Fusie psychiatrische
ziekenhuizen bepleit
Professor geeft les in het verkering krijgen
Export en werkgelegenheid groeien
Energiebedrijf milieubewuster
Gemeenten willen administraties koppelen
DONDERDAG 4 JANUARI 1990
REGIO
PAGINA 11
LEIDEN - Op het schoolbord
achter de bar staat het onder
werp aangekondigd: 'Verkering
krijgen'. Spreker is dhr. Diek-
stra. Dat is nou eens iets, wat ie
dereen aanspreekt, ook de min
of meer regelmatige bezoekers
van het Inloophuis Psychiatrie
aan het Rapenburg 48 in Leiden.
Gisteravond was het er om
tien voor acht met de zestig aan
wezigen al vol. In de ruimte van
tien bij tien, verwarmd door een
oliekachel met in de hoek nog
een kerstboom die op z'n laatste
benen loopt, biedt het niet alle
daagse gezelschap overduide
lijk de aanblik van een door
leefd bestaan. Een bezoekster
vraagt aan de hond die naast
haar staat: "Wat zijn je hob
by's?" De eigenaresse van het
beest kijkt verbijsterd. "Een
hond heeft geen hobby's", wijst
ze haar buurvrouw nors terecht.
door
Henk Houtman
Tussen het bonte gezelschap
mengt zich een zich hier kenne
lijk thuis voelende gast. Dat
klopt, want hij zegt de ruimte
hoogst persoonlijk te hebben
opgeschilderd. Ook het plafond
heeft hij gedaan, want het aqua
rium op de eerste verdieping
had het begeven. De man zet
een kopje met melk naast zich
op de grond. Uit z'n zak haalt hij
een bollet je wc—papier, wat hij
uit elkaar rafelt en iets van de
inhoud in het kopje strooit. Het
blijkt cacaopoeder te zijn. De
56-jarige houdt het snel voor
gezien en verdwijnt naar de tv
in een andere ruimte.
Dat geldt niet voor het gros
van de overige bezoekers. Zij
luisteren geboeid naar dhr.
Diekstra, die het heeft over ver
kering krijgen en dan eigenlijk
Afgeladen Leids Inloophuis Psychiatrie spitst de oren:
vooral ook over verkering hóu- briek 'Denkwijzer' in deze
den. De spreker is de Leidse krant.
psycholoog prof.dr. R. Diekstra, "Een psycholoog is misschien
schrijver van de wekelijkse ru- niet de eerst aangewezene om
over relaties te praten", begint
Diekstra, maar dat blijkt mee te
vallen. Juist door in zijn column
vaak over de menselijke proble-
Professor
Diekstra als
'social barkee
per' in het In
loophuis aan
het Rapenburg.
Hij treft in de
bezoekers een
aandachtig ge
hoor.
Zuyderduin)
men van alle dag te schrijven,
weet hij zich verzekerd van een
grote en trouwe schare lezers.
Met grappige verhaaltjes en
voorbeelden houdt hij de aan
dacht van het gezelschap ook
vanavond vast. Hoe benader je
een aardig iemand, met wie je
best graag een relatie zou wil
len aangaan?
Diekstra heeft achter de bar
plaats genomen, omdat hij van
daar het beste overzicht over
zijn publiek heeft. Naast hem
hangt een lijstje met huisregels
voor de bezoekers van het In
loophuis: geen sterke drank,
geen drugs, geen agressie, mee
gebrachte drank en drugs niet
toegestaan. Diekstra heeft z'n
eigen lijstje, met nuttige tips
over het 'verkering krijgen':
dring je niet teveel op, doe ge
woon, probeerde ander niet met,
een geweldige openingstreffer
in een keer plat te krijgen.
De hoogleraar geeft zijn ge
hoor een stoomcursus assertivi-
teitstraining. "Waarom ben je
bang afgewezen te worden? Wat
is afwijzing? Kijk eens, je
wordt niet afgewezen om je
persoon, want de ander kent je
niet. Het betekent alleen maar
dat de ander verder contact af
wijst".
Een toehoorster geeft fris van
de lever een beeldend voor
beeld uit de praktijk: "Ik wilde
een man in de mensa, die ik al
wel vaker had gezien, gelukkig
nieuwjaar wensen. Hij zei: daar
doe ik niet aan mee, jij zoekt
contact, dat is het alleen maar.
Ik zei: ik bedoelde het alleen
maar als een vriendelijk gebaar.
Hij: dan kan ik de hele Haar
lemmerstraat wel een hand ge
ven. Snap je?"
De professor snapte het: "Je
voelt je als persoon afgewezen,
terwijl alleen het contact wordt
afgewezen. Contact leggen
moet je leren, gewoon veel oe
fenen. Zet de seks uit je hoofd.
Als je uit seksuele behoefte de
markt opgaat, is dat een slechte
reden om contact te leggen.
Mensen hebben hun seksuele
fantasieën voor zich, maar daar
is de ander in een eerste contact
helemaal niet van gediend. Een
beginnende relatie die alleen op
seks en hartstocht is gefixeerd,
loopt niet goed af. Het resultaat
is een jaar vuur en twintig jaar
De bezoekers van het Inloop
huis lopen, nu het woord seks is
gevallen, goed warm. Er ont
staat een levendige discussie
met de hoogleraar, die vindt dat
een keer met een ander naar
bed gaan, misschien niet hoort
maar geen reden hoeft te zijn de
eigen relatie te beëindigen. De
dame van de hond, extravagant
gekleed en met zwart beschil
derde ogen, opent een frontale
aanval op de opleider. "Bent u
getrouwd? Als uw vrouw een
nacht met een ander naar bed
gaat, vindt u dat erg?" Diekstra:
"Een keer? Nee, dat vind ik niet
erg". De dame van de hond:
"Daar geloof ik niks van". De
zaal geniet mee. Diekstra houdt
vol: "Het is toch geen misdaad.
Ik zal niet staan te juichen,
maar ik zal er ook niet onderste
boven van zijn". De dame: "Ik
geloof u niet, u bent niet eer
lijk". De hoogleraar heeft het
laatste woord: "Ik meen het het,
ik ben wel eerlijk".
Ten slotte krijgen degenen,
die over verkering denken, nog
een goede raad mee naar huis:
"Kijk eerst eens hoe iemand
met anderen omgaat, daar kan
je veel van leren".
Directeur Sancta Maria in nieuwjaarstoespraak:
NOORDWIJK - Er moet
meer samenwerking komen
binnen de geestelijke ge
zondheidszorg. De psychia
trische ziekenhuizen Sancta
Maria in Noordwijk, het cen
trum St. Bavo in Noordwij-
kerhout, Endegeest in
Oegstgeest en de Regionale
Instituten voor Ambulante
Geestelijke Gezondheids
zorg (Riagg) moeten niet al
leen vergaand gaan samen
werken, maar dienen in de
jaren negentig zelfs een fusie
aan te gaan.
Dat zei directeur T.J.M. van der
Zanden van het Noordwijkse psy
chiatrisch ziekenhuis Sancta Maria
vanmiddag tijdens de nieuwjaarsre
ceptie van zijn instituut. De nauwe-
re samenwerking is volgens Van
der Zanden noodzakelijk om de
psychiatrische patiënten de zorg te
kunnen geven waaraan zij behoefte
hebben.
Volgens de directeur wordt bij de
hulpverlening aan psychiatrische
patiënten op dit moment teveel een
onderverdeling naar het soort zorg
instelling gemaakt. Patiënten die
Zuid-Holland
neemt meer
buitenlanders
in dienst
DEN HAAG - De provincie
Zuid-Holland heeft zich voor
dit jaar verplicht achttien me
dewerkers aan te trekken uit
de etnisch-culturele groepen.
Acht van lien zijn Molukkers,
in het kader van het 1000-ba-
nenplan voor Molukkers. Het
totaal van achttien vormt een
kwart van de totale instroom
van nieuwe medewerkers dit
jaar.
Dit voornemen wordt om
schreven in de concept-nota
Doelgroepenbeleid en werk
gelegenheid bij de provincie
Zuid-Holland, die dóór pro
vinciale staten in behandeling
wordt genomen. Al eerder is
expliciet aangegeven dat de
provincie als werkgever de
maatschappelijke verplich
ting op zich neemt zich extra
in te spannen leden Van ach
terstands- en kansarme groe
peringen een plaats te geven in
de eigen organisatie.
Nadat vorig jaar een positief
beleid voor vrouwen werd ont
wikkeld, werd bij de begro
tingsbehandeling 1990 in een
motie de aandacht gevestigd
op de allochtonen. Dat heeft in
de eerder genoemde verplich
ting geresulteerd. Verder
komt er een aanpassing van
het project Starters op de Ar
beidsmarkt, wat tot gevolg
heeft dat minimaal vijf gehan
dicapten worden geplaatst.
Het beleid voor vrouwen
wordt voortgezet. Binnenkort
worden de eerste resultaten
daarvan tot nu toe bekendge
maakt.
naar psychiatrische ziekenhuizen nier kan het denken in termen van
worden verwezen, krijgen daar het instellingen zich wijzigen in het
hele scala van hulp- en zorgvoorzie- denken in termen van de zorg die de
ningen over zich heen., Alle regis- patiënt nodig heeft", aldus Van der
ters worden opengetrokken zonder Zanden.
tè kijken wat de patiënt wel
hij niet nodig heeft.
wat
In zijn nieuwjaarstoespraak blikte
de directeur nog even terug op de Holland drie
'Steviger samenwerking provincies en gemeenten'
DEN HAAG - "Ik
niets in stadsprov
huidige provincies hun totale ta
kenpakket of een groot deel daar-
overdragen aan een groep ge-
het geheel opriep de handen
waarbij de "De veelzijdigheid
s, die zich afvroeg of de
bestuursinstrumenten daarop vol-
inzet", aldus de meenschappelijke regelingen tus-
stedelijke agglome- doende zijn afgestemd. "Er i
meenten i
ratie. Deze onzalige discussie heb- grote bestuursdichtheid. Er bewe- verder worden versterkt, onder
provincies", aldus Patijn.
De bestuursstructuur tussen ge
meenten moet na de herindeling
ben wij twintig jaar lang met elkaar gen zich
gevoerd en heeft tot niets anders ge- de terrein
leid dan de instelling van de overi
gens zeer nuttige provincie
Flevoland. Ik ben niet bereid deze
discussie opnieuw aan te gaan. Ik
wil niet filosoferen om des keizers baar
•1 overheden op hetzelf-
beslist niet allemaal in
dezelfde richting. Tegelijkertijd is
er een gebrek aan bestuurskracht
om grotere zaken aan te pakken".
Om randstadzaken als het ópen-
mobiliteit,
sche ontwikkeling, werkgelegen
heid en planologie aan te pakken,
moeten de provincies Zuid-
het probleem van de poli
tiesamenwerking het hoofd te bie
den. Patijn: "Naar mijn mening gaat
het om de vorming van drie of vier
korpsen voor Zuid-Holland. Een
zeer grote operatie, waar we het hele
jaar 1990 mee bezig zijn".
Ook ten aanzien van het milieu
moeten, aldus Patijn, onontbindba-
samenwerkingsverbanden
baard, ik wil aan de slag".
Commissaris van de koningin i
Zuid-Holland S. Patijn maakte gis- Noord-Holland, Utrecht, Noord- den gevormd, die het provinciale
termiddag tijdens de nieuwjaarsre- Brabant en Zeeland samenwerken.
onze eigen gren-
niet schuwen als zoals al in Rijnmond gebeurt. Dat
ceptie van de provincie duidelijk
urgente problemen niet uit de weg
'We moeten
heenkijken e
Zuid- te willen gaan. In haar eentje kan de bestuur terug te treden terwille
korpsen.
Van der Zanden: "We moeten niet stakingen en protestacties
langer de vraag naar hulp, dus de lopen jaar, bedoeld om een betere
patiënten, verdelen over de ver- cao af te dwingen. Ondanks de toe-
schillende instituten. In plaats van kenning van een paar procent
toewijzing naar instelling moet er loonsverhoging zijn volgens Van
een toewijzing naar het soort zorg der Zanden de problemen aller-
dat de patiënt nodig heeft, worden minst uit de wereld. "De spanning
gemaakt. De zorg moet op maat tussen vraag en aanbod van ver
worden gesneden". pleegkundigen en verzorgenden zal
Voor een goede hulpverlening is de komende jaren alleen maar toe-
het niet alleen noodzakelijk dat er nemen. De werkdruk zal blijven
veel verschillende soorten hulp stijgen. Het is heel hard nodig dat
zijn, zoals Riagg's, dagbehandeling werkgevers, overheid en werkne-
en ziekenhuizen, maar de voorzie- mersorganisaties verbeteringen LEIDEN - Bedrij
ningen moeten bovendien dicht bij aanbrengen in de arbeidsvoorwaar
de mensen zijn. Elke regio' moet de den die zullen leiden tot een aan-
bêschikking hebben over de diver- .zienlijke verlichting van de werk-
se zorginstituten. Bovendien is het last". In dit verband is volgens Van
noodzakelijk dat de verschillende der Zanden met name voor de werk- leszins behoorlijk. De winsten
instellingen samenwerken en op gevers een belangrijke rol wegge- rendementen zijn echter licht ge-
termijn fuseren. "Alleen 'op die ma- legd
provincie dat niet, zodat Patijn de
gemeenten en de provinciale buren pleidooi
groter belang. Dit is geen
superprovincie,
het streven
ïaar een netwerk
nilieudiensten.
Kamer van Koophandel: bedrijven redelijk jaar achter de rug
deze regio dan vorig jaar bereid zijn om te in-
redelijk jaar achter de vesteren in hun bedrijven. Dit zijn
ort vanuit dit gebied is de belangrijkste uitkomsten van 'de
1989 fors gêgroeid. Ook de toena- zogeheten ERBO-enquête die de
de werkgelegenheid was al- Kamer van Koophandel onder ruim
2800 ondernemingen in de Leidse
Alphense regio's en de duin-
omdat ondernemingen in de rest langrijkste problemen zijn. Uit dit
Nederland een topjaar door- onderzoek blijkt ruim 1100 bedrij-
inderdaad met moeilijkheden
maakten.
daald, terwijl ondernemers minder bollenstreek heeft gehouden.
Eerder is uit een landelijke ER-
kampen. Een goede huisvesting i
voor het merendeel deze onderne
mingen een knelpunt. Daarnaast
ondervindt een groot aantal bedrij-
problemen met het
Invoering van eigen 'milieuzorgsysteem'
NOORDWIJK - De Energie- en
Watervoorziening Rijnland
(EWR) wil meer nog dan nu het
geval is aandacht besteden aan
het milieu. Het energiebedrijf zal
daartoe een zogeheten integraal
milieuzorgsysteem invoeren. Met
dat systeem kan voortdurend in
de gaten worden gehouden welk
effect de verschillende activitei
ten van het bedrijf hebben op het
milieu. Het bedrijf probeert voor
deze maatregel subsidie te krij
gen van het ministerie van vrom,
van wie het idee afkomstig is, zo
verklaarde EWR-dircteur J. Ha-
ijkens gisteren tijdens de nieuw
jaarsbijeenkomst van het nutsbe
drijf.
Het systeem moet er volgens
Haijkens toe leiden dat de milieu
problemen door de waterwinning
in de duinen en de uitstoot van
schadelijke stoffen door de elek
triciteitscentrale worden vermin
derd. "Het is echter ook de bedoe
ling dat het een aanzet geeft toe
een verdergaande verlaging van
het water- en energieverbruiken
een lagere belasting van het
milieu door bijvoorbeeld' de
dienstauto's van de EWR".
Om dit te kunnen bereiken wil
het nutsbedrijf al zijn vervuilende
activiteiten in kaart brengen.
Voorts zal de EWR, wanneer het
nieuwe dingen begint, eerst bepa
len wat de milieu-effecten hier
van zijn. In jaarverslagen zal ver
der een overzicht worden gege
ven van alle 'vervuilingen', op een
manier zoals nu bijvoorbeeld ge
beurt met de financiën.
Volgens Haijkens heeft het mi
nisterie van vrom ongeveer 30
miljoen gulden beschikbaar ge
steld voor dit soort projecten. Op
hoeveel subsidie de EWR eventu
eel kan rekenen, kon hij gisteren
niet zeggen. Daarover hebben
nog gesprekken plaats.
Tobben
De absolute winnaar in deze regio
was de dienstensector. De bedrij
ven in deze categorie boekten op al- x
le fronten winst. Ook de groothan- personeel of de bereikbaarheid. Het
del had zeker niet te klagen. Het eni- belangrijkste milieuprobleem
ge minpunt in deze sector
3 dat
flink in de lift zit. In deze.regio zijn de investeringen het afgelopen jaar
de ontwikkelingen iets minder met ruim 30 procent zijn afgeno-
rooskleurig, concludeert de Kamer -- -
na haar onderzoek. Vooral de afne
mende bereidheid van onderne
mers om geld te steken in hun on
dernemingen - de investeringen
daalden in 1989 met 15 procent -
baart haar zorgen. Zoals in het ver
leden herhaaldelijk is gebleken,
leidt dit uiteindelijk tot een lagere
groei van de export en de werkgele
genheid.
Vooralsnog doen de Rijnlandse
bedrijven het wat dit betreft echter
niet slecht. De export groeide het af
gelopen jaar met 10 procent. Daar
mee steken de ondernemers in dit
gebied met kop en schouders uit bo
ven hun collega's elders in Neder
land. De toename van de werkgele
genheid - gemiddeld 3 procent -
wijkt niet af van het landelijk ge
middelde. De omzet van de Rijn
landse bedrijven nam gemiddeld
met ruim twee procent toe. Dat is
weinig, vindt de Kamer. Vooral ook
i goede verwerking van het afval.
Netwerk bevolldngsboeldiouding staat of valt met grote deelname
DEN HAAG - Invoering van een
landelijk elektronisch netwerk voor
de bevolkingsadministratie kan al
leen slagen als de gemeenten daar
liggen op het vlak van de financie- kend wat ze gaan kosten. Omdat de- jaar uit te stellen. Daarmee willen
ring, de privacy, de betrokkenheid gene die de rekening betaalt, in het voorkomen dat met een te klein
andere afnemers model waar nu vanuit wordt ge- aantal gemeenten e
gaan, niet altijd dezelfde is als dege- moet worden begonr
Met de vissérij
drijven blijft het tobben. Deze bran
ches maakten een opvallend slecht
jaar door, zoals trouwens ook visse
rij- en garagebedrijven elders in het
land.
Ondanks de soms wat zorgelijke
geluiden, verwacht de Kamer van
Koophandel dat het komende jaar
meer bedrijven zullen exporteren,
hoewel het aantal ondernemingen
met een exportgroei mogelijk af
neemt. De ondernemers zelf zien de
toekomst met redelijk vertrouwen
tegemoet. Uit de enquête blijkt dat
het aantal bedrijven dat verwacht
winst te maken, is toegenomen.
Minder bedrijven dan voorheen
houden rekening met een daling
van omzet, personeel of investerin
gen.
De prestaties van de verschillen
de regio's in het gebied van de Ka
mer van Koophandel lopen uiteen.
Bedrijven in de Leidse regio had
den vorig jaar een hogere omzet en
exporteerden aanmerkelijk meer
dan het Rijnlandse gemiddelde, ter
wijl de Duin- en Bollenstreek en de
Alphense regio wat dit betreft on-
der de maat bleven. Ondernemers
in die laatste twee regio's investeer
den daarentegen duidelijk meer
dan hun collega's in en rond Leiden.
De stijging van de werkgelegenheid
was in alle gebieden ongeveer het
zelfde.
De Kamer van Koophandel heeft
bedrijven ook gevraagd wat hun be-
instellingen
Als dat ge-
ciering
de automatische bevol- standen
kingsboekhouding zo'n groot pro
gemeenten
die de kosten veroorzaakt, moet beurt, ontstaat namelijk naast de
vooral het collectief belang worden elektronische informatiestroom
afne- benadrukt, vindt Berenschot.
i met elkaar te laten overeen- Onzekerheid over de kosten kan tenen
papierstroom tussen aangeslo-
bleem dat invoering niet mogelijk stemmen. Politiek zijn er grote be- gemeenten en andere instellingen En dat i
tegen een tijdelijk centraal ervan weerhouden toe te treden tot
Dit staat in het rapport dat het informatiebestand, maar de onder- het netwerk. Daarnaast bestaat het
Bureau Berenschot heeft opgesteld zoekers menen dat dat de enig gevaar dat aangeslotenen minder
het geau- werkbare manier is om van het hui
or de be- dige systeem over te stappen in hel
nieuwe. Het is de tweede keer dat taald - dan
systeem moet ge- de plannen voor invoering van het de werking
andere overheidsin- GBA door buitenstaanders worden
onderzocht
de haalbaarheid
tomatiseerde systeem
volkingsboekhouding.
Het ni
meenten
stanties die persoonsgegevens
werken, in staat stellen deze infor
matie via een elektronisch netwerk
onderling uit te wisselen. Beren
schot ziet goede mogelijkheden om
de plannen te verwezenlijken,
gebruik maken van het systeem -
per bericht moet worden be- Gemeenten
's geraamd. Dat kan
het systeem frustre-
moet dus worden voorko-
aldus Berenschot. Ook moet
al veel belangstelling
ring van het systeem.
Uitbreiding opvang
zwakzinnigenzorg
DEN HAAG - Instellingen in de
te zwakzinnigenzorg in deze regio
n- krijgen 24 extra plaatsen.
De som wordt verdeeld over de
dagverblijven Sonnevanck in Hille-
nstellingen tonen gom, De Oude Post in Sassenheim
Om invoering tot een su
maken, moeten gemeenten
dere afnemers, nauw worden be
trokken bij de ontwikkeling
Woutershof in Alphen (elk
plaatsen). Verder krijgen de gezins-
Om de zaak goed op poten te krij- vervangende tehuizen Water
wijst wel op een aantal r
Volgens Berenschot is het abso- voorkomen worden dat instellingen
luut noodzakelijk extra geld be- en gemeenten kleine eigen netwer-
schikbaar te stellen om de plannen ken ontwikkelen,
te verwezenlijken. Bovendien moet De onderzoekers pleiten ervoor
de financiering eenvoudiger wor- de invoering
gen, raadt het adviesbureau de
nister van binnenlandse zaken
stichting in het leven te roepen
schapsheuvel in Oegstgeest, Mer-
lijn en De Haardstee in Leiden en
Smitshof in Rijnsburg geld1
i. Deze den. Van veel zaken is nog niet be- deze z
rijk, gemeenten en andere uitbreiding van de opvang met twee
afnemers kunnen deelnemen. De tot vier plaatsen, als ook BZW Lei
stichting moet in de toekomst het den (10.000 gulden voor twee plaat-
netwerk exploiteren. sen).
4 januari 1990
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Men schrijft ons heden uit
Zoeterwoude:
Iemand, in de Prinses-Wilhelmi-
nastraat wonende, had zijne
personeele belasting niet be
taald en werd daarom vervolgd
en aangezegd dat zijn inboedel
zou verkocht worden. Opdat er
niets uit zijne woning zou ver
voerd worden, had een bewaar
der den last in het huis daar op
te passen. Hierover verstoord,
bedreigde de onwillige genoem
den bewaarder met een mes. Er
wordt proces-verbaal tegen hem
opgemaakt.
Mej. E. Steenwijk.
- Een buitenman, die, naar zijne
kleeding te oordelen, gewoon is
vee te drijven, werd hedenmid
dag vanaf de voorm. Koepoort
nu zelf door twee agenten van
politie en eene uitgebreide jeugd
naar het commissariaat gedre
ven, wegens den wankelbaren
toestand, waarin zijne beenen
blijkbaar verkeerden, zeker niet
tengevolge van het overmatig
gebruik van duinwater.
Vijftig jaar geleden:
Een kleine afdeeling Finsche
mitraïllisten heeft de hoofd
macht der Russen nabij het meer
Pispajaervi weten op te houden,
hoewel zij gedurende een viertal
dagen door de Russische artille
rie onder zwaar vuur werd ge
nomen. Finsche ski-afdeelingen
slaagden er daarna in de Rus
sen in den rug aan te vallen en
hen op die manier af te snijden.
De Russen die niet werden ge
dood tijdens de eersten aanval
verlieten de hoofdmacht en zoch
ten bescherming in de wouden,
waar zij doelloos rondzwierven,
bedreigd door beren, en tegelij
kertijd bevreesd de bosschen te
verlaten omdat zij niet wisten
hoe sterk de Finsche troepen wa
ren, die hen omsingelden. Dui
zenden stierven in de koude.
