STAD
EIDEN
NS beraden zich over
plannen nieuw station
Machtsstrijd binnen PvdA valt in het
nadeel wethouder Van der Molen uit
LEIDSCH
DAGBLAD
Aanschaf van derde Sterbus is noodzaak'
'Een ambitieus plan
met durf geschreven'
Geen malversaties bij
woningbouwvereniging
Illegale collecte
in Merenwijk
DONDERDAG 2 NOVEMBER 1989
Als gemeente toezeggingen niet nakomt
LEIDEN - De NS sluiten
niet uit dat de nieuwbouw-
plannen voor het station
worden gewijzigd wanneer
de gemeente besluit geen
autotunnel onder het Sta
tionsplein te bouwen. Dat
heeft een woordvoerder van
de NS vanochtend gezegd.
"Er zijn door de gemeente
toezeggingen gedaan. Wan
neer de gemeente die niet
gestand doet, zal de NS zich
moeten beraden", aldus de
ze woordvoerder.
De toezeggingen waarop wordt ge
doeld hebben niet zozeer betrek
king op de bouw van een tunnel
voor het station alswel het toegan
kelijker maken van het nieuwe sta
tion. "Er ligt nu een fors plan voor
een nieuw station waarin sprake is
van een aanzienlijke uitbreiding
van de capaciteit. Dat betekent dat
de aan- en afvoer van de reizigers
anders geregeld moet worden dan
nu het geval is. Dit grotere station
moet toegankelijker zijn dan het
huidige. Een herinrichting van het
gebied voor het station is noodzake
lijk", is het standpunt van de NS.
Volgens de woordvoerder is de
NS informeel op de hoogte ge
bracht van de politieke ontwikke
lingen in Leiden rond de planner!"
voor het stationsgebied. Nu de
PvdA-fractie inclusief wethouder
M. van der Molen (ruimtelijke orde
ning) zich op het standpunt stelt dat
er geen geld is voor de bouw van
een tunnel, lijkt de kans groot dat
deze definitief van de baan is. De
politieke partijen beraden zich daar
vanavond over in een besloten com
missievergadering.
De bouw van een tunnel wordt al
gemeen noodzakelijk geacht om de
voetgangersstromen van en naar
het station - die nu gekruist worden
door een grote hoeveelheid verkeer
- makkelijker te laten verlopen. De
tunnel was een belangrijk element
in het toegankelijker maken van het
station maar nog onduidelijk is of
de gemeente deze toegankelijkheid
ook zonder tunnel denkt te kunnen
verbeteren.
Morgen komen de vier betrokken
partijen (gemeente, NS, AZL en
NZH) bij elkaar om de laatste ont
wikkelingen te bespreken. "We zul
len dan wel zien op welke wijze de
gemeente zijn huiswerk heeft ge
daan", zegt de woordvoerder van de
NS: "Het is natuurlijk mogelijk dat
het nieuwbouwplan van de NS er
daardoor anders komt uit te zien".
Dat er in Leiden een nieuw sta
tion komt - de opening moet in 1993
plaatshebben - staat voor de NS niet
ter discussie. Wel is mogelijk dat het
nieuwe station door wijziging van
de plannen van de gemeente kleiner
uitvalt dan nu wordt voorzien.
Vervoer van ouderen steeds problematischer
LEIDEN Het vervoer van oude
ren naar dagopvang- en eettafelpro
jecten wordt steeds problemati
scher. De meeste ouderen worden
vervoerd door de twee bussen van
de stichting Sterbus. Deze instantie
heeft echter onvoldoende capaciteit
om meer vervoer voor haar reke
ning te nemen. De stichting wil
daarom een derde bus aanschaffen.
Daarmee is een bedrag van circa
50.000 gulden gemoeid. De stich
ting Sterbus is tien jaar geleden op
gericht om minder-validen en oude
ren in de gelegenheid te stellen aan
het sociaal verkeer deel te i
door hen vervoer aan te bieden.
Lof van gemeenteraad voor cultuurnota
LEIDEN - De cultuurnota is door de
gemeenteraad gisteravond met op
vallend veel lof van alle partijen
goedgekeurd. Wel maakte de raad
aanmerkingen op het ontbreken
van een financiële onderbouwing
van alle plannen. Het deel van de
nota met de plannen voor de Leidse
cultuur gaat nu de inspraakronde
in. Daarnaast komt er nu een uit
werking van het reorganisatieplan
waardoor ook meer duidelijkheid
komt over de kosten van de plan-
De nota is geschreven door een pro
jectgroep die een half jaar geleden
de opdracht kreeg een beleidsplan
op het gebied van cultuur te maken.
Daarnaast moest er een reorganisa
tie komen van de sector kunst en
cultuur van de gemeente. Naar de
nota is lange tijd reikhalzend door
de politiek uitgekeken.
Zelfs oppositiepartij CDA erken
de gisteren dat de nota de verwach
tingen had overtroffen. "Het is een
ambitieus plan dat met durf is ge
schreven", aldus CDA-raadslid Hu-
gens. Daarbij stelde zij echter ook
dat 'het prijskaartje' ontbrak. "Ik
heb mijn twijfels of al die fantasti
sche plannen ook daadwerkelijk
kunnen worden gerealiseerd". De
kritiek dat er geen financiële onder
bouwing van de plannen is, werd
Volgens wethouder van cultuur
Kuijers is het niet de eerste keer dat
er een nota is verschenen zonder fi
nanciële paragraaf. Hij wees daarbij
op de structuurplan binnenstad en
het verkeerscirculatieplan, waar
uiteindelijk toch geld voor is gevon
den en die zijn uitgevoerd. "Deze
nota geeft alleen maar de koers aan
waarheen het moet".
Binnenkort begint het uitwerken
van de toekomstige organisatie
structuur, het zogenaamde taakstel
lend formatieplan. Hierbij wordt
bekenen hoeveel extra mensen en
met welke kwaliteiten er nodig zijn
om de plannen uit te voeren. Als dit
duidelijk is, is er ook overzicht op
de financiële consequenties van de
nota.
Ook over de voorgestelde struc
tuur van de te vormen directie
kunst en cultuur was er niets dan
lof. PvdA-raadslid Boot ging zelfs
zover dat ze het model van een ge
bundelde directie als een voorbeeld
voor alle andere directies bij de ge
meente stelde. Met name was het
raadslid te spreken over de werk
wijze waarbij onderdelen van de ge
meente gecontroleerd worden op
resultaten.
Van de deelnemers aan de dagver
zorging bij verzorgingstehuis Rijn
en Vliet maakt 75 procent gebruik
van de Sterbus, van de deelnemers
aan de dagopvang in de diensten
centra doet 50 procent een beroep
op de Sterbus. De komende periode
staan er nieuwe projecten op stapel
zoals de dagopvang aan de Zijloever
en eettafels in Noord en De Kooi.
De stichting Ouderenwerk heeft
inmiddels een nota uitgebracht
over de vervoersproblemen die de
verschillende ouderenprojecten
met zich meebrengen. De stichting
draagt drie oplossingen aan: het in
schakelen van vrijwillige vervoer
ders, het inzetten van beroepsver
voer en uitbreiding van de Sterbus.
In de nota wordt betwijfeld over
voldoende vrijwiliggers gevonden
kunnen worden die met hun eigen
auto ouderen van en naar de diverse
activiteiten brengen. "De 'markt' is
al flink afgeraasd door Tafeltje-
Dek-Je en het vervoer van maaltij
den voor dagopvang en eettafelpro
jecten", aldus de nota.
De stichting Ouderenwerk noemt
het inzetten van beroepsvervoer
een mogelijkheid die te realiseren
is. Wel zijn er relatief hoge kosten
mee gemoeid. 'Ouderenwerk' denkt
dat aanschaf van een derde Sterbus
uiteindelijk de beste oplossings is.
Aankleden
Die mening wordt gedeeld door de
voorzitter van de stichting Sterbus,
D. de Roode. "De Sterbus doet wel
wat meer dan alleen vervoeren. De
ouderen die abonnee zijn, kunnen
soms weinig meer. Onze vrijwilli
gers kleden de mensen wel eens aan
voor ze met de bus meekunnen. Ik
zie het beroepschauffeur nog niet zo
snel iemand in de kleren hijsen,
voordat-ie hem meeneemt".
De Roode denkt dat door de Ster
bus de meest efficiënte manier van
vervoer kan worden opgezet. "De
overheid steekt geld in dit vervoer,
ik vind dus dat het zo goed mogelijk
geregeld moet worden voor zo wei
nig mogelijk geld. Als beroepsver
voerders het goedkoper kunnen,
moeten die het doen. Ik denk echter
dat de Sterbus het met alle vrijwilli
gers prima aankan". De organisatie
ligt klaar, de kosten worden niet bo
venmatig hoger door de aanschaf
van een derde bus".
Wijkgericht
Volgens De Roode zitten er aan de
aanschaf van een derde auto ook
voor de stichting voordelen. "We
kunnen wijkgerichter gaan rijden.
We hoeven niet meer door de stad te
crossen. De nieuwe bus, een kleiner
model, kunnen we juist in de bin
nenstad inzetten. Het is nogal eens
moeilijk manoeuvreren in het cen
trum van de stad en we beschikken
niet over allemaal beroepschauf
feurs. We zullen dus minder schade
rijden".
Het vervoer van ouderen i
verschillende projecten is vijf
jaar geleden zo'n beetje de redding
geweest voor de stichting Sterbus.
"Die projecten kwamen voor ons
uit de hemel vallen", zegt De Roode.
"De kosten werden steeds hoger,
daarom moest de abonnementsprijs
omhoog, daardoor kregen we weer
minder abonnées. Kortom, we wa
ren in een spiraal terecht geko-
Inmiddels maken de Sterbussen
tussen de 130 en 160 ritten per week
voor ongeveer 125 mensen. De orga
nisatie draait met ongeveer 30 vrij
willigers. "Het vinden 1
is een blijvende zorg. We kunnen
momenteel iemand gebruiken op
de administratie. Ook proberen we
via de NZH oud-chauffeurs te vin
den, die het leuk vinden om nog een
ochtend of middag in de week te rij
den".
Toch denkt De Roode dat de
stichting voldoende vrijwilligers
kan vinden om ook een derde bus te
laten rijden. Hij denkt ook dat de
gemeente de aanschaf van een nieu
we auto zal steunen. "De gemeente
ziet ook wel dat er aan de uitbrei
ding van projecten als Zijloever een
vervoersproblematiek vastzit en dat
die moet worden opgelost".
LEIDEN - Er
LEIDEN - De mededeling van
de Leidse PvdA-fractievoor-
zitter De Vreeze over het af
wijzen van de dure ondertun
neling van het Stationsplein
sloeg in als een bom. Nadat de
discussie een half jaar had
voortgesudderd, kwam de
klap hard aan. In een paar zin
nen werd de positie van
PvdA-wethouder Van der
Molen (ruimtelijke ordening,
verkeer en milieubeheer) bij
na onhoudbaar, werd het
imago van de gemeente Lei
den beschadigd en toonde de
PvdA uitermate weinig res
pect te hebben 'voor de andere
politieke partijen.
door
Henny van Egmond
Dat een partij verandert van
standpunt, is geen novum in de
Nederlandse politiek. Zelfs in de
Leidse gemeenteraad gebeurt dat
regelmatig. Maar als zoiets plaats
heeft, handelt een partij meestal
uiterst omzichtig. En dat valt de
PvdA in dit geval zeker niet te
verwijten.
De weerstand binnen de partij
tegen de tunnel bij het station die
miljoenen guldens kost, dateert al
van een jaar terug. Een enkel frac
tielid had bedenkingen tegen de
hoge kosten. De vrees was dat de
gemeente geen geld meer zou
hebben voor kinderopvang, be
jaardenzorg, rioleringen en der
gelijke. Zaken die hoog in het so
ciaaldemocratische vaandel staan
of onontkoombaar zijn (riolerin
gen).
Maar tijdens de discussie in
verschillende raadscommissies,
die voor de zomervakantie werd
gevoerd, was er van enige aarze
ling bij de PvdA niets te merken.
Integendeel, alleen een tunnel
bood voldoende soelaas voor het
onveilige Stationsplein, daarover
was iedereen het eens. De over
grote meerderheid van de PvdA-
fractie was op dat moment ook
bereid fors in de buidel te tasten.
Naar aanleiding van de discus
sies gaven de verschillende com
missies Van der Molen opdracht
de plannen verder uit te werken
en een principe-overeenkomst te
sluiten met AZL, NS en NZH. Dat
van een sigarendoosje, antwoord
de De Vreeze.
Onzin, hij had - zo bleek nog
geen half uur later - gewoon de
beschikking over een geheime
notitie van zijn wethouder Van
der Molen, waarin de twintig mil
joen werd genoemd. En die infor
matie was domweg niet aan alle
partijen verstrekt. Alleen de col
legepartners PvdA, WD en
Groen Links mochten van deze
cijfers kennis nemen, zij het soms
in aangepaste vorm. Want sommi
ge raadsleden van de andere par
tijen kregen slechts één of twee
pagina's van de notitie. Alsof de
verwarring nog niet groot genoeg
Naar verluidt hebben de wet
houders Bordewijk en Van der
Molen ook nog gedreigd op te
stappen. De eerste als de tunnel
wel zou doorgaan, de ander als de
tunnel werd geschrapt. Het is te
kenend voor de manier waarop in
de fractie is gediscussieerd. Van
der Molen heeft haar dreigement
overigens uiteindelijk niet uitge
voerd.
voordat ze weer een project opzet
ten in Leiden.
Bovendien heeft de PvdA geen
enkele poging gedaan de andere
fracties te betrekken bij de be
sluitvorming over dit voor Leiden
zo belangrijke plan. Integendeel,
de geheime notitie vol interessan
te informatie belandde alleen bij
de collegepartijen. In een beslo
ten fractievergadering nam de
PvdA de beslissing het tunnel
plan te schrappen en zorgde er
voor dat ook de eigen wethouders
dat standpunt
Belachelijk
Zonder tunnel blijft het Stationsplein gevaatlijk voor voetgangers en fietsers.
convenant moest vanavond in de
commissie ruimtelijke ordening
aan de orde komen.
Maar binnen de PvdA groeide de
weerstand. Het AZL deed moei
lijk. Werd er van het ziekenhuis
een bijdrage van tenminste vier
miljoen gulden verwacht - afkom
stig uit de verkoop van AZL-
grond voor woningbouw - het
bleef bij maximaal een miljoen.
Bovendien beseften steeds
meer sociaaldemocraten dat
twintig miljoen voor een stations
plein. de komende jaren het
schrappen van andere plannen
zou betekenen. Geen extra of
minder extra geld voor kinderop
vang. bejaardenzorg, rioleringen
en dergelijke, dat schrikbeeld
werd steeds reëler. Het vertrek
van vice-fractievoorzitter Beijen
uit de gemeenteraad, groot voor
stander van de tunnel, heeft wel
licht ook meegespeeld bij de om-
Al deze discussies, die vooral in
de wandelgangen werden ge
voerd. leidden uiteindelijk tot een
machtstrijd tussen enerzijds Van
der Molen en anderszijds de wet
houders Van Dongen (de beoogd
lijsttrekker) en Bordewijk, die
maandag door de fractie werd uit
gevochten. De fractie besloot uit
eindelijk ten faveure van de te
genstanders van de tunnel en Van
der Molen en haar medestanders
moesten bakzeil halen.
In alle verwarring handelde de
PvdA uiterst klungelig met als ge
volg de knallende ruzie met alle
andere partijen in de gemeente
raad. In het vuur van de discussie
deed fractieleider De Vreeze al
lerlei uitspraken die hem slechts
verder in de problemen brachten.
Want hoe wist de PvdA dat er
twintig miljoen door de gemeente
moest worden betaald aan de tun
nel?
Uitgerekend op de achterkant
Hoe de PvdA met haar eigen wet
houder Van der Molen om
springt, is allereerst haar zaak.
Natuurlijk, dat een partij een wet-
houdèr zoveel politieke en ambte
lijke energie laat verspillen, is be
treurenswaardig. Dat een partij
haar eigen wethouder belachelijk
maakt, omdat ze een half jaar
voor Piet Snot heeft zitten onder
handelen, is ook vooral een zaak
van de PvdA zelf.
Het is tijd voor een politieke
discussie als het handelen van de
PvdA leidt tot beschadiging van
het beeld van de gemeente Lei
den. En dat is het resultaat van
het handelen van de socialisten.
Want tot op de dag van vandaag
weet projectontwikkelaar Mabon
nog niets over de standpuntswij
ziging. Mabon heeft enkele ton
nen in dit project gestoken, voor
een groot deel weggegooid geld.
Dit soort bedrijven zal zich nog
wel eens achter de oren krabben
Verbijsterend
Daarmee zorgde de PvdA direct
voor een wijziging van het stand
punt van het college waarin de
partij een overwicht heeft. Dat de
andere wethouders en de rest van
de gemeenteraad een en ander uit
de mond van De Vreeze moeten
horen tijdens de algemene be
schouwingen over de begroting is
ronduit verbijsterd en in strijd
met alle democratische spelre
gels. De raad heeft het college
met een boodschap weggestuurd.
Als een wethouder uit het college
die boodschap niet wil of kan
doen, behoort die wethouder dat
in allereerste instantie aan de
raad te vertellen. En niet aan één
fractie: of het nu de grootste is of
niet.
Wethouders moeten samen
werken, de politiek moet uit de
fractiekamers worden gehaald,
de politieke discussie hoort in de
gemeenteraad thuis, het wantrou
wen moet weg, de cultuur moet
veranderen. Het zijn van die
mooie kreten die de laatste maan
den keer op keer werden ge
slaakt. PvdA-wethouder Borde
wijk trok de cultuurverande-
nngskar, de PvdA-fractie had er
bij monde van haar leider De
Vreeze veel mooie woorden voor
over. Zelfs bij de oppositiepartij
en die jarenlang van allerlei we
zenlijke informatie verstoken ble
ven, gloorde hoop. De PvdA leek
de macht te willen delen.
Klaarblijkelijk alleen als het
over onbelangrijke zaken gaat.
bij Woningbouw- vereniging Leiden (WBL) geen frau
de gepleegd. Directeur Mulder en
voorzitter Van der Helm van de
WBL hebben dit uit informele bron
nen van het ministerie van volks
huisvesting. ruimtelijke ordening
en milieubeheer vernomen. Het de
finitieve rapport van het onderzoek
dat dit ministerie in september in
stelde, wordt over een of twee we
ken verwacht.
Zowel Mulder als Van der Helm
zeggen blij te zijn dat er sprake is ge
weest van 'loos alarm'. Het ministe
rie begon het onderzoek na een ano
nieme brief, die behalve aan het mi
nisterie ook aan deze krant werd ge
stuurd. Daarin werden twee werk
nemers van de woningbouwvereni
ging beschuldigd van malversaties.
De twee zouden 'foute relaties'
met aannemers hebben. Zij werden
beschuldigd van het aannemen van
geld en verschillende 'verschrijvin
gen' hebben gedaan. Hiermee zou
het tweetal enkele honderdduizen
den guldens in eigen zak hebben ge
stoken. Naar aanleiding van de ano
nieme brief begon het ministerie in
september met het onderzoek.
Volgens Van der Helm, die drie
weken geleden Van Rij opvolgde
als voorzitter, is de uitkomst een he
le opluchting voor de vereniging.
"Het haalt de druk weg bij het per
soneel van de WBL. De mensen hier
waren van het onderzoek toch wel
geschrokken", aldus Van der Helm.
Bovendien meent Van der Helm dat
via de anonieme brieven wel heel
hard op de man is gespeeld en daar
om de opluchting des te groter was.
Hij benadrukt dat het in dit geval
om heel gevoelige zaken gaat. "Bij
een woningbouwvereniging is niets
zo kwetsbaar als relaties met de
bouwwereld. De verdenking dat er
steekpeningen zijn aangenomen,
rust al heel snel op je. Het zo ook
heel makkelijk om met modder te
gooien en mensen valselijk te be
schuldigen".
LEIDEN - Twee tot nu toe onbe
kende mannen hebben gistermid
dag illegaal gecollecteerd in de Me
renwijk. De mannen belden aan bij
woningen en vroegen geld voor de
brandwondentichting. Bewoners
van de Heivlinder vertrouwden de
zaak niet en belden de politie. Toen
agenten arriveerden, troffen ze nie
mand aan. Onderzoek wees uit dat
sinds dinsdagavond een collecte
bus wordt vermist uit het buurthuis
Groenoord aan de Pasteurtraat. De
politie verwacht dat de pseudo-col-
lectanten deze bus gisteren hebben
gebruikt.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LÉ"m"FN