'Wie kent er zijn
buurman nu nog?'
Kecks 'live' vasgelegd
Oogstrelende Thaise dans
Dynamiek ontbreekt bij Naharin
KLASSIEK I bijdrage Paul Korenhof
KUNST
ZATERDAG 21 OKTOBER 1989
LISSE De cabaretgroep
'De roos en de vuilnisbak'
uit Lisse is één van de acht
finalisten van het derde
nationale cabaretfestival
voor studenten in Gronin
gen die vandaag in theater
de Oosterpoort in Gronin
gen strijden om de felbe
geerde jury- en publieks
prijs. De NOS, KRO, TROS
en Veronica besteden aan
dacht aan het festival. De
leden van 'De roos en de
vuilnisbak', de 21-jarige
Mark Pekelharing en de 19-
jarige Frank van Oosten,
maken een spannende pe
riode door. Het winnen van
een belangrijk cabaretfes
tival bracht voor 'Zak en
As', 'Dubbel en Dwars' en
Vincent Bijlo nationale er
kenning.
'Roos en de
vuilnisbak'
uit lisse
finalist in
cabaretfestival
door
Mark van der Kruyk
organisatie van het Gronings festi
val is de bezetting dit jaar veel ster
ker dan de voorafgaande twee eve
nementen. Na het eerste Groningse
festival zei Harry Kies, de grote man
achter het Leids cabaretfestival, tij
dens zijn toespraak als voorzitter
van de jury in Groningen dat zeven
van de acht finalisten niet eens de
voorronden van het festival in Lei
den zouden halen. Vorig jaar was
het niveau al beduidend hoger en
mede dankzij de workshops die de
finalisten dit jaar onder de profes
sionele regie van Marius Monkau en
Wilfred Spekenbrink volgden, heeft
het festival nu een volwassen karak
ter gekregen. Naast de aandacht
van verschillende omroepen is er
ook belangstelling van impresaria
ten. Zo heeft producent Han Pekel
su,bsidie gegeven en bovendien
i Han Pekel-prijs ter beschikking
Mark Pekelharing staart zich niet
dood op de einduitslag. "We hopen tivals
bij de eerste drie te zitten maar als
we als zevende eindigen vind ik het
ook best. We voelen ons lekker in
wat we doen en werken met veel Delft
plezier. Dat is het belangrijkste'
Frank van Oosten zegt geen flauw
benul te hebben yan de winstkan
sen van 'De roos en de vuilnisbak'.
"We kennen de andere groepen al
leen van naam. Tijdens de voorron
den zijn we steeds gescheiden ge
houden".
Het festival in Groningen behoort
grote cabaretfes-
Nederland, naast het klein-
Jury
De jury die Mark Pekelharing
groepen tijdens de finale in Gro
ningen zullen beoordelen bestaat
dit jaar uit de cabaretière Adelheid
Roosen, tekstschrijver Jan
Boerstoel, Patrick van den Hanen
berg (recensent van de Volkskrant),
Mark Pekelharing (links) en Frank van Oosten (rechts) tonen een frag
ment uit het programma van hun cabaretgroep 'De roos en de vuilnisbak'.
het Groningse studentenfestival examenjaar
was de verwachting gewekt dat de in Lisse", vertelt
studenten nieuwe genres in de Ne- lessen
derlandse cabaretèultuur zouden
aandragen. Dat bleek tot nu toe niet doen
het geval te zijn. De deelnemers slo-
het Fioretti College
Oosten. "Die
at we uit pure
eling woordspelletjes gingen
gedichten schrijven. Daar
0 os en de vuilnisbak'eigen-
Frank van Oosten en de zeven ande- ten zich volledig aan bij de bombas- lijk uit ontstaan". "Pekelharing
merkt op dat hij toen al wat ervaring
had: "Op 31 december van vorig
jaar heb ik een oudejaarsshow gege
ven voor mijn familie".
Na de creatieve economielessen
kunstfestival in Amsterdam, het Wietse Visser (docent van de klein-
meer prestigieuze Leids cabaretfes- kunstacademie in Amsterdam) en
tivalen Camaretten, dat dit jaar van Ank Groot van cabaret Don Quis-
aar Rotterdam is verhuisd, hocking.
Volgens een woordvoerdster van de Tijdens de eerste twee edities van
tische maatschappijkritische stro
ming uit de jaren zeventig, zoals
Neerlands Hoop of de stroming van
de jaren tachtig, de Nieuwe Lullig
heid, a la Brigitte Kaandorp, Waar-
denberg en de Jong en Herman Fin- begonnen de twee Lissenaren
kers. Tijdens dit derde studenten- een
festival in Groningen zouden er wel hard
degelijk nieuwe geluiden zijn te ho- half
ren- teerde.
Pekelharing en Van Oosten gaan derde hoofdstuk
LEIDEN Al meer dan duizend en de voorstelling van The Thai
jaar zijn de Romeo en Julia van National Dance Troupe op.
Zuidoost Azië, Rama en Sinta, de Nadat in de dertiger jaren aan
twee populairste personages uit de monarchie in Siam een einde
de Ramayana. In de loop der eeu- kwam, formeerde de Thaise over
wen verspreidde deze van oor- heid dit dansgezelschap om het.
sprong Indiase verhalencyclus klassieke dansdrama voor de on-
zich naar onder meer Indonesië dergang te behoeden. Inmiddels
en Thailand en in elke cultuur vermaard, maakt The Thai Natio-
ontstond een specifieke dansthe- nal Dance Troupe nu een Europe-
atervorm van het mythische epos. se toernee. Ijverig over de pro-
De episodes over het liefdespaar grammaboekjes gebogen volgde
Rama en Sinta zijn echter niet iets iedereen gisteren het verhaal,
uit het verleden: ze worden ook in Behalve de schitterende kos-
twintigste eeuwse stripboeken tuums en de zo typisch oosterse
gretig verslonden. gekrulde tenen en achterover ge-
De Thaise theaterversie van de bogen handen, is specifiek Thais
Ramayana heet het Khondrama. het syncjiroon lopen van de
Hierin nemen koning Rama en spreekzangen en de bewegingen
zijn broer Lakshman de strijd op van de dansers. De zingende ver
tegen de demonenkoning Thots- tellers zitten bij de muzikanten,
kan die, tot over zijn oren verliefd de dansers ondersteunen het rit-
op Rama's trouwe geliefde Sita, me van de woorden door gebaren,
geen andere uitweg ziet dan ont- Een prachtig effekt. En al net zo
voering. De beide broers gaan op gestileerd zijn de gevechten in po-
uiteraard op zoek. ses die meer symboliseren dan ze
Onderweg ontmoeten ze de wit- prijsgeven. Die maximale stile-
te aap Hanuman, die hen met zijn ring is er weliswaar verantwoor-
leger apen zal bijstaan. Maar ont- delijk voor dat alle westerse haast
voerder Thotskan heeft een leger ontbreekt, maar als je je daar aan
demonen gerecruteerd, dus dat overgeeft is het maximaal genie-
betekent oorlog. Thotskan trekt ten van deze oogstrelende voor-
zich terug, Sinta is voorlopig nog stelling.
in handen van de demonenko- INGRID
ning want hier houden de strijd VAN FRANKENHUYZEN
Nederlands Dansthetater met 'Queens of
Golub' (Ohad Naharin/Arvo Pört); 'No mo
re play' (Anton Webern), 'Silent Cries'
(Debussy) en 'Sechs Tanze' (Mozart) van
Jiri Kylian. Gezien op 19 oktober in het AT
&T Danstheater in Den Haag.
DEN HAAG - Nadat hij een vi
deotape met zijn werk aan het
Nederlands Dans Theater had
opgestuurd, werd de Israëlische
choreograaf Ohad Naharin door
artistiek leider Jiri Kylian uitge
nodigd een ballet voor de groep
te maken. Voordat het echter zo
ver was, was Naharin.met zijn éi
gen gezelschap te gast op het
Holland Dance Festival in 1987.
Een hoogtepunt uit de vijf cho
reografieën die toen te zien wa
ren, was 'Tabula Rasa' dat het
Nederlands Dans Theater direct
op het repertoire nam.
De twee overheersende eigen
schappen in Naharins werk wer
den eens omschreven als de
"tijdbom onder de marmeren
vloer" waarin onder een kalme
en evenwichtige oppervlakte
een wereld vol spanning kolkte,
en als "de andere kant". Die an
der kant slaat dan op de mystie
ke krachten die de mens drijft.
Het Lot bij voorbeeld, of God.
Die mystieke uitstraling heeft
ook te maken met zijn muziek
keuze: zijn favoriete componist
lijkt de Estlander Arvo Part die
de stilte en het onzegbare in mu
ziek wil ondervangen. 'Queens
of Golub', Naharins nieuwe bal
let, is de derde choreografie op
Parts' meditatieve muziek. Dit
keer is de sfeer van het ballet
wat aardser. 'Queens of Golub'
opent met negen solo's van dan
seressen die alle negen een an
der karakter hebben. De een be
weegt zich hoekig, de ander ly
risch en de volgende verstild of
woest kronkelend. Maar de tijd
bom onder hun bewegingen is
altijd voelbaar. Naharin geeft
hun innerlijke drama's prachtig
vorm in inventieve bewegings
constructies. De invloed van de
grand old lady van de expressio
nistische dans, Martha Graham,
is duidelijk zichtbaar.
Na deze solo's verplaatsen de
danseressen zich samen naar de
metershoge steiger. Ze klimmen
langs de diagonale stangen om
hoog en glijden als brandweer
mannen recht naar beneden.
Soms synchroon maar na een in
dividuele klimpartij ontmoeten
en troosten ze elkaar in eenheid.
De vrouwelijke kracht die de
vrouwen in de solo's uitstraal
den, gaat op de steiger echter
verloren. Er gebeurt ineens niet
zoveel meer. Naharin heeft de
theatrale mogelijkheden van de
steiger nauwelijks benut door
dat elke vorm van inventiviteit
en onderhuidse dynamiek ont
breekt. De tijdbom komt niet tot
explosie en de kracht van de
saamhorigheid is wel erg een
tonig. Jammer want het begon
prat op dat 'De roos en de vuilnis
bak' een geheel eigen identiteit
heeft ontwikkeld. Pekelharing:
"Ons programma is een mengeling
van maatschappijkritiek en humor.
Wij hebben het niet over kernwa
pens maar stellen de 'gewone' mens
zelf centraal. Hoe gaan mensen met
elkaar om? Hoe komt het dat men
sen eenzaam zijn? Wie kent er zijn
buurman nu nog? Dat soort vragen
komen in ons programa aan de or
de. Verder stellen we mensen aan
de kaak waar je nooit wat over
hoort, zoals mensen die rechtlijnig
denken".
Mark Pekelharing schrijft de tek
sten en gitarist Frank van Oosten de
muziek. "Dat zijn echter altijd de ru
we versies", vertelt Van Oosten.
"We nemen altijd alles met elkaar
door en dan wordt er vaak nog veel
omgegooid". "We hebben nu een
paar optredens gehad, maar na elk
optreden wordt het programma
weer aangepast", vult Pekelharing
aan. "En de zogenaamde bloopers
en improvisaties tijdens de repeti
ties nemen we vaak op in ons pro
gramma". Het duo is nog niet zo
heel lang bij elkaar. "We hebben el
kaar leren kennen doordat we naast
elkaar zaten tijdens de economieles.
Dat was vorig seizoen in het eind-
Geen Seheveningen Cabaret Prijs
volgend hoofdstuk. Ze werkten
programma van ander- DEN HAAG (GPD) De Scheveningen Cabaret Prijs wordt dit jaar niet
de laatste weken repe- toegekend. Tot deze conclusiè is een jury onder voorzitterschap van Cox
teerden ze bijna dagelijks. Wat het Habbema gekomen. Uit het theaterseizoen 1988/*89 komen voor de prijs
Pekelharing geen nieuwe programma's in aanmerking, aldus de jury.
Viooltalent
Dvorak: Vioolconcert, op. 53 - Ro
mance, op. 11 - Carnaval-ouvertu
re, op. 92. Midori (viool), New York
Philharmonic o.l.v. Zubin Mehta.
CBS MK 44923 (cd).
Momenteel mogen we ons ver
heugen over een overvloed aan
viooltalent en tot de veelbelovends-
ten behoort de 18-jarige Midori, die
reeds als 4-jarige haar eerste léssen
kreeg. Een recente opname van het
vioolconcert van Dvorak, als kwar
taalaanbieding op de markt ge-
bracht, bewijst dat nog eens ten
overvloede. Fijnzinnige toonvor-
ming, virtuositeit en een vrijwel
perfecte afwerking gaan hand in
hand, en het enige dat iets te wen
sen overlaat, ook in de Romance, is
een licht gebrek aan "(slavische)
sfeer. Aangezien de Carnaval-ou
verture hetzelfde gevoel oproept,
kan de oorzaak mogelijk gezocht
worden in de degelijke, vooral op
fraai musiceren gerichte begelei
dingen van Zubin Mehta. Onder een
meer op het Tsjechische repertoire
georiënteerde dirigent had ook Mi
dori waarschijnlijk nog net dat iets^
je meer kunnen geven. Dat neemt
overigens niet weg dat dit (zeker te
gen de tijdelijk lage prijs) een bij
zonder aantrekkelijke uitgave is ge
worden.
Frans Brüggen
Mozart: symfonie nr. 39 in Es, KV
543. Beethoven: Symfonie nr. 2 in
D, op. 36. Orkest van de 18de Eeuw
o.l.v. Frans Brüggen. Philips 422
389-2 (cd).
De vraag rijst of Brüggen en zijn
Orkest van de 18de Eeuw werken het gevolg
aan een complete Beethoven-cyclus overgang
of dat zij te hooi en te gras aan het
werk zijn. Enerzijds lijkt mij de be
hoefte aan weer een nieuwe cyclus
niet echt groot, maar anderzijds
biedt Brüggen een leuk tegenwicht
voor met name Roger Norrington
en zijn London Classical Players.
De Beethoven van Norrington
klinkt vrijwel altijd verrassend en
dikwijls zelfs agressief, vooral door
de benadering van de aanwijzingen 655-2 (cd).
i de componist op het punt van Aansluitend nogmaals
De 18-jarige Midori: een veelbelovend viooltalent.
veelal geef ik de voorkeur aan ander licht op bekende muziek kun-
Brüggen. Hij schept het gevoel dat nen werpen. Bij de 'Onvoltooide'
de muziek zelf het altijd wint van valt dat wel mee, maar dat maakt de
het streven naar authenticiteit en rust, de muzikaliteit en de prachtige
hier o.a. een vloeiende klankverzorging van deze uitvoe-
i Mozart naar Beetho- ring er niet minder om. Een absolu-
want de symfonie KV 543 is ze- te 'must' voor de echte Schubert-
niet minder de moeite waard liefhebber is deze ruim zeventig mi
nuten durende cd door de combina
tie met het Grand Duo, een 'symfo
nie' in vier delen, maar in feite een
orkeststranscriptie van de hand van
Joseph Joachim van de pianosona
te voor vier handen op. post. 140.
The Chamber Orchestra of Euro- Wie zou menen dat dit toch geen
Claudio Abbado. DG 423 "authentieke" Schubert kan zijn,
komt na beluistering wel op zijn
geheel mening terug. De combinatie
dan Beethovens Tweede.
Schubert
dynamiek. Bij Brüggen heeft men ander soort authenticiteit, die
daarentegen altijd het gevoel dat vinden bij een dermate fascineren-
balans, vloeiende lijnen én pure de Schubert-cyclus van Abbado
klankverzorging in zijn benadering met het Europees Kamerorkest, dat
een grotere rol vervullen, maar bo- ik successievelijk alle onderdelen
vendien doet de speltechniek van hoop te signaleren. Centraal staat
zijn musici op bepaalde punten (de hier niet het instrumentarium, maar
blazers!) minder primitief aan. het gebruik van de gereviseerde Schubert: Die schóne Müllerin.
Soms zijn de verschillen marginaal, partituren, die soms eveneens een Hans Peter Blochwitz (tenor),
Peter Blochwitz
en Van Oosten inhoudt, zal onder De prijs wordt in principe jaarlijks uitgereikt en werd achtereenvolgens
meer afhangen van de uitslag in gewonnen door Herman van Veen, Martine Bijl, Jenny Arean, Adèle Bloe-
Groningen. mendaal, Voorheen Don Qui Shocking en Youp van 't Hek.
LEIDEN De grote Euro- loren
sound Mobile 3 wagen stond al zelfs goed verstaanbaar. Hij prees i:
uren voor het LVC-pand aan een tussentekst het bestaan van jon
de Breestraat. Pas kort gele- gerencentra in Nederland, waar
den was deze mobiele geluids- deKeckszlch kun~
studio te vinden bij Pink
Floyd in Venetië, op het vre-
despopfestival in Moskou en
verleden jaar bij Prince
Dortmund.
stem telde was natuurlijk de registratie i:
de wagen. ,En die bleek al r
namedag voortreffelijk: Thé Lau
overwoog vannacht in de kleine
uurtjes al een dubbelaar of maxima
le cd uit te brengen. Doodmoe luis
terden Rick, Bob en Leo naar het re
gisteren, ondanks de artistieke ge- sultaat, terwijl Theo op de winkel
luidsverantwoordelijkheid, toch
letterlijk veel energie in het licht
Geluidstechnisch hadden gestoken: bij de Stadsge- shirts, foto's tijdens optredens). De
duimen gingen omhoog, Lau lach-
paste.(De laatste is verantwoorde
lijk voor de verkoop van badges, t-
producer John Kriek, geassis- hoorzaal werd 'stroom' geleend
teerd door technicus Peter 60.000 Watt aan lampen te kleuren.
Rrcinrit tippii iristPMvnnii 7ün Het bleef niet onbeloond, want het
best voor de Trörkener Kerks Pufallek waardeerde de show. Tij- het stemgeluid
best voor de Trockener Kecks. dens de stevige balladen Achter drukte op
Glas en Tango aan zee, sowieso de knopj
De Amsterdamse viermansformatie beste nummers van de Kecks, kon-
vanavond den de beide producers (vaste pro-
de op- ducer Thé Lau en gelegenheidspro
ducer Kriek) tevreden zijn. Licht-
huurde voor gisteren
het verbouwde LVC af
namen van een eerste live elpee/cd.
De nederlandstalige rockformatie, show, uitgesponnen drum-
negen jaar geleden opgericht, taarsolo's vloeiden naadloos
maakte reeds vijf studio-albums die met het publiek, dat toen de Leeuw avond,
door kenners hoog gewaardeerd plots zweeg, meteen zinsnedes als
ir- Kent iemand hier s
gi-
De Leeuw,
de honderden
kortom cree"erde een van
de mogelijke sounds die de live
sfeer het beste moet benaderen.
Drummer Leo Kenter tenslotte:
"Tranentrekkend. Ja, ik vind het
wel wat." Of het nog verbeterd kan
worden? De tweede sessie van-
nog enkele kaar-
Cord Garben (piano). DG 427 339-2
(cd).
Blochwitz is niet alleen door zijn
muzikaliteit en zijn schitterende
stemmiddelen de leidende Mozart-
tenor van deze tijd geworden, maar
hij is ook een hoogst intelligent ver
tolker. Door dat alles lijkt hij voor
bestemd om in de voetsporen van
de nog steeds betreurde Fritz Wun-
derlich te treden en een vergelijking
met de beide opnamen die deze van
de 'Müllerin' maakte, toont inder
daad dat Blochwitz dicht in diens
buurt komt. De constante suggestie
van jeugdige spontaniteit, de hel
derheid en de gloedvolle dictie van
zijn illustere voorganger kan
Blochwitz echter niet evenaren. Bo
vendien klinkt zijn hoogte minder
vrij en krijgt hij snel de neiging te
gen het falset aan te leunen. Zijn
voorzichtig romantische benade
ring, gesteund door een op dezelfde
golflengte afgestemde pianobege
leiding van Garben, bezit echter een
geheel eigen individualiteit en daar
bij: het is geen schande om de in
1966 overleden Wunderlich niet te
kunnen evenaren. Integendeel!
Blochwitz is zelfs de eerste die over
de gehele linie de vergelijking kan
doorstaan en dat alleen al plaatst
hem in een klasse apart.
Heldenleven
Rich. Strauss: Ein Heldenleben,
op. 40 - Vier letzte Lieder, op. post.
Felicity Lott (sopraan), Scottish
National Orchestra o.l.v. Neeme
Jarvi. Chandos CHAN 8518 (cd).
Hoe ambitieus en zelfingenomen
Strauss' 'Heldenleben' ook zijn mo
ge (de held uit de titel is niemand
0 0 anders dan de componist zelf), in
handen van een goede dirigent
wordt het een majestueus brok mu
ziek. Jarvi behoort tot die klasse,
maar hij is geen uitzondering, want
alleen al het Nederlands muziekle
ven heeft in de afgelopen jaren
schitterende opnamen opgeleverd
onder Haitink en Vonk. De belang
rijkste reden om deze voortreffelij
ke opname toch onder de aandacht
te brengen, is de koppeling met de
Vier letzte Lieder, Strauss' laatste
grote werk, dat de meer ingetogen
zijde van de Beierse componist laat
horen. Bovendien worden deze be
faamde orkestliederen hier gezon
gen door de sopraan Felicity Lott,
die ae laatste tijd steeds vaker van
zich doet spreken en die een typsich
voorbeeld is van het moderne type
zangeres: veelzijdig en met een iet
wat afstandelijke benadering die de
tekst en de muzikale lijnen het volle
pond tracht te geven. Voor beide
werken afzonderlijk kan men tot
een andere keuze komen, maar de
combinatie maakt deze cd de moei
te waard.
i langdurig Ik denk dat ik nog reeds in de winkels.
ken, deert de Kecks niet. Artistieke niet naar huis kom overnam. Daar-
integriteit staat nog steeds voorop, naast komt als titel-track het nieu-
En onvoldoende Gooise airplay kon We Meer! Meer! Meer! op de geluids-
niet verhinderen dat het grote dragers. Omdat de analoge ("Digi-
speelplezier bij optredens van de taal was te duur, maar heeft bij zo'n
Kecks inmiddels bij tienduizenden live-concert weinig zin") 24-sporen
in Nederland een begrip is. Alleen al opnameband in de wagen een maxi-
om die reden kon een professioneel male duur van 66 minuten had, was
registratie, zoals gisteren plaats- het optreden op maat gesneden t
vond en vanavond herhaald
mogelijk verbeterd zal worden, niet
uitblijvén.
kon e
de toegiften in de wagen
een nieuw geluidsdrager op de re
corder worden gelegd. Souvenir,
Vanavond voor altijd, Naar de top,
Zanger Rick de Leeuw, gitarist Nu of nooit, Ver van huis, Zonde van
Rob 'Bob' de Weerd, bassist Theo de tijd zoals de titels van de filmi-
Gitarist Murphy
van Level 42
overleden
laatste album De Jacht en het oude- de anderhalf
re dit jaar al zo'n tachtig keer uit en
treden tot eind december nog vijf
tien keer in den lande op. Het hoeft Kecks de beste opname
geen betoog dat ook gisteren hun als basis
optreden weer tegelijk professio- ken. Om eventueel
neel en ongekunsteld was. De makkelijken
LONDEN (AP) - De gitarist van de
popgroep Level 42, Alan Murphy, is
donderdag op 35-jarige leeftijd in
het Londense Westminster-zieken-
huis overleden aan AIDS. Dat heeft
de platenmaatschappij van de
groep, Polydor, vrijdag bekendge
maakt.
Murphy maakte sinds anderhalf
Uiteindelijk willen de Trockener jaar deel uit van Level 42, een van de
opname van de twee populairste mainstream-popgroe-
de elpee/cd gebrui- pen Van Groot-Brittannie. „Lessons
.__i j vergg. >n Love" en „Running with the fa-
Leeuw heeft na negen jaar nog niets overgangen tussen sommige
daarom de miiy" zijn de titels van enkele hits
i zijn aanstekelijke frisheid i
wat vloeiender gemaakt. Wat
de groep.
De Trockener Kecks mety.l.n.r. Theo Vogelaars, Rick de Leeuw, Leo Kenter en Rob de Weerd, maakten gister
avond opnamen voor een live elpee/cd in het vertrouwde Leids Vrijetijds Centrum. uoto Henk Bouwman)