TAD LEIDEN
'Bedrijven mijden Leiden vanwege de erfpacht'
Aanvoer op veemarkt
in Leiden loopt terug
Eerste bedrijf in Witte Poortkazerne
LEIDSCH DAGBLAD
uurder
Exploitatie Groenoordhafien duurder
s
Gemeente bestrijdt zienswijze bedrijfsmakelaar Smitsloo
markt anders ligt, is erfpacht geen
probleem", vertelt de ambtenaar.
"Bij kantoren ligt het iets anders.
Kantoorruimte wordt vrijwel altijd
gehuurd. Zolang er maar een huur
der is, zijn er voldoende beleggers
die een investering willen doen op
erfpacht".
Volgens Groenewegen zijn JVC
en Groen incidenten. "Uit de con
tacten die wij hebben met bedrijven
blijkt niet dat de wens om eigen
grond te hebben groter wordt". Ze
erkent dat vele gemeenten het erf
pachtstelsel verlaten. "Erfpacht
heeft voor- en nadelen. Dat is een
politiek verhaal. Wat mij wel opvalt
is dat in de discussie rond de invoe
ring in de jaren '50 in Leiden vooral
voor erfpacht is gepleit omdat daar
mee kleine bedrijven konden wor
den geholpen. De gemeente kon be
drijven helpen door ze in het begin
een lage canon te geven, die later
steeg. Dat wordt nog steeds ge
daan".
Chantagepositie
Makelaar Smitsloo, gespecialiseerd
in bedrijfsonroerend-goed, vertelt
een heel ander verhaal. Na de over
eenkomst die de gemeente met JVC
sloot, kwamen bedrijven verhaal
halen. "Allerlei bedrijven, die uit
Leiden zijn vertrokken, kwamen bij
mij stennis maken. Waarom voor
hen niet kon worden geregeld, wat
voor JVC wel kon. Krijgen we zo'n
overeenkomst alleen maar als we in
een chantagepositie zitten, wilden
ze weten".
Volgens Smitsloo laten veel meer
bedrijven Leiden de laatste jaren
links liggen nu overal elders grond
kan worden gekocht. "In alle grote
steden kun je bijna grond kopen.
Als je dan moet kiezen tussen een
stuk eigen grond in Utrecht of Den
Haag, of een pand op erfpacht in
Leiden, dan weten de meeste be
drijven het wel. Nee, het wordt
steeds moeilijker om bedrijven in
Leiden te interesseren".
Ook het verhaal dat de bouw van
kantoren niet te lijden heeft onder
het erfpachtsysteem betwist de ma
kelaar. "Meer dan de helft van de
beleggers in Nederland weigert te
investeren als ze de grond niet kun
nen kopen. En dat aantal wordt gro
ter naarmate in meer gemeenten
grond kan worden gekocht".
Dat beleggers wel bereid zijn te
investeren als er maar een huurder
voor het kantoorpand is, betwijfelt
Smitsloo. "Kantoorhuurders zijn
ook niet achterlijk. Die weten ook
wat erfpacht is en spelen dat steeds
meer uit", zegt Smitsloo, die overi
gens nog een nadeel aan erfpacht
ziet. "Vaak wordt er gezegd: wat
bouwen ze daar een schoenendo
zen. Ik denk dat als de grond zou
zijn verkocht, beleggers meer oog
zouden hebben gehad voor de kwa
liteit van de gebouwen".
Toernooi van 58
basketbalteams
vele popliefhebbers die ons hebben
benaderd, toonden gelukkig meer
begrip.
directeur VW Leiden,
Stationsplein 210,
Leiden.
Vernielingen in
fietsenstalling
LEIDEN - Tijdens de kerstdagen
zijn van een fietsenstalling aan de
Wassenaarseweg negen ruiten van
anderhalf bij één meter ingegooid.
Ook staken de vandalen de banden
van de enkele fietsen lek. De fiet
senstalling behoort tot de Rijksuni
versiteit van Leiden.
LEIDEN - Het basketbalteam van
het RIO uit Leiderdorp heeft bij de
r t t h oe> jongens het jaarlijkse schoolsport-
u°toernooi gewonnen, dat door de ge
meentelijke schoolsportcommissie
wordt georganiseerd. Eerste bij de
meisjes werd de Prins Willem
Alexanderemavo.
Vijfhonderd leerlingen verdeeld
over 58 teams deden mee aan het
toernooi dat werd gehouden in het
Universitair Sportcentrum. Er wer
den 160 wedstriiden gespeeld.
Bij de jongens werd het team van
het Louise de Coligny uit de Kager-
straat tweede. Derde werd het
Oegstgeester Rijnlands Lyceum.
Bij de meisjes ging de tweede plek
naar de Bonaventura uit de Marien-
poelstraat. Derde werd het team
van het Louise de Coligny uit Lei
derdorp.
De Witte Poortkazerne aan het Noordeinde waarvan de restauratie op een oor na is gevild. (foto Jan Holvast)
LEIDEN - Steeds meer bedrij
ven mijden Leiden vanwege de
erfpacht. Omdat alom in Neder
land het strikte erfpachtsys
teem wordt verlaten, dreigen
veel bedrijven zich elders te
vestigen, zegt bedrijfsmakelaar
M. Smitsloo. Volgens de ge
meente Leiden is het tegendeel
het geval.
De laatste weken kwam de erfpacht
weer volop in het nieuws door de
vestiging van JVC Nederland in
Roomburg en de verhuisplannen
van de drukkerij Groen. JVC sloot
met de gemeente een erfpachts
overeenkomst waarin de canon
voor eeuwig werd afgekocht. In ruil
daarvoor beloofde JVC bij voorrang
langdurig werklozen, allochtonen
en vrouwen in dienst te nemen.
De gemeenteraad ging unaniem
akkoord met de komst van het be
drijf. Zelfs Groen Links, dat een jaar
geleden nog dreigde met een crisis
in het college, stemde tot veler ver
bazing in met de verkapte verkoop.
De overeenkomst is op deze ma
nier tot stand gekomen omdat JVC
pertinent weigerde de erfpacht,
zoals Leiden die steeds hanteert, te
accepteren. "Erfpacht past niet in
het denkraam van de Japanners",
was de mededeling van het bedrijf.
Drukkerij Groen heeft vorige week
ook meegedeeld alleen in Leiden te
willen blijven als het bedrijf een
LEIDEN - De gemeente Lei
den moet in 1990 waar
schijnlijk meer geld toeleg
gen op de exploitatie Groen-
oordhallen omdat de aan
voer van varkens en runde
ren op veemarkt terugloopt.
Het voordelig saldo op de
veemarkt is voor volgend
jaar geraamd op 300.000 gul
den, maar dat wordt niet ge
haald. "We verwachten dat
het voordelig saldo een ton
minder is", aldus directeur
A. de Jong.
De aanvoer op de veemarkt is met
zo'n vijftien procent verminderd.
De oorzaken zijn de superheffing,
die in 1984 werd ingevoerd, en de
Afrikaanse varkenspest die voor
een slachting onder de varkens
zorgde. Door de superheffing, waar
mee de melkproduktie werd be
perkt, werd veel vee in 1984 en '85
verkocht voor de slacht. Daarvan
profiteerde de veemarkt omdat per
aangevoerd dier een bepaald be
drag moet worden betaald. "Éen
rund minder betekent 10,50 gulden
minder. Als je in een week honderd
runderen minder hebt, loop't dat
aardig op", zegt De Jong.
De terugval is op alle veemarkten
in het gehele land merkbaar. In Lei
den komt daarbij nog eens een ver-
Concordia
Muziek- en showband Concordia houdt 1
januari van 19.00 tot 21.00 uur haar
nieuwjaarsreceptie in het verenigingsge
bouw aan de Langegracht 61Tijdens de
receptie verzorgen de senioren van Con
cordia een concert.
Volksdans
Verschillende volksdansverenigingen
houden zaterdag 6 januari een groot
nieuwjaarsbal in het Volkshuis aan de
Apothekersdijk 33a. De muziek hierbij
wordt verzorgd door het orkest Zanat. De
avond staat onder leiding van Marion
Nieuwenhuizen. Aanvang 20.00 uur, toe
gangsprijs 7.50 gulden.
Leerlingen van
L. de Coligny
naar Torun
LEIDEN - Leerlingen van de Loui
se de Coligny vertrekken op 3 janu
ari voor een bezoek aan de Poolse
plaats Torun. De Leidse leerlingen
worden tot 8 januari ondergebracht
in Poolse gastgezinnen. Elke deel
nemer neemt een pakket mee met
artikelen die in het Oosteuropese
land moeilijk te verkrijgen zijn. De
reis naar Torun, waarmee Leiden
nauwe banden onderhoudt, wordt
gemaakt in het kader van een uit
wisselingsprogramma. Poolse leer
lingen zijn van 29 mei tot en met 2
juni de gast van Leidse gezinnen.
stuk grond in Roomburg kan ko
pen.
Verkoop zou in strijd zijn met het
al jaren gebruikelijke beleid in Lei
den, waarbij grond alleen in erf
pacht wordt uitgegeven. De grond
blijft daarbij eigendom van de ge
meente. Op dit moment kan de jaar
lijkse erfpachtscanon voor 75 jaar
worden afgekocht.
Leiden is een van de weinige grote
gemeenten waar erfpacht nog zo
strikt wordt toegepast. Volgens S.
Groenewegen, belast met het wer
ven van bedrijven bij de gemeente
Leiden, levert het strikte erfpachts
systeem geen moeilijkheden op bij
het lokken van bedrijven.
"De Amerikaanse bedrijven in de
Leeuwenhoek zitten allemaal op
erfpacht. Alleen voor Japanse be
drijven die een eigen gebouw willen
neerzetten is erfpacht een pro
bleem. Zij kennen het niet. Voor Ja
panse bedrijven is een eigen ge
bouw op erfpacht ook niet te verko
pen. Maar dat wil niet zeggen dat er
geen Japanse bedrijven op erfpacht'
zitten. In dat geval huren ze het
pand", aldus Groenewegen.
Er is ook een duidelijk onder
scheid tussen het vinden van bedrij
ven voor de industrieterreinen en
de bouw van kantoren. "De be
drijfsterreinen beginnen zo langza
merhand schaars te worden. En de
vraag wordt steeds groter. Vroeger
lag dat precies andersom. Omdat de
mindering van het gebruiksvee dat
vooral door boeren uit de regio
wordt verhandeld. Volgens De
Jong is deze daling veroorzaakt
door het verdwijnen van allerlei
stukken grasland in de regio. "En
daarvan is het einde nog niet in
zicht".
"We teren nu in op het voordelig
saldo van de veemarkt. Daar probe
ren we op twee manieren wat aan te
doen. We proberen de aanvoer van
andere dieren te bevorderen. De
nuchtere kalveren blijven stabiel,
de aanvoer van schapen neemt iets
toe. Maar dat kan het gat dat is ont
staan lang niet opvullen. Verder
hebben we na overleg met de
marktcommissie, waarin alle be
trokkenen zijn vertegenwoordigd,
besloten de tarieven voor nuchtere
kalveren en varkens te verhogen".
Per kalf moet in 1990 4,50 gulden
worden betaald, twee dubbeltjes
meer dan nu. Per varken wordt vijf
cent meer gerekend.
"We moeten niet te fors met de
prijzen omhoog gaan omdat boeren
anders rechtstreeks gaan handelen
met het slachthuis. Overigens is de
verhoging in overeenstemming met
de stijgingen op andere veemark
ten".
De aanvoer van andere dieren en
de prijsverhoging is onvoldoende
om de terugval van het aantal run-
Kijkje achter
de schermen
van musea
LEIDEN - In de kerstvakantie
kunnen kinderen 'vanaf 9 jaar
met hun ouders in Leidse musea
een kijkje nemen achter de
schermen. Onder begeleiding
van een educatief medewerker
wordt bij voorbeeld een restau
ratie-atelier of technische werk
plaats bezocht. In het Penning
kabinet kunnen kinderen mee
gebrachte munten zelf onder de
microscoop bekijken.
Het programma ziet er als
volgt uit: op dinsdag 2 januari in
het Rijksmuseum voor Volken
kunde (Steenstraat) en in het
Pijpenkabinet (Oude Vest 159a);
op woensdag 3 januari in het ste
delijk museum De Lakenhal
(Oude Singel); op donderdag 4
januari in Rijksmuseum voor
Geologie en Mineralogie (Hoog
landse Kerkgracht 17) in het
Penningkabinet (Rapenburg
28); op vrijdag 5 januari in de
Hortus (Rapenburg). Op zondag
7 januari is er in het Pijpenkabi
net van 13.00 tot 17.00 uur de
monstratie pijpmaken.
Het ochtendprogramma is
van 10.30 tot 12.00 uur en het
middagprogramma van 13.30 tot
15.00 uur. In het Penningkabi
net is er alleen een ochtendpro
gramma. Het is noodzakelijk
plaatsen te reserveren bij de be
treffende musea.
deren op te vangen. "We zullen
meer uit de evenementensector
moeten halen. We hebben de ra
ming van de opbrengst uit dit on
derdeel van de Groenoordhallen
voor 1990 al gerealiseerd. Maar wil
len we het verlies op de veemarkt
wegwerken dan zal ik toch evene
menten moeten vinden voor zo'n
vijftien dagen. Of dat mogelijk is?
Ik heb maar één lichaam en een dag
maar 24 uur. Vijftien dagen erbij,
die heb je niet zomaar".
LEIDEN - Hoewel de restauratie
van het Witte Poortkazerne nog niet
helemaal gereed is, is het eerste be
drijf deze week begonnen met de
verhuizing. Het monument aan het
Noordeinde moet bij voorbeeld nog
voor een groot deel worden geschil
derd. Op de binnenplaats van het
gebouw komen geen parkeerplaat
sen. Deze komen nu voor de voor
malige Zeevaartschool. Met de res
tauratie is een bedrag van 3,6 mil
joen gulden gemoeid.
Het architectenbureau Verheijen,
Heuer, De Haan begon gistermor
gen met het overbrengen van de in-
Voorverkopen
Uw stukjesschrijver in Steeds ver
telt de dingen niet helemaal correct.
Wij hebben zegge en schrijven één
klacht gehad over het niet doorgaan
van de voorverkoop van Phil Col
lins. De rij mensen die voor de deur
stond, was voor een wandeltocht
die om negen uur startte. De Chine
se buurman was zo welwillend zijn
restaurant voor deze gelegenheid af
te staan als startpunt.
Dramatische toestanden, zoals
uw stukjesschrijver doet geloven,
hebben zich niet voorgedaan. Onze
voorafgaande berichtgeving was
kennelijk duidelijk genoeg. Ook het
circa drie meter brede 'papiertje' op
het raam heeft kennelijk zijn uit
werking niet gemist. Dat uitgere
kend in een korte maar intensieve
verbouwingsperiode twee grote
voorverkopen vallen is jammer. De
ventaris. Het bedrijf moet zijn eigen
pand in Voorhout nu verlaten om
dat dat reeds aan een ander bedrijf
is verhuurd. Het is de bedoeling dat
over twee maanden een open dag
wordt gehouden. Er wordt nog ge
dacht over hoe de binnenplaats pre
cies wordt ingericht. Waarschijnlijk
krijgt het een culturele bestem
ming, waarbij verschillende beel
den worden opgesteld.
Het architectenbureau Verheijen,
dat de laatste jaren een stormachti
ge groei doormaakte, wilde dol
graag huisvesting in de binnenstad
van Leiden hebben. Het bureau
heeft veel opdrachten uit Leiden en
omgeving. Tot twee keer toe is een
bouwwerk van Verheijen, Heuer,
De Haan door Stichting Wonen tot
het beste van dat betreffende jaar
uitgeroepen. Het bureau is ontwer
per van verschillende bekende wo
ningbouwprojecten in Leiden zoals
de stalen woningen in de Stevens
hof.
Het tweede bedrijf dat zich in de
Witte Poortkazerne vestigt, de in
dustriële vormgevers Ninaber, Pe
ters, Krouwel uit Delft, verhuist pas
eind januari. Dit bedrijf is twee jaar
op zoek geweest naar een geschikt
onderkomen in de Randstad. Vol
gens mede-directeur Krouwel is de
voormalige kazerne een ideale
plaats. Het bedrijf krijgt daar behal
ve ontwerpstudio's ook een model
lenwerkplaats voor de vervaardi
ging van de ontworpen spullen.
Ninaber is in Nederland een toon
aangevende onderneming op het
gebied van indutriële ontwerpen.
Het bekendste procuct van Ninaber
is de serie Nederlandse munten die
in 1982 in roulatie werd gebracht.
Ook zijn design-ontwerpen van dit
bureau opgenomen in Nederlandse
en buitenlandse musea, waaronder
het Museum of Modern Art in New
York.
DONDERDAG 28 DECEMBER 1989
Gom iets uit
in binnenstad
LEIDEN - Het gummetje staat
centraal in de jaarlijkse ont
werpwedstrijd van het Leids Ar
chitectencafé. De opdracht is
iets weg te gommen in de Leidse
binnenstad (binnen de singels)
en aan te geven waarom dit ver
antwoord is en wat de meer
waarde voor de stad is.
Aan deze Erica-prijsvraag zijn
geldprijzen verbonden van 2000,
1500 en 500 gulden. Deelname
staat voor iedereen open. Omdat
de inzendingen anoniem moe
ten zijn bij de beoordeling door
de jury, worden de inzenders
verzocht een letter- of cijfercom
binatie op het ontwerp te zetten.
Die combinatie moet ook op een
gesloten enveloppe staan, waar
in naam en adres van de inzen
der staan.
De inzendingen kunnen op 10
februari tussen 14.00 en 16.00
uur worden ingeleverd in de
Burcht. Negen dagen later wor
den de prijswinaars bekendge
maakt tijdens een tentoonstel
ling van de inzendingen.
'Eettafel'
voor senioren
in Haagwijk
LEIDEN - Verzorgingstehuis Haag-
wijk aan de Beethovenlaan start
woensdag 3 januari met een eettafel
voor senioren. Ouderen vanaf 55
jaar kunnen van maandag tot en
met vrijdag tussen 12.30 en 13.00
uur in de recreatiezaal een warme
maaltijd laten serveren. Tot 13.35
uur krijgen zij de gelegenheid om
na te tafelen. De prijs van een maal
tijd is 6,05 gulden.
Het aantal eettafels voor ouderen
in Leiden komt hiermee op 15. In de
Fortuynwijk, waarvoor deze eetta
fel bestemd is, wonen ongeveer 800
senioren. Directeur F. de Leeuw
van Haagwijk betreurt het dat de
gemeente voor deze voorzieningen
geen of weinig subsidie beschik
baar stelt. Toch is op verzoek van de
wijkouderenraad deze voorziening
opgezet.
De praktijk heeft uitgewezen dat
eettafels in een behoefte voorzien.
Bejaarden hebben hiermee de mo
gelijkheid tot het leggen van sociale
contacten. Voor de alleenstaanden
is er het voordeel dat dat ze niet hoe
ven te koken. De Leeuw hoopt dat
ouderen behalve van de eetgelegen
heid ook gebruik maken van andere
activiteiten die Haagwijk organi
seert. Ouderen uit de wijk en bewo
ners van de verzorgingtehuis zou
den met elkaar in contact kunnen
komen.
Leidenaars
zitten met
jaarwisseling
straf uit
LEIDEN - Vijf Leidenaars die nog
wat op hun kerfstok hadden, heb
ben waarschijnlijk een minder pret
tige jaarwisseling. Zo is gisteren een
42-jarige Leidenaar aangehouden
die nog een gevangenisstraf van 86
dagen moest uitzitten. Hij is voorlo
pig in Leiden ingesloten en wordt
later naar het huis van bewaring ge
bracht. Hetzelfde geldt voor een 20-
jarige Leidenaar die nog 27 dagen
moet zitten.
Een 30-jarige Leidenaar werd gis
teren staande gehouden die nog een
boete had staan van 1230 gulden.
Hij zit nu een straf van 20 dagen uit,
omdat hij het geld niet kan betalen.
De man is reeds overgebracht naar
het huis van bewaring. Bij een ver
keerscontrole liep gistermiddag een
27-jarige Leidenaar tegen de lamp,
die stond gesignaleerd voor een
diefstal van een jas en een gevange
nisstraf van 26 dagen. Ten slotte
heeft een Leidenaar een oude boete
van 990 gulden betaald die hij nog
had staan.
Slagbomen
Stevensbrug
vernield
LEIDEN - De slagbomen van de
Stevensbrug zijn afgelopen nacht
door vier onbekenden afgebroken.
Buurtbewoners zagen rond 1.00 uur
vier jongens bezig met het slopen
van de afsluitpalen. De resten van
de bomen zijn waarschijnlijk in het
water van de Rijn gegooid. De Ste
vensbrug, de onlangs geopende ver
binding tussen de Hoge Morsweg
en Rijndijk, is alleen bestemd voor
bussen, fietsen en alarmverkeer. De
slagbomen worden vermoedelijk
vandaag weer hersteld.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
