Ikangaa de
snelste
tot nu toe
MAANDAG 6 NOVEMBER 1989
PAGINA 21
NEW YORK - Wat heeft
een visueel gehandicapte
Nederlander in hemelsnaam
bij de marathon van New
York te zoeken? Jan Tak,
een 63-jarige voormalig
sportinstructeur uit Door-
werth, wordt emotioneel als
hij uitlegt wat hem naar de
gekste marathon ter wereld
heeft getrokken. „Ik zou het
zo mooi vinden als ik juist
hier, aan de hand van mijn
begeleider, binnen de vier
uur zou finishen".
door
Tim Brouwer de Koning
De wens om uitgerekend op het
loodzware parcours dwars door
New York binnen de vier uur te blij
ven, wordt bij de diverse uit Neder
land afkomstige lopersgroepen al
om gehoord. Net als Tak, die met
zijn begeleider Piet Bloed uit Eist
uiterst nauwgezet naar de 'mara
thon van het jaar' heeft toegewerkt,
willen zij in New York voor miljoe
nen toeschouwers laten zien waar
toe zij in staat zijn.
Maar een goede voorbereiding ga
randeert in New York niet automa
tisch een dito prestatie. Topatleten
weten dat allang en mijden daarom
vaak de loodzware 42,195 kilometer
door de Amerikaanse wereldstad,
die in tegenstelling tot marathons
elders vrijwel nooit de beoogde we
reldtijd oplevert. Het groeiende le
ger recreatielopers ondervond dat
gisteren bij de twintigste marathon
van New York grotendeels voor het
eerst aan den lijve.
Aan de uitgekiende schema's van
atletiekliefhebbers als ex-bonds-
coach Wim Verhoorn zal het niet lig
gen. Nu hij wat minder met de tóp
van de Nederlandse wegatleten te
maken heeft, ontfermt Verhoorn
zich maar al te graag over beginnen
de marathonlopers die de wereld
top nooit willen en zullen bereiken.
De toppen van de vijf wijken van
New York willen de Nederlandse
recreatief ingestelde marathonlo
pers echter wèl halen en daar wringt
Malmö op drempel
van kampioenschap
NORRKÖPING (AFP) - Malmö FF
staat op de drempel van de prolon
gatie van de Zweedse landstitel. Za
terdag won het de uitwedstrijd te
gen IFK Norrkoping in de finale om
het kampioenschap met 2-0. Enq-
vist scoorde voor, Dahlin na de rust.
De return is volgende week in Mal
mö. De landskampioen werd
woensdag in de tweede ronde van
de Europese beker uitgeschakeld
door KV Mechelen (4-1).
nu juist de schoen. De bruggen die
de verschillende stadsdelen met el
kaar verbinden zijn voor topatleten
al kuitenbrekers van het ergste
soort, voor de modale marathonlo
per is zeker de laatste brug van de
Bronx terug naar Manhattan een
brug te ver.
Schande
Als geoefend atleet beklom ik gis
terochtend tegen elf uur de Verraza-
no-brug direct na de start nog zon
der problemen. Ook ik had de waar
schuwingen van ervaringen New
York-gangers in mijn oren ge
knoopt. Maar de schande voor elke
zichzelf respecterende marathonlo
per, van looppas overgaand op wan
delen, moest ook ik herhaaldelijk
ondergaan.
Nu is het niet zo dat iedere debu
tant in New York zich zo zal hebben
laten, opjutten door mede-atleten
(,,Wat loop jij gemakkelijk") en het
per mijl meer betrokken publiek,
dat eigenlijk vooral grote diensten
bewijst aan atleten die het moeilijk
hebben. Want of nu een klein blank
jongetje of een grote negerin zich
speciaal tot je richt, „hè, nummer
802, je kunt nog wel wat harder",
maakt niet uit: je haalt het niet in je
hoofd om in hun bijzijn te blijven
wandelen en zet met de moed der
wanhoop weer een bescheiden
looppas in. Mijn martelgang was
daardoor nog net binnen de drie uur
afgelopen.
In mijn buurt bevonden zich toen
in tegenstelling tot een dag eerder
tijdens de speciaal voor buitenlan
ders georganiseerde ontbijtloop,
ditmaal geen bekende Nederlan
ders. De jongens van de popgroep
Normaal uit de Achterhoek onder
vonden aan den lijve dat 42 kilome
ter hardlopen andere spieren op de
proef stelt dan avond aan avond het
publiek vermaken. Zanger Ben Jo-
link was zelfs niet ongeschonden
uit de training, voor de drukbezoch
te marathon gekomen. De overgang
van bospaden naar asfalt hadden
een spronggewricht zo ontzet, dat
van een snelle eindtijd op voorhand
al geen sprake kon zijn. Hendrik
Haverkamp liep weliswaar niet op
klompen, maar trok wel op een an
dere manier de aandacht van menig
omstander: om zijn matige loopstijl
te camoufleren hing hij voortdu
rend 3e clown uit, wat met name
aan de lopersdelegatie uit de Ach
terhoek goed was besteed.
Notaris
Uitlopen was voor Normaal ook
niet zo'n 'must' als voor de meeste
andere Nederlanders. De Leidse no
taris Jan Karstens bijvoorbeeld wil
de op een andere manier zi.jn gren
zen verleggen als zijn fietsende
medeleven met het evenement van
organisator Fred Lebow is enorm.
Willekeurige passanten houden
zelfs op straat vermeende mara
thonlopers aan om hen omstandig
te complimenteren met hun presta-
Beloning
Voor de marathonloper die soms
maanden alles opzij heeft gezet om
zo goed mogelijk voorbereid in New
York aan de start te verschijnen, is
die publieke erkenning een mooie
beloning voor al dat zwoegen. Op
zondagochtend in het 'marathon
kamp' bij de Verazano-brug op Sta
ten Island, waar vele uren moeten
worden zoet gebracht tussen 23.000
andere atleten, wijst niets op een
glorierijke afloop. Tussen tientallen
autobussen waarin lopers trainings
pakken vroegtijdig moeten achter
laten, portable-toiletcabines en het
'grootste urinoir ter wereld' kunnen
de kleumende lopers de tijd slechts
doden met het bezoeken van de ka
tholieke mis of joodse eredienst,
danwel met een door vijf vrijwilli
gers tegelijkertijd uitgevoerde
Amerikaanse massage, die van de
klant weinig lijkt heel te laten.
Het begrip en medeleven tijdens
de marathon en vooral aan de finish
vergoeden vqel voor de doorzetters.
Op een zeer persoonlijk ogende ma
nier maken de vrijwilligers inder
daad „van iedere marathonloper
broer Gerben. Hij vervoegde zich
speciaal daarvoor bij de opvallend
grote lopersgroep van het bedrijf
3M uit Zoeterwoude, die 49 man
sterk de marathon uitliep. Net als
deze groep liepen Jolink, Haver
kamp en Paul Kemper voor een
goed doel. In hun geval leverde dat
per gelopen kilometer geld op, een
w - v? - i
gunstige constructie voor de niet al
te goed voorbereide muzikanten.
Burgemeester Tijmen Bouwers
uit Aalten had voor het zelfde goede
doel, een cardiologisch centrum in
Winterswijk, een andere strategie
bepaald: hij zou de 42 kilometer wel
wandelend afleggen. Dat kan en
mag allemaal in New York waar
k -i
geen tijdslimiet voor de marathoTl'is
gesteld. Daarom is het ook mogelijk
dat vreemd uitgedoste personen
(kelners, Schotten in rokken) of
zich moeizaam voortbewegende in
validen de klassieke afstand in hun
eigen tempo af leggen. Weliswaar
moet het dagelijks leven in de stad
zijn beloop weer krijgen, maar het
Voorkeur
Daarom verdient New York bij al
die goedwillende „trimmers" de
voorkeur boven al die duurproeven
dichter bij huis. Op marathondag,
de eerste zondag in november, als
de gehele stad voor één dag in het
teken van de marathon staat, maalt
geen hardloper om iets anders dan
die marathon. „Deelnemen aan de
marathon is bovendien de enige
manier om de stad goed te leren
kennen", vindt Theo van Seggelen,
de voormalige profvoetballer en
huidige voorzitter van de Centrale
Spelers Raad, die voor de tweede
maal aan de marathon van New
York deelnam.
Dat speelt bij de meesten natuur
lijk ook mee. Het gezelligheidsas
pect staat misschien niet voorop,
maar speelt terdege mee. Ook voor
Jan Tak, die ondanks zijn handicap
een week lang veel indrukken op
deed in 'The Big Apple'. Met als
voornaamste doel het deélnemen
aan de marathon, waar naast top
pers als Densimo volop plaats is
voor duizenden 'gewone' hardlo
pers.
NEW YORK - Fred Lebow, de
organisator van de marathon
van New York. wreef zich gister
middag in Central Park verge
noegd in de handen. De Ameri
kaan van Roemeense afkomst
had zich voor de twintigste edi
tie van zijn marathon geen bete
re winnaars kunnen wensen. Ju-
ma Ikangaa was in een par
koersrecord van 2 uur 8 minuten
en 1 seconden de snelste man en
wereldrecordhoudster Ingrid
Kristiansen zegevierde bij de
vrouwen in 2.25.30.
Met zijn tijd verdrong de 32-ja-
rige Ikangaa wereldrecordhou
der Belayneh Densimo. die op
16 april de marathon van Rotter
dam won in 2.08.39, van de eer
ste plaats van de wereldranglijst
van dit jaar. De Afrikaan liep in
zijn carrière nog nooit cU -12 kilo
meter en 195 meter sne'ler dan
in'New York. Zijn winnende tijd
betekende de tiende ooit gelo
pen. Het persoonlijk record van
Ikangaa stond sedert 9 februari
1986, toen hij de marathon van
Tokyo won op 2.08.10. Eerder
dit seizoen had Ikangaa ook al
uitstekend gelopen in Boston.
In de oudste marathon van de
wereld eindigde hij op 17 april
als tweede (2.09.56) achter de
Ethiopiër Abebe Mekonnen
(2.09.06).
Juma Ikangaa behaalde in
New York een gemakkelijke
overwinning. Na ruim dertig ki
lometer nam de Afrikaan de lei
ding, waarna hij niet meer be
dreigd werd. Enthousiast toege
juicht door naar 2,5 miljoen toe
schouwers arriveerde de Tanza-
niaan, zevende in Seoul, met
meer dan anderhalve minuut
voorsprong op de verrassende
Ken Martin (VSt), winnaar van
de marathon van Pittsburgh
(2.15.28) in mei van dit jaar. Mar
tin liep ook de beste marathon
uit zijn carrière in 2.09.38. De
Ethiopiérs met Densimo aan het
hoofd stelden in New York te
leur. Dat deed ook de Engels
man Steve Jones, de winnaar
van 1988. Jones kwam als acht
ste binnen in 2.12.58. Densimo
eindigde als negende in 2.13.42.
Evenals Ikangaa had de 33-ja-
rige Ingrid Kristiansen zich op
hoogte in Colorado voorbereid
op New York. De wereldrecord
houdster was een klasse apart.
De Noorse had een voorsprong
van ruim twee minuten op de
Amerikaanse Kim Jones-
Rosenqvist.
Doelman Hans van Breukelen
in Aktueel:
„Ik krijg zo langzamerhand de
indruk dat de voetballerij in Ne
derland voor de meeste journalis
ten een tot op de laatste druppel
uitgewrongen dweil is en dat men
alleen nog maar aandacht voor
nevenverschijnselen heeft. Of ik
daarom zelf een boek heb geschre
ven? Misschien wel, ja. Als voor
schotje op later. Ik vond het leuk
om te doen. Ben toch wel een beetje
geschrokken van de moeilijk
heidsgraad, maar zou er later
misschien op de een of andere ma
nier m'n vak van willen maken".
Willem Il-trainer Piet de Visser
in Voetbal International:
„Wat zijn wij in Nederland ei
genlijk geweldig verwende kloot
zakken".
Komiek Freek de Jonge in
'Jongbloed en Joosten':
„Ik denk dat er in de skyboxen
van Ajax net zoveel criminelen
zitten als bij de F-side".
KV-Mechelen-trainer Ruud
Krol in Het Parool:
„Ik heet contactgestoord te
Tennisser Boris Becker in Der
Stern: ..Winnen is een ongeloof
lijk genot, een vrouw kan een der
gelijke bevrediging niet geven".
Vitesse-spits Hans
Autocoureur Ayrton Senna in
het Algemeen Dagblad:
„Als mijn uur slaat ga ik naar
een eeuwig leven".
PSV'er Romario in De Tele
graaf:
„Slapen is mijn hobby".
Fortuna Sittard-doelman
Ruud Hesp in het Limburgs
Dagblad:
„Ik loop harder achteruit dan
vooruit".
NSF-voorlichter Herman
Belinfante in De Volkskrant:
„Ik vind sport de kunst van het
volk".
Heerenveen-voetballer
Maarten de Jong in de Leeuwar
der Courant:
„Zelfs Maradona zou hier op dit
moment verzuipen".
Ruiter Franke Sloothaak in
het AD:
„Een Duitser leeft om te werken
en een Nederlander werkt om te
leven".
Piet de Visser in VI:
„Ik wil helemaal niet idealise
ren, maar Hollanders hebben al
tijd wat te zeiken".
Fortuna-speler Marcel Lies-
dek in VI:
Scheidsrechters moeten na
tuurlijk neutraal zijn. En dat zijn
ze niet allemaal. Egbertzen bij
voorbeeld, er is iets met die man.
Je mag natuurlijk niet zeggen dat
hij tegen kleurlingen is, hè? Maar
kijk nu eens welke spelers hij een
rode kaart heeft gegeven. Wat hij
tegen mij zou kunnen hebben,
weet ik niet. Ik heb hem nooit iets
gedaan. Hij ZOEKT donkere spe--
lers. Ik kan het niet hard maken,
maar gegarandeerd dat het zo is".
Commentator Hugo 'komt dat
schot' Walker tijdens Ajax-FC
Groningen:
"Komt dat schot waar blijft
het?"
Bram Peper, burgemeester
van Rotterdam, in De Tijd met
de oplossing voor het probleem
van het voetbalvandalisme:
„Supporters identificeren zich
nogal sterk met hun club. Als een
van hun spelers een grove overtre
ding begaat en het veld wordt uit
gestuurd, richt de woede zich
meestal niet op de speler maar op
de scheidsrechter of op de suppor
ters van de tegenpartij. Als de re
gels nu zo worden veranderd dat
spelers niet meteen een hele wed
strijd worden uitgesloten maar
bij voorbeeld een kwartier kun
nen afkoelen, dan richt de woede
zich naar alle waarschijnlijkheid
meer op de eigen speler".
Opmerking in Pro FC. het
programmablad van FC Den
Haag:
Hypocrietje opwinden over
het feit dat de tuchtcommissie 'rel
len in het Zuiderpark met de man
tel der liefde bedekt' en tegelijker
tijd de diensten van je eigen Voet-
ballijn aanprijzen omdat Feye-
noord-Den Haag zonder publiek
moet worden gespeeld".
Virus
Huug Aandewiel en ARC hebben
iets met elkaar. Onbedoeld en wel
licht ook ongewild zit er iets scheef
tussen die twee. Voor de derde keer
in zijn loopbaan moest de speler van
Rijnsburgse Boys tijdens een con
frontatie tussen zijn club en de Alp-
hense Racing Club vroegtijdig afha
ken met een blessure. En het is toch
pas drie seizoenen dat de twee zater
dageersteklassers met elkaar in een
afdeling zitten. Eerst was het een
jukbeenblessure die Aandewiel vel
de, vervolgens een ernstige kaak-
blessure en afgelopen zaterdag was
het de enkel.
Na een dik half uur in de wed
strijd Rijnsburgse Boys - ARC (1-0)
zette ARC'er Arno Lancel een sli
ding in op de aanstormende Aande
wiel. De voormalige Roodenburger
zal beslist geen kwade bedoelingen
hebben gehad, maar Huug zit er'
maar mee. De schoen van Lancel
kwam 'onzacht' in aanraking met de
enkel van de libero en voorlopig
kan de Rijnsburgse vedette het wel
weer schudden.
En dat terwijl hij net was terugge
komen van een periode die werd ge
kenmerkt door ziekte en overver
moeidheid. Een virus hield hem
maandenlang in de greep, maar
sinds vorige week leek de aanvoer
der van Rijnsburgse Boys weer de
oude. Maar toen was daar weer
ARC. Dat begint zo langzamerhand
ook op een virus te lijken.
"Ja", zegt Huug, "ik word er wel
een beetje moe van. Dat het telkens
ARC is daar kunnen die jongens
ook niks aan doen. Maar het begint
wel een beetje te vervelen als je tel
kens aan een come-back werkt, te
rugkomt en vervolgens weer in de
lappenmand verzeild raakt".
Hoek (5)
De liefde voor een club kan heel ver
gaan. Zo reisden 29 Quick Boys-
fans hun favorieten niet na, maar
vooruit. Vrijdagmiddag vertrokken
de Katwijkers richting Zeeuws-
Vlaanderen om zich voor te berei
den op de wedstrijd van Quick Boys
in en tegen Hoek. Het nietige Hoek
beschikt niet over voldoende bed
den om de supporters te huisvesten,
daarom werd er uitgeweken naar
het niet veel grotere Hoofdplaat aan
de Westerschelde. In pension 'De
Vriendschap' hadden de kustbewo
ners het prima naar hun zin. Leen
Aandewiel, vader van Gert en
Huug, vertelt enthousiast over het
uitstapje: "Bere-gezellig. Hoofd
plaat is een rustig en klein plaatsje
waar we het heel goed naar ons zin
hebben gehad. Ik denk dat ze er vier
auto's hebben. De Zeeuwen zijn bij
zonder gastvrije
In het dorp viel er niet veel te
doen maar dat was voor de 29 gas
ten uit Katwijk, er waren nog drie
andere gasten in het pension, geen
enkel probleem. "Vrijdagavond
hebben we langs de Schelde onder
een schitterende sterrenhemel een
wandeling gemaakt, en in het pen
sion hebben we ons ook prima ver
maakt." Op zaterdagochtend reisde
het gezelschap via Terneuzen
("daar hebben we met de vrouwen
gewinkeld") naar het 'stadion' in
Hoek. De 0-1-zege van de blauwwit-
ten verzekerde een aangename te
rugreis.
ENZOSPADON
Enzo Spadon bepaalde jaren
lang het gezicht van de Badmin
ton Club Leiden. Hoe kan het ook
anders. Vanaf pakweg zijn 19de
tot aan zijn 42ste mepte hij in het
eerste van deze vereniging. Daar
na speelde hij nog vier seizoenen
in het tweede en, tot slot, nog heel
even in het derde team van de
club. "Het zijn hele leuke jaren ge
weest. De wedstrijden tegen Veglo
waren voor mij heerlijk. Lekker
felle partijen. Maar de beginpe
riode bij BC Leiden vond ik nog
het leukst".
"Bij toeval begon ik eigenlijk te
badmintonnen. Ik zat in die tijd,
ik moet een jaar of 16 zijn geweest,
op de ambachtsschool aan de
Boerhaavelaan. De toenmalige
conciërge was gek van het spelle
tje en vroeg mij een keer mee te
spelen. Dat ging lekker".
Toch was hij nog niet onmiddel
lijk verknocht aan het badmin
ton. Enzo kon namelijk een aar
dig balletje trappen. Bij UVS
speelde hij zelfs nog heel even bij
de regionalen. "Dat was in de tijd
van mensen als Sjaak Sloos en
Cor Verhoog. Maar ik kreeg toen
te maken met sportverdwazing 'en
daar heb ik een hekel aan. Ze wil
den me dwingen naar het eerste te
kijken. Ik laat me niet dwingen.
Van nature ben ik eigenwijs".
Het werd dus badminton. "Het
is een sport voor echte individuen.
Dat merkje aan de mensen die het
spel beoefenen. Echte eenlingen.
Je kunt lekker in je eentje tekeer
gaan. Niet dat de mensen niet met
elkaar omgaan, maar je merkt het
in het veld. Zelf was ik ook niet be
paald gemakkelijk. Voor de bui
tenwacht kwam dat wel eens ver
keerd over, ik bleef maar schel
den. Alleen was ik het na een par
tij weer vergeten. Ik heb geregeld
de tenen van de scheidsrechter la-,
ten krullen, ging vroeger tot aan
de grens van het toelaatbare. Het
maximale eruit proberen te ha
len. Daarom heb ik ook z'n bewon
dering voor iemand als Gerets.
Net niet te ver gaan. Kijk, zo'n
schop op de achillespezen, dat kan
natuurlijk niet. Dat moet meteen
rood zijn. Het liefst eens schorsing
voor een heel jaar",
"De mentaliteit is nu heel an
ders bij het badminton. De men
sen zijn veel kinderachtiger.
Zoals een tijdje terug bleek. Een
jongen maakte een rotopmerking
tegen een scheidsrechter en werd
vervolgens geschorst door de vere
niging. Hij vroeg onmiddellijk
overschrijving aan naar een an
dere club. Zoiets heb ik nou nooit
gedaan".
Want al die jaren bleef Spadon
bij dezelfde club. "Ik deed. alles
voor de vereniging, ben een jaar
of tien voorzitter geweest. We heb
ben het moeilijk gehad, steeds
minder leden. Het is ook een dure
sport. Een koker met 12 shuttels
kost geloof ik zo'n 36 gulden. Dat
is een nadeel. Gelukkig trekt het
ledental weer aan. Steeds meër
mensen beoefenen de sport recrea
tief'.
Hii
ook.
i petitiever-
band slaat hij niet meer. "De lage
re teams spelen met plastic shutt
les. Dat vind ik niks, ik ben daar
om maar gestopt met competitie
spelen".
Alleen daarom? "Nou nee", zegt
hij nog nahijgend van een kort
partijtje in hei thuishonk van de
BC Leiden, de 5-mei-hal. "Ik her
stel wat langzamer dan vroeger,
ik ben te zwaar geworden. Ik heb
nog een aantal jaren gekorfbald
bij Zuiderkwartier, om mijn con
ditie op peil te houden. Voor het
enkelspel mis ik nu echter de snel
heid om het lang te kunnen vol
houden, hoewel ik het afgelopen
seizoen nog zesde ben geworden
tijdens de clubkampioenschap
pen. Met mijn routine red ik het
nog wel in het dubbelspel".
Zij het nog slechts af en toe. Hoe
wel hij nog lid is van de club, is hi j
steeds minder te zien in de 5-mei-
hal. "Af en toe ga ik nog wel eens
kijken. Mijn dochter (Anita Kooy-
man, red.) speelt in het eerste. En
mijn schoonzoon (Paul Kooyman,
red.). Maar ik heb het nogal druk
met mijn bedrijf. Ik leg vloeren,
veel granieten. En ik vind het'lek
ker om wat meer tijd met mijn
vrouw te besteden. Al zegt ze vaak
wel op vrijdagavond: moetje niet
gaan badmintonnen?".
HERMAN JOUSTRA
Met zijn zesde toernooizege van dit jaar heeft Boris Becker zich in Parijs terug gemeld aan de wereldtop. In de
eindstrijd deed Becker de Duitse harten sneller kloppen door zijn Wimbledon-rivaal Stefan Edberg met opvallend
gemak in nauwelijks twee uur terug te wijzen: 6-4 6-3 6-3. Met zijn Parijse zege heeft Becker, die ruim zes ton aan
zijn banktegoed toevoegde, bovendien de achterstand op Ivan Lendl op de wereldranglijst weer verkleind. Op de
foto gebruikt Boris zijn trofee als geweer tegen de fotografen. <r0to api
