Gevechten
El Salvador
nog heviger
tfüijl
EG worstelt met Duitse hereniging
■rrs a
Sovjetunie roept top
Litouwen op matje
Oproep verzet tot opstand
Kohl: Europese grenzen onschendbaar
Toekayana's bereiden
nieuwe aanvallen voor
Vredesoverleg
over Nicaragua
vastgelopen
'Israël bezit
chemische en
atoomwapens'
VN noemen verkiezingen
Namibia vrij en eerlijk
MAN'S
WORLD
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1989
PAGINA 5
SAN SALVADOR (GPD/Rtr/AFP/DPA) - Het Nationaal
Bevrijdingsfront Farabundo Marti (FMLN) heeft het Sal
vadoreans volk opgeroepen om een algemene en definitie
ve opstand te ontketenen tegen het bewind van president
Alfredo Cristiani. De dit weekeinde begonnen gevechten in
de hoofdstad San Salvador waren gisteren nog heviger dan
de dagen ervoor. In zeven zones van de stad werd een alge
heel uitgaansverbod voor 24 uur afgekondigd. De autoritei
ten waarschuwden dat 'wordt geschoten op alles wat be
weegt'.
MOSKOU (AP) - De voltallige com
munistische partijleiding van Li
touwen is op het matje geroepen bij
de Sovjetunie. Zij moeten vandaag
een vergadering van het politburo
in Moskou bijwonen, zo hebben
parlementsleden gisteren bekend
gemaakt. Ze suggereerden dat het
politburo de Litouwse partijleiding
wil spreken over de wens binnen de
leiding om zich onafhankelijk van
het Kremlin op te stellen.
Verder wil het Kremlin wellicht
gedachten van Litouwen in de kiem
net als Estland, de inlij-
De Salvadoraanse regering is nog
steeds bereid de vredesbesprekin
gen met het verzet volgende week
in de Venezolaanse hoofdstad Cara
cas door te zetten, zei president Alf
redo Cristiani gisteren in zijn eerste
persconferentie sinds vijf dagen ge
leden de gevechten uitbraken. Cris
tiani zei dat zijn regering niet in ge
vaar is gebracht door het offensief.
President Oscar Arias van Costa
Rica en de Mexicaanse regering
hebben de strijdende partijen giste
ren opgeroepen de dialoog te her
vatten, conform het vredesplan
voor Midden-Amerika dat vorig jaar
augustus in Tela in- Honduras werd
gesloten. De Organisatie van Ame
rikaanse Staten (OAS) drong aan op
een onmiddellijke wapenstilstand.
De Amerikaanse president Geor
ge Bush riep zijn Sovjet-ambtge
noot Gorbatsjov op het vredespro
ces in Midden-Amerika te onder
steunen. Hij kondigde aan dat hij
dit thema op de Middellandse Zee-
top op 2 en 3 september aan de orde
zou stellen. Minister van buiten
landse zaken James Baker noemde
de Sovjet-inmenging in het gebied
"de grootste belemmering voor een
verbetering in de Sovjet-Ameri
kaanse betrekkingen".
China
Meer dan 40 leiders van de Chinese
democratiseringsbeweging zullen
worden berecht op beschuldiging
van contrarevolutionaire misdrij
ven. Dat is in China de zwaarste po
litieke aanklacht. Onder de be
klaagden zijn de studentenleider
Wang Dan, de voormalige hoge re
geringsadviseur Cao Siyuan en de
mensenrechtenactivist Ren Wan-
ding. De groep van meer dan 40 in
tellectuelen, studentenleiders en
vanouds bekende activisten speel
de een leidende rol bij de betogin
gen voor democratie die in april en
mei heel China overspoelden.
Afghanistan
Het Afghaanse verzet heeft eind vo
rige week een belangrijk bolwerk
van de regeringstroepen ten westen
van de hoofdstad Kabul veroverd.
Bij een poging van het leger de
plaats te heroveren zouden 37 solda
ten zijn gedood en drie legervoertui
gen zijn vernietigd. Politieke waar
nemers zeiden dat de verovering
van de stad Pajak de regering van
een belangrijke observatiepost voor
artillerie- en raketaanvallen had be
roofd.
Pasionaria
Talloze mensen hebben gisteren in
Madrid de laatste eer betoond aan
de zondag op 93-jarige leeftijd over
leden Spaanse anti-fasciste Dolores
Ibarruri, bijgenaamd La Pasionaria.
Ze wordt morgen begraven naast de
oprichter van de Spaanse Socialisti
sche Partij, Pablo Iglesias. De be
grafenis wordt voorafgegaan door
een mars door het centrum van Ma
drid.
Honden
De veterinaire dienst van Dhaka is
een campagne begonnen tegen het
grote aantal honden dat de hoofd
stad onveilig maakt, naar schatting
rond de 80.000. Iedere hond die
wordt gevangen en afgeleverd, le
vert de vanger ongeveer 70 cent op.
De honden, die volgens de autoritei
ten met het oog op hondsdolheid
een gevaar voor de volksgezond
heid vormen, worden afgemaakt.
Bulgarije
De nieuwe Bulgaarse partijleider
Mladenov heeft gisteren gesproken
met een aantal dissidenten. Hij liet
gisteren ook aan Moskou weten dat
hij wil hervormen volgens de me
thode die in de Sovjetunie wordt ge
volgd, maar gaf tevens uitdrukke
lijk de verzekering dat de „commu
nistische partij in Bulgarije een po
litieke voorhoede van de samenle
ving zal blijven".
Deng
De bejaarde Chinese leider Deng
Xiaoping heeft maandag voor het
laatst een buitenlandse delegatie of
ficieel ontvangen, zo heeft hij tegen
een bezoekende Japanse delegatie
gezegd. Tijdens zijn onderhoud met
de groep Japanse zakenlieden, in de
Grote Hal van het Volk, zei Deng
dat hij vastbesloten was niet langer
aanwezig te zijn bij officiële bijeen
komsten. Vorige week gaf Deng zijn
laatste officiële functie op; hij trad
af als voorzitter van de Centrale Mi
litaire Commissie van de Chinese
communistische partij.
Het dodental als gevolg van de
zware gevechten is volgens sommi
ge berichten opgelopen tot 600. De
ziekenhuizen kunnen de stroom ge
wonden nauwelijks aan. Verschil
lende ambulances en ook een aantal
journalisten zijn gisteren door mili
tairen beschoten. Het Rode Kruis
heeft geklaagd dat het leger het af
voeren van gewonden belemmert.
De autoriteiten hadden aange
kondigd dat de burgers uit gebie
den bij de gevechtszones zouden
worden geëvacueerd, maar in de
praktijk kwam daarvan weinig te
recht. Duizenden mensen zochten
ondanks het uitgaansverbod zelf
een veiliger onderkomen. Tiendui
zenden anderen zaten afgelopen
nacht echter nog altijd vast bij de
posities van de rebellen.
Guerilleros op het slagveld zeg
gen dat ze langzaam maar zeker ter
rein winnen. Honderden jongeren
uit de krbttenwijken hebben zich
aan hun zijde gevoegd en helpen bij
het spitten van loopgraven en het
oprichten van barricaden. Het ver
zet, dat de controle over éénderde
van het land claimt, heeft aange
kondigd in de "bevrijde" gebieden
volksregeringen op te richten.
Florakis mild; op
interimregeiing
in Griekenland
ATHENE (AP) De leiders van de
Coalitie van Links en Vooruitgang
en de rechtse Nieuwe Democratie,
Florakis en Mitsotakis, zijn het gis
teren in grote lijnen eens geworden
over de vorming van een interimre
gering. Daaraan moeten ook de so
cialisten van Papandreou deelne
men, zo maakte Florakis bekend.
Florakis mag na de mislukte for
matiepogingen van Mitsotakis en
Papandreou drie dagen proberen
een nieuwe regering samen te stel
len. De politieke situatie is moeilijk
omdat de partijen scherp tegenover
elkaar staan, maar geen van hén bij
de onlangs gehouden verkiezingen
een absolute meerderheid haalde.
Vandaag praat Florakis met An
dreas Papandreou van de socialisti
sche Pasok. Bij eerdere besprekin
gen tussen hen bleek de wens van
Florakis tot vervanging van het hui
dige districten-kiesstelsel door een
stelsel van evenredige vertegen
woordiging een onoverkomelijk
struikelblok. Papandreou heeft ge
zegd slechts mee te willen doen in
een brede coalitie wanneer die lang
genoeg aan de macht kan blijven
om de volgens hem nijpende econo
mische en politieke kwesties op te
lossen. Daaronder valt onder meer
het omkoopschandaal waarbij ook
Papandreou zelf wordt verdacht.
De leiders van de drie partijen
gaan vrijdag op bezoek bij presi
dent Christos Sartzetakis om hem
in te lichten of zij al dan niet over
eenstemming hebben bereikt. Wan
neer dat niet het geval is, zal de pre
sident voor de derde keer dit jaar
verkiezingen moeten uitschrijven.
Vergezeld door opperrabbijn Menachem Jockowicz (l) en voorzitter van de Westduitse Joodse gemeenschap
Heinz Galinski loopt Kohl naar de executie-muur van het nazi-vernietigingskamp Auschwitz. Kohl legde een
krans in dit kamp, waar vier miljoen mensen, van wie 2,5 miljoen joods, werden vermoord. (foto dpa)
WARSCHAU (Rtr/AFP/AP) - De
Bondsrepubliek erkent nog altijd
niet definitief de Poolse westgrens.
Kohl heeft aan het einde van zijn
vijfdaagse bezoek aan Polen welis
waar een gemeenschappelijke ver
klaring ondertekend dat de Europe
se grenzen onschendbaar zijn en dat
de territoriale integriteit van alle
Europese staten moet worden ge
respecteerd, maar hij weigerde in te
gaan op de Poolse wens om de west
grens daarin expliciet te noemen.
Grote delen van het huidige Po
len waren vroeger Duits. Bij herha
ling heeft Kohl gezegd dat de
Bondsrepubliek geen aanspraken
meer maakt op deze gebieden, die
na de Tweede Wereldoorlog aan Po
len werden toegewezen. Maar tege
lijkertijd heeft hij altijd gesteld dat
de huidige grenzen pas definitief
kunnen worden vastgelegd in een
Europees vredesverdrag.
De 15 pagina's tellende verkla
ring moet het begin inluiden van
een nieuwe periode in de Westduits-
Poolse betrekkingen. Het bevat een
breed opgezet programma voor sa
menwerking op nationaal en lokaal
PARAMARIBO (ANP) - De Toe-
kayana-indianen zijn "verregaand
voorbereid" op aanvallen in Oost-
Suriname, zo heeft hun leider Tho
mas gisteren aan legerleider Desi
Bouterse laten weten.
Bouterse vroeg Thomas vorige
week af te zien van aanvalsplannen
in gebieden waar het Junglecom
mando en de Unie voor Democratie
en Bevrijding zitten, maar volgens
Thomas zijn acties nodig "omdat de
indianen in Oost-Suriname beknot
zijn in hun bewegingsvrijheid en
bloot staan aan willekeur van de ter
roristen".
Hij wijt dat aan het Moengo-ak-
koord, een overeenkomst die enke
le weken geleden ondertekend is
door parlementsvoorzitter Jagger-
nath Lachmon, Junglecommando
leider Ronnie Brunswijk en Unie-
leider Kofi Ajonpon. Zij riepen op
tot een nationaal akkoord dat de
binnenlandse problematiek moet
oplossen. Zo'n akkoord werd begin
vorige maand ook door de Toe-
kayana's geëist tijdens onderhande
lingen met de parlementsvoorzitter.
Commandant Thomas heeft Bou-
WASHINGTON (AP) - De onder
handelingen tussen de Nicaragu
aanse regering en de Contra's zijn
gisteravond vastgelopen. De partij
en konden het niet eens worden
over de voorwaarden voor een wa
penstilstand en over de terugtrek
king van de verzetsstrijders.
Belangrijk struikelblok is de eis
van de Sandinistische regering dat
de ongveer 5000 opstandelingen in
Nicaragua zich onmiddellijk na een
wapenstilstand terugtrekken naar
kampen in Honduras. De Contra's
willen in Nicaragua blijven en vei
ligheidsgaranties hebben.
terse op diens verzoek uitgenodigd
voor een gesprek komende zater
dag in Bigi Poika, het hoofdkwar
tier van de Toekayana's. Het is nog
niet bekend of Bouterse zal ingaan
op de uitnodiging. De aankondi
ging van nieuwe aanvallen komt in
een periode waarin de Surinaamse
regering voorbereidingen treft voor
een ontmoeting tussen Brunswijk
en Bouterse. Dat moet een gesprek
worden waarvan president Ramse-
wak Shankar hoopt "dat het de vre
de zo spoedig mogelijk doet weer
keren".
niveau. De twee landen zeggen dat
zij een voorbeeld willen geven van
"goed nabuurschap". Kohl ver
klaarde zelf na afloop dat er een bij
zonder persoonlijk contact met Ma-
zowiecki was ontstaan, dat hij hoop
te te verdiepen. De Poolse premier
zelf vond dat de "goede wil" van
Kohl duidelijk naar voren was ge
komen.
Het samenwerkingsverdrag uit
1970, waarin Bonn de naoorlogse
Poolse grenzen feitelijk erkende,
wordt in het communiqué omschre
ven als een "stevig fundament van
onze relatie". Er wordt echter niet
verwezen naar de resolutie van de
Bondsdag, waarmee Warschau vori
ge week zeer ingenomen was. Daar
in stelde de Bondsdag dat de
Bondsrepubliek de grens met Po
len niet meer ter discussie zal stel
len.
In de verklaring wordt ook aange
geven welke economische steun
Polen van Bonn krijgt. De West
duitse regering zal kredieten voor
investeringen in Polen garanderen
en een achterstallige schuld kwijt
schelden. Kohl verklaarde nadruk
kelijk dat steun aan de DDR niet ten
koste zal gaan van de hulp aan War
schau. Een aantal omstreden zaken
zijn buiten de verklaring gebleven,
zoals de Westduitse eis dat de rech
ten van de Duitse minderheid in Po
len worden gegarandeerd en de
Poolse aanspraken op schadever
goeding voor oorlogsslachtoffers.
WASHINGTON (Rtr) Israël bezit
nucleaire en chemische wapens
(gifgas). Dat blijkt uit een Ameri
kaans overheidsdocument dat gis
teren openbaar is gemaakt door een
milieu-organisatie. Het stuk was
vrijgegeven onder de Freedom of
Information Act, waarbij burgers
inzage in regeringsdocumenten
kunnen vragen.
"Dit is de eerste keer dat de Ame
rikaanse regering erkent dat een Is
raëlische raket, de Jericho I, is be
wapend met chemische- en kern
koppen", aldus Thomas Cochran
van de National Resources Defense
Council.
De informatie is afkomstig uit het
'Handboek van raketsystemen in de
vrije wereld'. Daarin een pagina is
gewijd aan de Jericho I, een raket
met een bereik van 650 kilometer.
Als typen ladingen van de raket
staan aangegeven "nucleair, che
misch of zeer explosief'.
ving bij de Sovjetunie in 1940 on
grondwettig te verklaren. In augus
tus had een parlementaire commis
sie van Litouwen de inlijving van de
Baltische republieken al een inter
nationale misdaad genoemd.
Mogelijk wordt ook gesproken
over een aantal wetten van de drie
Baltische republieken die het Presi
dium van de Opperste Sovjet afge
lopen vrijdag ongrondwettig heeft
genoemd. Het gaat onder meer om
de wet, aangenomen door Estland,
Letland, Litouwen en het zuidelijk
gelegen Azerbajdzjan, die inhoudt
dat de staten een veto mogen uit
spreken over nationale wetten. Het
Presidium had de drie republieken
al opgeroepen de wetten te her
schrijven waarin regionale talen tot
officiële talen worden verheven.
Woordvoerder Gremitskjch van
het Sovjet-ministerie van buiten
landse zaken zei geen exacte infor
matie over de vergadering te heb
ben, maar dat het niet ongewoon is
als een regionaal politburo een bij
eenkomst van de nationale partijlei
ding bijwoont.
'Bootvluchtelingen
Vietnam terugsturen'
LONDEN (AP) De Britse rege
ring wil de tienduizenden Vietna
mese bootvluchtelingen in Hong
kong spoedig terugsturen naar
Vietnam. Staatssecretaris van bui
tenlandse zaken Francis Maude zei
gisteravond in het Lagerhuis dat er
niets anders op zit.
"Ik geloof niet dat er iemand is
die vindt dat het een menselijke op
lossing is om die mensen hun leven
verder in die kampen te laten door
brengen, terwijl ze de hoop om in
het westen geaccepteerd te worden
langzaam verliezen", zei Maude.
NEW YORK (IPS) - De verkiezingen in Namibia zijn door de Verenigde
Naties (VN) geaccepteerd als "vrij en eerlijk". Dat heeft VN-secretaris-ge-
neraal Perez de Cuellar gisteren gezegd. Hij toonde zich zeer verheugd
over het goede verloop van de verkiezingen en riep de Namibische parle
mentsleden op de huidige positieve sfeer te bewaren bij de komende stap
pen in het onafhankelijkheidsproces. De VN hebben met circa 1700 waar
nemers toegezien op een eerlijk verloop van de verkiezingen in Afrika's
laatste kolonie.
De speciale VN-vertegenwoordiger in Namibia, Martti Ahtisaari, com
plimenteerde de kiezers, van wie 97 procent had gestemd. "De jongste de
mocratie heeft de wereld een schitterend lesje in democratie gegeven".
De linkse onafhankelijkheidsbeweging Swapo kreeg volgens de officië
le uitslag 57,32 procent (384.000 stemmen). Daarmee veroverde Swapo 41
van de 72 zetels in het parlement dat een nieuwe grondwet gaat opstellen.
DTA wordt de tweede partij met 21 afgevaardigden, de UDF behaalde vier
zetels. De overige stemmen gingen naar vijf kleinere partijen.
ADVERTENTIE
KABELS, RIBBELS EN BANEN DOEN HET GOED DE KOMENDE WINTER. LEKKERE, MAAR
OOK MODIEUZE TRUIEN MET EEN RONDE HALS. IN 8 VERSCHILLENDE WINTERKLEUREN.
TRUIEN 60,-
Terwijl de kruitdampen nog dicht
boven het Oosteuropese slagveld
hangen, buigen de Westeuropese
leiders zich dit weekeinde in Parijs
over de vraag wat de Europese Ge
meenschap kan en moet doen om
de ontwikkelingen in Oost-Europa
in goede banen te leiden. Maar de
verwarring is groot, zeker nu de
Duitse hereniging boven de markt
hangt.
door
Sjaak Smakman
De beroemde Duitse historicus
Haffner heeft ooit gezegd dat de ge
schiedenis heeft bewezen dat een
verenigd Duitsland te groot is voor
Europa. De vrees voor een her
nieuwde poging om een duizendja
rig rijk te stichten lijkt overdreven,
maar het is wel zeker dat een vere
nigd Duitsland een economische
grootmacht wordt. Als, zoals een
Westduitse industrieel dit weekein
de beweerde, de Bondsrepubliek
kans zou zien om de DDR-econo-
mie in vijf a tien jaar op te krikken
tot Westduits niveau, zou er een eco
nomische wereldmacht ontstaan
met een groter bruto nationaal pro-
dukt dan dat van Frankrvjk, Groot-
Brittannië en Italië samen.
Geen van de grote EG-landen
voelt er uiteraard iets voor om
straks als bijwagen aan cle Duitse lo
comotief mee te hobbelen. Vandaar
dat Thatcher alvast liet weten dat de
Duitse hereniging niet iri haar agen-
da staat. En de Fransen zijn vooral
bang dat de Duitsers zich straks af
wenden van de EG en de blik naar
het oosten richten. Bovendien zijn
ze in ruim een eeuw tijd drie keer
platgewalst door het Duitse leger.
De Westduitsers zien dat zelf ook
wel in, getuige de stroom van
trouwbetuigingen aan de NAVO en
de Europa 1992 deze week uit Bonn
en de tot treurens toe herhaalde
boodschap dat de hereniging van
Duitsland alleen kan plaatsvinden
binnen een Europees kader.
Hervormingen
De vraag hoe dat Europese kader er
uit moet zien, wordt voor een groot
deel bepaald door de ontwikkelin
gen in de Sovjetunie. Overal waar
Michael Gorbatsjov zijn neus laat
zien, begint het te gisten. Hij is de
storm die de oude bomen in het
Oostblok ontwortelt. Maar hoe ste
vig is zijn positie werkelijk? Heeft
hij met zijn glasnost en perestrojka
geesten opgeroepen die hij ,niet
meer in de fles kan krijgen? En wor
den die niet straks zijn ondergang,
zoals de Britse premier Thatcher
zich deze week openlijk afvroeg?
Net als Gorbatsjov zijn ook de an
dere nieuwe Oostblokleiders vooral
afhankelijk van het welslagen van
hun economische beleid. Slagen
hun economische hervormings
plannen, dan is hun positie onaan-
In Parijs werd een paar dagen geleden het einde
log herdacht.
tastbaar. Falen ze, dan ligt een willen alleen
machtsgreep op de loer en daarmee hervormingen stand houden. Op
terugval in de dictatuur
mee de Oostbloklanden nu nog zc
vertrouwd zijn.
Veel westerse (vooral Duitse) in
dustriëlen, en van hen zal het uitein
delijk moeten komen, willen wel
dat punt wordt het een een kwestie
van het kip en het ei. Want die her
vormingen kunnen alleen stand
houden als er investeringen komen
die de 'hervormde' economiën op
gang houden.
vesteren in Oost-Europa. Ze kijken De EG-leiders kunnen met een
al likkebaardend naar het enorme hulpplan die impasse doorbreken,
reservoir goedkope en redelijk ge- Zo'n plan zou ook de EG zelf ten
schoolde arbeidskrachten. Maar ze goede komen: er ontstaat een ge
heel nieuwe exportmarkt vlak naast
de deur. Voorzichtige stappen wor
den ook wel gezet. Kohl heeft flink
met zijn geldbuidel gerammeld in
Polen. Maar dat laat onverlet dat
nog niemand lijkt te weten hoe die
hulp precies gestalte moet krijgen.
De Twaalf hebben zelf na jaren
lang uiterst taai en moeizaam on
derhandelen koers gezet naar een
vrije interne markt, en daar lijkt de
eerstkomende jaren geen plaats
voor nieuwkomers. Frankrijk, mo
menteel voorzitter van de EG, voelt
er niets voor '1992' in gevaar te laten
brengen door de ontwikkelingen in
Oost-Europa. Vandaar ook de inge
laste top dit weekeinde. Die moet
voorkomen dat de belangrijke bij
eenkomst de week daarop in Straat
sburg over 1992 volledig de mist in
gaat omdat er alleen over Oost-Eu
ropa wordt gepraat.
Maar aan de andere kant hebben
de nieuwe Oosteuropese leiders
waarschijnlijk geen jaren de tijd om
te wachten tot ze mogen meedoen
op een Europese markt. De Russi
sche mijnstakingen en de eerste sta
king van 20.000 man tegen de nieu
we Solidariteit-regering in Polen
deze week geven aan dat veel Oost
europeanen hervormingen mooi
vinden, maar tegelijkertijd wel
brood op de plank eisen.
Een begaanbare weg lijkt voorals
nog het geven van een speciale be
gunstigde status aan de hervormen
de Oostbloklanden. De EG kent al
een dergelijke regeling voor de
voormalige koloniën, de zogeheten
ACP-landen, via het verdrag van
Lomé. Voor hen zijn, al is het op een
uiterst krenterige manier, de Eu
ropese tolmuren wat lager gemaakt.
Een dergelijke regeling kan ook
voor de Oosteuropese landen in het
leven worden geroepen. De Duitse
vice-voorzitter van de Europese
Commissie Bangemann pleitte eer
der deze week voor snelle onder
handelingen met de DDR, Polen en
Hongerije over langlopende han
delsverdragen en de openstelling
van de grenzen van de EG voor goe
deren uit die landen. Gevoegd bij
een soepele schuldsanering, nieuwe
kredieten en exportkredietgaran
ties kan de perestrojka een steun in
de rug krijgen en de weg worden
geëffend naar een verdere glasnost.
Op langere termijn kunnen ze dan
toetreden tot de EG, die, zoals Ban
gemann zei, "open hoort te staan
voor elke democratische staat in
Europa".
Een groot voordeel van die mars
route is dat de vraag van een Duitse
hereniging naar de verdere toe
komst wordt opgeschoven. Boven
dien: er is geld Voor. De EG heeft, zo
werd gisteren bekend, een meeval
ler van 4 miljard op de begroting.
Het ligt voor de hand dat geld in elk
geval voor een deel naar Oost-Euro
pa te sluizen. Verschillende Euro
politici hebben daartoe al opgeroe
pen. Of de regeringsleiders daaraan
gehoor geven, moet dit weekeinde
blijken.