Docenten helpen
Barlaeus om zeep
Veel volkstuinders gaan
verkeerd om met mest
Snoerloze keukenapparaten 'op de rail'
Fiets met aanhanger voor zwaar transport
Sam Nujoma man
van tegenstellingen
Infolijn KEMA
Plastic zakjes
thuis 'sealen'
Rijk fietst niet
Rector zondebok voor wrok jegens gemeente
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1
mmwrnwrnm
In Nederland worden alle bij
de Kema aangemelde elektri
sche apparaten onderworpen
aan een zeer strenge test die
door de Kema wordt uitge
voerd. De Kema is een onafhan
kelijk instituut: de N.V. tot keu
ring van elektrotechnische ma
terialen.
Daar bemoeit men zich niet al
leen met schakelaars, stopcon
tacten en ander schakelmateri
aal, maar ook en vooral met zo
wel industriële als huishoudelij
ke toestellen die via het elektri
citeitsnet worden gevoed. Van
elektrische dekens tot afwasau-
tomaten, van boormachines tot
haardrogers.
Voor de een is 'stroom uit het
stopcontact' net zo simpel als
water uit de kraan. Maar de an
der heeft een heilige angst voor
alles wat op elektriciteit werkt.
Tot dusver was de Kema een
voor de particulier nauwelijks
bereikbare instantie. Daar is nu
gelukkig verandering in ge
bracht. De Kema is via een info
lijn voor iedereen 'belbaar'. Wie
vragen heeft over de veiligheid
van elektrische apparaten,
krijgt deskundig antwoord.
Vragen? Bel dan de Kema-in-
folijn: 06-82 12 227. Niet hele
maal gratis, maar wel tegen ge
reduceerd beltarief: de helft van
de gesprekskosten betaalt de
Kema.
Een groot aantal
volkstuinders grijpt te vaak
naar meststoffen om een goed
resultaat in de groentetuin te
krijgen. Die mening is de
Arnhemmer Gerard van 't
Klooster (32) toegedaan. De
overbemesting, schadelijk
voor het milieu, komt volgens
hem voort uit onkunde bij de
amateurtuinder.
door
Anne-Marie Risse
"Voor een amateur is het moeilijk
om kennis te vergaren op het gebied
van telen en ziektebestrijding. Er
zijn wel boeken te raadplegen, maar
dat is veelal taaie kost", stelt Van 't
Klooster, die werkzaam is als ver
edelaar van gazongrassen en in zijn
vrije tijd zijn tuinadviesbureau
Votu runt, dat zich specialiseert in
het geven van bemestingsadviezen
en de verkoop van bijzondere en
exotische groentezaden.
Met die bemestingsadviezen is hij
nu vier jaar bezig en in die tijd heeft
hij gemerkt dat de volkstuinder be
wuster te werk gaat dan vroeger.
meest milieuvriendelijke wijze van
telen. Veel mensen weten de weg
ses, "want de mensen willen weten het is levensgevaarlijk voor een
wat ze moeten doen als iets niet volkstuin om met chemische mid-
groeit of een bepaalde ziekte heeft".
Als Van 't Klooster een verzoek
voor analyse binnen krijgt stuurt hij
delen te werken. Je weet het effect
op het milieu niet. Nu kan het be
strijdingsmiddel nog zijn goed ge-
r het la-
het kwaad geschied. Door de be-
kennis, die met mesting van de grond te verbeteren
processen nagaat krijg je betere groeiomstandighe-
den van het gewas".
Na driejaar Kleine Aarde vertrok
Van 't Klooster naar kwekerij Xo-
tus, die voornamelijk exotische ge-
teelt. Daar deed de tuinadvi-
ervaring op met de kweek
is ingestuurd gaat alles
boratorium vé
scheikundige
hoeveel fosfaten, cali en stikstof
de grond zitten. Binnen twee weken
heeft de volkstuinder de uitslag bin
nen en weet hij hoe hij moet hande
len op zand- of kleigrond.
"Er zijn ook professionele labora
toria die grond onderzoeken, maar
die doen er veel langer over", vindt
Van 't Klooster die voor een advies
45 gulden rekent. Wil de amateur
tuinder ook nog een zuurgraadana-
Een apparaat om de plastic zakken
weer luchtdicht af te sluiten is er nu
ook voor huisgebruik. Het is een
vinding van Pritt, de lijmfabrikant.
Er komt echter helemaal geen lijm
aan te pas. De 'Pritt Sealer' dicht
een plastic zakje met een strookje
af. Aan de einden daarvan zit een
stukje papier waarop je bijvoor
beeld een eind-gebruiksdatum kunt
noteren.
Behalve verpakkingen uit de win
kel kun je er ook lunchpakketjes
voor weekend of school hygiënisch
mee sluiten. De dichting heeft een
groot voordeel ten opzichte van de
methode die in winkels wordt ge
hanteerd: je kunt het zakje weer
openmaken en het sluitstrookje op-
Steeds meer volkstuinders telen naast de boerenkool ook exotische groen- nieuw gebruiken. Daarbij wordt de
i kruiden in hun moestuin. Populair zijn v.l.n.r. kouseband, Madam verpakking niet vernield, zodat die
Jeanette, Paksoi, Sopropo, Kaisoi en tajerblad.
exotische groenten en kruiden die doen. "Nederlanders hebben veel
5 klimaat kunnen groeien.
belangstelling voor aparte groente
en kruiden, in tegenstelling tot de
buitenlanders, die de zaden van hun
gpd) talloze malen herbruikt kan
den. En dat heeft tot gevolg dat je
groeit. "Veel volkstuinders willen veel minder milieuvervuilend pias-
Als een van de weinige Xotus-
steunpunten in het land timmert hij familie betrekken, omdat
lyse plus bekalkingsadvies dan aan de weg met bijzondere zaden eindresultaat lekkerder vinden"
die het in de tuin, een plantenkasje
Het is niet leuk om rijk te zijn,
want rijk zijn en fietsen gaat niet
samen. Wie veel geld verdient
voelt zich blijbaar gedwongen
per auto te reizen. Dit blijkt uit
recente cijfers over inkomens
en bezit van vervoermiddelen.
Met het stijgen van het inkomen
daalt het fietsbezit evenredig.
In bijna de helft van de huis
houdens met een netto-jaarin
komen tot 17.000 gulden is mini
maal een fiets aanwezig. Bij een
inkomen tot 24.000 gulden heeft
30,5 procent van de huishou
dens een fiets en tot 38.000 gul
den nog maar 18,8 procent. In
slechts 6,9 procent van de huis
houdens waar netto per jaar
meer binnenkomt dan 38.000
gulden is een fiets te vinden.
Verder dan dit schamele resul
taat zin de onderzoekers maar
niet gegaan.
komt er nog 6,50 gulden bij.
Naast de beoordeling van de of
grond wordt door Votu met een
computerprogramma berekend
hoeveel een bepaalde groentesoort
nodig heeft. "Kool bijvoorbeeld
heeft meer mest nodig dan bonen",
licht Gerard toe.
Ecologisch
De adviezen die Van 't Klooster ver
strekt hebben een ecologische ach
tergrond. Na zijn studie aan de Ho
gere Tuinbouwschool wilde hij
praktijkervaring opdoen. Zijn inte
ressegebied is de ecologische tuin
bouw. Hij kwam bij de Kleine Aar-
Het aantal volkstuinders dat de
een bak in de huiskamer goed exotische groentezaden aanschaft
iets geks erbij in hun tuin", is de er
varing van Gerard. "Ik heb sinds
kort ook weer een volkstuin en ga
het opnieuw proberen. Je krijgt met
die groenten en kruiden bovendien
wat anders in de keuken en in de
tuin is het een lust voor het oog.
tic in de vuilnisbak hoeft te gooien.
De Pritt Sealer, sinds kort ver
krijgbaar in huishoudwinkels, wa
renhuizen en supermarkten, kost
17,95. Navulsets die voor zo'n 400
sluitingen goed zijn, 4,95.
Aan veiligheid is veel aandacht besteed
Onder de toepasselijke
2000' brengt Philips
reeks snoerloze keukenapparaten.
Vier in totaal: een mixer met gar
den, een staafmixer (misschien be
de in Boxtel terecht, een stichting kender onder de naam 'blender'),
die voorlichting geeft op het gebied
van ecologisch tuinieren.
"Ik runde daar met anderen een
ecologische tuin met groenten. Er
werd niet gespoten en dat is de
blikopener
m 'Rail je ze net als een trein aan elkaar kop-
nieuwe pelen en aan de wand bevestigen.
Dan is er maar één snoertje nodig
om de ingebouwde accu's via een
stopcontact op te laden zodat ze
stuk voor stuk permanent gebruiks-
elektrisch klaar zijn. Opvallend is de slanke,
handzame vormgeving van de ma
chines. Hun motoren doen in kracht
niet onder voor vergelijkbare appa-
wilt aanschaffen, dan kun raten die met dat (vooral in de keu-
ken) zo onhandige snoer.
De ontwerpers hebben letterlijk
aan alles gedacht. De mixer bijvoor
beeld is voorzien van afneembare
plastic kapjes die wand en bodem
teflonpannen tegen krassen be-
Een excuus om niet de fiets te ne
men is het moeten vervoeren van
grote en zware stukken. Surfplan
ken, kratten, potten verf, stukken
door
Theo van der Kaaij
hout of een forse tent laten zich nu
eenmaal lastig onder de snelbinders
vangen. Toch kan dat best per fiets
door gebruik te maken van de fiets-
Het aanschaffen van een fietskar is
niet eenvoudig, want er is een enor
me keuze op dat gebied. Ze zijn er in
diverse afmetingen, van lichte en
zware constructie, met grote en
kleine wielen en er bestaat er zelfs
een met één wiel. Ook zijn er op
klapbare fietskarren, van belang
voor wie weinig bergruimte in huis
heeft.
Om wegwijs te worden in
fietskarrenland is het handig om ge
bruik te maken van een service van
de ANWB, die een inlichtingenblad
'Kopen van een fietskar' heeft sa
mengesteld.,, Hierin staat precies
waar de fietser bij aanschaf op moet
letten. De wettelijke eisen, techni
sche gegevens en prijzen van in Ne
derland verkrijgbare fietskarren
worden alle op een rijtje gezet. De
informatie is bij de ANWB telefo
nisch aan te vragen: 070-141420.
Heel recent op de markt is een on
langs door DBC (Dutch Bicycle
Corporation) geïntroduceerde fiets
kar die luistert naar de naam
WEDEO. Het ding is geschikt voor
allerlei soorten transport en dat kan
niet van alle karren gezegd worden.
Er zit een forse kuip in die 75 kilo
bagage kan torsen. Zonder fiets valt
de kar gemakkelijk als bolderwa
gen te gebruiken en er kan een surf
plank op. Bovendien is er een zitje
op te bevestigen, zodat de sportvis
ser met deze fietskar niet in het nat
te gras hoeft plaats te nemen.
De WEDEO-fietskar is in de
meeste fietsenwinkels verkrijgbaar.
De adviesprijs bedraagt 425 gulden
zonder uitbreidingsset.
schermen. Drie instelbare snelhe
den maken alle mixklussen moge
lijk.
Ook aan de veiligheid is veel aan
dacht besteed. Het mes wordt auto
matisch geblokkeerd zodra de
handschakelaar wordt los gelaten.
Met stokbrood, diepvriesvlees, las
tig snijdbare kaas heeft het elektri
sche mes geen enkele moeite.
Een blik kun je open maken met
een blikopener uit grootmoeders
tijd of met een handbediend appa
raat dat op een vaste plaats boven
het aanrecht gemonteerd is. De aan tafel een handig kwartet. Snoer-
snoerloze opener uit de reeks 'Rail loze apparaten hebben uiteraard
2000' is echter op elke gewenste een beperking: de accu's zijn in het
plek bruikbaar. Een magneetje algemeen na 30 minuten aan het
houdt het deksel vast zodat het niet eind van hun krachten. Maar de op-
in de soep valt. Het viertal is in een laad-units brengen de krachtbron
moderne, 'snelle' keuken en ook dan weer in 16 uur op volle energie.
BUITENLAND BINNENLAND ECONOMIE
AMSTERDAM Op het Barlaeus Gymnasium zijn docenten en administratief perso
neel gewend elkaar met de voornaam aan te spreken. Maar dat is de rector, mevrouw
Charlotte de Vries-Lentsch, niet toegestaan. Zij dient meneer en mevrouw te zeggen
tegen haar collega's. Het typeert de volledig verziekte sfeer op de Amsterdamse
school, waar roddels, achterklap en indoctrinatie de boventoon voeren.
Het eens ZO beroemde gym- zet van de docenten haalde het niet.
nasium lijkt regelrecht op Tot twee keer toe stelde de rechter
de gemeente in het gelijk.
Op de advertentie reageerden 23
kandidaten, van wie er zes voor een
gesprek werden uitgenodigd. De
benoemingsadviescommissie,
weg naar de ondergang. Er is
nog nauwelijks tijd om les te
geven. De docenten steken
al hun energie in het beden-
Won van micceliike afreken eigen or6aan van de school, beoor-
ken van misselijke streken deelde alle kandidaten als onbe-
om de nieuwe rector pootje
te lichten. Tot nu toe zonder
succes. Want De Vries-
Lentsch is geen type dat zich
weg laat pesten. Ten einde
raad heeft de gemeente Am
sterdam de hulp ingeroepen
van een bemiddelaar. Die
staat voor de bijna onmoge
lijke klus de partijen weer op
één lijn te krijgen.
door
Jos Heymans
elk besluit van haar zou immers
worden weggestemd, en schrapte
het protocol. Tijdens vergaderingen
was het de gewoonte dat een van de
conrectoren de notulen bijhield. Uit
pure pesterij besloten de docenten
dat de rector dat voortaan maar zelf
moest doen, maar daar voelde De
Vries-Lentsch niets voor. Zij vroeg
de administratie te notuleren, maar
die weigerde dat op aanraden van
de docenten.
Mafia
Insiders, die uit angst voor wraak
acties niet bij naam genoemd willen
worden, zeggen dat de school wordt
geleid door een mafia-achtige kern
van vijf, zes docenten. "Het zijn de
classici en neerlandici, die uit lijfs
behoud geen veranderingen willen.
Er wordt bijvoorbeeld geen econo
mie gegeven. Ze zijn bang dat een
nieuwe rector dat vak zal invoeren
ten koste van hun lesuren. Daarom
wilden ze alleen een rector van bin
nenuit. Ze stellen zich elitair op en
hebben de school volledig in hun
greep".
Maar ook de nieuwe rector valt
veel te verwijten. Zij wist dat zij niet
welkom was en probeerde haar ge
zag te forceren. Lang voor haar in
diensttreding was er een voorstel
ling in Paradiso, waar leerlingen
i het Barlaeus een lesbisch paar-
kwaam in de hoop dat de wethou
der alsnog een advertentie zou
plaatsen waarin ook mannelijke
kandidaten werden opgeroepen.
Maar daar trapte de wethouder niet
in. Zij riep de kandidaten opnieuw
op, die nu door de gemeente-ambte
naren werden beoordeeld. Het leid
de uiteindelijk tot de benoeming
van Charlotte de Vries-Lentsch.
Ziedend
Het opgefokte docentenkorps was
ziedend en bedacht allerlei streken
om het leven van dé nieuwe rector
zo zuur mogelijk te maken. De wrok
van de docenten jegens de gemeen
te werd afgereageerd op de nieuw
benoemde. Op de deur van de ka
mer van de rector hing dagenlang
een gedicht van Van Randwijck:
'Een volk dat voor een tiran zwicht'.
Niemand verwijderde het papier en
het was dan ook het eerste stille ver
zet, waarmee De Vries-Lentsch bij
haar indiensttreding op 1 maart
werd geconfronteerd.
De docenten weigerden kennis te uitbeeldden. Het was voor elke
maken met de nieuwe rector. Ook «a»">emer volstrekt du.delyk dat
hier de meuwe rector en de wethou
der werden uitgebeeld. De Vries-
Lentsch stapte woedend naar de
Swapo-leider vrijwel zeker president Namibia
Het Barlaeus gymnasium is altijd al
een buitenbeentje geweest in de we
reld van het onderwijs. In de woeli
ge jaren zestig stond de school be
kend als een rood bolwerk, waar ei
gen regels golden. Het bevoegd ge
zag (de gemeente) werd niet erkend.
Er gold een soort zelfbestuur onder
het motto: de macht is aan ons (de werd zij niet uitgenodigd voor het
docenten). In tien jaar tijd versleet schoolfeest. Administratief perso-
de school vijf rectoren. Bemidde- neel werd opgefokt en leerlingen tSEÏÏr,*SS?de
dnïnHnnfrinnorrf TiiHonc Ho lncenn SChOOl en Wilden de aCteUrS Uit de
klas halen. Ze werd door de docen
ten uit het schoolgebouw verwij
derd.
laars liepen af en aan om ruzies te
sussen. Zelfs de directeur van de
GG GD is een jaar lang toege
voegd geweest aan de directie.
De jongste problemen dateren
van vorig jaar, toen de gemeente op
zoek ging naar een nieuwe rector. In
het kader van het minderhedenbe
leid besloot de verantwoordelijke
wethouder, Ada Wildenkamp, dat
alleen vrouwen mochten sollicite
ren. En dat betekende oorlog, want
onderling hadden de docenten al
lang afgesproken dat conrector De
Ruijter (een man) de nieuwe baas
geïndoctrineerd. Tijdens de lessen
wordt er veel gepraat over de nieu
we rector en dat leidde tot klachten
van ouders. De medezeggenschaps
raad wilde toen een brief sturen aan
de ouders, waarin dat werd ont- fant door de porceleinkast gegaan",
kend. Eerst ging de rector akkoord weten insiders. "Ze heeft haar gezag
maar twee dagen later weigerde ze, willen afdwingen, maar dat is ver
want, zo zei ze, er wordt wel degelijk keerd uitgepakt. Ze heeft veel te
gekletst.
Op het Barlaeus gold een proto
col, dat inhoudt dat directiebeslui
ten bij meerderheid worden geno
men. De directie bestaat uit de rec
tor
de twee conrectoren. De niet anders kan".
hoog van de toren geblazen
vendien fouten gemaakt. De twee
partijen zijn daardoor nog verder
van elkaar komen te staan. Ze pra
ten alleen met elkaar als dat echt
moest worden. Maar het heftige ver- Vries-Lentsch zag de bui al hangen, De docenten zijn ervan overtuigd
Ada Wildekamp: per se een vrouw.
dat de nieuwe rector volstrekt onge
schikt is. Aan het einde van het
schooljaar hebben ze een brief aan
B en W gestuurd met het verzoek
om een functiebeoordeling van de
rector. Dezelfde insiders noemen
dat grote onzin. "Ze was op dat mo
ment nauwelijks drie maanden in
dienst. Dan kun je niet vaststellen
dat iemand ongeschikt is. Ze heeft
gewoon geen enkele kans gehad".
Het college voerde gesprekken met
alle betrokkenen en besloot een be
middelaar aan te stellen. Ook die
legde de eis van de medezeggen
schapsraad om een functieonder-
zoek naast zich neer en werd
meteen beticht van partijdigheid.
De bemiddelaar zou te vaak met de
rector hebben gesproken en haar
bovendien van adviezen hebben
voorzien. De docenten vrezen dat ze
van de bemiddelaar weinig te ver
wachten hebben en hebben inmid-
dèls geweigerd mee te werken aan
een oplossing.
De harde kern van de docenten is
ervan overtuigd de strijd uiteinde
lijk te winnen. Ze beroepen zich op
de goede resultaten die de school
boekt, maar anderen beweren dat
dat niet aan de leraren te danken is.
"Ze hebben gewoon hele goede
leerlingen, die van huis uit een be
hoorlijke bagage hebben meegekre
gen. Het zou de school ten goede ko
men als er een paar van die docen
ten, van die 'die-hards', verdwe-
Ondertussen gaan de pesterijen
gewoon door. Er worden opmerkin
gen gemaakt over het uiterlijk van
de rector. Haar stem, die inderdaad
iets wegheeft van die van Adele
Bloemendaal, wordt door leraren in
de gangen van de school nage
bootst. Het administratief perso
neel is kwaad, omdat de rector de
dagelijkse post wil inzien. De vier
leden van de administratie hebben
zich nu tegelijkertijd ziek gemeld.
"Dat is ze ingefluisterd door de do
centen, die lekker op de achter
grond blijven terwijl de mensen van
de administratie kans lopen offi
cieel te worden berispt".
Of de bemiddelingspoging slaagt,
hangt af van de bereidheid van alle
partijen om de bemiddelaar te ac
cepteren, naar elkaar te luisteren en
eventueel van standpunt te wijzi
gen. Lukt dat niet, dan zal de ge
meente ongetwijfeld een interim-
manager benoemen en zullen er zo
nodig ontslagen vallen. "Want zo
kan het niet langer", zeggen de insi
ders. "Voor de harde kern geldt
maar een ding: de rector moet weg.
Ze zijn zelfs bereid de school daar
voor naar de knoppen te helpen".
JOHANNESBURG - De eerste
president van het onafhankelijke
Namibia na de verkiezingen voor
een grondwetgevende vergadering
van 7 tot 11 november, wordt waar
schijnlijk Swapo-leider Sam Nujo
ma. Dat is een vooruitzicht dat ve
len, blank en zwart, met zorg ver
vult. Want niets in Nujoma's loop
baan wijst op de aanwezigheid van
de kwaliteiten die de staatsman van
de weinig briljante partijman on
derscheidt.
De erkenning van dit feit heeft ge
leid tot opzichtige pogingen hem te
verkopen als de Nelson Mandela
van Namibia. Die pogingen werden
al gauw gestaakt omdat ook de
Swapo-top inzag dat haar Sam be
halve zijn verzet tegen het bewind
in Pretoria niets gemeen heeft met
de legendarische ANC-leider.
Shafishuna Samuel Nujoma werd
op 12 mei 1929 in Ovambo-land,
noord-Namibia, geboren. Zijn ou
ders waren kleine boeren. Na de la
gere school ging hij naar Windhoek
en werd klerk bij de Zuidafrikaanse
spoorwegen. In de avonduren pro
beerde hij een vervolgopleiding af
te maken, maar na twee jaar gaf hij
daar de brui aan.
Zijn verblijf in Windhoek opende
hem de ogen voor de erbarmelijke
omstandigheden waaronder de
rondtrekkende zwarte arbeiders
moesten leven. Deze ervaring leid
de in 1958 tot de oprichting van een
van de voorlopers van de Swapo, de
Ovamboland Volksorganisatie. Dit
kostte hem zijn baan en sindsdien is
Nujoma verzetsleider van beroep.
Hij speelde een hoofdrol in het
verzet tegen de verdrijving van
zwarten uit een woonoord bij Wind
hoek, waarbij de politie op 10 de
cember 1959 13 betogers dood
schoot. Nujoma vluchtte naar New
York, waar hij op 19 april de Swapo
oprichtte. In 1966 keerde hij terug
naar Namibia, maar werd onmid
dellijk weer uitgewezen.
In de bijna dertig jaar dat Nujoma
zich nu manifesteert op de interna
tionale podia, heeft hij vooral de in
druk gewekt dat Multatuli's type
ring 'vat vol tegenstrijdigheden'
hem op het lijf is geschreven. Het
oordeel van vrijwel iedereen die
ooit langer dan een half uur met de
Swapo-leider heeft gesproken, is
onbarmhartig. Nujoma wordt afge
schilderd als een intellectuele
dwerg, een gevangene van zijn ei
gen uit marxistische clichés be
staande retoriek, niet in staat een sa
menhangend betoog te houden
over welk onderwerp dan ook.
Als redenaar slaat hij weliswaar
geen slecht figuur, maar zijn talent
is dat van de standwerker. Niet dat
van woordkunstenaar die subtiel
zijn gehoor bespeeld.
Nujoma's neiging tot onbekookte
uitspraken en onbezonnen initiatie
ven bezorgt zijn Swapo-collega's
geregeld nachtmerries. De eerste
zorg van de partij, zo besloot de lei
ding, was het afschudden van het
imago van woeste revolutionaire
onruststokers die de partij in Nami
bia, terecht of ten onrechte, had ge
kregen. Met instemming van Nujo
ma werd een strategie uitgestippeld
waarin verzoening de boventoon
zou A
Maar al op de eerste persconferentie
na dit beraad viel Nujoma uit zijn
rol. Gevraagd naar zijn reacties op
berichten dat Swapo in kampen in
Zambia en Angola een ware terreur
uitoefende onder ex-aanhangers,
snauwde hij de vragensteller toe dat
de gevangenen (1400 mannen, vrou
wen en kinderen) allemaal spion
nen van Zuid-Afrika waren en dat
hy "een revolutionair en geen de
mocraat" was.
Bij een andere gelegenheid ver
klaarde hij dat de blanken na de on
afhankelijkheid van Namibia wat
hem betreft allemaal konden op
krassen. Alleen de bankmanagers
mochten blijven: om de kluizen te
openen en hem hun buitenlandse
deviezen te overhandigen. Dit laat
zich moeilijk rijmen met de partij
lijn, waarin blanken worden opge
roepen toch vooral te blijven en hun
talenten in dienst te stellen van de
opbouw van een nieuw Namibia.
Maar de blunder die zijn collega's
in Windhoek tot ware wanhoop
dreef, was de invasie van zijn guer
rillastrijders op 1 april, toen het vre
desakkoord over Namibia officieel
in werking trad. De inval was in alle
opzichten een debacle: militair om
dat de Swapo-strijders geen partij
waren voor de meedogenloze Koe
voet-brigade, en politiek omdat het
Zuid-Afrika de kans bood Swapo te
brandmerken als agressor.
Deze Nujoma is, kortom, geen im
posante man. Maar er is, zeggen
mensen die hem langer kennen, nog
een andere Nujoma. Die andere Nu
joma wordt omschreven als een
man met grote mensenkennis en
een fijne neus voor kwaliteiten in
anderen die zijn eigen tekortkomin
gen compenseren. Maar hij heeft
zijn onmisbaarheid vooral bewezen
als de man die Swapo 29 jaar lang
bijeen heeft weten te houden, on
danks allerlei politieke en persoon
lijke broedertwisten.