Oceaanonderzoek extreem dure zaak
Eten giftige bessen vooral
gevaarlijk voor kinderen
Strijd om evacuatie Tsjernobyl
Gfonilyx
VERTEGENWOORDIGER
ACCOUNTANTSKANTOOR HUISMAN
EEN ERVAREN
ASSISTENT-ACCOUNTANT m/V
ZATERDAG 9 DECEMBER 1989
De Bismarck gevonden, de
Titanic ontdekt, wat volgt?
Ook op duizenden meters
diepte is niets meer verzekerd
van een laatste ongestoorde
rustplaats. Moderne
technieken voor diepzee-
onderzoek maken het
mogelijk de bodem van de
oceaan af te speuren. Heldere
foto's verschijnen van
wrakken, waarvan de
mensheid had gedacht ze
nooit meer te zullen zien.
Door
Nico Hylkema
"De techniek is nu,zo ver gevorderd
dat eigenlijk alles kan worden ge
traceerd, mits de plaats ongeveer
bekend is. De enige hindernis is
geld", zegt dr. Tjeerd van Weering
van het Nederlands Instituut voor
Onderzoek van de Zee (NIOZ) op
Texel.
Het NIOZ is een instelling met
een rijke historie. In 1876 kreeg Den
Helder al het eerste verplaatsbare
gebouw voor zoologisch onderzoek.
Onder auspiciën van de Nederland
se Dierkundige Vereniging werd
vanuit dit station de Noordzeekust
onderzocht. Tot in de jaren zestig
was er een permanente vestiging in
Den Helder. Met geld van het minis
terie van onderwijs en wetenschap
pen, dat het zee- en oceaanonder
zoek wilde stimuleren, verhuisde
het NIOZ naar Texel.
Het onderzoek richt zich daar in
de eerste plaats op de Waddenzee.
In de tweede helft van de jaren ze
ventig kwamen er extra middelen
beschikbaar toen de ministerraad
besliste dat het oceaanonderzoek
meer aandacht verdiende. Het
NIOZ beschikt daardoor onder an
dere over een vrij zware afdeling
werktuigbouwkunde en elektro
techniek voor het zelf vervaardigen
van apparatuur.
Zo kunnen de onderzoekers altijd
een beroep doen op mechanische
middelen voor onderzoek op kiko-
meters diepte. Vooral de laatste ja
ren is de elektronica een grote rol
gaan spelen, met o.a. databestanden
voor direct beschikbare gegevens.
Sedertdien is ook het milieubeleid
een belangrijk onderwerp van on
derzoek.
Nieuw schip
Het NIOZ beschikt over eigen sche
pen voor onderzoek op de Noordzee
en de Waddenzee. In augustus
kreeg het de beschikking over een
groter schip, dat nieuwe mogelijk
heden biedt voor vooral op de
Noordzee gericht onderzoek. Met
dit alles heeft het NIOZ het materi
aal en de kennis in huis heeft voor
onderzoek tot diepten van zo'n zes
kilometer. Er werken nu 160 tot 180
mensen in vaste dienst of op con
tractbasis.
Buitenlanders komen geregeld
onderzoek doen op het NIOZ. Des
ondanks kan nog niet alles wat men
zou willen. Dat vipdt zijn oorzaak in
relatief hoge kosten voor onderzoek
op grote diepten. De apparatuur is
duur. Van Weering wijst op twee
koffertjes met foto-apparatuur voor
diepten tot zes kilometer. Er zit al
snel voor meer dan 100.000 gulden
Voor het echte oceaanbodemon
derzoek zijn twee methoden in ge
bruik. In de eerste plaats moet men
wel weten waar men ongeveer moet
zoeken. In het geval van bijvoor
beeld de Titanic en de Bismarck wa
ren de coördinaten wel bekend.
Side-scanner
Voor niet al te grote diepten maakt
men gebruik van sonarzcnders en
een echolood achter het schip. Nu is
het oceaan opgedeeld in verticaal
gelaagde waterkolommen, bepaald
door onder andere temperatuurver
schillen. Dichtheidsverschillen
kunnen op het grensvlak van water
kolommen terugkaatsing van ge
luidsgolven veroorzaken. Daardoor
valt van de bodemstructuur op het
schip niets te zien.
Voor de echt grote diepten is voor
dit soort onderzoek de side-scanner
de grote doorbraak geweest. Dit is
een soort sleepvis, die op grote diep
te onder het schip signalen uitzendt
over de oceaanbodem. Aan beide
zijden van de vis scant ze de bodem
af tot een breedte van dertig kilome
ter, afhankelijk van de uitgezonden
frequentie. Aangezien de plaatsbe
paling vaak vrij onnauwkeurig is,
zijn dergelijk grote af te scannen op
pervlakten nodig. Via een mozaïek
wordt zo de oceaanbodem in beeld
gebracht.
Satelliet
Op dat beeld tekenen zich de struc
turen van de bodem af, met wat er
hoort en wat er niet hoort, zoals
scheepswrakken. De exacte plaats
bepaling van een eventueel wrak of
object is daarna mogelijk met be
hulp van satellietbeelden en com
puterberekeningen. Is men een
maal zover, dan hangt het van het
materiaal af dat men in huis heeft af
wat men meer kan doen. Landen als
de Verenigde Staten, Frankrijk en
waarschijnlijk ook de Sovjet-Unie
beschikken over apparatuur als het
duikbootje 'Alvin' waarmee de Tita
nic in beeld is gebracht en het daar
aan verbonden 'remote underwater
vehicle'.
Dit laatste 'vehicle' heeft de opna
men van de Titanic mogelijk ge
maakt. Het is voorzien van een lamp
en camera's. Vanuit de duikboot
kan het drie kanten uitgestuurd
worden. Op die manier kunnen de
onderzoekers het 'vehicle' laten kij
ken waar men wil. Met behulp van
de computer zijn drie-dimensionale
beelden mogelijk. En zo is het mo
gelijk dat de Bismarck
aan de vergetelheid is onttrokken.
Voor het gewone bodemonder
zoek is het ook mogelijk apparaten
over de bodem te slepen. Op die ma
nier zijn bijvoorbeeld de oceanische
ruggen onderzocht. Zo is men tot de
ontdekking gekomen, dat de oce
aanbodem op kilometers diepte
niet zo leeg is, als men dacht. Door
vulkanische uitbarstingen ontstaan
de 'black smokers', onderwateruit
laatpijpen van heet water en gas on
der hoge druk, waar omheen zich,
door de warmte, een uitgebreide
flora en fauna heeft ontwikkeld.
Zo is er in het Woodhole Oceanogra
fie Institute veel kennis ontwik
keld, met behulp van door de mari
ne van de Verenigde Staten onder
steund onderzoek. Dit zijn ook de
instituten, die beschikken over het
geld om ontstellend dure appara
tuur als de Alvin en de 'remote un
derwater vehicle' aan te schaffen.
Want zoals gezegd, oceaanonder
zoek is duur. Een beetje schip in de
vaart houden, kost al gauw tegen de
20.000 per dag.
Als
dat
heeft, is zo'n beetje alles te vinden.
Het principe is in wezen niet zo
moeilijk te begrijpen. Elk geluid on
der water plaatst zich voort als een
bolvormige geluidsgolf. Zodra er
een object is in of op de bodem,
wordt het geluid afhankelijk van de
frequentie gebroken of terugge
kaatst. Bij gebruik van de goede fre
quentie is het mogelijk die terugge
kaatste geluiden op te vangen in een
hydrografisch systeem. Eenmaal
gefilterd van ruis kunnen de beel
den op de recorder worden vastge
legd, door middel van digitale tech
nieken. Dat maakt de scherpste
beelden mogelijk.
Lutine
Een vraag die veel amateurduiker-
archeologen bezighoudt, is waarom
de Lutine ondanks de monderne
technieken, nog steeds niet is ge
vonden. Volgens Van Weering is de
kans daarop uiterst klein. Door de
sterke en sterk wisselende stroming
in de buurt van Terschelling is een
beetje nauwkeurige plaatsbepaling
niet mogelijk. Bovendien is het
schip waarschijnlijk al lang begra
ven onder een dikke laag zand, of
geheel vergaan. Dan is het niet meer
op te sporen.
Wel kunnen de technieken nuttig
zijn bij het opsporen van overboord
geslagen gifcontainers, gezonken
schepen met kernreactoren en an
dere zeemilieu verontreinigende
voorwerpen. De vraag is echter of
de maatschappij de kosten daarvan
wil dragen. Van Weering: "De echte
vraag is, of de maatschappij van me
ning is dat dit fundamenteel onder
zoek moet worden gestimuleerd, of
afgeroomd."
Elk jaar worden door vermoede
lijk vele honderden, merendeels
zeer jonge kinderen, giftige bes
sen gegeten. Het grootste deel
van hen ondervindt echter geen
of slechts weinig last van vergif
tigingsverschijnselen. Niette
min zijn er wel degelijk gevallen
bekend van mensen die ernstig
ziek zijn geworden of zelfs over
leden zijn aan de gevolgen van
het eten van (zeer) giftige bes-
Dit schrijven artsen verbon
den aan het Nationaal Vergifti
gingen Informatie Centrum
(NVIC) in Bilthoven (onderdeel
van het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieuhy
giëne) in het Nederlands Tijd
schrift voor Geneeskunde.
In de jaren 1986 en 1987 be
troffen de vragen met name de
eventuele giftigheid van bessen
van vuurdoorn en lijsterbes en
in mindere mate die van
sneeuwbes, hulst en gouden re
gen (feitelijk zijn de vruchten
van de gouden regen geen bes
sen, maar peultjes). Deze bessen
kwalificeren de artsen van het
NVIC echter als vrijwel niet tot
weinig giftig. Mochten zich al
symptomen van een vergifti
ging voordoen, dan hadden deze
vrijwel altijd betrekking op het
maagdarmkanaal zoals misse
lijkheid, braken, buikpijn en
diarree.
Giftiger zijn de (onrijpe) bes
sen van bitterzoet en zwarte
nacht-schade en van de taxus
(boom), en aanzienlijk giftiger
(en in sommige gevallen dode
lijk) die van het peperboompje
en van wolfskers. Opmerkelijk
is dat drie van deze planten bit
terzoet, zwarte nachtschade en
wolfskers familie zijn van de
aardappel, de tomaat en de
paprika (nachtschade-achti-
gen). Het zijn in ons land alge
meen voorkomende planten,
evenals de taxus.
De mogelijk ernstige vergifti
gingsverschijnselen na het eten
van bessen van bitterzoet en
zwarte nachtschade zijn het ge
volg van hun (anticholinergi-
sche) effecten op het centrale ze
nuwstelsel met als gevolg onder
andere pseudohallucinaties,
koorts, verhoogde bloeddruk en
hartritme-stoornissen. Hart
klachten worden ook waargeno
men bij diegenen die bessen van
de taxusboorp en van wolfskers
hebben genuttigd.
In veel gevallen zal niet be
kend zijn welke giftige bes is ge
geten, vooral niet omdat het
veelal om zeer jonge kinderen
gaat. Aangezien deze kinderen
ook nog niet kunnen tellen, tast
men in de meeste gevallen even
eens in het duister over het aan
tal ingeslikte bessen. Bestaat er
een vermoeden dat mogelijk gif
tige bessen zijn gegeten, dan ra
den de artsen van het NVIC als
algemene maatregel aan om ge
activeerde kool (Norit) te laten
innemen, 'opgelost' in limona
de. Weet men dat het om zeer
giftige bessen gaat, dan moet
men de patiënt direct laten bra
ken of zal een maagspoeling
moeten worden verricht. Zijn er
bessen van bitterzoet, zwarte
nachtschade, taxus of wolfskers
genuttigd, dan moet men erop
verdacht zijn dat eventuele
symptomen pas na enkele uren
(tot hooguit twaalf uur na het
eten) kunnen optreden.
Om zo min mogelijk straling vanwe
ge Tsjernobyl op te lopen hebben
honderdduizend mensen hun le
venspatroon ingrijpend moeten
veranderen. Het gaat om bewoners
van de streek tussen de plaatsen
Moghilev en Gomel, op 100 km ten
noorden van de in 1986 'verongeluk
te' kerncentrale.
De mensen moeten enkele keren
per dag schone kleren aantrekken.
Ze mogen niet meer dan twee uur
per maand in de bossen wandelen.
Ze mogen zelf geen voedsel meer
verbouwen. Alleen op deze
kan bereikt worden dat de
in de loop van hun leven onder de
stralingsnorm van 35 rem blijven.
Dit schrijft het toonaangevende
kernenergie vakblad Nucleonics
Week.
Regionale bestuurders hebben
nu geëist dat de betreffende hon
derdduizend mensen geëvacueerd
worden. Ook is de regering om
steun gevraagd omdat de herhuis
vesting tien miljard roebel (33 mil
jard gulden) zou kosten. De Russi
sche regering wil echter slechts
11600 mensen in de ergst besmette
zone evacueren. De regionale be
stuurders wijzen er echter op dat de
kosten om er voor te zorgen dat de
dan achterblijvende 90.000 mensen
binnen de stralingsnormen blijven,
meer dan 33 miljard gulden bedra
gen. Daarom verdient volledige
evacuatie de voorkeur.
VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES VAKATURES 1
"Het SOPHIEKE HUIS",
van Zuylen van Nijeveltstraat 313,
2242 LJ Wassenaar.
In ons Verzorgingshuis wonen 67 ouderen.
Het zal in januari 1990 geheel gerenoveerd zijn.
Er behoren 36 aanleunwoningen bij.
Ten gevolge van enige mutaties in de personeelsbe
zetting wegens zwangerschappen, hebben wij m.i.v.
januari plaats voor:
Twee bejaarden/ziekenverzorgenden
of bejaardenhelpenden
voor minimaal 32 uur per week.
In ons enthousiaste team passen collega's met een po
sitieve instelling en een goede inzet.
Salariëring en arbeidsvoorwaarden conform de CAO
voor bejaardentehuizen.
Sollicitaties ontvangen wij gaarne schriftelijk t.a.v.
Mevrouw A. C. Meijer, directrice.
Het Hoofd Verzorging zal graag nadere inlichtingen
willen verstrekken, tel. 01751-19310.
ÈW=
DeOvermaat44, 6831 AJ Arnhem. Holland
Postbus 30063,6803 AB Arnhem. Holland
Marktleider in de byoux branche, waar al meer dan 44
jaar succesvol wordt geopereerd, zoekt voor uitbrei
ding in het rayon West-Nederland een in de branche
goed ingevoerde
Het onderhouden van bestaande relaties en het uit
breiden van onze klantenkring zullen tot uw dagelijkse
werkzaamheden behoren.
Daarom vinden wij dat u een betrouwbaar iemand met
goede contactuele eigenschappen en ook een initia
tiefvolle doorzetter moet zijn.
Ervaring in de buitendienst is vereist alsmede mode
bewustheid.
Mocht u menen aan bovenstaand profiel te voldoen,
en bent u niet jonger dan 25 jaar, dan verzoeken wij u
uw schriftelijke sollicitatie vergezeld van een c.v. en re
cente pasfoto te richten aan:
Gronilux Byoux BV
T.a.v. de Direktie
Postbus 30063
6803 AB ARNHEM
Wij zijn een snelgroeiend ac
countantskantoor met een ge
varieerd cliënten- en dien
stenpakket in het midden- en
kleinbedrijf.
Onze diensten bestaan onder
meer uit:
samenstellen van
jaarstukken en tussen
tijdse overzichten;
administratieve
controlewerkzaamheden;
administratieve verwerking
van de bedrijfsgegevens
door middel van eigen
computers;
advisering op het gebied
van belastingzaken,
sociale wetten, subsidies,
pensioenen en velerlei
andere terreinen;
managementonder
steuning;
ondersteuning bij
financierings
vraagstukken;
begeleiding auto
matiseringsprocessen en
-vraagstukken.
Wegens toename van de werkzaamheden wensen wij op korte termijn in
contact te komen met:
Kandidaten dienen uitstekende contactuele eigenschappen en een goed
ontwikkeld commercieel gevoel te bezitten.
Functie-omschrijving
Na een inwerkperiode zullen de werkzaamheden ondermeer bestaan uit:
Het mede leiding geven aan de geautomatiseerde administratieverwer
king op ons kantoor;
Het inrichten van administraties bij en voor onze cliënten alsmede de
daarmede gepaard gaande begeleiding en advisering;
Administratieve controlewerkzaamheden;
Het samenstellen van tussentijdse overzichten, en jaarrekeningen met
behulp van computerprogrammatuur;
Het adviseren van cliënten op economisch, financieel en fiscaal gebied.
Vereisten
Leeftijd tussen 20 en 30 jaar;
Met succes voltooide SPD- of HEAO-opleiding (HEAO-AA-richting of
studerend voor federatie-belastingconsulent strekt tot aanbeveling);
Bereidheid tot het volgen van verdere studie;
Een goed ontwikkeld analytisch vermogen;
Bekendheid met automatisering;
Fiscale kennis;
Minimaal 1 a 2 jaar ervaring op accountantskantoor.
Wij bieden een uitstekend salaris, g<
een enthousiast team van collega's.
secundaire arbeidsvoorwaarden, vergoeding van studiekosten en
Uw schriftelijke, handgeschreven sollicitatie met curriculum vitae kunt u richten aan ons kantooradres:
Wilhelminalaan'10, 2405 ED Alphen a/d Rijn, tel. 01720-72647.
Telefonische inlichtingen bij de heer T. Huisman A.A. of de heer A. G. van Geen.
BEVEILIGING
vraagt
bev.beambten/
receptionisten (m/vr)
voor 24 uur per week
vereisten:
leeftijd 21 t/m 35 jaar
i.b.v. basisdiploma of studerend daarvoor
bereid tot volgen van opleiding
voldoende kennis van talen Duits en Engels
onbesproken gedrag
representatief voorkomen
schrifcelijke sollicitaties:
Huschka Beveiliging
Postbus I 1071
2301 EB LEIDEN
t.a.v. A.C.M. Huschka dir.
tel. info: 01718-20401
RECO HANDELSONDERNEMING B.V.
verkoopt en verhuurt bouwmaterieel ,t.w. units -
bouwliften - steigers - bekistingen - komplete bouw
plaatsinrichting.
Door de groei van ons bedrijf zoeken wij op korte
termijn
1. Bouwmachinernonteur
met ervaring met opleiding sterkstroom of au-
fomechancia. Welke in onze werkplaats te
Koudekerk a/d Rijn het onderhoud en het re-
conditioneren van bouwliften en mobiele hef-
steigers ter hand wil nemen in een jong en dy
namisch team van monteurs.
Een passende beloning en secundaire arbeidsvoor
waarden zijn in verhouding met deze functie.
Voor nadere informatie c.q. een mondelinge of
schriftelijke sollicitatie kunt u kontakt opnemen met
onze hr. R.J. Reigwein.
RECO HANDELSONDERNEMING B.V.
Hoogewaard 187
1 2396 AP KOUDEKERK A/D RIJN
I Tel.: 01714-19120
