Russische boeren
krijgen eigen land
VERBIJSTEREN
Sovjetunie staat particulier bezit toe
Nieuwe Beaujolais: van
droomvrucht maar duur
Andriessen: Japan niet
buiten de deur houden
IN DE RIJ VOOR REPARATIE
Postbank en NMB leven samen en apart
Bouw werkt flink in Europa
Loodve rgiftigiiig leidt tot
scherpe controle veevoer
ELKE DAG EEN ANDERE BIJENKORF.
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1989
ECONOMIE
PAGINA 7
MOSKOU (AP) In de Sovjetunie bewer
ken boeren binnenkort hun eigen land. lei
den kleine ondernemers een eigen fa
briekje en staan winkeliers binnenkort in
hun eigen winkel. De Sovjetunie, waar de
staat nu 80 tot 90 procent van alle bezittin
gen in het land in handen heeft, wil particu
lier bezit gaan toestaan en de eigen bezittin
gen gedeeltelijk privatiseren. Het parle
ment gaat een wetsvoorstel bespreken dat
privébedrijven zoals naamloze vennoot
schappen en coöperaties van boeren dezelf
de rechten geeft als de overheid. Dat heeft
het persbureau Tass gisteren meegedeeld.
(van onze verslaggever
Rudolph Bakker)
PARIJS De Beaujolais Nouveau
die vanaf vannacht met de gebrui
kelijke fanfare over de gehele we
reld wordt uitgestort, is zo duur dat
de wijnboeren er zelf over in zitten.
De uitzonderlijk warme zomer
heeft de Gamay-druif, waaruit de
Beaujolais wordt, geperst doen op
zwellen tot een droomvrucht. De
wijn die ze oplevert is dieprood en
met violet doorschoten.
In de Beaujolais van deze sensa
tionele oogst gaan meer de smaken
en geuren samen van frambozen,
aardbeien en zwarte kersen dan van
banaan en Engelse bonbons, die vo
rig jaar op de voorgrond traden.
Toch is er een klein probleem aan
de recente oogst verbonden: kwali
tatief is ze sensationeel, maar door
de uitzonderlijke droogte die de af
gelopen zomer ook gekenmerkt
heeft, is de hoeveelheid klein.
De wijnboeren tussen Villefran-
che en Saint-Amour hebben de af
gelopen jaren voor hun produkt zo
veel tamtam gemaakt, dat het we
reldsucces hen boven het hoofd is
gegroeid. Zo moest vorig jaar op Na-
rita, het vliegveld van Tokio, het
personenverkeer enige uren wor
den onderbroken om de 'luchtbrug'
aan Boeings 747 te laten landen die
tot de nok met Beaujolais waren ge
vuld.
Nu worden de wijnboeren door
hoop en vrees besprongen. Er is zo
veel minder Beaujolais in de vaten,
dat lang niet aan alle verzoeken
meer kan worden voldaan. Boven
dien is de wijn van zo'n uitzonderlij
ke kwaliteit dat juist iedereen er van
wil kopen, maar tegelijkertijd door
de prijs, die in Frankrijk zo'n dertig
procent hoger ligt dan vorig jaar,
wordt afgeschrikt. En er is nog iets
anders waar de boeren over wakker
liggen: moeten ze net als andere
jaren nu al hun hele opbrengst
verkopen of wachten, in de hoop
dat de prijzen'nog zullen stijgen.
Toch is de toestand nog veel ge
compliceerder. Een fles Beaujolais
Nouveau en later van dat hele pa
let aan smaken dat al die beroemde
dorpen in de Beaujolais oplevert
wordt zo duur dat de restauranthou
ders in Parijs maar de helft hebben
besteld van andere jaren. In Enge
land is de aanvraag tot een kwart te
ruggelopen. Dat komt omdat door
de daling van het pond de Beaujo
lais er meer dan vijftig procent
duurder is dan in vorige jaren. En in
Zwitserland is de eigen oogst zo
goed, dat men er aan import geen
behoefte heeft.
Midden in deze ingewikkelde pe
riode komt Georges Duboeuf, één
van de grootste Beaujolais-verbou-
wers en exporteurs, met een knots
van een advertentie in het veelgele
zen Franse zondagsblad 'Le Journal
de Dimanche'. Hij zegt daar niet wat
hij eerder zei, namelijk dat er dit
jaar niet voor iedereen genoeg zal
zijn. Maar hij hamert op het sprook
je van de Beaujolais Nouveau, 'die
door zijn wijnhuis naar 80 landen
wordt geexporteerd en in 140 lan
den wordt gedronken'. In Kenya
wordt de nieuwe wijn, die voor de
safari-dorpen bestemd is, op olifan
tenruggen binnengebracht. In Ve
nezuela daalt ze per helicopter neer
op het dak van een wolkenkrabber
in Caracas. In Los Angelos wordt ze
bij de chique restaurants per Rolls
Royce afgeleverd.
Toch heeft al dat gesol van de
wijnboeren met hun Beaujolais niet
veel meer met wijn te maken. Als to
venaarsleerlingen kijken ze angstig
toe hoe de krachten die ze zelf heb
ben opgeroepen zich tegen hen ke
ren. En wacht de jaloerse concur
rentie af tot men zich in de Beaujo
lais uit de markt zal hebben ge
prijsd.
echter verworpen omdat het tegen
de 'wil van het volk' zou zijn.
Politici en wetenschappers bui-
De komende wet lijkt een gedeelte
lijke overwinning voor de Baltische
republieken Estland, Letland en Li
touwen, die hebben geëist dat de gen zich over een oplossing
bevolking van de drie staten eige- economische problemen
naar totale zeggenschap krijgt over
de bodemschatten en het land in
hun republieken. In het wetsvoor
stel dat nu is gedaan worden land en
bodemschatten (bijvoorbeeld delf
stoffen) aan de bevolking
betreffende gebied
land, dat geplaagd wordt door sta
kingen, voedseltekorten en een bij
na waardeloze munteenheid. In
Moskou is maandag een driedaagse
conferentie begonnen van weten-
het schappers en managers over de eco
nomische hervormingen.
tionale overheid heeft daarbij alleen voorlopig rapport, waar de confe-
recht op gebieden die nodig zijn rentie over moet vergaderen, wordt
voor de behoeften en de verdedi- gezegd dat het toelaten van prive-
ging van het gehele land en van de bezit de fundamentele basis
deelrepublieken.
Sommige parlementariërs heb
ben zelfs al gezegd dat alle vormen
van particulier bezit, dus ook grote
ondernemingen die nu verboden
zijn, moeten worden gelegaliseerd.
Premier Nikolai Ryzjkov heeft dat
de economische vrijheid van de be
volking. Door de herinvoering van
het prive-bezit zal het grootste pro
bleem van de socialistische econo
mie worden opgelost: het stimule
ren van management en arbeiders
tot het verhogen van de winst en de
produktie.
TOKYO (AFP/AP) - Japanse in
vesteringen in de landen van de Eu
ropese Gemeenschap zijn welkom.
De EG zal daarvoor geen blijvende
belemmeringen opwerpen. Dit
heeft het lid van de Europese Com
missie voor buitenlandse betrek
kingen, Frans Andriessen, gisteren
verklaard op een persconferentie in
Tokyo. Andriessen is in Japan
dat betreft zoveel misverstanden
zijn geweest", aldus Andriessen.
De EG zal volgens Andriessen
wel vasthouden aan zelfbescher
ming via bepaalde anti-dumpingre-
gels Maar in het algemeen gespro
ken past de beoogde eenwording
van de EG-markt eind 1992 perfekt
bij het internationale handelssys
teem van de GATT en vormt die
internationaal handelsoverleg met daarop een aanvulling, aldus het
VS, Canada en Japan. Nederlandse commissielid.
Andriessen zei dat de EG abso- De ministers van handel van de
luut geen wetgeving niet van plan is vier economische grootmachten
waarin is vastgelegd dat buiten- hebben na hun tweedaagse top in
I landse investeerders een minimum het Japanse Hakone gepleit voor
I aan Europese onderdelen in hun een beter toezicht op naleving van
j produkten moeten verwerken. In de vrijhandelsafspraken onder het
I de EG-voorstellen voor het handels- GATT. Hoewel tal van meningsver-
overleg binnen dë wereldhandels- schillen tussen de vier grootmach-
organisatie GATT wordt dat afge- ten bij de informele top niet tot een
"Het is jammer dat er wat oplossing zijn gekomen, lieten de
bewindslieden na afloop weten dat
zij het erover eens zijn dat de toet
sing van internationale handels
praktijken aan de GATT-regels ver
betering behoeft.
Andriessen riep gisteren ook de
Westerse geïndustrialiseerde lan
den op de hulp aan Polen en Honga
rije de komende maanden op te voe
ren en te bezien op welke wijze
steun aan de DDR kan worden ver
leend. De economische en politieke
ontwikkelini sn in deze landen
moeten door iet Westen zoveel mo
gelijk wordei gesteund, verklaarde
Andriessen i a afloop van de be
sprekingen tussen de Vier economi
sche grootmachten.
In Washington heeft het Huis van
Afgevaardigden van de VS gisteren
533 miljoen dollar vrijgemaakt voor
hulp aan Polen en Hongarije. De Se
naat stemde in met een hulppakket
van 738 miljoen dollar.
Japanner had
dit jaar zes
dagen vakantie
TOKYO (AFP) - De betaalde
werknemers in Japan namen dit
jaar gemiddeld zes vakantie
dagen op en de meeste waren er
tevreden mee ook. Dit blijkt uit
een onderzoek van de vooraan
staande Japanse vakcentrale
'Rengo', waarvan de resultaten
gisteren zijn gepubliceerd.
Rengo ondervroeg in totaal
10.500 van zijn leden en ontdek
te onder meer dat de werkne
mers in de publieke sector
(ambtenaren) gemiddeld 4,6 va
kantiedagen opnamen, terwijl
hun collega's in de privésector
er 6,7 dagen tussenuit gingen.
Volgens de vakcentrale heb
ben de Japanners recht op ne
gen betaalde vakantiedagen per
jaar, hetgeen zeer weinig is in
vergelijk met werknemers in an
dere landen. Zo hebben Ameri
kanen gemiddeld recht op 19 da
gen, Britten op 23, Fransen op 26
en Westduitsers op 29, aldus
Rengo.
Ondanks hun naar Europese
maatstaven gemeten zeer korte
vakantie, verklaarde slechts 36
procent van de ondervraagde
Japannërs ontevreden te zijn, zo
blijkt uit het onderzoek. 28,4
procent verklaarde genoeg va
kantie te hebben en 35,5 procent
had geen mening.
HANNOVER Topdrukte beleven de twee Westduitse garages waar men kan voorzien in de noden i
bezitter van typisch oostduitse auto's als Trabants en Wartburgs. Er komen veel meer Oostduitse auto's in de
Bondsrepubliek sinds het IJzeren Gordijn op gatenkaas begint te lijken. Bovendien is de kwaliteit van de Oost-
blok-auto's van dien aard dat ze vrij vaak kapot gaan. (foto epa)
Grote belangstelling voor aandelen van jonge NMB-Postbank Groep
AMSTERDAM (GPD/ANP) - De
Postbank en de NMB-bank die in
middels zijn gefuseerd tot de NMB-
Postbank Groep, gaan voorlopig als
twee gescheiden banken door het
leven. Alleen aan de directies wor
den samengesmolten. Dit betekent
dat er op personeel maar weinig, en
dan nog heel geleidelijk, kan 1
keld. Zo zal er begin volgend jaar de nieuwe combinatie, ondanks het
huidige niet zo goede beursklimaat,
niettemin góede perspectieven. Dit
jaar zal de nettowinst naar verwach-
Er bestaat grote belangstelling ting met ten minste 10 procent toe-
het pakket aandelen NMB-
tot 645 miljoen gulden. Over
/Postbankgroep dat de Staat begin 1990 moet die stijging forser kun-
den bespaard. Dat maakt de raad december te koop aanbiedt. Veel nen zijn omdat de voordelen
van bestuur van de NMB-Postbank particulieren hebben via ingezon- fusie pas dan tot uiting komen,
gisteren bekend bij de presentatie den bonnen informatie opgevraagd,
het voorlopig prospectus
de emissie van het pakket aandelen
dat de staat nog heeft in de bank.
Maar de nieuwe bank-combinatie
verwacht veel effect van de kruisbe
stuiving van de twee fusiepartners.
De Postbank brengt naar verwach
ting bijvoorbeeld een groot poten
tieel aan particuliere gelden in, ter
wijl met de kennis
ook de institutionele beleggers zijn De combinatie heeft eei
zeer geïnteresseerd. De NMB/Post- marktpositie. Zij is met
bank verwacht dan ook dat de vraag lanstotaal x
aandelen het aanbod t
overtreffen. Zoals het
Economie kort
DEN HAAG (ANP) De Nederlandse bouwbedrijven die in het buiten
land opdrachten uitvoeren, halen steeds grotere omzetten. In 1988 bedroeg
Oudertoeslag omzet van die bedrijven 3,3 miljard gulden, een verbetering van 30 pro-
cent *en opzichte van het jaar ervoor. De helft van die omzet (1,5 miljard)
Als gescheiden ouders beide onge- Werd ook echt in het buitenland gehaald.
veer evenveel tijd besteden aan de blijkt uit een gisteren gepresenteerd onderzoek van de Vereniging
opvoeding van hun kind(eren), kun- van Nederlandse Aannemers met Belangen in het Buitenland (NABU). De
nen zij vanaf 1 januari samen bepa- buitenlandse omzet bedroeg in 1988 ongeveer 10 procent van de nationale
len wie van hen in aanmerking omzet. Nederland neemt hiermee internationaal gezien een toppositie in.
komt voor de alleenstaande ouder- j)e omzetverbetering vorig jaar was voöral het gevolg van toegenomen
toeslag. Ze kunnen dit vervolgens werkzaamheden in Europa en het Midden-Oosten. De omzet in Europa zal
'n efn gezamenlijk verzoekschrift dit jaar blijven toenemen tot ongeveer 50 procent van de totale buitenland-
aan de belastinginspecteur kenbaar se omzet. In het Midden-Oosten zal de omzet echter weer dalen, verwacht
maken. Dit blijkt uit het antwoord de NABU.
van staatssecretaris Van Amels- Wat het totale volume aan bouwactiviteiten betreft komt Nederland op
financiën op schriftelijke de vierde plaats, na Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Bondsrepu-
bliek. In Europa komen de Nederlandse bouwbedrijven echter op de eer
ste plaats, met een omzet van 1,5 miljard in 1988, vóór Frankrijk (1,1 mil
jard).
wordt ongeveer 55 procent1
te plaatsen pakket in Nederland
verkocht, waarvan de helft aan par
ticulieren en de helft aan institutio-
de NMB nele beleggers.
Het gaat om naar schatting een
staatsbelang van bijna 30 procent in
de bank, die op basis van de huidige
beurskoers van de aandelen van on
geveer 44 gulden een waarde heb
ben van 1,22 miljard gulden. Na het
afstoten van dit belang houdt het
rijk nog een aandelenpakket van 25
procent in de bank, maar ook dat
wordt te zijner tijd bij de beleggers
worden ondergebracht. Hoeveel
op drie i
i uitziet land. De bank heeft een dominante
positie in het betalingsverkeer (50
procent) en is sterk gericht op de
particuliere markt (60 procent van
de huishoudens heeft een groepsre-
kening) en op middelgrote onderne
mingen.
w. Scherpenhuijsen Rom (foto anp>
aandelen de Staat, die als oud-eige- DEN HAAG (ANP) Het Produkt- met lood verontreinigd voer. Het
de Postbank nog ongeveer schap voor Veevoeder gaat de con- lood zat vermoedelijk in een in Ant-
miljoen trole op de handel in veevoeders werpen aangevoerde schadepartij,
de ongeveer
voort
vragen van het PvdA-Kamerlid W.
Vermeend.
cle helft
aandelen
binatie i:
worden verkocht (bij de bank Pier-
son, Heldring en Pierson zit
pakket
hangt af
marktomstandigheden.
De koers van een aandeel NMB
de nieuwe bankcom- verscherpen. Er komt een speciale
handen i heeft, precies verordening waarin het handelen in
'schadepartijen' wordt verboden.
Bedrijven die grondstoffen voor
ongeveer 4,5 procent) veevoeders verhandelen moeten
het beursklimaat en de daarvoor een vergunning hebben.
Directe aanleiding voor het ver
scherpen van de controle
Landbouw milieu
Nederland wil een internationale
conferentie in 1991 over landbouw
en milieu. De bedoeling is op een
dergelijke conferentie ervaringen
uit te wisselen over de aanpak van
milieuproblemen. In het bijzonder
problemen waar de landbouw mee
te kampen heeft en problemen die
de landbouw veroorzaakt. Minister
Braks van landbouw, natuurbeheer
en visserij heeft dit gisteren gezegd
tijdens de bijeenkomst van de We
reld voedsel- en landbouworganisa
tie van de Verenigde Naties (FAO)
in Rome.
Vut weg
De verschillende regelingen voor
de vut moeten op de helling. Dat
heeft voorzitter Kamminga van het
Koninklijk Nederlands Onderne-
mersverbond (KNOV) dinsdag ge
zegd op het jaarcongres van deze or
ganisatie van werkgevers van klei
ne en middelgrote bedrijven. Kam
minga vindt de vut te duur worden.
De voorzitter van het KNOV wees
er voorts op dat het bedrijfsleven in
de jaren negentig steeds meer moei
te zal ondervinden-bij het vinden
van voldoende jonge bekwame
werknemers. De gemiddelde leef
tijd van de bevolking neemt ii
toe.
/Postbank is, omgerekend, vanaf giftiging van koeien in het Fries-
augustus dit jaar gezakt van onge- Groningse Westerkwartier door
ADVERTENTIE
F
0 N
Bank 'Fiona' ÜDSse kussens, met
afneembare hoes, gevuld met 50%
dons. 50% veren. Solide houten
romp Bekleding: 100% katoen.
Keuze uit vele uni kleuren.
Fauteuil Van 2199.- Voor 1650.-
2-zitter Van 3599.- Voor 2700 -
3-zitter Van 4269.— Nu voor de
vertnjsterende prijs van
Ook met korting in vele andere
stoffen verkrijgbaar
Dit is niet in de Bijenkorf Utrecht verkrijgbaar.
toeleverancier met geld toe
heeft overgenomen van een West
duitse handelaar. De verordening is
al ter goedkeuring voorgelegd aan
de minister van landbouw, natuur
beheer en visserij.
Het openbaar ministerie in Breda
stelt een onderzoek bij D.M. de
Bruyn BV in Waspik in de zaak van
de loodvergiftiging van veevoeder.
Het bedrijf wordt ervan verdacht
zich schuldig te hebben gemaakt
aan het in gevaar brengen van de
volksgezondheid door het leveren
van schadelijke stoffen. Dat heeft
de persofficier van justitie in Breda
gisteren meegedeeld.
Verder onderzoek moet nu uitwij
zen of er aansprakelijkheid bestaat
voor de doorlevering van die ver
ontreinigde grondstoffen op' zoda
nige wijze dat uiteindelijk de volks
gezondheid in gevaar is gekomen.
Met name wordt onderzocht of er
sprake is geweest van opzet of grove
nalatigheid.
De Britse overheid heeft in ver
band met de loodvergiftiging een
verscherpte controle ingesteld op
1400 veehouderijbedrijven in het
oosten en het zuiden van het land.
Van 26 dieren staat vast dat zij door
loodvergiftiging zijn overleden.
Op de bedrijven zijn de afgelopen
weken veel meer dieren onder ver
dachte omstandigheden overleden.
Het staat echter niet vast dat dit het
gevolg is van loodvergiftiging. De
vergiftiging is mogelijk ontstaan
door het gebruik van een deel van
de zelfde schadepartij rijstschroot
die vermoedelijk in Nederland tot
de vergiftiging heeft geleid. Britse
veevoederfabrikanten hebben deze
partij gekocht van Nederlandse le
veranciers,
Coöperatieve
kolos Cebeco
wil doorgroeien
ROTTERDAM (ANP/GPD) - De
resultaten van Cebeco Handels-
raad, de grootste agrarische coöpe
ratie in Nederland, zijn het afgelo
pen boekjaar opnieuw gestegen. De
netto-winst nam met 5 percent toe
tot bijna 37 miljoen gulden. De om
zet steeg van 3,7 naar 3,9 miljard.
Cebeco heeft het afgelopen jaar de
deelnemingen in verschillende sec
toren zoals zaaizaad, pootgoed, ver
werking en voedingsmiddelen
sterk uitgebreid.
De Cebeco-directie maakte giste
ren in Rotterdam bekend het be
drijfsresultaat in de toekomst op
andere manier te willen verde
len. Het zal voortaan deels in de
vorm van participatiebewijzen aan
de leden moeten worden uitge
keerd. Met dit nieuwe systeem, ver
gelijkbaar met aandeler), kan Cebe
co haar eigen vermogen aanzienlijk
vergroten. Daarnaast zijn er nog
steeds besprekingen gaande met de
Rabo-bank om naar de beurs te
gaan en op die manier over meer ei
gen vermogen te beschikken.
Dat geld is hard nodig om via
schaalvergroting overnames en
deelnemingen in bedrijven de po
sitie op 'de Europese markt te ver
sterken. Voor dit soort acquisities
telde Cebeco het afgelopen boek
jaar al 30 miljoen gulden neer. De
coöperatie verwierf zo belangen in
TS Seeds Holding in Hendrik Ido
Ambacht (zaadveredeling) en Wi-
bollt. Ook neemt de coöperatie deel
in de conservenfabriek Ruiten
Troef en bedrijven als Dehymeats,
Confood en Delta Dailyfood.
Cebeco is een combinatie van co
öperaties in land- en tuinbouw
waarvan in totaal 50.000 boeren lid
zijn. De groep zelf doet zaken met
ongeveer 90.000 boeren en tuinders
in ons land. Vorig jaar is een belang
rijke aanzet gegeven tot vereenvou
diging van de bedrijfsvoering. Het
belangrijkste element daaruit was
het onderbrengen van de afdelin
gen in aparte bv's. Cebeco is nu een
houdster-coöperatie met ongeveer
zestig werkmaatschappijen.
Vakbeweging
optimistisch ovèr
centraal akkoord
DEN HAAG (GPD) - De voorzit
ters van de vakcentrales FNV, CNV
en MHP zijn optimistisch over de
mogelijkheden van een spoedig
centraal akkoord met werkgevers
en overheid. Na een kleine twee uur
praten op het Catshuis, met premier
Lubbers en de bewindslieden van
sociale zaken (De Vries en Ter
Veld), zei CNV-voorzitter Hofstede
"Ik denk dat we binnen 14 dagen
wel ergens toe komen".
Toezeggingen van het kabinet,
met name over de harde vakbonds-
eis dat er iets extra's moet worden
gedaan voor werknemers in de col
lectieve sector ((semi-)overheid) en
voor uitkeringsgerechtigden, zijn er
niet gedaan. Toch hebben Hofstede
en zijn FNV-collega Stekelenburg
de verwachting dat het regeerak
koord voldoende ruimte biedt, zo
dat het kabinet in het ofifciële 'na
jaarsoverleg' aan de eisen tegemoet
kan komen. "Daarbij gaat het om
het relatief kleine bedrag van 200
miljoen gulden", aldus Hofstede.
Dat is ongeveer nodig om de koppe
ling van de uitkeringen aan de loon-
ontikkeling in het bedrijfsleven met
terugwerkende kracht tot 1 juli van
dit jaar te bekostigen.
Het kabinet heeft geen enkel ap
pèl gedaan op de vakcentrales om
bij de aanstaande cao-onderhande
lingen in diverse sectoren de loonei
sen te matigen. "De volledige loon
ruimte kan worden aangewend", al
dus Hofstede. De huidige loonei
sen, 4 procent in de industrie bij
voorbeeld, hebben de ook werkge
vers-organisaties niet in rep en roer
gebracht. Werkgevers benadruk
ken vooral de matiging van de over
heidsuitgaven als voorwaarde voor
een centraal akkoord. De voorzit
ters van de werkgevers-organisaties
praten aanstaande morgen met een
kabinets-delegatie.
Haven groeit hard
AMSTERDAM (GPD) De bedrij
vigheid in de Amsterdamse haven
neemt voor het eerst sinds jaren fors
toe. Dit jaar is al ruim negentig hec
tare industrieterrein uitgegeven, de
afgelopen tijd meestal niet meer
dan tien, vijftien hectare. Het auto
concern Nissan heeft dit jaar 55 hec
tare in gebruik genomen. Sigma
Coatings bouwt een nieuwe verffa-
briek op 25 hectare. Gisteren werd
bekend dat het Havenbedrijf Riet
landen, Granietimport bv en Ooms
Avenhorn bv zich er ook vestigen.
