Pasta's steeds meer in trek
'Als reserve zitje
niet echt lekker'
Italianen vrezen
Marco van Basten
Piepshow in
Barnevelds
pluim
veemuseum
Koekepan van
het jaar
gaat lang mee
Ramboetan
Feestelijke
accessoires
voor de tafel
'.'•'VER
DE GRENZEN'
WOENSDAG 29 NOVEMBER 1989
Het pluimveemuseum in Barne-
veld, volgens de betrokkenen uniek
in de wereld, toont het hele traject
van de kip tot het ei, maar geeft
geen antwoord op de klassieke
vraag welke van de twee er nu het
eerst was. Verder heeft het museum
volgens produktschapsvoorzitter
ing. J. T. van Ginkel antwoord op al
le vragen. "Wij laten de hele pluim
veewereld zien van het verleden tot
aan het heden. We hebben een heu
se eierveiling ingericht, er zijn ver
schillende huisvestingssystemen te
zien en we besteden aandacht aan
de culinaire aspecten van de kip en
het ei".
Het meest enthousiast is Van Gin
kel over de piepshow, waarbij de
oezoeker door een kijkgaatje de
buitenissige ongelukjes van de leg
hen kan zien zoals gekreukelde
schalen, duo-eieren, enz. "Alle za
ken in ons museum zijn vanuit de
praktijk aangeleverd. Ook het antie
ke leghok en de moderne legbatte
rij. Wij tonen alles en we laten de be
zoeker zelf bepalen aan de hand van
een test wat ze voor het ei uit de ver
schillende huisvestingssystemen
overhebben. Het museum geeft in
formatie en geen oordeel", bena
drukt hij.
Het idee voor het museum zou
ooit in de Barneveldse gemeente
raad zijn ontstaan. Want als de Bol
lenstreek een bollenmuseum heeft,
wat is dan Barneveld zonder pluim
veemuseum? Van Ginkel: "Boven
dien weet men maar bijzonder wei
nig van de kip en het ei. Het uit
gangspunt was dan ook om letter
lijk alles eens goed in beeld te bren
gen. Zo laten we ook zien wat er al
lemaal van het ei wordt gemaakt.
T>aar staat men versteld van".
Kort voor de opening kreeg het
museum nog authentieke kiprecep
ten aangeleverd. "Die willen we
straks gaan vergelijken of combine
ren met de moderne receptuur van
het Produktschap voor Pluimvee
en Eieren. We gaan dan aandaeht
besteden aan demonstraties op culi
nair gebied in het museum", vertelt
de woordvoerder.
Overigens kampt men nu al met
een nijpend ruimtegebrek. "We
hebben maar 20 procent van al ons
materiaal kunnen uitstallen. We
hij. Zelfs de ruimte-buiten het mu-
hebben meer ruimte nodig", zegt
seum wordt benut. Daar scharrelen
op dit moment acht bijzondere ou
de kipperassen. Het museum is in
«ie winter voor groepsbezoeken ge-
Goede vervanger van aardapels bij warme maaltijd
Nadat hij bij de opening van het pluimveemuseum uit het ei is ge
kropen, neemt dit Barneveldse jongetje eien kijkje in het museum.
jpend. Vanaf volgend jaar draait umkalender, die loopt van 1 april tot
iet mee in de Nederlandse muse- <*ind september.
Hoewel wij nog lang niet
zulke grote pasta-eters zijn
als de Italianen (daar eet men
nog altijd tien keer zo veel),
worden de pasta's in ons land
toch steeds populairder. In
1978 at de gemiddelde
Nederlander bijvoorbeeld nog
maar één kilo pasta per jaar,
in 1988 was dat evenwel al
bijna 3,5 kilo per persoon.
Behalve spaghetti, macaroni-elle-
boogjes, vermicelli en lasagne zijn
er tegenwoordig allerlei specialitei
ten en fantasievormen te koop. De
ze hebben of Italiaanse namen als
tagliatelle, cannelloni, farfalle en
gnocchi, of Nederlandse fantasiena
men als spirali, vlinderrond en
kronkoli. Ze behoren echter alle
maal tot de deegwaren.
Het woord pasta betekent deeg.
Het wordt gemaakt van griesmeel,
bloem of meel van tarwe, water en
eventueel zout. Uitzondering hier
op is de flinterdunne mihoen uit
China, die van rijstemeel wordt ge
maakt. De Italiaanse pasta's be
stemd voor de binnenlande markt,
worden gemaakt van harde (durum)
kwaliteit tarwe. Het gebruik van
harde tarwe is daar zelfs wettelijk
verplicht, evenals in Frankrijk. De
pasta's bestemd voor de export be
vatten soms ook zachte tarwe.
Zacht
De pasta's
Het zal niemand verbazen dat in een
land dat auto's van het jaar kent en
voetballers en politici van het jaar
vroeg of laat ook kookgerei van het
jaar krijgt. Het Kookgilde, heeft een
koekepan van de Israëlische fabri
kant Algat uitverkoren tot "Pan van
het jaar 1990". De pan, Cuisinno, is
gemaakt van geanodiseerd alumini
um. Het materiaal is zo sterk dat im-
porteur Homecraft in Dordrecht (tel
078-147000) de pannen 100 jaar durft
te garanderen. Het aluminium ge
leidt warmte goed en dank zij de
dikte van de bodem kunt u ook re
kenen op een gelijkmatige verhit
ting. De pan, die geschikt is voor ko
ken op gas, elektrisch of kerami
sche kookplaat, is te koop vanaf
65,95.
'EXOTISCH FRUIT'
De wildgroei aan Chinese res
taurants heeft ook zijn positieve
kanten. De litchi is redelijk inge
burgerd geraakt. Het is de witte
ronde en vooral zoete vrucht die
zelden bij een chinees toetje ont
breekt. De ramboetan is familie
van de litchi. Ramboet betekent
in het Maleis 'haar'.
Van de ramboetan en de litchi
is de vrucht die we eten eigen
lijk het vruchtvlees. Het is wit
tot geelwit en wat glazig. Bin
nenin zit een langwerpige pit.
Het vruchtvlees van de litchi is
zoet met een heel apart aroma.
De ramboetan is wat minder
zoet, maar daardoor ook wat
frisser van smaak. De vrucht is
rijk aan vitamine C.
De litchi wordt in veel landen
geteeld, onder meer in Israël. De
ramboetan komt vooral uit
Zuidoost-Azië. Ze zijn het hele
jaar door verkrijgbaar.
Zoals zoveel tropische vruch
ten zijn ook ramboetans niet be
stand tegen te lage temperatu
ren. De ideale bewaartempera-
tuur is ong. 12 graden. De vrucht
is simpel te eten. Met twee dui
men op het midden van de schil
drukken en de schil breekt
open.
Ramboetans en litchi's lenen
zich uitstekend voor een des
sert, in een fruitsalade of in com
binatie met geconfijte gember
en slagroom. Als borrelhapje:
een halve ramboetan (waar de
pit uit is) vullen met een pittige
kaas.
Nederlands fabri
kaat worden meestal gemaakt van
zachte tarwe of een mengsel van
harde en zachte tarwe. Voedings-
kundig is er weinig of geen verschil
tussen de beide tarwesoorten. Pas
ta's van harde tarwe zijn van nature
veel steviger na het koken, de Italia
nen noemen dat 'al dente', en de
kleur is geler.
Het meel wordt gemengd met wa
ter en gekneed. Vervolgens wordt
het uitgerold en worden de diverse
vormen geknipt of uitgestoken.
Men kan het deeg ook door een ma
trijs in de gewenste vorm persen.
Tenslotte wordt de pasta gedurende
drie tot vierentwintig uur gedroogd
bij een temperatuur van 50 tot 100
graden Celsius. Dat moet heel
nauwkeurig gebeuren. Vroeger
deed men dat op rekken op straat in
de zon. Vooral Napels was hier in de
vorige eeuw om bekend. Na het dro
gen kan de pasta worden verpakt.
Momenteel zijn er veel verschil
lende vormen met onbekende na
men te koop. Ze zijn min of meer te
onderscheiden in lintvormige,
draadvormige, buisvormige en ge
vulde pasta's. Tot de lintvormige
worden onder meer gerekend tagli
atelle, noedels (mie), fettucine en
lasagnette.
Voorbeelden van draadvormige
pasta's zijn spaghetti, capellini, fe-
delini en vermicelli. Als buisvormi
ge pasta's worden aangemerkt ma
caroni, cannelloni, penne, enz. Ge
vulde deegwaren zijn onder andere
ravioli en tortellini. Daarnaast zijn
er nog vele vormen te koop die niet
in bovenstaande indeling passen,
zoals lasagne, dat gebruikt wordt
als deeglap of -vel.
Voorkeur
De groene kleur van sommige pas
ta's (paste verde) ontstaat door spin
aziepuree of -poeder toe te voegen
aan het deeg en de rode kleur (pasta
rossi) door tomatenpuree of -poe
der. Ook kunnen eieren zijn toege
voegd met als gevolg dat de pasta
geler van kleur is. Verder zijn er vol
koren deegwaren te koop.
Deegwaren vormen een bron van
zetmeel. Ze kunnen aardappelen
vervangen bij de warme maaltijd.
Ze leveren echter geen vitamine C.
Omdat men vitamine C voldoende
kan halen uit groente en fruit, hoeft
dit geen probleem te zijn. Naast
koolhydraten leveren deegwaren
ook eiwitten, vitamines van het B-
complex en mineralen. In de volko
ren-deegwaren is het gehalte aan B-
vitamines, ijzer en voedingsvezel
hoger dan bij de geraffineerde of
witte soorten. Daarom verdienen de
volkorenprodukten de voorkeur.
INEKE VOLKERS, diëtist Voorlich
tingsbureau voor de Voeding.
Zelf pasta maken is niet moeilijk en heel lekker.
Bij de klassiek gedekte tafel voor
een feestelijk diner hoort zilver. Nu
is echt zilver voor de meesten niet
weggelegd, maar we kennen alle
maal verzilverd, dat in goede kwali
teit voor massief nauwelijks onder
doet.
Keltum introduceert bij het be
stek Melina een aantal tafelaccesoi-
res in dezelfde zwaar verzilverde
uitvoering en identiek, fraai acht
hoekig design, die voor een smaak
volle tafel werkelijk het puntje op
de i zijn. te koop zijn servetbanden,
messeleggers, peper/zoutstel, olie-
/azijnstel, lage en hoge onderborden
en een champagne koeler.
Om u even een indicatie van prij
zen te geven. Voor zes messeleggers
betaalt u bijna tachtig gulden, een
servetband kost 23,50, de compo-
teschaal tegen de zestig gulden, een
onderbord ruim 160 gulden en de
champagnekoeler het pronkstuk
vgn de serie rond de 430.
Voor nadere informatie Van Kem
pen Begeer, Zoctermeer, telefoon
(079) 611141.
LONDEN - Die hartverscheuren
de beelden van wankelende spe
lers, geraakt aan het hoofd maar
te trots om het veld af te stappen,
hebben in Engeland een discus
sie losgemaakt*. Liverpool-mana
ger Kenny Dalglish en John
O'Hara, arts van de FA, spraken
zich er het eerst over uit.
Dalglish zag zijn speler Barry
Venison afgelopen zaterdag te
gen Arsenal versuft ronddolen.
Eerder dit seizoen riepen soortge
lijke beelden van Glenn Hysen,
David O'Leary, Alan Hansen en
Nial Quinn, allen aan het hoofd
geraakt, al afschuw op.
Valhelm straits verplicht?
Dalglish ging tekeer tegen de
media, die met hun „overspannén
reacties" het publiek zouden be
spelen. „Hoe vervelend ook, dit
soort dingen horen bij het voet
bal". O'Hara pleitte ervoor dat
spelers om gezondheidsredenen
na soortgelijke incidenten auto
matisch voor drie weken ge
schorst zouden worden. Nu staan
de meesten, hoofdpijn of niet, al
na een paar dagen weer op het
veld.
Of de actie veel kans van slagen
heeft, valt overigens te betwijfe
len. Immers, hoe minder tanden
een spits heeft, hoe beter het is.
Engeland is gek op tragedies in
het veld, zoals international Terry
Butcher twee maanden geleden
nog eens aantoonde. Butcher
raakte tegen Zweden gewond aan
het hoofd, speelde, hevig bloed
end, de wedstrijd uit en kreeg in
Engeland een heldenontvangst.
Slaapmiddeltje
TOULON - Philippe Anziani,
aanvaller van Toulon en vijf
maal opgenomen in de Franse
nationale ploeg, werd onlangs
betrapt op het gebruik van sti
mulerende middelen.
Nou ja, stimulerend... In de
urine van Anziani werden spo
ren van een slaapmiddel ont
dekt, toch geen spul waar je har
der van gaat lopen...
GRAND PRIX EINDSTAND
Mannen, enkelspel: 1. Frost (Den), 2. Kusuma
(Ind); 3. Guobao (Chi).
Vrouwen, enkelspel: 1. Jiuhong (Chi). 2. Susanti
(Ind). 3. Lingwei (Chi). 0. Coene (Ned), 10. Van der
Knaap (Ned).
Vrouwen, dubbelspel 1. Lmg/Weizhen (Chi). 2.
Bengtsson/Magnusson (Zwe), 3. Coene/Van Dijck
(Ned).
Gemengd dubbelspel: 1 Hartono/Pajrin (Ind). 2.
Paulsen/Gowers (Den/Eng), 3. Park/Chung (Zko),
10. Meijer/Van Dijck (Ned).
GRAND PRIX HENGELO
Van Bracht (Waalwijk) 50 39 5
Kriekaard (Utrecht) 28 39 5
(GPD) Nee. zo leuk is het allemaal niet meer. Vorig sei
zoen, onmiddellijk na zijn overgang van Willem II naar
Aberdeen, dat was pas genieten. De Schotten gingen uit de
bol voor die lange spits uit Nederland en Aberdeen won
acht maal op rij. Willem van der Ark (ook ex-Cambuur) kon
niet meer stuk. Leek het.
Nederlandse spitsen in den t
Foeke Booy (Club Brugge) valt
de, het blijft soms tobbpn Piet den geen opgewekt verhaaltje
Boer, held van Bordeaux, en Marco
van Basten hoor je niet klagen,
maar met Remco Boere (AA Gent)
maken. Met Van der Ark, reserve
sinds de komst van Hans Gilhaus,
ook niet meer.
Celtic laat
Aitken gaan
GLASGOW (Reuter) - De macht van
de media is groot in de voetbalwe
reld. Celtic maakte gisteren bekend
het verzoek van de Schotse interna
tional Roy Aitken om naar een an
dere club te mogen uitkijken in te
willigen. De speler voelt zich het
slachtoffer van een hetze van de
Schotse pers tegen zijn persoon.
Zijn gezin is helemaal ontdaan door
de constante stroom van negatieve
publiciteit.
Billy McNeill, manager van de de
Schotse club, probeerde twee we
ken lang zijn aanvoerder tot andere
gedachten te brengen. Maar giste
ren verklaarde hij: „Ik ben er niet in
geslaagd Aitken over te halen te
blijven. Hij wil persé weg. De speler
en zijn gezin hebben de afgelopen
maanden te veel te lijden gehad on
der de aantijgingen van de pers. Cel
tic wil hem niet langer laten lijden.
We zullen elk acceptabel bod over
wegen".
Van der Ark: „Dat kun je wel zeg
gen. Ik heb van m'n leven nog nooit
op de bank gezeten, dus het komt
hard aan. Vooral ook omdat er aan
deze situatie niet zo snel een eind
zal komen. Aberdeen draait als een
trein, won vorige week van Glas
gow Rangers en staat bovenaan.
Dan zit je als reserve niet echt lek
ker".
De aanval wordt nu gevormd
door Hans Gilhaus en Charlie Ni
cholas. Die Nicholas wilde toch weg?
„Die wilde zelfs héél graag weg.
Tegen St. Mirren scoorde-ie afgelo
pen zaterdag drie maal, maar deson
danks geeft hij nog steeds te kennen
dat hij wil vertrekken. Hij hoopte
steeds op een Franse club. Die gren
zen gingen vorige week echter
dicht. Ook vervelend voor mij, ja. Ik
weet zeker dat ik dit niet lang kan
volhouden".
- Je wil dus weg.
„Eh, ja, tenminste, ik moet het al
lemaal nog eens op een rijtje zetten.
MILAAN (GPD) De Italiaanse sportpers maakt zich ernstig zor
gen dat Marco van Basten en niet Franco Baresi tot Europees voet
baller van dit jaar wordt uitgeroepen. Deze week dienen alle jury
leden van deze uitverkiezing een stemformulier in. Baresi was de
meest constante uitblinker van de Europa Cup I-winnaar en is het
symbool van de club. Iedere Italiaan gunt hem deze persoonlijke
onderscheiding, maar waarschijnlijk strijkt Van Basten met de eer
als gevolg van zijn vele belangrijke doelpunten.
De 'Italiaanse lobby' waaraan Gullit meeste investeert
twee jaar geleden zijn uitverkiezing moet ook i
had te danken, lijkt dit keer te r
moetingen de sterkste vertegen-
Willem
Wat ik moet kosten? Tja, Aberdeen
betaalde vorig seizoen ruim een mil
joen voor me en ze zullen wel niks
aan me willen verliezen".
- FC Twente ziet wel wat in je.
Trainer Vonk noemde tenminste
jouw naam afgelopen zondag. En
die van Foeke Booy trouwens.
„Foeke Booy? Ze zoeken toch een
lange spits, naast die kleine Niel
sen? Dat is Booy dus niet. Maar
goed, ik ben in ieder aanbod geïnte
resseerd. Ook in één van Twente, al
had die club me vorig jaar al kun
nen kopen. Toen was er op het
laatste moment echter geen belang
stelling r
„Tuurlijk niet. Ik neem niemand
iets kwalijk. Met Hans heb ik het
uitgebreid over bankzitten gehad,
die weet daar sinds zijn PSV-tijd al
les vanaf. De sfeer is hier fantas
tisch. Met Snelders, Gilhaus en ik in
de selectie, zou je misschien een Ne
derlandse kliek verwachten. Daar is
echter geen sprake van, 't is een
enorm hechte groep. Dat is ook zo
vervelend; als het hier nou een grote
puinhoop was, had ik al lang aan de
bel getrokken. Nu wacht ik liever
nog even af. Misschien dat die Ni
cholas..."
lukken. Het Italiaanse jurylid woordiging hebben"
meent: „Van Basten en Baresi zijn Oftewel, als het aan Andreoti ligt
gelijkwaardige kandidaten. Als Ita- spelen Gullit, Van Basten, Rijkaard
liaan vind ik dat je niet op Baresi en Mattheus vanaf 1993 in de Squa-
kunt stemmen, we hopen alleen dat dra Azzurra en mogen de Argentijn
het Nederlandse jurylid (Jaap de
Groot van De Telegraaf) er net zo
over denkt. Want onze stemmen team spelen]
zouden wel eens doorslaggevend
kunnen zijn". Een troost voor Italië:
het ziet er naar uit dat de beste vier
spelers bij deze verkiezing van AC
Milan zijn: Baresi en het Hollandse
trio.
Andreotti
Giulio Andreotti, de premier van
Italië, meent dat de buitenlanders Russische international van Juven-
in de Italiaanse competitie nooit tus zegt dat zelf in een interview
zouden mogen spelen tegen de na- met de partjjkrant van Minsk. „De
tionale ploeg van zijn land. „Voor organisatie bij de Italiaanse clubs i:
Aleinikov in
het paradijs
het geld dat ze hier verdienen e
in feite wordt geëxporteerd is dat
het minste wat we van ze kunnen
verlangen".
De politieke leider zei dat gister
avond voor de televisie. Als de gren
zen binnen de EG verdwijnen, wor
den alle spelers uit de mede-lidsta
ten vanzelfsprekend niet meer als
een buitenlandse speler be
schouwd. „Dat zou betekenen dat
ze dan ook beschikbaar zijn voor
het Italiaanse elftal. Het land dat het
perfect. Je hoeft zelf aan niets te
denken, want dat wordt allemaal
voor je gedaan. We moeten alleen
zorgen dat we als spelers in vorm
blijven. Voor de rest mogen we alles
doen. Door de week trainen we
hooguit anderhalf uur per dag. In
Minsk was ik gewend vijf a zes uur
per dag te trainen. En we mogen ro
ken en wijn drinken waar de trainer
bij zit. De eerste keer dat ik een siga
ret weigerde, dachten mijn mede
spelers dat ik ziek was".
I. Groener 3, Schuurs 3.
Nederland Frankrijk 6-0 (2-0). 2 Bovelander
(strafcomer) 1-0,11. Weterings 2-0,49. Parlevliet
3-0, 59. Bovelander (sc) 4-0, 61Bovelander (sc)
5-0, 65. Delissen 6-0.
HILVERSUM
Eerste koers. 2000 m: 1. Clara Bella (A. Groene-
wegen) 2.43,2 -1 21.6.2 Diamond Tonka, 3. Drie-
ka Hanover. Toto winnend 24,70, plaats 3,70 2,80
1,60, koppel 104.60. trio 757,80 Tweede koers.
1609 m: 1Ebely W (K. Woudstra) 2.10,1 -1.20,9,
2. Elia Buitenzorg, 3. Eno B. Niet gestart: El Pe-
gaso. Exact Kievitshof. Toto: winnend 4,90. plaats
3,20 2,30 4,90, koppel 7.70. tno 339,20. Derde
koers, 2000 m: 1Dave Shoeing (C. Schalkers)
2.41,9 - 1.21,0, 2. Diamond Space, 3. Dream
Pearl. Toto: winnend 1,40 1,40, koppel 2,80, trio
35,10. Vierde koers. 1609 m: 1 Card Shark (E.
Korrel) 2.09,7 -1.20.6.2. Cola» Pride, 3. D'Urie Je-
anet. Niet gestart Carola K. Toto: winnend 5.40.
plaats 2,20 2,60, koppel 10,70, trio 94.60. Vijfde
koers. 2000 m: 1 Baiazet W (Ao. de Wrede) 2.40.3
-1.20,2, 2. Claudia's Dream. 3. Dynalinde. Toto:
winnend 4,00, plaats 1,901,40 3,40, koppel 8,80,
trio 115,80. Zesde koers, 1609 m: 1Chokey Treen
(R van Gent) 2 07.3 - 1.19.1. 2 Meadowbranche
Clara, 3. Carin Buitenzorg. 4. Carma Buitenlust.
Toto: winnend 5,20, plaats 1,601,40 1,40, koppel
20,70, tno 153,40, kwartet 1.137,70. Zevende
koers, 2000 m. 1. Carelyn Space (B. Dapper)
2.41.0 - 1.20,5. 2 Celest Greenacre. 3. Condor
Hendrika Niet gestart: Buddy. Toto: winnnend
1.60. plaats 1101101.40. koppel 4,00. tho 16,10.
Achtste koers, 1609 m: 1. Charming Pearl (A. Mol-
lema) 2.05,2 - 1.17,8, 2. Zilco Buitenzorg, 3, Bo
van de Lente. Niet gestart. Bertinette Duke. Toto:
winnend 2,80, plaats 1,201.201.20. koppel 10,70,
trio 63,70. Negende koers. 2000 m: 1Charly Lud-
wig (H. grift) 2.39,8 -1.19,9,2. Be Be. 3. Aquavit. 4
Bajonaire Veha. Niet gestart: Cervmo Montana.
Toto- winnend 1,90, plaats 1,101,501,30, koppel
8,00, trio 64,30, kwartet 192,80. Tiende koers.
2000 m: 1 Zora Volomon (J. Pool) 2.37,7 -1.10,8,
2. Taxcoh A. 3 Zonnestraaltje. Toto: winnend
1,70, plaats 2,80 4.80 1,80, koppel 17,40. trio
389,50 Elide koers. 2440 m 1 Benza (Ao de
Wrede) 3.15,2 -1 20,0, 2. Zipper Spencer, 3. Ys-
hamo Lerona. Toto: winnend 1,40, plaats 1,20
1,40 2,50, koppel 4,30, tno 43.70 Uitbetaling W5-
spel (3-1-6-4-5) 253,80. Omzet totalisator:
TENNIS MASTERS
Groep llie Nastase: Edberg (Zwe/3) - Agassi
(VSt/6) 6-4 6-2. Groep Rod Laver: Lendl (VS) -
Chang (VS) 6-3,6-1
