Lage belasting lokt
rijke naar Antillen
Wereldmacht op zoek naar internationale rol
Pools parlement
steunt sanering
Eilanden aantrekkelijk om te overwinteren
Nigeria dreigt weg te
zakken in schuldmoeras
Peru gaat bijna failliet
door belastingontduiking
SlotofFensief van jeans-exporteurs Chili
Japan ambieert economische boven militaire functie
ZATERDAG 30 DECEMBER 1989
PAGINA 9
WILLEMSTAD (GPD) Overwinteren op de Antillen wordt aantrekkelijker voor Neder
landse renteniers en gepensioneerden. De inkomstenbelasting voor buitenlanders is in dit
belastingparadijs verlaagd naar vijf procent. Een aantal rijke Nederlanders heeft zich
vooruitlopend op de soepelere belastingregeling al op een van de eilanden gevestigd.
Voorwaarde is wel dat de belastingplichtige niet werkt op de Antillen. Hij moet bovendien
op een van de eilanden een eigen huis kopen van ten minste 300.000 gulden. Daarnaast Jet eind van de jaren zeventig hield
LAGOS (IPS) Rekenen maakt
somber op het Nigeriaanse ministe
rie van financiën en economische
ontwikkeling. De rekenmeesters
hebben weinig moeite met het voor
spellen van de toekomst: het land
zal jaarlijks bijna drie keer zoveel
moeten betalen aan haar schuldei
sers dan het handelsoverschot.
Een ambtenaar maakt een een
voudige rekensom: de komende
twee jaar zal Nigeria 8,2 miljard dol
lar (16,4 miljard gulden) aan rente
en aflossing moeten neertellen; het
handelsoverschot is 2,7 miljard dol
lar; dus blijft eén gat over van 5,5
miljard dollar. Waar dat geld van
daan moet komen is een raadsel. Ni
geria kan niet aan zijn verplichtin
gen voldoen.
De buitenlandse schuld van het
'volkrijkste land van Afrika staat
waarden een miljard dollar lenen, zou komen met de olie. De schuldei-
begonnen te morren en wilden
Lagos schrikte er zelfs niet
rug een procent meer rente te beta- niet langer geld uitlenen aan ei
len dan interbancaire norm (Libor). land dat eigenlijk geen poot had o
Met het geld werd een cementin- op te staan. Nigeria kwam ernstig
dustrie, papierfabrieken en een am
bitieuze ijzer- en staalindustrie op
gezet. Geen van de projecten lever
den het vereiste geld voor rente-
de betalingsproblemen
van de banken geen i
gen.
Eind juni 1986 lanceerde de rege-
aflossing op. De neergaande spiraal ring het Structurele Aanpassings
i de schuldenlast was ingezet. Program
de
(SAP), die niet alleen
ook de inhoud voor
groot deel aan het Internatio-
moet hij ook één persoon in dienst nemen, bij voorbeeld als huispersoneel. Volgens Antil
liaanse belastingadviseurs is er veel belangstelling van Nederlanders die een gedeelte van
het jaar in een warm klimaat willen doorbrengen.
Lagos maakte zich aanvankelijk
momenteel op ruim 30 miljard dol- weinig zorgen, herinnert Olu Falae naai Monetair Fonds (IMF) ontleen-
lar. De schuldbetalingen slorpten zich. Hij is secretaris van de militai- de. Het SAP was bedoeld om het
re regering van Nigeria. De daling vertrouwen van de geldschieters te-
van de olie-inkomsten moest op de rug te winnen en zo betere voor
een of andere manier worden opge- waarden voor uitstaande schulden
vangen. Geld lenen was de eenvou- te krijgen.
Lokkertje
Nigeria dat percentage nog op
comfortabele 1,4 procent. Maar tus- digste weg. Nigeria stond bekend
nu is Nigeria's
als het meest welvarende land 1
lingsverplichtingen liepen op van
4.4 miljard dollar in 1986 tot 6 mil
jard dollar in 1988. De bedoeling is
dat de daling, dit jaar inzet tot 4.4
miljard.
In 1988 kwam Lagos met een
nieuw plan: het Programma voor
Omzetting van Schuld (DCP). Het
idee is dat schuldeisers het uitstaan
de bedrag omzetten in aandelen in
een economische onderneming. In
plaats van rente krijgen ze dan een
deel in de winst. Bovendien worden
hen als lokkertje allerlei financiële
en belastingvoordelen aangeboden.
Nigeria had niet al te hoog ge
spannen verwachtingen van deze
maatregel, gezien de bedroevende
respons van de schuldeisers in een
aantal Latijnsamerikaanse landen
waar de methode al was uitgepro
beerd. Als dit jaar een miljard dollar
zou worden omgezet, zou het al
mooi zijn, aldus Tony Ede, één van
de verantwoordelijke ambtenaren
voor het DCP.
Maar tot eind november is slechts
265,9 miljoen dollar aan schuld om
gezet. Met de tot aandelen omge
toverde schuld zijn dertig e
rijkdom, de olie, Afrika, dus veel moeite kostte het Met het programma moesten liefst sche projecten gefinancierd, aldus
De Antillen willen met deze gunsti
ge belastingregeling concurreren
met overwinteringslanden als
Spanje, zo verklaarde directeur Pe
ter Smits van het ministerie van
economische zaken. "De prijzen in
Spanje zijn inmiddels fors opgelo
pen. Men heeft er problemen met de
taal en de Spaanse cultuur. Daar
staat tegenover dat Curasao eigen
lijk een stukje Nederland is: het
sluit goed aan. Men kan hier z'n ei-
èen pindakaas kopen. Iedereen
spreekt goed Nederlands. De men-
Moskou wacht
zeer karige
jaarwisseling
MOSKOU (Rtr) - De
van Moskou zullen zich bij
gen bij de jaarwisseling
lijks te buiten kunnen gaan aan
spijs en drank. Veel produkten
zijn niet verkrijgbaar of zijn bij
zonder duur.
Er is voldoende 'shampans-
koye', Russische champagne,
geproduceerd maar er zijn geen
flessen om de drank in te doen.
In een suikerraffinaderij in Mos
kou ligt 3500 ton suiker opgesla
gen, maar in 200 winkels is de
suiker op. Er is echter een ge
brek aan vervoer om de suiker
van de raffinaderij naar de win
kels te brengen, zo heeft het dag
blad Moskovskaya Pravda giste
ren gemeld.
Op de vrije markt vliegen de
voedselprijzen omhoog. Vlees
kost vijftien roebel per kilo (50
gulden tegen de officiële koers).
Tomaten moeten twintig roebel
(62 gulden) per kilo opbrengen,
zo meldde de vakbondskrant
Trud. Een gemiddeld maand
loon in de Sovjetunie bedraagt
230 roebel (710 gulden).
sen zijn aardig. De dokter komt uit
Nederland, de zuster komt uit Ne
derland. Ik denk dat men zich op de
Antillen bijzonder snel goed zal
thuisvoelen", aldus Smits.
Voor de Antillen betekent de
komst van buitenlandse renteniers
en gepensioneerden een grote sti
mulans voor de economie. Hun
komst betekent flinke investerin
gen in de woningbouw. Inmiddels
zijn de prijzen van de huizen op het
eiland reeds aangetrokken.
Er zijn eilandbewoners die hun
familie uit andere landen laten over
komen. Het gaat om een welgestel
de mensen die veel geld uitgeven in
restaurants, hotels en reisbureaus.
Vooruitlopend op de nieuwe, aan
trekkelijke belastingregeling heb
ben zich nu reeds Nederlanders op
Curagao gevestigd.
Overigens is niet alleen de inkom
stenbelasting voor buitenlanders
Fusie HSA met
Thomson-CSF
kost geen banen
DEN HAAG (ANP) - Het samen
gaan van Philips HSA en het Franse
concern Thomson-CSF heeft geen
gevolgen voor het HSA-personeel
in Hengelo, Apeldoorn en Diemen.
Staatssecretaris Van Voorst tot
Voorst (defensie) heeft dit schrifte
lijk geantwoord op vragen van het
CD A-kamerlid Mateman.
De leiding van Thomson-CSF
heeft de directie van Signaal (HSA)
opgedroogd: de olieprijs op de
de jaren tachtig loos allerle:
"Terwijl wij
laag, zo stelt belastingadviseur Da- reldmarkt viel
mian Leo: "De eilanden kennen ook drastisch,
een zeer laag tarief voor successie- q,
rechten en schenkingen, vooral als öpiX&cÜ
het gaat om overdracht van bezit In 1977 kon Nigeria nog met
van ouders naar kinderen".
lenen niet De regering ging zorge- ook nieuwe leningen worden losge-
verplichtingen aan. peuterd. In ruil daarvoor beloofde
feite maar zo'n 5 mil-
Lagos een liberaal economisch be
leid, devaluatie van de munt (de nai-
bezuinigingen op de over-
kere neerbuigendheid
In 1986 leek het er toch ernstig op heidsuitgaven. Het resultaat
dat het voorlopig niet
goed niet overweldigend: Nigeria's beta- denmoeras.
Ede. Dat is aardig, maar Ede zegt r
alistisch "omzetting van schuld is
een leuke aanvulling op onze strate
gie". Er moet veel meer gebeuren,
wil Nigeria in de komende jaren
niet verder wegzakken in het schul-
GRATIS ZEEREISJE VOOR ZEEUWEN
WARSCHAU (Rtr/KRF) - Het
Poolse parlement heeft gisteren het
ingrijpende saneringsplan van pre-
rol i
troffen voor 400.000 werklozen.
Verder is een loonstop aangekon
digd om een einde te maken aan de
Mazowiecki goedgekeurd. De hyperinflatie. De ramingen voor de
het marktmechanisme in de stijging van de consumentenprijzen
in 1989 lopen uiteen van enkele hon
derden tot enkele duizenden pro-
samenge- centen.
Westerse overheden hebben een
door het IMF goedgekeurd
zal flink worden
Poolse
vergroot.
Het programma, dat
steld met hulp van het Internationa
le Monetaire Fonds, voorziet
prijsvorming op basis van vraag len kan nu rekenen op steun
en aanbod en het beëindigen
subsidies. De Poolse regering
houdt rekening met massa-ontsla-
kele miljarden guldens. Een lening
i 500 miljoen dollar door wester
overheden is gisteren goedge-
- HOEK VAN HOLLAND - Ongeveer 2600 inwoners van de provincie Zeeland hebben de afgelopen dagen een gra
tis overtocht gemaakt naar Engeland. Dat gebeurde op schepen van de Stenaline, de Zweedse maatschappij die LIMA (IPS) Peru moet
vorige week een aantal werklozen IMF 700 miljoen dollar en de Bank
van 890.000 in 1990. De overheid voor Internationale Betalingen 2,15
heeft financiële voorzieningen ge- miljard dollar.
gemachtigd de komende jaren het °P1 september de Maatschappij Zeeland heeft overgenomen. Om die aankoop te vieren, werd het ééndaagse reisje
OPEC-voorzitter
De OPEC (Organisatie van Olie-Ex
porterende Landen) heeft een nieu
we voorzitter. De Algerijn Sadek
Boussena vervangt de Nigeriaan
Rilwanu Lukman. Lukman kreeg
vrijdag een andere post in de rege
ring van Nigeria. Hij werd minister
van buitenlandse zaken na onge
veer drie jaar minister van olie te
zijn geweest. De OPEC pleegt al
leen ministers van olie tot voorzitter
te benoemen.
Nedschroef
Nedschroef Holding (bouten en
moeren) onderhandelt met het
Duitse metaalconcern Thyssen uit
Duisburg over de aankoop van Die
Vereinigte Schraubenwerke in Es
sen. Het Duitse bedrijf behaalde vo
rig jaar een omzet van 100 miljoen
mark. Er werken 600 mensen. Ned
schroef zou met deze aankoop zijn
bedrijfsomvang bijna verdubbelen.
VS omhoog
De index of leading indicators, een
graadmeter voor de economische
bedrijvigheid in de Verenigde Sta
ten, is in november met 0,1 procent
gestegen. De ontwikkeling van de
als barometer voor de economie be
schouwde index in november
kwam overeen met de verwachtin
gen. Een stijging duidt op toekom
stige economische groei.
Inflatie
De werknemers in Brazilië willen
hun maandsalarissen inruilen voor
weeklonen om de inflatie
voorgenomen beleid, vooral met be
trekking tot de werkgelegenheid,
uit te voeren. Ook heeft Thomson-
CSF garanties gegeven voor het
voortzetten van het huidige ar
beidsvoorwaardenpakket, zo
schrijft hij.
HSA zal als een Nederlandse be
sloten vennootschap deel gaan uit
maken van Thomson-CSF. De
groepsondernemingsraad heeft een
positief advies uitgebracht en FNV,
CNV, de Unie BLHP en de federatie
van hoger Philips personeel hebben
zich al akkoord verklaard.
Volgens Van Voorst tot Voorst zal
HSA een eigen Nederlandse identi
teit in de defensiemarkt bewaren.
Het concern zal zich verder ontwik
kelen tot 'Centre d'Excellence' voor
in hef bijzonder marinesystemen en
radarsysteemtechnologie.
r Harwich aangeboden c
r Engeland.
Zeeland. Gisteren ging de laatste groep t
termijn ruim 1,4 miljard dollar (2,8
ljard gulden) lenen om het gat i
korte Crediteuren hebben het vertrou-
ling
de staatsbegroting voor 1990 te dek- de meeste potentiele geldschieters
SANTIAGO (IPS) - Chileense
jeans-fabrikanten hebben een ex
port-offensief naar de Verenigde
Staten ingezet om te voorkomen
dat de Amerikaanse invoerwet-
ten hun exportsucces volgend
jaar de das om doen. In de loop
van het jaar werd duidelijk dat
Chili voor het eerst meer spijker
broeken naar de Verenigde Sta
ten uitvoerde dan de kritische
grens van één procent van de ei
gen Amerikaanse jeansproduk-
tie. Overschrijdt een land die
grens, dan wordt het jaar daarna
een invoerquotum vastgesteld.
Omdat het invoerquotum niet
lager mag zijn dan de totale uit
voer in het jaar van overschrij
ding, probeert de Chileense
jeans-industrie de grens direct zo
goed mogelijk te doorbreken. Ze
mikken op een uitvoer van zes tot
zeven miljoen broeken en jasjes.
Een procent van de Amerikaanse
produktie komt neer op zo'n vie
renhalf miljoen kledingstukken.
Amerikaanse kledingbedrijven
verplaatsten de produktie van
hun jeans jaren geleden naar
Aziatische landen waar de kle
dingstukken in elkaar werden ge
zet. Toen de lonen in die landen
weer stegen, kwam Latijns-Ame-
rika meer in beeld omdat de
transportkosten lager zijn. Chili
had als bijkomend voordeel dat
het over een relatief goedge
schoolde arbeidsbevolking be
schikt en eigen kledingbedrijven
heeft die makkelijk konden om
schakelen naar assemblage van
Amerikaanse jeans.
ken, zo heeft de regering gisteren of
ficieel bekendgemaakt in de hoofd
stad Lima. De belangrijkste boos
doeners voor 1
tegenvallende
sten door de belastingontduiking quez in juli berichten moest beves-
eerste voorwaarde. Het vertrou
wen in de sociaaldemocratische re
gering van president Alan Garcia
gat zijn de kreeg dit jaar een flinke knauw toen
belastingopbreng- minister van economie Cesar Vas-
i de inflatie.
De financiering van het tekort i
nodig voor investeringen
tigen dat de regering ongedekte
bankbiljetten had bijgedrukt om de
werknemers in overheidsdienst te
miljoen dollar in de industrie en de betalen. Dat voerde de geldont-
openbare nutsbedrijven. Verder waarding op.
Verder heeft nog nooit in de ge
schiedenis van Latijns-Amerika een
land zo weinig belasting geind: de
afgelopen drie maanden betaalden
ïiljoen dollar voor de land
bouw, 180 miljoen voor defensie en
in totaal 120 miljoen dollar voor ge-
ri^^HtnorsffprincfhJnhn" axgeiopen arie maanaen Dexaaiai
llïïiï °SCnht^f'englrziiïtï* deVeruanen slechts 2,2 procent v.
korten op de betalingsbalans.
Politieke waarnemers hebben e
i hard hoofd in dat de regering i
belasting. In Peru's beste jaren
(1979-80) bedroeg het percentage
nog 19 procent.
Het onderzoeksbureau La Mone-
staat is nieuwe leningen te krijgen.
i de inflatie en de massale belas-
TOKYO (IPS) - Zakenlieden, poli
tici en bureaucraten in Japan ver
wachten eensgezind dat hun land in
de jaren negentig de belangrijkste
economische grootmacht van de
wereld zal worden. Die verwachting
dwingt het land van de rijzende
om na te denken over zijn politieke
positie in de wereld.
door
Suvendrini Kakuchi/IPS
De vraag hoe Japan een interna
tionaal een rol kan spelen die past
bij zijn economische status is een
geweldige uitdaging voor de be
leidsmakers. Pas in de tweede helft
van de vorige eeuw gaf Japan onder
(Amerikaanse) dwang zijn zelf ge-
i isolement op. Daarna speelde
procent per maand voor te m De
geldontwaarding gaat zo snel dat
een verstandig persoon zijn geld zo
snel mogelijk uitgeeft. De belang
rijkste vakbond, de Eenheidsvak
centrale van de Arbeiders (CUT),
heeft alle aangesloten bonden
met als dieptepunt de Tweede We
reldoorlog. Sindsdien heeft Japan
uitsluitend als exporteur van zich
laten horen. Met het vervullen van
een vreedzame politieke rol in de in-
J „«.„svawwu '"nationale arena heeft het land
gespoord onmiddellijk met de
tingontduiking. Door de inflatie
van 2000 procent per jaar is het be
lastinggeld vrijwel niets meer
waard is tegen de tijd dat het in de
schatkist belandt. De bureaucrati
sche rompslomp kost niet alleen
tijd maar ook geld.
De Peruanen hechten bovendien
niet erg aan de belastingbetalers-
moraal, aldus La Moneda. In weinig
I landen in de wereld is ontduiking
- - van inkomstenbelasting zo'n natio-
Zuidkorea vanwege de lage nate sport als in Peru. "Van de 21
UjH miljoen Peruanen voldoen maar
105.000 aan deze burgerplicht. Met
duktie overplaatsten naar Hong
kong
lonen daar. Sindsdien exporteren
de 'kleine tijgers' op grote schaal
elektronica en auto's die in Japan andere woorden: een half procent
zijn ontworpen naar de Verenigde van de bevolking".
Staten, West-Europa en naar elkaar.
De Japanse markt bleef echter
vrijwel gesloten en, net als de Vere
nigde Staten en Europa, eisen de
'kleine tijgers' nu hun deel op van
de groeiende binnenlandse markt
Japan. De kans lijkt echter niet
Kenya: 14 banken
nationaliseren
groot dat Japan zijn protectionis- NAIROBiqPS)- De regering
tische barrières afbreekt.
fi-
Japanse politici voeren aan d:
hun markt nu eenmaal kleiner
dan die van de Verenigde Staten e
Kenya wil veertien banken
nanciele instellingen die in proble
men verkeren, overnemen. Ze wi:
daarmee voorkomen dat particulie
overheden een verlies
West-Europa en dat het land niet op 300 miljoen dollar (600 miljoen gul
import is ingesteld. "Als Japan in de den) lijden als de banken i
jaren negentig een op invoer gerich- kop gaan.
de
2 moet worden, zullen er De" regeringskrant Kenya Times
drastische veranderingen moeten meldde dat de overname bedoeld is
worden aangebracht in de huidige om "een mogelijke crisis in de
industriële, economische en sociale bankwereld te voorkomen". Vol-
structuren, en daartoe is Japan een- gens de krant i
voudig niet bereid", aldus Yama- bank opgericht, de Consolidated
'Niemand twijfelt eraan dat xfê
kg}. Japanners zich bewust zijn van hun
ioöïï-vcci ucuij vt?xiAjju aj uit^ich- internationale verantwoordelijkhe- L
zeï7overgegaanopTw7e'o"drièkeer den, maar niemand weet precies voorkomen dat de economische
- wat die verantwoordelijkheden m- macht van het land wordt misbruikt
houden", zegt Mitsuro Yamamoto, op een agressieve manier. "Wij
werkgevers te onderhandelen
een meer gespreide betaling
loon. Veel bedrijven zijn al uit zich
per maand betalen.
Japan wil de grootste economische grootmacht worden en is daartoe al aardig op weg. De Japanse beurs, waar
gisteren de traditionele jaar af sluiting werd gehouden, was het afgelopen één van de sterkst stijgende ter wereld.
(foto AP)
ment. Maar voor alles moet worden
re uitgaven in Japan aanzienlijk ge- voerders van de Centrale Bank
stegen. Dat had niet in de laatste het ministerie yan financiën weiger-
Handel Britten
Het tekort op de Britse handelsba- politici in het land zich tot dusver
lans is verminderd van 1,83 miljard uitsluitend met binnenlandse aan-
pond sterling in oktober tot 1,51 gelegenheden beziggehouden, zon-
miljard pond (4,63 miljard gulden) der een duidelijke richtlijn op te
in de afgelopen maand, zo heeft het stellen voor de Japans internationa-
Britse bureau voor statistiek giste- le rol in het komende decennium.
bekend Japans commentator ten bouwen aan de vrede en daar zichtbaar, doordat ook andere 'klei- afgelope:
invloed voor aanwenden",
zegt hij.
Explosief
en Singapore. Japan was een van de wikkelingsbeleid moet bijvoor-
drijvende kracht achter die ontwik- beeld gericht worden op tastbare Japan
keling. hulp aan het volk, als wij gerespec-
loed wat minder teerd willen worden", zegt hij. De
jaren is er felle kritiek ge-
plaats te maken met Amerikaanse den commentaar. Verschillende
druk. Washington wilde graag dat bronnen in de bankwereld beves-
deel van de taak van poli- tigden echter dat de
tieman in de Stille Oceaan op zich gang is gezet.
omdat de Amerikaanse econo- Begin jaren tachtig hadden veel
onder druk stond, mede door Kenyanen gebruik gemaakt van de
tijgers' zich aanmelden, zoals leverd op Tokyo, omdat het ontwik- de hoge kosten van de wapenwed- vrije bankwetten door zelf
Eén van de weinige zaken die wel pan is de belangrijkste bron
duidelijk zijn, is dat de Japanse rol ontwikkelingsgeld voor de armste
Malaysia, Thailand en Indonesië,
de onderlinge afhankelijkheid
steeds verder toeneemt. Maar Ja- bedrijfsleven
gevolgen had
kelingsbeleid voornamelijk gericht
op de belangen van het eigen
vaak rampzalige
r het milieu.
loop. Concurrent Japan werd in zijn nanciële onderneming op te zetten,
echter nauwelijks gehinderd Ze trokken goedkope leningen
De
bewapeningsuitgi
Japanse beleids
smakers zeg-
ii-overheidsinstellingen
banken in moeilijkheden.
bekendgemaakt. Het tekort
kwam daarmee op het laagste ni-
i sinds september
Maar het is noodzakelijk dat Ja
pan binnen enkele jaren een eigen
s' ontwikkelt op zijn positie
vooral merkbaar zal zijn in het oos- Aziatische landen,
Azië, in hetzelfde gebied dustrielanden zijn
'dhutSS: Lage lonen
gen dat het land zich militair in de 1986 ging enkele
de Japanse macht ook militair logische ontwikkeling nog altijd di-
werd gevoeld. De jaren tach- reet van Japan afhankelijk.
ndering van het negatieve saldo de internationale gemeenschap,
werd grotendeels veroorzaakt door
een vermindering van de import.,
'indt Eda Satsuki, lid van de oppo
sitie in de Diet, het Japanse parle-
i het decennium
plosieve economische groei r
geïndustrialiseerde landen als het wil dat er ooit
Ook de economische banden tussen
Japan en de buurlanden zullen
deze financiële instellingen fail
liet. Toen de paniek onder de reke-
Yamamoto vindt echter dat Ja- moeten veranderen. In de jaren
pan zijn positie in Azië moet herzien tachtig leverde Japan de buurlan-
part- den technologie en halffabrikaten,
jaren negentig beslist niet zal profi
leren. Yamamoto: "Japan is zich
van bewust dat de rest van Azië niet ninghouders uitbrak, greep de
wil dat het een militaire mogend- heid in. Vorige maand werd
heid wordt, vanwege het agressiever
verleden. Daarom zal het zich tevre- het moeilijker maakt
bankwet aangenomen die
als Taiwan, Zuidkorea, Hongkong nerverhouding ontstaat. "Ons ont- terwijl sommige bedrijven hun pro
den stellen met het spelen
invloedrijke financiële rol".
ciële instellingen uit de grond te
stampen.
