Kinderbijslag splijt
regeringspartij en
Alleen dictatuur ontsnapte
aan Zuidamerikaanse crisis
'Minder kinderbijslag bij hoger inkomen'
Hoge en lage kasten in
India vechten om banen
Alcohol probleem op werk
SieMatic Keukencenter Leiderdorp
weet hoe üw nieuwe keuken
er uit kan zien!
Jaren tachtig door schulden verloren decennium
Een SieMatic adviseur is echt adviseur.
DONDERDAG 21 DECEMBER 1989
ECONOMIE
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD/ANP) - Tussen de rege
ringfracties CDA en PvdA is in de Kamer
onenigheid ontstaan over de toekomst van
de kinderbijslag. Het PvdA-kamerlid Moor
pleitte er gisteren voor om de kinderbijslag
in de toekomst te laten dalen naarmate het
Staatssecretaris Ter Veld (sociale
zaken) heeft echter een groot be
zwaar tegen een dergelijke opzet
van de kinderbijslag, omdat die de
economische zelfstandigheid van
de vrouw in gevaar kan brengen.
Als een vrouw namelijk buitens
huis gaat werken, loopt het inko
men van het gezin op en daalt bij
een inkomensafhankelijke opzet de
kinderbijslag.
Ter Veld gaf gisteren toelichting
op de ontwikkeling van de plannen
voor een nieuwe opzet van de kin
derbijslag, waarover de regering al
inkomen van de ouders meer stijgt. Zijn
CD A-collega Terpstra verklaarde hierop dit
plan voor een zogeheten inkomensafhank-
lijke kinderbijslag niet te zien zitten. Dit
bleek gisteren bij het debat over de verho
ging van de kinderbijslag.
jaren nadenkt. De Sociaal Economi
sche Raad heeft onlangs een ver
deeld en voorlopig advies uitge
bracht over de kinderbijslag en
komt binnenkort met een definitief bescherming
advies. PvdA-Kamerlid Moor vroeg gere banen die
staatssecretaris Ter Veld
of de regering dan niet in een reactie
op dat advies kan voorstellen de
Dat is wat de PvdA ook wil, wat vol
gens Van Nieuwenhoven geenszins
riekt naar betutteling of bevoog
ding. Het is eerder een kwestie van
de la-
niet mans ge
noeg om zijn hun eigen boontjes te
doppen en zich tegen hun baas te
verzetten, wanneer deze hen langer
MEW DELHI (IPS) - Studenten in
irie noordelijke deelstaten in India
lebben van de week het trein- en
vegverkeer ontregeld en regerings
gebouwen aangevallen. De geweld
dadige protesten van de afgelopen
;ien dagen, waarbij één dode is ge-
/allen, richten zich tegen het reser-
/eren van banen en studieplaatsen
/oor leden van lage kasten en stam-
In de Indiase grondwet is in 1949
/astgelegd hoeveel procent van alle
lanen en posities bij universiteiten
;n parlementen uitsluitend is be
stemd voor leden van lage kasten en
stammen. Het op die manier reser-
/eren van banen voor de meest be-
ladeelde groepen gaat door "zolang
?r sociale en economische onge
rechtigheid en ongelijkheid heer
sen", zei premier V.P. Singh afgelo-
oen week.
In de dichtbevolkte staten Uttar
Pradesh, Bihar en Madhya Pradesh
lijn de protesten in de grote stéden
opgelopen tot botsingen tussen hin-
ioes uit hoge en lage kasten. De au-
:oriteiten kunnen de orde maar met
noeite handhaven. Vooral leden
/an de twee hoogste kasten, Brah-
nanen en Kshatriyas, proberen te
/oorkomen dat de regering het quo-
astelsel voor banen met tien jaar
/erlengt. De huidige regeling loopt
leze maand af.
Singhs wetsvoorstel, bedoeld om
iet systeem van baangaranties
overeind te houden, wordt waar
schijnlijk zonder problemen door
iet Indische parlement aangeno
men. Politieke partijen kunnen het
ïich niet veroorloven tegen een
maatregel te stemmen die de meer
derheid van de uitgebuite kasten en
stammen raakt, ook al klagen Brah
manen en Kshatriyas dat ze worde'
gediscrimineerd.
Van alle vrijkomende banen bij
de regering in New Delhi is 17,5 pro
cent gereserveerd voor bepaalde
kasten en 7,5 procent voor een aan
tal stammen De percentages vari
ëren, afhankelijk van de bevol
kingsopbouw, per deelstaat. Het
meeste verzet tegen het systeem
komt van jongeren uit hoge kasten,
die hun mogelijkheden ingeperkt
zien.
De meeste waarnemers zien het
quotasysteem als een mislukking
omdat het de afgelopen veertig jaar
niet is gelukt onderwijs en werk
voor achtergestelde groepen In-
diers te garanderen. Het aantal kas
ten dat onder de regeling valt is ge
groeid.
Devi Lal, de vice-premier, heeft
voorgesteld een nieuw systeem op
te zetten op basis van economische
criteria. De betrokken etnische
groepen, eeuwenlang onderdrukt
en uitgebuit, vormen echter een
grote en machtige groep kiezers
waar de politici maar moeilijk om
heen kunnen.
Een teken van hun macht is de ge
stage opkomst, sinds de algemene
verkiezingen van deze maand, van
de Bahujan Samaj Partij (BSP, ofte
wel meerderheidspartij). De BSP
richt zich uitsluitend op kiezers uit
lagere kasten en vormt daarmee een
bedreiging voor alle andere partij
en, die worden gedomineerd door
leden van hoge kasten.
Defensie-bedrijf
Israël vestigt zich
in Amsterdam
Volgens hem is zo te voorkomen
dat de minima onvoldoende van het
extraatje profiteren. Nu komt van
de verhoging maar 16 procent bij
deze groep terecht. Linschoten
(WD) verweet Moor de inko
menstrekkers (met kinderen) vanaf
modaal in de portemonnee te willen
treffen. Terpstra (CDA) betoogde
op voorhand dat inkomensafhanke
lijkheid de kinderbijslag ingewik
keld maakt en dat vindt hij geen po
sitief aspect.
De Kamer stemde overigens,
zoals verwacht, in met de hogere
kinderbijslag met 85 gulden per jaar
voor het eerste kind vanaf 1 januari
1990. De bijzondefe verhoging kost
in 1989 120 miljoen gulden en op
den duur 160 miljoen gulden per
jaar. De kinderbijslag wordt betaald
uit de schatkist.
Kinderbijslag
Zwangere vrouwen krijgen 16 in
plaats van 14 weken verlof voor de
periode voor en na de bevalling.
Een Kamermeerderheid van CDA,
PvdA, WD en D66 wil deze veer-
js tien dagen bovenop de uitbreiding
van de huidige 12 naar 14 weken
zoals staatssecretaris Ter Veld van
sociale zaken en werkgelegenheid
heeft voorgesteld. Dit bleek giste
ren tijdens het debat over het wets
voorstel voor zwangerschapsverlof.
Ter Veld heeft als PvdA-Kamer-
het buTtentod'acti'ef ™°r uitbreiding tot
16 weken verlof. Maar in haar nieu
we functie als staatssecretaris wilde
zij niet verder gaan dan het voorstel
van het oude kabinet, waarin de ver
loftermijn op 14 weken werd ge
steld. De twee weken extra vrij voor
de zwangere vrouw zouden onge
veer 35 miljoen gulden kosten en
dat vond Ter Veld te veel. De Kamer
vond dat echter geen onoverkome
lijk probleem.
Ter Veld gaf verder als voorkeur
verder biJ een Periode van 16 weken de ver
deling zwangerschapsverlof/beval
lingsverlof te stellen op 4—12, ofte
wel vier weken voor de bevalling en
nog eens 12 weken na de bevalling.
BEIT SHEAN (GPD) - RADA
Electronica, een klein maar snel
groeiend Israëlische defensie-be
drijf, opent volgende maand een
kantoor in Amsterdam. De vesti
ging zal gaan dienen als Europees
verkoopcentrum voor het bedrijf,
dat zich heeft gespecialiseerd in de
fabricage van gecomputeriseerde
testapparatuur en boordcomputers
voor gevechtsvliegtuigen, marine
schepen en tanks. In Nederland zal
Radio Holland de apparaten gaan
bouwen, in nauwe samenwerking
met technici van RADA.
Het is ongebruikelijk dat
raélische defensie-industrie onder
eigen naam een vestiging opent in
het buitenland. In heel Europa be
staan maar een paar kantoren van
Israëlische militaire bedrijven en
RADA zal het eerste zijn in Neder
land. In de regel is Israels militaire
industrie
via frontbedrijven: plaatselijke ves
tigingen die onder een andere naam
de Israëlische producten fabrice
ren. Het voordeel van die opzet is
dat de klant voor het oog van de we
reld lees: de Arabische landen
geen zaken doet met Israël.
Klanten van de RADA-testappa-
ratuur en boordcomputers in Ne
derland zijn mogelijk' de lucht
macht, waarmee de eerste contac
ten inmiddels zijn gelegd, de
ne, de landmacht, Fokker
in feite alle bedrijven die onder
houd verrichten aan moderne vlieg
tuigen. RADA heeft ook het oog la
ten vallen op de Nederlandse lucht
macht, die kampt met grote onder-
houdsproblemen waardoor veel F-
16s aan de grond staan.
Uitzendbureau
in voorportaal
arbeidsbureau
DEN BOSCH/TILBURG -
Werkzoekenden in Noord-Bra
bant die door de vier grootste ar
beidsbureaus in die provincie
niet aan werk kunnen worden
geholpen, worden dat in voor
komende gevallen op de stoep
van het arbeidsbureau wel.
Voor de diverse deuren posteert
zich sinds kort een vertegen
woordiger van de uitzend-orga-
nisatie Manpower, die de werk
zoekende opvangt en vaak aan
een baan helpt.
"Zeer frequent kunnen we
mensen een tijdelijke aanstel
ling bieden, maar ook wel een
vaste baan. Het is al voorgeko
men dat we vijf mensen op één
dag aan werk hebben gehol
pen", zegt A. van Rossum, regio-
manager van de uitzendorgani
satie.
De resultaten zijn tot dusver
dermate gunstig dat het bureau
heeft besloten vaker een mede
werker naar het arbeidsbureau
in Tilburg, Den Bosch, Eindho
ven of Breda te sturen en daar
de cliëntele op de stoep te strik
ken. Afspraken zijn daarover
met de betreffende arbeidsbu
reaus niet gemaakt. "Maar we
hebben ze er wel over inge
licht", zegt Van Rossum.
J. Asselbergs, directeur van
het arbeidsbureau in Tilburg,
twijfelt aan het nut van een der
gelijke werving. "Uitzendbu
reaus verkeren in een luxe-posi
tie. Zij kunnen erg vrijblijvend
opereren en mensen voor enke
le weken zonder te veel romp
slomp aan werk helpen".
ZEIST (ANP) Drie tot tien pro- Bedrijven zijn volgens Bijl tegen-
cent van de werknemers in Neder- woordig minder huiverig de om al-
land kampt met alcoholproblemen coholproblematiek bekend te
op het werk. Vooral in de scheep
vaart, de bouw en in hogere leiding
gevende functies drinken werkne
mers regelmatig een borrel tijdens
werkuren. Naar schatting zijn de
jaarlijkse kosten (verlies van baan;
verzuim) voor het bedrijfsleven
twee tot vier miljard gulden.
Volgens stafmedewerker D.A.
Bijl van de onlangs opgerichte
Stichting Alcohol Consultancy Ne
derland (Alcon) moeten bedrijven
worden overtuigd van het nut van
een gerichte aanpak van dit pro
bleem. Naar het oordeel van Alcon
moeten er vooral in de maatregelen
worden getroffen die drankgebruik
voorkomen.
ken omdat duidelijk is geworden
dat zeer veel ondernemingen werk
nemers in dienst hebben die hun al
coholgebruik niet meer in de hand
hebben. De stichting Alcon wordt
deels bekostigd door het ministerie
van volksgezondheid. De organisa
tie is gevestigd in Zeist. Ze gaat
nauw samenwerken met de consul
tatiebureaus voor alcohol en drugs.
PARIJS Het Franse ver
sprei dings- en transportbe
drijf NMPP zit met honderd
duizenden kranten en andere
periodieken in zijn maag. Door
een staking van de werkne
mers, die hogere salarissen ei
sen, gaat er geen krant de deur
uit. De levering van kranten en
andere belangrijke tijdschrif
ten in Parijs en in de rest van
Frankrijk ondervindt hierdoor
al ruim een week ernstige pro
blemen. NMPP is de belang
rijkste distributeur van de
grote kranten en tijdschriften
in Frankrijk. (foto epa)
Kok: achterstand
bij belastingen
door reorganisatie
DEN HAAG (GPD) - Als gevolg
van de reorganisatie bij de belas
tingdienst kan enige achterstand
ontstaan omdat bij een toch al krap
pe personeelsbezetting ook nog de
reorganisatie voorbereid moet wor
den. De achterstanden worden snel
ingelopen.
Minister Kok (financiën) heeft dit
de Kamer laten weten in antwoord
op vragen over zijn begroting 1990.
Volgens de bewindsman ontstaan
de problemen vooral bij het mana
gement en administratief perso
neel. Het overige personeel zal on
getwijfeld door de reorganisatie ex
tra werkdruk ondervinden 'doch in
mindere mate'.
Kok ontkent dat er bij de belas
tingdienst een vertraging is bij de
verwerking van aangiften. Daaraan
kan een voor dit jaar voorspelde te
genvaller bij de belastingontvang
sten van 1,5 tot 2 miljard gulden niet
worden toegeschreven.
De minister geeft te kennen dat er
nog een onderzoek gaande is naar
de oorzaken van de te verwachten
belastingtegenvaller. Eerste gege
vens wijzen erop dat de tegenvaller
zich vooral bij de inkomstenbelas
ting voordoet.
De Nederlandse fiscus krijgt de
mogelijkheid om gedurende twaalf
jaar te weinig betaalde belasting
over buitenlandse bezittingen van
Nederlandse belastingplichtigen na
te vorderen. De huidige termijn van
vijf jaar om verzwegen inkomsten
aan te pakken is te kort. Dat blijkt
uit het wetsvoorstel tot verlenging
van de navorderingstermijn voor
vermogens- en inkomensbestand
delen in het buitenland, dat woens
dag door staatssecretaris Van
Amelsvoort van financiën bij de
Tweede Kamer is ingediend.
Economie kort
Arbeidsbureaus
De vergaderingen over de beste
ding van 1,9 miljard gulden per jaar
aan belastinggeld voor de arbeids-
bureaus-nieuwe-stijl zullen als regel
openbaar zijn. Dat is de eerste op
dracht die de Tweede Kamer minis
ter dr. B. de Vries van sociale zaken
en werkgelegenheid heeft meegege
ven voor zijn eerste officiële ge
sprek met werkgevers en werkne
mers die samen met Haagse top
ambtenaren het landelijk bestuur
van de arbeidsvoorziening zullen
Geld uit EG-fondsen
Nederland krijgt uit het Europees
sociaal fonds een bedrag van ruim
535 miljoen gulden. Het geld is be
stemd voor acties die de werkgele
genheid in probleemregio's bevor
deren. Daarbij krijgt ons land nog
eens ruim 172 miljoen gulden uit
het Europees regionaal fonds, on
der meer voor de ontwikkeling van
industrie en toerisme in Groningen-
/Drente, Overijssel en Limburg.
Vrachtverkeer Italië
Italië heeft de bestaande uitzonde
ringen op het rijverbod voor vracht
verkeer tijdens zon- en feestdagen
met onmiddellijke ingang opgehe
ven. Dat betekent dat vervoer van
bederfelijke levensmiddelen - met
uitzondering van melk - tijdens de
ze dagen niet meer is toegestaan.
Text Lite bedroefd
Het bestuur van Text Lite zegt er
met teleurstelling kennis van te
hebben genomen dat de effecten
beurs de beslissing heeft genomen
het fonds tijdelijk over te brengen
naar een nieuwe rubriek van niet-
officieel genoteerde parallelmarkt-
fondsen, een soort strafbank. Text
Lite erkent dat de informatie over
de uitvoering van personeelsoptie
plannen en de berichtgeving daar
over in het in mei verschenen jaar
verslag over 1988 onvolledig was en
te laat.
Lood in veevoer
De eigenaar van veevoergrondstof-
handel De Bruijn bv in Waspik zal
worden gedagvaard door officier
van justitie mr. J. Bijvoet, omdat De
Bruijn opzettelijk heeft verzwegen
dat het rijstevoermeel dat hij ver
kocht schadelijk was voor de ge
zondheid. Bij onvoldoende bewijs
zal de Bredase officier een veroor
deling vragen voor het in de handel
brengen van de giftige veevoeder-
grondstof.
pene
vullina goot.
Dit kon, omdat we eerst uit de keuken-
opstellingen in onze showroom samen een beeld
hebben kunnen vormen von uw wensen.
Maor bij SieMatic Keukencenter Leiderdorp gaat
het nóg verder, bij u thuis wordt eerst de keuken nog
eens nauwkeurig opgemeten, zodat u geen risico
meer loopt dat uw nieuwe keuken straks niet post Als
uw nieuwe keuken don keurig in dozen atgeleverd
wordt, zorgt het kookklaar team von SieMatic Keuken
center Leiderdorp voor de rest.
- zij doen zonodig sloopwerk en andere voor
bereidende werkzaamheden (verwijderen u
Kinderen zijn welkom bij
SieMatic Keukencenter
Leiderdorp De miniatuur
speelkeuken kon er tegen!
BUENOS AIRES (AP) - De jaren
tachtig brachten een aantal ontwik-
kelingslandenmin Zuidoost-Azië
een explosie van welvaart, maar wa
ren voor Latijns-Amerika een 'ver
loren decenniun)'. "De crisis die
door de landen van Latijns-Ameri
ka waart heeft een naam in hoofd
letters: BUITENLANDSE
SCHULD", zei de Venezolaanse
president Carlos Andres Perez, toen
zich in maart dit jaar een massaal
volksoproer voordeed in zijn land
tegen de slechte economische situa
tie, waarbij 300 doden vielen.
door
Ed McCullough/AP
Op de Latijns-Amerikaanse top
van 1988 omschreef de toenmalige
Mexicaanse president Miguel de la
Madrid de jaren tachtig als een 'ver
loren decennium' vanwege de
scherpe daling van de welvaart in
vrijwel de hele Latijns-Amerikaan-
se regio.
De landen Latijns-Amerika he-
ben zich blauw betaald: er ging zo'n
204 miljard dollar uit dit werelddeel
grotendeels ter afbetaling van de
gezamenlijke schuld van 430 mil
jard aan het westen. Brazilië neemt
daarvan 110 miljard dollar voor zijn
rekening, gevolgd door Mexico
(ruim 107 miljard), Argentinië (65
miljard) en Venezuela (35 miljard).
In de jaren zeventig kwam in La
tijns-Amerika een economische
ontwikkeling op gang die vooral in
Brazilië sporen achterliet. Van
Mexico tot de zuidpunt van Argen
tinië werden snelwegen, spoorlij
nen, metro's, havens, vliegvelden,
stuwdammen, kerncentrales, hoog
ovens en kopermijnen aangelegd.
Grootschalige projecten werden als
zaligmakend gezien. Het vertrou
wen in de Latijns-Amerikaanse ecQ-
nomie nam bij de westerse banken
alleen maar toe, ook toen in de eer
ste helft van de jaren tachtig in de
meeste landen de militaire junta's
het veld ruimden voor gekozen, ci
viele regeringen.
Maar het was de schijn die be
droog. De kredietverlening onttrok
de staat van economische ontredde
ring waarin veel Latijns-Ameri
kaanse landen verkeerden aan het
zicht. Kort voordat Mexico en Bra
zilië hun geldschieters lieten weten
dat zijn niet meer aan hun betalings
plicht konden voldoen, stond de
kredietkraan nog wijd open. Pas
medio 1982 begon hét de krediet
verschaffers te dagen, dat zij niet op
de oude weg konden blijven door
gaan. De zorg sloeg toen snel om in
paniek en enkele westerse topban
kiers en regeringsleiders spraken
zelfs de vrees uit dat de hele finan
ciële wereld onder de druk van de
schuld van de Derde Wereld zou in
storten.
Zover kwam het niet, maar de rest
van de jaren tachtig kwamen gro
tendeels in het teken te staan
drijfsleven in projecten,
vooral het minder vermogende deel
van de bevolking profijt heeft, vie
len weg.
De regeringen kozen aanvanke
lijk voor een struisvogelpolitiek en
lieten de geldpersen sneller draaien
om aan hun buitenlandse verplich
tingen te kunnen voldoen. Als i
het schuldenprobleem. De Derde vermijdelijk gevolg daarvan staken
Wereld bleef om kredieten vragen
om volksopstanden te voorkomen,
maar de banken hielden de geld
kraan voorlopig dicht.
In Argentinië bedroeg het gemid
delde inkomen per hoofd in 1980
nog 3980 gulden; in 1988 was dat 720
gulden minder, volgens cijfers van
de Wereldbank. In Venezuela zijn
de reële lonen sinds 1981 met een
derde gedaald. Ook in Mexico en de
meeste andere landen is de econo
mie in een diep dal terecht geko-
inflatie en recessie de kop op, die tot
ontwrichting van de samenleving
leidden. Drie maanden na het
broodoproer in Venezuela was Ar
gentinië aan de beurt. In veel grote
steden, omgeven door rijke land
bouwgebieden, werden levensmid
delenwinkels geplunderd door
mensen die de hoge voedselprijzen
niet meer konden betalen.
Het Internationaal Monetair
Fonds, de Wereldbank en de grote
banken geven blijk van althans enig
men. begrip en veel Latijns-Amerikaanse
leiders erkennen dat zij ook zij fou-
De enige positieve uitzondering ten hebben gemaakt. Zij geven toe
vormt het Chili van militair dictator dat zij wellicht teveel hebben ge-
Augusto Pinochet. De Chileense leend en dat veel van de kredieten
over de balk is gegooid met wapen
aankopen en tot mislukken ge-
nationale geldwezen contact met doemde deviezentransacties om
Pinochet meed. De intussen als re- hun munt op peil te houden. Zij
die, met een sluitende overheidsbe
groting en een overschot op de bui
tenlandse handelsbalans, de ge
zondste is van heel Latijns-Ameri
ka.
Stopgezet
Tal van mammoetprojecten
mische politiek te t
teringen te doen in infrastructurele
projecten die zichzelf terugbetalen.
De geldschieters zijn te makke
lijk geweest met het volpompen van
Latijns-Amerika met kredieten,
maar de betrokken landen hebben
die te kritiekloos in dank aanvaard.
nogelijk nog grotere gen de fout niet ri
Winkelcentrum
Leidsenhage
in Kerstsfeer.
