Leidsch Dagblad | 1989 | 6 november 1989 | pagina 9

Weinig extra asielplaatsen

Aanrijding in Katwijk heeft fatale afloop

Hellepe Ik ga koffie drinken

DE 'kroniek over

VAN TÖENMMMrn

EEN OUD HOEKPAND MET
GROOTSTEEDSE ALLURE

MAANDAG 6 NOVEMBER 1989

PAGINA 9

Alleen Leiden voldoet aan verzoek minister 0111 meer plaatsen

REGIO - De gemeenten in
de omgeving van Leiden en
Alphen aan den Rijn reage
ren zeer verschillend op het
verzoek van het ministerie
van welzijn, volksgezond
heid en cultuur om meer
asielplaatsen beschikbaar te
stellen. Leiden voldoet wèl
aan het verzoek, in Noord-
wijk en Katwijk zien ze daar
toe geen kans.

In november 1987 zijn alle gemeen

tebesturen gevraagd om per 1000 in
woners één asielplaats in te richten.
Daarbij werd uitgegaan van 7000
aanvragen van asielzoekers per jaar.
In 1989 meldden zich echter 12.000
asielzoekers aan. Daarom heeft het
ministerie de gemeenten op iedere
1000 inwoners twee plaatsen in te
richten.

De gemeente Leiden gaat, voor
zover het de opvang van asielzoe
kers betreft, het verst. In 1987 al be
sloot het gemeentebestuur twee
plaatsen per 1000 inwoners in te
richten. Op enkele tientallen na, zijn
deze 200 plaatsen gerealiseerd. Vol

gens een woordvoerder van de ge
meente zal, na de dringende oproep
van het rijk, de gemeente nog meer
haast maken met het realiseren van
de resterende plaatsen. "Tot nu toe
hebben we geput uit het gemeente
lijk woningbezit. Die woningen ko
men maar traag vrij. Om de zaak te
versnellen, overleggen we nu met
de woningbouwverenigingen. Dat
overleg verloopt prima".

De gemeente Leiden werkt bij de
opvang van asielzoekers samen met
de vereniging Vluchtelingenwerk
Nederland. De vereniging zorgt on
der meer voor vrijwilligers die de
asielzoekers begeleiden.

De auto van het Katwijkse echtpaar vloog na de aanrijding H irect in brand.

KATWIJK - De 60-jarige A. Nijgh-
Van den Oever uit Katwijk is zater
dagavond om het leven gekomen
bij een aanrijding in haar woon
plaats. De auto waarin zij zat, vloog
als gevolg van een botsing op de
Parklaan in brand. Haar 60-jarige
echtgenoot, die de wagen bestuur
de, is met brandwonden aan zijn
handen en gebroken ribben opge
nomen in het Academisch Zieken
huis in Leiden.

Het echtpaar reed rond 19.00 uur
over de Wethouder D. Ouwehand-
straat en wilde de Parklaan overste
ken naar de Nachtegaallaan. Daar
bij werd volgens de politie geen
voorrang verleend aan een 19-jarige
automobilist uit Katwijk. Uit het
eerste onderzoek van de politie
bleek dat deze 19-jarige met veel te
hoge snelheid over de Parklaan
reed.

Na de aanrijding vloog de auto

van het echtpaar onmiddellijk in
brand. Het vuur greep zo snel om
zich heen dat ook omstanders de
vrouw niet meer uit de wagen kon
den halen. De brandweer kon niet
veel meer doen dan nablussen en
het slachtoffer bergen.

De 19-jarige Katwijker liep licht
hoofdletsel op en werd door een
plaatselijke arts behandeld. Zijn au
to werd totaal vernield.

De woordvoerder van Leiden te
kent hierbij aan dat er eigenlijk nog
meer woningen voor asielzoekers
nodig zijn. "Bij de berekening
wordt er vanuit gegaan dat een
asielzoeker die is uitgeprocedeerd
direct het land verlaat danwel een
definitieve woning krijgt toegewe
zen. De praktijk is natuurlijk an
ders".

Te krap

Alphen aan den Rijn zou, om te vol
doen aan de 1/1000-norm, 60 asiel
plaatsen moeten inrichten. In no
vember 1987 heeft het gemeentebe
stuur evenwel besloten 45 asielzoe
kersplaatsen en een evengroot aan
tal plaatsen voor vluchtelingen in te
richten. "De financiële vergoeding
van het rijk is te krap. We krijgen
voor elke plaats 1090 gulden, maar
de kosten liggen veel hoger", aldus
een woordvoerder van deze ge
meente. Er zijn nu 30 asielzoekers
plaatsen ingericht en de ambtenaar
verwacht eind 1990 het streefgetal
van 45 te hebben behaald.

In hoeverre Alphen kan voldoen
aan het verzoek per 1000 inwoners
twee plaatsen in te richten, is vol
gens de woordvoerder nog maar de
vraag. "Op de gemeentelijke begro
ting voor het komend jaar is 200.000
gulden uitgetrokken voor nieuw be
leid. De politiek moet maar beslis
sen of ze hiervan een deel wil beste
den aan de asielopvang".

Noordwijk en Katwijk zien geen
kans aan de norm te voldoen.
Noordwijk heeft zes plaatsen inge
richt en zou, op grond van het inwo
nersaantal van 25.000, er 25 moeten
inrichten. "We willen wel meewer
ken, maar we hebben hier te kam
pen met een enorm tekort aan wo
ningen. Noordwijk is, als aantrek
kelijke kustplaats, meer ln trek dan
andere gemeenten".

Volgens de woordvoerder van de
gemeente wil het gemeentebestuur
aan het rijk vragen meer woningen
te mogen bouwen. "Het is de vraag
of we binnen enkele jaren die 25
plaatsen gerealiseerd krijgen. Vol
doen aan het nieuwe verzoek zal he
lemaal moeilijk zijn", aldus de
Noordwijkse ambtenaar.

Buurgemeente Katwijk heeft van
de 38 plaatsen er 18 gerealiseerd.
Een ambtenaar verwacht niet er
voor het eind van 1990 nog eens 20
plaatsen bij komen. Evenals Noord
wijk geeft Katwijk hiervoor als re
den het nu al bestaande tekort aan
woningen.

Hoewel er in Oegstgeest pas 5 van
de 18 plaatsen (volgens de 1/1000-
norm) zijn gerealiseerd, gaat een
woordvoerder van deze gemeente
er vanuit dat de ontbrekende 13
plaatsen voor eind 1990 beschik
baar zijn. "Als blijkt dat alle ge
meenten hun verantwoordelijkheid
in deze oppakken, zijn we zelfs be
reid te streven naar realiseren van
twee plaatsen per 1000 i

Een oliescherm ('oil-boom') moet snel en zeker wegstromende kerosine kunnen tegenhouden. De brandweer
van Haarlemmermeer oefende er mee in de Ringvaart bij Rijsenhout. Itoto Ben de Bruyni

Brandweer Haarlemmermeer oefent met 'ramp kerosinetankers'

RIJSENHOUT - Zolang de
brandweerman de koffie belang
rijker vindt dan de voorbereidin
gen van een oefening, worden de
gevoelens van onrust bij inwo
ners waarschijnlijk nooit hele
maal weggenomen. Stel voor: in
de Ringvaart bij Rijsenhout knal
len twee kerosinetankers op el
kaar, maar de brandweer gaat
eerst 'een bakkie doen'.

door

Gerard Haverkamp

In werkelijkheid zal dat niet voor
komen, is te hopen, maar zater
dagmorgen deden enkele brand
weer- en politiekorpsen uit de
Haarlemmermeer tijdens de oefe
ning 'oil-booms' alsof er niks aan
de hand was. Dat was er natuur
lijk ook niet en dus kun je de
spuitgasten niet zoveel verwijten.

Maar ze leken zich ook niet echt
te kunnen voorstellen dat zo'n
aanvaring op het water onver
hoopt ooit wèl een keer plaats
heeft. En dat is Jacob en de ande
re brandweermannen toch wel
aan te rekenen. Op de roep of hij
bij enkele voorbereidingen even
wilde helpen, schreeuwde hij te
rug: "Waaat? Hellepe?!.... Ik ga
koffie drinken!".

Zij die in het centrum van Al
phen aan den Rijn voor de brug
staan te wachten, of de

die langs de Woudwetering (Wou-
brugge) en Ringvaart wonen, zijn
er herhaaldelijk getuige van hoe
twee of meer tankers elkaar op
enkele decimeters passeren. Een
aanvaring is niet denkbeeldig. De
schepen zijn op weg of komen te
rug van Schiphol, waar ze af en
aan varen met kerosine, de brand
stof voor vliegtuigen.

Discussies daarover zijn in
Woubrugge en vooral Alphen
(vaarwegomlegging) uitgewoed,
omdat bekend is dat in 1993 de
tankers tussen de Rotterdamse
haven en Schiphol worden 'ver
vangen' door een kerosine-lei-
ding tussen Jutphaas en de natio
nale luchthaven. Maar in Rijsen
hout vormt de drukte op de vaar
route de laatste zes, zeven jaar
nog regelmatig onderwerp van
gesprek in vergaderingen van de
dorpsraad. Voorzitter Rouwen-
horst: "Inwoners zien hier regel
matig bijna-ongelukken, dat ze
zeiden: als dat maar goed afloopt.
We hebben toen de brandweer ge
vraagd hoe zij zijn uitgerust. In
feite waren ze dat helemaal niet,
maar vandaag hebben ze dan la
ten zien wat er kan worden ge
daan".

Bepaald voldaan was hij niet
over het gebodene. "Ik dacht dat
hier wat zou worden nagebootst,
dat het een echte alarmoefening
was. Ik heb dan ook al tegen de
commandant gezegd dat we dit
maar fase 1 moeten noemen en la

ter nog

i écht moeten oefe-

Of het daar ook van komt valt
zeer te betwijfelen, gezien de or
ganisatie die dat vergt. "En de
brandweer van Amsterdam wilde
voor deze keer wel de oil-booms
afstaan, zodat we konden zien hoe
die werken, maar ze hebben toch
ook min of meer laten weten dat
we niet te vaak om die dingen
moeten komen", aldus brand
weercommandant Van Egmond.

Om 'die dingen' ging het: de oil-
booms. Een met lucht gevuld
slang, aan de onderkant voorzien
van slabben, waarmee olie- of an
dere vlekken op het water kun
nen worden afgeschermd. De oe
fening was om te kijken binnen
welke tijd ze uit Amsterdam kun
nen worden gehaald en hoe de
elementen aan elkaar worden ge
koppeld. Het leverde geen pro
blemen op, al duurde de reis om
ze te halen een uur. "Die tijd kan
met de helft worden bekort, als in
geval van nood het Amsterdamse
korps de oil-booms komt bren
gen. Daar moeten we maar eens
een afspraak over zien te maken",
aldus Van Egmond.

Zo'n regionale samenwerking
bestaat al in Alphen, waar overi
gens op een andere methode de
oliën worden verzameld. Er
wordt met absorberende poeder
gewerkt, zodat ze met een kólken-
zuiger van het water kunnen wor
den geslurpt.

Maatschappij". In 1914 werd het
kantoor geopend.

Uitbreiding

Het naastgelegen pand Rapen
burg 1 dat in 1902 nieuw was ge
bouwd, was geen lang leven be
schoren: in 1955 kwamen de pan
den nrs. la en 1 in handen van één
eigenaar. Deze liet in 1956 het
huis nr. 1 afbreken en een nieuw

huis in de stijl van het hoekhuis
optrekken. Het ontwerp hiervoor
werd geleverd door de architec
ten Schutte en Bellaard. Thans is
het pand van Mulder aan de Ra
penburgzijde dus met een travee
uitgebreid. Deze uitbreiding is
goed te herkennen aan de afwij
kende maatvoering van de ven
sters.

BIANCA VAN DEN BERG

Rumoer om nepbom

BOSKOOP - Een pakketje met
het opschrift 'explosief zorgde
vrijdagavond voor opschudding
op het Kerkplein in Boskoop.
Na de ontdekking van het pak
ketje riep de rijkspolitie direct
de hulp in van de Explosieven
Opruimings Dienst (EOD) en
werd de omgeving van het
Kerkplein afgezet.

Het onderzoek van de EOD
wees uit dat het pakketje geen
explosieven bevatte. Het ging
om een achtergelaten nepbom
die was gebruikt tijdens een
vossejacht, een spel dat eerder
op de dag plaatshad.

Overlast vliegtuigen
van basis Valkenburg

VALKENBURG - Inwoners van
Valkenburg en omliggende ge
meenten zullen in de week van 14
tot en met 23 november last hebben
van nachtelijk vliegverkeer op het
marinevliegkamp Valkenburg. De
basis doet mee aan een grote vloot-
oefening en zal met de vliegtuigen
ondersteuning aan de schepen ver
lenen. Hoe vaak er 's nachts vlieg
tuigen zullen landen en opstijgen, is
volgens een woordvoerder van het
marinevliegkamp niet te zeggen.

Provincie mag
in 1990 16.000
huizen bouwen

DEN HAAG - In de provincie Zuid-
Holland mogen volgend jaar in to
taal bijna 16.000 gesubsidieerde wo
ningen worden gebouwd. Dit blijkt
uit cijfers van het ministerie van
volkshuisvesting, ruimtelijke orde
ning en milieu. Het merendeel van
die gesubsidieerde huizen zijn wo
ningwetwoningen (bijna 7000) en.
premie A- en B-koopwoningen
(ruim 5000). Daarnaast kan Zuid-
Holland rekenen op ongeveer 1300
premie-huurwoningen en 2500 zo
geheten premie C-koopwoningen.

Het woord is nu aan de regionale
volkshuisvestingscommissies. Die
maken naar aanleiding van de aan
tallen woningen die Zuid-Holland
heeft gekregen, een verdeling per
gemeente. Dit advies sturen ze door
naar de provincie, die het vervol
gens weer op tafel legt bij het minis
terie van vrom. In de loop van de
cember valt de definitieve beslis
sing over de aantallen gesubsidieer
de huizen die de afzonderlijke ge
meenten mogen bouwen.

Volgens woordvoerder B. van
Vliet van de provincie zijn de cijfers
van het rijk geen verrassing. "Het
zijn vrijwel precies de aantallen
waarop het provinciebestuur had
gerekend".

Erasmus-studieprijs
voor Leids onderzoek

LEIDEN - Een onderzoek aan de
Leidse universiteit naar de econo
mie van de Italiaanse stad Pompeii,
is door het Erasmusfonds gewaar
deerd met een studieprijs van 5000
gulden. De onderzoeker dr. W.M.
Jongman neemt de prijs op 21 no
vember in ontvangst. De studieprij-
zen waarvan er dit jaar zes worden
uitgereikt, zijn bedoeld voor jonge
onderzoekers die een bijzondere
prestatie hebben geleverd op het
terrein van de letteren, geschiede
nis en wijsbegeerte.

Als eerste zag Jongman in zijn
proefschrift kans te bewijzen dat in
tegenstelling tot de gangbare opi
nie, Pompeii een op zichzelf gerich
te en slechts voor eigen behoefte
producerende stad was. Daarmee
leverde hij, aldus het juryrapport,
een essentiële bijdrage aan het in
zicht in de Grieks-Romeinse econo
mie en maatschappij.

Studie naar drukke
S-21 naar Schiphol

HOOFDDORP - De provincie
Noord-Holland wil snel iets doen
aan de overbelasting van de provin
ciale weg Hoofddorp-Aalsmeer, de
S-21. De provinciale weg tussen
Heemstede en Uithoorn kampt al
jarenlang met ernstige verkeerspro
blemen. De verkeersdruk is door de
expansie van Schiphol, de komst
van Schiphol-gebonden bedrijven,
de groei van de glastuinbouw en de
veiling Aalsmeer sterk toegeno
men. Dagelijks ondervinden de fo
rensen die tijdens de ochtend- en
avondspits gebruik maken van de
weg, die verkeersdruk.

Boskoper komt
om bij ongeluk

ALPHEN AAN DEN RIJN - De 22-
jarige Boskoper A. Onderstal is vrij
dagnacht op de provinciale weg tus
sen Alphen en Boskoop met zijn au
to over de kop geslagen en in de
sloot langs de weg beland. De man
is daarbij om het leven gekomen.

De politie trof zaterdagochtend
omstreeks half acht de auto aan die
ondersteboven in het water dreef.
Onmiddellijk werden de brandweer
en een duikploeg gealarmeerd. Een
duiker van de brandweer trof bij de
auto het stoffelijk overschot van de
jongeman aan.

Omwonenden hadden eerder die
nacht, omstreeks half één, een klap
gehoord maar verder niets kunnen
ontdekken. De politie vermoedt dat
het slachtoffer bij het nemen van
een bocht in de rechterberm is te
rechtgekomen waarbij hij ook nog
een lantaarnpaal raakte.

Op de plaats van het grote winkel
pand op de hoek van het Rapen
burg en het Noordeinde stonden
tot 1902 twee zeventiende eeuwse
huisjes. Het toenmalige hoekhuis
stond met de voorgevel en de
voordeur naar het Noordeinde ge
keerd wat het nummer la ver
klaart. Via de voordeur bereikte
men een bakkerswinkel en een
deur in de zijgevel (aan het Ra
penburg) gaf toegang tot het ach
terhuis.

Het naastgelegen huis, Rapen
burg 1, werd in 1902 afgebroken
en vervangen door nieuwbouw.

In het oude hoekhuis sleet de
graficus en schrijver Alexander
Willem Maurits Verheull tussen
1845 en 1849 zijn studentenjaren.
Hij leverde onder andere illustra
ties voor de Studentenschetsen
van Klikspaan.

Het hoekhuis werd in 1912 ge
kocht door de Leidsche Levens
verzekering Maatschappij met de
bedoeling het onmiddellijk te la
ten slopen. Datzelfde jaar nog
kreeg de bekende Leidse archi
tect W.C. Mulder opdracht een
groot winkel- en kantoorgebouw
te ontwerpen.

W.C. Mulder

W.C. Mulder was op 23 februari
1850 in Leiden geboren. Hij werd
op jonge leeftijd benoemd tot
hoofdleraar aan het Leidse ge
nootschap Mathesis Scientiarum
Genitrix waar hij ook zelf onder
richt had genoten in de bouw
kunst.

In 1873 vestigde hij zich als ar
chitect. Hij ontving gedurende
zijn ruim 40-jarige loopbaan veel
opdrachten, zowel uit Leiden als
daarbuiten. Vandaag de dag vindt
men nog overal in de stad de spo
ren van zijn bouwlust.

Hij ontwierp zulke uiteenlo
pende bouwwerken als het Höpi-
tal Wallon aan de Papengracht, de
Leidsche Spaarbank aan de Oude
Rijn, het winkel/woonhuis Nieu
we Rijn 8-9, het Volkshuis aan de
Haarlemmerstraat/Apothekers-
dijk, arbeiderswoningen van de
Leidsche Bouwvereeniging, en
kele herenhuizen aan het Plants
soen, Sijthoffs Uitgevers Maat
schappij aan de Doezastraat, ver
schillende schoolgebouwen en de
nieuwbouw van het Barend van
Namenhofje aan de Hoefstraat.
Daarnaast werkte hij mee aan de
restauraties van de Pieterskerk
en de Hooglandsekerk. Hij over
leed op 4 december 1920.

Uit zijn gehele oeuvre blijkt een
overgang van het eclecticisme
gebruikmaking van verschillen
de bestaande stijlen, red.) van de
negentiende eeuw naar de moder
nere architectuur van de twintig
ste eeuw. Hij was geen trendset
ter bij de introductie van moder
ne bouwstijlen, maar wel was hij
een groot bewonderaar en navol
ger van een vernieuwende geest
als Berlage.

Mulder koos per opdracht een
stijl die aansloot bij de aard of de
functie van het gebouw. Het
Volkshuis, strak van vorm en uit
gevoerd in eenvoudige baksteen,
contrasteert daardoor sterk met
bijvoorbeeld het Barend van Na
menhofje. In het hofje zien we
een poging om aan te sluiten op
de kleine schaal en de traditionele
stijl van de andere Leidse hofjes.
In het winkel/woonhuis aan de
Nieuwe Rijn 89 en het gebouw
van Sijthoff aan de Doezastraat
ontdekken we vervolgens kèn-
merken van

Het nieuwe gebouw

Ook het gebouw van de Leidsche
Verzekeringsmaatschappij ont
wierp Mulder in art nouveau-
trant, wat vooral blijkt uit de
vorm van de vensterpartijen van
de begane grond. Deze stijl was
erg in zwang in binnen en buiten
land bij de bouw van warenhui
zen en kantoren in grote steden
als New York, Parjjs en vanaf
1900 ook Amsterdam en 's-Gra-
venhage.

Hij accentueerde de hoek van
het kantoorpand door er de toe
gangsdeur in te plaatsen en er een
torenachtige opbouw met zes-
kantige koepel op te zetten. Bij de
grote negentiende en twintigste
eeuwse kantoorpanden in de gro
te steden waren dergelijke opval
lende hoekpartijen in de mode.
Kennelijk wilde de Leidsche Le
vensverzekering Maatschappij
haar nieuwe onderkomen in stijl
bij de grandeur van deze gebou
wen laten aansluiten.

Het voormali
ge pand van de
Leidsche Le
vensverzeke
ring Maat
schappij: een
gebouw met
grootsteedse al
lure.

Dijkman)

De onderpui werd uitgevoerd
in zwart graniet, de bovenbouw in
lichtkleurige zandsteen met een

rode band tussen de eerste en
tweede verdieping. Hierop stond:
"Leidsche Levensverzekering