RSV betaalt rijk
400 miljoen terug
'Slimme' betaalkaart lijkt alleen maar gratis
HAAL GRATIS*
TRENDHOPPER
IN JE HUIS!
Veel Russen werkloos door perestrojka
Parade-paardje
Jaguar vogelvrij
De Korte: HSA blijft voor
rijk Nederlands bedrijf
'Granaria misleidde 'wijze
mannen' bij schade-claim'
Vandaag begint in Woerden een proef met chipcard
WOENSDAG 1 NOVEMBER 1989
ECONOMIE
PAGINA 7
LONDEN (AP/KRF) - De Britse
regering doet afstand van haar 'gou
den aandeel' in de prestigieuze au
tofabrikant Jaguar. Daarmee wordt
de weg vrijgemaakt voor overname
van het bedrijf, waai-voor de Ameri
kaanse bedrijven Ford en General
Motors en het Duitse Daimler-Benz VOOF OV0ITl.cUT10S
belangstelling hebben.
Meteen na de regeringsverklaring kende verkoop in de Verenigde Sta-
r gulden) omhoog tot f
DEN HAAG (GPD) - De Neder
landse Staat heeft een akkoord be
reikt met de raad van bestuur en de
bewindvoerders van RSV over het
terugbetalen van nog uitstaande fi
nanciële steun door het voormalige
scheepsbouwconcern. RSV erkent
een kwart van de steun-vordering,
circa 400 miljoen gulden, die de
Staat nog op het bedrijf meende te
hebben.
Dit blijkt uit een brief die minis
ter De Korte (economische zaken)
gisteren, mede namens zijn college
Ruding (financiën), aan de Kamer
heeft gezonden. Het bedrijf RSV gaf
zijn naam aan de geruchtmakende
'RSV-affaire', die indertijd leidde
tot een parlementaire enquête en
die de reputatie van de toenmalige
minister Van Ardenne (econmische
zaken) ernstig beschadigde. De to
tale claim van de staat was inclusief
rente opgelopen tot circa 1600 mil
joen gulden aan ten onrechte ver
leende steun.
Het RSV-concern vroeg op 9 fe
bruari 1983 surséance van betaling
aan nadat de Staat alle steun aan het
noodlijdende bedrijf had stopgezet.
Hierna splitste het bedrijf zich op in
talrijke afzonderlijke ondernemin
gen. Een groot deel van de onder
RSV bijeen gebrachte bedrijven
ging failliet. Nadat RSV surséance
had aangevraagd eiste de toenmali
ge minister van Economische Za
ken, Van Aardenne, een deel van de
overheidssteun terug. Het ging
daarbij om een bedrag van 890 mil
joen gulden, dat de onderneming
volgens de minister nooit had mo
gen krijgen.
RSV heeft zich vanaf het begin te
gen deze eis van Van Aardenne ge
keerd. Daarop werden door beide
partijen procedures aangespannen
bij de Raad van State. Aangezien de
zaak voor de rechter echter vrijwel
zeker jaren zou gaan lopen, vroeg
RSV begin 1987 informeel om een
schikking. Sindsdien is er door alle
partijen in het geheim overlegd.
Met de nu getekende overeen
komst ziet de Staat der Nederlan
den niet alleen af van het grootste
deel van de reeds verleende steun,
maar ook van de rente over de te
rugverlangde steunbedragen en en
kele andere kleine claims. De claim
had eind 1988 een totale waarde van
bijna 1400 miljoen gulden. Inmid
dels is dat opgelopen tot ongeveer
1600 miljoen gulden.
In zijn brief schrijft De Korte dat
het akkoord mede tot stand is geko
men in de wetenschap dat de Staat
haar vorderingen op RSV ook na
een faillissement van het concern,
niet volledig zou kunnen waarma
ken. Met de nu gesloten overeen
komst kan RSV, aldus de minister,
binnenkort een voorstel doen aan
haar crediteuren waarin hen een
uitkering van 90 procent op hun
vorderingen van 9 februari 1983
wordt aangeboden. Mochten die
daarmee akkoord gaan, dan kan de
surséance van betaling definitief
worden afgerond en kan het dossier
RSV worden gesloten. In mei 1989
waard kunnen worden, als General
Motors en Ford elkaar te lijf gaan in
een overnameslag. Het totale aan
delenpakket zou daarmee een waar-
technische ondersteuning te
Jaguar gaat daarom liever s
bereid is haar aandeel op te geven,
als de andere aandeelhouders met
een meerderheid van 75 procent be
sluiten dat ze de bepaling willen op
heffen die het belang van enig aan
deelhouder beperkt tot 15 procent.
Door het besluit van de regering
kunnen gegadigden vooi* Jaguar
overnamevoorstellen direct aan de
aandeelhouders voorleggen. De
'gouden aandeel-regeling' en de be
perking van 15 procent zouden an
ders eind 1990 zijn afgelopen.
Het 'gouden aandeel' waarbij de
regering de bevoegdheid kreeg een
het bedrijf te verbie-
verlengde de rechtbank in Rotter
dam de surseance van betaling bij
RSV met anderhalf jaar.
In april van dit jaar ontstond er op
de beurs een levendige handel in
aandelen RSV toen bekend werd
dat het concern bezig was een defi- heeft verworven; het bedrijf heeft opricht
nitief akkoord met de Staat af te gezegd een volledig bod te zullen voor de produktie
sluiten. De koers van de aandelen uitbrengen als de beperkingen voor goedkopere Jaguar.
de vertegenwoordigen van 1,8 mil- kans is groot dat hierover half r
maakt dat het door aankopen op de minderheidsbelang van 30 procent
beurs een belang van 13,2 procent neemt, en een aantal joint ventures
heeft
DEN HAAG (GPD) - Hollandse
Signaalapparaten (HSA) in Hengelo
zal voor de overheid een Nederland
se onderneming blijven, ook na de
verkoop aan het Franse staatsbe
drijf Thomson CSF. HSA zal daar-
ADVERTENTIE
KEURIGE HEER
ZOEKT fl.10.000
De oplossing voor meneer?
Even bij de Gemeentelijke
Kredietbank Leiden langs gaan.
Hèt adres voor persoonlijke
leningen tot fl. 30.000,-. Snel
geregeld, geheel op de per
soonlijke situatie toegesneden,
dus zonder latere problemen.
Bovendien kent zo'n lening van
de GKB een laag rentetarief en
soepele aflossingsvoorwaarden.
Ook interessant voor Van
harte welkom op werkdagen
van 9.00-12.30 uur en donder
dagavond van 17.30-19.30 uur.
Of bel voor nadere informatie.
/OÜ£ GOED VOOR
uw lening
Gemeentelijke Kredietbank
Leiden
Breestraat 24,
Postbus 11300,2301 EH Leiden
tel. 071-254145
door een streepje voor hebben als
de regering defensie-opdrachten
heeft. Dat zei gisteren minister De
Korte van Economische Zaken tij
dens het overleg met de Tweede Ka
mer over de verkoop van HSA.
Of de toezegging van De Korte
veel waard is, is evenwel onduide
lijk. Staatssecretaris Van Houwelin-
gen van defensie zei tijdens het
overleg dat de overheid de normale
aspecten prijs, kwaliteit en levertijd
zeker zal meewegen bij de aankoop
van nieuw materieel. Dat HSA uit
stekende militaire produkten
maakt, staat buiten kijf, maar in het
verleden kwam het bedrijf niet al
tijd even goed uit de bus met prijs
en levertijd.
De directie van Thomson zou ove
rigens minster-president Lubbers
een- brief hebben gestuurd met
daarin een uitnodiging om nader
over de verkoop te praten. Tot dus
ver echter is Lubbers daarop niet in
gegaan, aldus De Korte. PvdA-ka-
merlid Henk Vos reageerde furieus.
"Je moet door die open deur gaan.
Thomson zal toch willen weten hoe
de Nederlandse regering tegen de
overname aankijkt? De opening die
Thomson de regering biedt
groot dat je er met
met General Motors waarmee de af- den, werd in 1984 gecreëerd, toen
Jaguar werd geprivatiseerd. De re
geling was bedoeld om de onderne
ming te beschermen tegen overna
me in de jaren waarin werd overge
schakeld van een bestaan als staats
bedrijf naar een particuliere onder
neming. Ridley zei dat het 'gouden
aandeel' echter alleen maar een
bron van onzekerheid en speculatie
over de wijze waarop hij zijn be
voegdheid zou uitoefenen was ge
worden.
Computer maakt
personeelselectie
UTRECHT (ANP) - Een com
puter die sneller, goedkoper en
met minder kans op fouten een
keuze maakt uit sollicitanten
voor een bepaalde functie. Dat
is volgens de Utrechtse univer
siteit het volautomatisch sys
teem dat zij voor personeelsse-
lectie heeft ontwikkeld.
In de computer wordt een ide
aal functieprofiel ingevoerd.
Sollicitanten doen daarna een
aantal psychologische testen.
De computer vergelijkt de gege
ven antwoorden met het func
tieprofiel en komt met een 'ge
schiktheidsscore', aldus de
Utrechtse wetenschappers, die
vandaag bij de introductie spra
ken van een 'kleine revolutie'.
•AMSTERDAM
Monteurs on
derzoeken de
weerstanden bij
één van de 70
Amsterdamse
trams die giste
renochtend in
de remise wer
den gehouden
na een storing
eergisteren.
(foto ANP)
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het
Rotterdamse graanbedrijf Granaria
heeft in augustus de commissie van
wijze mannen misleid door te drei
gen weer met eigen duwbakken te
gaan varen. Op basis daarvan heeft
de commissie, bestaande uit prof.
drs. V. Halberstadt, J.J. van Vessem
en N.A. Allart, bepaald dat 9.5 mil
joen gulden moest worden betaald
als schadevergoeding voor het niet
meer varen met eigen duwbakken.
Slechts een paar dagen voor de
vermoedelijke beëdiging van een
nieuw kabinet moest minister Smit
Kroes (verkeer en waterstaat) giste
ren in de Tweede Kamer haar beleid
in de roerige Granaria-zaak verdedi
gen. Tot verontwaardiging van di
verse Kamerleden oefende zij daar
bij zware kritiek uit op de bereke
ningen van de arbitragecommissie.
Het debat was de afronding van
een affaire die de Nederlandse bin
nenvaart bijna twee jaar beheerst
heeft. De particuliere schippers
kwamen in actie tegen een vergun
ning voor Granaria om buiten de
beurs om met gecharterde duwbo
ten eigen vervoer te verrichten.
Aan een blokkade van de Merwe-
de vorig jaar maakte Smit-Kroes
een einde door het volgende ak
koord: de schippers zouden hun ac
ties staken, Granaria zou afzien van
zijn vergunning en een arbitrage
commissie zou de schade die het
rijk aan het bedrijf moest uitbetalen
vaststellen. Volgens het ministerie
zou dat rond de vijf ton liggen. De
commissie stelde een bedrag van
9,6 miljoen gulden vast. Granaria
ontving uiteindelijk 9,4 miljoen en
de totale kosten voor het rijk belo
pen ongeveer 10,5 miljoen gulden.
Minister Neelie Smit-Kroes ver
klaarde dat haar berekeningen van
de schade die Granaria zou hebben
geleden - een half miljoen gulden -
nog steeds juist zijn. Zij deelde mee,
dat zij die berekeningen had laten
toetsen door de Erasmus Universi
teit. een groot accountantsbureau
Economie kort
kunt binnenrijden. Waarom wordt
er dan geen gebruik van gemaakt?".
De Korte bleef hierop het antwoord
schuldig, Van Houwelingen zei
slechts dat de overheid een "goede
gesprekspartner kan zijn om de ont
wikkelingen de goede kant op te du-
Minister De Korte leek zich ech
ter al bij voorbaat bij de verkoop te
hebben neergelegd. Toch zag CDA-
kamerlid Wim Mateman zag na af
loop voldoende politieke openin
gen om de verkoop in de toekomst
te toetsen aan het door de Kamer
geëiste behoud van volledige werk
gelegenheid.
Districtsbestuurder Dick de Valk
van de Industriebond FNV daaren
tegen was veel pessimistischer ge
stemd na afloop
litiek gezien is er misschien een
opening om de zaak in de gaten te
houden, maar we hebben geen en
kele garantie gekregen dat de volle
dige werkgelegenheid behouden
blijft". Voorzitter F. van Aarsen van
de groepsondernemingsraad
(GOR): "De overheid wil zich ge
woon niet met de transactie be
moeien. Dat is duidelijk".
MOSKOU (AFP/KRF/AP) De economische
hervormingen van de laatste vijf jaar hebben er
toe geleid dat drie miljoen Russen hun baan
hebben verloren en dat de werkloosheid in
sommige gebieden is gestegen tot 27 procent, zo
staat in een artikel in de Pravda van gisteren,
boerenkar Vooral de financiële onafhankelijkheid
bedrijfsleven, een van de onderdelen van de pe
restrojka, hebben veel bedrijven ertoe gebracht
orde op zaken te stellen, met als gevolg dat veel
vrouwen met kinderen en veel jonge en oudere
werknemers op straat zijn gezet.
In 2005 zal de Sovjetunie zestien miljoen
werklozen tellen, aldus het dagblad. Daarbij
zijn dan nog niet geteld de militairen die door de
troepenvermindering en door de omvorming
van de defensie-industrie geen baan meer heb
ben. In juli waren er volgens gegevens van het
Russische bureau voor de statistiek bijna zes
miljoen mensen zonder werk. Dat is 3,75 pro
cent van de beroepsbevolking. Daaronder val
len ongeveer 160 miljoen mensen. De totale
Russische bevolking beslaat 288 miljoen men
sen.
Vooral in het zuiden van de Sovjetunie is het
slecht gesteld met de werkgelegenheid. In 1986
was daar 27,6 procent van de beroepsbevolking
zonder werk. De situatie is wel iets verbeterd.
Op het ogenblik zijn er in het zuiden anderhalf
miljoen banen vacant, maar die betreffen
meestal minderwaardig werk of moeten in afge
legen gebieden worden vervuld. De Pravda
dringt er bij Moskou op aan om werkloosheids
uitkeringen in het leven te roepen en herscho
lingsprogramma's naar Westers voorbeeld.
De Opperste Sovjet, het parlement van de
Sovjetunie, is gisteren akkoord gegaan met de
begroting en het economisch plan voor 1990.
Wel heeft het de regering gedwongen af te zien
van de prijsverhoging voor bier, sigaretten en
luxe goederen, zo is dinsdag in Moskou bekend
gemaakt. Het plan voorziet in een halvering van
het begrotingstekort tot zestig miljard roebel
(bijna 200 miljard gulden tegen de officiële
koers).
vooraanstaande experts uit de
vervoerders- en verladers wereld.
Het debat kreeg een vinnig karak
ter door een heftige aanvaring tus
sen de minister en haar partijgenoot
Korthals. Evenals vele andere Ka
merleden had Korthals er bij de mi
nister op aangedrongen te verkla
ren hoe het kwam dat zij aanvanke
lijk een schadevergoeding van vijf
ton voor Granaria becijferde, terwijl
de arbitragecommissie op 9,6 mil
joen uitkwam.
Smit-Kroes haalde alle wapens
uit de kast om op de valreep haar
beleid nog te verdedigen. Zo citeer
de zij tot stomme verbazing van de
Kamer vrijmoedig uit een brief over
de berekeningen van de arbitrage
commissie die zij enige tijd geleden
nog als vertrouwelijk stuk naar de
Kamer had gestuurd. Na deze ope
ning van zaken eiste Smit-Kroes
van Korthals dat hij een oordeel gaf
over de vraag of de berekeningen
van het ministerie op redelijke
gronden tot stand waren gekomen.
Deze weigerde dat tot grote woede
van de minister.
Kwaliteitsmerk
feta-kaas verkapt
protectionisme'
BEAUNE (ANP) Dat Denemar
ken op grote schaal 'Griekse' feta
kaas exporteert naar Griekenland
en dat parma-hammen veelal van
Belgische varkens komen, is de zui
delijke landen in de Europese ge
meenschap een doorn in het oog.
Frankrijk, dat vreest voor zijn
champagne, heeft daarom gisteren
bij een informele bijeenkomst van
EG-ministers van landbouw in Be-
aune een voorstel ingediend om te
te komen tot een kwaliteitsmerkje
op landbouwprodukten. De consu
ment weet op die manier waar hij
aan toe is als hij een pakje boter of
een Frankfurter worst aanschaft.
De Nederlandse minister Braks
(landbouw) voelt er echter weinig
voor. Ook het Verenigd Koninkrijk
en Denemarken hebben weinig be
hoefte aan al te strakke regels op dit
gebied. De vrees bestaat dat dit
kwaliteitsmerkje zal worden ge
bruikt om de eigen produkten te be
schermen tegen concurrentie van
andere landen.
REISBUREAU Brooks Reisbu
reaus met negen vestigingen, voor
namelijk in Zuid-Holland, is over
genomen door Hotelplan Neder
land. Hotelplan nam al eerder Inter-
home, M-2000 en NRV-Holiday
over. Brooks reisbureaus zetten per
jaar ongeveer 30 miljoen gulden om.
het gebruik van de chipkaart be
gonnen. Ongeveer tienduizend in
woners hebben tot nu toe zo'n kaart
aangevraagd, waarmee ze in het me
rendeel van de winkels in hun
woonplaats kunnen' betalen. De
proef duurt twee jaar en is bedoeld
om beveiliging, kosten en mate van
aanvaarding door het Nederlandse
publiek te onderzoeken.
Het experiment is vooral vanwe- van De Nederlandsche Bank waar-
ge de kosten van befang. Het lijkt schuwde vanmiddag echter bij de
aannemelijk dat de kosten lager uit- start van de proef dat het publiek al
komen dan de afhandeling van che- tijd voor het betalen moet blijven
ques, betaalkaarten en baar geld. betalen. "Al worden de kosten van
Het huidige betalingsverkeer kost het betalingsverkeer tot het maxi-
te veel tijd en geld, menen de ban- mum beperkt, dan nog zal de ge-
ken en geeft meer risico's. Met een bruiker voor deze dienst moeten be-
wijd verbreid gebruik van de chip
kaart kunnen de kosten waarschijn
lijk aanzienlijk omlaag.
President dr. W.F. Duisenberg meerderheid
talen. Anders kan niet kostendek
kend worden gewerkt".
Duisenberg vermoedt dat de
i de bevolking het In de chips v
re behoefte en noodzaak aan bevei
liging en fraudepreventie, aldus de
Bankpresident.
De proef in Woerden is lang voor
bereid. Er nemen ruim 10.000 inwo
ners van deze Utrechtse gemeente
aan deel en bijna 200 detaillisten.
Banken, detailhandel en consu-
die c
de omzet zich op die manier afspeelt
kan de proef als geslaagd worden
beschouwd.
Magneetkaart
De chipkaart werkt ongeveer het
zelfde als de snel in populariteit stij
gende magneetkaarten van bank en
Hypotheek
De Nederlandse Middenstands-
bank (NMB) zal geen 'verlengings-
kosten' meer in rekening brengen
aan haar hypotheekklanten. Dat
zijn kosten die betaald moeten wor
den bij het ingaan van een nieuwe
rentevaste periode. Iedereen die tot
dusver deze kosten heeft betaald -
enkele tienduizenden mensen -
krijgt zijn geld terug. Het gaat in to
taal om een bedrag van vijf tot ze
ven miljoen gulden. De bank was
door de vereniging Eigen Huis, een
belangenorganisatie van huiseige
naren, gedreigd met een juridische
procedure.
Ondernemingsraad
De FNV wil dat de rechten en be
voegdheden van ondernemingsra
den worden versterkt door herzie
ning van de Wet op de Onderne
mingsraden. Daarin moet worden
vastgelegd dat directies verplicht
zijn zich te verantwoorden tegen
over de vertegenwoordigers van
werknemers. Dat zei FNV-voorzit-
ter Johan Stekelenburg vanmorgen
bij een OR-manifestatie in Amster
dam ter gelegenheid van het feit dat
de WOR tien jaar bestaat. Stekelen
burg kondigde aan dat de FNV
daarvoor gerichte acties gaat voe
ren in bedrijven.
ADVERTENTIE
De spiksplinternieuwe Trendhopper-katalogus 1990(t.w.v.
f3,50) ligt voor je klaar. 56 jgina's boordevol meeneem-
meubelen, accessoires en woonideeën. Budgetvriendelijk en ak-
tueel. Boneven invullen, inleveren en meenemen dat mooie boek.
('Bij inlevering van deze bon).
ri*^.
Naam:Leeftijd: m/v
I o Adres:-
I CQ Postcode:Plaats:
Ambachtsweg 11 Ct Heen Katwijk Tel.: 01718-28575
betalingsverkeer als nagenoeg gra
tis ervaart. Schijn bedriegt, want
het publiek betaalt wel degelijk, bank. Als
maar indirect door bijvoorbeeld het kunnen ze
valuteringssysteem (het schuiven
met data voor de rentebetaling door
de banken). Een duidelijke, minder
verborgen verrekening biedt vol
gens Duisenberg grote voordelen,
maar stuit vooralsnog öp weerstand
bij consument en detailhandel.
de consumenten een zekere beste- dat de chip meer gegevens kan op-
hun
gedaan,
r nog op
dingsruimte toegemeten
betaling i
hoeveel
hun rekening staat.
Elke chipkaart kost ongeveer 25
gulden en heeft een levensduur van
ongeveer 250 handelingen. Daarna
kan men een nieuwe halen. De
slaan en die gegevens ook
derd kunnen worden, in tegenstel
ling tot de magneetkaart. "Het is
mogelijk om ook andere gegevens
dan bankgegevens op te slaan, bij
voorbeeld bloedgroep, paspoort-
nummer en meer van dergelijke
persoonlijke informatie. De kaart
keiier ziet op het betaalapparaat hoe kan dan bij meer instellingen ge-
Beveiliging
Ook de beveiliging van het beta
lingsverkeer vraagt inmiddels
steeds meer aandacht. Acceptatie
van de chipkaart door banken en
postbank zal de fraude verder te
rugdringen. Bovendien is een uni
form systeem niet alleen gemakke-
de transactie verloopt, maar kan
niet het tegoed van de klant bekij
ken. De winkels hebben inmiddels
de betaalapparaten (verkoopwaar
de 1500 gulden per stuk) voor dit ex
periment gratis ontvangen.
Bij de Postbank en bij een infor
matiekantoor in Woerden zijn ver
der twee 'uitleesterminals' ge
plaatst. Hierop kan de chipkaart
houder in een enigszins afge
bruikt worden", aldus Enters.
De vele mogelijkheden zijn ech
ter voorlopig toekomstmuziek die
nog ergens in de verte klinkt. Even
als bij de invoering van de magneet
kaart duurt het jaren voordat er in
ternationaal afspraken zijn gemaakt
over welke kaart en bijbehorende
apparatuur uiteindelijk gebruikt
gaat worden. "De grote organisaties
die de kaarten uitgeven hebben
daarom al aangekondigd in ieder
met de chipkaart geen geld bij de geval tot het einde van deze eeuw
met de magneetkaart te blijven wer-
Enters: "Die apparatuur wordt wel ken", aldus Enters,
gemaakt, maar daarover bestaan Het initiatief voor de proef komt
van het hoofdbedrijfsschap voor de
detailhandel. Ter voorbereiding van
de proef is vervolgens een stuur-
totaal 10 miljoen groep opgericht waarin ook de an-
subsi- dere betrokkenen zitten: de ban-
gekoppeld. Die ontwikkeling kan gulden. 2 miljoen daarv
tot gevolg hebben dat als ergens een die van de overheid. De banken be- ken, de Postbank en de Consumen-
illegale toegang tot een systeem talen samen 6 miljoen, de detailhan- tenbond. Als waarnemers zijn De
wordt geforceerd in beginsel het he-1id'-0-—i»
le stelsel open ligt voor de fraudeur.
Woerdense rekeninghouders deel-
Daardoor ontstaat een steeds grote- neemt en minimaal 15 procent van
del 2 miljoen. Als driekwart van de Nederlandse Bank en het mmiste-
van economische zaken
stuurgroep vertegenwoordigd.
