Monetaire
Unie komt
dichterbij
Sovjet-burgers wacht opnieuw moeilijke winter
Nobelprijs voor Dalai Lama
Roep om opgevoerde
strijd tegen apartheid
Midden-Amerika wil steun VS voor vrede
Woede na vrijlating van
Boliviaanse drugsbaron
PAGINA 10
MAANDAG 11 DECEMBER 1989
Thatcher dwarsligger op EG-top
STRAATSBURG (ANP/AP) - De Europese regeringslei
ders hebben zaterdag in Straatsburg een klein stapje verder
gezet in de richting van een Economische en Monetaire
Unie. Volgens diplomaten in de Oostfranse stad betekent
dit dat de Bondrepubliek wat vaster in het Europese inte
gratieproces blijft verankerd dan voor de topconferentie
kon worden gevreesd. De leiders hebben zich uitgesproken
voor een hereniging van de beide Duitslanden, die door de
Franse president Mitterrand een "gerechtvaardigde aspira
tie" werd genoemd.
"Wij streven naar de versterking zelf zullen de Britten, die van me-
van een staat van vrede in Europa ning zijn dat de monetaire eenwor-
waarin het Duitse volk zijn eenheid ding zich ook kan voltrekken zon-
kan herkrijgen via vrije zelfbeschik- der verdragswijzigingen, zich niet
king", zeiden de twaalf i
tieke verklaring
poli- onbetuigd laten.
Als de nieuwe verdragsartikelen
hun twee dagen durende top. Alle niet de instemming krijgen van alle
relevante overeenkomsten en ver- twaalf landen kan de EMU niet van
dragen en de principes neergelegd de grond komen. De enige weg die
in de slotakte van Helsinki, moeten dan nog open ligt is een volstrekt
nieuw verdrag, waarbij het Vere
nigd Koninkrijk zich niet aansluit.
r Europese samenwerking oe 42e Europese Raad besloot ook
""|jr'"l J I tot de oprichting van een "bank
voor wederopbouw en ontwikke
ling" voor Oost-Europa. Van die
bank, die mogelijk in Berlijn komt,
kunnen ook andere landen in West
en Oost-Europa deel gaan uitma
te werken aan het k€n maar de EG-landen eisen een
EMU-confe- meerderheid op in het kapitaal en
de leiding van de instelling. Los van
dan 500
sinki v
en veiligheid hebben de grenzen be
vestigd die aan het eind van de oor
log tijdens de Conferentie van Jalta
werden vastgesteld.
Bondskanselier Kohl Van West-
Duitsland verklaarde zich in Straat
sburg bereid
bijeenroepen
rentie in december volgend jaar.
Deze mogelijk enkele jaren duren- dë bank~is besloten
de conferentie moet de basis leggen miljoen dollar te storten
de verdragswijzigingen die bilisatiefonds ter ondersteuning
Europa een centrale bank e
de Poolse zloty en krijgt Honga-
later stadium een Europese munt rjje waarschijnlijk snel een lening
opleveren. Volgens Kohl bewijst
miljard dollar ter onder-
het besluit dat de Bondsrepubliek steuning van de betalingsbalans.
geen alternatief ziet voor de Eu
ropese eenwording.
De rol die het Verenigd Konink
rijk bij de conferentie zal spelen
De Europese Raad stemt in prin
cipe in met een waarnemersstatus
voor de Sovjetunie bij de GATT, de
Algemene Overeenkomst inzake
bijeenroepen van de conferentie.
Maar tijdens de onderhandelingen njng
Kleine belegger
krijgt 50 aandelen
NMB Postbank
DEN HAAG (GPD) - Particuliere
beleggers die niet meer dan 50 aan
delen NMB Postbank Groep heb
ben gevraagd, krijgen deze ook. Is
de vraag groter, dan gelden de re
gels van de bank, die de opdracht
heeft gegeven. In de praktijk zullen
deze beleggers niet veel meer dan 50
aandelen krijgen. Dat vertelde
NMB-bestuurslid Soetekouw voor
de AVRO-radio.
De inschrijving op de 26 miljoen
aandelen NMB-Postbank Groep is
een groot succes geworden. De be
langstelling van zowel -binnen- en
buitenlandse institutionele beleg
gers als" Nederlandse particulieren
was zo groot, dat de inschrijving
royaal (2,5 keer) werd overtekend.
Een aandeel kost 46,50 gulden.
Bij de toewijzing worden aanzien
lijk minder aandelen uitgedeeld
dan in de inschrijving gevraagd.
Van de beschikbare aandelen wordt
60 procent geplaatst in Nederland,
België en Luxemburg. Een groot
deel gaat naar Engeland en de Vere
nigde Staten.
Tibetaanse vrouwen in een vluchtelingenkamp in de Indiase hoofdstad New Delhi bezingen de Dalai Lama, die
de Nobelprijs voor de Vrede heeft gekregen. (foto ap>
Boos China kondigt hulpplan Tibet aan
qqt O/PEKING (AP) - Onder pro- maar maakte gisteren ook melding de Dalai Lama dat hij de prijs in ont-
test 1
1 China heeft geestelijk
politiek leider van Tibet de Dalai ter waarde
Lama gisteren in Oslo de Nobelprijs
voor de Vrede in ontvangst geno
men. De Chinese autoriteiten heb
ben de uitreiking van de prijs "in
menging" in de interne aangelegen
heden van China genoemd. De Chi
economisch hulpplan
vangst nam namens alle onderdruk-
7ÖÖ miljoen ten in de wereld en zij die strijden
voor vrede. De prijsuitreiking werd
bijgewoond door de Noorse koning
hoofdstad Lhasa wordt uitge- Olav V en de Noorse regering, die
breid en meer wegen en huizen zul
len worden gebouwd. Ook het voor
malige paleis
ambassadeur in Noorwegen Potala. zal worden opgeknapt,
verliet demonstratief het land op
het moment van de aankomst van Ao.
de Dalai Lama. De geestelijk leider
droeg de prijs op aan alle onder-
drukten in de wereld.
de Chinese waarschuwingen
bijeenkomst niet te bezoeken ne-
de Dalai Lama, de geerden.
De Tibetaanse leider verklaarde
dat de Chinese afwijzing van zijn
vredesplan uit 1987, dat voorziet in
binnenlandse autonomie voor Ti
bet, hem heeft gedwongen zijn posi
tie te herzien. Hij zei ook uit eigen
nog in nevelen gehuld. Premier Handel en Tarieven. Sovjet-i
Thatcher ging zaterdag als enige ter van buitenlandse zaken Sjevard-
i de Twaalf niet akkoord met het nadze komt overigens op 19 decem-
De Chinese pers bekritiseerde de
uitreiking van de Nobelprijs fel.
De Dalai Lama krijgt de prijs om-
vreed-
politieke verandering in zijn
land. De leider moest na een mis
lukte opstand tegen de Chinese ove-
reheersers in 1959 het land verlaten.
Bij de aanvaarding van de prijs zei
JOHANNESBURG - De belangrijk
ste vergadering van Zuidafrikaanse
anti-apartheidsorganisaties in 34
jaar heeft zaterdag in Johannesburg
opgeroepen de strijd tegen de apart
heid op te voeren, de regering in
Pretoria internationaal te isoleren
en economische sancties aan te
scherpen.
door
Peter van Nuijsenburg
De vergadering nam tevens het,
door de regering De Klerk verwor
pen, vredesplan van de verboden
zwarte bevrijdingsbeweging ANC
over. Dat voorziet in de verkiezing
van een grondwetgevende vergade-
Twee doden bij
herdenking
van Intifadah
JERUZALEM/STRAATSBURG
(AP/ANP) In de door Israël bezet
te gebieden hebben Israëlische bur
gers gisteren twee Palestij nen
doodgeschoten. Een 17-jarige Pa
lestijn werd neergeschoten in Gaza
Stad, nadat een groep jongeren een
tankwagen met stenen had beko
geld. Het incident leidde in ver
scheidene plaatsen tot onrust, waar
bij Palestij nen' slaags raakten met
Israëlische soldaten. Daarbij zou
den 12 Palestijnen gewond zijn ge
raakt. In Hebron werd een 15-jarige
Palestijn doodgeschoten door jood
se kolonisten. Het leger onderzoekt
de toedracht nog.
Volgens Assad Saftawi, een Pa
lestijns activist uit Gaza Stad, en het
Israëlische dagblad Yediot Ahro-
not, overleggen achter de schermen
de Verenigde Staten, Israël en
Egypte aan de samenstelling van de
Palestijnse delegatie bij het voorlo
pig vredesoverleg. Egypte en de VS
willen daarbij proberen tegemoet te
komen aan de Israëlische premier
ring en de instelling van een over
gangsregering. Dit ANC-plan kan
rekenen op grote steun in de Vere
nigde Naties, die vanaf vandaag in
New York debatteren over de apart
heid.
Aan de Conferentie voor een De
mocratische Toekomst, die mede
dankzij financiële steun van de Ne
derlandse regering mogelijk was
gemaakt, namen 4662 afgevaardig
den, blank en zwart, deel die 2138
anti-apartheidsorganisaties verte
genwoordigden. De organisaties op
hun beurt vertegenwoordigden 15
miljoen mensen, aldus de organisa
toren die van een 'daverend succes'
spraken. De Inkatha-beweging van
Zulu-leider Buthelezi was echter
niet uitgenodigd.
Eenheid was het centrale thema
van de conferentie, die werd geboy
cot door enkele radicale zwarte be
wegingen. Onder die afwezigen was
de tweede vakorganisatie van Zuid-
Afrika Nactu. Rivaliserende bewe
gingen vlogen elkaar op de confe
rentie aanvankelijk in de haren,
maar niettemin roemden de organi
satoren na afloop de 'ongekende
geest van eensgezindheid' waarin
uiteindelijk de besluiten werden ge-
gelederen kritiek op het plan te heb- Yitzhak Shamir, die onder geen be-
Brussel voor de onderteke-
a een handels- en samen
werkingsakkoord met de EG. Het
akkoord voor tien jaar biedt de Sov
jetunie een grotere toegang tot de
EG-markt voor industriële produk-
ten. De EG en de Sovjetunie zullen
voorts nauwer gaan samenwerken
op onder meer financieel en weten
schappelijk gebied. Volgens gezag
hebbende Nederlandse bronnen zal
de' Bondsrepubliek eveneens op 19
december een plan op tafel leggen
voor grootscheepse hulp aan de
Sovjetunie.
SAN JOSE (UPI/GPD) De top Arias wil een internationale top
van Middenamerikaanse presiden- om de problemen van Midden
ten om hun vredesproces in leven te Amerika te bestuderen en probeert
houden, is gisteren begonnen met zijn Middenamerikaanse collega's
een oproep aan de grootmachten, van de noodzaak van een dergelijke
Gastheer president Oscar Arias van bijeenkomst te overtuigen. Volgens
Costa Rica heeft de Verenigde Sta- Arias is gebleken dat het vredespro-
ten en de Sovjetunie verzocht om ces een bijna onmogelijke zaak is
daadwerkelijke steun bij de moeiza- zonder directe medewerking van de
pogingen om vrede te stichten twee supermachten.
1 de regio.
LA PAZ (IPS) Een van de belangrijkste drugsbaronnen van Bolivia
is door het hooggerechtshof op vrije voeten gesteld nadat het hof de
vrijspraak van een lagere rechtbank had bevestigd.
De cocaïnebaas Lisboa Melgar wordt beschouwd als een van de drie
belangrijkste cocainehandelaren van Bolivia. Hij werd gearresteerd tij
dens een grote actie tegen de drugsmaffia in Bolivia waaraan ook agen
ten van de Amerikaanse drugsbestrijdingsdienst DEA deelnamen.
Onderminister Gonzalo Torrico stelde afgelopen weekend dat "en
kele rechters en openbare aanklagers te veel zwakheid tonen tegenover
de misdaad". De minister van binnenlandse zaken, Guillermo Capo-
bianco, heeft een onderzoek naar de vrijlating aangekondigd. Torrico
beschuldigde de rechtbanken ervan het goede werk van de politie on
gedaan te maken en toonde zich voorstander van juridische hervor
mingen die veroordeling van drugshandelaren moet vergemakkelij
ken.
Het Middenamerikaanse vredes
proces is de afgelopen weken stuk
gelopen op twee hoofdpunten. Aan
de ene kant is er het offensief van de
Salvadoraanse guerrilleros in de
hoofdstad San Salvador. Cristiani
heeft Ortega beschuldigd van
schending van het vredesakkoord
van 1987 door het Salvadoraanse
verzet wapens te leveren. El Sal
vador verbrak eind november de
betrekkingen met Nicaragua, een
dag nadat een klein vliegtuig in het
zuidoosten van El Salvador neer
stortte. Het had, zo werd gezegd, an
ti-luchtdoelraketten aan boord die
afkomstig waren uit Nicaragua en
bestemd waren voor het FMLN. De
top die nu in Costa Rica wordt ge
houden, had eigenlijk verleden
week op Nicaraguaanse bodem
plaats zullen vinden. De Sal
vadoraanse president weigerde ech
ter naar Nicaragua te komen.
En aan de andere kant is er het
voortbestaan van de door Washing- delijk eens moet optreden tegen de
ton gesteunde Contra's die vanaf rebellen.
Hondurees grondgebied opereren Zonder de Verenigde Staten heb-
tegen de sandinistische regering ben de Middenamerikaanse presi-
van Nicaragua. De Nicaraguaanse denten wel heel wat problemen te
president zal op de top zijn best bepraten, maar zullen zij er in feite
doen de ontbinding van de door de niet veel aan kunnen doen, aldus
Verenigde Staten gesteunde Con- Bill Goodfellow, directeur van de
tra-rebellen alsnog doorgang te la- centrum voor internationale poli
ten vinden. Al in augustus werd tiek te Washington. Zonder Ameri-
overeengekomen dat de Contra's kaanse steun is het niet erg waar-
begin december zouden moeten schijnlijk dat er enige vooruitgang
zijn ontwapend en zouden moeten geboekt wordt bij het beëindigen
zijn vertrokken uit hun bases in van de oorlog in El Salvador of het
Honduras. Maar de anti-sandinisti- ontbinden van de contra's, zo meent
sche opstandelingen weigerden r
dewerking en de termijn verstreek
zonder dat er iets gebeurde.
De Amerikaanse regering vindt
dat de Contra's een effectieve een
heid zouden moeten blijven tot na
de verkiezingen in Nicaragua die i
hij. Toch heeft de top zijn nut. Al
leen al door de vijf presidenten bij-
elkaar te brengen, heeft Arias het
vredesproces waarschijnlijk gered,
zo gelooft Goodfellow. "Hij heeft
hen een forum geboden waar zij te
gen elkaar kunnen schreeuwen in
februari gehouden worden. Per plaats van op elkaar schieten",
maand ontvangen de contra's circa
1,4 miljoen dollar aan niet-dodelijke
hulp van de Verenigde Staten.
Bovendien vinden Ortega's colle- ZioniSTOC
ga's dat Nicaragua meer garanties De Amerikaanse vice-president
aan de Contra's moet bieden voor- Dan Quayle heeft de Verenigde Na
dat hun demobilisatie kan worden ties gisteren opgeroepen de uit 1975
bewaarheid. Een eerste stap in die daterende resolutie te schrappen
richting is volgens Oscar Arias een waarin zionisme op één lijn wordt
nieuw staakt-het-vuren van de kant gesteld met racisme. Vandaag
van de sandinisten. Ortega vindt spreekt hij met VN-secretaris-gene-
daarentegen dat Honduras
raai Perez de Cuellar.
Twijfel Nederland
over Schengen wekt
wrevel buurlanden
STRAATSBURG/BRUSSEL
(GPD) - Nederland krijgt steeds
meer problemen met de buurlan
den over ondertekening^ van het
Schengen-akkoord. Dat moet vrij
dag gebeuren, maar Nederland
heeft problemen met de asielclau
sule. België en Luxemburg stellen
dat Nederland de eigen problemen
op de anderen probeert af te wente
len en uitten scherpe kritiek op het
Haagse beleid bij de EG-top in
Straatsburg.
Toch is er afgelopen weekeinde
belangrijke vooruitgang geboekt.
Tussen de EG-landen is onder meer
bepaald dat het asielbeleid wordt
geharmoniseerd, terwijl in Schen
gen wordt gesproken over een in
ventarisatie. Staatssecretaris van
buitenlandse zaken Dankert is dan
ook optimistisch gestemd over on
dertekening. "Er is nog steeds geen
kabinetsbesluit dat het verbiedt",
zei hij gisteren voor de Avro-radio.
Overigens zijn ook in België,
Duitsland en Frankrijk problemen
ontstaan over het asielbeleid en
over controles aan de grens tussen
West- en Oost-Duitsland. Frankrijk
vreest dat grote aantallen vluchte
lingen via de DDR het Schengen-
gebied binnenkomen.
Tuchtschool stavengooier
AMSTERDAM (ANP) - De 17-jarige
jongen, die eind september een
staaf gooide naar de Oostenrijkse
doelman tijdens de Europacupwed
strijd Ajax-Austria Wien, is veroor
deeld tot vijf maanden tuchtschool
waarvan twee maanden voorwaar
delijk. De jongen krijgt een proef
tijd van twee jaar.
Eind november werd de jongen
weer aangehouden, nadat hij zich
niet had gehouden aan de voor
waarden die waren verbonden aan
het opheffen van zijn voorlopige
hechtenis. Één van de voorwaarden
was dat hij 80 uur aan dienstverle
ning moest doen. Ook mocht hij
geen wedstrijden van Ajax bezoe
ken en was het hem verboden zich
in de buurt van het Ajax-stadion te
vertonen.
Door het incident is Ajax door de
tucht.commissie van de UEFA uit
gesloten van een jaar Europees
voetbal.
MOSKOU Met het vallen van de
eerste sneeuw is voor de Sovjet-bur
gers een lange, moeilijke winter be
gonnen. Een winter die meer tekor
ten in de winkels, stakingen en etni
sche onrust zal brengen. De hervor
mingen van president Michail Gor-
batsjov hebben de problemen er
voor de gewone Sovjet-burger niet
kleiner op gemaakt, integendeel.
Niet zelden heeft Gorbatsjovs be
leid hun problemen juist vergroot.
"Er is veel dat we graag zouden wil
len hebben, maar het Russische
volk is moeilijkheden gewend",
zegt Loeda Panina, een 33-jarige
brunette die ondanks de kou en
sneeuw bij de ingang van een Mos
kous metrostation rode anjers ver
koopt.
door
Andrew Katell/AP
De Russen, en de meer dan 100
andere volken van de Sovjetunie,
zijn heel wat gewend. Decennia
lang hebben zij immers ontberin
gen moeten doorstaan. Vierenhalf
jaar geleden werd Michail Gor-
batsjov tot partijleider gekozen en
met zijn perestrojka gaf hij de men
sen hoop op een betere toekomst.
Tot op heden is daar weinig van te
rechtgekomen en zo op het eerste
gezicht lijken de problemen alleen
maar te zijn toegenomen.
Sinds Gorbatsjov de scepter
zwaait, waart een spook van etni
sche conflicten, economische mis
standen en ecologische rampen
door de Sovjetunie. Jarenlang heeft
het Kremlin de in de samenleving
broeiende conflicten onderdrukt,
de economische tekortkomingen
verwaarloosd en de milieuvervui
ling genegeerd. De glasnost deed
deze zaken in alle hevigheid naar
boven komen.
Sociale en economische kwalen
kwamen plotseling in de openbaar
heid: in de eerste tien maanden van
1989 steeg de misdaad in de Sov
jetunie met 34 procent, het land
bleek ineens een begrotingstekort
te hebben van maar liefst 120 mil
jard roebel (ruim 255 miljard gul
den) en een inflatie van jaarlijks 4
tot 5 procent.
Minderheden
De etnische tegenstellingen in de
veelvolkerenstaat Sovjetunie kwa
men met geweld naar buiten: Arme
niërs stonden tegenover Azerbaid-
zjanen, etnische Turken tegenover
Oezbeken, en Russische minderhe
den tegenover Esten, Letten, Litou
wers, Oekraïeners en Moldaviërs.
Volgens officiële cijfers lieten meer
dan 300 mensen de afgelopen jaren
bij etnische onlusten het leven.
Bovendien zag de leiding in Mos
kou zich geconfronteerd met een ja
renlang onderdrukt streven naar
onafhankelijkheid in verschillende
van de 15 Sovjetrepublieken, met
name in de Baltische staten Est
land, Letland en Litouwen. Het aan
houdende streven naar zelfstandig
heid begint zo langzamerhand een
serieuze bedreiging te vormen voor
de eenheid van de Sovjetunie.
Bij dit alles kwamen dit jaar de
grieven van de mijnwerkers in ver
schillende delen van het land. De
kompels gingen, woedend over hun
erbarmelijke leef- en werkomstan
digheden, massaal in staking. Hier
door werden niet alleen ernorme fi
nanciële verliezen geleden, maar
kwam ook de brandstofvoorziening
in het geding.
In de zuidelijke republiek Geor
gië hebben de autoriteiten al maat
regelen genomen in verband met
een tekort aan elektriciteit. Dit te
kort is deels veroorzaakt door een
gebrek aan steenkool, deels door de
De eerste sneeuw is weer gevallen inde Sovjetunie. Voor de doorsnee burger is dat het teken dat opnieuw e
moeilijke, lange winter met grote tekorten aan consumptiegoederen is aangebroken. (foto i
sluiting van de kerncentrale in de
buurrepubliek Armenië. De centra
le werd gesloten ten gevolge van de
enorme aardbeving die Armenië in
december 1988 trof en waarbij
25.000 mensen het leven lieten.
Sabotage
De etnische tegenstellingen hebben
in sommige delen van het land ge
leid tot pure economische sabotage.
De republiek Azerbaidzjan legde
twee maanden lang een economi
sche blokkade rond de voorname
lijk door Armeniërs bewoonde en
clave Nagorno-Karabach en Arme
nië, waardoor het transport van
brandstof, voedsel en ruwe materia
len naar deze gebieden praktisch
stil kwam te liggen. Door de blokka
de werden de herstelwerkzaamhe
den in het door de aardbeving ge
troffen deel van Armenië aanzien
lijk vertraagd.
Ook in hun dagelijks leven voelen
veel Sovjet-burgers steeds duidelij
ker dat het niet goed gaat met het
land. De met veel tamtam en schone
beloftes aangekondigde economi
sche hervormingen van Gorbatsjov
hebben tot op heden vooral een te
kort aan belangrijke levensmidde
len opgeleverd. Zo zagen de autori
teiten zich gedwongen produkten
als boter, kaas, vlees, suiker en thee
te rantsoeneren. Sommige Sovjet
economen hebben er zelfs voor ge
pleit om alle levensmiddelen maar
op de bon te doen, in de hoop zo een
eind te maken aan de hamsterwoe
de van de Sovjet-burgers.
Bar
De econoom Vasliy Seljoenin voor
spelde in april al dat 1989 een bar
economisch jaar zou worden. De
meeste Sovjet-burgers zullen hem
achteraf bezien gelijk moeten ge
ven: de Sovjet-economie staat er
slecht voor.
De resultaten van een recent on
derzoek, uitgevoerd door een Sov
jet-marktbureau, liegen er niet om:
Van een lijst met 211 voedsel-
produkten waren er slechts 23 vrij
in de winkels te koop. De overige
produkten waren hetzij gerantsoe
neerd of alleen op de zwarte markt
verkrijgbaar.
Een kwart van alle landbouw-
produkten bereikt nimmer de con
sument ten gevolge van het slechte
transport- en distributiesysteem en
de sterk verouderde voedselverwer-
kende industrie.
Alleen in Moskou alleen al ham
stert 80 procent van de consumen
ten schaarse artikelen, ook al heeft
men ze absoluut niet nodig. Het
marktbureau schat dat in Moskou
een niet-bevredigde consumenten-
vraag bestaat met een waarde van
tussen de 8,5 en de 10 miljard roebel
(ongeveer tussen de 30 en de 34 mil
jard gulden).
Gorbatsjov heeft openlijk toege
geven dat zijn perestrojka tot op he
den geen succes heeft geboekt en
zich bezorgd getoond over de steeds
grimmiger stemming onder de be
volking. "Het voedseltekort schept
sociale spanningen en veroorzaakt
niet slechts kritiek maar daadwer
kelijke ontevredenheid", zo ver
klaarde hij in maart tegenover het
Centraal Comité. Ook Joeri
Masljoekov, de chef van het staats
planbureau Gosplan, heeft openlijk
gesproken over de "stijgende socia
le ontevredenheid".
Import
Om de bij de bevolking levende on
vrede enigszins weg te nemen, heeft
het Kremlin inderhaast besloten
zijn valutareserves aan te spreken
en grote hoeveelheden consumptie
goederen te importeren. Zo werden
in het buitenland 15 miljoen paar le
ren schoenen, 12 miljoen paar da
meslaarzen,'300 miljoen scheermes
jes, 10 miljoen cassetterecorders en
grote hoeveelheden kleding en
tandpasta aangekocht. De regering
is van plan volgend jaar voor 32 mil
jard roebel (ruim 110 miljard gul
den) aan consumptiegoederen te
importeren.
De goederen hebben inmiddels
de Sovjetconsument al bereikt. De
bloemenverkoopster Panina vertelt
niet zonder trots zojuis twee pakken
Deense waspoeder te hebben ge
kocht. In een aantal Moskouse win
kels is Amerikaanse tandpasta te
koop.
Het Kremlin kan zich echter niet
permitteren dit importbeleid lang
voort te zetten. Bovendien vormt
het geen oplossing voor het voor
naamste economische probleem: de
inadequate produktie in de Sov
jetunie zelf. In een poging de econo
mische situatie te verbeteren heeft
de regering inmiddels 300 militaire
industrieën omgebouwd en ingezet
voor civiele doeleinden. Daarnaast
is in de begroting voor 1990 voor
zien in een stijging van de produktie
van consumptiegoederen met 12
procent. Om dit doel te kunnen rea
liseren zijn plannen opgesteld voor
de invoer van ruwe materialen en
apparatuur ter waarde van 1,6 mil
jard roebel (ruim 5,5 miljard gul
den).
Gorbatsjov heeft gezegd dat de
economische situatie in de Sovjetu
nie uiterlijk binnen anderhalf jaar
moet zijn verbeterd. Abel Agan-
begjan, een van zijn voornaamste
economische adviseurs, acht dit
echter onhaalbaar. Volgens hem zal
het minstens drie jaar duren voor de
tekorten in de winkels zijn verdwe
nen. Het conservatieve Politburolid
Jegor Ligatsjov schat dat het nog
tot 1996 zal duren voordat de voed
selvoorziening in de Sovjetunie een
normaal peil zal hebben bereikt. Tot
dan zullen de Sovjet-burgers hun
zaakjes bij elkaar moeten blijven
scharrelen.
