Er komt een nieuw blad waarmee je
de spruitjeslucht ontvlucht.
Oman doet bescheiden gooi
naar de gunst van toeristen
Hereniging Duitsland wordt weer actuele vraag
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1989
PAGINA 11
Met een doffe klap valt de
kokosnoot op de grond, een
slachtoffer van de laatste
resten van de moesson. De
palmen buigen in het geweld
van de wind. Het zeewater
waait vanuit de Indische
Oceaan het land in, het zout
vliegt prikkelend in de ogen.
Enkele tientallen inwoners
van Salalah, aan de zuidpunt
van Oman, proberen een duik
in het nog frisse oceaanwater.
Jongens en hun vaders
gekleed in zwembroekjes, de
meisjes in hun jurken.
Moeders zitten iets verderop,
zij blijven liever op een
veilige afstand van het water.
door
Louis Burgers
Salalah, op 1200 kilometer van de
Omaanse hoofdstad Masqat, ligt net
in de tropen. De stad, zo'n 80.000 in
woners, is in enkele jaren tijd uitge
groeid tot de tweede stad van het
de inwoners een grote toestroom
van gasten niet aan kan.
Die opvatting is nu wat aan het
veranderen. Het liefst ontvangt
Masqat gasten van middelbare leef
tijd, die belangstelling hebben voor
de geschiedenis en de cultuur van
de hoofdstad Masqat Oman en die geen aanstoot geven
door hun kledij of door naaktloperij
op het strand. Wat de regering in
Masqat niet wil zijn jonge mensen,
die zonder rekening te houden met
de Omaanse (en dus islamitische)
tradities het land bezoeken.
Tot enkele jaren geleden kreeg
geen enkele toerist een visum. De
weinige bezoekers van de hagelwit
te stranden (er is 1700 km kustlijn)
of de woeste binnenlanden, wiren
zakenlui, die nog enkele dagen over
hadden. Maar inmiddels sluit Oman
zich niet meer geheel af van de bui
oase een ideaal vakantieoord, dat de
concurrentie met Caribische eilan
den of stranden in de Stille Zuidzee
gemakkelijk aan zou kunnen. Het
afgelopen jaar bezochten echter
niet meer dan 5000 Europese toeris
ten Oman, van wie het merendeel
de buurt v
bleef.
Geen visum
Dit jaar verwacht Oman een ver
dubbeling van het bezoekersaantal,
gasten die dan vooral uit Zwitser
land, Westduitsland en Nederland
zullen komen. In de winter, wan
neer het in Europa nat, vies en koud
is. In Oman schijnt dan de zon, ter
wijl de temperatuur met 25 graden
heel behaaglijk is.
Het ontbreken van toeristen is
bewuste politiek
welkom, die krijgen ook zonder
land. Er is zelfs een internationale problemen een visum. Individuele
luchthaven. Maar toeristen vind je toeristen wordt gewoon i
de regering. Zakenlui zijn altijd tenwereld. Enkele reisorganisaties,
waaronder Arke-reizen, hebben toe
stemming gekregen groepsreizen te
organiseren. In groepen zijn toeris
ten nu eenmaal beter handelbaar,
geloven de Omanieten.
de Golfstaten op de negende verdieping eigen suites heb-
De toeristen komen in een land met
een geschiedenis van vele duizen
den jaren. Zesduizend jaar voor
Christus was er al handel tussen Su-
mer (in Mesopotamië) en Oman. La
ter werd er koper gevonden. Het
metaal vond zijn weg naar grote de
len van het Midden-Oosten.
Oman's bloeiperiode begon aan
einde van onze middeleeuwen en
duurde tot in de negentiende eeuw.
Uit deze periode dateren de talloze
kastelen en forten, die veelal geres
taureerd worden, zoals in Nizwa,
Bahla en Jabrin. Vrijwel elk dorp of
stadje bezat tijdens de bloeiperiode
van Oman zijn eigen versterking,
hoewel er vaak weinig meer van
Het land beroemt zich erop dat
het nimmer gekoloniseerd is. In te
gendeel, in de achttiende eeuw ver
overde het sultanaat grote delen
van de oostkust van Afrika (Zanzi
bar!) en kustplaatsen in Perzië en el
ders in Azië. De handelsvloot be
reisde tegelijkertijd een nog veel
groter deel van Azië, tot in Peking
toe, en Afrika en zelfs Europa.
De handelsreizen begonnen vrij
wel zonder uitzondering vanuit de
beschutte haven van Masqat. Hon
derdvijftig jaar, van rond 1500 tot
1650, bezetten de Portugezen deze
huidige hoofdstad van Oman. Zij
maakten er een haast oninneemba-
re vesting van, beschermd door de
forten Mirani en Jalali en de verster
king in Muttrah. Toen ze uiteinde
lijk door sultans van de Ya'aribah-
dynastie verdreven werden, vielen
ook de overige Portugese vestingen
in het gebied van de Perzische Golf,
westelijk India en Oost-Afrika in
handen van Oman.
De naam van Masqat verwijst
naar het trotse verleden. De stad ligt
op een smalle strook land tussen de
bergen en de zee. In Arabisch bete
kent de naam dan ook 'omgeven
door een muur', het is een verwij
zing naar de unieke beschermde po
sitie van de stad.
Moderne tijd
De moderne tijd is echter niet aan
de stad en aan andere steden voor
bijgegaan. Er is nog maar weinig
overgebleven van de eens zo karak
teristieke smalle steegjes, de talrij
ke markten (of souks) en het on
voorstelbare gekrioel van de men-
In plaats daarvan lopen er bre
de asfaltwegen door de stad, om
zoomd door veel groen en staan er
veel moderne huizen waar vroeger
lemen hutjes stonden.
Toch is het verleden niet hele-
oorspronkelijke poorten. Twintig permanent suite heeft, blijft ontoe- erfenis zoals de Omanieten zeggen,
gankelijk. Acht verdiepingen, met te tonen. Dat betekent dat er toch-
zijn luxueuze suites met twee slaap-
uit kon. Zo streng zijn de kamers, zitkamer, eigen keuken en
vergaderruimte, maar ook met
lamitische of Europese stijl inge
richte tweepersoonkamers, zijn ge-
te huur. Daarnaast beschikt
zeden niet
Vooral in het binnenland, in
plaatsen als Nizwa, zijn nog aan
zienlijke resten te vinden van wat
vroeger de gebruikelijke levensstijl het hotel over een theater-
was. Inmiddels heeft ook de rege- muziekzaal, natuurlijk
ring in Masqat ingezien dat je niet bad.
ongestraft het verleden kunt afbre- schutte baai
ken om er moderne flatgebouwen liteiten,
voor in de plaats te zetten. Nieuw
bouw en herbouw gaan tegenwoor
dig hand
worden gerestaureerd, huiseigena
ren worden geholpen hun wonin
gen in oorsponkelijke staat te her
stellen,
ten gemaakt moeten worden,
de gerstaureerde kastelen en forten,
en naar de dorpen in het binnen
land, en mogelijk -bij een langer
verblijf- naar Salalah.
i eigen strand
congresfaci-
,^w 5ütuI Al Bustan, op tien kilometer van
hand, monumenten Masqat, is eigendom van de staat,
en presenteert zich ook als een para
depaard van het land. Dat toont al
leen al de grandioze entree, een im-
foyer met fontein in het mid-
Daar hoort dan een bezoek bij aan
nieuwe centrale markt in de zui-
delijke plaats, met zijn vis verkopers
en zijn groente- en fruithandelaren.
Tomaten, bananen en tal van groen
ten worden inmiddels in Oman zelf
verbouwd. Ook staan hier de wie-
rookverkopers, wier produkt net
buiten de plaats uit de bomen in
droge wadi's (rivierbeddingen) ge
wonnen wordt. Maar er worden ook
kamelen en geiten voor de slacht
Toeristen vinden
keur
het land een den- waarbij de menselijke gestalte aangeboden, terwijl elders slagers
„w verblijfsmogelijkheden, dwerg-proporties aanneemt. Toch,
Naast de gebruikelijke Sheraton, 00^ h'er vind je uitingen van Arabi-
Holiday Inn, Novotel en Interconti- f0*].® gastvrijheid: een traditionele
lcjj_ koffieverkoper biedt gasten een
gratis slok aan. Verse Oman-dadels
dg zijn ruimschoots beschikbaar om
de vermoeienissen van de tocht te
vergeten.
De luxe van dit hotel weerspie
gelt zich overigens niet overdreven
de prijzen. Kamers van rond 350
nental hotels zijn er ook eenvoudi
ger slaapgelegenheden. En
Al Bustan Paleis-hotel, eer
meest luxueuze gastenverblijven
het Midden-Oosten.
Paradepaardje
Het hotel werd in 1985 gebouwd
onderdak te bieden aan de bijeen- gulden per nacht zijn vergelijkbaar
komst van de regeringsleiders van met die van het Sheraton en andere
de Golfstaten. Maar het negen ver
diepingen tellende gebouw moest
ook gebruikt kunnen worden in de
periodes tussen twee bijeenkom
sten, die een keer in de vijf jaar Als de opzet
plaatsvinden. In die tussenliggende heeft, zijn de Europese toeristen
r ge-
Cultuur
hun gekoeld lams- en rundvlees
aanbieden.
Enkele weken na de moesson
wordt het land rond Salalah lang
zaam weer bruin. Alleen de heuvels,
waar meer regen valt, blijven langer
groen. Daar liggen ook de parken,
waar veel inwoners hun vrije vrijda
gen doorbrengen. Water is er ge
noeg, hier stroomt het gewoon uit
de heuvels.
Elders, op de grens tussen bruin
en groen, trekken kuddes van hon
derden kamelen de heuvels in. Het
schip van de woestijn kan daar ook
in de droge tijd voldoende groen
voer vinden. Elke dag opnieuw
wordt de tocht gemaakt, zoals dat al
eeuwenlang gebeurde. Olie of geen
olie, er zijn van die zaken die niet
veranderen.
ADVERTENTIE
Belfleur wordt het leukste vrouwenmagazine relaties, gezondheid, mensen en werk. Belfleur
datje ooit gezien hebt Want met Belfleur ontvlucht je schrijft verrassend overkoken, interieur en uitgaan.
iedere week de spruitjeslucht
Belfleur komt met onverwachte tips over tui-
week de leukste mode om te kopen en zelf te ma
ken. Belfleur kan je beste vriendin worden.
Omdat Belfleur zich iedere week bezighoudt
Belfleur schrijft o.a. boeiend over opvoeden, nieren, wonen en make-up. En Belfleur toont iedere met alles waar jij je mee bezighoudt
Belfleur.Vanaf 23 november overal verkrijgbaar voor de introductieprijs van f 1.1,50.
BINNENLAND/BUITENLAND/ECONOMIE
DEN HAAG - Berlijn heeft er een
feestdag bij. De nacht van 9 op 10
november 1989 zal voor altijd vast
liggen in het gedenkboek van de
verdeelde stad. Voor het eerst in 28
jaar kon de stad zich weer een een
heid voelen, en niet langer een zwe
rende wond in het hart van Europa.
Duizenden juichende, huilende en
dansende West- en Oostberlijners
vierden het gat dat de Oostduitse
leiders geslagen hadden in de Muur.
Het openen van het IJzeren Gordijn
tussen Oost- en Westduitsland is
echter meer dan een laatste nood
sprong van een tot ondergang ge
doemd communistisch regime.
door
Louis Burgers
Het markeert ook het definitieve
einde van de tegennatuurlijke twee
deling van Europa. Vijftig jaar na
het begin van de Tweede Wereld
oorlog staat het continent aan de
vooravond van het opheffen van de
gevolgen ervan.
Of het nu 40 jaar geleden is, of 30
of 20, of zelfs pas tien jaar, telkens
opnieuw speelde Berlijn een hoofd
rol in de voortdurende deling van
het continent, Eerst als de plek waar
Washington en Moskou hun ideolo
gische strijd uitvochten, later wer
den de DDR en haar hoofdstad
Oost-Berlijn de belangrijkste aan
voerders in de strijd tegen democra
tisering in het communistische
Oost-Europa.
Net 40 jaar geleden in 1948 zakte
het IJzeren Gordijn neer in de ver
deelde stad. Het westelijk deel werd
zeven maanden lang door een geal
lieerde luchtbrug in leven gehou
den. Het oosten werd de hoofdstad
van de DDR, en ondergeschikt ge
maakt aan Stalin en de Sovjetunie.
Onderling verkeer van de Berlijners
bleef echter mogelijk: oostelijke in
woners werkten in het Westen, die
uit de Amerikaanse, Franse en Brit
se zönes konden ongestoord hun fa
milie in de Russische zone opzoe
ken.
Atoomoorlog
Terugkijkend wordt duidelijk dat
geen enkele crisis na die van
1948/'49 zo gevaarlijk is geweest als
de blokkade van Berlijn. De twee
supermachten balanceerden in die
periode op de rand van een atoom
oorlog, die geen van beide had kun
nen winnen. Dat besef moet uitein
delijk de doorslag hebben gegeven
om, liever dan ten strijde te trekken,
het overwonnen Duitsland in twee
ën te delen.
Al in 1953, kort na Stalins dood,
toen er overal in Oost-Europa spra
ke was van een aanstaande liberali
sering, kwam Oost-Berlijn al in op
stand. De aanleiding vormde de
aankondiging dat de Oostduitsers
harder en langer zouden moeten
werken. Russische tanksonder
drukten het volksprotest, zoals zij
dat ook in 1956 in Hongarije, in 1968
in Tsjechoslowakije en (bijna) in
1980 in Polen zouden doen. Alleen
de Polen ontsnapten aan dit lot: zij
deden het immers zelf.
De bouw van de Berlijnse Muur,
officieel bedoeld om de 'verworven
heden van het socialisme' in de
DDR te verdedigen, begon op 13 au-
Toen het Gordijn nog van ijzer was en de gaten in de Berlijnse muur met prikkeldraad werden afgesloten kwa
men vluchtelingen van Oost-Duitsland naar het Westen vaak om het leven. Deze foto uit 1962 stamt uit die dagen
en toont een onbekende vluchteling. Zoals hij kwamen er zeker 78 mensen om het leven bijeen vluchtpoging.
(toto EPA)
gustus 1961. Nog steeds zijn regel- mensen te onderscheiden, die soms gescheiden konden elkaar niet
mat.g de dramat.sche filmbeelden met hun hoofd in het ijzer verward meerbezoeken Hij bevesSgde hel
te zien van Oostduitsers die op het raken, of die gebroken benen over- bestaan van twee Duitslanden en
laatste moment nog pogen uit het hebben voor het bereiken van de vormde het eindpunt en tevens het
concentratiekamp DDR te ontsnap- vrijheid. v 3 l^yei?s net
pen. Terwijl het prikkeldraad ge- De Muur betekent echter meer. Europa. De aanleg °eerst var^de
spannen wordt, znn vluchtende Hy spleet Berlyn. Families werden prikkeldraadversperring en later
van het betonnen gevaarte, was im
mers ook een noodsprong. Ook toen
al vluchtten de Oostduitsers met
tienduizenden tegelijk via Berlijn
naar het vrije Westen. Voor velen
kwam de crisis toch nog onver
wacht: hadden de Russische leider
Chroestsjov en zijn Amerikaanse te
genhanger Kennedy niet kort tevo
ren in Wenen overleg gevoerd over
hoe de gerezen spanningen vermin
derd moesten worden? Kennedy
toonde zich bij die gelegenheid een
harde onderhandelaar, die zich
door de Sovjet-leider en zijn boe-
renslimheid niet in de luren liet leg
gen. Dat zou de Rus wel afhouden
van ondoordachte stappen, -wenste
Kennedy
Kennedy zelf was pessimistischer.
Hij dacht, en maakte dat ook duide
lijk tegenover vertrouwelingen, dat
een wereldcrisis rond Berlijn zou
kunnen uitbreken. Na zijn terug
keer in Washington hield hij dan
ook een sombere televisierede,
maar gaf tevens aan dat nóch de
Amerikanen, nóch Londen en Pa
rijs van plan waren voor eventuele
Russische dreigementen te zwich
ten. Zoals ook al in 1958, toen
Chroestsjov de spanning rond Ber
lijn begon op te voeren, maakten de
geallieerden opnieuw duidelijk, dat
zij zich niet uit Berlijn zouden te
rugtrekken.
Nog steeds is onduidelijk waar
om de Sovjet-Unie zo plotseling de
druk op Berlijn opvoerde. Inmid
dels is wel bekend dat Chroestsjov
nog niet sterk in het zadel zat, en
dringend een internationaal succes
nodig had. Zijn onmacht op dat mo
ment wordt misschien het best
weergegeven door die televisiescè
nes waarin de leider van het op één
na machtigste land van de wereld
met zijn schoen op de lessenaar bij
de Verenigde Naties ramt.
De krachtige en eensgezinde op
stelling van Kennedy, De Gaulle en
de Britse leider MacMillan voor
kwam een oorlog. Chroestsjov koos
voor de volledige afgrendeling van
zijn deel van Duitsland. De inmid
dels afgezette partijleider Erich
Honecker leidde hoe cynisch kan
het in de geschiedenis gaan? de
bouw van de Muur. De stroom
vluchtelingen droogde abrupt op.
Slechts een enkeling wist daarna
nog de kogels van de wachters te
vermijden.
Het wachten voor een definitieve
doorbraak in de vastgeroeste ver
houdingen was echter op de komst
van een nieuwe, moderne Sovjet
leider. Met het aantreden van Gor-
batsjov kregen de Oosteuropese re
gimes eindelijk de handen vrij om
de inwoners van hun landen meer
rechten en vrijheden te geven. Dat
proces vindt nu ook in Oostduits-
land plaats.
Maar voor de geschiedenis is de
opening die in de Muur geslagen is
van veel vedergaande betekenis.
Een hereniging van de Duitslanden
is niet langer een droombeeld van
een enkeling in het Oosten of het
Westen. Het is een grote stap dich
terbij gekomen. Velen in ons deel
van de wereld zullen bij die gedach
te hun wenkbrauwen ophalen.
Maar is het zo vreemd dat de Bonds
dag gisteravond spontaan het Deut-
schlandlied aanhief?
