Stoffen uit Enschede in Oriënt Express
Bedrijfskleding in
veel sectoren in opkomst
Tafelkoelkast AEG voordelig in gebruik
Bittertje
Languit in modder bijkomen van alle vermoeienissen
MAANDAG 8 JANUARI 1990
drijfskleding die geleverd
wordt aan bedrijven zit copy
right.
Niet abrupt
Volgens direkteur Uljee is
Alexandra uniek door de snel
le opzet en grote voorraden.
Het bedrijf heeft 1,2 miljoen
stuks kleding in alle maten en
kleuren in voorraad. Verder
beschikt het bedrijf over een
modern computersysteem
waaraan alle filialen en het
moederbedrijf zijn aangeslo
ten. Zo kunnen a la minute de
voorraden van andere filialen
gecontroleerd worden als er
grote bestellingen geplaatst
worden. Dat die bestellingen
groot kunnen zijn blijkt uit
een order van Albert Heyn:
60.000 stuks bedrijfskleding.
Of uit die van de supermarkt
keten De Boer: 40.000 stuks.
Normaliter worden elke week
140.000 stuks bedrijfskleding
geleverd en 60.000 petjes,
schortjes en tabbertjes.
De collectie van Alexandra
bevat 350 tot 400 onderwer
pen. Deze worden in een ate
lier in Schotland ontwikkeld.
De modellen worden niet zo
abrupt aan de mode aange
past als in de confectiewereld.
Uljee: "Modellen worden
door de jaren aangepast i
het veranderde modebeeld.
Belangrijk in deze bedrijfstak
is de continuïteit van de ser
vice. Bedrijven moeten jaren
later nog bestellingen kunnen
van hun specifieke kleding".
Extreem
ISoms krijgt Alexandra ex
treme aanvragen, maar die
worden door de directie
meestal weer teruggebracht
tot het standaardpakket. Ulj
ee: "Een mooi voorbeeld daar
van is Servex, de horecatak
van de Nederlandse Spoorwe
gen. Dat begon drie jaar gele
den met een modernisering
van alle 88 stationrestauraties.
Deze moeten in '92 door het
hele land hetzelfde eruit ko
men te zien. De kleding voor
het personeel werd door een
speciaal bureau ontwikkeld.
Het ontwerp was heel modern
met schoudervullingen en uit
gevoerd in pasteltinten. Ze
hadden zelfs op papier specia
le stoffen ontwikkeld. Maar
aan twee dingen hadden ze
niet gedacht: het ontwerp was
onpraktisch en onbetaalbaar.
Wij brengen ze dan weer met
beide benen op de grond".
Energiebesparing is nog
steelis een thema bij het op
de markt brengen van
nieuwe produkten. Bijzon
der laag is het stroomver
bruik van de nieuwe koel
kasten in tafelmodel van
AEG, de Öko-Santo (Öko
staat voor Eco). De nieuwe
tafelkoelautomaten heb
ben een zeer dikke en ef
fectieve 500 mm dikke iso
latie van polyurethaan-
schuim, tweemaal zo dik
als gebruikelijk en daarom
30 procent voordeliger in
energieverbruik.
Het programma omvat
kasten met en zonder vries
vak met 162 liter nuttige in
houd, en met driesterren-
vak van 145 liter inhoud.
Per jaar kosten de appara
ten aan stroom respectie
velijk 40 en 48 per 100 li
ter inhoud. Bij toepassing
van 25 mm isolatie in ver
gelijkbare toestellen is dat
verbruik 62 dan wel 69.
Tien jaar geleden bedroe
gen de stroomkosten voor
soorgelijke koelkasten nog
73, respectievelijk 123.
De Eco-koelkasten heb
ben een in de achterwand
ingeschuimd koelcircuit,
transparante leggers - elk
belastbaar tot 20 kg - en
driedelige vario-dozen. De
apparaten kunnen desge
wenst van een decorlijst
worden 1
paar uitzendkrachten", - ver
duidelijkt Groenewoudt.
Hoe komt iemand aan het
geld om zo'n bedrijf op te zet
ten en hoe komt hij aan de
klanten? Het antwoord is uit
zonderlijk eenvoudig. "Ik had
wat geld van mijzelf en een
postzegelverzameling die wel
iets waard was". De eerste
klant werd bereikt via een
kennis., Groenewoudt kreeg
van hem een lift naar een gros
sier in Den Haag en kwam te
rug met de eerste opdracht.
Een andere kennis wist een
agent in Kopenhagen. De Ge-
ka-directeur vertelt hoe hij 's
ochtends in het vliegtuig stap
te en 's avonds weer terug
kwam met de zekerheid van
een vaste verkoopagent. Via
hem ("hij is een echte vriend
geworden") heeft het bedrijf
heel Scandinavië als markt.
De agent heeft bovendien ge
zorgd voor bestellingen voor
in totaal 20 cruiseschepen.
Op deze wijze heeft Geka
klanten gekregen in andere
Europese landen, het Verre
Oosten en de Verenigde Sta
ten.
Nederlands geld
Over wisselkoersen maakt
hij zich geen zorgen. "We be
rekenen alles in Nederlands
geld. Koersverliezen lijden
wij dus niet". Met de Neder
landse Spoorwegen heeft Ge
ka een vast leveringscontract.
Cijfers geeft Groenewoudt
niet prijs. Ook komen bestel
lingen binnen via architecten
of via grossiers. Een andere
manier om klanten te werven
lijkt het bijzondere visite
kaartje dat hij heeft laten ont
werpen. Er zit een stukje trijp
opgeplakt. De relatie krijgt al
tijd een visitekaart met de stof
die hij voor zijn produkten
kan gebruiken.
Vervreemding
Wanneer je op mijn leeftijd op je
gemak in de stad wandelt, of
door een warenhuis slentert,
ontspannen en in aangename
gedachten verzonken, en je ziet
jezelf dan op zijn onverwachts in
een spiegel of in een etalageruit
langskomen, dan herken je die
persoon die daar loopt een frac
tie van een seconde niet als je
zelf. Als je eigen ik. Heel, heel
even denk je dat het een ander
is, een ouder iemand die toeval
lig naast je liep. En met een
schok realiseer je je, na die mi
nieme fractie, dat je het wel de
gelijk zelf bent, die oudere, en
niemand anders. En dat woelt je
een beetje om van binnen, die
lichte schok.
Dat niet meteen herkennen komt
omdat je een in een deel van je
zelf, diep van binnen en bijna ge
heel onbewust een beeld van je
zelf meedraagt als midden derti
ger. Niet jonger, niet als twintig
jarige: nee, midden dertig, daar
bleef je ongeveer steken. Zo
voel je je onbewust nog, diep
weg, bijna ongeweten door je
zelf. En zelfs als je het ouder
worden als best vredig en/aart,
dan toch blijft die andere in je
voortleven. De natuur maakte
ergens een foutje, want je li
chaam ging verder; ging door
met ouder worden, maar in je
binnenste bleef je eigenaardig
genoeg vaag een beeld van je
zelf meedragen als een stuk jon
ger, En je moet steeds moeite
doen om die twee samen te laten
vallen. Om dat buitenwerks bij te
benen.
Soms vergeet je het. En dat is el
ke keer weer een onthut
send schokje. En hoe jonger we
blijven, recht van lijf en leden,
niet meer die kromgegroeide
stramme mensjes van toen, hoe
elastischer we rondstappen, hoe
sterker die jongere diep in zal
beklijven. We moeten constant
leren ook inwendig te zijn zoals
anderen ons zien, en steeds
worden we met onze neus op de
werkelijkheid gedrukt. Een heel
jong iemand bijvoorbeeld die
zegt: moet ik met die oude me
vrouw mee, en je pas een fractie
later beseft dat ze het over jou
heeft. Dat beeld van binnen mis
leidde je weer even, je vergat
weer even je andere ik, die van
buiten. En je vraagt je af waarom
dat weten van je juiste beeld niet
meteen ingebouwd is. Waarom
het toch af en toe een miniem
ogenblik niet synchroom loopt.
Net zoals je, na het verlies van
een kind, soms heel even, een
fractie van een seconde, denkt
dat je het nog hoort, buiten, bo
ven, bij de tuindeur. Ook dan
loopt er ergens iets niet syn
chroon. Loop je even achter.
Was je de realiteit even verge
ten. Net als je die vergat bij het
herkennen van jezelf. Als die ou
dere.
In elk dik mens zegt men zit een
dunne die er uit wil, en zo zit in
elk ouder mens een jonge die er
nog uit wil. Eventjes. Maar niet
meer kan. En die blijf je meedra
gen, buiten je wil om. En soms
vergis je je. Denk je dat je die
jongere nog bent. Heel, heel
even, loop het weer niet gelijk.
Er werd ergens in de evolutie
toch een klein foutje gemaakt.
INA DE RUYTER
Geka maakt exclusieve textiel voor paleizen en cruiseschepen
kwaliteit. De opmerking dat
zijn bedrijf een soort luxe bak
ker in de textielindustrie is,
beantwoordt hij met een in
stemmend knikken. Bij een
van de machines begint hij te
glunderen. "Een speciale
fixeermachine", legt hij uit.
"Hebben we volgens ons ei
gen ontwerp besteld bij een
fabriek in Hengelo. Met opzet
hebben wij enkele fouten in
óns ontwerp gemaakt. Nie
mand van de concurrentie
kan hem namaken. De fouten
hebben we natuurlijk zelf her
steld". Hij geniet echt na van
de truc om mededingers op af
stand te houden.
Hugenoten
Ongeveer twaalf jaar geleden
is Groenewoudt met zijn ei
gen bedrijf begonnen. Hij was
toen 49 jaar oud en had al 25
jaar gewerkt bij de Hengelose
Trijp Weverij. "Voor ik mijn
plan uitvoerde hebben wij het
eerst democratisch in de fami
lie besproken. En iedereen
was het erover eens dat ik be
ter voor mijzelf kon begin
nen". Het was een onzekere
tijd in de Twentse textiel, en
Groenewoudt wist dat hij met
een speciaal produkt moest
komen om als nieuweling
klanten te trekken en enige
kans op succes te maken.
"Wij kwamen op het idee
stoffen te gaan maken die al
leen vroeger werden geprodu
ceerd. De Hugenoten die uit
Frankrijk waren gevlucht
hebben die hier geïntrodu
ceerd. Stof met een staande
dichte pool, die twaalf jaar ge
leden in Nederland helemaal
niet meer werd vervaardigd.
Die werd destijds verdrongen
door de goedkopere met een
liggende pool. De Duitse pro
ducenten zijn ermee begon
nen. Voor een liggende pool
zijn minder poolhaartjes no
dig en dat is natuurlijk goed
koper". Ook de wijze van ver
ven werd versimpeld. "In fei
te was het een verloedering
van het vroegere vakman
schap", vindt Groenewoudt.
Hij laat voelen hoe dicht de
poolhaartjes tegen elkaar zit
ten. "Wij hebben geen enkel
spanraam nodig om de kwali
teit op te halen". Dat spaart
wel geld, maar de prijs van de
stoffen blijft hoog, geeft hij
toe. "Voor de gordijnen in een
gewoon woonhuis zou het
veel te duur zijn". Als klein
bedrijf kan Geka kleine hoe
veelheden in alle gewenste
kleuren en lengten leveren.
Voor een grote onderneming
die het moet hebben van mas-
saproduktie zou dat onrenda
bel werken zijn. Toch heeft
het Enschedese bedrijf alleen
al voor de Homerio 1500 meter
stof geleverd.
Belangrijk
Ondanks de geringe capaci
teit durft hij toch belangrijke
opdrachten aan. "Wij zorgen
voor voorraad. Verwachten
wij een opdracht te krijgen
dan maken we alleen de basis
stof. Gaat het door dan hoe
ven we alleen laatste afwer
kingen te doen. Als we een
grote order krijgen maken we
bovendien gebruik van een
Wie ooit meereist met de le
gendarische Oriënt Express
zal vermoedelijk niet bevroe
den dat de stof van de pluche-
zachte zitbanken afkomstig
kan zijn van een Enschedees
bedrijfje met niet meer dan
drie vaste medewerkers. Di
recteur P. W. Groenewoudt,
één van de 'vaste medewer
kers' van Trijpweverij Geka
leest met zichtbaar plezier van
een lijstje enkele grote op
drachten voor. Hij is niet al
leen directeur, maar ook inko
per, verkoper en de verfspe-
cialist.
door
Harry Bouts
"Dit is misschien wel leuk",
zegt hij wanneer hij weer een
belangrijk leverantie noemt.
"Aan de Russische ambassa
de in Den Haag, schouwbur
gen in Kopenhagen en
Utrecht, een keten van uit
zendbureaus, VIP-touring-
cars in Malmö, het paleis van
de Belgische koninklijke fa
milie in Laken, de Dorint- en
de Ramada-hotelketens, een
hotel in Iran en het passagier
schip Homerio van 35.000 ton,
een van de grootste dat ooit in
Europa is gebouwd". Groene
woudt laat een brief zien uit
Tokyo. Daarin vraagt Hotel
Planning Supply, het in-
koopbedrijf van Mitsubishi,
prijsopgave voor cruise-pro
jecten. Het wachten is nog op
een orderbevestiging voor het
paleis Noordeinde.
Verhaal
Bijna elk monster, elke ma
chine en elke brief heeft een
verhaal en Groenewoudt
raakt nooit vermoeid bij zijn
uitleg. Vóór hij zijn relaas be
gint laat hij nog even de fa
briek zien, die gevestigd is in
een huurpand aan de Binnen
haven. De opgestelde machi
nes lijken technische mirakel
stukjes, waarvan de leek al
leen begrijpt dat zij dure ve
lours afleveren van uitmun
tende kwaliteit. Het woord ve
lours vindt hij niet helemaal
juist. "Tegenwoordig wordt
velours ook gemaakt van al
lerlei kunststoffen en dat
doen wij'-dus niet. Daarom ge
bruiken we liever het oude
woord trijp".
Groenewoudt legt uit dat
het vakmanschap van de me
dewerkers en de grondstoffen
even belangrijk zijn voor de
P.W. Groenewoudt, pluche voor de Oriënt Expn
kort bij de echte Nederlander
- voor wie wit nog altijd pas
wit is als het witter dan wit is -
'niet zo favoriet. Maar daarin is
verandering gekomen. De
echte badliefhebber giet te
genwoordig inplaats van bad-
schuim of olie bij tijd en wijle
klei in de kuip om vervolgens
tot het nekje in de bruine prut
te verdwijnen en ook nog een
laagje moddermasker op het
gezicht aan te brengen.
En daarmee profiteert de
badnympf anno 1990 van de
kennis, die onze voorouders al
duizenden jaren geleden be
zaten, namelijk, dat klei een
gunstige uitwerking heeft op
het lichaam. Klei zou, zeker in
combinatie met zwavel, voor
een extra afvoer van afvalstof
fen uit het lichaam zorgen en
daardoor voor een soepeler
functioneren van spieren en
gewrichten. Bovendien zou
den vermoeidheidsverschijn
selen er minder door worden,
omdat die ook voor een groot
deel door afvalstoffen worden
verooraakt.
De fabrikanten van klei-
zwavelbaden .verkopen' hun
modder zelfs met de belofte
dat het een uitstekende reme
die is tegen een jet-lag. Iets
waar Marcus Antonius
hoogstwaarschijnlijk nog
geen last van heeft gehad.
Het is natuurlijk de vraag of
zo'n kleibad echt zo heilzaam
is als de reclame ons wil doen
geloven. Maar voor een ieder,
die goed gezond is, blijft het
een grappige ervaring. En ver
kwikkend is het in elk geval/*
of je nu last hebt van een jet
lag of van vermoeidheid na
een lange dag werken.
Je kunt baden in weelde.
Maar je kunt ook baden in
modder. En je kunt zelfs weel
derig in modder baden, hoe
tegenstrijdig dat ook mag.
klinken. Modder is namelijk
niet langer vies; maar 'heil
zaam'. Althans de modder, die
tegenwoordig in zakjes en tu
bes wordt verkocht voor een
verkwikkende 'kuur' in uw
privé-kuuroord, de eigen bad
kamer.
Natuurlijk zijn modderba
den, of liever klei-baden, van
oudsher bekend. In vroegere
culturen wentelde men zich al
weldadig in de blubber, om
vervolgens 'als nieuw' te her
rijzen; besmeurd weliswaar,
maar met een gezuiverd en su-
perzacht huidje.
Vooral de modder van de
Dode Zeé was vanwege z'n
hoge mineraalconcentratie ui
terst geliefd. Waarschijnlijk
legde in de Romeinse tijd
Marcus Antonius om die re
den beslag om het gebied
rond de Dode Zee, om het ver
volgens aan zijn minnares
Cleopatra te schenken.
Toch waren het. modderbad
én het moddermasker tot voor
door Ton Pagen
In Groot-Brittannië heeft de
ze bedrijfstak een lange tradi
tie; in Nederland maakt deze
sector pas de laatste vier jaar
een stormachtige groei door.
De Nederlandse Alexandra
had dit jaar een omzet van tien
miljoen gulden, een groei van
25 procent ten opzichte van
vorig jaar.
Directeur Uljee: "Wij leve
ren onze kleding in allerlei
kleuren: smaragdgroen, fel
blauw, spville oranje, crème,
khaki, flêssegroen, wijnrood,
in totaal in 22 kleuren. Het
verschil met modekleding is
het onderhoud van de kle
dingstukken. Bedrijfskleding
moet gemaakt zijn van een
stevige stof, die slijtvast is,
Het kledingstuk moet bij in
tensief gebruik op zijn minst
twee jaar meegaan. Ook is de
kleurvastheid en de brandvei
ligheid belangrijk".
Alexandra levert voorna-
.melijk kleding aan de indus
trie, de horeca, ziekenhuizen,
cateringbedrijven, en bedrij-
Bedrijfskle
ding pas de
laatste vier
jaar in Neder
land bezig
aan een forse
opmars.
(foto GPD)
ven in de amusementssector.
Maar ook kleine particuliere
bedrijven doen steeds vaker
een beroep op Alexandra om
hun bedrijf net dat ietsje meer
te geven dat de klant ont
houdt. "Dit komt, doordat be
drijven steeds meer klantge
richt worden, ze willen zich
presenteren aan het publiek.
Bovendien komt daar in de
voedingssector bij dat de
klant het idee krijgt dat aan de
hygiëne wordt gedacht. Ook
al volgt een snackbar alle hy
giënische voorschriften, als
de bediener een spijkerbroek
met een slobberig t-shirt
draagt schrikt dat de klant af',
aldus Uljee.
Veiligheid
Sommige bedrijven laten niet
alleen om praktische redenen
hun werknemers bedrijfskle
ding dragen. In de schoon-
maaksector moet een schoon
maker in een ziekenhuis als
zodanig herkenbaar zijn; de
omgeving moet kunnen zien
dat hij een schoonmaker is.
Veiligheid kan ook een aspect
zijn. Alexandra levert werk
kleding aan de KLM. Werkne
mers bij de luchtvaartmaat
schappij zijn verplicht deze te
dragen, zodat ze op het terrein
altijd herkenbaar zijn als in
tern personeel.
Een sector waaraan niet zo
snel gedacht wordt als het
gaat over bedrijfskleding is de
amusementssector. Dat kan
verschillen van een zangkoor
dat kleding nodig heeft voor
optredens tot een bestelling
van Joop van den Ende Pro
ductions die voor een show
bijvoorbeeld 500 koksmutsen
of strohoedjes nodig heeft.
Alexandra levert ook aan Mai-
son van den Boer, het beken
de cateringbedrijf dat exclu
sieve party's verzorgt.
Naast het filiaal in Raams-
donksveer heeft Alexandra
een voor het publiek toegan
kelijke winkel in Rotterdam.
Scholieren van beroepsoplei
dingen als de bakkersschool
en de hotelschool kunnen hier
hun kleding kopen. Maar ook
kleine particulieren en huis
vrouwen kopen steeds vaker
bedrijfskleding, al of niet met
een tekst of een logo. Kwaad
willenden kunnen echter niet
de werkkleding met logo van
Albert Heyn kopen, om eens
in de opslagruimtes rond te
Öp alle specifieke be
Voor bedrijven wordt het
steeds belangrijker her
kenbaar te zijn voor de
klant. Vroeger stond er
alleen een logo van een
bedrijf op het briefpa
pier, tegenwoordig heeft
een beetje bedrijf een ei
gen huisstijl, compleet
uitgevoerd in aangepaste
kleding met het embleem
en de kleuren van het be
drijf.
"Mensen denken bij be
drijfskleding vaak aan
overalls of horecakle-
ding. Wij leveren ook
kostuums, moderne over
hemden, buitenkleding,
positiekleding, blouses
en bodywarmers", zegt
Nic Uljee. Hij is direc
teur van de Nederlandse
tak van het meer dan
honderd jaar oude Britse
bedrijf in bedrijfskle
ding 'Alexandra'.
