Kale ATB van reflectie
en verlichting voorzien
O
Volleybalclub RW strijdt op twee fronten
lijstaanvoerder in
Katwijk onderuit
"ÜU 1 VENTI L
Restauratie woonhuis als monument kan voordelig zijn
DINSDAG 14 NOVEMBER 1989
Consument heeft
behoefte een
aan permanente
'Medicijnlijn'
Over de werking en bijwerking van
medicijnen blijft voor veel patiën
ten onvoldoende duidelijkheid be
staan. Gebruikers van geneesmid
delen vinden het prettig om bij een
onafhankelijke instantie vragen te
kunnen stellen, hoewel zij weten
dat arts of apotheker de antwoor
den ook kunnen geven. De Consu
mentenbond concludeert dan ook
dat zijn experiment met de 'Medi
cijnlijn' aangeeft dat er eigenlijk
permanent een telefoonnummer
voor vragen over medicijnen moet
bestaan.
Begin dit jaar deed de bond een
proef met een telefoonnummer
voor vragen over medicijnen. Er
kwamen ruim 4000 telefonische
klachten en vragen over medicijnen
binnen, terwijl slechts een beperkt
aantal telefoonlijnen beschikbaar
was. Uit een enquête onder ruim
100 vragenstellers blijkt dat der er
varing met de Medicijnlijn voor vrij
wel iedereen een positieve was.
Uit de enquête blijkt dat veel vra
gen over medicijnen bij de eigen
arts of apotheker niet aan de orde
komen. Ruim een kwart van de on
dervraagden verklaarde dit met de
ervaring dat 'je toch geen duidelijk
antwoord krijgt'. Sommige patiën
ten willen ook graag de mening van
een derde, onafhankelijke deskun
dige horen en belden daarom de
Medicijnlijn.
Een ander voordeel van een per
manente Medicijnlijn is het feit dat
de klant kan bellen wanneer het uit
komt. Blijkbaar bestaat het idee dat
men bij de arts of apotheker toch
minder makkelijk terecht kan of
zijn zij onvoldoende onbereikbaar.
De privacy bleek ook belangrijk
voor de bellers van de Medicijnlijn.
Velen bleken het prettig te vinden
om uit de eigen omgeving (huiska
mer) te kunnen bellen. "Er luisteren
geen anderen mee", hoorde de bond
regelmatig. Hieruit blijkt dus ook
dat de patiënt soms op het spreek
uur van arts of specialist niet vrijuit
kan praten.
In kringen van Consumentenor
ganisaties is al veelvuldig kritiek
geuit op de kwaliteit van bijsluiters
bij geneesmiddelen en het ontbre
ken daarvan. Blijkens de enquête
ontbrak de bijsluiter in de helft van
het aantal gevallen. In de andere
helft zaten nogal wat bijsluiters met
te veel medische vaktaal. Onduide
lijkheid was er vaak over werking,
bijwerkingen en wisselwerking van
geneesmiddelen, al met een duide
lijk bewijs dat de infomratie te wen
sen overlaat.
De Consumentenbond heeft er
bij het ministerie van volksgezond
heid op aangedrongen mee te wer
ken aan een onderzoek naar een
permanente Medicijnlijn, dat mo
menteel bezig is.
[UD)4frrofecifci]
ftgifjRatatarnafra
i het
391
stil of kwamen alleen
in een oefenwedstrijd. Daarom bleef de
topscorerslijst identiek aan die van vorige
week. In de rangschikking van de topsco
rers op zondag, waar wel enkele competi
tiewedstrijden werden gespeeld kwam wel
verandering. De spits van Kickers. Ronald
de Rijk, trof opnieuw twee maal doel
Steef Roodakkers van SVLV schoof op
naar een derde stek, door ook twee keer
doel te treffen, overigens in het duel tegen
de ploeg van De Rijk: Kickers. Die plaats
moet hij delen met Hans van Marwijk van
Docos, die één keer scoorde en nü zeven
treffers achter zijn naam heeft staan. Ach
ter de 'top-vier' bleef het rustig.
ZONDAG
Ronald de Rijk (Kickers)11
Marcel Valk (l
(SVLV
(Docos
n Uijee (Forehoite)
nk Bakker (Alph. Boys
Zoest (Alph. B<
ikstra (Lugdun.
lane (VVSB)
spelers met 4
LEIDEN - RW lijkt in de jaargang
'89 - '90 van de volleybalcompetitie
zowel bij de vrouwen als bij de man
nen hoge ogen te gaan gooien voor
het kampioenschap van de eerste
klasse. Na zes weken strijd staan zo
wel de vrouwen als de mannen uit
Rijnsburg op de eerste plaats van de
ranglijst.
De vrouwen hadden alleen in de
tweede set problemen met Liusna,
15-5, 16-14 en 15-9. De Rijnsburgse
ploeg toonde over een goed gevari
eerde aanval te beschikken. Snel
door het midden en verraderlijk
traag door 'laat pakken' van de bal
buitenom. Het technisch overwicht
van RW ten spijt gaf Liusna toch
goed partij. In de tweede set moes
ten de koplopers nog alle zeilen bij
zetten om setverlies te voorkomen.
Dat lukte na achterstand van 10-14
op het nippertje.
De mannen stonden tegen DAC 3
wel even raar te kijken toen de eer
ste set verlies opleverde, 10-15. De
oorzaak van dat verlies lag in de
slechte pass en het dichte blok van
DAC. Toen RW de pass eenmaal
had bijgesteld was er voor DAC ech
ter geen houden meer aan. Twee
sets van onweerstaanbaar smashen
van RW, 15-4 en 15-5, was er nog
bijna de oorzaak van dat een dapper
volhoudend DAC nog een punt uit
deze confrontatie overhield. Bij 14-
11 voor RW dachten de Rijnsbur
gers waarschijnlijk dat het laatste
puntje wel vanzelf zou komen. Dat
gebeurde dus niet en bij 14-14 moes
ten de Rijnsburgse koplopers zo
waar nog op scherp spelen om de
winst veilig te stellen. Dat lukte na
tuurlijk omdat RW gewoon meer
kwaliteit herbergt dan DAC 3.
De mannen van SKC verslikten
zich in Leython 4, 15-7, 13-15, 16-14,
8-15. Leython verrastte met sterk
serveren waardoor de pass er bij
SKC niet best uitkwam. Als Ley
thon bij een 14-8 voorsprong in de
derde set geen diepe inzinking had
gehad zou de wedstrijd waarschijn
lijk zelfs verlies voor SKC hebben
opgeleverd. Dat gebeurde gelukkig
voor SKC, dat zeker als een kam-
piQenscandidaat moet worden aan
gemerkt niet.
De mannen van Aspasia speelden
gelijk tegen DAC 2,6-15,11-15,16-14
en 15-10. DAC 2 had overigens de
beste kansen in deze wedstrijd met
aan weerszijden goede en zwakke
momenten. In de derde set was As
pasia in de lange rallies wat gelukki
ger. Dat gaf de Koudekerkers de lift
in hun spel om de vierde set ver
diend naar zich toe te trekken.
De vrouwen van Blok '77 hadden
pas in de derde set problemen met
In Up Go 15-12 15-4 en 16-14. De
doorslag in deze wedstrijd was het
foutenpercentage van In Up Go dat
beduidend hoger lag dan dat bij
Blok 77. De aanval van Blok '77
scoorde vooral simpel buitenom.
De mannen van Graficon 2 speel
den slimmer dan het jonge team van
VCO dat lengte paarde aan onstui
mige aanvalsdrift. Dat laatste lever
de naast uiteraard fraaie winners
ook jammerlijke missers op. Grafi-
cons ervaren ploeg scoorde simpel
als dat kon, leverde veel minder
technische hoogstandjes af maar
had de wedstrijd wel voortdurend
onder controle, 12-15,8-15,15-13 na
3-12 en 8-15.
De vrouwen van Salvo pakten te
gen VCS wel een set maar kwamen
niet verder dan een toch perspectief
biedende 1-3 nederlaag.
De mannen van Orion hadden
met een niet compleet Aarlander-
veen geen enkel probleem, 15-2, 15-
2 en 15-4.
De vrouwen van LUSV en VCO
speelden een gelijkopgaande wed
strijd, 12-15, 15-10, 15-11 en 11-15.
De mannen van Ridderveld 2
kwamen tegen Gemini/Kangeroes 3
tot een puntendeling, 2-2. Kange-
roes verloor de eerste set wat onfor
tuinlijk, 16-14 voor Ridderveld 2,
maar kon eigenlijk geen aanspraak
maken op meer dan een puntende
ling, al waren de tweede en derde
set royaal voor Kangeroes, 15-5 en
15-8. Concentratieverlies na die wat
gemakkelijke winst bracht de vier
de set verdiend bij een hard vech
tend Ridderveld 2, 15-12.
De vrouwen van Leython 4 won
nen met 3-0 van S'70.
De stand bij de vrouwen is RW,
5-10, Leython 2, 5-8, Liusna, 5-8,
Blok '77, 5-6, VCS, 5-6, Leython 4, 6-
5, In Up Go, 5-4, LUSV, 5-4, Ley
thon 3, 6-4, S'70, 5-3, VCO, 5-3, Sal
vo, 5-1.
De stand bij de mannen is RW,
5-10, SKC, 6-10, Aspasia, 5-9, Grafi
con 2, 5-8, VCO, 5-7, DAC 3, 6-5, Ori
on, 5-4, Gemini/Kangeroes 3, 6-4,
Ridderveld 2, 5-3, DAC 2, 6-3, Ley
thon 4, 5-1, Aarlanderveen, 5-0.
FRANK BONTE
Zeiler verdronken
DEN HAAG (GPD) - De Whit-
bread zeilrace rond de wereld heeft
gisteren het leven geëist van de 36-
jarige Brit Anthony Phillips, een be
manningslid van het Engelse jacht
Chreightons Naturally. De zeiler
sloeg in zwaar weer tegelijk met een
teamgenoot overboord. Pas na on
geveer een halfuur konden beiden ken gedaan. Zelf wonnen de Voor-
weer aan boord worden genomen, houters de lastige uitwedstrijd te-
onderkoeling bleek gen het Haagse Silva Boys met 2-4,
Het zaalvoetbalteam ter Boys (5-5), terwijl De Maas
Bax heeft gisteravond goede z
Philips echter al overleden.
De beide zeilers droegen
pols een zogenaamd „personal, di-
terwijl koploper FV Snoekie met 3-
hun 2 onderuit ging tegen het zich lang-
herstellende Van
rection finding beacon". Dank zij de Plas/BMW. De Katwijkse 'broeder-
i dit radiozendertje kon- dienst' bracht Bax aan de voor
avond van de ontmoeting met Snoe
kie op twee punten van de lijstaan
voerder.
In de landelijke competitie wees
veel tijd gevraagd, verder Drechtsteden thuisploeg
Anthony Philips te Hermes DVS met 2-7 terug. De Ro
zet deelde met het bezoekende Al-
den de mannen in de hoge
worden teruggevonden. Het strij
ken van de spinnaker en het op te-
genkoers brengen van het jacht
hadden echter
dat de hulp voc
laat kwam.
ZEIST (ANP) - Zaterdag 18
ber speelt het Nederlands
voetbalelftal in Koog aan de Zaan
de EK-kwalificatiewedstrijd tegen
Ierland.
eigen publiek met 6-1 duidelijk ze
gevierde over Hoogenboom: 6-1. De
interregionale ontmoeting tussen
HMSH en Van Egmond leverde een
2-2 gelijkspel op. In de hoofdklasse
ging de wedstrijd Lisse - Cleijn
Duin wegens een tekort aan spelers
bij de Katwijkers niet door. De Kuy-
per versloeg Medo met 4-2.
Silva Boys - Bax 2-4
Hennie Koet en Hans van Leeu
wen waren gisteren de afmakers
voor Bax. Het trefzekere tweetal
bracht de Voorhoutse ploeg snel op
een 0-2 voorsprong, maar daarna
kreeg Silva geleidelijk aan meer
greep op het spel, temeer daar Bax
verzuimde om talrijke kansen te be
nutten. Halverwege de tweede helft
was de stand weer in evenwicht en
en Van Leeuwen er
andermaal aan te pas komen om de
aan de winst te hel-
Nathalie Geeris in vrouwenselectie
(Ter Leede), Christel Gevers (DVC moesten Koet
Den Dungen), Lies Kols (Wartbur- andermaal aan
gia) Margriet Limbeek (SV Con- titelverdediger
cordia), Regina Miltenburg (Wart- Pen'
burgia), Marleen Molenaar (KFC), Van der Plas - Snoekie 3-2
Vera Pauw (Puck), Hersterine de Het zat eindelijk weer eens mee
Reus (Rijsoord), Janny Timisela voor de Katwijkers, die al na één mi-
(Djurgarden), Marjan Veldhuizen nuut dank zij een doelpunt van
(Patria), Ria Vestjens (Braakhui- Kees Varkevisser aan de leiding
zen), Annemieke van Waarden kwamen. Bij rust echter had Snoe-
(DCV Den Dungen) en Marleen Wis- kie de rollen omgedraaid (1-2) en
sink (UD Weerselo). leek Van der Plas opnieuw met een
Bondscoach Bert van Lingen
heeft voor deze ontmoeting de vol
gende zestien speelsters geselec
teerd: Marjoke de Bakker (KFC),
Loes Camper (Patria), Rianne van
Dam (Haastrecht), Nathalie Geeris
minimale nederlaag opgezadeld.
Van der Plas legde zich evenwel
niet bij de achterstand neer en koos
het offensief. Met resultaat. Bouwe
van Deelen en Pim Langeveld
brachten de (verdiende) zege bij de
thuisploeg. Met dank uit Voorhout,
waar Bax het struikelen van de kop
loper bijzonder waardeerde.
HMSH - Van Egmond 2-2
De Roodenburgers hadden het
zware veldtreffen tegen Tonegido
nog in de benen en waren in Den
Haag soms moeilijk vooruit te bran
den. Desondanks bezorgde Richard
Gottmer de Leidenaars direct een 0-'
1 voorsprong. HMSH maakte voor
rust gelijk en liep daarna weg naar
2-1. Fred Ou werker k bracht de
stand weer in evenwicht, waarmee
beide teams zich na afloop konden
SPORTAGENDA
HDiH
Lotto 45: Eerste prijs: 1 winnaar, bruto
395.512,60, tweede prijs: 2 winnaars, ieder bruto
75.000,-, derde prijs: 126 winnaars, bruto 1244,-,
vierde prijs: 4610 winnaars, 34,-, vijfde prijs:
63.890 winnaars, 5,-.
Toto 45: Eerste prijs: 7 winnaars, ieder bruto
5900,20, tweede prijs: 176 winnaars, 73,70, derde
prijs: 1726 winnaars, 18,70.
Toto-gelijk 45: Eerste prijs: 1 winnaar, bruto
5016,20, tweede prijs: 3 v,
prijs: 35 winnaars, 38,70,
naars, 5,50.
ronde van Jose Luis Soto (Mex) Zwaargewtc
(6x3): Ramon Voorn (Amsterdam) wint door inte
ventie van de scheidsrechter in de vijlde ronde ve
Sergio Bosio (Bel)
Heerenveen. Selectiewedstrijden IJssel-Cup
(Gewest Friesland) Vrouwen
500 rrr 1. Zwolle 42,6, 2. Keulen 42,7, 3. Zonder
land 43,9. 1500 m: 1 Zwolle 2.14,5, 2. Keulen
2.16,5, 3. Limbach 2.18,4. Selectie: Zwolle, Keu
len, De Boer.
Mannen
500 m 1Tjerk Terpstra 38,3,2. Jonkman en Brou
wer 38,4. 1500 m 1. Portijk 2.01,3,2. Jan Terpstra
2.01,8, 3. Tjerk Terpstra 2.02,3. Selectie: Jan en
Tjerk Terpstra. Ritsma, Portijk, Jonkman
Friese selectie voor de wedstrijd tegen Rest van
Nederland (19/11) Vrouwen Keulen, Zwolle, Zon
derland, Woud, Bruma, Thomas Mannen. Tjerk
Terpstra, Jonkman, Portijk, Aardema, Brouwer,
Zandstra, Oosterbos. Kramer.
Wilt u iets melden? Bel 071-
161424 (Wim van Duivenbode)
zondag tussen 20.30 en 21.30 uur.
Of schriftelijk naar Postbus 54,
2300 AB Leiden.
De Leidse bokser Robin
Hockx heeft zijn partij tegen De
Klerk (Gouda) niet kunnen bëein-
digen omdat in de eerste ronde
zijn schouder uit de kom schoot.
Bokschool Leiden is begonnen
met de organisatie van de kam
pioenschappen van Zuid Holland
die op 17 februari 1990 in de sport
hal Broekplein (Merenwijk) wor
den gehouden WIK/Zilver-
meeuwen Kombinatie (WZK) uit
Wassenaar houdt op vrijdag 17
november de najaarsvergadering
Nog meer vergaderingen. Het
Voorschotense Randstad Sport
op maandag 20 november. FC
Lisse op vrijdag 24 november,
SVLV en SV Voorschoten op
dinsdag 28 november en de LSF
op donderdag 23 november bij
korfbalclub De Danaïden Ten
nisser Jan Siemerink neemt mo
menteel de 22ste plaats in op de
Audi-ranglijst. Heieen van den
Rorg staat bij de vrouwen op de
17de plaats Bij FC Lisse wil
men met de jeugd op zondag gaan
voetballen. Sinds de fusie was dit
in Lisse niet mogelijk De Japan
se Handboogschietvereniging
Kyudo uit Leiden heeft zaterdag
haar 5-jarig bestaan gevierd
Volleybalclub Leython uit Lei
derdorp zoekt kaderleden,
coaches en trainers Het Olivetti
Viertallenbridgetoernooi wordt
op zaterdag 9 december in de
Leidse Rembrandt Scholenge
meenschap gehouden Woens
dagmiddag 15 november wordt
op renbaan Nootdorp gestreden
om de Zilveren Zweep Bij Rug
byclub DIOK gaat men actie voe-
ren om de nieuwe lichtmasten te
kunnen bekostigen Ook bij
voetbalvereniging Leiden start
men met een grote loterij in ver
band met het 50-jarig jublieum
De KNVB afdeling Leiden start
met een cursus spelregels zaal
voetbal (jeugdvoetbal) op 20 en 27
november De Leidse wielerver
eniging Swift/Casba houdt iedere
zaterdag en zondag veldritten op
het parcours De Bult De beken
de zaalvoetballer Vic Hermans,
assistent bondscoach zaalvoet
bal, is toegevoegd aan de trainers
staf van Roda JC Korfbalvereni
ging De Algemene is hard op zoek
naar een wedstrijdsecretaris
Liesbeth ter Laak (VWZ De Bol
lenstreek) heeft in Brugge een
zwemwedstrijd over ruim 4 kilo
meter gewonnen In Koudekerk
wordt van 24 tot en met 31 decem
ber een groot zaalvoetbaltoernooi
gehouden. Op vrijdag 29 decem
ber AU Starsteam spelen met
Geery Muhren, Martin Haar, Rob
Rensenbrink en Hugo Hoven-
kamp Skilessen bij Sport en Re
creatie. Eerste les op zaterdag 18
november. Voor inlichtingen:
071-315601 Nel Turk is bij voet
balclub SJZ uitgeroepen tot de
meest verdienstelijke vrouw bin
nen de Zoeterwoudse vereniging
Leidenaar Wim Meutstege
wordt manager van het Oudbeye-
rlandse sportcomplex De
Boogerd Ex-Meerburgtrainer
Hans Ruytenburg vertrekt aan
het eind van het seizoen bij Schie
dam De regio-schaatsters doen
het goed in de B-marathons. Na
de overwinning van Warmonder
René Vergeer, behaalde Hans van
Egmond (Rijnsburg) in Haarlem
een tweede plaats Korfbalvere
niging Fiks heeft een luxueuze
bestuurskamer in gebruik geno
men De 18-jarige Marieke Mas-
tebroek, opgenomen in de natio
nale zwemploeg, heeft zich in Lei
derdorp gevestigd Voor uw
agenda: de 18de Meerburg Kerst
cross wordt op 26 december om
13.00 uur gehouden Op 22 no
vember in Leiderdorp de vrou-
wenhockeyinterland wedstrijd
Nederland-Engeland Bij de
voetbalvereniging De Sleutels
wordt spoedig begonnen met de
bouw van 2 kleedkamers en een
scheidsrechterkamer. Dezelfde
club huldigde Jan Veefkind voor
21-jarig trouwe dienst en verleen
de hem het ere-lidmaatschap
Het zaalvoetbalteam van Martin
Centrum (Voorschoten) oefent op
maandag 27 november in Katwijk
tegen het Leids afdelingsteam
De marathonschaatsters Goska
Tomporowska (Sassenheim) en
Petra Grimbergen (Rijnsburg)
staan hooggenoteerd in het Natio
naal marathonklassement. Bij de
mannen rijdt Aad Grimbergen re
gelmatig bij de eerste tien De
voetbalvereniging Roodenburg
houdt op zondag 26 november
een sponsordag De Center
Snooker Club aan het Levendaal
152 te Leiden wordt op 19 novem
ber om 14.00 uur officieel ge
opend Het bestuur van de Leid
se voetbalclub ZLC spreekt van
avond met haar leden o'ver een
eventuele fusie met Oranje Groen
In de voetbalcompetitie tot 21
jaar worden vanavond de volgen
de wedstrijden gespeeld: RCL-
Roodenburg, Noordwijk-UVS,
Blauw Zwart-Lugdunum en
ARC-Docos Frank van Veenen-
daal (Sassenheim) wordt zater
dagavond in het Antonius Club
huis te Leiden gehuldigd als wiel
renner van het jaar. Etienne Ver
geer (Warmond) en Martien Kok
kelkoren (Noordwijkerhout) be
zetten de overige ereplaatsen
De ATB (all-terrain bike), in
de loop van dit jaar de hemel
in geprezen door de
fietsenbranche en in grote
aantallen door het publiek
aangeschaft, is kort geleden
verklaard tot 'onverantwoord
vervoermiddel'. Veilig
Verkeer Nederland vindt deze
trendy fiets een gevaar op de
weg, nu de nachten lengen.
samenstelling
Raymond Peil
Dit type fiets wordt meestal kaal ge
kocht, dus zonder spatborden, ba
gagedrager en verlichting. Als het
in de late namiddag al snel donker
wordt, valt het nadeel daarvan pas
goed op. Een ATB zonder verlich
ting of reflectie valt niet op in het
verkeer en de fietser wordt een
duistere schim en loopt een groot ri
sico om door auto's te worden aan
gereden.
Op zich is dat niets nieuws. Het
inburgeren van de ATB verschilt
weinig met de duizenden racefiet
sen die al jaren over de toonbanken
gaan en de fietspaden gaan: die wa
ren bij aankoop vaak net zo kaal als
een ATB en ook niet in de fabriek
voorzien van accessoires als spat
borden en verlichting.
De gemiddelde racefietser heeft
echter en dat is wel een verschil
alleen meer ervaring dan de ATB-
rijder. De ervaring leert dat zij re
flectiemateriaal, een dynamo, voor-
en achterlicht aanschaffen en hun
karretje rijklaar maken voor ritten
in het donker.
Advies
Veilig Verkeer Nederland adviseert
ouders hun kinderen in het donker
niet op een ATB naar school te laten
fietsen maar op een 'gewone' fiets.
Dat heeft natuurlijk alleen zin als
men een kind naast een ATB ook
een fiets met verlichting geeft. Zin
niger lijkt het om ouders ervoor te
laten zorgen zij de ATB van zoon of
dochter voorzien van een betrouw
baar voor- en achterlicht. Kosten:
een paar tientjes. Zo'n verlichtings
set past net zo goed op een ATB als
op een racefiets. De berijder of de
ouders van kinderen moeten even
de moeite nemen iets voor de veilig
heid over te hebben.
In de eerste plaats de verplichte
reflectiematerialen aanbrengen.
Wanneer de banden die voorziening
niet hebben is het door de spaken
vlechten van zijreflectie kinderspel.
Ook de rode reflector achterop mag
niet ontbreken. Die dingen helpen
echt, want koplampen van een auto
kaatsen flink wat rood licht terug.
Halogeen
Oranje reflectoren op de pedalen
completeren het opvallende beeld
van de fietser in het donker. Twee
snel op en neer bewegende oranje
lichtpuntjes voor èn achter. De au
tomobilist kan nooit beweren dat
hij de fietser niet gezien heeft.
Natuurlijk hoort bij deze hulp
middelen nog een voor- en achter
licht, van stroom voorzien door een
dynamo of batterijen. Probeer eens
een halogeenlamp aan de voorzijde.
Die geeft voor iets meer geld een be
trouwbare felle stralenbundel. Een
goed achterlicht is net als de kop-
lamp voorzien van een reflector, zo
dat het rode licht flink uitstraalt.
Het restaureren van een monument
kost veel geld en is een zaak van lan
ge adem. Voor de koper of eigefiaar
van het monument is het een hele
klus om er achter te komen voor
welke subsidies hij in aanmerking
komt. Is de toezegging voor subsi
die er dan duurt het vaak nog jaren
voordat het geld er feitelijk is. Maar
er zijn ook voordelen: de rijkssubsi
die wordt vaak voorgeschoten, ter
wijl tevens een voordelige hypo
theek kan worden afgesloten. Tot
slot heeft de eigenaar/bewoner ex
tra aftrekposten voor de belasting.
De vereniging Eigen Huis raadt in
haar maandblad De Woonconsu
ment kopers in spe en bewoners
van monumenten aan eerst goed te
informeren naar mogelijke subsi
dies voor restauratie. Volgens de
Monumentenwet van 1988 kunnen
gebouwen ouder dan 50 jaar als mo
nument worden aangemerkt. Zij
moeten dan wel 'van algemeen be
lang' zijn door hun schoonheid of
wegens een bepaalde cultuur-histo
rische waarde.
Gebouwen die aan deze voor
waarden voldoen kunnen worden
opgenomen in het 'Monumentenre-
gister', waarin behalve 42.000 ker
ken, molens en kastelen ook 30.000
woonhuizen zijn ingeschreven. Bij
de Rijksdienst voor Monumenten
zorg (postbus 1001, 3700 BA Zeist,
tel. 03404-28122) is informatie ver
krijgbaar over de (mogelijke) regi
stratie als monument.
Voor de eigenaar brengt de aan
wijzing tot monument beperkingen
Verlichting via een dynamo is het
goedkoopst. Nadeel is het zwaarde
re trappen en het soms doorslippen
van het dynamowieltje bij nat weer.
Daar moet dan weer een dopje op
van zacht plastic. Die nadelen zijn
er niet bij duurdere dynamosyste
men die niet via de band of velg
worden aangedreven.
Verlichtingssystemen met op
laadbare batterijen hebben niet de
nadelen van zwaarder trappen en
doven bij stilstand, maar zijn vrij
duur. De bevestiging van koplamp,
achterlicht en dynamo luistert
nauw. In de fietsenwinkel zijn ge
schikte beugels en klemmen te De nieuwe trend-fiets 'all terrain bike' voldoet in uitgeklede vorm niet aan een aantal wettelijke eisen, zoals een
koop. wit spatbord en voor-en achterlicht. (totoGPD)
inschakeling van een architect vrij
wel onvermijdelijk is.
Wie in aanmerking komt voor
rijkssubsidie kan ook gebruik ma
ken van een 'restauratiehypotheek',
die wordt verstrekt door het Natio
naal Retsauratiefonds tegen en ren
te die 5 procent onder de marktren-
te ligt.'Met deze voordelige hypo
theek kan men maximaal 30 pro
cent van de voor subsidie in aan
merking komende restauratiekos
ten lenen. Opgeteld bij de 30 pro
cent subsidie betekent dit dat nog
40 procent plus eventuele extra kos
ten op een andere wijze moeten
worden gefinancierd of geleend.
en verplichtingen met zich mee. Het
monumentale karakter van het
pand mag niet worden aangetast.
Bij verbouwing of restauratie zijn
bijzondere vergunningen nodig.
Maar er zijn ook belangrijke voorde
len, zoals hiervoor al even aange
stipt.
Wanneer een pand is opgenomen
in het Monumentenregister kan de
eigenaar aanspraak maken op een
rijkssubsidie. Dit is een percentage
(meestal 30 procent) van de kosten
die voor subsidiëring in aanmer
king komen. In principe zijn dit de
kosten die moeten worden gemaakt
om de monumentale waarde en het
bijzondere karakter van het pand in
stand te houden. De provincie Zuid-
Holland kan aanvulling geven op de
Restauratie van
'.en woonhuis dat
als monument is
erkend geeft het
recht op een aan
tal subsidies en
belastingvoor
deel.
subsidie van het rijk. Veel gemeen
ten kennen daarbij ook een aanvul
lende subsidieregeling.
Voor restauratie van een monu
ment heeft men een restauratiever
gunning en een bouwvergunning
nodig. Voor de vergunningaan
vraag is een uitgewerkt en gedetail
leerd restauratieplan nodig, zodat
De fiscus behandelt de eigenaar
van een monument met relatieve
zachtheid. Ook na 'Oort' blijven on
derhoudskosten (minus restauratie
subsidie) aftrekbaar, een deel van
de afschrijving, eigenaarslasten
(verzekering, onroerend-goedbelas-
ting enzovoorts) alsmede financie
ringskosten.
Verzekering van een monument
kan problemen opleveren. Eigen
Huis raadt aan een verzekering af te
sluiten met een 'vorkclausule'. Dit
houdt in dat de verzekeraar bij tota
le verwoesting van het pand uit
keert op basis van verkoopwaarde
en bij andere schade op basis-van
herbouwwaarde. De herbouwwaar
de is vaak flink hoger dan de ver
koopwaarde, zodat de vorkcon
structie dat bij schade onderverze
kering tegen verkoopwaarde
voorkomt.
