Kohl lanceert plan
voor confederatie
Stijging van kosten maakt
eigen huis onaantrekkelijk
Formulieren te ingewikkeld, toelichting onduidelijk
Nevaso probeert wantoestanden met
Spaans onroerend goed te voorkomen
Minder vet
eten niet
zo moeilijk
Minder reclamedrukwerk
Bondskanselier: hereniging op termijn
Moskou trekt atoomwapens
terug uit Middellandse Zee
Frans extreem-rechts wint door 'hoofddoek'
Een eigen huis komt naar je toe. En
voor een huurhuis blijf je betalen.
Zo beargumenteert half Nederland
bij verjaarsdiscussies de aanschaf
van een eigen woning. Niets tegen
in te brengen. Maar als het aan de re
gering ligt, zullen de maandelijkse
lasten van kopers en huurders veel
minder sterk van elkaar verschillen
dan nu het geval is. Daarom stijgt
het huurwaardeforfait van 1,3 naar
2,3 procent. Tot grote woede van de
vereniging Eigen Huis.
Achterliggende gedachte bij de
forfaitverhoging, legt een woord
voerder van het ministerie van
volkshuisvesting uit, is dat op die
manier het voor huurders gemakke
lijker wordt gemaakt een huis te ko
pen. En om de verhoging van dat
forfait op te vangen, gaat de over
drachtsbelasting omlaag van 6 naar
4,76 procent. Dat stimuleert ook de
doorstroming van kopers, zo stelt
de regering.
Probleem is echter dat de laatste
maanden de hypotheekrente lang
zaam maar zeker weer omhoog
kruipt. Een andere belemmerende
factor voor de aspirant-koper is op
dit moment de stijging van de hui
zenprijzen. Daarbij is in bijna alle
Nederlandse gemeenten de onroe
rend goedbelasting tot aan het
maximum opgetrokken. Dat alles
maakt een eigen huis toch wel tot
een kostbare grap.
De verhoging van het forfait en de
verlaging van de overdrachtsbelas
ting vloeien voort uit de nota volks
huisvesting. De regering wilde dat
er een gelijke ontwikkeling zou ont
staan in de stijging van woonkosten
voor kopers en huurders. Onder in
vloed van de miljarden kostende so
ciale woningbouw dreigden de hu
ren namelijk schrikbarend te stij
gen.
De Sociaal-Economische Raad
(SER) vond de forfaitverhoging als
instrument voor een gelijke kosten
ontwikkeling beter dan het sleute
len aan de renteaftrek. Het ministe
rie van financiën kreeg de opdracht
een juiste formule voor dat gelijke-
lijkheidsprincipe uit te denken. De
vorige regering beloofde dit najaar
een nota daarover te presenteren.
De kabinetscrisis gooide roet in het
eten.
Het is niet alleen het uitblijven
van die nota die de woede heeft ge
wekt van de vereniging Eigen Huis.
Het feit dat de regering het forfait
verhoogt zonder eerst met de be
loofde nota te komen, noemt de ver
eniging schandalig. In het kader
van de belastinghervorming was
het forfait al van 1,3 naar 1,8 procent
gegaan. Daar komt nu nog eens een
verhoging naar 2,3 procent boven
op.
Bij de recente verhoging heeft de
regering volgens adjunct-directeur
Van Loon van Eigen Huis alleen ge
keken naar de hogere huurkosten
en op grond daarvan ook het forfait
omhoog geschroefd. "Er is geen re
kening gehouden met de sterk ge
stegen kosten van onderhoud".
De verhoging van het forfait, de
stijgende rente en de hoge onroe
rend goedbelasting maakt het er
voor aspirant-kopers uit de lagere
en gemiddelde inkomens niet ge
makkelijker op de wens van een ei
gen huis te verwezenlijken. Juist de
groep die de regering zo graag uit
het huurhuis en in een koophuis wil
hebben, valt door die stijgingen uit
de boot.
Dat zal volgens Van Loon uitein
delijk leiden tot een inzakken van
de huizenmarkt.
Zonder het invullen van
formulieren komt niemand door
het leven. De nieuwe
loonbelastingverklaring,
aanslagbiljetten, het formulier
voor de vooraftrek van
loonbelasting,
subsidieformulieren enzovoorts.
De meeste mensen ervaren dat als
een gruwel. Veel formulieren
staan bol van de
onduidelijkheden en de
toelichtingen roepen vaak meer
vragen op dan ze beantwoorden.
Samenstelling
Raymond Peil
Het invullen van een formulier
is voor veel Nederlanders een
moeizame kwestie. (archieffot
De kwaliteit van schriftelijk voor
lichtingsmateriaal en formulieren
laat duidelijk te wensen over, zo
concluderen drs. Carel Jansen en
drs. Michael Steehouder in hun
proefschrift 'Taalverkeersproble
men tussen overheid en burger'.
Jansen en Steehouder hebben
acht jaar onderzoek gepleegd aan
de vakgroep toegepaste taalkunde
van de Universiteit Twente naar de
kwaliteit van overheidsdocumen
ten. Volgende week vrijdag promo
veert het tweetal in Utrecht op een
gezamenlijk proefschrift. Al eerder
dit jaar kwam onder redactie van de
twee promovendi de Formulieren-
wijzer, een handboek voor het ma
ken van formulieren, van de pers.
"Uit de conclusies van een on
langs verschenen rapport van het
ministerie van Sociale Zaken met
de titel 'Niet-gebruik van sociale ze
kerheid' blijkt dat Nederlanders
veel minder gebruikmaken van so
ciale voorzieningen dan waarop ze
recht hebben. Een belangrijke fac
tor die meespeelt, is een gebrekkige
communicatie tussen overheid
burger. Vaak is de informatie voor
handen, maar komt ze niet over. De
mensen lezen veel informatie niet,
want ze willen als^ze een formulier
invullen, recht op hun doel af gaan",
weet Steehouder.
Het invulgedrag kan volgens de
doctoren in spe met drie steekwoor
den worden omschreven. Ten eer
ste hebben invullers vaak 'haastige
spoed'; mensen oriënteren zich
niet, maar ze zoeken naar het eerste
stippellijntje of aankruishokje en
vullen daar direct wat in.
Ten tweede gaat men dikwijls uit
van 'de eerste keer meteen goed';
als ze eenmaal een bepaald ant
woord hebben gegeven, controle
ren ze nog maar zelden of het ant
woord goed is. Na het zetten van de
handtekening lezen velen het for
mulier niet meer door. Ze sturen het
vaak meteen op.
Ten slotte reageren ze regelmatig
met 'dat weet ik zo ook wel'; men
gunt zich nauwelijks tijd om bij een
vraag precies te lezen wat er staat.
Als mensen ook maar een vaag ver
moeden hebben van wat de bedoe
ling zou kunnen zijn, vullen ze on
middellijk een antwoord in. Toe
lichtingen, aanwijzingen en derge
lijke slaan ze bij voorkeur over.
De Nederlandse formulieren ver
eisen echter dat de invullers be
dachtzaam, precies en nauwkeurig
te werk gaan. Volgens Steehouder
moet je vragen regelmatig drie tot
vier maal doorlezen om ze echt goed
te begrijpen. "Natuurlijk kun je
geen formulier maken dat mensen
gedachteloos invullen, maar een
voudigere documenten zijn zeker
mogelijk. Het is vooral belangrijk
dat zowel formulieren als voorlich
tingsteksten leerzaam zijn".
Er zijn nog steeds mogelijkheden vaso), waarin vijftien grote Neder-
om op een tweede woning in Spanje landse makelaars en agenten in
aan een zonnige kust rendement te Spaans onroerend goed samenwer-
maken. Zelf kan men er dan drie of ken. Het doel van de vereniging is
vier weken voor vakantie gebruik volgens Riteco uitwassen te voor
van maken. Maar voor een koopje komen, de klant voor oplichting of
kan men ook in Spanje niet meer te- stroppen te behoeden en om het
recht. Het gevaar van een forse vertrouwen van de consument in
strop is er nog steeds als men niet deze branche die regelmatig ne-
met degelijke makelaars en project- gatief in de publiciteit is te her-
ontwikkelaars in zee gaat en men stellen.
geen goede contracten afsluit. De Nevaso licht projecten door
Dat stelt voorzitter P.M. Riteco op hun betrouwbaarheid. Aan de le-
van de medio dit jaar opgerichte den worden strenge normen ge-
'Nederlandse Vereniging van Agen- steld. Zij verplichten zich voor al
ten in Spaans Onroerend Goed'(Ne- hun projecten gebruik te maken
Tachtig procent van de Neder
landers eet te veel vet. Nog niet
één procent van de bevolking
eet eéht gezond en houdt zich
aan een voeding die voldoet aan
de juiste hoeveelheden vet, cho
lesterol, suikers, voedingsvezel
en de gewenste verhouding van
de vetzuren. De stichting Voe
ding Nederland concludeert dit
uit een onderzoek onder 6000
Nederlanders. De resultaten van
deze enquête werden onlangs
bekendgemaakt op een sympo
sium over vetten 'in en uit de
voeding.
De belangrijkste eindconclu
sie van het symposium geeft aan
dat het algemene voedingsad
vies, zoals neergelegd in de 'Al
gemene Richtlijnen Goede Voe
ding', nauwelijks wortd opge
volgd. Het lukt 65 procent van
de ondervraagden om minder
suiker en cholesterol te consu
meren. Minder vet blijkt echter
een stuk problematischer:
slechts 20 procent haalt dat.
Volgens het Centraal Insti
tuut voor Voedingsonderzoek
van TNO, dat voor Voeding Ne
derland het onderzoek uitvoer
de, is het niet zo moeilijk om de
voedingsrichtlijnen een heel
eind te naderen. Men hoeft daar
voor alleen minder vette melk-
produkten of kaassoorten te
consumeren. Ook het choles
terolgehalte kan daardoor flink
worden teruggedrongen.
Volgens voedingsepidemio
loog dr. ir. F. Kok van het CI-
VO/TNO zijn sterke aanwijzin
gen dat beperking van de vet-
consumptie de kans op kanker
verkleint. Japanners eten bij
voorbeeld de helft van de hoe
veelheid vet die de gemiddelde
Nederlander dagelijks consu
meert. De sterfte aan vooral
borst- en dikke darmkanker in
Japan is vergeleken met ons
land een stuk lager.
van standaard-koopcontracten. De
ze zijn op hun juridische, fiscale en
financiële merites getoetst en bie
den de (adspirant)koper wettelijke
garanties.
Volgens een schatting van de Ne
vaso bezitten 250.000 Nederlanders
thans een tweede woning onder de
Spaanse zon. Om er hun vakantie
door te brengen, te overwinteren of
om zich na pensionering mettertijd
te vestigen. In het verleden zijn ko
pers van onroerend goed aan de
Spaanse kust nogal eens bedrogen
uitgekomen. Volgens Riteco gaat
het nu beter. "Contracten worden
steeds meer opgesteld zoals wij in
de EG gewend zijn. In het verleden
kon je bepaald niet zo goed bouwen
op notariële actes in Spanje".
Riteco: "Met het standaard-koop
contract dat wij bieden is dat vol
strekt uitgesloten. De eigenaar is in
gedekt. In het contract is ook een
bouwplicht opgenomen dat binnen
zes maanden met de bouw moet
worden begonnen. Er worden tallo
ze zekerheden geëist. Onze organi
satie is juist ook opgericht om al die
negatieve zaken te voorkomen.
Steenrijk zal men niet worden
van de aankoop van onroerend
geod in Spanje. Riteco: "Een goed
ingericht appartement ligt al gauw
in de prijsklasse van rond de 200.000
gulden. Een chalet of villa kost vier
tot vijf ton. Als je er zelf niet perma
nent in kan wonen, dan moetje het
onderbrengen in een beheersorga
nisatie met goede condities voor be
waking, onderhoud en verhuur. Je
kunt nog best rendement maken.
Iemand die zelf drie of vier weken
zijn eigen onroerend goed gebruikt
kan vijf tot zes procent rendement
per jaar maken op je koopprijs na
aftrek van alle kosten. Heus niet de
tien tot elf procent die sommige ad
vertenties suggereren".
Veel reclamedrukwerk belandt ongelezen in de vuilnisbak.
(foto GPD)
De consumentenorganisaties zijn het eens geworden met de vier
grootste verspreiders van ongeadresseerd reclamedrukwerk over
beperking van de bezorging van ongewenste folders. Waarschijn
lijk al per 1 januari 1990 komt er een brievenbussticker die een
groot deel van het reclamedrukwerk uit de brievenbus zal houden,
zo meldt het maandblad Koopkracht van Konsumenten Kontakt
(KK). KK heeft met een rechtzaak gedreigd om het overleg goed
op gang te krijgen.
PTT, Interlanden Spreigroep, Vierhand en het Direct Marketing
Instituut Nederland (DMIN), die 70 procent van het reclamedruk
werk verspreiden, zijn het met KK, Consumentenbond en de Ver
eniging Milieudefensie ervoor te zorgen dat er een regeling komt
waardoor geen reclamedrukwerk wordt bezorgd bij mensen die
dat niet willen.
Jaarlijks worden ruim 3 miljard folders in Nederland verspreid.
Deze plegen een grote aanslag op het milieu door gebruik van
energie en grondstoffen voor de produktie en de belasting met
drukinkt en kleurstoffen van het milieu. Volgens een PTT-onder-
zoek gooit 21 procent van de mensen reclamedrukwerk ongelezen
in de vuilnisbak.
Schulden nemen
toe door
klantenpasjes
Klantenpasjes, zoals die worden
uitgedeeld in radio- en televisiewin
kels en sommige warenhuizen zijn
gevaarlijke verleiders. Gemeentelij
ke Kredietbanken krijgen steeds
meer mensen over de vloer die tot
over hun oren in de schulden zitten
omdat ze zich hebben laten verlei
den tot overmatig gebruik van dit
'plastic geld'.
De klantenpasjes worden hand
over hand ingevoerd in allerlei de
tailhandelszaken voor luxe artike
len. Klanten die in het bezit van zo'n
pasje komen kunnen ermee soms
voor bedragen tot enkele duizenden
guldens aan spullen kopen. Ze kun
nen televisietoestellen kopen voor
'slechts' 40 gulden per maand, maar
vergeten de prijs die ze er alles bij
elkaar voor moeten betalen vanwe
ge de torenhoge rente (soms tot 40
procent) die wordt gerekend.
Bij het verstrekken van de pasjes
letten de winkeliers er nauwelijks
op of de klanten het financiële risico
wel aankunnen. Uiteindelijk krijgt
de klant immers de rekening van
zijn dure aankopen gepresenteerd.
Winkeliers die een pasje uitdelen
verzuimen vaak zich op de hoogte
stellen van de betalingsproblemen
van de klant. Dat kunnen ze opvra
gen bij het Bureau Kredietregistra
tie in Tiel. Maar de indruk bestaat
dat men gemakkelijk liever wat
meer pasjes afgeeft en het risico op
de koop toeneemt.
Gemeentelijke kredietbanken ne
men vaak het klantenpasje in van
mensen die om een schuldenrege
ling komen vragen om hen tegen
zichzelf te beschermen. Maar ook
dat blijkt niet afdoende, omdat het
verleidelijk is om weer bij een ande
re audio-videozaak een pasje aan te
vragen.
BINNENLAND/BUITENLAND/ECONOMIE
BONN/LEIPZIG (Rtr/DPA/AP) Bondskanselier Kohl wil de DDR voorstellen doen
voor een confederatie, met als uiteindelijke doel de hereniging. Vandaag zou de bondskan
selier zijn plan presenteren in het parlement, zo hebben regeringspartijen gisteren beves
tigd.
Kohls voorstellen behelzen een re
ferendum in de DDR over eenheid
en het instellen van intprduitse
commissies die de weg moeten ba
nen in sectoren als de economie,
verkeer, milieubescherming en an
dere kwesties van binnenlandse po
litiek. De beide Duitslanden blijven
wel een eigen buitenlands en defen
siebeleid voeren. Op de lange ter
mijn ziet Kohl de beide staten naar
elkaar toe groeien, uitmondend in
een hereniging in een nieuw Euro
pees vredesbestel.
De Westduitse regeringsleider zal
waarschijnlijk toch nog voor de
Franse president Francois Mitter
rand een bezoek brengen aan de
DDR. Het ligt in de bedoeling dat
Kohl pal na het speciale SED-partij-
congres van 15 tot 17 december een
bezoek aan Berlijn brengt. Kohl zou
Hongarije bezoeken van 16 tot 19
december, maar breekt dat bezoek
nu op 18 december af en wil dan zo
snel mogelijk naar de DDR. Desge
vraagd zei regeringswoordvoerder
Klein dat dit "ook de negentiende"
kan zijn. Mitterrand wordt op 20 de
cember in Oost-Berlijn verwacht.
Krenz
Egon Krenz moet het op dat specia
le partijcongres wellicht opnemen
tegen burgemeester Berghofer van
Dresden. Hij overweegt zich kandi
daat te stellen, zo heeft hij gisteren
in het Westduitse weekblad Stern
verklaard. Ook de DDR-actualitei-
tenrubriek Aktuelle Kamera meld
de diens mogelijke tegenkandida-
tuur.
Berghofer zei dat de SED niet lan
ger aanspraak kan maken op de lei
dende rol in de DDR. „Het volk
heeft ons onze macht ontnomen. De
leidende rol van de SED is in wezen
al geschiedenis", zo zei hij. Bij de
vrije verkiezingen van 1990 zal vol
gens de Dresdense burgemeester
WASHINGTON (RTR) - De Sov
jetunie trekt aan de vooravond van
de topontmoeting tussen president
Michail Gorbatsjov en diens Ameri
kaanse collega, George Bush, mari
neschepen met kernwapens en met
een nucleaire aandrijving terug uit
de Middellandse Zee. Dit heeft het
Amerikaanse dagblad 'Washington
Post' maandag gemeld.
gisteren krant citeert functiona
rissen van het Amerikaanse minis
terie van defensie. Dezen zeiden dat
de maatregel geldt voor bijna alle
met kernwapens of een kernaan
drijving uitgeruste Soyjetonderzee-
ABU NIDAL Abu Nidal, de lei
der van de terreurgroep Fatah Re
volutionaire Raad, is door de Libi
sche autoriteiten onder huisarrest
geplaatst.
Volgens het bericht in de Post zou
de terugtrekking erop kunnen dui
den dat Gorbatsjov tijdens de top
met een voorstel komt over een be
perking van het aantal marinewa
pens. De Sovjetleider zou mogelijk
zijn verklaring kunnen herhalen dat
de Middellandse Zee een kernwa-
penvrije zone zou moeten zijn, al
dus de krant.
Daarin staat verder dat een Pen-
tagonfunctionaris zich afgelopen
week liet ontvallen dat een derge
lijk op de publieke opinie toegesne
den initiatief "veel van ons nacht
merries bezorgt". De regering-Bush
is een tegenstander van elke contro
le op marinewapens, zo schrijft de
Washington Post.
Het Witte Huis heeft nog niet op
het bericht gereageerd.
'Honecker is
gebroli
[ten man
WANDLITZ (Rtr) - Erich
Honecker is een gebroken man.
De 77-jarige voormalige partij
leider is nauwelijks in staat de
reusachtige veranderingen te
volgen die zich voltrekken in
het land dat hij 18 jaar lang leid
de. "Hij heeft er moeite mee al
les te begrijpen. Zijn gehele we
reld is ingestort", aldus gisteren
zijn veiligheidschef Günther
Wolf tegen westerse journalis
ten.
Wolf stond 26 jaar lang borg
stond voor de veiligheid van
Honecker. Nu is hij verantwoor
delijk voor het welzijn van Egon
Krenz en de andere leden van
het politburo. Honecker leeft in
het vooruitzicht van een disci
plinair onderzoek wegens
machtsmisbruik. "Wat heeft hij
nog om voor te leven? Hij zou
niet meer in het openbaar kun
nen verschijnen", aldus Wolf na
een bezoek aan Honecker.
TAIPEI (Rtr) Op de effecten
beurs van Taiwan zijn vandaag de
koersen in een vrije val beland. De
gewogen index daalde met 547,98
punten ofwel 5,72 procent tot
9040,09. Het was het grootste verlies
in de historie van de beurs. Oorzaak
van de daling is het gebrek aan ver
trouwen van beleggers in de rege
ring van Taiwan. Zaterdag zijn er
verkiezingen op het eiland.
De regerende Nationalistische
Partij plaatste deze maand een ad
vertentie in een financieel dagblad
waarin grote winsten en een lang
durige koersstijging werden be
loofd. De advertentie is maar één
keer verschenen en dat heeft het
Verkiezingskoorts
veroorzaakt crisis
op beurs Taiwan
vertrouwen van de beleggers ge
schokt. Op de beurs werd vandaag
opgeroepen tot een protestmars.
Verder werd onrust gezaaid op de
markt door geruchten dat een grote
belegger zijn rekeningen van giste
ren niet zou kunnen voldoen. Het
daarmee gepaard gaande verlies
voor effectenmakelaars zou oplo
pen tot 80 miljoen gulden.
Naar schatting wordt een derde
deel tot de helft van alle transacties
op de beurs gefinancierd door le
ningen. Officieel is het verboden te
handelen in aandelen met behulp
van geleend geld. Kleine beleggers
lenen hun geld vaak van lieden die
banden hebben met de onderwe
reld. Deze vragen contanten zodra
de beurs tekenen van moeilijkhe
den vertoont. Daardoor zijn kleine
beleggers genoodzaakt hun effec
ten te verkopen als de index daalt
waardoor de daling wordt versterkt.
De index op de beurs van Taipei is
in twee jaar tijd verviervoudigd.
Meer dan duizend beleggers heb
ben zich vancohtend voor het
hoofdkwartier van de Nationalisti
sche Partij verzameld om het ont
slag van de regering te eisen.
Zij
voelen zich bedrogen door de Natio
nalistische Partij in verband met de
advertentie waarin grote winsten
werden beloofd.
Beleggers werden opgeroepen op
de oppositie te stemmen. Zaterdag
neemt voor het eerst een wettelijk
toegestane oppositiepartij deel aan
de verkiezingen.
Er zijn vele kleine
beleggers in Taiwan die de opposi
tie aan een flinke stemmenwinst
kunnen helpen.
ook de samenstelling van de rege
ring drastisch worden gewijzigd.
Alleen de huidige premier Hans
Modrow kan daarin nog een belang
rijke functie bekleden, aldus Berg
hofer.
In de DDR is gisteren in vijf ste
den opnieuw massaal gedemon
streerd. In Leipzig alleen al gingen
naar schatting 200.000 mensen de
straat op. Tijdens een bijeenkomst
op het Karl-Marx-plein riep een
spreker op tot een referendum over
hereniging. Sommige betogers had
den spandoeken en borden bij zich
met daarop de tekst: "Duitsland,
verenigd vaderland". Daarnaast
werd aangedrongen op hervormin
gen in het rechtstelsel en werd een
diepgaand onderzoek geëist naar
corruptie en machtsmisbruik tij
dens het bewind van Erich Honec
ker.
Regering Spanje
stelt kerncentrale
buiten bedrijf
MADRID (AFP) De Spaanse au
toriteiten hebben de exploitatiever
gunning ingetrokken van de kern
centrale Vandellos I in.verband met
de brand die er half oktober is ge
weest, zo is gisteren vernomen in
Madrid. Het duurt waarschijnlijk
nog wel twee jaar duren voor de
centrale wordt opgestart.
Een woordvoerder van de Spaan
se Nucleaire Veiligheidsraad (CSN)
noemde de brand "het ernstigste
ongeluk in Spaanse kerncentrales".
Een lid van de CSN verklaarde
maandag dat Vandellos zeker twee
jaar buiten bedrijf zal blijven, de ter
mijn die nodig is om de veiligheids
maatregelen te treffen die de CSN
in haar voorlopige rapport verlangt.
Volgens dat rapport is aan bepaalde
veiligheidseisen niet voldaan.
Bij de brand is volgens officiële
bron geen radioactiviteit vrijgeko
men, maar een rapport van de
milieu-organisatie WISE noemt het
het eerste weer ongeluk in de centrale het ernstig-
met de omstre- ste incendent met een kerncentrale
den hoofddoek.
(foto EPA)
•De meisjes ver
schenen giste-
iCreili
sinds Tsjernobyl (1986).
PARIJS (GPD/DPA/ANP) - Het al
weken durende rumoer in Frank
rijk over de vraag of kinderen op
openbare scholen een islamitische
hoofdoek mogen dragen heeft het
extreem-rechtse Nationaal Front
flink in de kaart gespeeld. Het Front
National, dat de afgelopen weken
onder het motto 'Immigratie, open
de ogen' campagne voerde tegen de
aanwezigheid van immigranten in
Franjcrijk, heeft zondag bij tussen
tijdse verkiezingen voor het parle
ment forse winst geboekt.
Marie-France Stirbois, weduwe
van de vorig jaar bij een verkeerson
geval om het leven gekomen alge
meen secretaris van het FN, kreeg
in Dreux met 42,49 procent van de
stemmen zelfs de meeste kiezers
achter zich. In Marseille belandde
Marie-Claude Roussel met 33,05
procent op de tweede plaats achter
Jean-Francois Mattei van de libera
le UDF die 39,20 procent scoorde.
De beide uitslagen zijn vooral
voor de regerende socialisten een
teken aan de wand. Ze komen te
midden van de onrust op de scholen
over de vraag of meisjes die geïnte
greerde mohammedanen zijn in de
klas de religieuse hoofddoek
(chador) mogen dragen. De Franse
Raad van State heeft gisteren be
paald dat dit niet in strijd is met het
principe, dat openbaar onderwijs
neutraal moet zijn. Maar de dracht
van zo'n tooi mag niet als dat ge
schiedt als provocatie.
De affaire begon toen een paar is
lamitische meisjes weigerden om in
de klas de hoofddoeken af te doen
en daarom van school werden afge
stuurd. Er ontspon zich een debat
tussen de Fransen die waken voor
de neutraliteit van het onderwijs en
hen die daarbij een zekere toleran
tie aan de dag willen leggen. De
kwestie was zo koren op de molen
van zowel de islamitische funda
mentalisten als de extreem-rechtse
elementen in de Franse samenle
ving, die al jaren waarschuwen voor
wat genoemd wordt de 'fundamen
talistische dreiging' in Frankrijk.
Met de uitspraak van de Raad van
State is de bal weer terug in het doel
van de schoolbesturen, die
voortaan opnieuw zelf over toela
ting of verwijdering van shawl-dra
gende (en dus fundamentalistische)
meisjes kunnen beslissen. In af
wachting van de uitspraak liet mi
nister Jospin (onderwijs) al eerder
de gedragslijn over aan de directies
van de betreffende scholen. In feite
illustreert de affaire de politiek van
de socialisten tegenover het immi
grantenprobleem waarvoor zij nooit
een oplossing hebben gevonden.
De houding van de Franse minis
ter wordt door de meeste Fransen
als veel te wankelmoedig be
schouwd. De felle uitlatingen van
Le Pen tegen in diens ogen 'slappe
houding' zijn bij de kiezers kenne
lijk in goede aarde gevallen.
