The Beatles op herhaling
Paul McCartney laat de jaren zestig in groots popevenement herleven
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1989
EXT R A
^BIJ^G^JA^JE^EIDSCH^A^HEN^DAGB^D
PAGINA 23
imst van Paul McCartney
Ahoy' belooft het pop-
jment van het jaar te wor-
De voormalige Beatle
geboekt voor vier concer-
het Rotterdamse sport-
(op 7,8,10 en 11 no-
er), maar de belangstel-
plotseling zó groot dat hij
intal gemakkelijk had
5n verdubbeien. In de
!5 jaar dat 'Macca' kleur-
lopgeschiedenis schreef,
jrteerde hij negen keer
:ijn Nederlandse fans.
maal met The Beatles in
er in juni 1964, vier keer
ijn latere groep Wings in
stus 1972 en driemaal met
fde formatie in maart
Vooruitlopend op zijn te
er een schets van de'The
VlcCartney World Tour'
e hand van een verken-
tocht naar de Alsterdorfer
halle in Hamburg.
door Louis Du Moulin
Een kwart eeuw Paul McCartney, om
lijst door de wondere wereld in het
zelfde tijdsbestek. Dit soms in drieën
opgesplitste filmjournaal van Ri
chard Lester, regisseur van onder
(veel) meer de Beatles-films 'AHard's
Day's Night' ên 'Help', gaat aan Het
Grote Moment vooraf.
Het elf minuten durende overzicht,
niet altijd even chronologisch van op
zet, komt over als een flitsende her
senspoeling. De beelden (aangrij
pend, vertederend, amusant) plus de
muziek (Beatles, McCartney, eerst
met Wings, vervolgens solo) roepen
een stortvloed van herinneringen op,
te veel om snel te kunnen verwerken.
Hoeft ook niet, want het optreden zelf
blijkt even later vooral uit te draaien
op een meer dan prettige herkansing.
Paul McCartney biedt naast een
avondje hoogst aanstekelijke muziek
voor vrijwel iedere dertig-plusser ook
een onverwachte confrontatie met het
persoonlijke verleden. Het unieke
Beatles-repertoire, waarvoor hij mede
verantwoordelijk is geweest, is tege
lijkertijd een soort historische ladder
die onderaan veel degelijker is dan
ooit werd vermoed, maar die rond
'Ebony and Ivory' (1982) toch wel op
houdt. Anders gezegd, Macca laat de
jaren zestig helder in de geest ontwa
ken, maar doet naar het heden toe al
lengs minder een beroep op het on
derbewustzijn.
Verfrissend
Eenmaal zelf overtuigd van zijn ta
nende inspiratie, nodigde hij eind
1987 Elvis Costello uit voor samen
werking op gelijkwaardige basis. Het
verfrissende resultaat daarvan, het re
cente (zeventiende) solo-album 'Flo
wers In The Dirt', heeft de 47-jarige
veteraan weer geheel 'geactualiseerd'.
Het geloof in-zijn nieuwe werk komt
op deze wereldtoernee zijn eerste
sinds dertien jaar tot uitdrukking
in de selectie van maar liefst zes num
mers: uiteraard de nieuwe single 'Fi
gure Of Eight', de vorige hitparade-
troeven 'My Brave Face' en 'This
One', alsmede de lievelingsliedjes 'We
Got Married', 'Rough Ride' en 'Put It
There*.
Niettemin behoudt de hernieuwde
kennismaking met de podiumrocker
McCartney toch een sterk nostalgisch
karakter door de keuze van niet min
der dan zeventien klassiekers van The
Beatles en zes liedjes uit zijn aanslui
tende Wings-periode.
Waarom die overdosis aan hits van
The Fab Four? Voornamelijk omdat
James Paul McCartney zelf zin had en
heeft om die te spelen. Eerder heeft
hem de lust daartoe maar al te vaak
ontbroken, bekende hij op een pers
bijeenkomst in Hamburg. "Het uit
eenvallen van The Beatles was in ze
kere zin een ontnuchterende echt
scheiding. Daarna het repertoire van
je ex-vrouw spelen, dat doe je niet zo
snel. Daar moet eerst enige tijd over
heen gaan", aldus de levende legende,
vooral doelend op de niet specifieke
McCartney-songs uit de rijke catalo
gus van de beste popgroep aller tij
den.
Vuurdoop
Dank zij die herwaardering hebben
nu inmiddels een heleboel Beatles
nummers alsnog hun publieke vuur
doop gekregen. 'Sgt. Pepper's Lonely
Hearts Club Band' bijvoorbeeld was
nog nooit als concert-onderdeel uitge
voerd, ook vanwege de moeilijkheid
om het gave studiogeluid te kunnen
reproduceren. De technologische
vooruitgang stellen McCartney en
zijn vijf begeleiders (inclusief weder
helft Linda op toetsen) intussen in
staat om dit hoogstandje toch soepei
tjes en natuurgetrouw te vertolken.
Hetzelfde geldt voor ander 'gouden
sleutelwerk' van The Beatles en hun
producer George Martin, zoals 'Elea
nor Rigby', 'Hey Jude' of de medley
van het album 'Abbey Road', waar
mee McCartney afsluit.
Hem als enige ex-Beatle die com
plexere klassiekers van de belangrijk
ste popgroep uit de geschiedenis ho
ren vertolken blijft een ietwat vreem
de gewaarwording. Paul McCartney
lijkt dan plotseling John, George en
Ringo behoorlijk te missen. In elk ge
val meer dan bij het simpeler, ruigere
werk uit de jongere jaren van The Fab
Four, dat - waar mogelijk - ook in een
vierpersoons bezetting ten gehore
wordt gebracht.
Paul McCartney is het meest in zijn
element wanneer de klok op pure
rock wordt gezet. In het bijzonder bij
de aanloop naar de finale via 'Back In
The USSR', 'I Saw Her Standing The
re' en de beide hommages 'Twenty
Flight Rock' en 'Ain't That A Shame',
aan respectievelijk Eddie Cochran en
Fats Domino. Duidelijk is dat hij hier
voor op pad is gegaan, en niet voor de
zoveelste herhaling van verplichte
nummers als 'Let It Be' en 'Yester
day'.
Overeenkomsten
De bovenmodale braafheid, die hem
al sinds zijn huwelijk met Linda East
man (en dus al twintig jaar) vergezelt,
kan hij evenwel toch niet geheel van
zich af schudden. Reden voor reisge
noot en filmregisseur Theo van Gogh
om hem te bestempelen tot een ver
dwaalde EO-heilige. Zwaar overdre
ven natuurlijk, want zo'n heilig boon
tje is McCartney nou ook weer niet.
Denk maar aan zijn arrestatie in Ja
pan in 1980 wegens hasj smokkel of
aan zijn verre van vleiende uitspraken
over John Lennon, nadat diens dood
tot een soort zaligverklaring had ge
leid.
Beide kopstukken van The Beatles
worden nog altijd'tegenover elkaar
geplaatst. Lennon de rebel versus Mc
Cartney de burgerman. Zo was de rol
verdeling misschien toen het roem
ruchte kwartet rond 1970 liet weten
genoeg te hebben van elkaar en de
druk van buitenaf. Maar zo groot wa
ren de onderlinge verschillen natuur
lijk nooit. Anders had John Lennon
niet vijfjaar lang (vanaf 1975) voor
huisman kunnen spelen en had Paul
McCartney nu niet meer een monster
onderneming als deze concertreis op
touw gezet.
De Macca van 1989 lijkt vooral de
overeenkomsten met zijn in 1980 ver
moorde vriend te willen benadruk
ken, middels het ophalen van hun ge
zamenlijke Beatles-successen en het
tonen van zijn toegenomen betrok
kenheid bij het woelige wereldgebeu
ren. Zodoende verovert hij dan toch
die oudere jongeren, die hem eerder
voor veel te glad hebben versleten.
Privé-jet
Op tournee zijn is voor de McCartneys
maar een beperkt begrip. Want gedu
rende hun hele rondreis door Europa
slapen ze nagenoeg iedere nacht
thuis. Ook na de optredens in Ahoy'
zullen Paul en Linda per privé-jet te
rugvliegen naar hun buitenverblijf in
Sussex om zodoende 's nachts bij hun
kinderen te kunnen zijn. Dat neemt
niet weg dat de optredens in Rotter
dam toch wel worden benut om iets
meer van Nederland te zien. Uitgaan
de van Paul McCartney's grote be
langstelling voor moderne schilder
kunst moet gedacht worden aan het
bezoek van diverse musea.
Zijn band is wel voortdurend 'on the
road'. Niet zelden ook 's nachts, wan
neer per bus naar de volgende halte
plaats wordt gereden. De muzikanten
hadden liever een comfortabeler op
lossing gezien, maar daar wilde Mac
ca niet van weten. Een beetje afzien
komt immers de hechtheid van deze
nieuwe groep ten goede, luidt zijn fi
losofie.
McCartney's relatie met zijn huidige
begeleiders is ondanks alle op het
podium uitgestraalde kameraad
schap dus aanmerkelijk afstande
lijker en zakelijker dan zijn omgang
vroeger met de leden van Wings, met
wie hij ooit in een dubbeldekker door
Europa trok. Om nog maar te zwijgen
van de musketiersjaren met The Beat
les.
Betrouwbaar
Los daarvan is McCartney zeer te
spreken over zijn huidige begelei
dingsgroep. "Deze band is aanmerke
lijk beter dan Wings. Zeer betrouw
baar en enorm toegewijd. De leden
zijn ook stuk voor stuk geselecteerd
op hun positieve instelling en daar
naast natuurlijk op hun muzikale
kwaliteiten".
Of dat laatste ook geldt voor zijn echt
genote Linda, 48 jaar jong, moet wor
den betwijfeld. Haar inbreng als toet-
seniste is (nog steeds) van weinig be
lang. Gelukkig is de voormalige foto
grafe zich daarvan altijd bewust ge
weest, met als gevolg dat haar aanwe
zigheid eigenlijk nauwelijks opvalt.
Veel prominenter is de rol van de
tweede keyboardspeler Paul Wic-
kens, bijgenaamd Wix. Deze 33-jarige
sessiemuzikant is verantwoordelijk
voor de nodige symfonische effecten
(blazers, strijkers) die het latere Beat
les-repertoire vereist. Wix verleende
eerder zijn medewerking aan platen-
produkties van o.a. Tracy Ullman,
Nik Kershaw, Barry Manilow, The
Pretenders, Paul Young en Texas.
Gitarist Robbie Mcintosh (31) dankt
in ons land zijn grootste bekendheid
aan zijn bestaan als 'Pretender' naast
Chrissie Hynde. Zijn staat van dienst
vermeldt verder sessiewerk met Talk
Talk, Marilyn, Kevin McDermott,
Manfred Mann en Tears For Fears.
In dienst van zanger-bassist 'Macca'
blijft Mcintosh maar al te vaak in de
schaduw van gitarist Hamish Stuart,
die ook meer betrokken is geweest bij
de totstandkoming van het album
'Flowers In The Dirt'. Stuart, 40 jaar
inmiddels, maakte jarenlang deel uit
van de Average White Band. Als lied
jesschrijver viel hij in de smaak van
Diana Ross, The Temptations, Atlan
tic Starr en Jeffrey Osborne.
Resteert drummer Chris Whitten, die
telkens zo'n 140 minuten lang perfect
beulswerk aflevert. Tot de vorige
groepsacitiviteiten van deze 29-jarige
'octopus' behoren The Waterboys, Ju
lian Cope en zijn eigen band Rank
File.
Iedere concertbezoeker ontvangt bij
de ingang als gratis souvenir het tijd
schrift 'The Paul McCartney World
Tour'. In deze fraai verzorgde uitgave
is als het ware het aangename met het
nuttige verenigd. Naast allerlei pure
fan-informatie over de McCartney's,
The Beatles en de huidige bandleden,
besteedt het honderd pagina's tellen
de blad ook aandacht aan de werk
zaamheden van Friends Of The Earth,
de vanuit Londen opererende milieu
organisatie waarmee Paul en Linda
zich al enige tijd verwant voelen.
In het voorwoord verhaalt de ex-
Beatle over een jong kind dat op een
dag ontwaakt, op pad gaat voor het
bewerkstelligen van een gezondere
omgang met onze planeet en dat de
mensen ook van die bittere noodzaak
overtuigt. "Waarna het land voor het
eerst sinds lange tijd weer begon te
bloeien, de lucht prachtig blauw werd
en de regen een zoete smaak kreeg".
Omdat de wereld nog lang niet zo ver
is. volgt prompt ter afsluiting een
dringende oproep: "Het wordt tijd dat
we zelf dat jonge kind worden en gaan
bouwen aan een betere toekomst".
De oplage van het 'Paul McCartney
World Tour'-tijdschrift bedraagt een
miljoen exemplaren. Dat Paul Mc
Cartney er op deze toernee niet op uit
is om het onderste uit de kan te halen,
blijkt ook uit het gedogen van de ver
koop van alle mogelijke 'witte' (ofwel
illegale) platen. Het is niet ondenk
baar dat er in de loop van deze toernee
ook opnamen zullen worden aange
boden van een van de eerder afge
werkte concerten. Daags na de start in
Oslo (26 september) kon de fanclub
Beatles Unlimited trots meedelen dat
deze ouverture door handige liefheb
bers keurig was geregistreerd. Met de
daarop volgende optredens is het niet
anders gegaan.
McCartney zal ook in Ahoy' niet aan
deze piraterij kunnen ontsnappen. Of
hij de handel in persverse bootlegs zal
blijven toestaan is evenwel de vraag,
want deze wildgroei doorkruist wel
zijn eigen plannen: het uitbrengen
van een live-album, zijn eerste sinds
de driedubbelaar 'Wings Over Ameri
ca' uit 1976.
De nieuwe band van McCartney tijdens de opnamen van het album
'Flowers in the dirt'.
Robbie Mcintosh, Paul en Linda McCartney, en Hamish Stuart aan de vooravond van hun Europese tournee: "Deze band is aanmerkelijk beter dan Wings'
