Kabinet stelt besluit over Lunetten uit 7,29% BVD lekte bewust over spionage Kapitaalmarkt renterekening Vos (PvdA): generaals blij lebaar bang voor socialist op Defensie' knopen doorhakken Amsterdam stelt onderzoek in naar ziekmelding bij Barlaeus DINSDAG 24 OKTOBER 1989 PAGINA 3 Renovatie zit nog vast op één man VUGHT (ANP) - Het kabinet heeft een definitieve beslis sing over de toekomst van het Molukse woonoord Lunetten in Vught uitgesteld tot later deze week. Het ultimatum dat gisteravond afliep is daarmee van tafel. Een woordvoerder van het ministerie van welzijn, volksgezondheid en cultuur (WVC) heeft dit gisteravond na afloop van overleg op het de partement meegedeeld. DEN HAAG (GPD) - "De legerlei- ding heeft gewoon wat met of tegen de PvdA. De bezuinigingen die nu voorgesteld worden op Defensie zijn minimaal, en makkelijk op te vangen met een wat vindingrijker bedrijfsvoering". Dat zegt Henk Vos, Tweede-Kamerlid en voorzit ter van de defensiecommissie van de socialisten naar aanleiding van recente kritiek van de legerleiding dat de inzetbaarheid van het leger wordt bedreigd door verdere bezui nigingen. "Ik geloof niets van die verha len", aldus Vos. "We praten nu in de kabinetsformatie over minimale be zuinigingen. De defensiebegroting mag nog steeds de komende twee jaar met 0,6 procent groeien. Dat is precies dezelfde groei als de afgelo pen jaren onder de WD-ministers Van Eekelen en Bolkestein. Toen heb ik de legerleiding niet gehoord, toen was het allemaal te regelen. Ze zijn gewoon bang dat er een socia list op Defensie komt". Vos heeft zich gestoord aan de uitlatingen van onder andere briga de-generaal P. Huysman, comman- dant van de parate troepen in de Bondsrepubliek. Huysman toonde zich afgelopen week "zeer bezorgd" over de defensie-plannen van het nieuw te vormen centrum-linkse kabinet. In het concept-regeerak koord staat dat de begroting van Defensie de komende twee jaar nog met 0,6 procent zal groeien, maar daarna wordt bevroren. Dat tast de gevechtskracht aan, zei Huysman. Tegelijk met Huysman waar schuwde de chef marinestaf, vice- admiraal jhr. H. van Foreest, voor afstoting van onderdelen als de Ma rine Luchtvaartdienst. Het afstoten van die marine-taak is momenteel volop in discussie. Vos: "De marine kan door samenwerking en taakver deling met bijvoorbeeld Noorwe gen efficiënter en goedkoper wor den. Taakspecialisatie lijkt mij een betere manier van bezuinigen dan de 'kaasschaaf-methode, waarbij ieder onderdeel wat inlevert". De legerleiding vreest dat de PvdA erin zal slagen de afspraken met het CDA nog aan te scherpen. Wanneer het wapenbeheersings- overleg met het Warschaupact suc ces heeft, zouden de defensie-uitga ven reëel moeten dalen, vinden de socialisten. Het CDA verzet zich te gen dergelijke aanscherpingen. Vos: "Ze hebben gewoon wat te gen ons. Als ik ergens op werkbe zoek kom, beginnen de comman danten telkens met te vertellen dat ze m'n politieke kleur niet delen. Dat weet ik zo langzamerhand wel. En daarna hoor ik altijd dat Vrede- ling en Stemerdink toch wel goede Defensie-ministers zijn geweest: re delijk besluitvaardig, duidelijk". i golf van kritiek van de legerleiding doet hij af als ketelmu ziek: "Ik ben het eens met de schei dend topambtenaar van Defencie, De Man, die deze week zei dat er met wat meer vindingrijkheid best nog verbeteringen in de bedrijfs voering zijn aan te brengen. Ik had liever gezien dat de heren zich daar mee bezig gingen houden. Als je niet in staat bent heel geleidelijke bezuinigingen van een half procent je op te vangen, is dat heel kwaliik. Dan is de flexibiliteit in de organisa tie compleet nihil. Daar geloof ik niks van". De socialist vindt dat er "serieus gepraat moet worden over de socia le gevolgen" van inkrimping van de krijgsmacht. "Wanneer het wapen- beheersingsoverleg in Wenen slaagt, en aan beide kanten van de streep de legers kleiner worden, dan heeft de overheid een taak die sociale gevolgen goed op te vangen. Maar dat is wat anders dan toe te ge ven aan degenen die zeggen: 'laat al les zoals het nu is. Ik verdien hier mijn boterham en dat wil ik zou houden'. Aan dat verhaal heb ik geen boodschap". Er is nog één bewoner die weigert de door het ministerie van WVC voorgelegde overeenkomst te teke nen. Uitgangspunt blijft dat alle ge zinshoofden de overeenkomst met betrekking tot de gedeeltelijke re novatie van het kamp moeten on dertekenen. Anders gaat die op knapbeurt niet door. WVC heeft ook aangekondigd in dat geval alle lopende juridische procedures door te zetten. Dat zou onder andere in houden dat 47 jonge Molukkers uit het kamp kunnen worden gezet. Inmiddels hebben 79 gezinshoof den de overeenkomst van WVC hebben ondertekend. "Van de men sen die met vakantie zijn mag wor den aangenomen dat ze de verkla ring ook zullen tekenen. Dat bete kent dat er drie gezinshoofden over blijven. Daarvan hebben er twee een eigen verklaring ondertekend. Voor zover we die verklaring ken nen staat nu al vast dat de tekst in ie der geval juridisch aangepast moet worden om voor het ministerie han teerbaar te zijn. Het derde gezins hoofd wil tot nu toe geen enkele ver klaring tekenen". Volgens de zegsman van WVC is daarmee feitelijk niet voldaan aan de principe-overeenkomst die on langs werd gesloten tussen het mi nisterie en een deputatie van de Mo lukkers. "Afgesproken is dat ieder een de overeenkomst zou tekenen. We willen ten minste van ieder ge zinshoofd de toezegging dat hij ak koord is met de herhuisvesting in het woonoord en dat hij de huur zal betalen". Met name dat laatste is voor de drie Molukkers die de WVC-over- eenkomst niet willen tekenen het grootste struikelblok. Ze staan op het standpunt dat ze gedwongen door de Nederlandse overheid des tijds tijdelijk naar Nederland zijn gekomen. Het aangaan van een ech te huurovereenkomst met diezelfde overheid zou die tijdelijkheid ge weld aandoen, menen zij. Om uit die impasse te raken heb ben de Molukkers het afgelopen weekend zelf een verklaring opge steld die inmiddels door twee van de drie is getekend. Daarin staat on der andere dat ze renovatie van Lunetten niet in de weg zullen staan. Volgens voorzitter T. Latuhi- hin van de kampraad staat er verder in dat een vergoeding voor de huur door de overheid mag worden inge houden op de uitkering die de be trokkenen genieten. Volgens de woordvoerder van het ministerie is er nu geen sprake meer van een ultimatum. "We weten hoe de zaak er voor staat. Zolang het ka binet zich niet heeft uitgesproken gebeurt er in Lunetten niets". Voor zitter T. Latuhihin van de kampraad van Lunetten is ervan overtuigd dat het kabinet zal kiezen voor renova tie. Tijdens eerder overleg hebben vertegenwoordigers van het minis terie van WVC volgens hem laten doorschemeren dat er best een op lossing gevonden kan worden als een paar bewoners zouden weige ren om de overeenkomst met WVC te tekenen. "Het was al eerder duidelijk dat drie bewoners wellicht niet zouden willen tekenen. Topambtenaar Ri- chellë van WVC heeft toen al gezegd het onzin te vinden wanneer daar door de renovatie zou afketsen. Nu gaat het in feite nog maar om een man die niet heeft getekend", aldus Latuhihin. Hij sluit echter niet uit dat er op het ministerie van WVC in ambtelijke kringen 'haviken' zijn die een volledige ontruiming van Lunetten ondanks alles willen doordrukken. Het is de kampraad tot nu toe niet gelukt het laatste ge zinshoofd te bewegen alsnog een verklaring te ondertekenen. Latuhi hin heeft weinig hoop dat dat alsnog zal lukken in de komende dagen. HELLS ANGELS BEWIJZEN^ LAATSTE EER Yj-Jgg en Kok: nU Journalist De Nederlandse journalist Charles van der Leeuw, die in Beiroet als correspondent werkt voor De Tele graaf, Veronica, de VARA en de NOS is daar gearresteerd door de veiligheidsdienst op beschuldiging van spionage. Hij zou ook verdo vende middelen (vier gram hasj) in zijn bezit hebben gehad. Volgens De Telegraaf zal Van der Leeuw waarschijnlijk het land uit worden gezet. Brand De Amsterdamse brandweer heeft vannacht samen met de politie zes gezinnen moeten evacueren na een felle brand in een hoekpand tegen over het Amstelhotel in de hoofd stad. Twee etages op de hoek van de Professor Tulpstraat en het Profes sor Tulpplein brandden totaal uit terwijl de andere verdiepingen van het pand zware schade opliepen. Niemand raakte gewond. Medicijnen Een 49-jarige vrouw uit Valkens- waard is door de rechtbank in Den Bosch ontslagen van rechtsvervol ging en wordt ter beschikking van de regering gesteld voor gedwon gen verpleging. Zij had gevaarlijke medicijnen verpakt in snoeppapiér in de kinderrijke omgeving van haar huis neergelegd. De gehandi capte vrouw, die in een rolstoel zit, zegt zelf dat haar buren de verleide lijk verpakte medicijnen hebben verspreid. Dioxine Niet alleen melk, ook andere land- bouwprodukten als vlees en vee voeders, afkomstig uit de omgeving van kabelbranderijen in Culem- borg, zullen worden onderzocht op het voorkomen van dioxines. De de missionaire ministers Braks (land bouw) en Nijpels (milieubeheer) antwoorden dit op schriftelijke vra gen vari de Tweede-Kamerleden Feenstra en Van Rijn-Vellekoop (PvdA). De kabelbranderijen zijn niet stilgelegd. Hondepoepverbod In Tilburg komt een algeheel ver bod om honden op de openbare weg te laten poepen. Dat geldt ook voor de goten. Hondebezitters moeten een schepje of een zakje £ij zich te dragen waarmee poep van de straat kan worden verwijderd en thuis in de container gedeponeerd. Wie zich daar niet aan houdt, kan rekenen op een geldboete, zo heeft de Tilburgse gemeenteraad besloten. Minder regels in verkeer, meer werk voor politie UTRECHT (ANP) - Het nieuwe Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens (RW) maakt het voor de politie moeilijker op te treden tegen gevaarlijk rijge drag. Dat komt doordat het RW dit rijgedrag met zeer alge mene omschrijvingen strafbaar stelt. De politie wordt daardoor opgescheept met een ingewik kelder bewijslast. Ook de hand- havingskosten worden hierdoor hoger. Dat stelde F. Copini, docent aan de Nederlandse Politie Aca demie, vandaag tijdens een bij eenkomst van de ANWB in Utrecht. Ook de rechterlijke macht zal volgens Copini meer tijd kwijt zijn aan verkeersover tredingen. Het nieuwe RW onder scheidt zich van het bestaande doordat het minder regels en borden telt. Zo wordt het fiet sers toegestaan bij het rechtsaf slaan het rode verkeerslicht te negeren. Het nieuwe RW zou aanvankelijk 1 maart 1990 wor den ingevoerd. Omdat politie en justitie meer tijd bleken nodig te hebben voor de voorbereiding, is de invoering ervan uitgesteld tot begin 1991. HAARLEM - Hells Angels uit heel Europa hebben gisteren hun verongelukte 'brother' Ed. Wijnhof de laatste eer gebracht op de Algemene Begraafplaats in Haarlem. Met hun honderden motoren vormden ze een kilometers lan ge rouwstoet tijdens de tocht van Amsterdam naar Haarlem. (foto anp) DEN HAAG (GPD) - De onderhan delaars van CDA en PvdA, De Vries en Kok, streven ernaar om vandaag onder leiding van informateur Lub bers de laatste knopen door te hak ken voor het schrijven van een defi nitief regeerakkoord. De grootste hobbels daarbij zijn de koppeling tussen lonen en uitkeringen, defen sie en milieu. Gisteren hebben de onderhande laars de besprekingen over het con cept-regeerakkoord dat Lubbers verleden week op tafel legde, afge rond. Alle hoofdstukken plus de door de fracties ingediende amen dementen zijn doorgesproken. "Het komt nu aan op het doorhakken van knopen", aldus kringen rond de in formateur. PvdA-onderhandelaar Kok: "Er is voldoende gepraat. Het komt nu aan op zaken doen". Kok sprak gisteren na een dag lang onderhandelen over "een berg je problemen" en "een paar dozijn verschilpunten" die nog opgelost moeten worden. Hij noemde het to taal "weerbarstig" en "lastig". Van de andere kant erkende hij dat de marges tussen CDA en PvdA smal ler worden. De PvdA'er gaf toe dat er nog steeds een inhoudelijk verschil van mening is tussen PvdA en CDA over de defensieuitgaven. "We blij ven daar tegenover elkaar staan. Wij willen eigenlijk geen stijging van de- uitgaven terwijl het CDA de neiging heeft aan een groei met 0,6 procent per jaar te blijven hangen", aldus Kok. Milieu noemde Kok "een van de lastigste problemen" die nog opge lost moeten worden. De PvdA wil een door Lubbers voorgestelde hef fing op de uitstoot van kooldioxyde verdubbelen en op 300 miljoen gul den brengen. De extra 150 miljoen gulden die zo binnenkomt, wil de PvdA inzetten voor milieu-investe ringen. Het CDA voelt daar echter vooralsnog niets voor. In christen democratische kring wordt erop ge wezen dat door de hogere heffing het beslag van belastingen en pre mies op de lonen (de collectieve las tendruk) verder stijgt. Wat het inkomensbeeld voor 1990 betreft, is de PvdA nog niet tevre den. Het Centraal Planbureau (CPB) heeft gisteren niet, zoals ver wacht, nieuwe koopkrachtbereke ningen voor 1990 op tafel gelegd. Berkhof: spannend verhaal kan bezuinigingen voorkomen DEN HAAG (GPD) De uitgebrei de berichtgeving over Russische spionage in de Rotterdamse haven doet vermoeden dat de Binnenland se Veiligheids Dienst (BVD) doel bewust informatie heeft gelekt. "De informatie was veel ruimer dan ge bruikelijk", meent luitenant-gene raal buiten dienst C.G. Berkhof. Hij was chef-staf van het NAVO-hoofd- kwartier in Brunssum (Limburg) en is thans bijzonder hoogleraar strate gische studies in Leiden. Berkhof vermoedt dat de BVD Een spaarrekening waarbij het tarief is gekoppeld aan de rente op de kapitaalmarkt Dit tarief wordt maandelijks vast gesteld. Het tegoed is dagelijks opvraagbaar met 2% retourrente. Het minimumsaldo bedraagt f 1.000,-. Het rentepercen tage voor de maand november is De Nutsspaarbank doet meer voor spaarders. hiermee wil voorkomen dat er op haar werk wordt bezuinigd. "Een spannend verhaal over spionage kan nooit kwaad om bezuinigingen te voorkomen". De in het Oostblok ingezette perestroika en glasnost doen in ons land stemmen opgaan om te bezuinigen op de krijgsmacht en veiligheidsdiensten. Afgelopen weekeinde werd be kend dat het scheepvaartbedrijf Trans World Agency al vanaf 1972 als dekmantel fungeert voor spion nen uit de Sovjetunie. Het bedrijf is eigendom van de Russische onder neming Sovfracht en treedt in Rot terdam op als agent voor Russische schepen. De BVD was vanaf het be gin op de hoogte van de activiteiten van de Russen in Rotterdam. Ook de ministers van binnen- en buiten landse zaken waren ingelicht. Voornaamste doel van de Russi sche spionage is het vergaren van informatie over hoogwaardige tech nologie. De Sovjetunie heeft een achterstand op dit gebied en pro beert die in te lopen via joint-ven- tures, aankopen en op minder lega le wijze. Verder is er de militaire spionage, naar de werkwijze van de Nederlandse inlichtingendiensten. Over de omvang van de Oost- europese spionage in ons land, kan Berkhof weinig zeggen. Maar het kleine aantal uitwijzingen wil zeker niet zeggen, dat Oosteuropese spionnen in ons land nauwelijks ac tief zijn. "Nederland is het grootste trapsitoland in de wereld, met de grootste doorvoerhaven. Er rijden een enorm aantal Oosteuropese vrachtwagens over Nederlandse wegen. Om die allemaal te controle ren is fysiek onmogelijk". Voorhoeve sie voor de inlichtingen- en veilig heidsdiensten, weet niet of de infor matie over de spionage in Rotter dam bewust door de BVD is gelekt. Wel is hij van mening dat er nog een belangrijke taak ligt voor de veilig- heidsdienst, waarbij ook hij gelooft dat de spionage-activiteiten de Oostblok-landen steeds meer zijn gericht op hoogwaardige technolo gie. "Vroeger ging het vooral om po litieke en militaire spionage, tegen woordig gaat het veel meer om in dustriële spionage". Net als Berkhof vindt hij het niet vreemd dat vooral het Rotterdamse havengebied het doelwit is van de activiteiten. "Die haven is van groot strategisch belang. De wereld scheepvaart heeft belangrijke stra tegische aspecten. Bovendien is de Rotterdamse haven een belangrijke schakel in de aan- en afvoer van NAVO-materieel en -mensen". Voorhoeve vindt het "onterecht" dat het werk van de veiligheids diensten, die zich ook bezighouden met terrorismebestrijding, de laatste tijd minder in de belangstel ling staat. "Er zijn over de hele we reld grote misdaadsyndicaten, waar honderden miljarden dollars in om gaan. Zij trekken zich niets van re geringen of politieke systemen aan. Het is goed dat de inlichtingen- en veiligheidsdiensten daar aandacht aan besteden", aldus Voorhoeve. Voorhoeve denkt overigens dat de steeds losser wordende band tus sen de landen van het Warschau pact zal leiden tot minder samen werking op het terrein van de spio nage. "Toen de activiteiten nog voornamelijk politiek van aard wa ren, was er nauwe samenwerking. Maar nu het meer om industriële spionage gaat, is men steeds minder bereid informatie uit te wisselen. Technologische informatie houdt men liever voor zichzelf, uit rentie-overwegingen". AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse wethouder Wildekamp (onder wijs) heeft de bedrijfsgeneeskundige dienst van de gemeente opdracht ge geven om te onderzoeken of de vier secretaressen van het Barlaeus Gym nasium daadwerkelijk ziek zijn. De vier hebben zich gisteren collectief ziek gemeld omdat zij "mentaal en fysiek niet meer opgewassen waren te gen de spanningen op de school", zo zei een woordvoerster van de vrou wen. De secretaressen zijn van mening dat er geen normale werkverhou ding mogelijk is met de omstreden rectrix mevrouw C. de Vries Lentsch. Volgens de gemeentelijk woordvoerster zal er op grond van de uitkomst van het geneeskundig onderzoek worden besloten of er stappen tegen de vrouwen worden ondernomen. De Vries Lentsch heeft toestemming ge kregen om voorlopig uitzendkrachten in te huren op de administratie. De wethouder voert vandaag en morgen gesprekken met de medezeg genschapsraad, de conrectoren en de rectrix over een rapport dat organisa tiedeskundige L. Borsboom over de situatie heeft uitgebracht. Borsboom krijgt wellicht de opdracht een bemiddelingspoging te ondernemen. De medezeggenschapsraad had eerder felle kritiek op dit voorstel, omdat de raad daarover niet vooraf zou zijn ingelicht. De gemeente ontkent dat ove rigens. Overigens wordt in kringen rond de informateur gesteld dat het koop krachtbeeld voor 1990 hoogstens nog "marginaal" zal veranderen. Ten aanzien van de koppeling zijn CDA en PvdA het volgens Kok nog niet eens geworden over de exacte formulering van de grondregel dat de koppeling zal worden toegepast en de eventuele afwijkingsgronden. Kok stelde dat hoe dan ook de "poli tieke lijn" van het nieuwe kabinet inzake de koppeling in het regeer akkoord moet staan. De preciese vormgeving en uitvoering kunnen in de toekomst wel geregeld wor den. Zo moeten ook de sociale part ners invloed op een en ander kun nen uitoefenen. Informateur Lubbers heeft gister avond aan de hand van de gevoerde discussies op de diverse geschil punten nieuwe teksten gemaakt. Zo wilde hij de onderhandelingen van vandaag versoepelen. Zowel De Vries als Kok hebben op een aantal punten het voorbehoud gemaakt dat zij pas akkoord zullen gaan als het totale regeerakkoord in defini tieve vorm op tafel ligt. Lubbers heeft nog steeds niet de rol van arbi ter op zich genomen om CDA en PvdA tot elkaar te krijgen. In poli- tiek-Den Haag werd het niet waar- schijnlijk geacht dat hij dat nog zal gaan doen. Artsen niet blij met onbeperkte buisbevruchting DEN HAAG (ANP) - De artsen in ons land zijn niet onverdeeld geluk kig met de plannen van de Zieken fondsraad om de eerste drie pogin gen om een reageerbuisbaby te krij gen te laten betalen door het zieken fonds zonder dat er nog indicaties nodig zijn. Dat bleek gisteren in Den Haag bij de voorvertoning van de film „Bevruchting achter glas". Deze film is door Hilde van Oostrum ge maakt in opdracht van de Neder landse Organisatie voor Technolo gisch Aspectenonderzoek (NOTA). Hij wordt op 31 oktober op Neder land 3 uitgezonden. Volgens de artsen uit de film, me dewerkers van het centrum voor re ageerbuisbevruchting van het Sint Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg, mislukt nog steeds 80 procent van alle pogingen tot reageerbuisbe vruchting. Door de plannen van de Ziekenfondsraad, waarover don derdag wordt beslist, moet voor een toename van het aantal mislukkin gen en dus voor meer verdriet wor den gevreesd. De Ziekenfondsraad stelt alleen nog maar dat er een kans van 10 procent op succes moet zijn. Prof. dr. H. Dupuis, hoogleraar in de medische ethiek aan de Rijks universiteit in Leiden, plaatste ook bedenkingen by het hele fenomeen van reageerbuisbevruchting. Zy vindt dat er genoeg leven is op deze planeet en vraagt zich af waarom er zulke dure en ingewikkelde techni sche methoden moeten worden uit gevoerd om nog meer leven te ver wekken. Zij erkent het recht op ouder schap, maar vindt niet dat die moet neerkomen op een verplichting voor anderen om mensen tot ouder te maken. Bovendien gelooft zij niet dat een ouderloos bestaan een dra ma hoeft te zijn. "De fixatie op zwangerschap maakt vrouwen diep ongelukkig." Dupuis verwees maandag naar een fragment uit de film waarin een vrouw die bezig is met reageerbuisbevruchting erkent dat de kinderloosheid haar niet meer zo zwaar voorkomt sinds zij bezig is met een cursus. De NOTA heeft de film laten ma ken om te laten zien wat reageer buisbevruchting is en wat zij aan in tens geluk maar ook aan teleurstel lingen en slopende onzekerheid met zich mee brengt. De NOTA wil bovendien de maatschappelijke discussie over de morele, juridische en financiële aspecten op gang hel pen. "De medische technologie dreigt daarop vooruit te lopen". INCEST (ANP) - De rechtbank in Arnhem heeft een 73-jarige man uit Eist veroordeeld tot een voorwaar delijke gevangenisstraf van twaalf maanden. Hij moet zich bovendien onder toezicht stellen van de reclas sering. Sinds 1980 had de man gedu rende acht jaar vele keren ontuchti ge handelingen verricht met zijn kleindochter. Toen hij daarmee be gon was het kind acht jaar oud.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 3