Keuringsdienst zaden
investeert miljoenen
'Schiphol naar 34 miljoen passagiers'
'Persoonlijke gegevens in gemeentecomputer niet gewaarborgd'
Openbaar vervoer komt met
plan spitsbussen Schiphol
Albert Plesman had Schiphol
graag nabij Leiderdorp gezien
Allochtone jongeren
veel valeer werkloos
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1989
REGIO
PAGINA 15
Inzage in dossier
sociale diensten
moet verbeterd
DEN HAAG Veel sociale dien
sten in grote en middelgrote ste
den schonen hun dossiers alvo
rens cliënten er inzage in krijgen.
Dit blijkt uit een onderzoek door
Konsumenten Kontakt onder 79
sociale diensten.
In slechts zes van de 79 onder
zochte gemeenten krijgen uitke
ringsgerechtigden het hele dos
sier te zien: Hellevoetsluis, Al
melo. Doetinchem, Helmond,
Middelburg en Tilburg.
Bij 80 procent van de sociale
diensten kan de cliënt na een
mondeling of schriftelijk verzoek
inzage in het dossier krijgen. In
de meeste gevallen betekent dit
dat ze het kunnen doorbladeren.
Konsumenten Kontakt vindt
dat inzage en correctie van dos
siers bij de sociale diensten onder
de Wet Persoons Registratie moe
ten vallen, die sinds een halfjaar
van kracht is. Dat geeft uitke
ringsgerechtigden niet alleen het
recht zijn of haar registratie in te
zien, maar ook het recht onjuiste
gegevens te corrigeren.
DEN HAAG - De bescherming van per
soonlijke gegevens die bij een gemeente in
de computer zijn opgeslagen, is niet gewaar
borgd. Juist bij de gemeenten zelfbestaan de
grootste risico's dat onbevoegden inzage
krijgen in de gegevens, zowel door de feilba
re technische inrichting van systemen als
door de organisatie rondom de automatise
ring in de gemeenten.
Tot die conclusie is een commissie geko
men, na zeven maanden toezicht te hebben
gehouden op de ontwikkeling van de ge
meentelijke basisadministratie (GBA). Vol
gens de zogenoemde wet GBA dienen uit
eindelijk alle gemeenten in Nederland een
zelfde 'bevolkingsboekhouding' bij te hou
den.
"Het GBA-project is op de goede weg",
schrijft de commissie van toezicht in het
eindverslag dat gistermiddag aan staatsse
cretaris D. de Graaff-Nauta van binnenland
se zaken werd aangeboden. Het rapport be
vat dan ook genoeg positieve punten, maar
de nadruk lag gistermiddag bij een bijeen
komst in Den Haag toch op een aantal zaken
die verbetering behoeven.
Allereerst dient de vraag te worden beant
woord wie voor wat verantwoordelijk is.
Wie, dat kan de minister zijn, de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten of de gemeen
ten zelf. Op het niveau van de laatste bestaan
volgens de commissie de grootste risico's
waar het de bescherming van de persoonlij
ke levenssfeer betreft. Procedures kloppen
niet altijd, terwijl beschermende maatrege
len en de eigen verantwoordelijkheid door
ambtenaren niet altijd worden erkend. Ver
der is geconstateerd dat de voor de GBA
noodzakelijke automatiseringskennis niet
altijd in eigen huis aanwezig was. Volgens de
commissie leidt dat tot een grote mate van
afhankelijkheid van de leverancier van de
hard- en software. Gemeenten dienen dan
ook op adequate wijze te worden onder
steund.
De commissie heeft zich de vraag gesteld
in hoeverre de invoering van het GBA-stel
sel aansluit op het opleidingen- en functie
niveau in de gemeenten. De ambtenaren wa
ren allen enthousiast, dat wel. Zegt de com
missie: "Ongetwijfeld ligt er ook een relatie
tussen deze motivatie en het deelnemen aan
de proef'. De commissie wil dan ook weten
hoe dat bij andere gemeenten is gesteld, om
dat de invoering van de GBA naar verwach
ting problemen in de organisatie en het
management met zich meebrengt.
In elk geval moeten de opleidingsmoge
lijkheden voor ambtenaren worden uitge
breid. De taakverzwaring die aan de ambte
naren wordt opgelegd, zou wel in de functie
waardering en het daaraan gekoppelde sala
ris moeten doorklinken, zo vindt de c
Eerste paal voor nieuw pand NAKG Roelofarendsveen
ROELOFARENDSVEEN De Nederlandse Algemene Keuringsdienst voor Groente- en
Bloemenzaden (NAKG) in Roelofarendsveen mag per 1 januari internationale kwaliteits
certificaten van tuinzaden afgeven. De keuringsdienst heeft hiefvoor toestemming gekre
gen van de International Seed Testing Association.
De keuringsdienst krijgt het steeds
drukker. Uitbreiding werd derhalve
noodzakelijk. Gistermiddag werd
door de oud-directeur akkerbouw
en tuinbouw van het ministerie van
landbouw, natuurbeheer en visserij
W.F.S. Duffues de eerste paal gesla-
LOTA ziet met
nieuwe kabinet
nieuwe kansen
DEN HAAG De Vereniging La
gere Overheden tegen Apartheid
(LOTA) voert volgende maand een
gesprek met de ministers Dales van
binnenlandse zaken en Van den
Broek van buitenlandse zaken om
duidelijkheid te krijgen over het an-
ti-apartheidsbeleid van het rijk.
Bij LOTA zijn 71 gemeenten en
provincies aangesloten, waaronder
onder meer Leiden, Leiderdorp,
Boskoop en Waddinxveen. Vorige
week heeft de LOTA besloten een
voorkeursbeleid richting bedrijfsle
ven te voeren waardoor bij het ko
pen van diensten of produkten
naast criteria als kwaliteit en prijs,
ook het gegeven van het wel of niet
hebben van relaties met Zuidafrika
een rol moet spelen.
Een ander initiatief van LOTA,
namenlijk een gesprek met acht be
drijven die contacten hebben met
Zuidafrika, heeft weinig vruchten
afgeworpen. Dat gesprek had afge
lopen vrijdag moeten plaatshebben,
maar de aangeschreven bedrijven
lieten het afweten.
President-directeur H. Hooykaas
van Shell liet de LOTA schriftelijk
weten de uitnodiging te zien als 'een
ultimatum waaraan wij uiteraard
geen gehoor kunnen geven". Hooy
kaas vindt dat de actie van LOTA
'dreigende vormen' begint aan te
nemen en wijst op mogelijke juridi
sche acties als Shell of een van de
aan haar verbonden vennootschap
pen als gevolg daarvan zullen on
dervinden.
Nieuwe consulent
voor de landbouw
DEN HAAG - Ir. A. Vijverberg (56)
wordt benoemd tot consulent voor
de landbouw in Zuid-Holland, al
dus een bekendmaking van het mi
nisterie van landbouw, natuurbe
heer en visserij. De consulentschap
pen van de landbouw vertegen
woordigen verschillende directies
van het ministerie in de provincie.
Vijverberg is nu nog consulent
van het Consulentschap voor de
Tuinbouw in Naaldwijk. Hij stu
deerde af in 1962 aan de toenmalige
Landbouwhogeschool in Wagenin-
gen.
Als plaatsvervangend consulent
wordt aangesteld ir. C. Spek (37),
thans beleidsmedewerker van de
centrale directie veehouderij en zui
vel van het ministerie. De benoe
mingen vloeien voort uit een nieu
we, technische en economische
structuur bij het ministerie per 1 ja
nuari 1990.
Leids Kankercentrum
verleent steun bij
bevolkingsonderzoek
DEN HAAG/LEIDEN - Het Inte-
graal Kankercentrum West in Lei
den begint, in samenwerking met
de basisgezondheidsdiensten, be
gin 1990 met het landelijk borstkan
keronderzoek. De eerste onder-
zoekslocaties komen in Den Haag
en Voorburg/Leidschendam.
Vrouwen in de leeftijd van 50 tot
70 jaar uit worden voor onderzoek
opgeroepen. Wanneer de vrouwen
uit Leiden, de bollenstreek en de
Alphense regio aan de beurt zijn, is
nog niet bekend. In het voorjaar van
1990 wordt daarover een besluit ge
nomen. Het hele landelijk onder
zoek moet in 1993 zijn afgerond.
gen voor een nieuw pand aan de
Sotaweg in Roelofarendsveen.
Het gebouw (zie maquette rechts)
is ontworpen door de Veense archi
tect Van Rijn, kost 9 miljoen gulden
en moet eind 1990 klaar zijn. Het ge
bouw herbergt onder meer een la
boratorium, kantoorruimte, verga
derzaal en in de kelder is een grote
zaadopslagruimte.
Naast de kwaliteitsbewaking van
zaden en planten verzorgt de NA
KG ook de registratie van groente
gewassen.' Veredelaars zijn ver
plicht een nieuw groenteras te laten
registreren om dit internationaal te
mogen verhandelen. Bij de NAKG
worden de eigenschappen van het
ras in een 'paspoort' vastgelegd. De
latere keuringen op rasechtheid en -
zuiverheid worden aan de hand van
dit paspoort uitgevoerd.
De NAKG heeft als belangrijkste
taak het keuren van groente- en
bloemenzaden, bloemzaailingen,
groenteplanten en plantuitjes en -
sjalotjes. De keuringen worden ten
dele op de bedrijven waar zaden,
planten en uitjes worden vermeer
derd, uitgevoerd. De teler keurt zelf
en steekproefsgewijs voeren tien
keurmeesters controles uit.
Zaden en planten worden voorts
gekeurd op het bedrijf in Roelofs-
arendsveen. In het laboratorium
wordt gecontroleerd of de zaden
voldoene kiemkracht hebben, ge
zond en raszuiver zijn. Op het proef
veld, de NAKG beschikt over 12
hectares vollegrond en 6000 vier
kante meter kasoppervlakte, wordt
Investeringen
Bij de NAKG in Roelofarendsveen
werken 70 mensen. De bouw
een nieuw kantoor/laboratorium is
onderdeel van een veel groter inves
teringsprogramma. De overheid
heeft in totaal 12,5 miljoen gulden
beschikbaar gesteld. Van dat geld is
inmiddels al een uitbreiding van de
kasruimte met 2000 vierkante meter
en een aanzienlijke uitbreiding van
de automatisering betaald.
Na het gereedkomen van het
pand staat nog de bouw van een be
drijfsgebouw op het programma.
Eind 1990 vertrekt de dienst naar
het nieuwe pand en wordt het huidi
ge gebouw gesloopt. Het bedrijfsge
bouw is op de vrijkomende locatie
ingetekend.
De indeling van het nieuwe NA-
KG-gebouw is zodanig dat alle afde
lingen heel dicht bij elkaar liggen.
De opslag van zaden is bewust in de
kelder gesitueerd. De tempera-
tuursschommelingen zijn onder de
grond veel kleiner, maar bovendien
kunnen de zaden hierdoor direct
van de kelder naar het laboratorium
worden gebracht. Zaden worden
met chemische middelen tegen
schimmels en ongedierten be
schermd. Omdat er lang na de be
handeling nog stoffen kunnen vrij
komen, moet worden voorkomen
dat de zaden door het hele gebouw
alvorens in het laboratori-
te komen.
»«i
Luchthaven wil de ruimte om in Europa te blijven meetellen
SCHIPHOL - De luchthaven
Schiphol zal in het jaar 2003
zo'n 34 miljoen passagiers per
jaar vervoeren in plaats van de
huidige 16 miljoen. Aan vracht
zal er twee miljoen ton worden
verwerkt. Nu is dat ruim een
half miljoen ton. Wil de luchtha
ven dit bereiken dan moeten de
passagiers- en vrachtstromen
naar Nederland worden gesti
muleerd. Zo zou er volgens pre
sident-directeur R. den Besten
een halteplaats van de TGV op
Schiphol moeten komen.
Hij zei dit gisteren in een toelichting
op het zogenaamde Masterplan
Luchthaven Schiphol, dat erin
voorziet het vliegveld in het jaar
2003 in het rijtje van vijf belangrijk
ste luchthavens van Europa te
plaatsen. Den Besten legde er giste
ren de nadruk op dat achterblijven
van Schiphol in vergelijking met
luchthavens als Londen, Parijs en
Frankfurt grote gevolgen zal heb
ben voor de werkgelegenheid. Op
dit moment biedt de luchthaven di
rect of indirect werk aan 85.000
De luchthavendirecteur zegde toe
dat de groei van Schiphol niet nood
zakelijkerwijs gepaard hoeft te gaan
met een toename van de luchtver
ontreiniging. "Er wordt veel onder
zoek gedaan naar de wijze waarop
vliegtuigen schoner kunnen gaan
vliegen. Het resultaat daarvan zal
zeker van invloed zijn op de belas- overlast van de baan bij Zwanen-
ting van het milieu". burg in te dammen. Begin januari
In het masterplan wordt de aan- presenteert Schiphol een milieube-
leg van een vijfde landingsbaan in leidsplan als aanvulling op het in
noordelijke richting bepleit om de september verschenen masterplan.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Zou Albert Plesman in 1938 zijn
zin hebben gekregen, dan was
Schiphol tussen Leiden en Lei
derdorp tot stand gekomen en
niet aan de rand van Amster
dam. Maar de hoofdstad had de
regering op haar hand. Zodoen-
de kreeg Piesmans wens geen
kans.
Plesman was tot de conclusie
gekomen dat de nationale
luchthaven nabij Leiden moest
komen, omdat Amsterdam en
Rotterdam al voorzieningen
hadden. Toen zijn idee niet
werd gehonoreerd deed hij de
suggestie Schiphol in de zuid-
door
Jan Westerlaken
hoek van de Haarlemmermeer
polder (Burgerveen) te vesti
gen. Opnieuw verzette Amter-
dam zich en weer met succes.
Gevolg: de nationale luchtha
ven kwam toch bij de hoofdstad
te liggen.
Tot groot genoegen van Aals
meer, vertelt de Alphenaar Re-
né de Leeuw, dié een boek over
de luchtvaartpionier Plesman
schreef. Want de bïoemenkwe-
kers hadden er belang bij dat
Schiphol dicht bij hen in de
buurt was. Met de uitbreiding in
Amsterdam, nam echter ook de
geluidhinder toe. Het was beter
geweest, zegt De Leeuw, dat de
luchthaven in de buurt Burger-
veen was gekomen, want dan
was het geluid beter te beheer
sen geweest dan nu het geval is.
Het fenomeen Plesman. Meer
dan eens werd het te boek ge
steld. Nu in een totaal andere
vorm. De Leeuw voerde, in op
dracht Van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten
(VNG), gesprekken met mensen
die Albert Plesman hebben ge
kend. Zij vertelden hun verha
len net als de familie en de
dochters van de man die wordt
gezien als de grondlegger van de
KLM.
Een legendarische figuur.
Maar Plesman was meer dan al
leen de man van de leuke ver
haaltjes. Hij was iemand met
visie, vertelt René de Leeuw.
Plesman had in de gaten dat Ne
derland na de Eerste Wereld
oorlog achterliep op het gebied
van de luchtvaart. Dus wat deed
hij? De pionier organiseerde
een tentoonstelling waar Ne
derland kon kennismaken met
het vliegtuig. Niet minder dan
een half miljoen landgenoten
kwamen daar op af.
In diezelfde periode werden
pogingen gedaan een lucht
vaartmaatschappij op te rich
ten. Plesman werd als directeur
gevraagd en werd op die r
Alphenaar Re
né de Leeuw:
"Plesman was
wel zuinig,
maar niet op de
verkeerde ma-
de stuwende kracht achter de
KLM. Zijn eerste grote ideaal,
een lijndienst tussen Batavia en
Amsterdam, kwam er in 1930.
Een stap waarmee de KLM in
eens een voorsprong nam op an
dere landen. Want alleen Enge
land en Frankrijk onderhielden
verre lijndiensten. Betrouw
baarheid stond toen al hoog in
het vaandel van de KLM. Dat
was vooral aan Plesman te dan
ken.
De Tweede Wereldoorlog zet
te een streep door het streven
van Plesman om een zo goed
mogelijk vervoersprodukt tot
stand te brengen. De oorlog be
tekende het einde van de KLM-
activiteiten. De bezetter nam
Plesman na een jaar gevangen.
Directe aanleiding was een ont
snapping naar Engeland. De
Duitsers vermoedden dat Ples-
man daar de hand in hand. Ten
onrechte, zo bleek later, werd
hij in het 'Oranjehotel' in Sche-
veningen opgeborgen. Met die
ontsnapping had hij niets te ma
ken. Dankzij een Zweedse graaf
die nauwe contacten met Go-
ring - Hitiers rechterhand - on
derhield, was Piesmans behan
deling in het gevang mild en
kwam hij na een jaar weer op
vrije voeten. Alleen, hij mocht
zich niet meer in het westen van
het land ophouden. Derhalve
verhuisde Plesman naar het
oosten waar hij veelvuldig be
zoek kreeg van mensen die ant
woord probeerden te vinden op
de vraag wat er met de lucht
vaart na de oorlog moest gebeu-
Dé grote verdienste van Ples
man is geweest dat hij de basis
voor de huidige KLM heeft ge
legd, vertelt René de Leeuw.
"Wat samen kon, werd samen
gedaan. Zo was Plesman. Een
zuinig mens, want wat je samen
deed, kon je samen delen. Zui
nig was hij ook voor zichzelf.
Als 'ie op stap ging, kwam hij al
tijd met hetzelfde bedrag terug
als hij had meegenomen. Nee,
Plesman was zeker niet op een
verkeerde manier zuinig. Aan
ontwikkeling besteedde hij
best geld. Kijk je nu naar zijn
salaris, dan verdiende hij voor
een topfunctionaris bepaald
niet veel. De KLM staat trou
wens nog altijd bekend als een
onderneming die niet erg veel
betaalt".
Plesman was een ideeënrijke
man. Altijd had hij een boekje
op zak waarin hij alles op
schreef. Goede en minder goede
ideeën. Zijn werk was zijn le
ven. Toch was hij een toegewijd
vader die dol was op z'n kinde
ren en kleinkinderen. Overal
sleepte hij hen mee naar toe.
Steeds weer vroeg hij of ze de
plekken kenden waar ze waren.
Voor z'n medewerkers was
Plesman geen gemakkelijk
mens. Wel gevoelig, maar zijn
karakter was dominerend en
veeleisend. Ondanks die trekjes
was er weinig verloop onder het
personeel. Plesman had een
neus voor goede mensen en zag
altijd kans zijn enthousiasme
op hen over te brengen.
Een man als Plesman in deze
tijd? "Nee", zegt René de
Leeuw, "daar past hij niet in.
Vroeger kon hij opmerkingen
maken over schoenen die niet
gepoetst waren of ongekamde
haren. Tegenwoordig hoef je
daar niet mee aan te komen.
Trouwens, over een cao praatte
hij al helemaal niet graag. Als
een man goed voor z'n werk was,
dan gaf Plesman hem er gewoon
wat bij".
AALSMEER Vier openbaar-ver
voermaatschappijen hebben bij het
rijk een plan ingediend voor een
nieuw spitslijnennet voor Schiphol.
Zij willen met ingang van mei vol
gend jaar 25 nieuwe spitsbussen in
zetten richting luchthaven; De
maatschappijen verwachten dat
binnen drie jaar 7400 Schipholwer-
kers de auto laten staan en met de
bus naar hun werk gaan.
Het plan is ontwikkeld door de
projectgroep Openbaar Vervoer
Schiphol. Daarin zitten Centraal
Nederland, NZH. Enhabo. GVB
Amsterdam, de Nederlandse Spoor
wegen en de luchthaven Schiphol.
De projectgroep vroeg begin dit
jaar aan alle op Schiphol gevestigde
bedrijven de postcodes en werktij
den van hun werknemers op. Aan
de hand van deze gegevens - 90 pro
cent van de aangeschreven bedrij
ven stuurde het vragenformulier in
gevuld terug - werd nagegaan waar
voldoende Schipholwerkers wonen
om er een spitsbus vandaan te laten
rijden.
Uit het onderzoek bleek dat van
de 38.000 mensen die op de luchtha
ven werken er 22.000 op min of
meer regelmatige tijden van huis
naar het naar werk reizen. De be
langrijkste woonplaatsen van de
Schipholwerkers zijn Amsterdam
(2805), Hoofddorp (2184), Amstel
veen (1638) en Haarlem (1623). De 48
spitslijnen die vanaf volgend jaar
Schiphol-Centrum en -Oost aan
doen, bedienen een gebied waar
ruim 14.000 Schipholwerkers wo-
De busmaatschappijen verwach
ten dat binnen drie jaar ruim 7400
mensen voortaan met de bus naar
hun werk op Schiphol gaan. Mo
menteel zijn dat er nog slechts 1300.
Als de hooggespannen verwachtin
gen uitkomen, dan rijden er in de
toekomst 4272 auto's minder op het
zwaar belaste wegennet rond de
luchthaven.
Met de verwezenlijking van het
plan dat nog door de Rijkshoofdin
specteur van het Verkeer moet wor
den goedgekeurd, is een bedrag van
bijna vijftien miljoen gulden ge
moeid.
LEIDEN/DEN HAAG - De over
heid moet meer jongeren uit etni
sche minderheidsgroepen in dienst
nemen. Ook moet het scholingsni
veau yan deze groep worden verbe
terd om een aanzienlijke stijging
van de werkloosheid onder deze
jongeren te voorkomen. De werk
loosheid onder deze jongeren is nu
al vele malen hoger dan onder hun
Nederlandse leeftijdgenoten.
Dit is de conclusie van een onder
zoek van de Rijksuniversiteit Lei
den in opdracht van het ministerie
van sociale zaken en werkgelegen
heid naar de toekomstige arbeids
marktpositie van allochtone school
verlaters. Zowel de rijksoverheid
als lagere overheden moeten stre
ven naar een evenredige vertegen-
'woordiging van minderheden in
hun personeelsbestand.
Het onderzoek richtte zich op de
positie van Turkse, Marokkaanse,
Surinaamse en Antilliaanse jonge
ren (15-24 jaar) in de jaren 1988 tot
en met 1991. In 1988 was respectie
velijk 46 procent, 75 procent, 58 pro
cent en 57 procent van deze jonge
ren werkloos. Onder Nederlandse
jongeren bedroeg de werkloosheid
volgens de onderzoekers in dat jaar
17 procent.
Hoewel het opleidingsniveau bij
de onderzochte groepen de komen
de jaren iets stijgt, zullen vooral
Turkse en Marokkaanse jongeren
oververtegenwoordigd zijn onder
de lager opgeleiden.
Ook onder middelbaar en hoger
opgeleiden kan de werkloosheid
toenemen, zij het dat het hierbij om
kleinere aantallen gaat. De ontgoo
cheling zal er volgens de onderzoe
kers niet minder om zijn. Het gaat
namelijk om jongeren die zich heb
ben ingespannen om verder te stu
deren en toch werkloos worden.
Minister De Vries heeft een rap
port met de resultaten van het on
derzoek toegestuurd aan de Eerste
en Tweede Kamer. De Vries streeft
ernaar uiterlijk in 1994 gelijke kan
sen op werk te scheppen.
'Bedrijfsleven
dupe van slechte
wegverbindingen'
LEIDEN "Het ontbreken van
rijksweg 11-west, de verbinding
tussen rijksweg 44 en rijksweg 4,
kost het Rijnlandse bedrijfsleven
jaarlijks ongeveer 12,5 miljoen gul
den". Drs. A. Berkhout, directeur
van de Kamer van Koophandel zei
dit gisteren bij de ingebruikneming
van de gedeeltelijke nieuwbouw
van de Kamer aan de Leidse Sta
tionsweg.
In zijn pleidooi om het Groene
Hart van Zuid-Holland meer voor
het bedrijfsleven te benutten, vroeg
hij ook aandacht voor knelpunten
in het wegennet. Zo lijdt volgens
Berkhout ook het verkeer naar en
van de Bollenstreek onder het ont
breken van een goede oost-west
verbinding. Dat verkeer heeft vol
gens hem drie mogelijkheden:
"Omrijden via Amsterdam, via Was
senaar of door de bebouwde kom".
Van de drie noord-zuid-verbin-
dingen levert de secundaire weg 7,
die een verbinding tussen Alphen
en Schiphol moet vormen, de mees
te problemen op.
