het muse- um is wars van dat alles. "We denken er wel over om wat t- shirts te verkopen", zegt hoofd algemene zaken M. Vonhof, "maar dan moeten ze wel van een verantwoorde i kwaliteit zijn." door Henk Meurtgeert Een andere concessie die het muse- um heeft gedaan is het plaatsen van een restauranttent van 20 bij 10 me ter naast de ingang. Verder blijven de activiteiten op de Hoge Veluwe geconcentreerd op de kunst zelf: de tentoonstelling van 248 tekeningen van Van Gogh, waarvoor overigens wel een verbouwing noodzakelijk was. Vandaar ook dat het museum al sinds eind vorig jaar voor een deel gesloten is. Kröller-Müller hoydt zich dus be zig met andere zaken: hoe de stroom mensen te verwerken en hoe de tekeningen adequaat te be veiligen. Voor dat laatste wil het museum onder anderen een aantal bewakers met beperkte politiebe- i voegdheden inzetten. Bij het eerste spelen andere zaken als de 'com- fortabiliteitsfactor' mee; een door een technische universiteit bere kend aantal mensen dat zich in een museumzaal kan bevinden zonder dat deze bezoekers zich daar on prettig gaan voelen. Bovendien moeten ze de getoonde kunst ook nog kunnen bekijken. Het museum heeft een aantal ja ren geleden min of meer kunnen proefdraaien. In 1984 liet Króller- Muller alle Van Goghs uit het eigen bezit ophangen en die tentoonstel ling trok tijdens het laatste week einde zo'n 10.000 bezoekers per dag, en dan ook nog op de topuren tus sen 11 en 17 uur. "Te veel", zegt Vonhof, "dan komen de tempera- tuur en de luchtvochtigheid -in het gedrang." Tijdens de expositie verwacht het museum ongeveer 400.000 mensen, "en "het maximum ligt rond de 3 600.000", aldus Vonhof.'Doordat de kaartverkoop gekoppeld is aan be zoektijden en het museum langer open blijft hoopt Kröller-Müller dat de bezoekersstroom voldoende ge reguleerd kan worden: 1000 per twee uur. Ze worden in groepen van 50 per bus voor de deur afgezet. Want per auto naar het museum rij den is er niet bij; al voor de ingan gen van het park worden de bezoe- kersgroepen gesplitst: zij die ko men voor de beeldentuin; de bezoe kers van de gewone collectie en die voor de Van Gogh-tentoonstelling. De laatse groep dient zijn auto bui- ten het park op een terrein van het Infanterie Schietkamp Harskamp te parkeren en de weg te vervolgen per speciale 'shuttlebus' a 3,50 gul den per persoon. Allerbeste Bij het museum zelf worden de groepen ook gescheiden, de Van Gogh-bezoekers gaan via de norma le ingang naar de nieuwbouw, de bezoekers van de eigen collectie (met' toch ook nog zo'n 40 Van Gog hs) gaan via de oude ingang, die daarvoor speciaal wordt geopend, naar binnen. Van het ene deel naar het andere deel van het gebouw lo pen is onmogelijk, ook kan het mu seum niet via de beeldentuin betre den worden. Binnen in de zalen is de airconditioning opnieuw afgere geld, zijn de ramen verduisterd en zijn lichtsluizen gebouwd. Het dag licht is uit de ruimten verbannen, slechts 25 lux schijnt direkt op de tekeningen. De tentoonstelling op de Hoge Veluwe zal meer 'liefhebbers' trek ken dan die in Amsterdam, meent assistent-curator Liesbeth Heenk van de Stichting Van Gogh 1990 en mede-samensteller van de exposi tie. "Zijn allerbeste werk is te zien, alleen volwaardig uitgewerkte teke ningen. Ze liggen normaal in de kluis, als je ze wilt zien moet je dat aanvragen en daarnaast zijn er bruiklenen." Containers Geen souvenirs dus in het Kröller- Müllermuseum, maar wel een grote winkel met allerhande publicaties over Van Gogh en zijn werk waar voor zeven extra winkelkrachten worden ingehuurd. "We willen het gebouw zoveel mogelijk in zijn waarde laten", zegt hoofd algemene zaken Vonhof, die echter wel een aantal concessies heeft moeten doen. Zo zijn twee extra toiletcon tainers geplaatst en is de restaurant- ruimte binnen uitgebreid. Ook het terras buiten is geopend, maar het wordt uit veiligheidsoverwegingen wel afgeschermd door een aantal containers. Voor de wat meer 'wereldse' bij dragen aan de Van Gogh-herden- king kan men overigens wel terecht op het tijdelijke parkeerterrein op het schietkamp. Eigenaar De Boer van café-restaurant Rijsenburg, dat aan de 'Arnhemse' kant van het park gevestigd is, richt daar een soort 'dependance' in. De bezoekers kunnen 's ochtends ondermeer een 'Van Gogh-ontbijt' geserveerd krij gen. Over de samenstelling daarvan laat De Boer zich nog niet uit. Sou venirs worden er verder niet ver kocht, behalve dan de Van Goghwijn van een wijnkoper uit Et- ten-Leur. Eên Cötes de Provence in de daarbij behorende karakteristie ke fles met het café-interieur uit Ar ies en het portret van de schilder op de etiketten. "Geen wijn die kan worden opgelegd", zegt De Boer met een lichte spijt in z'n stem,, "maar de fles kan uiteraard be waard worden." Studie van figuren met toren van Nuenen, zwart krijt, Vincent van Gogh. Te zien in Kröller-Müller. (foto GPD) Noordh. Philh. Orkest 13 januari. LEIDEN - Frans Brüggen en het door hem opgerichte Orkest van de Achttiende Eeuw zijn een be grip in binnen- en buitenland dankzij de muzikale wonderen die zij plegen té verrichten. Wie met zulke verwachtingen het Meesterserie-concert bezocht kwam bedrogen uit, want een wonderdoener bleek Frans Brüg gen in combinatie met het Noord hollands Philharmonisch Orkest niet te zijn. Nu gaat iedere verge lijking tussen het Orkest van de Achttiende Eeuw en het N.H.P. al bij voorbaat mank door hun to taal verschillende opzet: het een is een orkest van specialisten die gedurende een aantal maanden per jaar bijeenkomen om inten sief onder Frans Brüggen te wer ken, het ander is een symfonie-or kest dat een breed muzikaal ge bied bestrijkt en zich steeds weer op een ander programma met een eigen of gastdirigent moet voor bereiden. Het is het verschil tus sen in de diepte gaan of in de breedte werken. Zo'n Suite uit de opera Dar- danus van Rameau blijkt een al lerminst eenvoudig, maar veeleer hartig gepeperd stukje muziek, rin het aankomt op een flinke dosis virtuositeit en een onberis pelijk samenspel. Door de kleine bezetting ligt het totaalbeeld open en wordt iedere oneffenheid als het ware uitvergroot. Proble- met de klankverhouding - te zware baspartij van celli en contrabassen - en een weinig ho mogeen samenspel gaven de in druk van een uitvoering die nog op weg was naar een afgewerkt eindresultaat. Onvolkomendhe- den in de klankverhouding bena deelden eveneens het spel van de Noorse clavecinist Ketil Haugs- and. Het clavecimbel dat hij be speelde, werd gebouwd door de Amsterdam werkende bouwer Joel Katzman, van wie in Leiden al eerder prachtige instrumenten jzfin bespeeld. Of het aan het volu- ;an dit instrument lag, aan het toch nog te hard spelende orkest, aan de zaal, of aan een combinatie van deze dingen weet ik niet, maar helaas ging veel van het spel van Haugsand verloren. Wie de oren spitste kon onder en door de orkestklanken heen uitstekend en verzorgd spel ho ren, waardoor het des te meer te betreuren viel dat bijvoorbeeld het prachtige Adagio, met zijn rij ke clavecimbelpartij tegen een rustige strijkersbegeleiding, haast tot een eenzijdige orkest monoloog werd. Voor de uitvoe ring van Mozarts Symfonie in Es no. 39 K.V. 543 zat het orkest in de ouderwetse opstelling, eerste en tweede violen links en rechts van de dirigent. Dat het orkest zich hier op bekend terrein bevond was hoorbaar zodat toch nog van een rehabilitatie gesproken kan worden, met meer ruimte voor de interpretatie die Frans Brüggen voor ogen staat. De grote bijval van het publiek voor dit concert, dat in grote lijnen toch het etiket 'on-af droeg, was terecht voorzo ver het de algemene verdienste van Frans Brüggen betrof. MIES ALBARDA. Twentse Schouwburg, zaterdagavond 13 januari. Opera Forum met Carmen van Ge orges Bizet. Solisten: Hubert Delamboye (José), Nellie Boschkowa (Carmen), Teren ce Sharpe (Escamillo) e.a. Regie: Helge Thoma. Dirigent: Martin Turnovsky. ENSCHEDE - Het kan niet alle dagen feest zijn. Na een Trovatore van vocale en orkestrale topkwa liteit ligt het niveau van de Car- men-produktie die Opera Forum zaterdagavond in première bracht, niet boven modaal. Wie zich door een degelijke doorsnee- Carmen wil laten vermaken, komt aan zijn trekken, wie kwaad wil kan haar kraken. Yocaal maakte Boschkowa al bij haar vorige Forum-optreden een sterke indruk met de ijzing wekkende manier waarop zij de partij van de onmenselijke en on genaakbare Principessa in Pucci ni's Suor Angelica zong. Dat ze nu een gloedvolle, hier en daar bruta le, en zeker ook sympathieke Car men zingt, getuigt van een respec tabele vocale flexibiliteit en artis tiek inlevingsvermogen. Micaela, het lieve dorpsmeisje dat Don José aan de kant schuift om zijn passie voor Carmen ruim baan te geven, werd raak gety peerd en zeer innemend gezon gen door de Finse Soile Isokoski. Hoewel ze sopraan is, heeft ze het timbre van een mezzo, en met dat warme en lyrische geluid is ze tot heel mooie dingen in staat. Haar grote aria in de derde akte was daar een voorbeeld van. Hubert Delamboye. in de rol van de hopeloos verliefde, jaloer se en vertwijfelde soldaat Don Jo sé, had geen problemen met het bedwingen van technische moei lijkheden in zijn zware partij, maar zong bepaald niet hartver warmend. Voor het uitbrengen van hoge tonen gebruikte hij doorgaans veel geweld en voegde aan zijn 'dramatische expressie' veelvuldig ordinaire snikken toe. Voor zijn liefdesverklaring in de •tweede akte zou menig teerbe- snaarde vrouw op de loop zijn ge gaan, maar gelukkig kon Carmen tegen een stootje. Musical 'Chicago' door Kon. Ballet Vlaanderen Musical 'Chicago* van John Kander, Fred Ebb en Bob Fosse naar het gelijknamige to neelstuk van Maurine Dallas Watkins. Ge zelschap: Koninklijk Ballet van Vlaanderen. Regie: Jaak Van De Velde. Met: Annette Nij- der, Marjolijn Keuning. Marijn Devalck, Jen ny Tanghe, Victor van Swaay e.v.a. Gezien: Stadsschouwburg Concordia. Breda, vrij dagavond. Te zien in het hele land. BREDA De jaren '20 van deze eeuw staan bekend om hun on stuimigheid en genotzucht. Het uitgaansleven bloeide; drank, sex en revue's over drank en sex hiel den de mensen van de straat. De meer openlijke beleving van de erotiek had tot gevolg dat vrou wen zich zelfbewuster gingen ge dragen. Zoals de netjes getrouw de dames Beulah Annan en Belva Gaertner, die in Chicago in 1924 hun respectievelijke minnaars neerknalden, omdat ze over hun prestaties niet meer zo tevreden waren. Voer voor de sensatiepers, die volop meedraaide in de per verse vermaaksindustrie. Door de media geraffineerd te bespelen en rond hun proces een show vol menselijke emoties op te bou wen, wisten beide moordenares sen aan Vrouwe Justitia te ont snappen. In eep directe confron tatie toonde dé vaudeville zich sterker dan de Sterke Arm. Als de journaliste Maurine Dal las Watkins er niet was geweest om haar ervaringen als ooggetui ge om te werken tot een parodie op een historische glijpartij van de Amerikaanse rechtspraak, zou de musical 'Chicago' geschreven kunnen zijn als de zoveelste po ging om de kassa's van Broadway en West End te kraken. Uiteinde lijk is het dat natuurlijk ook, maar de historische achtergrond van dit stuk en de wetenschap dat de Amerikaanse rechtspraak ook he den ten dage nog een showele ment in zich heeft, geven 'Chi cago' een fris en pittig karakter. En het Koninklijk Ballet van Vlaanderen blijft met zijn puntige enscenering zeker niet achter. Chicago' heeft een sterk eroti sche uitstraling. Vrouwen wer pen hun lichamen in de strijd om te komen waar ze wezen willen. De bemiddelde man geeft zijn grof verdiende geld uit in het bor deel, maar de gemiddelde man moet die volgorde toch omdraai en en offert aan het bed zowel ge weten als portemonnee op. Het is jammer dat het Konink lijk Ballet van Vlaanderen niet heeft ingegrepen in de al te scene- achtige opbouw van deze musi cal. Het ritme van de voorstelling wordt te vaak onderbroken door dat de voorstelling te braaf de lijn van het historische verhaal volgt. Zo komt de opvoering niet echt lekker op tempo, je hobbelt van de ene scène naar de andere. Doordat het geluid van de hoog in het decor geplaatst band ook al erg indirect klinkt, kun je niet zeggen dat het publiek wordt meegesleurd door de pijlsnelle vaart van deze voorstelling. Gelukkig zitten de meeste scè nes op zich heel goed in elkaar. Of het nu een geestige dialoog is of een strak geregisseerde 'tutti' met wervelende danspartijen en een handig gebruik van het uit lamel len bestaande decor, er wordt steeds kwaliteit geleverd. Met als absoluut hoogtepunt de buik sprekersscène met moordenares Annette Nijder als pop op de knie van haar advocaat Marijn De valck, die de verzamelde sensatie pers in de luren legt. DIRK WILLEM ROSIE LONDEN (GPD) - Nog voor de of ficiële opening sprak de Britse pers van de belangrijkste gebeurtenis op de kunstkalender. Het moge duide lijk zijn, Londen loopt storm voor de grote Frans Hals-tentoonstelling in de Royal Academy, die gisteren is geopend. Het is bijna dertig jaar ge leden (1962) dat er in het Verenigd Koninkrijk een expositie aan het werk van de fijnschilder wordt ge wijd. Vijf jaar geleden nam de Royal Academy het initiatief voor de pres tigieuze Hals-tentoonstelling, die volgens een van de initiatiefnemers 'even gecompliceerd en duur is als een opera'. De Amerikaanse profes sor en Hals-expert Seymour Slive, die betrokken was bij de laatste ex positie in 1962, werd om bemidde ling gevraagd. Slive, die drie boeken over Hals schreef, noemt hem "een schilder voor schilders", een kunstenaar wiens prestaties niet onderdoen voor Velasquez of Rembrandt en die in staat is historici voortdurend te verbazen. Hals was, net als de componist Liszt, een 'virtuoos'. De tentoonstelling werd pas echt mogelijk toen het Frans Hals Muse um in Haarlem toestemming gaf voor het uitlenen van twee beroem de groepsportretten. Ze laten de re genten en regentessen van het ou- de-mannenhuis zien. Eerder al had den musea uit een groot aantal lan den, waaronder de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten, zich bereid verklaard hun werken van Hals uit te lenen. Het transport van schilderwerken naar hun tijdelijke Londense basis kost meer dan 4,5 ton. Het vervoer door de lucht van deze doeken is een precies en prfizig karwei, vooral als het werken betreft die langer zijn dan drie meter of rechtstreeks op het paneel geschilderd zijn. Het merendeel wordt in speciale 'kli maatdozen' vervoerd. "Ik stuur niet graag kunstwerken de wereld rond", zegt Slive. "Maar van de andere kant, als we mensen sturen dan kunnen we ook schilde rijen sturen. Het alternatief is schil- Luitspeler van Frans Hals. derijen in een doos bewaren, waar niemand ze zal zien, omdat ze op die manier langer goed blijven". Ook de verzekering is een verhaal apart. Zonder garantie van de En gelse regering was de tentoonstel ling niet mogelijk geweest. Nu be taalt de Royal Academy een eigen risico van een procent op alle scha de. Het restant van het eigen risico wordt gedekt door de regering. Mochten de beziters van de schilde rijen de verzekering onvoldoende vinden, dan is de Royal Academy verplicht die werken apart bij te verzekeren. Het is niet bekend voor hoeveel geld de tentoonstelling is verzekerd. De grote afwezige op de Royal Academy is Hals' beroemdste werk 'De lachende cavalier'. Om dit werk te zien, is een rit met een dubbel dekker naar Manchester Square no dig, waar het te bezichtigen is als onderdeel van de Wallace Collec tion. Lady Wallace maakte in haar testament duidelijk dat de collectie moest blijven zoals hij was; dat er niets van mocht worden weggeno men of aan worden toegevoegd. Kunstcritici roemen het belang van Hals voor eigentijdse schilders. De losse penseelstreken, het ken merk van de Haarlemmer, hebben kunstenaars als Courbet, Manet en later Francis Bacon en Lucien Freud beïnvloed. Eerder deze eeuw verbaasde Vincent van Gogh zich al over "de 27 verschillende kleuren zwart" die Hals op zijn palet zou hebben. Wat Slive betreft, is de Academy 'een van de beste galerijen op deze planeet". Onder de glazen dakpane len en aan de hoge muren "kunnen schilderijen ademhalen". In april zal de tentoonstelling in zijn geheel verhuizen naar het Frans Halsmu seum in Haarlem. GRONINGEN (ANP) - De Frans man Philippe Trehet heeft gisteren de eerste prijs behaald bij het Inter nationaal Choreografen Concours eigentijdse dans in Groningen. Het Nederlandse duo Adela van der Weide en Wim Kannekens werd tweede en Paula Vink derde. Voor het concours dat voor de tweede keer werd georganiseerd door de stichting Groningen Dans- tad waren 22 jonge choreografen uitgenodigd. In totaal hadden zich 87 choreografen afkomstig uit 13 verschillende landen.aangemeld. Meer bezoekers Stedelijk Museum AMSTERDAM (ANP) - Het Stede lijk Museum in Amsterdam ontving vorig jaar 527.330 bezoekers, van wie er 241.330 voor de grote Male- vich-tentoonstelling kwamen. Dat betekende een stijging met 80.000 bezoekers in vergelijking met 1988, aldus een woordvoerder van het Volgens jury-voorzitter Mare Jon kers, artistiek directeur van het Hol land Dance festival ging de hoogste onderscheiding, een bedrag van 7.500 gulden en een plastic, naar Trehet vanwege diens dramatische integriteit en helderheid in ruimte en beweging. Trehet kreeg de prijs uit handen van commissaris van de koningin H. Vonhoff. De publieksprijs werd zaterdag aan het eind van de eerste ronde door minister Hedy d'Ancona van WVC uitgereikt aan de Italiaanse choreografe Stefania Zepponi. Op vallend was dat Zepponi's bijdrage noch de twee andere publieksprij zen door de deskundige jury goed genoeg werden bevonden voor de finale. Trehet die in 1982 in Parijs met dans begon nam ook vorig jaar deel aan het concours in Groningen. Hij viel toen buiten dè prijzen. Het jaar daarvoor behaalde hij een eerste prijs op het choreografen-concours van Parijs. Trehet heeft zijn eigen dansgroep opgericht. Met de 527.330 bezoekers werd het op een na hoogste bezoekers aantal in de geschiedenis van het museum bereikt. Alleen in 1985 kwamen er mede dankzij La Gran de Parade - de afscheidstentoon- stelling van directeur E. de Wilde - meer bezoekers (556.000). Het Stedelijk Museum heeft ver der bekendgemaakt dat drs. G. Imanse is benoemd tot hoofd van de afdeling wetenschappelijke docu mentatie van het museum als opvol ger van drs. J. Joosten. Imanse was tot zijn benoeming hoofd van de bi bliotheek en heeft onder de meer de publikaties „Van Gogh tot Cobra. Nederlandse schilderkunst 1880- 1950" en „De Nederlandse identiteit in de kunst na 1945" op zijn naam staan. Joosten zal zich dit jaar bezighou den met het afronden van een cata logus over het werk dat Mondriaan vanaf zijn kennismaking met he£. kubisme (rond 1910) maakte tot aan zijn dood in 1944. Concert door Walter van Hauwe-blokfluit, Rien de Reede en Thies Roorda-dwarsfluit, Siebe Henstra en Rien Voskuilen-clavecim- bel en Lucia Swarts-cello. Gespeeld werden werken van o.a. Telemann, HSndel en Cou- perin. Gehoord op 13 januari in de Lokhorst- kerk. LEIDEN - Muziek is in klank omgezette emotie. De componist heeft zijn gevoelens verpakt in notenmateriaal en de uitvoerende muzikanten met hun spel soort gelijke gevoelens weer bij de luis teraars teweeg te brengen. Deze gedachten kwamen bij mij op tij dens het spel van de blokfluitist Walter van Hauwe, die een groot verschil in uitdrukkingswijzen liet horen. De onverbloemde ma nier waarop hij de blokfluitsolo's van Jan Jacob van Eyck (vroeg zeventiende eeuw) door de kerk slingerde, was 'recht voor zijn raap'. Heel direct van speler tot luiste raar; van Hauwe zat pal op zijn stoel, recht voor het publiek. De muziek van Telemann een eeuw later mag dan verpakt zijn in veel virtuoze noten, maar deze noten kunnen ook veel verbergen. De muziek is 'hoofser' en omslachti ger. Het rechtstreekse is eraf: van Hauwe zat nu met de benen over elkaar in wat meer ontspannen houding. Toch is juist in de achttiende eeuw de muziek bedoeld om ge voelens weer te geven en op te roepen. Elk muziekstuk gaf een bepaalde gevoelsuitdrukking weer. Al in het eerste werk, de so nate voor twee fluiten en basso continuo van Mahaut, weerspie gelden zowel het spel als de ge laatstrekken van de celliste en de clavecinist bij iedere dissonant een hevige kwelling. De fluitisten hebben hun gezichtsspieren no dig voor het fluitspel. In ieder ge val voor het achttiende eeuwse spel op moderne zilveren dwars fluiten. Rien de Reede en Thies Roorda wisten hun toon en speel- trant voortreffelijk aan te passen aan de oude speelwijze. Sonates van Telemann, Mahaut en Handel worden waarschijnlijk in het amateurcircuit wel vaker gespeeld, maar wie heeft in zijn huiskamer twee clavecimbels staan? Siebe Henstra en zijn col lega clavecinist Rien Voskuilen grepen dit concert aan om een stormachtige 'Symphonie de cla vecins' van A. Couperin te spelen. Een wérk waarbij de opgewekte klanken v^el noten- en toetsen- spel lieten horen die als luchtig schuim in de wind verwaaiden. Het zeer virtuoos gespeelde Quartet voor blokfluit, dwarsflui ten en basso continuo was een goede uitsmijter voor alweer het derde concert in deze goedbe zochte kamermuziekserie. MONICA SCHIKS.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 27