VAN DER PLAS
AUTO-HOME B.V.
MÖHet Motorhuis
Wie niet belegtverliest in Brazilië
Montego Estate ondergewaardeerde prijsbreker
BMW brengt autokosten na 'Oort' op floppy
voor Leic'en
'AMiOl
Pontiac ziet Europees brood in ruimtewagens
HÉT AUTO-VERKOOP-CENTRUM VAN DE REGIO
Vondellaan 80, 2332 AH LEIDEN, telefoon 071 - 769 313
Ziet er best aanlokkelijk uit, kost
niet buitensporig veel, heeft inte
ressante techniek onder de kap en
verstouwt het nodige. Ziedaar een
stationwagen die niettemin als 'niet
ontdekt' beschouwd mag worden.
Hoe dat komt is niet duidelijk. Want
na een poos met de Montego Estate
2.0 DL Turbo te hebben gereden,
blijft er een meer dan aangename
herinnering achter.
Allereerst de vormgeving. Die
ziet er op zijn minst on-alledaags uit
en is zeker voor een stationwagen
min of meer deftig te noemen. Een
laag gehouden taille-lijn, keurige
niet te hoge opbouw, mooi getint
glas, sierlijke dakrails en vooral zo
dun mogelijke stijlen. Door de zo
ver mogelijk doorgetrokken daklijn
onTstaat er een laadruimte voor, je
zou haast zeggen 'bulkgoed'.
De lange Montego is ook als 7-per-
soons busje te gebruiken, omdat er
onder de netjes beklede laadvloer
nog een extra kinderbankje schuilt.
Het is even een gedoe met het vinyl
rolluik datje weg moet halen en het
zekeren van het leuninkje, maar
dan zit het grut toch. En het blijkt
dat ze daar het liefst zitten. Lekker
achteruit kijken en gekke bekken
trekken naar achteropkomend
volk.
Om de laadruimte ten volle te be
nutten is de goed zittende voorbank
geheel op te klappen. Dan ontstaat
er een oppervlakte van 169x92x89
en blijkt deze auto echt niet gigan
tisch veel kleiner dan de 'grote jon
gens'. In lengte en breedte scheelt
het veelal niet meer dan 10 cm. En
zou je daar voor het bedrag van 37
mille over vallen?
Ook als je kijkt naar de prestaties
mag je tevreden zijn. De Perkins di
rect ingespoten dieselmotor van
1994 cm3 blaast met zijn 81 pk een
behoorlijke partij mee. Dan moet de
AUTOBEDRUFVAN DER PLAS BV, AMBACHTSWEG 14,
2222AL KATWUK,TEL.:01718-26161.
(^roenen^
LEIOEN
De lange Montego Estate i
soons busje.
motor wel eerst behoorlijk op tem
peratuur zijn, anders is het een gro
te lawaaischopper. De door Honda
gemaakte 5-bak schakelt soepel;
voor een beetje vlot inhalen moet er
wel regelmatig een tandje terug ge
kozen worden. Wie niet continu de
top van ongeveer 160 km/u neerzet
haalt bij doorsnee gebruik een ge
middelde van 1:16.
De Rover ziet er van binnen heel
behoorlijk uit, geen dashboard
waar de luxe vanaf straalt en geen
extra snufjes als een toerenteller,
verstelbaar stuur of elektrisch te
stellen spiegels. Daar is heel best
i het tevoorschijn toveren i
mee te leven en de stoelen zitten pri
ma. Als het flink giet of heeft gego
ten, komt er bij het openen van de
deuren een flinke plens water om
laag zeilen. Niet leuk als je dan net
instapt. Of de bekleding of je kleren
zijn dan nat. Een ingelaten dakgoot
je kan dat verhelpen.
Op de weg gedraagt de Montego
zich voor het merendeel gemakke
lijk, geen rare kuren, tokkelt lekker
voort als je niet te veel in de toeren
klimt en heeft door zijn betrekkelijk
simpele onderstel een voorspelbaar
weggedrag. Onderstuurd en tame
lijk zacht afgeveerd zijn twee eigen
schappen waar je wel aan went. Het
tamelijk zware sturen bij tijd en wij
le komt voor verbetering in aanmer
king.
Het in vele jaren opgebouwde
Britse imago is in de laatste decen
nia flink afgebrokkeld. Zo ook de
puur Engelse merken, alleen Jagu
ar en Rolls Royce resteren nog. Mo
gelijk dat Rover onder invloed van
Honda nu een betere tijd voor zich
heeft. Dat het positieve daarvan ook
af moge stralen naar deze Montego
Estate is te wensen. Hij verdient het
zondermeer.
SIEM LEEUWENKAMP
BMW heeft een handzame floppy
beschikbaar voor mensen die graag
alles willen weten over de autokos
ten nadat de Fiscale plannen onder
de naam 'Oort' op 1 januari 1990 van
kracht worden. Als alles doorgaat
dan vervalt het reiskostenforfait,
worden de eerste 10 kilometer naar
het werk privé-kilometers en is 44
ct/km fiscaal het maximum aan
reiskostenvergoeding.
Om nu in de talrijke mogelijkhe
den van kosten voor de werkgever
en werknemer enigszins inzicht te
krijgen, kan er met de BMW-floppy
gewerkt worden. Na het intoetsen
op de PC van ondermeer de catalo
gusprijs, uiteraard van een BMW-
model, de te verrijden zakelijke en
privé-kilometers, het IB-tarief en de
diverse vergoedingen per kilome
ter, is al veel bekend voor het reken
model. Door middel van een staatje
per prijscategorie verstrekt de
ANWB de eigenlijke km-kosten.
Men kiest de soort brandstof, het
aantal deuren en dan kan er een
keus uit een aantal BMW-modellen
gemaakt worden om het rekenwerk
op los te laten.
Zo rolt er bij de eenvoudigste
BMW 316i die 48.000 km in twee jaar
rijdt al by na zeven dubbeltjes per
kilometer aan kosten uit. Iemand
die af en toe de auto voor zakelijk
verkeer gebruikt en verder alleen
voor het woon-werkverkeer en in
een hoog IB tarief valt zou het beste
aan zijn baas kunnen vragen een au
to te leasen. Dat kost ruim 6200 gul
den per jaar, koopje de auto zelf dan
ben je minus vergoedingen 11 mille
kwijt. Schaft de baas de BMW aan
voor de werknemer dan kost hem
dat bijna 13 mille.
Alles wordt keurig in een staatje
op het PC-scherm ingevuld en elke
verandering in de basisgegevens
geeft binnen een tel een nieuw 'kos
tenplaatje'. Het geheel is op de prin
ter af te drukken om zo nog eens
rustig de diverse mogelijkheden
naast elkaar te lezen. De floppy ver
meldt verder na het intikken van de
eigen postcode in welke plaatsen de
dealers in de buurt zitten. Na het
aangeven van een keuze staan er op
het scherm alle relevante gegevens
van de gekozen dealer. Het ligt voor
de hand dat spoedig vele impor
teurs deze floppy-service zullen vol
gen.
Er is ook een apart lease-pro
gramma en daarin staat voor de 316i
een maandelijks bedrag van bijna
1100 gulden bij een 3-jaars contract.
Wie het heel luxe wil doen neemt
een BMW 750i AL. Die kost onder
gelijkwaardige condities 'slechts'
6700 gulden per maand om die te
leasen. Per kilometer komt dat op
187 ct en voor de simpele auto uit de
3-serie op 32 ct. Let wel: beide ex
clusief brandstof. Aardig cijferma
teriaal als je dat zo van een merk bij
een ziet. Autorijden is gewoon niet
goedkoop, een kleine 600 gulden
per maand kost het al gauw, hoe je
ook rekent.
TREFPUNT VOOR AUTOLIEFHEBBERS
Al 20 jaar een dijk
van een dealer
»7aV7*Tal»3 »3 H bmw
iiL IILLL JlUlI ÜJ MAAKT RUDEN GEWEIDIG.
AUTOBEDRIJF ROB GORR 5 BV HOGE RIJNDIJK 278. 23M AL LEIDEN IEL 071 896000
Off.
Rover dealer
Leiderdorp e.o.
Touwbaan 2 Leiderdorp.
Tel. 071-899275.
Vrijdagavond koopavond
DONDERDAG 2 NOVEMBER 1989
Het verkoopsucces van zogenoem
de ruimte-auto's is in Amerika er-
norm. Je kunt nog niet zeggen dat
het straatbeeld wordt bepaald door
dit soort voertuigen, maar het is dui
delijk dat de Amerikaan het luxe ze-
venpersoonsbusje, dat tevens een
bestelauto is, met open armen heeft
ontvangen. De trend is vrij nieuw.
General Motors houdt het erop dat
de ruimte-auto een Amerkikaans
idee is, dat werd nagevolgd door de
Japanners en de Europeanen.
Hoe dan ook, in Nederland kwam
eerst de Mitsubishi Space Wagon,
later gevolgd door de grotere Ren
ault Espace. Met de laatste is de
Amerikaanse aanpak het beste te
vergelijken. Amerika houdt van wat
groter en vooral van wat luxer. De
verkopen van deze auto's bereiken
in Europa (nog) geen grote aantal
len, maar de Amerikaanse autopro
ducenten zijn er van overtuigd dat
de vonk spoedig zal overslaan en
dat de trend ook hier razend popu
lair zal worden. Vandaar dat GM op
de autoshow van Frankfurt met een
opmerkelijke nieuwkomer voor het
Europese publiek kwam, de Pon
tiac Trans Sport.
Eerder dit jaar waren wij in de ge
legenheid deze ruimtewagen uit te
proberen op de testcircuits van Ge
neral Motors in Detroit in Michigan.
Daarbij bleek eens te meer dat de
Amerikaanse snit anders is dan de
Europese. De Pontiac Trans Sport
heeft bijvoorbeeld standaard een
drietraps automaat en ariconditio-
ning. Maar dat is al gauw de Ameri
kaanse way of life. De Trans Sport
heeft - met enige fantasie - het idee
van de Renault Espace, maar dat
idee is dan ook gebaseerd op een ex
perimenteel conceptvoertuig, dat
het licht zag in 1986. Het model
kreeg meteen de Design Award van
de Indrustrial Design Society of
America.
V-6 injectie
De wagen welke wij bereden, was
uitgevoerd met een V-6 benzine in
jectiemotor van 3,1 liter. Maar het is
niet uitgesloten dat in Nederland
bovendien een model op de markt
komt met een 2,2 liter viercilinder
plus handgeschakelde versnellings
bak. Volgens GM is het Nederland
se publiek nogal gecharmeerd van
viercilinders. Over de prijs is nog
niet veel meer bekend dan dat GM
de auto hoopt te kunnen aanbieden
onder de zestig mille.
De carosserie is vervaardigd uit
wat men heeft omschreven als 'ver
sterkte composietmaterialen'. Na
vraag leerde dat dit geen kunststof
is maar een 'legering van diverse
materialen'. Het geheim van de
smid kennelijk. De koets is 'ge
lijmd' op een onderbouw van roest-
werend gegalvaniseerd staal.
De zescilinder injectiemotor pro
duceert vrijwel geen geluid. Zoals
bij zo veel Amerikaanse auto's is
grote nadruk gelegd op het comfort.
Snel opschieten mag in de VS niet,
dus waarom zou je het lange verblijf
in een auto niet zo aangenaam mo
gelijk maken? Dat gebeurt dan met
een soepele automatische versnel
lingsbak, elektrisch bedienbare rui
ten, airco, elektrisch te verstellen
bestuurdersstoel en speciale ramen,
welke 60 procent van de zonnestra
len tegenhouden. Niettemin heeft
de wagen een groot ruitoppervlak.
De zon- en warmtewerende wer
king werd verkregen dank zij de
toepassing van 'sungate' een nieu
we isolatietechnologie in combina
tie met gelaagd glas.
Voorwielaandrijving
De Pontiac Trans Sport heeft voor
wielaandrijving en de ophanging
van de voortrein is van het bekende
McPherson-type. Achter is de op
hanging semie-onafhankelijk met
een U-vormige torsie-ias. Uiteraard
heeft de wagen voor schijfremmen.
Achter heeft men trommelremmen
gebruikt. De brandstoftank is ge
maakt van onscheurbaar polyethi-
leen.
Er is een variabele zetelverdeling
toegepast, waarbij standaard twee
De Pontiac Trans Sport, op de testterreinen van GM bij Detroit, zal iets minder dan 60 mille gaan kosten.
(foto GPD)
kuipstoelen voorin en drie losse tweede en derde rij stoelen kunnen de rugleuningen in tafeltjes veran-
stoelen op de tweede ry zijn ge- worden platgelegd, zodat hun ach- deren. General Motors denkt de wa-
plaatst. Als optie kan men kiezen uit terzijde een laadvloer vormt. Bo- gen rond februari van het volgend
opstellingen 2+2+2 of 2+3+2. De vendien kunnen de achterstoelen jaar in de verkoop te hebben,
voorstoelen zijn neerklapbaar en de zodanig worden dichtgeklapt, dat NOL VAN BENNEKOM
ECONOMIE
RIO DE JANEIRO - De directeur
van het reisbureau heeft zijn perso
neel opdracht gegeven bestellingen
na twaalf uur 's nachts op de bus te
doen. Dank zij de inflatie levert hem
dat een korting van meer dan een
procent op. De verffabriek in Sao
Paulo krijgt onmiddellijk een sein
tje van de bank wanneer een klant
heeft betaald. Het geld kan dan de
zelfde dag nog worden belegd. Een
trage reactie betekent ruim een pro
cent minder inkomsten.
door
Ineke Holtwijk
Leven met duizend procent infla
tie betekent goochelen, gokken, re
kenen en bovenal snel reageren. Na
Bolivia, Peru en Argentinië wordt
ook Brazilië al enige tijd geterrori
seerd door hyperinflatie. In septem
ber bedroeg de geldontwaarding 35
procent, in oktober 38 procent.
Voor deze maand, de maand van de
presidentsverkiezingen, wordt 50
procent voorspeld. De kandidaten
beloven om het hardst dat zij een
eind zullen maken aan deze 'gesel
des volks'.
De vakbonden berekenden dat
werknemers de afgelopen maand
eenzesde van hun koopkracht ver
loren. Ambtenaren legden enkele
weken geleden het werk neer om
dat zij tweemaal per maand willen
worden uitbetaald. En de eerste
keer voor de vijfde van de maand,
want de meeste prijzen worden de
tweede week aangepast aan de in
flatie van de maand ervoor.
Aan het begin van elke maand
staan in de winkels dan ook lange
rijen en zijn de schappen in de su
permarkt leeggekocht. Zelden wer
den meer geluidsinstallaties, koel
Lood in veevoer
komt van drogerij
LEEUWARDEN/UTRECHT (ANP)
Het lood in het krachtvoer voor
koeien, waardoor van koeien in
Groningen en Friesland loodvergif-
tiging hebben opgelopen, is ont
staan door een gedroogde grond
stof, afkomstig van drogerij Mark
nesse in Dronten. De eiwitrijke
grondstof, die in de branche wordt
aangeduid met 'protabrok', is opge
bouwd uit onder meer maïs- en hop-
afval en uit 'diverse stoffen uit huis
houdens', aldus de regionale
milieu-inspecteur drs. Bakker.
Het lood is 'op niet-natuurlijke
wijze' terechtgekomen in een ge
droogd maisbijprodukt, dat in okto
ber als grondstof voor veevoer van
Slump is aangevoerd. De concen
tratie is erg hoog: in monsters ko
men waarden voor tot 40.000 keer
de maximaal toelaatbare norm van
0,05 milligram per kilogram voer.
Het Landbouwschap heeft melk
veehouders die zich ongerust ma
ken over hun eigen gezondheid na
de vaststelling van loodvergiftiging
bij hun melkkoeien, het advies ge
geven naar hun huisarts te gaan en
om een bloedonderzoek te vragen.
Nogal wat boeren vragen zich af wat
de gevolgen voor hun gezondheid
zijn, omdat zij de melk van hun ei
gen dieren hebben gedronken.
De geneeskundige inspectie voor
de volksgezondheid voor Friesland
zegt dat de loodvergiftiging geen ri
sico's veroorzaakt voor de mens.
Volgens inspecteur K. Duiker uit
Leeuwarden is er geen reden tot on
gerustheid.
gêne uit de doeken hoe zij hun geld
beleggen. Wie meer dan 5000 gul
den moet vrijwaren van inflatie kan
het best dollars of goud kopen, advi
seren de meesten.
Dollars moetèn op de zwarte
markt worden aangeschaft. De re
gering staat toe dat reisbureaus en
enkele andere kantoren vreemd
geld wisselen. De 'black' zoals deze
dollarkoers wordt genoemd, be
draagt meer dan het dubbele van de
officiële koers van de Centrale
Bank, die bedrijven voor im- en ex
porten gebruiken. De kranten ver
melden dagelijks op de voorpagina
de koers van de black en 's avonds
komt de nieuwslezer van het televi
siejournaal met de laatste cijfers.
In dezelfde rubrieken kunnen de
Brazilianen ook de omrekenvoet
van die dag terugvinden voor dè
BTN, de UPC, de MVR en nog enke
le vreemd uitziende afkortingen.
Uit angst voor de 'dollarisatie' van
de economie, zoals in Bolivia of
Peru is gebeurd, introduceerde de
regering speciale rekeneenheden
voor salaris, belasting, sociale las
ten, huur en andere transacties.
Over de precieze oorzaken van de
inflatie in Brazilië verschillen de
economen van mening. De psychia
ter Jeremias Ferras Fontes uit Rio
de Janeiro gelooft dat hyperinflatie,
waar Brazilië nu tegenaan hangt,
een puur psychologisch proces is.
Een bekende columnist beschreef
deze maand hoe paniek hem over
viel toen hij opeens ontdekte dat
zijn pakje sigaretten fiks duurder
was geworden en vervolgens bij het
wisselkantoor geen dollar meer te
krijgen was. "Ik sprong in de auto
en reed naar een winkelcentrum.
Maar er was geen sprake van pa
niek. Er was geen koopwoede en er
werden zelfs nog creditcards geac
cepteerd.
Brazilianen leren met hyperinflatie te leven
kasten en air-conditioners ver
kocht. Kopen (snel en veel) is een
van de manieren waarop veel Brazi
lianen zich wapenen tegen de infla
tie.
Winkeliers en restauranthouders
worden tot wanhoop gedreven om
dat steeds meer klanten met che
ques betalen. Zelfs dagelijkse klei
ne boodschappen worden nu op pa
pier afgerekend. Voor de midden
standers betekent dat een verlies
van al gauw twee tot drie procent
omdat zij hun geld enkele dagen la
ter zien.
De creditcard is helemaal uit den
boze. Daar laat de betaling al dertig
tot veertig dagen op zich wachten.
Supermarkten hebben er een hand
je van de kaart te weigeren ook al
hebben ze een lidmaatschapsplaat
je op de deur. De computerwinkels
leggen zonder blikken of blozen een
twintig tot dertig procent op de prijs
als de klant met plastic wenst te be
talen. Op dagen dat het slecht gaat
met de cruzado kan de 'boete' oplo
pen tot veertig procent.
Barometer
Voor een ondernemer zijn snelheid
en efficiëntie voorwaarden om te
overleven. Dilson Ferreira, direc
teur van de verffabriek Wanda in
Sao Paulo, is de helft van zijn tijd
kwijt met kostenbewaking en prijs
beleid. "Als grondstoffen duurder
worden en ik reageer een paar da
gen te laat, kan dat betekenen dat
de winstmarge van een hele maand
weg is", zegt hij.
In zijn kantoor heeft de verffabri-
kant een geavanceerd computersys
teem dat hem niet alleen op de
hoogte houdt van de laatste prijs
ontwikkelingen in de petrochemi
sche industrie en de gevolgen
meteen doorrekent voor zijn pro-
dukt, maar ook van het saldo op de
bank. Betalingen worden onmid
dellijk omgezet in beleggingen.
Want wie niet belegt, verliest.
Moeilijker in te schatten is het re
geringsbeleid. De multinational
Shell heeft in de hoofdstad Brasilia
acht mensen geïnstalleerd die
voortdurend contact onderhouden
met regeringsfunctionarissen en
politici. Zij fungeren als barometer
voor de politieke stemming en moe
ten aan de bel trekken als er een
prijsbevriezing of andere ingrijpen
de maatregel dreigen.
Wie enig kapitaal heeft kan met
handig beleggen letterlijk slapend
rijk worden. Want de populairste
beleggingsvorm heet 'overnight',
een deposito dat minimaal een
nacht duurt. De 'overnight' leverde
de spaarder vorige maand bijna
veertig procent rente op. Met aftrek
van de inflatie is dat nog altijd ruim
vier procent per maand.
De banken beleven gouden tij
den. Zelden kregen zij meer kapi
taal in deposito. Dagelijks gaat er
zeventig miljard dollar om in de
In de rij voor de Braziliaanse bank: beleggen is immers beter dan sparen.
(foto GPD)
overnights. Maar er zijn meer moge- u met uw geld'. Iedere week doen
lijkheden. Een van de populairste daarin vier prominenten, van za-
rubrieken in de kwaliteitskrant kenlui tot advocaten, van ambtena-
'Folha de Sao Paulo' heet 'wat doet ren tot galeriehouders, zonder enige
