S FIOD pakt kamerverhuur aan 'We komen steeds dichter bij de wortel van ziekte en gezondheid' 'Moeilijldieden rond nieuwe vuilverbranding op te lossen' "«aar» j.__ ,JlTLrJ LiiL Noordwijks burgemeester: Geen reden voor ongerustheid Unieke herfstsmog: schuld van binnenlandse vervuilers AZL voldoet aan norm reageerbuisbevruchting Consumenten houden vast aan goedkoop stroomtarief WOENSDAG 15 NOVEMBER 1989 REGIO PAGINA 15 Leidse wethouder Kuijers blijft optimistisch Een getekende impressie van de nieuwe vuilverwerkingsinstallatie die, als alles meezit, in de loop van 1993 in dit deel van de provincie in gebruik genomen wordt. (tekening Jan Brouwer) LEIDEN/NOORDWIJK - De belastingdienst heeft de afgelopen maanden een on derzoek gehouden naar de inkomsten uit toeristische kamerverhuur van Noord- wijkse pensionhouders en particuliere kamerverhuur ders. Het onderzoek werd gedaan door de inlichtingen dienst van de fiscale infor matie- en opsporingsdienst FIOD. De resultaten zijn in handen gegeven van de in spectie van de belastingen in Leiden. Daar wordt bekeken of de kamerverhuurders hun inkomsten hebben opgege ven. Is dat niet het geval, dan kan de betrokkenen een na- heffing worden opgelegd. De FIOD heeft de adressenbestan den van kamerverhuurders opge vraagd bij de gemeente, de VW en de bureaus die zich bezig houden met kamerbemiddeling. Particulie re verhuurders werden niet bena derd. Volgens woordvoerder J. Lohman van het ministerie van fi nanciën gaat het om een proefon derzoek. Lohman ontkent dat er concrete aanwijzingen waren dat er op grote schaal inkomsten werden achtergehouden voor de belastin gen. "Aan de andere kant, je gaat niet zomaar iets onderzoeken. Kennelijk -vond men het de moeite waard om dit nader te bekijken. Wanneer blijkt dat inkomsten uit kamerver huur op grote schaal niet worden opgegeven, is het mogelijk dat dit onderzoek tot andere steden wordt uitgebreid", aldus Lohman. Vanuit andere badplaatsen in de regio wordt de actie van de FIOD in Noordwijk met argusogen gevolgd. sche schade. LEIDEN De provincie Zuid-Hol- dient te worden goedgekeurd. Zij land heeft gisteren voor het eerst te pleiten voor grote terughoudend- maken gehad met herfstsmog die heid bij het treffen van dergelijke het voornamelijk aan zichzelf te maatregelen vanwege de wijten heeft'. De luchtverontreini ging is veroorzaakt door Nederland se bedrijven en auto's. Voorgaande smogperioden waren voor een be langrijk deel het gevolg van import van luchtvervuiling uit het buiten land. Volgens deskundige Onder de Linden van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in Bilthoven is deze herfstsmog in zekere zin uniek te noemen. "We hebben wel al eerder smog in de herfst gehad als gevolg van een gro te aanvoer van vuiligheid uit het buitenland, gevolgd door windstil te. De Nederlandse verontreiniging kwam dan bovenop de al aanwezige troep. In dit geval is er van import van vuil veel minder sprake ge weest". Vanmorgen om tien uur is het smogalarm weer ingetrokken. Van nacht is de wind opgestoken en wordt er schonere lucht aange voerd. Afgelopen zomer heeft de provin cie zeven keer voor smog moeten, waarschuwen. In één geval werden slechts bedrijven op de hoogte ge steld, een maatregel die van veel kanten protesten opriep. Sindsdien wordt, zodra er sprake is van ver hoogde verontreiniging, een alge mene (voor)waarschuwingsfase af gekondigd. Gemeentebesturen in deze regio buigen zich nog over de te nemen maatregelen wanneer er sprake zou zijn van een alarmfase. Volgens G. in 't Veld van de afdeling milieu van de gemeente Leiden gaat het in deze streek om kleinere bedrijven, die niet door de gemeente kunnen wor den verplicht het proces stil te leg- gen. Ook buigen de gemeenten zich over vermindering van het autover keer bij smogalarm. De uitkomsten van onderzoeken hierover worden echter pas volgend jaar verwacht. De werkgeversorganisaties NCW en VNO hebben in een brief aan mi nister Alders (milieu) geschreven dat een besluit om verkeersmaatre gelen te treffen in geval van smog- vorming eerst door het kabinet De kamerverhuur is een belangrij ke bron van inkomsten voor de be volking in badplaatsen. Kamerverhuur bij particulieren is van grote betekenis voor het toeris me in de zomermaanden. Directeur W. Roovers van de VW in Noord- wijk schat dat circa de helft van de 4600 beschikbare bedden in de par ticuliere sector zijn te vinden. De VW heeft openlijk verklaard niet gelukkig te zijn met de actie van de FIOD. Roovers vreest een schokeffect onder de verhuurders wat ertoe kan leiden dat een aantal van hen besluit zich terug te trek ken uit deze markt. "Ik zou dat jam mer vinden. Het toerisme in Noord- wijk kan niet zonder", zegt Roovers. Om de onrust weg te nemen, hield de VW vorige week een bijeen komst voor de kamerverhuurders waar een belastingdeskundige tekst en uitleg gaf over mogelijke conse quenties van de actie van de FIOD. Ook Noordwijks burgemeester J. Hoffmann vreest een schrikeffect maar wijst er op dat de betrokkenen geen reden hebben om zich onge rust te maken. "Gemiddeld wordt voor kamerverhuur 25 gulden per nacht per persoon gerekend. Trek daar de onkosten voor de kamerver huurder van af en er blijft relatief slechts een klein deel over dat als inkomsten moet worden opgege ven. Kamerverhuur blijft een inte ressante bezigheid voor Noordwij- kers. Zenuwachtig hoeven alleen de te worden die belasting ontduiken en met hen heb ik geen medelijden", zegt Hoffmann. De gemeente Noordwijk heeft in middels een fonds van 1500 gulden in het leven geroepen waarop parti culieren een beroep kunnen doen wanneer zij deskundig advies nodig hebben bij de verwerking van hun belastingaanslag- of opgave. De ge meente heeft dat gedaan omdat de verhuurders bij de introductie van de toeristenbelasting enkele jaren geleden was beloofd dat de gemeen te geen namen en adressen zou doorgeven aan de belastingdienst. "Die belofte heeft de gemeente niet gestand kunnen doen", zegt Hoffman. "Wij waren volgens de wet verplicht inzage in onze bestan den te geven. Het lijkt mij vanzelf sprekend dat de gemeente zich aan de wet houdt". LEIDEN "Die nieuwe vuil verwerkingsinstallatie moet er komen. Er liggen nog een paar flinke problemen, ik geef het toe. En de tijd dringt. Je zou kunnen zeggen: dit is allemaal zo groot, laat de provincie of het rijk het maar opknappen. Maar ik blijf optimistisch. Ik ga er nog altijd van uit dat de ge meenten de moeilijkheden sa men kunnen oplossen. En daar om denk ik dat het lukt om aan het einde van dit jaar een be sluit te nemen over de nieuwe installatie", zegt de Leidse wet houder F. Kuijers, voorzitter van het Samenwerkingsver band Afvalverwijdering Zuid- Holland West (SAVA). De SAVA, waarbij 35 gemeenten in Zuid-Holland zijn aangesloten, moet eind december beslissen waar de nieuwe vuilverbranding in dit deel van de provincie wordt neerge zet. Maar voordat dat besluit kan vallen, moeten er eerst nog een paar flinke 'hobbels' worden genomen. Het samenwerkingsverband zelf heeft twee plaatsen op het oog: Ypenburg in Leidschendam en de Dwarstocht-Oost in Zoetermeer. Het terrein bij Ypenburg wordt ech ter opgeëist door de vliegtuigfa briek Fokker, die zegt dat ze sinds 1955 een optie heeft op de grond. En bij de Dwarstocht-oost kan pas wor den gebouwd als de provincie aan een vurige wens van de gemeente Zoetermeer heeft voldaan: de aan leg van een nieuwe ontsluitingsweg in noordelijke richting. "Onze juristen bestuderen nu de claim van Fokker. We bekijken wat we daarmee kunnen doen. En over de wens van Zoetermeer zijn nog volop gesprekken gaande. Overi gens is de aanleg van die weg geen eenvoudige zaak. Niet alleen van wege de kosten, maar ook om het feit dat die door het Groene Hart gaat. Maar misschien zijn er nog an dere oplossingen mogelijk", stelt Kuijers. Openbaar vervoer De gemeente Zoetermeer wil de nieuwe weg omdat ze bang is voor een grote toename van de verkeers druk wanneer vuilniswagens straks naar de Dwarstocht-Oost rijden. "Dat kan inderdaad een probleem worden. Je zou het echter kunnen oplossen door het openbaar vervoer naar Zoetermeer te verbeteren. Daarmee ontlast je de wegen ook". Over de claim van Fokker wil de Leidse wethouder nog niet al te veel kwijt. Hij sluit echter niet uit dat, als de optie niet van tafel is te krijgen, de SAVA in Leidschendam mis schien naar een ander terrein kan uitwijken. Daarnaast spelen nog de bezwa ren van onder meer de gemeente Rijswijk. Die voelt niets voor de bei de plaatsen en heeft daarom twee al ternatieve plekken laten onderzoe ken: de Maasvlakte en Moerdijk. "De Maasvlakte hebben wij in een eerder stadium ook laten onderzoe ken als mogelijkheid. Die viel toen af omdat ze te ver weg ligt. Het is niet te doen om vuilniswagens op en naar te laten rijden naar de Maas vlakte. De oplossing is dan om over slagstations te bouwen, maar dat bleek veel te duur". Kuijers stelt echter dat de SAVA alle mogelijkheden serieus zal be kijken. "En eind december zal dan de beslissing vallen. En dat besluit moet er komen, want de Leidse en de Haagse vuilverbranding dienen op zo kort mogelijke termijn te wor den gesloten. We kunnen die niet, om maar wat te noemen, nog een jaar of vijf open houden. De Leidse vuilverbranding voldoet absoluut niet aan de normen en om haar te moderniseren zou een bedrag van tenminste 60 miljoen gulden nodig zijn. Voor de Haagse installatie, waarvoor per 1 januari 1990 een nieuwe vergunning nodig is, geldt hetzelfde verhaal". De nieuwe installatie zal, als alles meezit, in de loop van 1993 gaan draaien. De vuilverbranding krijgt een capaciteit van ongeveer 700.000 ton vuil per jaar en zal mogelijk te gen de 800 miljoen gulden kosten. "Een enorme investering, maar daarmee krijgen we wel een van de schoonste installaties van Neder land. De uitstoot aan stof, zwavel- oxide en stikstofoxide ligt bij voor beeld lager dan wat er nu al normaal in de lucht boven Zuid-Holland voorkomt". 'Snel onderzoek naar gezondheidssituatie omgeving Schiphol' DEN HAAG/SCHIPHOL - Het Tweede Kamerlid Lankhorst (Groen Links) heeft de minister van verkeer en waterstaat gevraagd een onderzoek te laten instellen naar de gezondheidssituatie van bewoners in de omgeving van Schiphol. De re sultaten van dat onderzoek moeten volgens Lankhorst worden betrok ken bij de beoordeling van de uit breidingsplannen van de luchtha- Lankhorst komt met de vragen aan de minister naar aanleiding van onderzoeken naar de vervuiling door het luchtvaartverkeer en de re actie daarop, eergisteren, van het Platform Leefmilieu regio Schip hol. Die wil dat de uitbreidingsplan nen van Schiphol worden opge schort totdat bekend is wat de effec ten daarvan zijn op het milieu. 'Janmaat tegenhouden' LEIDEN - Anti-fascistische comités in Zuid-Holland beraden zich over de vraag of zij fascistische organisa ties hard moeten aanpakken of moet doodzwijgen. Op 21 november is hierover in Gouda een bijeen komst, georganiseerd door de Stichting Provinciaal Platform Anti Racisisme. Volgens woordvoerster Marike Reijntjes is het belangrijk dat tegen de Centrum Democraten van Jan maat, die aan de gemeenteraadsver kiezingen op 21 maart 1990 deelne men, een vuist wordt gemaakt. "Het grootste probleem van deze tijd is dat fascisme geen taboe meer is", al- duszReijntjes. "Je kunt tegenwoor digzomaar zeggen dat de buitenlan ders het land uit moeten". Symposium over preventieve gezondheidszorg LEIDEN Zoeken n wegen die de gezondheid ten goe de komen. Aan de ene kant bete kent dat het voorkómen van ziek ten en aan de andere kant het be vorderen van de gezondheid. In de jaren negentig staan ze cen traal. Nu is het al duidelijk merk baar hoe heftig de gezondheids zorg in beweging is. Het accent wordt verlegd en er worden nieu we keuzes gemaakt. Voorkeur lijkt daarbij te ontstaan voor groe pen die bijzondere risico's lopen. door Jan Westerlaken Het Nederlands Instituut voor Praeventieve Geneeskunde (NIPG) houdt zich al zestig jaar met preventie bezig. Dat viert het NIPG morgen met een symposi um 'Prioriteiten in Preventie' in de Leidse Pieterskerk waar wordt gepraat over beleid, onderzoek, geld en de invloed van het werk op de gezondheid. Preventie scoort hoog, zegt dr. W.J.M. van Duyne, de directeur van het NIPG die in februari af scheid neemt van het instituut. Over het begrip gezondheid stelt Van Duyne, dat die wordt be paald door erfelijke factoren, de omgeving waarin de mens leeft, zijn gèdrag en de zorg die hij krijgt. De overheid heeft preventie hoog in haar vaandel staan. Daar om voert die overheid een beleid dat niet puur medisch is, maar juist is afgestemd op die andere elementen die de gezondheid be palen. "Want", vertelt dr. Van Duyne, "het gaat in het leven niet alleen maar om het behandelen van ziekten. Ook kijken naar die andere elementen die buiten de gezondheidszorg liggen, spelen hierin een rol". Gedrag Van Duyne vraagt zich daarbij di rect af hoe je het gedrag van de mensen ten aanzien van hun ge zondheid (misbruik alcohol, NIPG-directeur Van Duyne: "Het gaat in het leven niet alleen maar om het behandelen van ziekten. Ook kijken naar die andere elementen die buiten de gezondheidszorg liggen, spelen een rol", (foto Henu Bouwman) drugs e.d.) kan veranderen. Pre ventie, aldus de NIPG-directeur, is een heel breed begrip. Dus kan niet alles tegelijk. "Je moet goed kiezen wat je gaat doen. Om te kiezen moetje weten en om te we ten moet je wetenschappelijk on derzoek doen", zo filosofeert hij. Zestig jaar preventie. Er is nogal wat veranderd in al die ja ren. Van Duyne vertelt dat het NIPG in het leven werd geroepen op initiatief van de Leidse univer siteit. De vakgroep kindergenees kunde zat met het probleem dat er in het eerste kwartaal van de negentiende eeuw veel baby's stierven. Infectieziekten, voeding en het verkeerd omgaan met de kinderen lagen hieraan ten grondslag. Preventie werd toen bekeken vanuit het oogpunt van hygiëne. Kindergeneeskunde was een belangrijke invalshoek. De situatie in Nederland is in grijpend gewijzigd. De kinder sterfte in ons land is, wereldwijd gezien, heel laag. Betere voeding, inentingen en consultatiebureaus hebben ertoe bijgedragen dat Ne derland zo hoog scoort. Toen werden hygiëne en ziekte bestrijding als de belangrijkste zaken gezien. Het huidige werk terrein is breder. De omgeving van de mens wordt erbij betrok ken. Maar ook armoede, welvaart en cultuur betrekt het NIPG bij zijn preventieve werk. Inmiddels heeft men ook erkend dat er nogal wat ongezonde factoren in het werk kunnen zitten. De bloot stelling aan chemicaliën en harde geluiden zijn daarvan enkele voorbeelden. Tevens krijgt de ge zondheid van ouderen de nodige aandacht. Prioriteit Van Duyne verwacht dat de uit komst van het symposium zal aantonen dat er breder naar de ge zondheidszorg moet worden ge keken en er meer aandacht voor het gedrag van het gezin moet zijn. "Er zal vaker worden geke ken naar milieu en werk. De ont wikkelingen op medisch-tech- nisch vlak kunnen invloed op de preventie hebben. Dat gaat ra zendsnel.. We komen steeds dich terbij de wortel van ziekte- en ge zondheidsprocessen in het li chaam. Daaruit komt kennis voort waarmee je kunt voorspel len op welk vlak de risico's voor de gezondheid liggen. De ene mens krijgt gemakkelijker een hartinfarct, de ander darmkan ker. Inderdaad, het roept ethische vragen op, maar het opent ook mogelijkheden om mensen lan ger te laten leven. Buiten de klas sieke zorg ontwikkelt een nieuwe wereld van perspectieven Of de gezondheidszaken er over tien jaar anders zien? Van Duyne denkt dat een aantal din gen niet zal veranderen. "Mensen blijven ziek worden. Daarom is het nodig dat de zorg aan bed goed blijft en nog verder uit breidt". De NIPG-directeur is van mening dat de preventieve ge zondheidszorg buiten het me disch circuit steeds meer vorde ringen maakt: het voorkomen van ziekten en ziekten in een vroeg stadium ontdekken. Succes bij 20 van de 100 behandelingen LEIDEN Het academisch zieken huis Leiden krijgt definitieve toe stemming voor reageerbuisbe vruchting. Vijf andere ziekenhuizen in het westen van Nederland mogen de behandeling eveneens voor on bepaalde tijd toepassen. De zes vol doen aan de normen van het College voor Ziekenhuisvoorzieningen. Het college adviseert de minister om acht andere ziekenhuizen een voorlopige vergunning te verstrek ken. Het college vindt dat noodza kelijk, omdat anders alles in het westen is geconcentreerd en andere delen van het land verstoken blij ven van deze voorziening. In totaal zijn er dan veertien centra voor kunstmatige bevruchting. De SGP-fractie in de Tweede Ka mer heeft staatssecretaris H. Si mons van volksgezondheid ge vraagd om het aantal centra voor reageerbuisbevruchting te ver minderen. De fractie wil weten wat de bewindsman van plan is met het advies van het College voor Ziekenhuisvoorzieningen. Dit college wil aan acht centra die niet aan de normen voldoen een voorlopige vergunning verstrek ken voor het toestaan van kunst matige bevruchting. Echt gelukkig is het college echter niet met deze gang van zaken. Ei genlijk zou er in Nederland maar plaats zijn voor vijf centra waar de uiteindelijke bevruchting kan plaats hebben. Het wegzuigen van rijpe eicellen mag ook in andere zie kenhuizen, het bevruchten ervan is voorbehouden aan de centra die daarvoor vergunning hebben. Hier moet ook het embryo worden terug geplaatst in de baarmoeder, omdat de wet verbiedt dat een embryo over straat wordt vervoerd. Vijf centra zouden voldoende zijn. Mevrouw Jongkind van het college vertelde vanmorgen dat de Ziekenfondsraad de experimenten van die vijf ziekenhuizen vergoed de. Alleen, andere ziekenhuizen wierpen zich ook op de zogenaamde in vitro fertilisatie terwijl daar niet tegen werd opgetreden. Ze namen biologen in dienst die nu veel te weinig werk om handen hebben. Zo ontstond wildgroei. Veel is daar nu niet meer tegen te doen. De aan vraag weigeren om IVF te mogen toepassen, maakt geen schijn van kans als de centra daar beroep tegen aantekenen bij de Raad van State. Vandaar het positieve advies van het college voor de veertien vergun ningenvragers. Het advies van de Ziekenfonds raad gaat uit van een uitbreiding van vijf tot elf ziekenhuizen. De be handeling van een onbeperkt aantal vrouwen wordt betaald. Dit advies is echter op de laatste vergadering aangehouden omdat het CNV en de werkgevers zich tegen de uitbrei ding hebben uitgesproken. Zij vin den dat juridische en ethische kwesties eerst moeten worden op gelost. De kritische opmerking van het college is niet van toepassing op het AZL. In Leiden hadden tussen juni vorig jaar en april 1989 ongeveer honderd IVF-behandelingen plaats waarvan er twintig succesvol uit pakten. Woordvoerder Dirk Ketting vertelde dat het AZL thans met een wachtlijst werkt. Of dié in de loop van het volgend jaar kan worden weggewerkt is niet bekend, omdat het ziekenhuis nog niet weet hoe veel behandelingen er worden toe gestaan. Vorig jaar kwam het Rotterdamse Dijkzigtziekenhuis in opspraak rond de IVF. In een aantal gevallen liepen moeder en kind geelzucht op. Ketting kon niet vertellen of dit naar Leiden heeft doorgewerkt. Volgens hem niet, omdat het AZL met een wachtlijst moet werken voor reageerbuisbevruchting.- Plan topcentrum kankeronderzoek ROTTERDAM/LEIDEN Vijf gezondheidsinstellingen, waaronder het AZL, in Zuid- Holland bundelen de krachten om te komen tot een topcen trum voor kankeronderzoek dat nationale en internationa le betekenis heeft. Het initiatief daartoe is ge nomen door de Erasmus Uni versiteit, het Academisch Zie kenhuis Dijkzigt en de Daniël den Hoedkliniek uit Rotter dam. De drie, die deze week een intentieverklaring onder tekenden, willen ook TNO en het AZL bij de plannen be trekken. Tussen de Rotter damse instellingen en het AZL wordt al geruime tijd op diver se terreinen samengewerkt. Deze week gaat een commissie aan het werk om te onderzoe ken hoe deze samenwerking in het kankeronderzoek gestalte kan krijgen. Onderdeel van de nauwere samenwerking is tevens het streven om de Daniël den Hoedkliniek te verplaatsen naar een nieuw te bouwen zie kenhuis naast het AZR en de medische faculteit. LEIDEN - De verbruikersraacl.van de EWR blijft zich verzetten tegen het afschaffen van het goedkope middagtarief voor elektriciteit. De raad wil eerst dat de directie uitge breid onderzoekt wat de gevolgen zijn van een dergelijke- maatregel. De raad stelt de directie daarbij voor te bekijken of het tarief met op andere uren in de middag kan gel den en of een verdere verlaging van het goedkope nachttarief mogelijk is. De raad vindt voorts dat de ver hoging van het vastrecht voor gas beperkt moet blijven tot 12 gulden. De directie wil dit vastrecht met 27 gulden verhogen tot 96 gulden per jaar. De directie van de EWR wil het goedkope middagtarief voor stroom afschaffen omdat dit vol gens haar achterhaald is. Het is ooit ingevoerd omdat het verbruik 's middags te laag was om de centrale rendabel te laten draaien. Inmid dels is het stroomgebruik in de mid daguren op een normaal niveau ge komen. De verbruikersraad - een advies orgaan voor de directie - vindt dat er op dit moment onduidelijk is wat precies de gevolgen zijn van het af schaffen van het goedkope tarief. Hij sluit bijvoorbeeld niet uit dat de centrale hierdoor in de ochtend- en late middaguren overbelast kan ra ken. De directie van de EWR wil wel de hogere stroomkosten, die de con sument straks betalen als het mid dagtarief vervalt, compenseren met een verlaging van het nachttarief. De verbruikersraad stelt nu voor dit nachttarief nog verder omlaag te brengen. De consument zou daar door worden aangemoedigd zuinig met energie om te springen. De EWR-directie wil het vast recht voor gas verhogen omdat zij, door een andere opzet van de in koop van gas. straks een groter fi nancieel risico loopt. De verbrui kersraad vindt echter dat de direc tie een deel van dit risico nu twee keer gaat verhalen op de consu ment. Vandaar zijn voorstel om de verhoging te beperken tot 12 gul den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 15