Akkoord YS
Andes-landen
over drugs
Hewlett Packard trotseert
IBM met nieuwe EISA-PC
Elektronische agenda piept bij afspraak
Nieuwe professionele
Canon camera EOS-1
Irak en Syrië vrezen Turkse
aftapping van water Eufraat
Woede over neerschieten
drie Ieren door Britten
i O tcff
- V T k** J
5 wÊJ' ÊZ
Bulgaren eisen uitstel verkiezingen
MAANDAG 15 JANUARI 1990
Xerox lanceert grafische document manager
Als een van de eerste bedrij
ven heeft Hewlett Packard
een geavanceerde 80486-PC
volgens de EISA-standaard
gebouwd. Er zijn enkele hon
derden PC's uitgezet bij de
Europese (ook Nederlandse)
kantoren om de toekomstige
gebruikers met deze razend
snelle machine te laten kennis
maken. De PC, die tussen de
30.000 tot 35.000.- gaat kos
ten, zal gebruikt kunnen wor
den als netwerk-server of
voor zeer rekenintensieve
doeleinden. In de praktijk be
tekent dat meestal ontwerp
en tekenarbeid (Computer Ai
ded Design - CAD). Een net
werk-server van dit type kan
ongeveer 60 terminals bedie
nen.
De beslissing van het Amerikaanse
bedrijf HP om deze top-personal
computer te gaan bouwen, is op
merkelijk. Niet de beslissing om de.
nieuwste 80486-Intelbesturings-
chip toe te passen. Wie de kennis
heeft, zal al snel de nieuwste ont
werpen van chip-bakker Intel gaan
gebruiken. Wel om een PC uit te
brengen volgens de EISA-stan-
daard. Deze standaard wijkt af van
de Micro Channel Architectuur
(MCA) van IBM, de firma die
meestal de zaligmakende beslissin-
gen in de computer-wereld neemt.
door
Hugo van der Heem
Hewlett Packard is samen met
Compaq een van de grondleggers
van de EISA-bus. Tot de groep van
grote industrieën die de standaard
ondersteunen zijn sindsdien AST,
Epson, NEC, Olivetti, Tandy, Wyse
en Zenith Data Systems toegetre
den. De EISA-bus is ontwikkeld
omdat de MCA-bus geen bestaande
insteekkaarten in de nieuwe PC's
toelaat. Met MCA creëert IBM een
totaal nieuwe norm.
Onder het motto 'Dertig miljoen
PC-gebruikers kunnen onmogelijk
ongelijk hebben' is de EISA-bus
ontwikkeld. Bestaande uitbrei
dingskaarten, zowel 8-bits, als de
grotere 16-bits kaarten, passen
daardoor wel in de uitbreidings
gleuven van de nieuwe machine. 32
bitskaarten, die de gehele gege
vensstroom van de 80486 Intelpro-
cessor benutten, kunnen eveneens
in de nieuwste 'slots' worden ge
plaatst. Alleen deze kaarten maken
gebruik van alle mogelijkheden van
de nieuwe PC. De oude kaarten
hoeft men echter niet weg te gooien.
Opmerkelijk is ook dat de confi
guratie van de nieuwe computer
zonder ook maar een schakelaar op
het moederboard of de uitbrei
dingskaarten te hoeven omzetten,
kan geschieden. De nieuwste 'ana
lytische software' toont de 'setup'
en zorgt dat er geen interne conflic
ten kunnen optreden.
Viewpoint
Rank Xerox heeft ook een snelle PC
aangekondigd. Deze is echter geba
seerd op een iets oudere Intel-chip:
de 80386. De kloksnelheid bedraagt
16 MegaHertz tegen 25 MHz bij HP.
De desniettemin zeer snelle PC
wordt door Xerox ook als CAD-sta-
tion aangeprezen. Voorts kan de PC
met name zeer snel overweg met de
grafische programmatuur van het
bedrijf, ViewPoint 2.0. Men noemt
dit een document manager, maar
het is tevens software die geschikt
is voor desktoppiiblishing: het ma
ken van kleine kranten en overzich
telijke rapporten.
Hewlett Packards krachtige PC op basis van de nieuwste Intel 80486-pro-
lieuw ontworpen 32-bits EISA-standaardbus. (foto gpd)
De Psion Orga
niser is een elek
tronische zak
agenda die zono
dig ook hoorbaar
alarm slaat wan
spraak dreigt te
vergeten.
(foto GPD)
Het verschijnsel 'elektronische
agenda' grijpt om zich heen. De Ja
panse merken Casio en Sharp, van
ouds sterk in vestzakcomputers,
hebben zich op dit terrein verdien
stelijk gemaakt. Maar bepaald een
pionier op dit gebied is het Engelse
softwarebedrijf Psion, dat sinds de
Efficiency Beurs een nieuw model
'Organiser' voert.
Het Engelse bedrijf kwam jaren
geleden al met een elektronische
zakagenda. Twee nieuwe modellen
de LZ en de LZ64 imiteren een PC
op zakrekenmachineformaat. Ze
zijn geschikt voor verschillende
toepassingen voor zakelijk en privé-
gebruik. Vanwege de batterijvoe
ding is de Organiser overal bruik
baar als agenda: op kantoor, onder
weg, thuis of in het buitenlandse ho
tel. Daarnaast kan men op reis aan
tekeningen vastleggen, uitwerken
en raadplegen.
De Organiser LZ64 is uitgerust
met 64 K ROM (programma's) en
evenveel werkgeheugen in RAM of
wel opslag van circa 10.000 woorden
(De LZ beschikt maar over 32 K
RAM). Additioneel kunnen twee
datapacks van 128 K per stuk in het
apparaat worden geschoven als uit
breiding van het geheugen of voor
de toepassing van speciale pro
gramma's.
De Organisers zijn uitgerust met
een RS232-communicatiepoort
waardoor zij aan de PC of Mac kun
nen worden gekoppeld voor het
overbrengen van teksten en data.
De Psion Organisers wegen 250
gram en zijn langwerpig zoals een
pocketbook, alleen veel smaller. De
precieze afmetingen zijn 142 bij 78
bij 29 millimeter.
Standaard bevat de Organiser een
automatisch opslag- en zoeksys
teem, een elektronisch agenda met
alarm, een agenda met week- en
maand-overzicht, een kalender,
hoorbare- en visuele alarmfuncties,
een calculator, notitieblokken,
klok, stopwatch, timer, data en tij
den van de 400 grootste steden van
de wereld, met nog een reeks inter
nationale telefoontoegangsnum-
Gegevens die in de Organiser zijn
opgeslagen kunnen worden geco
deerd en gedecodeerd. Verder is be-
Prijzen Bureau Voorlichting Foto Film Video
Canon heeft in Nederland een nieu
we professionele camera gelan
ceerd. Het is de EOS 1, een profes
sionele versie van de succesvolle
automatische EOS-camera voor de
consumentenmarkt. De camera
heeft veel meer handinstellingen en
volgt de typen F-l en T-90 op. Tege
lijk hiermee komt een aantal nieu
we, uitermate lichtsterke objectie
ven op de markt.
De nieuwe camera heeft een ge
heugen voor de instellingen die de
fotograaf prefereert. 256 verschil
lende aanpassingen kunnen wor
den bewaard. Aan de achterzijde
bevindt zich een duimwiel waar
mee - tijdens het fotograferen - het
diafragma kan worden ingesteld.
De camera is ook helemaal handma
tig te bedienen.
De sluitersnelheid loopt als ge
bruikelijk tegenwoordig tot 1/8000-
ste seconde. De flitssynchronisatie
gaat tot een 1/250 seconde. De maxi
male belichtingstijd is 30 seconden.
Het toestel 'rekent' in stapjes van
1/3 diafragma en laat ook correcties
toe van die orde.
De EOS-1 biedt vier verschillen
de lichtmeet-methoden: de meer
voudige lichtmeting, de integraal
meting, de deelmeting en de spot
meting. Er is keuze uit zes automati
sche belichtingsmode's, waaronder
sluitertijd-voorkeuze, diafragma-
voorkeuze, scherptediepte-voor
keuze en een voorkeuze gebaseerd
op TTL-flitsprogramma's.
De ingebouwde motordrive
veiliging van de gegevens mogelijk
door het toepassen van een wacht
woord. Behalve gegevens-uitwisse-
ling met de PC zijn ook randappara-
ten als printers, barcode- en magne
tische kaart-lezers aan de Psion te
koppelen. Het zakgeheugen kent
een Organisers Programming Lan
guage (OPL) een op Basic lijkende
programmeertaal. Het apparaat
kost bijna 600.- in de 32 K-versie
en bijna ƒ800.- in de 64 K-uitvoe
ring.
ACCUSCHROEVENDRAAIER -
De compacte accuschroevendraaier
PSR 2,4V heeft Bosch nu ook in Ne
derland uitgebracht. Een schroe
vendraaier die door de ranke vorm
geving en staafgreep werken op
moeilijk bereikbare plaatsen moge
lijk maakt. Hij heeft een laag toeren
tal en een zeer hoog aandraai-
moment en onderscheidt zich daar
door van zijn soortgenoten. Als de
machine wordt opgeborgen in de
meegeleverde wandhouder, wordt
deze direct weer bijgeladen. De op-
laadtijd voor een compleet uitge
putte accu is ongeveer zes uur.
maakt 3,3 opnamen per seconde
mogelijk. Terugwikkelen van een
24-film gaat in acht seconden. De
automatische scherpstelling ge
schiedt zowel op horizontale als ver
ticale lijnen en gaat dank zij de nieu
we objectieven tweemaal zo snel als
gebruikelijk hiet de Canon ultraso
ne lensmotoren.
De lenzen die binnenkort spe
ciaal voor deze camera leverbaar
worden, zijn een 50 mm f/1.0 en een
85 mm f/1.2 lens. Twee zeer lichts
terke zoomlenzen zullen eveneens
worden gelanceerd: de 20 - 35 mm
f/2.8 en de 80 - 200 mm f/2.8.
Camera Awards
Sinds kort kent Nederland ook jaar
prijzen vor niet-professionele foto
grafie en videofilms. Zij zijn in het
leven geroepen door het Bureau
Voorlichting Foto Film Video, die
dit jaar 4000 foto's en videofilms
moest beoordelen. De hoofdprijs
ging naar Harm Jan Stiepel uit Bei-
len. Hij won de prijs met een opmer
kelijke strandfoto.
De winnaar kreeg een modern ge
stileerde trofee en en spiegelreflex
camera van ruim 3000.-. In de cate
gorie film/Video ging de prijs naar
Angelique Schot-De Groot uit
Steenbergen voor haar inzending
'Kinderen van toen'. Zij ontving
na^st een trofee een prijs van
2500.-.
Totaal werden 30 inzenders be
kroond, waarbij een prijzenpot van
25.000 te verdelen viel.
De winnende
strandfoto van
Harm Jan
Stiepel.
SANTA CRUZ (DPA/Rtr/AP) - Colombia, Peru en Bolivia
hebben met de Verenigde Staten overeenstemming bereikt
over een gezamenlijke strategie voor de drugsbestrijding,
zo is gisteren bekendgemaakt aan het slot van de driedaag
se besprekingen in de Boliviaanse stad Santa Cruz.
De inhoud van het akkoord is niet heeft Washington de Andes-landen
openbaar gemaakt, i
„i te" stellen om drugssmokkelaars de landen,
te onderscheppen. Vlak voor de De foi
conferentie had Washington daar- bedoeld
toe twee oorlogsschepen naar de
wateren voor Colombia gestuurd
De Colombiaanse regering heeft maken. Zo komt
hiertegen fel geprotesteerd. Ook
Mongoliërs
eisen einde
communisme
OOST-BERLIJN (Rtr) - Enke
le duizenden Mongoliërs heb
ben gisteren gedemonstreerd te
gen het communisme, zo heeft
het Oostduitse persbureau ADN
gisteren vanuit de hoofdstad
Ulaanbaatar gemeld. De opposi
tiegroepering Mongolische De
mocratische Federatie eiste het
einde van het machtsmonopolie
van de communistische partij.
De betogers riepen op tot het
afbreken van het beeld van Sta
lin in de hoofdstad en willen dat
de voormalige leider Yumjaag-
iyn Tsedenbal, die sinds hij in
1984 werd afgezet in Moskou
leeft, terugkeert naar Mongolië
om berecht te worden. De auto
riteiten ondernamen niets om
een einde te maken aan de de
monstratie.
Mongolië, gelegen tussen Chi
na en de Sovjetunie, heeft op de
Sovjetunie na het oudste com
munistische regime ter wereld.
Het bewind volgt het perestroj-
ka-beleid van Gorbatsjov, maar
de betogers vinden dat te lang
zaam gaan.
ATHENE De Iraakse olieminis
ter Ishan Shelebi is gisteren in Ank
ara aangekomen in een poging de
Turkse regering af te brengen van
haar plan om de rivier de Eufraat,
die uit Turkije Syrië binnenkomt en
ten slotte Irak bereikt, tijdelijk om
te buigen.
door
Frans van Hasselt
Ankara had al in november aan
gekondigd dat dit weekeinde de Eu
fraat voor een maand deels zou wor
den omgeleid om een reservoir bij
de Atatürkdam tot 120 meter te vul
len met water. De dam vormt onder
deel van een in 1983 begonnen gi
gantisch project van 11 miljard dol
lar voor elektriciteitswinning en ir
rigatie, dat zuidoost-Turkije moet
maken tot de graanschuur van het
Nabije Oosten. In 2001 moet het
klaar zijn en er moet dan een stuw
meer zijn gevormd zo groot als Bel
gië.
In plaats van de vroeger overeen
gekomen 500 kubieke meter per se
conde zal er de komende maand
nog slechts 120 kuub Eufraat-water
Syrië binnenstromen, afkomstig uit
de zijrivieren die na de dam de ri
vier bereiken. Maar sinds de be
kendmaking op 20 november was
de toevoer verhoogd tot 750 kubie
ke meter per seconde, opdat beide
nabuurlanden zich op de beperking
konden voorbereiden.
Volgens Turkse berekeningen
heeft Syrië ondanks de droogte van
vorig jaar meer water ontvangen
dan het nodig had. Ook heeft Anka
ra aangeboden de Syriërs extra
stroom te leveren om acute elektri
citeitsproblemen te ondervangen, 's
Lands grote krachtcentrale, de Ta-
baqah-dam, ligt in de Eufraant en
levert 70 procent van Syrië's ener
gie.
Irak is, anders dan Syrië, niet al
leen van de Eufraat afhankelijk. Het
heeft ook de Tigris, die rechtstreeks
uit Turkije binnenstroomt. De Sov
jets hebben in Irak een kanaal aan
gelegd tussen beide rivieren, dat nu
in werking kan worden gesteld om
het Eufraat-water aan te vullen.
Ondanks al deze Turkse argu
menten hebben beide nabuurlan
den van hevige bezorgdheid blijk
gegeven. Volgens Bagdad komen er
grote problemen voor de landbouw
door het wegvallen van irrigatie in
een gebied dat toch al sterk door de
droogte is getroffen. Men ziet aan
komen dat Syrië het meeste over
blijvende water zal gebruiken voor
zijn Tabaqah-dam, waardoor er
voor Irak nauwelijks iets overblijft.
De toch al verre van florissante be
trekkingen tussen Bagdad en Da
mascus zouden' daardoor verder
kunnen verslechteren. De Iraakse
bewindsman zal de Turkse .regering
andermaal vragen de duur van de
operatie te bekorten tot 15 dagen.
In Damascus is de indruk gerezen
dat Ankara de watertoevoer ook ge
bruikt als wapen om Syrië te dwin
gen geen steun meer te verlenen aan
de in Turkije opererende Koerdi
sche guerrilla-organisatie PKK, die
vanuit de Bekaa-vallei zou worden
geleid en terugvalt op kampen op
Syrisch grondgebied. In Ankara
wordt dit met klem ontkend.
Om te laten zien dat Turkije zich
niet laat intimideren door de protes
ten uit Arabische hoofdsteden is
presiendt Ozal zaterdag zelf naar
Urfa gevlogen om de afsluiter dicht
te draaien. Hij beloofde in een rede
dat zijn land de Arabische wereld de
komende tientallen jaren uitbundi
ge hoeveelheden water zal leveren
via pijpleidingen. Enige hilariteit
verwekte het feit dat hij de terugreis
volbracht zonder de meegenomen
twintig journalisten, die tot hun ver
bazing in Urfa achterbleven.
r financiële hulp toegezegd. De
rikaanse zijde is vernomen dat de Amerikaanse economische steun
Verenigde Staten afzien van hun zal niet afhankelijk worden ge-
plan om een blokkade van vliegdek- maakt van de vooruitgang in de
schepen voor de kust van Colombia strijd tegen drugs in de ontvangen-
De fondsen uit Washington zijn
ar de drugsbestrijding,
conomie minder afhan
kelijk van de cocaïnesmokkel te
geld vrij
Bolivia en Peru de coca-teelt
te vervangen door andere gewas
sen. Meer dan 200.000 boerenfami
lies kweken daar de coca-plant,
waaruit de grondstof voor cocaïne
wordt gewonnen.
Het akkoord moet op 15 februari
op een topconferentie in de Colom
biaanse stad Cartagena door de
staatshoofden van de betrokken
landen worden ondertekend. Presi
dent Alan Garcia van Peru heeft al
laten weten dat hij een minister zal
sturen uit. protest tegen de Ameri
kaanse invasie van Panama.
90 Procent van alle verhandelde
cocaïne is afkomstig uit de drie An
des-landen, waarmee een omzet van
300 miljard gulden per jaar wordt
bereikt. De 20 miljoen drugsgebrui
kers in de Verenigde Staten vormen
de grootste markt. De Andes-lan
den gingen akkoord met de Ameri
kaanse eis om het leger in te zetten
tegen de drugsmaffia. Tot dusver
heeft alleen Colombia militaire ac
ties ondernomen tegen de drugs-
Kartels. Afgelopen week, zo werd
gisteren bekend, heeft de Colom
biaanse politie tijdens razzia's in de
hoofdstad Bogota de in de VS ge
zochte Jesus Emilio Zapata gearres
teerd. Zapata en de acht andere ar
restanten zouden lid zijn van het
Bogota-drugskartel. Het is niet be
kend of het Bogota-kartel samen
werkt met de twee bekendste kar
tels van het land, die van Medellin
en Cali. Eerder in de week arresteer
de de politie Oswaldo Gallo Cha-
morro van het Medellin-kartel, die
aan het hoofd stond van de opera
ties aan de Atlantische kust.
Opnieuw een demonstratie in Sofia de grootste sinds de eerste betoging op 17 december.
SOFIA (Rtr/AFP/AP) - In de Bulgaarse hoofdstad So
fia hebben gisteren meer dan 50.000 mensen betoogd
tegen de communistische partij en vóór het uitstellen
van de verkiezingen tot november. Volgens Westerse
diplomaten was het de grootste demonstratie sinds de
eerste betoging van de oppositie op 17 november. Het
Bulgaarse parlement schrapte vandaag de leidende rol
van de communistische partij uit de grondwet. Half
december had de nieuwe partijleider Petar Mladenov
deze maatregel al aangekondigd.
De betogers riepen gisteren leuzen als 'Communis
ten, vertrek' en zwaaiden met spandoeken. Het was de
vierde grote demonstratie in Sofia van de Unie sinds
oud-leider Zivkov in november werd afgezet. De Unie
van Democratische Krachten eiste dat in mei verkie
zingen zouden worden gehouden voor zo'n 100 parle
mentszetels die nog bezet worden door aanhangers
van Zivkov en dat in november pas algemene verkie
zingen zouden worden gehouden om de oppositie de
tijd te geven zich te organiseren. Woordvoerder Beron
verlangde voorts het vertrek van alle oud-medewer
kers van Zivkov uit de regering. Unie-voorzitter Zhe-
lio Zhelev zei dat de eisen morgen gepresenteerd wor
den wanneer de ronde-tafelgesprekken met de rege
ling beginnen.
Petar Mladenov, de oud-minister van buitenlandse
zaken die Zivkov is opgevolgd, heeft democratische
hervormingen beloofd, zoals vrije verkiezingen en
persvrijheid, maar het gaat de oppositie te langzaam.
BELFAST/WASHINGTON
(Rtr/AP) De schietpartij in de
Noordierse stad Belfast waarbij za
terdagochtend drie jonge Ieren zijn
gedood door twee soldaten, heeft
voor politieke consternatie gezorgd.
De Ierse regering heeft een officieel
onderzoek naar de toedracht inge
steld. De politieke vleugel van het
verboden Ierse Republikeinse Le
ger (IRA) vindt dat de mensenrech
tenorganisatie Amnesty Internatio
nal een onderzoek moet instellen.
Volgens ooggetuigen schoten
twee soldaten in burger drie jonge
overvallers dood toen ze tussenbei
de kwamen bij een roofoverval op
een totalisatorbureau. Volgens een
ooggetuige werden twee van hen
doodgeschoten terwijl ze al gewond
op de grond lager. Een politie
woordvoerder zei later dat de wa
pens van de inbrekers niet echt wa
ren, maar dat de soldaten dat niet
hadden kunnen weten.
Gerry Adams, voorzitter van Sinn
Fein, de politieke vleugèl van de
IRA die vecht voor aansluiting van
Noord-Ierland bij de Ierse Repu
bliek, vergeleek de schietpartij met
de moord op drie ongewapende
IRA-strijders in Gibraltar in 1988.
De drie zaterdag omgekomen jon
gemannen waren overigens geen
IRA-leden.
Vier vermoedelijke IRA-leden
zijn vrijdag in de Amerikaanse staat
Florida gearresteerd toen zij pro
beerden een geavanceerde Stinger-
luchtdoelraket te kopen. Aan de ar
restatie van de vier ging een twee
maanden durend onderzoek vooraf.
Een woordvoerder van de FBI zei
dat de drie Ieren en één Schot waar
schijnlijk behoren tot de Provisio
nals, een onderdeel van de IRA.
De vier wilden een Stingerraket,
een hittezoekende raket die vanaf
de schouder afgevuurd kan wor
den, aanschaffen. Ze liepen tegen
de lamp toen zij een politieman die
zich als handelaar voordeed 50.000
dollar boden voor het wapen. De
Stinger wordt gebruik voor de af
weer tegen laagvliegende vliegtui
gen of helicopters.
Om te bewijzen dat zij echt tot de
IRA behoorden en in de aankoop
van de raket geïnteresseerd waren,
onthulden de vier tijdens een aantal
ontmoetingen details over terroris
tische daden buiten de VS waar zij
aan hadden deelgenomen. Na con
trole bleken de beschreven daden
inderdaad te hebben plaatsgevon
den, verklaarde politiefunctionaris
Robert Creighton.
Na arrestatie zei een van hen, Jo
seph McColgan, dat hij een 'arme
Ierse vakantieganger' was die door
zekere lieden in de val was gelokt.
In de VS wonen miljoenen Ierse im
migranten, waarvan een deel sym
pathie heeft voor de IRA en actief is
bij de ondersteuning van die organi
satie.
MADRID (AP) - De nu al 45 dagen
durende hongerstaking van zes ver
oordeelde terroristen van de ex
treem-linkse GRAPO plaatst de
Spaanse regering voor veel proble
men, omdat rechters kunstmatige
voeding onder dwang hebben ver
boden. De leden van de GRAPO
gingen in hongerstaking uit protest
tegen de regel dat terroristen van
dezelfde groepering niet in dezelfde
gevangenis mogen worden ingeslo
ten. De regering zal zich aan dit ver
bod houden, maar verantwoorde
lijkheid voor de eventuele dood van
de hongerstakers afwijzen.