'Pas op je tellen als je baby gaat jammeren'
P
if'T
Leidse onderzoeker haalt revolutionaire opvoedingstheorie onderuit
VRIJDAG 20 OKTOBER 1989
lJeiden
LEIDEN - Een kwart eeuw
lang hield een pedagogische
mythe stand. Amerikaanse
wetenschappers haalden in
de zeventiger jaren alle
gangbare theorieën over op
voeding overhoop met hun
stelling dat baby's in hun
eerste levensjaar niet genoeg
verwend kunnen worden.
Een krijsende baby moet
maar liefst zo snel mogelijk
uit de wieg gehaald worden
opdat het vertrouwen leert
krijgen in zijn ouders, zó
werd betoogd.
Na jaren van onderzpek aan de
Leidse universiteit heeft pedagoog
F. Hubbard aangetoond dat bij het
Amerikaanse onderzoek grove fou
ten werden gemaakt. De nieuwe op
voedingstheorie van destijds - in al
die jaren zo gretig uitgedragen - is
een sprookje gebleken. Wanneer
hun baby huilt, kunnen ouders
maar beter op hun tellen passen om
te voorkomen dat de kleine telg uit
groeit tot een ware tiran.
door
Gert Visser
zien onder ouders en pedagogen
met de resultaten van hun zogehe
ten Baltimore-huilstudie. In deze
stad in de Amerikaanse staat Mary
land volgden de twee onderzoekers
26 middenklasse gezinnen met op
groeiende baby's op zoek naar ver
banden tussen het huilen van de ba
by en het optreden van de ouders.
De conclusie van het onderzoek
luidde: hoe meer aandacht huilende
baby's krijgen des te minder nei
ging er tot huilen bestaat. Baby's
die in het ene kwartaal (het onder
zoek was opgesplitst in jaardelen)
werden vertroeteld, huilden een
volgend kwartaal veel minder. Ook
werd vastgesteld dat baby's die hun
energie niet aan huilen hoeven te
besteden, op latere leeftijd beter
ALKEMADEBRUG OPGEKNAPT
Ji:
if1-rfjWtfTTl
t,rf«r
■P****" j|*r
f '&L 1
Pv
)V: i'
Ksfgl".':" -
j'
l
■A ,V
.-v
LEIDEN De werkzaamheden aan de Alkemadebrug over dl Korte
Mare in de Oude Singel zijn bijna afgerond. Volgens P. Woltering, mede
werker van de afdeling onderhoud bruggen, duurt het nog twee weken
voordat de brug in de oude staat is teruggebracht. De brug heeft een grote
onderhoudsbeurt ondergaan. Het wegdek is opgeknapt en de leuningen
zijn opnieuw geschilderd en bijgewerkt. "De brug wordt voor honderd pro
cent opgeknapt. Dat houdt ook. in dat de fundering is nagekeken en bijge
werkt aldus Woltering.
Het verkeer werd tijdens de werkzaamheden geregeld omgeleid. Fietsers
en voetgangers konden normaal gebruik maken van de brug. De gemeente
is voor de zomer begonnen met de renovatie, die 250.000 gulden kost. Gerrit
Fakkeldij knapte de brug in 1828 op, maar toen voor 2500 gulclen. De Alke
madebrug is in 1611 gebouwd als vaste houten brug. Vooral in de winter
was het brugdek zeer glad en pm die reden werd de Alkemadebrug omge
bouwd tot ophaalbrug. Dat bleef zo tot 1953, toen de brug tijdens deze
laatste werkzaamheden tot een vaste verbinding werd gemaakt.
Onzin
De uitkomst van dit onderzoek was
voor veel ouders een uitkomst.
Hiermee kwam een einde aan de
voortdurende kwelling dat zij ge
acht werden niet in te grijpen ter
wijl hun kind hartverscheurend lag
te krijssen. Onderzoek wees -uit dat
overmatig én onberekenbaar gehuil
grote problemen in de opvoeding
kan geven én soms zelfs aanleiding
is tot kindermishandeling.
Zo werden de aanbevelingen van
Bell en Ainsworth met graagte over
genomen en door alle periodieken
die over opvoeding schreven wijd
verspreid. De suggestie dat 'baby's
stevig aangepakt dienen te worden'
werd bij voorbeeld in het veelgele
zen en voor veel ouders toonaange
vend blad 'Ouders van Nu' (april
1977) fel van de hand gewezen als
'schadelijke en onwetenschappelij
ke onzin'. Ondertussen groeide in
wetenschapskringen de twijfel over
de juistheid van de conclusie van de
twee Amerikanen die zo strijdig
was met de gangbare theorie dat
door het te bevestigen, bepaald ge
drag wordt versterkt.
Een confrontatie in 1977 tussen
voor- en tegenstanders van de nieu
we opvoedingstheorie bracht geen
oplossing. Omdat beide partijen
hun gelijk of ongelijk niet wisten te
bewijzen, eindigde de discussie in
een patstelling, maar dat drong nau
welijks door tot de buitenwacht
waar het geloof in de nieuwe opvoe
ding standhield.
Strategie
"Een hele mooie theorie, ik was er
vol van", vond toen ook Hubbard:
"De stelling dat je een kind op die
leeftijd niet kan verwennen, was
voor pedagogen zo sympathiek om
dat deze inspeelde op al het goede
voor het kind. Wij hebben onze
jongste zoon ook op die manier op
gevoed. Nee, de gevolgen vallen erg
Hubbard heeft ook enkele per
soonlijke ervaringen vastgelegd in
het proefschrift (uitgeverij DSWO-
Press, Leiden) waarop hij woens
dag 25 oktober promoveert. "Reeds
voor de geboorte had ik mijn strate
gie bepaald. Mijn zoontje deed de
eerste weken 's nachts
schreeuwoefeningen ws
steeds weer mijn bed uitkwam. Ik
hoefde niet bang te zijn mijn baby te
zullen verwennen. Hij zou nadat'hij
een beeld had gevormd van mijn be-
Vader en dochter Hubbard: "Ik hoefde niet bang te zijn mijn kind te i
bed uit. Je beschikbaarheid kent echter fysieke grenzen
schikbaarheid later minder gaan moeder met behulp van speciale co-
huilen", schrijft Hubbard. des in het geheugen van een draag-
"De theorie van Bell en Ains- bare computer vastlegde. Een elek-
worth sloeg in als een bom en had
zeer vergaande theoretische, maar
ook praktische gevolgen", betoogt afspeelde, naast het huilgeluid
dat soort persoonlijke voorkeuren scheid gemaakt tussen het zogehe
tellen natuurlijk niet bij weten- ten expressief huilen (honger, pijn,
schappelijk onderzoek. Feiten zijn natte luier) en operant huilen (hui
feiten".
Microfoon
In de Baltimore-huilstudie
grofweg twee fouten gemaakt. De
meetmethoden waren te globaal
len zonder fysieke aanleiding). Juist
Idé laatste vorm van huilen was inte
ressant voos de onderzoekers om
dat alleen dit huilgedrag direct
rerden wordt beïnvloed door de reacties
de vader of moeder. Dat een ba
by die pijn heeft door de ouders
werden verbanden gelegd die fei- moet worden getroost, stond niet
telijk niet bestonden. Zich terdege ter discussie.
bewust van de commotie die het
Baltimore-onderzoek had
zaakt, .besloot Hubbard zijn onder- achterwege
zoek zo in te richten dat misverstan- -hét bij voorbeeld
den werden uitgebannen. Het
Bovendien werden correcties toe
gepast die in de Baltimore-studie
gebleven. Zo is
:n feit dat baby's
de eerste levensmaanden meer hui
tal gezinnen dat werd gevolgd, werd len dan in een volgende periode,
litgebreid tot 52 en er werd gebruik Daaruit mocht niet de conclusie ge-
gedrag van moeder en kind
mogelijk te kunnen meten.
Het onderzoek ging van start v;
exact genomen.
Genetisch
af de derde levensweek van de ba- "Eindconclusie van het onderzoek
by's die in het totaal negen maan
den gevolgd zouden worden. Op ge
zette tij den werd in de kamer van de het eerste levensjaar niet kan 1
kleine een microfoon geplaatst die
de huiltijden registreerde terwijl
een observatrice het gedrag van de
j, aldus Hubbard: "Eerder
het tegendeel gebleken. Baby's
ti moeders die minder snel op
huilen reageerden, gingen minder
huilen. Wat er natuurlijk niet toé
moet leiden dat ouders bang wor
den hun kind te verwennen. Simpel
gezegd: pas op je tellen als je kind
gaat jammeren. Het gevaar bestaat
dat wanneer je er snel op ingaat, de
baby steeds meer gaat huilen".
Hubbard besteedt in zijn proef
schrift ook aandacht aan de oor
spronkelijke reden van huilgedrag.
Theorieën als zou het huilen van de
baby in de eerste ontwikkelingsja
ren van de mens genetisch zijn vast
gelegd, komen hem weinig be
trouwbaar voor. Volgens deze theo
rie diende het huilen voor de overle
ving van de menselijke soort. Het
was de alarmkreet van het kind
voor de moeder bij dreigend gevaar.
"Zeer ver gezocht", oordeelt Hub-,
bard: "De baby's werden immers
nooit onbeschermd achtergelaten
maar voortdurend door de moeder
bij zich gedragen. Sinds dat in de
moderne westerse samenleving niet
meer voorkomt, hebben baby's een
ander soort huilgedrag ontwik
keld".
Hubbard ziet meer in de medisch-
somatische theorieën dié er vanuit
gaan dat huilen bijdraagt aan de
ontwikkeling van de longen of'dient
om (neurologische) spanningen af
te voeren. Een overvloed aan prik
kels na de geboorte zorgt in combi
natie met de onrijpheid van het ze
nuwstelsel voor een overdosis die
zich door het huilen ontlaadt. "Op
voeders moeten eraan wennen dat
huilen te maken heeft met de biolo
gische ontwikkeling van het kind",
concludeert Hubbard.
REDACTIE: JAN RIJSDAM, TELEFOON: 161444
UFO's
Sowjet-geleerden hebben vorige
week de landing van een buiten
aards ruimteschip, in een park bij
de stad Voronezj, bevestigd. Het
ruimteschip werd bemand door 3
tot 4 meter grote wezens met klei
ne hoofden die een korte wande
ling door het park hebben ge
maakt. Volgens ooggetuigen ver
toonden de wezens grote gelijke
nis met mensen.
Het is uiteraard niet voor het
eerst dat melding wordt gemaakt
van UFO'S'of vliegende schotels,
zoals ze in de volksmond heten.
Overal ter wereld duiken regel
matig verhalen op over UFO's (af
korting van het Engelse 'Uniden
tified Flying Object), al of niet be
mand door buitenaardse wezens.
Sommige mensen zien ze zelfs
graag. Helaas, vliegende schotels
kunnen we nog steeds niet bestel
len.
Ook in Nederland worden wei
eens UFO's waargenomen. Zou^
den de inwoners van Leiden ze
wel eens zien vliegen, wilden wij
weten. We vroegen het dé Leidse
Sterrewacht. "Oh, ja hoor", rea
geert R. van de Weygaerd die zich
als Ufoloog opwerpt. "Het komt
wel een keer of drie per jaar voor
dat mensen ons bellen omdat ze
plotseling lichtjes of een ander
verschijnsel aan de hemel hebben
gezien en denkén dat het om een
vliegende schotel gaat".
Volgens Van de Weygaerd gaat
het altijd om onjuiste waarnemin
gen van vliegtuigen, sterren of an
dere volstrekt natuurlijke hemel
verschijnselen. Een onderzoek
instellen doen wij niet. Daar zijn
we niet voor. Maar in 99,9% van
de gevallen is het heel eenvoudig
te verklaren wat mensen hebben
gezien. Slechts in een klein aantal
gevallen moet je iets verder zoe
ken om er achter te komen wat
het geweest is. Maar ook dan is al
tijd een simpele verklaring: een
spiegeling op de huid van een
vliegtuig, een satelliet die oplicht
of een heldere ster. De planeet
Venus bij voorbeeld staat een be
paalde tijd van het jaar heel hel
der aan de hemel. Mensen die
daar nooit van gehoord hebben
kunnen dat opblazen tot iets ab
normaals".
IMA R5MAN5TEEG
Leidenaars zien ze ook wel eens vliegen. Bovenstaand straatnaam
bord getuigt van een bezoek dat buitenaardsewezensooit aan deze stad
hebben gebracht. (foto Jan Holvast)
'Ik geloof absoluut niet in die
nonsens", zegt Van de Weygaerd
over de waarnemingen van vlie
gende schotels en buitenaardse
wezens. "Daar zijn helemaal geen
serieuze aanwijzingen voor. Alle
meldingen van de afgelopen de
cennia zijn serieus onderzocht.
En er is praktisch altijd een een
voudige verklaring voor. En bij
de 0,1% die niet is te verklaren
gaat het meestal om militaire
proefnemingen die geheim wor
den gehouden".
"Als mensen ons bellen, raad ik
ze wel aan bepaalde boeken te le
zen waarin waarnemingen van
hemelverschijnselen eenvoudig
worden verklaard. Soms voelen
ze zich dan met een kluitje in het
riet gestuurd. Mensen kijken niet
goed en als ze iets vreemds zien,
denken ze ook niet aan wat het lo
gischerwijs zou kunnen zijn. Ze j
denken meteen aan iets buiten
aards. Dat is simpelweg te wijten
aan hun gebrek aan kennis van
hemelverschijnselen en van de
natuurkunde. De natuur is op
zichzelf al vreemd genoeg. Daar
hebben we helemaal geen vreem
de wezens voor nodig", meent
Van de Weygaard.
Leiden leeft?
De eigenaars van café De Tregter
aan de Herenstraat (hoek Witte
Singel) hebben het aan de stok
met de gemeente. Volgens de
kroegbazen is het gemeentelijk
horecabeleid bekrompen en
wordt er met twee maten geme
ten. "De Leidse horeca-onderne-
mers worden voortdurend ge
dwarsboomd door de gemeente
Leiden", aldus de café-eigenaren
De Bruin en Van der Velde die de
gemeentebestuurders aanraden
te solliciteren naar een functie in
een dorp op de heide.
Wat is er aan de hand? Vijf
maanden geleden plaatste de
kroegbazen een pergola voor hun
café aan de Herenstraat. De be
doeling was dat mettertijd Allerlei
plantensoorten rond het hout
werk zouden groeien waardoor
het aanzien van de zaak en de
straat zou verbeteren. "Aardig
toch", dacht Van der Velde die
geen rekening had gehouden met
de gemeente.
Binnen de kortste keren stond
evenwel een gemeente-ambte
naar voor de deur van het café.
De pergola voor café De Tregter aan de Herenstraat moet weg. Volgens de gemeente doet het bouwwerk af
breuk aan het karakteristieke hoekpand. (foto wim Dijkman)
Niet voor een borrel, maar met de
mededeling dat voor het optrek
ken van een pergola toch echt een
bouwvergunning nodig is. De ca
fé-eigenaren lieten zich niet uit
het veld slaan en diende een
bouwaanvraag in, compleet met
tekeningen.
Zoals te verwachten was, gin
gen er enkele maanden overheen
voordat de ambtenaren weer iets
van zich lieten horen omdat Lei
den in zomertijd nu eenmaal nau
welijks wordt bestuurd. Na de va
kantie kregen de café-eigenaren
te horen dat de pergola, die vol
gens hen bijdraagt aan de gedach
te dat Leiden leeft, weg moet.
De belangrijkste bezwaren van
de gemeente komen er op neer
dat door de pergola een stuk
grond wordt geprivatiseerd (inge
pikt door particulieren, heet dat
in gewoon Hollands) en. dat het
bouwsel afbreuk doet aan het ka
rakteristieke hoekpand. Boven
dien vreest de gemeente dat als er
één pergola mag blijven staan, dé
stad straks vol staat met die din
gen.
De cafébazen hebben flink de
pest in over het Leidse horecabe
leid en het gemeentebestuur een
boze brief geschreven. "Als je in
Leiden iets wil beginnen ze altijd
meteen te mekkeren", verklaart
Van der Velde. "Het horecabeleid
is in z'n algemeenheid, met uit
zondering van een paar dagen, be
krompen", schrijft Van der Velde
het gemeentebestuur. "En er
wordt ook nog met twee maten
gemeten want een andere pergola
in de stad, bij een café aan de
Middelstegracht, mag wel blijven
staan (omdat die er al zo lang
staat, red.)".
Van der Velde zegt het er niet
bij te laten zitten en een advocaat
in de arm te nemen. Volgens de
cafébaas is er sprake van rechts
ongelijkheid, niet alleen omdat er
elders in de stad wel pergola's
mogen blijven staan die zonder
vergunning zijn neergezet maar
ook omdat er terrasboten zonder
vergunning in de grachten liggen.
Als de rechter geen uitkomst
biedt weet de kroegbaas overi
gens nog wel een manier om uit
de problemen te komen: "Mis
schien kunnen de vroede vaderen
(en moederen) solliciteren in een
dorp op de heide, want wat de ge
meentebestuurders hier preste
ren hoort niet in een grote stad
thuis".
Witte Singel
Toen deze zomer werd gesproken
over het aanbrengen van een of
meer verkeerssluizen op de Witte
Singel, waren er nogal wat raadsle
den die aarzelden. Gelukkig werd er
toch besloten om bij wijze van proef
een sluis aan te leggen op het ge
deelte tussen de Jan van Goyenka-
de en de Bilderdijkstraat. Op die
manier kan de snelheid van de au
to's ter hoogte van de oversteek bij
de Vreewijkbrug wat worden afge-
remd.
Nu de sluis er een paar weken ligt,
zijn er voortdurend automobilisten
die frontaal tegen het obstakel knal
len. Dat is onthutsend, want iemand
die nuchter achter het stuur zit,
krijgt dat echt niet voor elkaar. Het
toont aan dat er nog steeds mensen
gaan rijden, terwijl ze daartoe abso
luut niet in staat zijn.
De proef is volgens mij nu al ge
slaagd. De gemiddelde snelheid
waarmee wordt gereden is merk
baar afgenomen. En als mensen
tóch .onder invloed achter het stuur
kruipen, heb ik liever dat ze tegen
een verkeersobstakel aanrijden dan
tegen een overstekende voetganger
of fietser. De kosten van het herstel
van de sluis kan en moet de ge
meente verhalen op de betreffende
wegpiraten. Het herstel van ver
keersslachtoffers is minder gemak
kelijk.
Laurens Beijen,
Vreewijkstraat 9,
Leiden.
Witte Singel (2)
Er wordt gezegd dat de gemeente
Leiden binnenkort op diverse plaat-
de stad valkuilen voor het au
toverkeer zal laten graven. Niet al
leen om auto's via een noodstop te
dwingen snelheid te verminderen,
maar ook hoopt men dat op deze
manier een groot aantal voertuigen
definitief in de diepte 'verdwijnt.
Een tweeledig doel dat de gemeente
zich stelt, namelijk snelheidsbeper
king en reducering van het aantal
auto's, is hiermee tegelijkertijd ge
diend.
Een voorloper van deze maatre
gel is alvast een stenen eilandje op
de W'itte Singel, tussen de brug bij
de Jan van Goyenkade en de afslag
naar de Kaiserstraat, het eerste echt
levensgevaarlijke anti-auto-obsta
kel waarop Leiden kan bogen. Niet
alleen de snelle bink, maar ook de
kalme automobilist die met zijn
milieu- en kindervriendelijke
vaartje van 30 km per uur van de
brug afkomt, riskeert ofwel tegen
dit opeens opdoemende eilandje
aan te botsen, ofwel door een pa
niekreactie tegen een van de bomen
verkreukeld tot stilstand te komen.
Onmiskenbare snelheidsverminde
ring dus. Pal voor het eilandje staat
een waarschuwingsbord met een
niet altijd werkend knipperlicht, zo
dat de automobilist nog net een va
ge notie kan krijgen dat hem iets on
gewoons te wachten staat, voordat
hij pardoes met het bouwsel in con
tact komt.
Dat Leiden een auto-onvriende
lijk beleid voert, was reeds lang dui
delijk. Dat op plaatsen, waar ooit
een tamelijk vlotte doorstroming
van het verkeer was, nu lange files
staan te ronken die de milieuaantas
ting eerder bevorderen dan terug
dringen, ach, daar is óók mee te le
ven. Maar het verkeerseilandje op
de Witte Singel is zonder meer le
vensgevaarlijk. Er is al een flink on
geluk gebeurd, en het ding ligt er
nog maar net. Wanneer valt de eer
ste dode? Of is mogelijk levensver
lies van een niets vermoedende
weggebruiker minder belangrijk
dan het gezichtsverlies van de amb
tenaar, en/of,de buurt die dit gevaar
lijke obstakel hebben uitgedacht en
doen neerzetten? Dat men aan 'snel
heidsbeperking' wil doen, is een lof
felijk streven. Maar men moet niet
trachten dit te bereiken door le
vensgevaarlijke obstakels op de we-
I gen te plaatsen. Het verkeerseiland
je op de,Witte Singel moet dan ook
vandaag nog worden verwijderd,
vóór er doden vallen.
J.G. Mooi,
Merendonk 21,
Leiden.
Willemijn
dv. E. Sneller en B. Jansen, Cornelia dv. M.
van de Kamp en W. Kramer. Sara Catharina
Jessica dv. J. Vertelman en C. Wolters. Jan
Willem zv. W.P.T. van den Bs en E.l. Boom-
sma, Rebecca Gloriana dv. W. Reuter en D.
Reuter, Hendrika Johanna dv. H.J. Knipscheer
en M. van der Gugten, Mariam dv. A. Ennili en
Z.EI Klai, Elise dv. J. van Duijn en S.Q. Haze-
noot, Fleur dv. J. van Duijn en S.Q. Hazenoot,
Denny zv. C.M. van den Burg, Istvén Rósza zv.
Schermer Voest en J. Vogelenzang.
i Rij. Anne Marijn dv. IJ. Hiemstra
en A.G.M.M, Oudejans, Leon Robin zv. R.O.R.
van Ommen en M.J. Mak. Christine Agatha dv.
J.A. Lalleman, Roy zv. R.F. Ouwerkerk en J.C.
Kientz, Elisabeth Christine dv. P.H.J. Dickhoff
en M.C.T van der Wiel, Jochem Nicolaas zv.
G.H. van Aller en M.N. Deul, Thomas Andrew
zv. I.D. Grincell en J. Monyé, Thomas Michiel
zv. V.P.L.M. Bus en C.F.E.M. Went, Merih zv.
M. Kök en S. Kök, Esther Dianne dv. W.A. Jon
ker en M.R. Wiesmeijer, Cornelis zv. W. Zwaan
en A. Vooijs, Samantha dv. N. Godê en M.
Wendels, Jamie dv. G. Dreef en M. van Eek,
Koenraad zv. M. de Wolf en H.A. van der Luit,
Floor dv. J.C. Rijsbergen en M.E. Smit, Leen-
dert Cornelis Michaël zv. C. van Rhijn en M.
van Duijn. Machiel Sebastiaan zv. J.P.J. Pe
ters en A. den Daas, Johanna Arissa dv. R. van
Kralingen en T. van Duijvenbode, Dennis zv.
M. Rietberg en A.M.J. van Eisen, Johannes
Hermanus zv. J.H. van Loon en J.G.M. Hanno,
Jeffrey Eric zv. A. Koemans, Danlëlle dv. W.
van Rhijn en H.T. Wijnands, Nabil zv. R. Al-
louch en F. Yassine, Antonia Helena dv. H.
Osinga en J. Laterveer, Eline Francine dv.
W.G. Grimbergen en M. Krug, Bas zv. G. Leu-
pen en A.M. Visser, Taha zv. A. Ait-Lamine en
F. Alim, Roderick Reinout zv. A. van Rooijen en
C.C. Westerbeek, Josje Henka dv. H.C.A.M.
Spierings en A.M. Tiggelman, Cornelis Dinge-
man zv. D. van Starkenburg en H.J. Hollebeek.
