Opnieuw massale
protesten in DDR
Aoiui wijst Libanees akkoord af
Hongaarse herdenkingsdag is politieke opiniepeiling
De Klerk: opheffen
noodtoestand nodig
Onderzoek naar 'beestachtig' optreden politie
Republikaner
winnen in RRD
Syrische jagers
schieten Turks
vliegtuig neer
Rel om islamitische
sjaal op Franse school
Overlevende aardbeving gered
Congres boos
over Japanse
reis Reagan
Engeland ligt dwars over
meer sancties Zuid-Afrika
MAANDAG 23 OKTOBER 1989
BUITENLAND
PAGINA 5
BONN (GPD/Rtr/UPI/DPA/AFP) In de DDR is het afgelopen weekeinde opnieuw mas
saal gedemonstreerd voor meer vrijheid. In Leipzig discussieerden ongeveer 500 inwoners
met het stads- en partijbestuur. De grootste protestmars had plaats in Plauen (74.000 inwo
ners), waar 30.000 mensen door de stad trokken. In Dresden, Potsdam, Karl-Marx-Stadt en
Oost-Berlijn gingen duizenden mensen de straat op om hun verlangen naar meer vrijheid
kracht bij te zetten. Inwoners van Leipzig gaan naar verwachting vanavond de straat op.
In de hoofdstad van de DDR eisten
de demonstranten de vrijlating van
alle politieke gevangenen en een
snel onderzoek naar het politie-op-
treden van twee wéken geleden te
gen deelnemers aan protestmarsen.
Volgens een hoge communistische
partijfunctionaris, die in het blad
Welt am Sonntag aan het woord
komt, is de politie op beestachtige
wijze te keer gegaan. De oppositie
heeft volgens de anonieme zegsman
een rapport van 200 pagina's samen
gesteld, dat genoeg explosief mate
riaal bevat om "de hele DDR te la
ten ontploffen".
Een kerkelijk rapport bevat al
leen al in Dresden ruim 100 gevallen
van gewelddadig optreden tussen 3
en 8 oktober. Zo zouden gearres
teerde vrouwelijke betogers zich
hebben moeten uitkleden voor poli
tiemannen en zijn geslagen. Ook jongeren. Tot
kinderen en bejaarden zouden zijn
afgetuigd. Enkele agenten zijn vol
gens het rapport in Dresden gear
resteerd omdat zij op 7 oktober wei-
gerden op te treden tegen de beto-
gers. De politie in Oost-Berlijn heeft
in totaal 60 klachten over ontoelaat
baar politiegeweld binnengekre
gen. De Oostberlijnse politiechef
Dietze heeft een diepgaand onder-
I zoek aangekondigd.
partijleider Egon
Krenz reist binnenkort op uitnodi
ging van staats- en partijleider Mi
chael Gorbatsjov naar Moskou.
Krenz voerde zaterdag een lang te
lefoongesprek met Gorbatsjov en
benadrukte daarbij dat de hervor
mingen in de Sovjetunie ook voor
de DDR van grote betekenis zijn.
Honecker
In de Sovjet-vakbondskrant Troed
is de afgezette staats- en partijleider
Honecker hard aangevallen. Niet al
leen wordt hij ervan beschuldigd
een verkeerd beeld over de ontwik
kelingen in de Sovjetunie te hebben
geschetst, maar ook van het bou
wen van een "Muur zonder vensters
en deuren tot de realiteit". Honec
ker wordt verantwoordelijk gesteld
de vlucht van tienduizenden
toe heeft Moskou
het Westen de schuld van de exodus
gegeven.
In de Oostduitse media blijft de
berichtgeving over de hervormin
gen centraal staan. De Oostduitse tv
zond een discussie uit tussen de
Oostberlijnse partijchef Gunter
Sqhabowksi en demonstrerende
burgers. Schabowski zei dat de par
tijtop zich ervan bewust is dat elke
voorgestelde verandering door het
volk als een valstrik wordt gezien en
dat de partij daarmee nog enige tijd
zal moeten leven.
Waarnemers verwachten dat
Egon Krenz zich de komende
Zelfs de anders zo verfoeide Amerikanen werden
beeldooit door de Fransen aan de VS geschonken, door de demonstranten Dat
gisteren bij gehaald om hun eis kracht bij te zetten dat hun kinde.
ken bereid zal tonen met iedereen te lamitische hoofddoek mogen dragen.
praten, die aanvaardt dat de com
munistische partij de leidende
macht is. Voor oppositionele groe
pen als de democratische partij
SDP en 'Nieuw Forum' is geen
plaats.
STUTTGART (DPA) - Bij de ge
meenteraadsverkiezingen in de
Westduitse deelstaat Baden-Würt-
I temberg hebben de uiterst rechtse
Republikaner opnieuw gewonnen.
I De winst ging in sommige plaatsen
j ten koste van de christendemocrati-
i sche CDU, maar elders haalde de
j rechtse partij juist stemmen weg bij
de sociaal-democratische SPD.
In Stuttgart komen de Republi
kaner uit op circa negen procent. De
CDU van Kohl leed hier een fors
verlies van meer dan tien procent.
De SPD handhaafde zich in Stuttg-
art op het niveau van de vorige ver
kiezingen, maar moesten in hun ou
de bolwerk Mannheim een verlies
van meer dan negen procent incas
seren. In Heilbronn scoorden de Re
publikaner zelfs ruim 11 procent.
ISTANBOEL (GPD) - Een Turks
verkeersvliegtuig met vijf inzitten
den is zaterdagmorgen neergescho
ten door twee Syrische straaljagers
boven Turks grondgebied, op 20 km
afstand van de grens. De twee pilo
ten en drie ambtenaren van het ka
daster kwamen om het leven.
De Syrische autoriteiten hebben
meteen de schuld van het voorval
op zich genomen. Zij betuigden
spijt en deelneming aan de families
van de slachtoffers, en kondigden
een diepgaand onderzoek plus be
straffing aan van de schuldigen.
Aan de grens kwam uitvoerig be
raad op gang tussen de prefecten
van de wederzijdse grensprovin-
Rushdie
Regering en pers in Groot-Brittan-
nie hebben vandaag een scherpe
veroordeling uitgesproken over een
nieuwe oproep zaterdag om de au
teur Salman Rushdie te vermoor
den. Directeur Siddiqui van het
Moslim Instituut in Londen deed de
oproep tijdens de viering van de ge
boortedag van de profeet Moham
med in Manchester.
Colombia
De Colombiaanse rechters zijn weer
aan het werk gegaan na een protest
staking wegens de moord op een
collega. De regering heeft toege
zegd deze week 25 motoren voor lijf
wachten, 72. kogelvrije vesten, 14
metaal-detectors en 50 kogelvrije
auto's beschikbaar te stellen voor
de bescherming van de 5000 rech
ters, van wie er 1600 het afgelopen
jaar met de dood zijn bedreigd door
de drugsmafia.
Ruimteveer
Het ruimteveer Atlantis komt van
daag rond half zes Nederlandse tijd,
drie uur eerder dan gepland, terug
op aarde omdat er rond de geplande
landingstijd hevige windstoten
rond de basis Cape Canaveral wor
den verwacht. De ruimteverkenner
Galileo, die woensdag zes uur na het
vertrek van Atlantis in de ruimte
werd gebracht, is al meer 1 miljoen
kilometer op van de aarde verwij
derd op weg naar Jupiter.
PARIJS - Mogen islamitische
meisjes op de Franse openbare
school met hun religieuze sjaal in de
klas verschijnen? Deze vraag ve-
scheurt sinds enige dagen de pu
blieke opinie en de politieke we
reld, terwijl gisteren door de straten
van Parijs een mini-protestoptocht
van zo'n duizend strenge islamieten
trok die met luide stem het recht
voor hun dochters opeisten om ge
heel of gedeeltelijk gesluierd naar
school te gaan.
.vaarde is echter dat geen der kinde-
JOHANNESBURG - De Zuidafri-
kaanse president De Klerk heeft er
kend dat opheffen van de noodtoe
stand nodig is. Hij is daartoe ook be
reid als de zwarte oppositie de ga
rantie geeft dat deze stap niet tot
een golf van geweld leidt. De verle
den week vrijgelaten ANC-leider
Sisulu weigerde in een eerste reac
tie op de oproep van De Klerk een
dergelijke garantie te geven. "De
zwarte bevolking heeft altijd ge
loofd in 'vrede en orde', maar het
ligt nu op de weg van de regering
om een vruchtbaar klimaat te
scheppen", aldus de 77-jarige Si
sulu die gisteren in zijn huis in So-
weto bezoek kreeg van aartsbis
schop Desmond Tutu. Tutu bleek
de woorden van de bejaarde ANC-
leider volledig te onderschrijven.
door
Peter van Nuijsenburg
De Klerk had zaterdag op een con
gres van zijn regerende Nationale
Partij in Pretoria erkend dat de op
heffing van de noodtoestand nood
zakelijk is om de onderhandelingen
met zwarte leiders over regerings-
het Vrijheids- deelname van de grond te krijgen.
ook het beeld van Zuid-
Afrika in het buitenland ten goede
komen, aldus De Klerk. Maar hij
had daaraan toegevoegd dat het
ANC zich moest verplichten tot een
"vreedzame oplossing, hetgeen na
tuurlijk geweld uitsluit".
Hij hield het congres voor dat drie
jaar tot invoering van de noodtoe
stand was besloten, nadat "honder
den mensen door verbranding, ste
niging en de halskettingmethode
(waarbij het slachtoffer een bran-
gen tot het klimaat om de noodtoe
stand op te heffen".
De opheffing van de noodtoe
stand wordt algemeen gezien als
een signaal dat de vrijlating van
ANC-leider Mandela op handen is.
In de regeringsgezinde pers was de
afgelopen dagen de verwachting ge
wekt dat De Klerk afgelopen zater
dag in elk geval de gedeeltelijke op
heffing van de noodtoestand zou
aankondigen.
Tim Schildwacher (l) en Mamdouch Shabaan omhelze:
ding van Buck Helm. Het tweetal ivas 16 uur onafgel
weest.
elkaar na de red-
roken in touw ge
lfoto AFP>
tekenen van zijn particuliere
zindheid tooit.
Nauwelijks
de 'drie van Creil' in het land be
kend geworden, of op tal van andere
plaatsen - zoals in Lille, Avignon en
Montpellier - doken gelijkluidende
berichten op over streng islami
tische meisjes die weigerden de
klas zonder de sjaal te betreden. Ma
dame Mitterrand, de echtgenote
van dc Franse president, sprak zich
openlijk uit voor het recht van de
meisjes in de klas de sjaal om te
houden. En daarmee was het hek
van de dam.
Het ongewone probleem ontstond De drie van Creil zouden zich van-
op een openbare school in Creil aan daag opnieuw bij hun school aan-
de noordkant van Parijs, toen na de melden, compleet met sjaal,
vakantie drie Mohammedaanse 'Maitre' Verges heeft aangeboden
meisjes werd gevraagd zich in de hen te verdedigen wanneer hen de
klas'van hun religieuze hoofdtooi te toegang opnieuw wordt ontzegd,
ontdoen. Toen ze dit weigerden be- De advocaat Verges is beroemd als
sloot de directeur van de school hen de verdediger van kwade zaken, on-
de toegang verder te weigeren. In der andere die van de oorlogsmisda-
zich in de klas met de uiterlijke dende autoband wordt omgehan
gen, red.) om het leven
bracht". "Als de organisaties die
zich schuldig hebben gemaakt aan
terrorisme nu in woord en gebaar te
kennen geven dat zoiets niet meer
voor zal komen, zal dat zeker bijdra-
WASHINGTON (AP) - Ex-pre
sident Reagan heeft zich het on
genoegen op de hals gehaald
van het Amerikaanse Congres
met het bezoek dat hij momen
teel aan Japan brengt. De erger
nis komt niet omdat dat Reagan
daar voor een interview en enke
le luchtige tafelredes ruim vier
miljoen gulden vangt, dat vin
den de parlementariërs hooguit
ongepast. Maar het Congres
vindt het ontoelaatbaar dat
Reagan op kosten van de Ameri
kaanse belastingbetaler een
heel leger veiligheidsmensen
heeft meegenomen naar Japan.
Senator Pryor heeft aange
kondigd dat hij Reagan zal ver
zoeken om een deel van die vei-
ligheidskosten uit eigen zak te
betalen. Ook diens collega Gras-
sley vindt het ongepast dat de
ex-president zich op staatskos
ten blijft gedragen als een "ge
kroonde koning". Ex-presiden
ten hebben weliswaar recht op
gratis bewaking, maar volgens
de senatoren legt Reagan deze
regeling wel erg ruim uit.
door
Rudolph Bakker
KUALA LUMPUR (Rtr/UPI/AFP) beroep doen op banken en financie-
- Groot-Brittannie en de andere le- le instellingen de kredietteugels
den van het Gemenebest zijn het e
gisteren in Malaysia
in het puin de komende weken nog z'Jn openbare school waar kinderen
tientallen slachtoffers worden ge- van a^e gezindten zonder onder
vonden. scheid onderwijs krijgen. De voor-
SAN FRANCISCO (GPD) - Bijna
90 uur nadat twee kilometer van de
Nimitz Freeway in Oakland bij de
aardbeving van dinsdag instortte, is
zaterdag de 57-jarige Buck Helm le
vend uit de betonmassa gehaald.
Zijn toestand is volgens zijn artsen
"kritiek maar stabiel".
De ontdekking van Helm was toe
val. Vrijdagavond was een van de
pilaren tussen het bovenste en on
derste deel van de weg wat opzij.ge-
trokken om te zien of die pilaar de
druk aankon. Daarbij kwam een
klein stuk van het onderste stuk van
de weg vrij dat tot dan toe onder het gevaardigden van het Libanese par-
beton bedolven was geweest. Toen lement gisteren in de Saudische
vraag of het inschakelen van Verges
de zaak van de fundamentalistische
islamieten zal verbeteren.
Zuid-Afrika aan te halen.
x»x x.xuxujo.u w»v.x jjBB Hierbij wordt met name gedacht
worden dat sancties tegen Zuid- &an een maximumtermijn van 90
Afrika noodzakelijk blijven totdat dagen voor bankkredieten en een
de Zuidafrikaanse regering "duide- einde aan handels- en verzekerings-
lijke en onomkeerbare veranderin- garanties van overheden voor be-
g'en" invoert. drijven die handel drijven met dat
Premier Thatcher weigert echter land.
als enige zich aan te sluiten bij een Hoewel Thatcher weigerde in te
oproep van het Gemenebest de stemmen met nieuwe maatregelen,
sancties tegen Pretoria te verscher- zeiden functionarissen op de top
pen. De andere lidstaten zullen
BAYRUT (Rtr/AFP/DPA) - De
christelijke Libanese leider Aoun
heeft zijn isolement vannacht ver
groot door het vredesakkoord af te
de christelijke af-
technici zaterdagochtend in alle
vroegte dat stuk weg inspecteer
den, troffen ze een grotendeels ver
nielde auto aan. Een van de technici
meende daarop in de auto iets te
zien bewegen en waarschuwde de
reddingsploegen.
De ontdekking van Helm kwam
op een psychologisch buitenge
woon belangrijk moment, omdat de
reddingswerkers sinds dinsdag al
leen maar lijken uit de ingestorte
weg hebben gehaald. Het totale aan
tal doden is inmiddels op 55 terecht
gekomen. Aangenomen wordt dat
stad Taif hadden ingestemd.
"Deze overeenkomst zal ons de
hel binnen leiden", zei Aoun, waar
aan hij toevoegde dat het akkoord
eerder het laatste restje van de Liba
nese soevereiniteit wegneemt dan
zorgt voor de terugkeer van het zelf
bestuur. Volgens Aoun hoeft zijn af
wijzing niet tot hervatting van de
burgeroorlog te leiden. "Het is niet
nodig opnieuw naar de wapens te
grijpen", zei hij. "We moeten langs
diplomatieke weg voortgaan".
Volgens diplomatieke waarne
mers verliest Aoun steeds meer aan
hangers in de christelijke enclave in
het twijfelachtig of hij ten van Libanon. Pas twee jaar na-
ipternationale steun dat hervormingen zijn doorgevoerd
die de islamitische meerderheid in
dat land meer invloed geven, wordt
dan een definitief besluit genomen
over de status
gisteren penmacht.
drie weken De 31 christelijke afgevaardigden
eisten echter wel een schriftelijke
de Syrische waarborg van de Arabische Liga,
later die heeft bemiddeld in het akkoord,
dat de nationale soevereiniteit van
Libanon in zijn geheel wordt her
steld. Het welslagen van de bespre
kingen in Taif, die morgen in Jid-
Libanoner
voldoende
krijgt, zelfs als Syrië besluit dat her
nieuwde strijd de enige manier is
om hem kwijt te raken.
De 62 christelijke en islamitische
parlementariërs kwa
in Saudiarabië na bij
van vergaderen overeen om de defi
nitieve beslissing ov
troepen in Libanon
tijdstip te verschuiven. De rol
de Syrië vormde een van de groot
ste hindernissen. Het was echter de
Saudische minister van buitenland
de terug
komst wardeloos
trekking van Syrië niet
Hij begon in maart juist de burger
oorlog om de Syriërs te verdrijven.
In diplomatieke bronnen in Taif
de Syrische troe- verluidt dat Syrië weigert al zijn
troepen terug te trekken zolang Is
raël in de zelf uitgeroepen veilig- ^aar te houden tot die verandering
Zuid-Libanon blijft, onomkeerbaar is geworden".
Londen weigerde in Malaysia
echter een paragraaf te onderschrij-
dat haar aanvaarding van bestaande
sancties wijst op een verzachting
van de Britst positie. "Ik kon niet
hopen op een duidelijker en krach
tiger boodschap van het Gemene
best", aldus secretaris-generaal
Ramphal.
Thatcher en haar 32 collega's zijn
het er over eeris dat de "enige recht
vaardiging voor sancties tegen
Zuidafrika ligt in de daaruit voort
vloeiende druk voor fundamentele
politieke veranderingen". Het gaat
niet om een straf maar maatregelen
"om te komen tot een afschaffing
van apartheid door Pretoria te bren
gen aan de onderhandelingstafel e
zaken, prins Saud-al-Faisal, die dah worden afgerond, zal afhangen
na twee dagen praten in de Syrische
hoofdstad Damascus met het be
slissende compromisvoorstel den zij
kwam. Maar Aoun
Volgens het vredesakkoord wor
den de 33.000 militairen uit Syrië
eerst teruggetrokken naar het oos-
schil is van 180 graden" tussen het
vredesakkoord van Taif en zijn ei
gen visie. Daarin is elke overeen-
heidszóne
Israël wil pas vertrekken 1
de toestand in Libanon stabiel is.
Damascus heeft er wel mee inge- ven waarin werd erkend dat l_...
stemd zijn troepen terug te trekken ^ies inmiddels van invloed zijn ge
uit de omgeving van Bayrut om het WOrden op het Zuidafrikaanse be
de Libanese parlementsleden mo- leid. Thatcher, die voor de tweede
gelijk te maken weer bijeen te ko- achtereenvolgende maal op een top
men in hun hoofdstad. De afgevaar- van ^et Gemenebest een consensus
digden kunnen dan de politieke heeft verhinderd, weigerde ook in
hervormingen goedkeuren waar- stemmen met een Australisch
over zij in Taif overeenstemming VOOrstel een onafhankelijke organi-
hebben bereikt, een nieuwe presi- satie op te zetten om de internatio-
dent kiezen en een nieuw kabinet naje financiële connecties van
Zuid-Afrika te onderzoeken.
BUDAPEST - Ten minste 100.000
Hongarèn zullen vandaag de eerste
officieel toegestane herdenking van
het uitbreken van de Hongaarse op
stand op 23 oktober 1956 bijwonen.
Althans, dat verwachten het organi
serende 'Comité 23 oktober', waarin
een groot aantal oppositionele groe
peringen is verenigd, en de politie
van Budapest, het epicentrum van
de talrijke plechtigheden die in het
hele land zijn georganiseerd.
door
Hans Geleijnse
De activisten aan de basis, die de af
gelopen weken druk doende zijn ge
weest de organisatie voor deze 'his
torische 23 oktober' rond te krijgen,
delen de stelligheid van de organi
satoren echter niet. "Ik hoop op
honderdduizend, ik droom van
twee keer zoveel. Maar als ik eerlijk
ben, moet ik toegeven dat ik ook
nachtmerries heb, waarin 'maar' en
kele tienduizenden mensen de
straat opgaan", zegt Sandor Szi-
lagyi, een van de hardwerkende op
positionele activisten die het afgelo
pen jaar betrokken waren bij de or
ganisatie van de vele historische
herdenkingen in Hongarije.
Woorden die de voornaamste be
standdelen van het huidige politie
ke klimaat in Hongarije kenmer
ken: verwarring en onzekerheid. De
na veertig jaar dictatuur van het
proletariaat wantrouwige oppositie
heeft nog de grootste moeite een
houding te bepalen tegenover een
voorheen communistische en nu
socialistische partij die het land in
de veilige haven van de parlemen
taire democratie wenst te loodsen.
In de oppositionele gelederen
durven de realisten geen enkele
voorspelling te doen over de sympa
thie die de nieuwe 'Hongaarse Soci
alistische Partij' in den lande heeft
verworven door de radicale hervor
mingen van de laatste maanden.
Dan gaat het niet alleen om het af
zweren van marxistisch-leninisti-
sche dogma's en het aan de kant
schuiven van ongeloofwaardige po
litieke leiders, maar ook om de nieu
we wetgeving die het door de partij
beheerste parlement heeft aangeno-
Peiling
De herdenking van vandaag is voor
alle politieke partijen, van groot tot
zeer klein, feitelijk een forse opinie
peiling. De regerende 'Socialisten'
wachten met spanning af hoeveel
Hongaren enthousiast zijn voor het
uitroepen van de Hongaarse Repu
bliek. Honderdduizend man op het
plein voor het parlementsgebouw
als interim-president Mattias Szu-
ros vanmiddag officieel de 'Repu
bliek' uitroept en de 'Volksrepu
bliek' naar het zwarte verleden ver
wijst, zou een geweldige steun zijn
vbor de hervormers in hun strijd te
gen de dogmatici, die uit alle macht
de 'kapitalistische restauratie' wil
len tegen gaan.
Een dergelijke massa zou de on
derling hevig verdeelde oppositie
danig de stuipen op het lijf jagen.
De oppositiepartijen, van degenen
die wel met 'de partij' willen samen-
Presidentskandidaat voor de Hongaarse Socialistische Partij lmre Pos-
zgay moet het bij de verkiezingen op 26 november opnemen tegen onder
meer Lajos Fur. (fotoEPA)
werken tot de fervente anti-commu- Het uitroepen van de Republiek
nisten, hopen stuk voor stuk dat de Hongarije op 23 oktober en tegelijk
Hongaren zich laten drijven door het afkondigen van een dag van na-
hun afkeer van het systeem dat hen tionale verzoening, was het com-
het paradijs beloofde maar de crisis promis waarmee premier Nemeth
bracht. De oppositie hoopt op wei- vorige week het parlement mee
bij de officiële procla- kreeg. Nemeths manoeuvre trok de
overheersende communistische
fractie, waarvan niemand precies
weet hoeveel leden de overstap naar
het parlementsge- de nieuwe socialistische partij heb
ben gemaakt, over de streep. De
matie van de vierde Hongaarse
publiek, maar heel veel bij de oppo
sitionele herdenking van 1956,
dogmatici zien 1956 nog steeds als
een contra-revolutie, de hervormers
willen zich in de traditie plaatsen
van de communistische leiders van
deze opstand, zoals de geëxecuteer
de premier lmre Nagy en zijn defen
sieminister Pal Maleter. Beide groe
peringen konden dankzij Nemeths
meesterzet voorkomen dat 23 okto
ber de exclusieve dag van de oppo
sitie tegen 'het communisme' zou
worden.
Maar het karakter van deze dag
van nationale verzoening blijft
daarmee vaag. Premier Nemeth
sprak het Hongaarse volk gister
avond toe als 'de burgers van de
nieuwe Hongaarse republiek'. Hij
drong aan op het 'overwinnen van
angst en haat' en beklemtoonde dat
het in het Hongarije van vandaag
onmogelijk is 'elkaar vanachter de
barricades te bevechten'.
De oppositie blijft echter huiverig
voor de aangeboden vriendschap
van de partij. Op het tweede, giste
ren afgesloten congres van de groot
ste oppositionele groepering, het
Hongaars Democratisch Forum,
bleek overduidelijk hoe bang men
is voor het etiket 'coalitiepartner'
van de socialisten.
De nieuw gekozen voorzitter van
het Forum, Jozsef Antal, balanceer
de als een geroutineerd christen-de
mocratisch politicus op het coalitie-
koord. Terwijl een van zijn mede
bestuursleden de socialisten om
schreef als een in verval geraakte en
zwakke 'centrum-partij', zei Antal
dat een regering zonder de HSP niet
mogelijk is. Alleen, zo voegde hij
daaraan direct toe, kan dat nooit een
twee-partijencoalitie zijn. Er moe
ten meerdere groeperingen aan
meedoen.
De uitslag van de vrije verkiezingen
volgend voorjaar is allesbepalend
voor het Forum, een bonte menge
ling van christen- en sociaal-demo
craten en liberalen. Voor die tijd
kan het Forum niet te dicht tegen de
door het verleden besmette voor
malige communisten aankruipen,
maar ook niet teveel afstand van
hen nemen omdat dit toekomstige
coalitievorming in gevaar brengt.
Dit dualisme bleek duidelijk bij de
benoeming van een eigen kandi
daat, de landbouweconoom Lajos
Fur, voor het presidentschap.
Eigenlijk is het Forum het eens
met andere oppositiepartijen, in het
bijzonder de Alliantie van Vrije De
mocraten, die vinden dat het onmo
gelijk is een president te kiezen
voordat er een vrij gekozen parle
ment is. Zij hebben met succes een
handtekeningenactie tegen de pre
sidentsverkiezing georganiseerd.
Het Forum kon zich daarbij niet
aansluiten omdat het in de onder
handelingen met de partij i
maal akkoord i
kiezingen voor
laatste weken
vendien was er
de nodige steun
gegaan met ver-
i president in de
november. Bo-
eigen gelederen
de presidents
kandidaat van de partij, de radicale
hervormer lmre Pozsgay.
Het succes van de handtekenin
genactie van de radicale oppositie,
die in enkele weken tijd meer dan
200.000 handtekeningen heeft ver
zameld (ruim voldoende voor het
onmiddellijk uitroepen van een re
ferendum over deze kwestie) brengt
het Forum nu in een lastige positie.
