Kok schuift deel
uitgaven vooruit
üüor
_mcGapooL_
'Nederland niet gekker, maar lastiger
UNIEKE PRUSDOORBRAAK
'Financieringstekort loopt niet op'
Conflict over beheer van
politie lijkt van de baan
Veel minder gewonden
bij 30 Ion in woonwijk
Politie wil meer agenten
van buitenlandse afkomst
Twee miljoen mensen lijden aan ernstige psychische stoornissen
heeft 't zoals u het 1 hebben wilt.
VRIJDAG 17 NOVEMBER 1989
hhmmbsl
DEN HAAG (ANP) - Het financieringstekort zal in 1990 niet oplopen. Minister Kok (finan
ciën) heeft, door nieuwe uitgaven verder naar de toekomst te schuiven, de 'hobbel' wegge
werkt die bestond uit een tijdelijke éénmalige toeneming van het tekort die op grond van
berekeningen van het Centraal Planbureau was voorzien.
HAAKSBERGEN (ANP) - Ver-
pleeghuis Het Wiedenbroek in
Haaksbergen laat Ineke Stinissen,
die al ruim 15 jaar in coma ligt, pas
gaan als het de garantie krijgt dat de
behandeling van de vrouw op de
zelfde wijze en onder verantwoor
delijkheid van een medicus wordt
voortgezet. Door het stellen van die
voorwaarde wil het verpleeghuis
voorkomen dat het eventueel mede
plichtig wordt aan euthanasie. Dat
heeft algemeen directeur drs. E. Nij
Bijvank van Het Wiedenbroek gis
teravond gezegd.
De reactie van het verpleeghuis
volgt op het besluit van G. Stinissen
de behandeling van zijn vrouw in
Het Wiedenbroek op te zeggen. Hij
wil haar volgend jaar naar zijn huis
in Winsum (Groningen) laten over
brengen om daar haar leven te be
ëindigen. Stinissen heeft hiertoe be
den waaronder het verpleeghuis
mevrouw Stinissen mag verlaten.
Dat zegt pers-officier van justitie
mr. E. Heus. Het OM komt volgens
haar in actie zodra daar strafrechte
lijk aanleiding voor is. Tot dusver
speelde de zaak Stinissen zich af in
de civielrechtelijk sfeer.
Wetgeving
Mr. H. Faber. advocaat-generaal bij
Verpleeghuis laat
Ineke Stinissen
niet thuis sterven
sloten naar aanleiding van de uit
spraak van het Gerechtshof in Arn
hem.
Het Hof bepaalde dat Stinissen het gerechtshof in Den Haag. uit
zijn vrouw uit het verpleeghuis in het Nederlands Juristenblad kritiek
Haaksbergen mag halen. Maar als °P verder uitstel van definitieve eu-
hij haar komt ophalen om thuis te thanasie-wetgeving. "Het is nu de
laten sterven, zal het verpleeghuis hoogste tijd
Het Wiedenbroek onderzoeken of bovendien
het mogelijk is dit via een kort ge
ding te voorkomen, zo stelt direc
teur Nij Bijvank.
Tussen het openbaar ministerie
en Het Wiedenbroek zijn geen af
spraken gemaakt over de voorwaar-
etgeving, waarin
ns en voor altijd
wordt bepaald of artsen al dan niet
op medische gronden kunnen be
sluiten tot euthanasie zonder straf
rechtelijke te worden vervolgd",
schrijft hij op persoonlijke titel in
het blad.
G.C. Stinisseii.
In zijn Startbrief, gisteren bij de
Tweede Kamer ingediend, kondigt
de nieuwe minister van financiën
ruwweg een halvering aan van uit
gavenstijgingen die het CPB op
grond van het regeerakkoord had
ingeboekt op een aantal posten van
de begrotingen van binnenlandse
zaken en justitie, onderwijs, sociale
zaken en werkgelegenheid, kinder
opvang, cultuur en ontwikkelings
samenwerking.
De minister van financiën acht de ambtenarensalarissen. Hij gaat
dat gerechtvaardigd omdat een aan- nu zitten op een basis van twee en
tal voorziene maatregelen in deze een half procent contractloonstij-
sector toch niet onmiddellijk, op 1 ging, circa een kwart procent meer
januari 1990, kunnen ingaan. De dan waar recent op werd gerekend,
collectieve lastendruk blijft uitko- Verder houdt hij rekening met drie-
men op ruim 53 procent, wat het kwart procent loonstijging wegens
CPB ook had uitgerekend. promoties. Alhoewel dat niet met
Kok waarschuwt tegelijkertijd zoveel woorden in de Startnota
voor problemen bij de afgesproken staat, zou dit op grond van de nog
terugdringing van het financie- steeds van kracht zijnde Wet aan-
ringstekort in de kabinetsperiode passingsmechanismen moeten in
die in 1994 eindigt. In vier gelijke houden dat ook de uitkeringen met
2,5 procent mogen stijgen. Als de lo
nen in het bedrijfsleven meer stij
gen, wordt de volledige koppeling
van ambtenarensalarissen en uitke
ringen onzeker.
In de sfeer van volksgezondheid
en sociale uitkeringen via de fond
sen komt Kok 1,2 miljard gulden
hoger uit dan in de nazomer in de fi
nanciële nota zorg was voorzien.
Dat komt uiteindelijk voornamelijk
door herstel van de koppeling van
Accijns op diesel
8,3 cent omhoog
stappen moest dat tekort terug van uitkeringen aan de lonen die ko-
5,25 tot 3,25 procent. Maar volgens mend jaar 360 miljoen gulden meer
de nieuwste inzichten dreigt er een zal vergen. In 1994 vergt die koppe-
overschrijding van bijna een half ling alleen al 1,2 miljard meer, maar
procent in 1994. De collectieve las- de totale meerkosten van alle uitke-
tendruk daarentegen zal afnemen ringen en door fondsen betaalde ge-
met een kwart procent, terwijl in zondheidskosten lopen niet verder
het regeerakkoord een stabilisering op.
was afgesproken.
Dat ligt aan de bestaande overre-
serves bij de sociale fondsen, een
extra vermogensvorming van een
half miljard gulden bij de wao, en
andere, deels technische zaken. De
premies kunnen omlaag, zo wordt
met een slag om de arm aangeno
men. Iedereen houdt dus netto
meer over, ook mensen met een uit
kering. Omdat de netto-uitkeringen
naast de stijging wegens de koppe
ling niet extra omhoog hoeven, zijn
de fondsen over vier jaar wat goed
koper uit dan was voorzien. In to
taal 347 miljoen in 1994, denkt Kok.
De notitie van Kok straalt een
strenge gedegenheid uit. Hij heeft
ook nieuwe tegenvallers ingeboekt:
besparingen die op de tocht staan
omdat sommige maatregelen niet
kunnen ingaan op 1 januari zijn
weer geschrapt en voorlopig als
doorgaande uitgaven opgenomen.
Zijn bezuinigingsrecept is dat
nieuw beleid nou eenmaal niet op
stel en sprong kan ingaan. Faseren,
noemt Kok dat. Het moet allemaal
geleidelijk.
STUDENTEN - De minister van
onderwijs moet ook voor de studen
ten die jonger zijn dan 21 jaar een re
geling treffen als hun ouders niet in
de studiekosten willen bijdragen.
Dat heeft de president van de Haag
se rechtbank, mr. M. Wijnholt giste
ren in kort geding bepaald. Het ge
ding was aangespannen door de
Landelijke Studentenvakbond LS-
Vb. Door de aarzeling van de minis
ter zitten er volgens de LSVb 2900
studenten op afhandeling van hun
zaak te wachten.
DEN HAAG (GPD) De accijns op
dieselolie zal op 1 december niet
met 6,3 cent per liter, maar met 8,3
cent per liter omhoog gaan. Dat le
vert de schatkist nog eens 90 mil
joen gulden extra op. Het kabinet
heeft daartoe gisteren besloten. Het
geld wordt besteed aan verbetering
van de infrastructuur en voor een
schoner vervoer in de binnenste
den.
Met ingang van 1991 word een
verdere verhoging van de dieselac
cijns voorzien. Uiteindelijk moet er
190 miljoen gulden extra uit hogere
accijns op dieselolie naar de schat
kist vloeien. De knoop werd giste
ren doorgehakt na overleg tussen
minister Maij-Weggen (verkeer) en
de vervoersorganisaties. - - J -
In het regeerakkoord van het der- vasthouden aan het regeerakkoord.
de kabinet-Lubbers was de verdere rTe. die Z1J ™et .if®nS.™!?LIS
verhoging van de dieselacciji
DEN HAAG (ANP/GPD) - De
nisters Hirsch Ballin (justitie)
Dales (binnenlandse zaken) hebben bonden
de regeringsfracties CDA en PvdA
gisteren van kunnen overtuigen
Rotterdam de felle reacties van poli
tiechefs, burgemeesters en politie-
ïden op de politieparagraaf
lorbarig". Na het verschijnen
de regeringsverklaring op 27
DEN HAAG (GPD) - Het aantal
vrouwelijke Tweede-Kamerleden
heeft een nieuw record bereikt. Van
de 150 volksvertegenwoordigers
zijn er sinds gisteren 38 vrouw, ofte
wel bijna een kwart. Het hoogste
aantal vrouwelijke kamerleden tot
nu toe was 32. Tien jaar geleden tel
de het parlement nog 22 vrouwelij
ke leden.
De PvdA is koploper met 15 vrou
welijke volksvertegenwoordigers
op 49 zetels. Het CDA heeft 12 vrou
wen op 54 zetels. De VVD en D66 le
veren allebei 4 vrouwen. Groen
Links tot slot, heeft 3 vrouwen in
het parlement.
In totaal legden 15 nieuwe Twee-
EDE (ANP) - Een
heid van 30 kilometer per
snel-
verkeersongevallen 90 procent te
rug. Dat blijkt uit een studie door
de-Kamerleden gisteren de eed of het ministerie van Verkeer en Wa-
dat zij wat het politiebeheer aangaat november zullen zij en minister
Hirsch Ballin duidelijkheid
premier Lubbers hebben gemaakt, indruk gewekt van een politiek
opgenomen." Hef vorige""kabinet worden gezien als "mijnenveld", dat uiteindelijk zal
diende bij de Kamer reeds een wets- 1
voorstel in om de verhoging met 6,3
cent te regelen. Die levert 350 mil
joen gulden op.
Binnenland kort
amendementen op het regeerak- meevallen,
koord.
De twee regeringsfacties, het
CDA en de PvdA, zijn akkoord ge
gaan met deze uitleg die in een in
formeel overleg werd gegeven.
Tussen het kabinet en de fracties
van PvdA en CDA ontstond enige
tijd geleden een conflict over de
nieuw te vormen politie, omdat het
kabinet niet alle taken wilde onder-
brengen bij Binnenlandse Zaken.
Gemeente- en rijkspolitie zullen
volgens de plannen worden samen
gevoegd tot regionale korpsen,
waarbij de minister van justitie toch
nog een flinke vinger in de pap 2
Elastieksprong
De elastieksprong komt toch naar
Nederland. De gemeente Apel
doorn heeft twee Belgen toestem
ming gegeven een doodsprong te
maken van een hoogte van tiental-
len meters. Een speciaal elastiek houden, in het regeerakkoord w
moet er voor moeten zorgen dat zij afgesproken dat de minister van
niet te pletter slaan, maar worden binnenlandse zaken het beheer
teruggezwiept. Afgelopen zomer over de njeuw te vormen organisa-
werd de elastieksprong in de tie zou krijgen.
Zeeuwse gemeente Hulst op het Minister Dales noemde gister-
laatste moment afgeblazen omdat middag op een politiecongres in
de belofte af. Zij vullen de zetels op
die vrijkwamen bij de vorming van
het nieuwe kabinet.
Van de nieuwelingen behoren er
7 tot het vrouwelijk geslacht. Voor
het CDA zijn dat: A. Bijleveld-
Schouten, M. de Jong, P. Mulder
van Dam en M. Vriens-Auerbach.
Daarnaast keert voor het CDA me
vrouw Janmaat-Abee terug in de
Kamer. De PvdA levert twee nieu
we vrouwen: M. van der Burg en M.
Quint-Maagdenberg.
Nieuwe mannelijke gezichten in
het parlement zijn, voor de PvdA:
M. Zijlstra, G. Valk, en L. Middel.
Voor diezelfde partij keren de heren
J. Feenstra en J. van Zijl terug in de
Kamer. Voor het CDA keren 3 man
nelijke oud-parlementariërs terug:
A. de Kok. K. Tuinstra en Th.
Vreugdenhil.
TUBERCULOSE - Na een groot-
scheeps onderzoek onder het perso
neel van het Rooms Katholiek Zie
kenhuis in Groningen is bij drie me
dewerkers tbc-besmetting gecon
stateerd. Het gaat niet om "open
tbc": de tbc bij de drie medewer
kers verkeerde nog in een zeer
vroeg stadium.
Overigens blijkt uit een enquête
door de Pressiegroep Stop de Kin-
iongebieden brengt het aantal dermoord dat 53 procent van de Ne
derlandse gemeenten die invoering
van 30 km-zones in de gehele be
bouwde kom "op zijn minst als ge-
terstaat in Rijswijk en Eindhoven, wenst ziet". Volgens A.J.
De resultaten vai\de studie werden Neut van de pressiegroep wordt de-
gisteren bekendgemaakt op
studiedag van de Voetgangersvere-
niging VBV in Ede.
Volgens ir. H. Knoester van het
i welwillende houding echter niet
vertaald in de praktijk. Uit de en
quête bleek dat 70 procent van de
gemeenten sinds 1984 jaarlijks i
ministerie blijkt uit de studie dat ^r dan 50.000 gulden hebben
herindeling van stede.i
keersruimten en verblijfsgebieden
zeer gunstig uitwerkt op het aantal
ongevallen met gewonden. Wan
neer in verblijfsgebieden maatrege
len worden genomen ten gunste
van fietsers en voetgangers, is er
een afname van tussen de 70 en 90
procent van het aantal ongevallen.
De beste resultaten worden be
reikt door het instellen van 30 kilo
meter-zones. Met eenvoudige ver
keersmaatregelen zoals eenrich
tingverkeer en drempels, neemt het
aantal ongevallen met 75 procent af.
Bij herinrichting tot een woonerf
daalt het aantal ongevallen met 70
procent. In de gebieden die uitslui
tend zijn ingericht voor het .verkeer
vermindert het aantal ongelukken
met gewonden met 15 procent. Ook
wat betreft de kosten is het invoe
ren van een 30-km-zone het meest
gunstig.
stoken in het aanleggen
Bloeddruk wijzigt
nauwelijks door
cafeïnevrije koffie
NIJMEGEN (ANP) - Het drin
ken van cafeïnevrije koffie in
plaats van gewone koffie maakt
nauwelijks verschil voor de
bloeddruk. Het overschakelen
van gewone koffie naar 'decaf
geeft slechts een bloeddrukda
ling van ongeveer 1,5 mm kwik
te zien bij een gemiddelde
bloeddruk van 110 mm kwik.
Het risico op hart- en vaatziek
ten wordt daarmee slechts een
klein beetje verminderd.
Dat blijkt uit een onderzoek
onder 45 vrijwilligers van de Ka
tholieke Universiteit Nijmegen.
Uit het onderzoek, gesubsidi
eerd door de Hartstichting,
kwam verder naar voren dat de
overgang naar cafeïne-vrije kof
fie bij bijna de helft van de deel
nemers wel tot flinke hoofdpijn
leidde. Maar deze klachten ver
dwenen na twee of drie dagen.
Voor de nachtrust en dan vooral
het inslapen is het overschake
len op 'decaf duidelijk een ver
betering.
Het Sint-Radboudziekenhuis
in Nijmegen had eerder het kor-
te-termijneffect van koffie op de
bloeddruk onderzocht. Daarbij
bleek dat bij iemand die niet ge
wend is koffie te drinken, de
bloeddruk onmiddellijk na het
eerste kopje omhoog gaat. Uit
de nu uitgevoerde studie blijkt
dat dit bloeddrukverhogende
effect bij een regelmatig ge
bruik sterk vermindert.
ROTTERDAM (ANP) - Het Coördi
nerend Politie Beraad, waarin de korpsen
politiekorpschefs in Nederland zijn
te streven dat cle politie-
?n afspiegeling worden
de multi-culturele samenleving
verenigd. heeft 1990 uitgeroepen tot die Nederland inmiddels is, blijkt
actiejaar voor het minderhedenbe- uit het CPB-actieplan „Open deu-
leid. Dit gebeurde gisteren in Rot
terdam. waar korpschefs
meentebestuurders uit heel het
n, hoge drempels" dat als leidraad
•oor de conferentie diende.
Volgens de opsteller van het rap-
wijs.
Agressie
Er komt een enquête onder alle
2.350 conducteurs waaruit moet
blijken wat de aanleiding voor de
'sterk toenemende' agressie in de
trein is. De Federatieve Spoorweg
Vakvereniging wil weten waar de
agressie tegen de conducteurs het
meest voorkomt en welke categorie
reizigers de meeste problemen UTRECHT Sinds 1970 is het aan
geeft. De indruk bestaat dat lang tal mensen dat m Nederland wordt
niet alle agressie in de trein wordt opgenomen in een psychiatrisch
gemeld aan de autoriteiten vanwe- ziekenhuis, verdubbeld. En de ver-
ge de administratieve rompslomp. wachting is dat_de groei zich door-
zet. Professor Paul Schnabel,
bonden aan de vakgroep klinische
psychologie van de universiteit van
Utrecht en hoofd van de afdeling
door
Ruud Buurman
Baarmoederhalskan-
ker
De Utrechtse moleculair bioloog W.
Melchers meent dat infecties met onderzoek van het Nederlands Cen-
het seksueel overdraagbare hu- trum Geestelijke Volksgezondheid,
maan papillomavirus een rol spelen stelt vast dat anderhalf tot twee mil-
bij het ontstaan van baarmoeder- joen mensen in dit land lijden aan
halskanker. Het virus bestaat uit ernstige psychische stoornissen.
verschillende door DNA-technie-
ken te onderscheiden typen waarbij
het ene meer samenhangt met de
kankervorm dan de andere. Mel
chers wil de DNA-technieken kop
pelen aan bevolkingsonderzoek om
zo het virus vroegtijdig te ontdek
ken en te bestrijden.
Ademanalyse
De Amsterdamse politierechters logische conclusie,
hebben besloten de zaken aan te
houden waarbij ademanalyse-appa-
ratuur in het geding is totdat de Ho
ge Raad een uitspraak over het ge
bruik van de apparatuur heeft ge
daan. De regionale politie in
Utrecht gaat intussen gewoon door
met de voorbereidingen van groot
schalige controle-acties waarbij ge
bruik wordt gemaakt van ademana-
lyse-apparatuur.
Dopingdeskundige
De Utrechtse universiteit heeft do
pingdeskundige prof. dr.
Rossum geschorst al? hoogleraar
Toch mogen we uit deze opzien
barende cijfers volgens Schnabel
niet concluderen dat Nederland
steeds gekker wordt. "Op zich een
il ik
het niet gesteld zien. 'Gekker' heeft
iets grappigs, daar kunnen we dan
om gaan lachen. Ik verzet me daar
tegen. Er is weinig grappigs aan dat
het aantal mensen dat hulp nodig
heeft, opvallend stijgt".
Schnabel wil het anders om
schrijven: "Nederland wordt niet
gekker, Nederland wordt lastiger,
eenzamer, ouder en verslaafder. En
met dievier typeringen zijn' de
meest voorkomende redenen van
psychische stoornissen goed om
schreven".
De gegevens over de verdubbe-
hulpvragen in de periode 1980-1987
zagen verdubbelen (van 88.000 naar
176.000).
Voor al die lastige, eenzame, oude
en verslaafde mensen die hulp no
dig hebben, zijn er veel te weinig
plaatsen in de psychiatrische zie
kenhuizen. Waarbij aangetekend
moet worden dat ze niet allemaal
een beroep op die ziekenhuizen zul
len en hoeven doen. Van de ander
half tot twee miljoen Nederlanders
met psychische stoornissen hebben
'slechts' een half miljoen mensen
contacten met gespecialiseerde zich heen,
psychiatrische hulp. Anderen kend. Kijk
wachten tot het over gaat of be
schouwen het als iets dat bij hun le
ven hoort.
Schnabel: "Uiteindelijk heeft
jaarlijks drie procent (ongeveer vijf
tigduizend mensen) opname in een
psychiatrisch ziekenhuis nodig,
veel, dat de instel-
Anders dan bij volwassenen lo
pen zij die storingen wel veel meer
op door het sociale leven om hen
heen. "Denk daarbij aan echtschei
dingen of werkloosheid van de ou
ders, geldzorgen, mishandeling, in
cest, te weinig aandacht van de ou
ders die beiden werken, gecombi
neerd met de rampzalige kinderop
vang in Nederland", aldus Schna
bel. "Stoornissen die zo vroeg in het
leven ontstaan, zijn bijna niet meer
te verhelpen. Als een kind geen ver
trouwen krijgt in de mensen om
or het leven gete-
de tbs-klinieken,
de voorbeelden zitten.-Voor
beelden van mensen die een slechte
jeugd hadden en daar zitten omdat
ze hebben gemoord of verkracht".
In de algemene psychiatrische
ziekenhuizen is jaarlijks plaats voor
ruim 23.000 mensen. In 1982 was de
raag ook ongeveer net zo groot als
ze om te gaan als ze die anderen niet ken. "De laatste jaren zie je al de
aardig vinden. Schnabel: "Mensen tendens dat mensen die zijn opge-
die niet interessant zijn, vallen in nomen te snel worden ontslagen,
deze samenleving uit. De samenle- om plaats te maken voor anderen,
ving ziet niet meer dat mensen aan Een derde van die mensen verzandt
het einde van hun latijn zijn, nadat na korte tijd opnieuw en meldt zich
alle ellende zich rond hen heeft ge- binnen een jaar weer bij hetzelfde
concentreerd". ziekenhuis. Omdat de behandeling
Schnabel benadrukt dat de gevol- te kort is geweest en de maatschap
gen van het plaatsgebrek in de zie- pij buiten niet is veranderd en voor
kenhuizen het aantal opnamen uit- hen misschien nog wel vijandiger is
eindelijk alleen maar groter zal ma- geworden".
land vergaderden over de noodzaak port. de plaatsvervangend
en de mogelijkheden om het aantal korpschef van de Rotterdamse poli-
politiemensen van buitenlandse af- tie. C. Ottevanger, is het allochto
nenbeleid voor de politie een strate
gische noodzaak. "We moeten voor
komen dat het in Nederland ooit zo
ver komt als in het begin van de ja
ren '80 in de Londense wijk Brix
ton, waar tijdens rassenonlusten de
politie alleen nog in gepantserde
wagens de wijk kon betreden".
Het aantrekken van politiemen
sen met een buitenlandse achter
grond kan twee doelen dienen. Aan
de ene kant kan de politie betere re
laties onderhouden met allochtone
bevolkingsgroepen, terwijl aan de
andere kant vooroordelen tegen
buitenlanders bij de autochtone be
volking kunnen worden weggeno
men. Ook binnen de politieorgani
satie zelf wordt meer begrip ge
kweekt voor de minderheidsgroe
pen.
Het percentage allochtonen bij de
korpsen in de grote steden bedroeg
vorig jaar in Amsterdam 3 procent,
in Rotterdam 1 procent en in Den
Haag 0,6 procent.
ADVERTENTIE
lingen enorm in de problemen zijn het aanbod, maar inmiddels i
gekomen omdat ze er te weinig eerste gestegen tot 28.000. Dertien-
plaats voor hebben". duizend van die plaatsen worden
Eenzelfde tekort - en misschien bezet door vaste bewoners, zodat
nog nijpender - hebben de kinder- 10.000 overblijven voor de overige
en jeugdpsychiatrische klinieken. 15.000 hulpvragers.
Ook die zagen de opnamen verdub- Vijfenveertig procent van de op
helen van 218 in 1980 tot 431 in 1987. genomen mensen zijn alleenstaan-
De klinieken werken met lange den. "Voornamelijk uit de grote ste-
wachtlijsten. Een voorbeeld: 'De den. Mensen die aan hevige depres-
het aantal
dat
omdat hij geen uitleg gaf
wordt opgenomen in de psychiatri-
komsten uit het dopinglaboratori- sche ziekenhuizen, zijn afkomstig
■rklaart het geld apart te heb- Volksgezondheid. Daaruit blijkt
zet voor research. ook dat de RIAGG's het aantal
Tulpenburg' in Amstelveen heeft
jaarlijks plaats voor veertig kinde
ren, maar kreeg in 1988 160 aanmel
dingen. Schnabel: "Het is mis
schien moeilijk te accepteren dat
zelfs kleine kinderen zeer ernstige
stoornissen kunnen hebben, Kin
derpsychiatrie is ook een vrij jong
vak. Maar ook kinderen zijn depres
sief. Ook zij hebben gedragsstoor
nissen, slapen slecht, kunnen mis- _o
schien niet met anderen spelen, zijn dje zich verplicht voelen anderen
agressief'. uit die problemen te helpen of met
lijden en zelfmoordneigingen
vertonen. Het verschil met vroeger
is vooral bij deze mensen duidelijk.
Ze voelen zich uitgestoten en uitsto
ting kwam vroeger veel minder
voor. Mensen waren opgenomen in
een gemeenschap, woonden niet al
leen en de omgeving voelde zich
min of meer verplicht ze te helpen
als ze in de problemen kwamen".
Nu zijn er steeds minder r
"~ÖOO
ORION VMC-103 AooO§9t-
CAMCORDER
VHS-C systeem met één knop te bedie
nen •auto-focus* witbalans*longplay
mogelijkheid •inkl. netvoedingadapter,
accu-set, cassette-
adapter, cassette
EC-30, schouderriem E
ALPHEN A/D RIJN: Van Boetzelaerstraat 8, tel. 01720-92900*LEIDEN:
Breestraat 143, tel. 071-125873«LEIDEN: Nieuwe Rijn 32, tel. 071-132900.
