'We krijgen hier schadeclaims
naar Amerikaans voorbeeld'
Ontmoetingen joden en christenen gaan door
Verzekeraars wacht gouden tijd in Nederland
PAGINA 2
DINSDAG 14 NOVEMBER 1981
ROTTERDAM De verzeke
ringssector hoeft zichzelf niet
te verzekeren tegen slechte
tijden. De belangstelling voor
verzekeren zal in het komen
de decennium fors toenemen,
verwacht prof. dr. L.M. van
Leeuwen, president van de
raad van bestuur van het assu
rantieconcern Stad Rotter
dam anno 1720, de oudste ver
zekeringmaatschappij van het
Europese vasteland.
door
Hans Roodenburg
De veranderende samenstelling
van de bevolking naar leeftijd, de
toenemende individualisering en
het groeiend gevoel van onzeker
heid door criminaliteit en vandalis
me doen volgens hem de behoefte
aan verzekeringen stijgen. "De ko
mende tien jaar wordt de categorie
mensen van omstreeks 45 jaar de
grootste groep in onze samenleving.
Dat zijn de mensen die het meest
aan verzekeringen denken. Ze ko
pen woningen, passeren de inko
mensgrens van het ziekenfonds,
treffen voorzieningen voor hun kin
deren en denken op die leeftijd seri
eus aan de oude dag".
De individualisering is volgens
Van Leeuwen een belangrijke twee
de factor die de groei van het aantal
verzekeringen extra zal stimuleren.
"De nieuwe generaties verwachten
niet meer alle heil van de overheid,
die in de verzorgingsgedachte van
vroeger moest zorgen voor brede
voorzieningen van de wieg tot het
graf. De jongeren van nu willen een
stuk verantwoordelijkheid hebben
voor hun eigen toekomst en die
naar hun eigen inzichten indelen".
De derde positieve factor voor de
verzekeringssector is het groeiend
aantal huishoudens. Jongeren gaan
veel vroeger het huis uit en zelfstan
dig wonen. Door het hoge aantal
echtscheidingen worden huishou
dens gesplitst waarna elk huishou
den zijn eigen verzekeringen nodig
heeft.
Ten slotte is er nog de toenemen
de (kleine) criminaliteit en het van
dalisme die direct ook hun invloed
hebben op het verzekeringswezen.
Van Leeuwen: "Verzekeringmaat
schappijen leven bij de gratie van
onzekerheid. Als de mensen zich
onzekerder voelen, sluiten ze meer
verzekeringen af'.
Natuurlijk brengt de toenemende
criminaliteit voor de verzekerings
branche grotere risico's met zich
mee. Maar die vallen volgens Van
Leeuwen te overzien. Bovendien
worden maatregelen genomen om
schadeuitkeringen te beperken,
zoals bepaalde eigen risico's bij
diefstal uit auto's en uit woningen
en preventie-eisen om inbraak te
bemoeilijken.
Inbreker
Van Leeuwen verwacht wel in de
hele sfeer van de aansprakelijkheid
in ons land "Amerikaanse ontwik
kelingen". Daarmee bedoelt hij dat
mensen, bedrijven en instellingen,
die op een of andere wijze letsel of
schade hebben opgelopen, dat in
hoge schadeclaims proberen te ver
halen.
"Het gekste voorbeeld dat ik heb
gelezen is dat van een inbreker die
van een dak van een school was ge
gleden. Het schoolbestuur werd
door de inbreker aansprakelijk ge
steld voor een schadebedrag van 2,5
miljoen dollar. Zijn advocaat had
als argument gebruikt dat een dak
goed in orde moet zijn, want stel je
voor dat een brandweerman daarop
moet klimmen om een brand te
blussen. Dit is toch eigenlijk te gek
om los te lopen: een inbreker krijgt
een schadevergoeding".
Heel gewoon is in de Verenigde
Staten ook, in tegenstelling tot Ne
derland, dat ouders van kinderen
die een verkeersongeluk hebben
gehad hoge vergoedingen (vaak
miljoenen dollars) als genoegdoe
ning voor geleden immateriële
schade claimen. "Er zijn afschuwlij-
ke voorbeelden dat als in de Vere
nigde Staten een kindje is doodge
reden dat keihard in dollars wordt
vertaald. In Nederland is dat nog
lang niet het geval. Ouders verwer
ken hun enorme verdriet en denken
er niet aan hun leed deels te laten
vergoeden door een geldbedrag".
Dat dit in Nederland nog niet ge
beurt, schrijft Van Leeuwen ook toe
aan het feit dat ons rechtsstelsel en
onze mentaliteit anders zijn. Toch
sluit hij niet uit dat in de toekomst
langzaam maar zeker steeds meer
vergelijkbare juridische procedures
in gang worden gezet. In Amerika
wordt overigens niet voor niks de
advocatuur de meest florerende
dienstverlenende branche ge
noemd. In ons land zullen de polis
sen ook steeds meer rekening hou
den met de 'verhaalsmogelijkhe-
den'. Van Leeuwen wijst in dit ver
band ook op het gehele vraagstuk
van de milieuvervuiling en de aan-
sprakelijkkheid van de bedrijven
daarin.
Autoverzekeringen
De meest woelige sector in de Ne
derlandse verzekeringsbranche is
traditioneel de autoverzekeringen.
Na forse premieverhogingen in de
afgelopen jaren (soms meer dan 10
percent per jaar) en aanpassingen
van de verzekeringsvoorwaarden is
de bedrijfstak als geheel weer finan
cieel gezond geworden. De meeste
maatschappijen maken weer winst
en. Maar bijna cyclisch is volgens
Van Leeuwen dat sommige collega-
verzekeraars dan ook direct weer
onrustig worden en 'leuke dingen'
gaan bedenken om tot grotere om
zet te komen.
"Op dit moment brandt het lont
alweer voor een nieuwe prijzenoor
log. We hebben het beginjaren tach
tig ook gezien. De meeste maat
schappijen hadden een aantal pri
ma jaren achter de rug. Ze zaten
flink in de slappe was, mede door
dat in die recessiejaren veel minder
auto werd gereden waardoor de
schaden eveneens waren teruggelo
pen. Er werden nieuwe premiesys
temen, zoals de bonus/malus, be
dacht om nieuwe klanten te wer
ven. Dat betekent dan meestal datje
mensen bij je concurrent wil weg
halen. Er werden enorme kortingen
gegeven als je schadevrij reed. En
de straffen, die konden oplopen tot
20 percent boven de basispremie als
je veel schade had gemaakt, werden
niet of nauwelijks toegepast".
"Daarnaast werden leuke kortin-
"gen gegeven aan mensen uit bepaal
de, minder drukke regio's, aan
vrouwen, en aan verschillende be
roepsgroepen. Bekend is bijvoor
beeld de 'ambtenarenkorting'. Daar
bestond ook een grapje over: amb
tenaren krijgen die korting omdat
zij nooit met hun auto in de spits zit
ten...".
"En als één maatschappij voorde
len gaat geven, dan neemt een ande
re dat al gauw over want men wil
niet zijn klanten kwijt raken. Het
gevolg daarvan was dat de maat
schappijen door al die leuke dingen
ongeveer 20 tot 25 percent van hun
premie-inkomsten aan hun verze
kerden teruggaven. In de jaren van
af 1983 begon de economische ople
ving goed door te werken. Er werd
weer méér gereden en er kwamen
dus ook weer méér schaden. Toen
bleek dat de autoverzekeringsbran
che veel te veel had weggegeven.
Vele autoverzekeraars doken fors in
de verliezen. Sommige maatschap
pijen boekten zelfs op hun premie
inkomsten een technisch verlies
van 25 percent".
Van Leeuwen. "Vrouwelijke automobilisten krijgen korting omdat ze aanwijsbaar minder brokkeii maken dan
mannen". (foto gpd>
Gecorrigeerd
i de c
Hoe de auto-eigenaren
currentieslag op de verzekerings-
markt hebben geprofiteerd, blijkt
uit een berekening van de Stad Rot
terdam, die volgens Van Leeuwen
nog niet eens met alle waanzinnige
kortingen is meegegaan. Zo betaal
de een auto-eigenaar voor een mid
denklasse auto met een catalogus-
waarde van f 25.000 met een maxi
male no-claimkorting van 50 per
cent in 1981 vóór de invoering
van het zogenoemde bonus/malus
systeem bij Stad Rotterdam een
all risks premie van circa f 1600. In
1988 was dat met een maximale bo
nuskorting van 75 percent een pre
mie van circa f860.
In de laatste jaren zijn de premies
aardig 'gecorrigeerd'. Ze gingen in
de jaren 1986, 1987 en 1988 gemid
deld meer dan tien percent omhoog,
zeker in de grote steden waar de ri
sico's veel groter zijn dan op het
platteland. Maar dat niet alleen: ook
in alle franje werd gesneden. Mede
ook door het toenemend aantal (ra-
dio)diefstallen uit auto's werden de
eigen risico's bij schaden aan de ei
gen auto verhoogd. Bovendien ver
vallen no-claim kortingen sneller en
is de uitkering bij diefstal van auto
radio's gemaximaliseerd tot f 1000.
Stad Rotterdam geeft overigens
nog wel steeds extra korting aan
vrouwen. Die korting (bij entree,
dus als zij voor de eerste keer een
autoverzekering afsluit) kan oplo
pen tot zelfs 20 percent. Van Leeu
wen: "Vrouwelijke automobilisten
maken aanwijsbaar minder brok
ken dan
Alle maatregelen die zijn getrof
fen om de ongunstige resultaten in
autoverzekeringsbranche als ge
heel om te buigen hebben hun uit
werking niet gemist. "Dat zette zo
den aan de dijk. De autoverzekaars
kunnen dit jaar weer gemakkelijker
adem halen. Er worden goede resul
taten behaald. Op 1 juli dit jaar zijn
de premies niet verhoogd en ook
per 1 januari zal dat niet gebeuren.
Maar gelijk begint de onrust weer.
In tijden dat het slecht gaat, zie je
saneringen. Maar nu het beter gaat,
willen ze meer. Ze willen het porte-
feuilleverlies goed maken. Dan
worden allerlei nieuwe dingen be
dacht. De eerste extra regio-kortin
gen hebben zich al aangediend. In
een overvolle markt heb je binnen
de kortste keren weer een prijzen
slag".
Concurrentieslag
Het assurantieconcern stelt dat ook
in andere schade-sectoren de mes
sen worden geslepen. In de inboe
del- en opstalverzekeringen probe
ren maatschappijen ook al klandi
zie met kortingen of premieverla
gingen bij de concurrentie weg te
trekken. "Diezelfde concurrent ac
cepteert een dergelijke operatie na
tuurlijk niet en acht zich gedwon
gen te reageren met een nog grotere
premieverlaging en/of een nog
mooiere verbetering van de algeme
ne polisvoorwaarden. Op deze wijze
wordt elke schadeverzekeraar ge
dwongen naar een lager prijsniveau
te gaan, waarbij uiteindelijk steeds
veer blijkt dat de onderlinge con-
•urrentieverhoudingen niet of nau
welijks zijn gewijzigd. Gevolg van
dit alles is meestal dat de resultaten
binnen korte tijd weer in het rood
geschreven worden".
Stad Rotterdam heeft volgens
Van Leeuwen aan de uiterste kor
tingen niet meegedaan, waardoor
ook de autoverzekeringstak nooit
zo diep in de rode cijfers is gedoken
als vele van de concurrenten. "In de
schadeverzekering als geheel voe
ren wij een terughoudend beleid.
Wij vinden dat je concurrentie in
kwaliteit moet aangaan en minder
in prijzen. Je ziet bij maatschappij
en die hoge kortingen geven, dat de
coulance ook minder wordt. Wij ge
ven cliënten nog wel eens het voor
deel van de twijfel".
Het assurantieconcern hecht gro
te waarde aan de tussenpersonen
die de verzekeringen afsluiten: de
zelfstandig werkende ondernemers
in de assurantiebemiddeling. Zij
kunnen volgens Van Leeuwen de
klantenkring van Stad Rotterdam
(voor het overgrote deel particulie
ren en ondernemers in het middel
en kleinbedrijf) het beste adviseren
en bij schaden begeleiden. Hij geeft
schoorvoetend toe dat de zoge
noemde 'direct Writers' maat
schappijen als Centraal Beheer,
Ohra en Zilveren Kruis, die particu
lieren rechtstreeks voor hun verze
keringen benaderen best goedko
per kunnen zijn (de provisies van de
tussenpersonen hoeven niet wor
den betaald), maar zet vraagtekens
bij de kwaliteit van de dienstverle
ning.
Het is volgens Van Leeuwen de
vraag of mensen, die zelf hun zaken
moeten regelen, ook in de gaten
houden of die maatschappijen nieu
we kortingen en gunstige voorwaar
den invoeren. De onafhankelijke
tussenpersoon doet dat wel en geeft
"een gegarandeerd goed advies".
"Hij kijkt niet naar ;;n maatschap
pij, maar naar een serie mogelijkhe
den. Hij hoüdt in de gaten dat u voor
sommige dingen niet dubbel bent
verzekerd en zorgt voor de polis
voorwaarden die u wenst. Bij scha
den is snelle afhandeling gewaar
borgd en worden misverstanden
tussen de cliënt en de verzekeraar
voorkomen".
Hoewel Van Leeuwen erkent, dat
af en toe onder de assurantietussen
personen ook wel mensen rondlo
pen die zich er gemakkelijk vanaf
maken, meent hij dat dit toch on
misbare schakels zijn voor zowel de
verzekerde cliënt als voor de kwali
teitsmaatschappijen. Bovendien
worden de wettelijke vakbekwaam
heidseisen en registratievoorschrif
ten voor de onafhankelijke assuran
tiebemiddelaars nog verscherpt.
Levensverzekering
In het leven- en hypotheekbedrijf,
wat betreft winstgevendheid tradi
tioneel een van de beste onderdelen
van het verzekeringsbedrijf, is het
voor ondernemingen interessant
dat dankzij de kabinetscrisis de zo
genoemde 'brede herwaardering'
een jaar is opgeschoven. De in
gangsdatum voor een aantal fiscaal
onaantrekkelijke maatregelen op
het gebied van de gemengde verze
keringen wordt daardoor pas 1 ja
nuari 1991. Stad Rotterdam ver
wacht dan ook dat vele mensen nog
willen profiteren van het oude be
lastingregime bij het afsluiten van
levensverzekeringen.
Een van de succesvolste (indivi
duele) levensverzekeringen van
Stad Rotterdam is het Waerdye Lijf-
rentespaarplan, waarbij de premie
naar keuze wordt belegd in de vier
fondsen van de Robeco Groep, Ro-
beco en Rolinco (beide aandelen
fondsen), Rorento (obligaties) en
Rodamco (onroerend goed). De ver
zekerde kan tussentijds tevens de
opgebouwde waarde verplaatsen
van fonds naar fonds. Volgens Van
Leeuwen heeft ook het jongste
'beurskrachje' nauwelijks invloed
cp de toenemende populariteit van
een dergelijke oudedagsvoorzie
ning op aandelenbasis. "Het is his
torisch bewezen dat een belegginj
in aandelen op lange termijn geziei
een beter rendement oplevert da»
een belegging in vastrentend(
waarden".
Spaarhypotheken
Een ware concurrentieslag in dt.
banken- en verzekeringsbranche i:
er aan de gang op het gebied van dt
spaarhypotheken: een plotseling
nieuw fenomeen op de hypotheek
markt. De spaarhypotheek combi
neert de voordelen van een annuij
teitenhypotheek en van een leven,
hypotheek (kapitaalsuitkering op
de einddatum of bij overlijden daar
voor) en is fiscaal zeer interessanl
(omdat het rentedeel tijdens de hele
looptijd hoog blijft) voor mensen
met een inkomen hoger dan 35.000 a
40.000 gulden.
Stad Rotterdam, die sinds juni dit
jaar ook een dergelijk vorm onder
de naam succeshypotheek biedt,
verwacht hierop dit jaar en volgend
jaar een grote toeloop omdat deze
vorm na de brede herwaardering
aantrekkelijker wordt. Het assuran
tieconcern werkt in deze en andere
hypotheekvormen vaak samen met
het pensioenfonds voor overheids-'
personeel, het ABP. Het ABP zorgt
voor het financieringsdeel en
draagt dat risico; Stad Rotterdam
neemt het levensverzekeringsdeel
voor zijn rekening. Van Leeuwen
erkent dat onder druk van de enor
me concurrentie op de nu populaire
markt van spaarhypotheken het le
vensverzekeringsdeel tegen "zeeri
rrfarginale prijzen" wordt aangebo
den.
Zie je in de hypotheeksector, met
name door de spaarhypotheek de
grenzen tussen verzekeringsmaat
schappijen en banken al vervagen
(vroeger had elk zijn eigen hypo
theekvormen), ook in de andere sec
toren is. dat het geval. De versoepe
ling van het zogenoemde structuur
beleid van minister Ruding van Fi
nanciën ligt voor behandeling klaar
in de Tweede Kamer. Dat structuur
beleid schrijft tot nu toe een strikte
scheiding voor tussen het bankbe
drijf en verzekeringswezen.
"Als schoenmakers moesten we
bij onze leest blijven. We werden
ook uit elkaar gehouden om
machtsconcentraties te voorko
men. Vooral in socialistische krin
gen ziet men banken als kapitalisti
sche bolwerken. Verzekerings
maatschappijen zijn dat ook en als
je die zou combineren, dan wordt
het helemaal erg, zo was de gedach
te. Mede onder invloed van het
'vrije' Europa van 1992 wordt met
de versoepeling van het structuur
beleid de deur nu helemaal open ge
zet. Er is geen grote politieke partij
in ons land meer die dat wil tegen
houden. Meer en meer zie je verze
keringen aangeboden worden door
banken. De Rabo Bank en de NMB
Bank zijn daarmee al druk bezig. Ze
ontwikkelen eigen produkten,
waarbij zij het verzekeringsdeel wel
onderbrengen bij verzekerings
maatschappijen".
Bescherming
Van Leeuwen gelooft niet dat er
door het verdwijnen van de schot
ten op grote schaal fusies tussen
banken en verzekeringsmaatschap
pijen ontstaan, zoals de samenwer
king tussen Verenigde Spaarbank
en Amev. Wel zullen volgens hem
banken meer verzekeringsproduk-
ten (van verschillende maatschap
pijen!) gaan aanbieden. Hij ver
wacht niet dat de ABN of een ande
re grote Nederlandse bank op de
stoep aan de Westblaak komt te
staan om Stad Rotterdam over te
Los nog van de vraag of de ABN
dat zou willen, is het assurantiecon
cern ook aan alle kanten beveiligd
tegen een ongewenste overname.
Van Leeuwen: "Wij zondigen op al
le punten met de door het beursbe-
stuur zo verfoeide beschermings
constructies. Die kunnen ons in
staat stellen zelfstandig te blijven
en onze strategie te ontwikkelen.
Het beste middel vind ik nog steeds
het feit dat wij een structuurven
nootschap zijn: commissarissen
kiezen zichzelf en moeten handelen
in het belang van de onderneming.
Samen met de rol die de onderne
mingsraad heeft, biedt dat de aller
beste bescherming tegen kwaadwil
lenden die de aandelen opkopen.
Méér dan certificering van aandelen
en stemrechtbeperkingen. Nee,
men komt ons bedrijf niet binnen,
zolang wij niet zelf zeggen dat men
welkom is".
Ondanks al het tumult rond de
PLO-spreekbeurt van Raad van
Kerken-voorzitter prof. dr. D.
C. Mulder, zal het gesprek tus
sen joden en christenen in
OJEC-verband doorgaan. Het
Overleg Joden en Christenen,
dat de relatie met de Raad heeft
opgeschort, zal volgende week
gewoon de jaarlijkse bijeen
komst in Amsterdam houden.
Ook een ontmoetingsdag voor
joden en niet-joodse gelovigen
in Alphen aan den Rijn, volgen
de week maandag, gaat door.
Op de OJEC-dag, volgende
week dinsdag in de Vrije Univer
siteit, discussiëren twee joden en
twee christenen over de vraag in
hoeverre men van elkaar kan le
ren. Van joodse zijde zijn de spre
kers de orthodoxe rabbijn Tzvi
Marx, directeur van de afdeling
voor ethiek en religieus pluralis
me van het Shalom Hartman In
stituut te Jeruzalem, en de libera
le rabbijn David Lilienthal uit
Amsterdam.
Van christelijke zijde spreken
de Amerikaan dr. Paul van Bu
ren, emeritus-hoogleraar theolo
gie Temple University te Phila
delphia, en de laatste jaren gast
hoogleraar te Heidelberg, en dr.
H. Vreekamp, secretaris van de
Hervormde raad voor Kerk en Is
raël.
Liliënthal neemt de plaats in
van de orthodoxe rabbijn Lody B.
van de Kamp uit Amsterdam, die
afgelopen zomer zijn toegezeg-
ging tot medewerking introk.
Van de Kamp had ernstige be
zwaren tegen een OJEC-publika-
tie, waaraan niet-gelovige joden
hadden meegewerkt. Ook heeft
hij zich in zijn Haagse tijd uitge
sproken tegen een gezamenlijke
joods-christelijke herdenking
van de holocaust.
Rabbijn Van de Kamp werkt
volgende week maandag 20 no
vember wel mee aan een ontmoe
ting tussen joden en niet-joodse
gelovigen in Alphen aan den Rijn.
De andere spreker is de bekende
joodse geleerde Pinchas Lapide,
hoogleraar in Frankfurt. Ge
vraagd of deze spreekbeurt niet in
strijd is met zijn eerdere stand
punten, zegt Van de Kamp dat
"wij het joodse standpunt mogen
uitdragen als christenen ons daar
om vragen".
De organisatoren van deze ont
moetingsdag, onder wie de be
kende jodin Rebecca de Graaf-
van Gelder uit Alphen aan den
Rijn, willen de ogen openen voor
de vervreemding van de wortels
van onze godsdienstige cultuur,
terwijl zij ook zorg hebben
de daaruit ontstane
ming.
De dag begint om twee uur 's
middags met een toespraak van
Lapide over de vraag 'Heeft Jezus
de thora afgeschaft?' Daarop
volgt Van de Kamp met een refe
raat over 'Geloofsoverdracht: u
zult het vertellen aan uw kinde
ren'. In het avondgedeelte, dat om
half acht begint, spreekt Lapide
nogmaals en wel over het thema:
'Wat gebeurde er bij de verheerlij
king op de berg? (Lukas 9)'.
De ontmoetingsdag vindt
plaats in de Triomfater-kapel Mo
lenvliet en is vrij toegankelijk.
Kerken Zuid-Afrika
Twee van de vier Nederduitse
Gereformeerde Kerken in Zuid-
Afrika zijn hard op weg naar een
wording. De NG Sendingkerk en
de NG Kerk in Afrika hebben een
concept-kerkorde samengesteld,
waarop de plaatselijke kerken tot
31 januari 1990 kunnen reageren,
schrijft Die Kerkbode, het officië
le orgaan van de blanke NG Kerk.
De twee kerken, de vroegere
NG-dochterkerken voor kleurlin
gen en zwarten, gaan in de toe
komst verder onder de naam
'Verenigende Gereformeerde
Kerk in Zuid-Afrika'. Daarmee
willen ze aangeven dat eenwor
ding een proces is dat voorlopig
nog niet is afgesloten. De synodes
zullen volgend jaar de reacties uit
de plaatselijke kerken bespreken.
Synodevoorzitter dr. Allan
Boesak van de Sendingkerk stel
de in maart al vast dat de eenheid
onder beide zwarte kerken zeer
snel groeit. Hij deed dat na afloop
van een beraad waaraan ook de
NG-Kerken voor blanken en In
diërs deelnamen. Tijdens deze
bijeenkomst in Vereeniging kon
de blanke NG Kerk geen ondub
belzinnige afwijzing van apart
heid geven en daarmee was, aldus
Boesak, de eenheid tussen de vier
raciaal gescheiden NG Kerken
verder weg dan ooit.
De 'Verenigende Kerk' aan
vaardt naast de drie oecumeni
sche belijdenissen en de drie 'for
mulieren van enigheid' ("zoals
die door de geschiedenis aan ons
zijn overgeleverd") de belijdenis
van Belhar, waarin apartheid in
felle bewoordingen wordt afge
wezen. In deze laatste belijdenis
staat wat "van ons in de Zuidafri-
Grote steden
De Generale Diakonale Raad
(GDR) van de Hervormde Kerk
wil meer steun aan het diakonaat
in de steden Amsterdam, Rotter
dam, Den Haag en Utrecht geven.
Dat is het gevolg van het feit de
GDR de nota Diakonaal Perspec
tief 2000 van de vier grotestads
diakonieën heeft aanvaard.
De vier colleges van diakenen
hebben elk een lijst van gewenste
projecten opgesteld. Daaruit
blijkt dat zij diakonale of multi
functionele centra willen opzet
ten en meer diakonale werkers
aanstellen. Realisering van hun
wensen zou een extra bedrag van
vijf miljoen gulden per jaar ver
gen. Dit geld is in de hervormde
gemeenten in de grote steden niet
beschikbaar.
De GDR heeft besloten een
noodfonds voor de grote steden
in te stellen, waaruit de meest
noodzakelijke projecten kunnen
worden betaald. De GDR wil in
de loop van volgend jaar begin
nen met geldwerving voor dit
noodfonds onder diakonieën. in-
Rk aids-congres
De deelnemers aan het eerste
Vaticaanse congres over aids zijn
maandag kort na de opening ver
gast op een bescheiden protestac
tie. Een Amerikaanse priester
sprong plotseling op het podium
en ontrolde daar een öpandoek
met de tekst: 'Het Vaticaan heeft
aids'. De betoger werd snel afge
voerd.
Kardinaal John O'Connor,
aartsbisschop van New York, be
treurde in zijn openingstoespraak
dat vele wetenschappers, artsen
en verpleegkundigen nauwelijks
oog hebben voor de morele as
pect van de ziekte aids. Hij wees
erop dat ethisch verantwoord ge
drag het beste medicijn tegen de
ziekte is en herhaalde het kerke
lijk standpunt tegen het gebruik
van condooms.
De kerk heeft volgens de kardi
naal de taak te waarschuwen voor
het zondige seksuele gedrag
waardoor aids verspreid kan wor
den. Maar ze moet daarbij de aids-
patiënten zelf ontzien. De kerk
moet hen wijzen op de werkelijke
bedoeling van het leven, zodat zij
hun gedrag nog kunnen verande-
Aan het eerste internationale
Vaticaanse congres over aids, dat
tot woensdag duurt, nemen ruim
500 theologen, artsen en weten
schappers uit 85 landen deel.
Praise. De Praise- en Ont
moetingstournee van de EO-
Ronduitclub doet donderdag
avond Alphen aan den Rijn aan.
De avond vol samenzang begint
om acht uur in de Triomfatorka
pel (Molenwerfstr.).
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te
Hazerswoude J. B. Alblas Willige-
Langerak; aangenomen naar Zoe-
len M. Beitler kand. Utrecht.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Veenwoudsterwal
als geestelijk verzorger van het
Talmahuis mw. drs. A. Th. Van
Lindenberg kand. Veenwoude.
Geref. Kerken vrijgemaakt: be
roepen te Surhuisterveen in com
binatie met Opende drs. E. Brink
kand. Kampen; aangenomen
naar Pretoria (Die Vrije Gerefor
meerde Kerken) E. A. de Boer
Amsterdam-zuidwest.