'Veiling gaat aan
eigen groei kapot'
Roemenië: geen schuldenook geen eten
Universiteit sluit
deur voor Bailee
NABIJ
i REPORTAGE I
Kopers en kwekers ongerust over Aalsmeer
IKV breekt lans voor
dominee Laslo Tökes
Joods congres
in Sovjetunie
Een oudere vrouw heeft net over de Hongaarse grens inkopen gedaan en keert terug naar het voor buitenlanders
gesloten Roemenië, waar nauwelijks nog voedsel en brandstof te krijgen is. (foto epa>
UUUIIiü
De verdeling van de bloemen en planten is een groot probleem in Aalsmeer. Vooral de kleinere handelaars komen
in het gedrang. De fusie tussen de veilingen EMM in Roelof arendsveen en U&O in Vleuten zou de druk enigszins
van de ketel kunnen halen. foto gpd>
die dat moeten doen zijn slecht op
geleid, worden slecht betaald en
zijn niet gemotiveerd. Door veran
deringen van systemen komt men
in de problemen".
Probleem
De verdeling van de bloemen en
planten is een geweldig probleem.
Alleen al bij de potplanten gaan per
dag zeven- tot negenduizend stapel
wagens onder de klok door. Hetzelf
de gebeurt bij de verscheidene
klokken voor snijbloemen. Die sta
pelwagens bevatten overigens niet
alleen Nederlandse bloemen en
planten. Zelfs vanuit Israël, Oegan
da en Kenia worden bloemen aan
gevoerd. De plantenaanvoer uit
België is zeer groot. Op 16 novem
ber werd de grens van 50.000 stapel
wagens in één jaar gepasseerd.
Die duizenden karren per dag
moeten eerst geladen worden en
gaan dan op weg naar de veiling-
klok. Ze worden stuk voor stuk ge
veild en moeten daarna naar hun
plaats van bestemming, via kilome
terslange routes door de hallen. Van
zo'n kar moeten dan soms zes dozen
bloemen gepakt worden, waarna hij
verder rijdt naar een volgende be
stemming. "Het kan gebeuren dat
iemand om zeven uur planten koopt
en dan tot twaalf uur moet wachten
voordat hij ze in zijn bestelauto kan
zetten", zegt handelaar Stef Kuiper
uit Blokker.
Hij is het eens met de kritiek op
de verdeling, en vindt ook dat de
veiling de problemen voor een be
langrijk deel aan zichzelf heeft te
wijten. "Die duizenden karren moe
ten eerst allemaal naar boven en
voordatje ze door de klok hebt ben
je vier uur verder. Men weet abso
luut niet hoe men die karren weg
moet krijgen".
Op 28 september zijn door de
VBA twee nieuwe tribunes in ge
bruik genomen voor het veilen van
snijbloemen. Een investering van
50 miljoen gulden. Bij de ene tribu
ne draaien twee klokken, bij de an
dere tribune worden op drie klok
ken tegelijk bloemen verhandeld.
Rondom deze beide tribunes is ten
behoeve van de aanvoer, het opstel
len, veilen en verdelen een 4200 me
ter lange kettingbaan neergelegd;
de totale lengte van de duwsporen
is 9000 meter. Bij de tribunes zijn
koelcellen die in totaal 20.000 vier
kante meter beslaan. In die cellen
kunnen 5900 stapelwagens worden
opgesteld.
"Vijf klokken betekent zeer snel
veilen. En juist die snelheid waar
mee transacties tot stand worden
gebracht zal de prijsvorming posi
tief beïnvloeden", zei VBA-voorzit-
ter G. Kooij bij de ingebruikname
van tribune E/F. Niet alle kwekers
zijn het daarmee eens. "Alles is on
dergeschikt gemaakt aan de snel
heid van veilen en aan de grote ko
pers", zeggen handelaren. "De VBA
wil hele karren verkopen en het
liefst ook nog hele partijen" (een
partij kan soms bestaan uit vijf sta
pelwagens van één soort in één
kleur van één kweker).
Uit de speciale VBA-bode die ver
scheen bij de ingebruikname van de
nieuwe tribunes blijkt dat ook de
commissie van de handel het ver
groten van het veilinggebouw en
'de bouw van vijf of tien klokken
niet als de oplossing van alle proble
men ziet'. Woordvoerder Wesseling
vraagt zich af of het niet tijd wordt
om veilen en verdelen van elkaar los
te koppelen.
Niet kopen
Handelaar Kuiper is het er wel mee
eens dat er veel te veel kleine han
delaren op de veiling zijn. "Maar",
zegt hij, "als die verdwijnen los je
maar een heel klein deel van de pro
blematiek op. Directeur Mulder
vergeet dat het niet alleen de hele
kleintjes zijn die in de problemen
komen. Ook middelgrote handela
ren kunnen door het VBA-beleid
niet meer op de veiling terecht. Ook
ik kan niet kopen wat ik wil".
"Ik zal je een concreet voorbeeld
geven. Er komt een partij van zes
karren azalea's onder de klok. Op el
ke kar staan dertig bakken azalea's
van één kleur. Ik wil echter maar
zes bakken in die kleur hebben,
want mijn afnemers willen azalea's
in meer variëteiten, grootte en
kleur. Dan kom ik in de problemen,
want alleen van die eerste kar kan ik
zes bakken kopen. De rest wordt in
opdracht van de veiling verkocht in
grotere partijen of per hele kar. Ik
ben niet de enige die van die kleur
zes bakken nodig heeft. Het gevolg
is dat de inkoopprijs voor die zes
bakken azalea's hoog is. Bovendien
loop ik het risico dat ik nog steeds
geen azalea's heb. Al die andere aza
lea's gaan voor een veel lagere prijs
weg. Maar die moet ik niet, want
wat. moet ik met dertig bakken?".
"Het bestuur van de veiling moet
niet praten over positief beïnvloe
den van de prijs, want daar klopt
echt niks van. Vandaag werden uit
één partij zes bakken azalea's ge
klokt voor f 1,65 per stuk. De rest
ging weg voor 95 cent per stuk. Dat
wil zeggen dat de kweker op een
partij 150 gulden verlies lijdt"
Contract
Een andere handelaar wijst er op
dat het niet alleen moeilijk is om
kleine partijen te kopen, maar dat
het net zo moeilijk is om grote par
tijen te kopen. "Wanneer ik voor
een supermarkt 10.000 kerststerren
nodig heb, kan ik die niet via de
klok kopen. Ik kan natuurlijk niet
de hele dag op de knop gaan zitten
drukken tot ik die partij bij elkaar
heb. Bovendien wil mijn klant
10.000 planten van dezelfde grootte,
kleur en uniforme kwaliteit. Ik ga
dus rechtstreeks naar de kweker.
Onderhandel met hem over de prijs
en wijze van aflevering. Ben ik in
vijf minuten klaar. De veiling is er
via het bemiddelingsbureau bij be
trokken, en dat enkel en alleen om
dat de kweker een contract met de
veiling heeft".
Potplantenkweker J .Kuilboer
wijst ook op de handel buiten de
veilingklok om. "Grote kopers wil
len niet de hele dag aan de knop zit
ten. Wanneer iemand een grote par
tij planten nodig heeft, gaat hij
rechtstreeks naar de kweker. Hij is
een dief van z'n eigen portemonnee
als hij dat niet doet. Wanneer hij via
de klok aan dat zeer grote aantal
planten of bloemen moet komen,
drijft hij in z'n eentje de prijs op die
hij moet betalen".
Hij heeft geen moeite met kopen
en verkopen buiten de klok om.
"Wanneer beide partijen een prijs
overeenkomen, moet je als kweker
niet zeuren als later dergelijke plan
ten via de klok méér opbrengen. Ze
kunnen ook minder opbrengen dan
je bent overeengekomen".
Kuilboer kan zich als kweker niet
zo druk maken over prijsverschil
len tussen bloemen of planten uit
een partij. "Het gaat erom of je ge
middeld een goede prijs vangt. Mis
schien kopen de kopers van kleine
partijen wel te duur in".
Hij vindt dat niet alleen de verde
ling van de duizenden karren en het
grote aantal kleine kopers voor pro
blemen zorgt. "De problemen be
ginnen al bij de aanvoer. "We heb
ben vierduizend leden en meer dan
duizend van hen halen een veiling-
omzet die lager ligt dan 50.000 gul
den per jaar. Het is deze combinatie
van te veel kleine handelaren en te
veel kleine aanvoerders die voor de
stagnatie zorgen. Het duurt te lang
allemaal. Tegen het eind van de vei
ling zie je vaak een forse prijsval,
omdat de kopers niet langer willen
wachten. Dat is een nare zaak en
daar moet een oplossing voor ko-
Ondergeschikt
Kuilboer erkent dat inderdaad alles
ondergeschikt is aan het systeem.
Hij wijst er op dat juist het unieke
veilingsysteem met daaraan gekop
peld het sterke Europese distribu
tienet de kracht is van de bloemen-
sector.
"Die unieke positie moeten we
hoe dan ook behouden en dat bete
kent: het aantal aanvoerders ver
minderen en veilen in grotere partij
en. Wanneer kopers geen grote par
tijen willen of kunnen kopen, dan
moeten hun behoorlijke alternatie
ven worden geboden, met garanties
ten aanzien van het benodigde as
sortiment".
Kuilboer hoopt dat de voorgeno
men fusie tussen de veilingen EMM
in Roelofarendsveen en U&O in
Vleuten tot gevolg heeft dat een
deel van de handel en van de kwe
kers gaat uitwijken. Veilingvoorzit
ter Kooij tijdens een informatie
avond daarover: "Wat wij wensen is
dat kopers zich bewust worden van
wat een kleine koop voor logistieke
gevolgen heeft. Wij sturen niemand
van de tribunes af, wij bieden alleen
andere inkoopmogelijkheden".
Hervormde Kerk haalt bakzeil
GRONINGEN (ANP) De bijzondere leerstoel voor dr. Wim
Balke aan de Rijksuniversiteit Groningen is definitief van de
baan. De faculteitsraad van de theologische faculteit zal het be-1
stuurscollege adviseren de instelling van deze leerstoel af te'
wijzen en de door de hervormde synode voorgestelde kandi
daat niet te benoemen.
EN VER
daarvoor een eredoctoraat ver
leend aan de Zuidafrikaanse anti-
apartheidsactivist ds. Frank Chi-
kane en dr. C.F. Beyers Naudé op
bezoek gehad.
De raad was via de werkgroep
Kairos onder druk gezet door een
anoniem gemeentelid uit 's
Graveland, waar Balke hervormd
predikant is. Daarbij werd ge
dreigd met publikatie in een dag
blad van een ingezonden brief
met belastende gegevens over
Balke. Enkele dagen eerder had
de hervormde synode de predi
kant unaniem voorgedragen als
bijzonder hoogleraar.
De Hervormde Kerk heeft
steeds krachtig bij de faculteit ge
protesteerd tegen het feit dat
vooraf niet met Balke is gespro
ken. De faculteitsraad bekriti
seerde op zijn beurt de hervorm
de synode, die de naam van Balke
te vroeg bekend heeft gemaakt.
Daardoor kon de raad niet in alle
rust over de leerstoel en de voor
gedragen kandidaat spreken.
Balke zelf heeft zich gedijende
de benoemingskwestie van com
mentaar onthouden en kiest ook
nu voor het stilzwijgen.
Dominee Tökes (links), vorige maand gefotografeerd met zijn zwange
re echtgenote en vader, die eveneens predikant is. (foto epa)
Onduidelijkheid over lot voorganger
PAGINA 2
"Het beleid van de veiling
is echt niet te volgen", zegt
een handelaar. "Eind sep
tember zijn er twee tribu
nes met vijf klokken in ge
bruik genomen voor het
veilen van snijbloemen. Op
die tribunes zijn 822 zetels
ingericht en zijn de ko
persbankjes van meer dan
400 telefoons voorzien. Er
is voor vijftig miljoen geïn
vesteerd. Het beleid van
het bestuur richt zich op de
grote kopers. De kleine ko
pers moeten naar de vei
ling in Vleuten of Roelo
farendsveen. Waarom
achthonderd nieuwe plaat
sen als je de meeste kopers
niet meer in Aalsmeer wilt
hebben?".
door
Bert Uri
"Onrust over het beleid van de
bloemenveiling in Aalsmeer is er
echt niet alleen bij de kleine inko
pers. Ook de grote jongens maken
zich ongerust over het beleid. Het
gaat echt fout", zegt Stef Kuiper,
bloemenhandelaar en exporteur.
"Men wijst vanuit bestuur en direc
tie vol trots op de steeds maar stij
gende aanvoer, de grootste veiling
ter wereld en zo. Het gevolg is ech
ter dat handelaren én kwekers on
dergeschikt worden gemaakt aan
het systeem. De koper kan niet ko
pen wat en hoeveel hij wil, en de
kweker krijgt vaak te lage prijzen.
Wanneer men niet oppast gaat de
bloemenveiling aan haar eigen
groei kapot".
Binnen de veiling neemt de kri
tiek op het beleid toe, en dat heeft
alles te maken met de maatregelen
die bestuur en directie hebben ge
nomen om de stijgende aanvoer te
verwerken. Elk jaar stijgt de aan
voer van bloemen en planten op de
Verenigde Bloemenveilingen Aals
meer (VBA). De prognose is dat de
komende zeven jaar de aanvoer van
bloemen verdubbelt. Daarom moet
er snel geveild en snel afgehandeld
worden. Algemeen directeur A.
Mulder heeft honderden handela
ren tegen zich in het harnas gejaagd
toen duidelijk werd dat de veiling
minstens duizend kleine kopers lie
ver kwijt dan rijk is.
De veiling heeft 2.500 geregi
streerde kopers. Bijna tweeduizend
van hen vallen in de categorie klei
ne inkopers. Bij elkaar zorgen zij
voor een omzet van 200 miljoen gul
den, en dat is slechts 11 procent van
de totale omzet (1750 miljoen gul
den). De duizend kleinste kopers
halen een gezamenlijke omzet van
niet meer dan twaalf miljoen gul
den.
Om het aantal transacties zo laag
mogelijk te houden, moeten de klei
ne kopers bij elke druk op de knop
een heffing van twee gulden beta
len. Mulder: "Het zeer grote aantal
kleine inkopers heeft tot gevolg dat
de dienstverlening achteruitgaat en
dat de afhandeling stagneert. We
moeten voorkomen dat de grote in
kopers andere wegen gaan zoeken
om bloemen te kopen. Ik ben bang
dat de grote kwekers en de grote ko
pers weglopen als we niet ingrijpen.
We moeten wel kiezen voor de grote
koper".
De kleine inkopers, die onlangs
een eigen vereniging hebben opge
richt, zijn het volstrekt oneens met
Mulder: "Het argument dat de klei
ne kopers de vertraging veroorza
ken is absoluut onjuist. De VBA
vergeet de hand in eigen boezem te
steken, want dat sneller veilen lukt
best. De verdeling, de afhandeling
is het grote probleem. De mensen
BUKAREST - In de Roemeense
hoofdstad Bukarest wordt de hand
gelegd aan een pompeus paleis,
maar het gewone volk vraagt zich
aan het begin van weer een barre
winter af hoe het zich warm moet
houden en aan voldoende voedsel
moet komen. Men zal de Roemenen
niet gauw kritiek horen geven op
het beleid van de overheid. De angst
voor de veiligheidspolitie zit er diep
in. Maar de ontwikkelingen in de
andere Oostbloklanden zijn de
Roemenen niet ontgaan. En toen
Ceausescu onlangs ontkende dat er
tekorten zijn, gingen er al heel wat
wenkbrauwen omhoog. AP-
correspondent George Jahn peilde
de stemming, vlak voor de bom
barstte en Ceaucescu de grenzen
hermetisch afsloot.
door
George Jahn
Het is de zesde achtereenvolgen
de winter dat voedsel en energie op
strikt rantsoen zijn, hoewel in maart
werd bekendgemaakt dat Roeme
nië, het laatste stalinistische bas
tion van het oostblok, voor het eerst
sinds veertig jaar vrij van schulden
was. De etalages van de exclusieve
winkels aan de vijf kilometer lange
Boulevard van de Overwinning van
het Socialisme, die begint bij het nu
bijna voltooide Paleis van de Repu
bliek, zijn goed gevuld, maar bijna
niemand kan het zich veroorloven
om daar iets te kopen.
Naar schatting 40.000 mensen
hebben moeten wijken voor de
bouw van een serie luxe apparte
mentengebouwen met marmeren
gevels aan de boulevard, die nu
staan te wachten op hun bewoners:
functionarissen van de communis
tische partij en hun gezinnen. Ach
ter de boulevard bevindt zich het
oudé centrum met zijn nauwe, mod
derige straten waar voor de schaars-
verlichte winkels de mensen in de
rij staan om op vertoon van hun
identiteitsbewijs een half pond
vlees, het weekrantsoen, te kopen.
Dat wil zeggen, als er vlees beschik
baar is.
De vrouw achter de bar van de
groezelige bar schenkt een bittertje
in, het enige drankje dat ze ver
koopt, en lacht schamper als haar
om koffie of thee wordt gevraagd.
"Interconti", zegt ze, wijzend naar
het luxe hotel met die naam, dat al
leen is bestemd voor westerlingen
die met buitenlandse valuta beta
len.
De eerste winter vol ontberingen
was die van 1983, twee jaar nadat
president Nicolae Ceausescu een
grootscheepse campagne begon om
de elf miljard dollar af te betalen,
die hij had geleend om de traditio
neel agrarische Roemeense samen
leving te kunnen industrialiseren.
Onderdeel daarvan vormde het
drastisch opvoeren van de export,
van onder andere Voedsel en geraf
fineerde olie en het beperken van de
import tot een minimum. De gevol
gen waren voorspelbaar. Terwijl de
schuld afnam - het lukte Roemenië
om een aantal jaar achtereen onge
veer 2,5 miljard dollar af te betalen -
werden de schappen in de winkels
leger, de huizen donkerder en kou
der en de rijen voor de benzinesta
tions langer.
Er wordt algemeen van uitgegaan
dat de autoritaire Ceausescu niet
eens op de hoogte is van de werke
lijke situatie, omdat zijn bangelijke
medewerkers hem daarvan een
beeld presenteren dat overeenkomt
met zijn voorstelling van een mo
derne, tevreden samenleving. Toch
beloofde de 'Opperste Leider' in ok
tober tijdens een bezoek aan de
schaars bevoorrade markten in Bu
karest uitbreiding van de voedsel
voorraden. Naar verluidt is er inder
daad meer voedsel beschikbaar ge
komen, maar bijna niemand ver
wacht een werkelijke ommekeer, in
geen geval deze winter.
"De exportcampagne lijkt wat te
zijn afgezwakt, maar heeft het land
toch al doodgebloed", zegt een Wes
terse diplomaat. „Het zal een hele
tijd duren voor de voorraden weer
op het oude peil zijn."
Eieren, kaas, boter, benzine en
vlees zijn op strikt rantsoen. Ook ar
tikelen die niet officieel op rantsoen
zijn, zoals bloem, meel, toiletpapier,
luiers, wijn en koffiesurrogaat wor
den slechts in kleine hoeveelheden
verkocht.
Ook warmte is schaars. In de cen
traal verwarmde flatgebouwen
stonden de radiatoren begin decem
ber slechts vijf uur per dag aan. En
volgens een bewoner waren ze zelfs
toen nog lauw. Warm water was drie
uur per dag beschikbaar. In sommi
ge provincies kunnen autobezitters
maximaal 30 liter benzine per
maand tanken. In Bukarest is de
verlichting dit jaar minder schaars
dan voorgaande winters, maar sche
merig is het er nog altijd. De grap
pen daarover zijn niet van de lucht.
"Waarmee maakten Roemenen
licht voor ze kaarsen hadden?"
vroeg onlangs een taxichauffeur
aan een buitenlandse bezoeker. En
het antwoord luidde: "Met gloei
lampen".
Intussen laat Ceausescu het ene
gigantische bouwproject na het an
dere van start gaan, om zijn stempel
te drukken op wat de staatsmedia
omschrijven als 'het Tijdperk Ceau
sescu'. Naar verluidt heeft de bouw
van het Paleis van de Republiek en
wat daar zoal bijhoort, sinds 1984
jaarlijks ongeveer 1,7 miljard gul
den gekost. De aanleg van een in
1984 voltooid 65 kilometer lang ka
naal dat de Donau met de Zwarte
Zee verbindt, heeft naar westerse
schattingen ruim vier miljard gul
den gekost. Twee jaar geleden is de
aanleg begonnen van een vergelijk
baar kanaal, dat de Donau zal ver
binden met Bukarest.
Veel tijd lijkt Ceaucescu niet
meer te hebben voor het inrichten
van zijn privé-heilstaat. De kruit
dampen die uit Roemenië opstijgen
doen vermoeden dat de dagen van
de laatste dictator in het Oostblok
zijn geteld.
De raad, die al in juni de voor
dracht van Balke (56) voor de bij
zondere leerstel voor de geschie
denis van Reformatie en Contra
reformatie afwees "wegens diens
herhaalde betrekkingen in met
Zuidafrika", vindt het bovendien
geen goede zaak dat de leerstoel
en de kandidaat geheel aan elkaar
zijn gekoppeld en vraagt zich af
wat met de leerstoel precies
wordt beoogd, aldus dekaan prof.
dr. J. Roldanus. De faculteitsraad
heeft "met de grootst mogelijke
meerderheid" (één blanco stem)
tot het negatieve advies besloten.
Twee gesprekken tussen de fa
culteitsraad en de hervormde
commissie voor theologisch-we-
tenschappelijk onderwijs hebben
helaas niks opgeleverd, zo meldt
de hervormde synodevoorzitter
ds. B. Wallet, die de gesprekken
leidde. "We hebben gedaan wat
we konden. We vonden het eén
goede benoeming en dat vinden
we nog", aldus de teleurgestelde
synodevoorzitter, die in het be
lang van de betrokkenen zich van
nader commentaar onthield.
De Groninger faculteitsraad
wees in juni unaniem de voor
dracht van Balke af, omdat diens
contacten met Zuidafrika "die
aan een zeer bepaalde kant lig
gen" de geloofwaardigheid van
de universiteit zouden schaden.
De Rijksuniversiteit had niet lang
DEN HAAG (Kathpress) - Het
Interkerkelijk Vredesberaad
(IKV) heeft bij de Roemeense re
gering per telegram geprotes
teerd tegen de vervolging van de
hervormde predikant Laszlo Tö
kes.
Het IKV onderhoudt al gerui
me tijd contact met de predikant
die zich sinds begin november
schuilhoudt in zijn kerk in Ti-
misoara. Zondag was zijn ge
dwongen verhuizing aanleiding
voor een protestbijeenkomst die
uitgroeide tot de eerste betoging
tegen het bewind van Ceausescu.
Over het lot van de predikant be
staat nog onduidelijkheid. Het ge
rucht gaat dat hij gedwongen is
overgebracht naar een nauwe
lijks bevolkt deel in het westen
Roemenië.
Tökes haalde zich de woede
van de Roemeense regering op de
hals, toen hij via brief en tv open
lijk stelling nam tegen de afbraak
van Roemeense dorpen. De pre
dikant werd daarop eerst telefo
nisch bedreigd en later ook echt
mishandeld. Zijn gezin werd ge
treiterd en de kerkgangers wer
den geïntimideerd. Bisschop
Laszlo Papp van Oradea zegde
het vertrouwen in hem op en
stuurde Tökes naar een parochie
in het noorden van Roemenië. Tö
kes weigerde en kreeg van het ge
recht tot 15 december de tijd zich
te bedenken.
Uit protest tegen het besluit
van zijn bisschop zocht de predi
kant onderdak in zijn eigen kerk
gebouw. Toen afgelopen week
einde het ultimatum van de rege
ring afliep, blokkeerden honder
den mensen de toegang tot de
kerk voor de politie. De menigte
groeide aan tot naar schatting
vijfduizend mensen die leuzen te
gen het regime-Ceausescu scan
deerden.
Tökes is een van de weinigen
die openlijk kritiek durven te le
veren op Ceausescu. De Roe
meense kerkleiders hebben de
president en partijleider in augus
tus nog laten weten dat zij hem
"de grootste held uit onze ge
schiedenis en de geliefdste zoon
van ons land" vinden. De brief
was mede ondertekend door bis
schop Papp.
In rooms-katholieke en protes
tantse kerken in Hongarije zijn in
middels enkele solidariteitsbij-
eenkomsten voor Tökes gehou
den.
De vereniging van gerefor
meerde predikanten in Neder
land heeft bisschop Papp per
brief geVraagd de tuchtmaatrege
len tegen Tökes in te trekken.
MOSKOU (ANP) - Voor het
eerst in de geschiedenis wordt er
deze week in Moskou een Con
gres van Joodse Organisaties en
Gemeenschappen in de Sovjetu
nie gehouden. Doel ervan is de
oprichting van een landelijke or
ganisatie van plaatselijke groe
pen voor de joodse cultuur.
"Heel langzaam vindt er in de
Sovjetunie een doorbraak naar de
vrije uitoefening van de joodse re
ligie en cultuur plaats", aldus
Awraham Soetendorp, een van de
deelnemers, die zijn tijd in Mos
kou ook wil gebruiken om te plei
ten voor het recht op vrije emigra
tie van joden.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te
Amerongen (toezegging) en te Min-
nertsga J. D. Th. Wassenaar Oudega
(Wymbr.); aangenomen naar Veenen-
daal N. P. J. Kleiberg Oude-Tonge; be
dankt voor Bleiswijk J. ter Steege
Steenwijk, voor Opsterland-Noord
mw. E. M. van der Weijde-Wisselaar
Elahuizen en Oudega.
Gereformeerde Kerken: aangeno
men de benoeming als pastoraal assis
tent te Elirn (Drenthe) A. J. Fraanje al
daar.
Geref. Kerken vrijgemaakt: te Hoog-
vliet-Spijkenisse J.W. van der Jagt
Emmeloord.
crcformecrde Gemeenten: bedankt
voor Westkapelle J. Kareis Rijssen.
Evangclisch-Lutherse Kerk: beroe
pen te Zwolle H.G.Th. Gunther Win
terswijk; aangenomen naar Paramari
bo mw. M.I.L. Slagtand proponent
Amsterdam.
